κάρτα: Difference between revisions
(12 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=karta | |Transliteration C=karta | ||
|Beta Code=ka/rