ἔδαφος

English (LSJ)

εος, τό,

   A bottom, foundation, base of anything, τῆς κατασκευῆς τὰ ἐ. Th.1.10; ἔ. νηός bottom of a ship, Od.5.249; ἔ. πλοίου D.32.5, cf. Pherecr.12; ἔ. ποταμοῦ, τῆς θαλάττης, X.Cyr.7.5.18, Arist.HA534a11; [ποτηρίου] Pherecr.143.2.    2 ground-floor, pavement, οἴκου Hdt.8.137; καθελεῖν ἐς ἔ. raze to the ground, Th. 3.68; τὸ ἔ. ὁμαλίσασι IG11(2).161 A57 (Delos, iii B.C.); ἔπεσον εἰς τὸ ἔ. Act.Ap.22.7; ἀπὸ ἐδάφους μέχρι παντὸς ὕψους CPR95.17 (iii A. D.), etc.    3 ground, soil, περὶ τοῦ τῆς πατρίδος ἐδάφους ἀγωνίζεσθαι for our country's soil, Aeschin.3.134, cf. D.26.11 (pl.); ἐχθρὸς τῷ τῆς πόλεως ἐδάφει, of a mortal foe, Id.8.39, 10.11; ὀκρυόειν ἔ. Eleg.Alex. Adesp. 1.7; soil, viewed in regard to its quality, Thphr.CP2.4.1 (pl.), 4.11.8: pl., ἐδάφη lands and tenements (incl. houses), Is.11.42, IG 2.780, PTeb.302.10 (i A.D.); also, masses of earth, Epicur.Ep.2p.48U.    4 text of a manuscript, opp. margin (μέτωπον), Gal.16.837, 18(2).864.    b manuscript, Id.16.468 (s.v.l.).    5 background of puppet-theatre, Hero Aut.30.1, al.

German (Pape)

[Seite 715] τό (ἕδος), Sitz, Grundlage, Boden; νηός Od. 5, 279; πλοίου Dem. 32, 5, wie Plut. Thes. 19; καθελόντες εἰς ἔδαφος Thuc. 3, 68, bis auf den Grund zerstören, dem Erdboden gleich machen, κατασκάπτειν εἰς ἔδ. 4, 109; vgl. Pol. 4, 67, 10; Grund u. Boden, περὶ τοῦ τῆς πατρίδος ἐδάφους ἀγωνίζεσθαι Aesch. 3, 134; ὑπὲρ αὐτῶν τῶν ἐδαφῶν ἐν κινδύνῳ (Th. Mag. ἐδάφων), Dem. 26, 11; θαλάσσης Arist. H. A. 4, 8; ποταμοῦ Xen. Cyr. 7, 5, 18; Fußboden, Estrich, Ath. XII, 542 d; Poll. 1, 80. – Grundstück, Inscr. I p. 287, 5. – Bei Sp. der Grundtext, Urschrift.

Greek (Liddell-Scott)

ἔδᾰφος: -εος, τό: (ἴδε ἐν λ. ὁδός, ὀδός, οὖδας)· - ὁ πυθμήν, τὸ θεμέλιον, ἡ βάσις παντὸς πράγματος, Θουκ. 1. 10· ἔδαφος νηός, τὸ ἐντὸς κοῖλον τῆς νεώς, τὸ κατώτατον κύτος αὐτῆς, Ὀδ. Ε. 249· ἔδαφος πλοίου Δημ. 883. 22, πρβλ. Φερεκρ. ἐν «Ἀγρίοις» 6· ἔδ. ποταμοῦ, θαλάττης Ξεν. Κύρ. 7. 5, 18, Ἀριστ. Ἱστ. Ζ. 4. 8, 18· ποτηρίου Φερεκρ. ἐν «Τυραννίδι» 1. 2. 2) τὸ κατάγειον μέρος τῆς οἰκίας, τὸ δάπεδον, οἴκου Ἡρόδ. 8. 137· καθαιρεῖν εἰς τὸ ἔδαφος, κατεδαφίζειν, Θουκ. 3. 68. 3) τόπος, γῆ, περὶ τοῦ τῆς πατρίδος ἐδάφους ἀγωνίζεσθαι Αἰσχίν. 72. 41, πρβλ. Δημ. 809, ἐν τέλει· ἐχθρὸς τῷ τῆς πόλεως ἐδάφει Δημ. 99. 19., 134, 14: - ὡσαύτως γῆ ὑπὸ ἔποψιν ποιότητος, Θεοφρ. Αἰτ. Φυτ. 4. 11, 8, κτλ.· πλ., ἐδάφη, γαῖαι, χωράφια (ὡς κτήματα), Ἰσαῖος 88. 22, πρβλ. Δημ. 803, ἐν τέλει, Συλλ. Ἐπιγρ. 162. 17. 4) μεταφ. τὸ ἀρχικὸν κείμενον συγγράμματος, τὸ πρωτότυπον Γαλην. τ. 17. 1, σ. 909Κ.

French (Bailly abrégé)

εος, -ους (τό) :
1 fondement (du sol ; d’une maison, etc.) : καθαιρεῖν εἰς τὸ ἔδαφος THC, εἰς ἔδαφος καταβάλλειν PLUT détruire jusqu’aux fondements ; ἐχθρὸς τῷ τῆς πόλεως ἐδάφει DÉM ennemi du fondement même de l’État, càd ennemi mortel;
2 fond solide (d’un fleuve) ; fond de cale d’un navire;
3 pavé (d’une maison).
Étymologie: R. Σεδ, être assis, être sédentaire, être fixe, d’où ἕζω ; cf. οὖδας.

English (Autenrieth)

floor, of a ship, Od. 5.249†. (See cut 32.) a, μεσόδμη, mast-box; b, beams running parallel to c, ἐπηγκενίδες, gunwale; d, κληῖδες, row-lock, thole-pin; e, σκαλμοί, part of the gunwale on which the oar rests, bed of the oar; f, ζυγά, thwarts (should cross the vessel); g, θρῆνυς, braces for the feet; h, ἴκρια, ribs; i, τρόπις, keel; k, ἁρμονιαί, slabs, sustaining the floor; l, ἔδαφος, floor; m, keelson, was probably not distinguished from i, keel. (See also plate No. IV., at end of vol.)

Spanish (DGE)

-εος, τό
I 1suelo
a) construido: suelo de baldosas, enlosado τῶν ἱερῶν Plb.9.6.3, ἔ. ἄγονον suelo estéril dicho del enlosado por op. a un terreno plantado, Luc.Am.12, cf. ID 1417A.1.147, 1423Ba.2.4 (ambas II a.C.), Dam.Fr.167
•cala de una nave νηός Od.5.249, πλοίου D.32.5;
b) suelo, terreno οἴκου Hdt.8.137, ἔτυψε δὲ σκίπωνι τοὔδαφος πρέσβυς Call.Fr.191.69, ἔδαφη μεγάλας ἔχει διαφοράς Thphr.CP 2.4.1, cf. HP 3.16.1, τὰ ἐγκλίματα τῶν ἐδάφων Plb.9.26a.8, cf. Str.1.3.7, συνστρώσει τὸ ἔ. λίθοις IG 2².1664.62 (IV a.C.), cf. IEphesos 448 (imper.), τὸ ἔ. ὁμαλίσαι IG 11(2).161A.57 (Delos III a.C.), τὸ ἔ. ψηφολογῆσαι IG 11(2).165.42 (Delos III a.C.), ἀποστερεώσας τὸ ἔ. ID 505.14 (III a.C.), προσεμαστίγωσαν ... ἐπὶ τὸ ἔ. ῥίψαντες αὐτόν BGU 1253.5 (II a.C.), καταβαλὼν ἑαυτὸν εἰς τοὔδαφος Luc.Tox.15, πίπτειν εἰς τὸ ἔ. Act.Ap.22.7
•suelo, nivel del suelo ὁμαλίσαι ἴσον τῷ ἐδάφῃ igualar al nivel del suelo, IOropos 290.43 (IV a.C.), cf. SEG 38.801A.12 (Mitilene IV a.C.), σκουτλώσειν ἀπὸ ἐδάφους μέχρις ὀρόφου στοάν IStratonikeia 281.23 (Panamara II d.C.), en cláusulas de contratos de ventas de casas δεσπόζειν τῆς ... οἰκίας ἀπὸ ἐδάφους ἕως ἀέρος PHerm.Rees 25.13 (V d.C.), τὴν ὑπάρχουσαν ἡμῖν οἰκίαν ἐξ ὁλοκλήρου ἀπὸ ἐδάφους ἕως ἀέρος PLond.1722.12, cf. PMonac.11.17 (ambos VI d.C.);
c) en rel. con la distribución o propiedad tierra en plu. bienes raíces Is.11.42
•terreno de cultivo, parcela, PMich.617.5, PBerl.Leihg.35.2 (ambos II d.C.), PTurner 33.7 (III d.C.), POxy.3771.7 (IV d.C.);
d) en usos metonímicos, de una ciu. ἐχθρὸς τῷ τῆς πόλεως ἐδάφει D.8.39, 10.11, cf. 26.11, de la patria τὸ τῆς πατρίδος ἔ. la tierra patria Aeschin.3.134, Plb.15.7.3, τὸ θρέψαν ἔ. el suelo nutricio, IClaros 1.P.3.19 (II a.C.), τὸ τῶν λόγων ἔ. τὰς Ἀθήνας Gr.Naz.M.36.513A.
2 cimientos de un edificio τῆς κατασκευῆς τὰ ἐδάφη Th.1.10, de una ciu. καθελεῖν ... ἐς ἔδαφος destruir hasta los cimientos Th.3.68, Plb.4.64.10, cf. IGBulg.1².388bis.19 (Apolonia II a.C.), fig. πάθη νοσώδη ... καταλύειν εἰς ἔ. Plu.2.515c.
3 fondo τοῦ ποταμοῦ X.Cyr.7.5.18, ἔ. τῆς θαλάττης Arist.HA 534^a11, de vasos, Pherecr.152.2, de un teatro de autómatas, Hero Aut.30.1.
II fig.
1 fundamento, base, sede del lenguaje sublime, Longin.8.1, ἀναγνοὺς τῆς θείας γραφῆς τὰ ἐδάφη Gr.Nyss.Eun.3.1.61.
2 texto de un manuscrito, Demetr.Lac.Herc.1012.34.4, op. μέτωπον ‘margen’, Gal.16.837, cf. 18(2).864
•manuscrito ἐν τοῖς πάνυ παλαιοῖς ἐδάφοις γεγράφθαι Gal.16.468.

• Etimología: Etim. dud. Quizá deriv. de ἕδος, c. disim. de aspiradas. O mejor < *u̯ed-n̥-bhos, formado sobre *u̯edn- que da lugar a het. utne ‘país’, ‘tierra’, gr. οὖδας < *ὀϝεδας.

English (Strong)

from the base of ἑδραῖος; a basis (bottom), i.e. the soil: ground.

English (Thayer)

ἐδαφεος (ἐδάφους), τό, bottom, base, ground: πίπτειν εἰς τό ἔδαφος, Sept.; in classical writings from Homer down.)

Greek Monolingual

το (AM ἔδαφος)
1. το ανώτατο στρώμα του φλοιού της γης, η επιφάνεια της γης
2. τόπος, γη, περιοχή («προσάρτηση εδαφών»)
3. γη, χώμα (από ποιοτική άποψη) («έδαφος παχύ, εύφορο»)
4. αγρός, χωράφι, οικόπεδο («ιδιωτικά εδάφη»)
νεοελλ.
1. το μονόχρωμο ή πολύχρωμο πεδίο μιας εικόνας όπου ζωγραφίζονται οι διάφορες παραστάσεις, φόντο, βάθος
2. φρ. «κερδίζω έδαφος» — αποκτώ υπεροχή ή πλεονεκτήματα
αρχ.
1. πυθμένας, βάση
2. (για σπίτι) δάπεδο
3. αρχικό κείμενο, πρωτότυπο
4. χειρόγραφο
5. εδάφιο.
[ΕΤΥΜΟΛ. Μεμονωμένος σχηματισμός σε -(α)φος. Συνδέεται πιθ. με τά έδος, έζομαι, ενώ η ψίλωση της λ. προήλθε από ανομοίωση προς το δασύ -φ. Το ουδ. γένος της λέξης οφείλεται πιθ. σε αναλογική επίδραση του έδος. Η υποτεθείσα σχέση με το ούδας δεν έχει ισχυρή βάση].

Greek Monotonic

ἔδᾰφος: -εος, τό, (πιθ. από την ίδια ρίζα με τα ὁδός, οὖδας)·
1. πυθμένας, θεμέλιο, βάση κάθε πράγματος, σε Θουκ.· ἔδαφος νηός, καρίνα πλοίου, αμπάρι (το κύτος) πλοίου, σε Ομήρ. Οδ.· ἔδ. ποταμοῦ, σε Ξεν.
2. κατώϊ, δάπεδο, οἴκου, σε Ηρόδ.· καθαιρεῖν εἰς τὸ ἔδαφος, κατεδαφίζω, σε Θουκ.
3. έδαφος, χώμα, γη, σε Αισχίν., Δημ.

Russian (Dvoretsky)

ἔδᾰφος: εος τό
1) основание, дно (νηός Hom., Plut. и πλοίου Dem.; ποταμοῦ Xen.; θαλάσσης Arst.): ἐχθρὸς τῷ ἐδάφει Dem. смертельный враг;
2) земля, почва (ῥίζα γεννᾶται ἐκ τοῦ ἐδάφους Arst.): εἰς τὸ ἔ. καθαιρεῖν или κατασκάπτειν Thuc. и καταβάλλειν Plut. сравнивать с землей, срывать до основания;
3) pl. земельные владения Isae.; территория (τῆς πατρίδος Aeschin.; τῆς πόλεως Dem.);
4) пол (τοῦ οἴκου Her.; ὀρχήστρας Arst.).

Frisk Etymological English

Grammatical information: n.
Meaning: ground, bottom (ε 249; s. Richel Worte für Erde 212ff.), also text (Gal.) as opposed to the commentary.
Compounds: ἐδαφο-ποιέω equalize the bottom (J.). -
Derivatives: Late: ἐδάφιον text (Arist.); ἐδαφικός belonging to the bottom (pap.), ἐδαφιαῖος id. (sch., Tz.), ἐδαφίτης (Tz.; s. Redard Les noms grecs en -της 112). - Denomin. verbs : ἐδαφίζω equalize, give a bottom (Arist., hell.); ἐδαφόω in ἠδάφωται κατῴκισται H.
Origin: XX [etym. unknown]
Etymology: For the nouns in -(α)φος (Chantr. Form. 262ff., Schwyzer 495). To ἕδος?. Acc. to WP. 1, 254 (with Curtius 241, J. Schmidt Pluralbild. 341) hoeever to οὖδας, s. d.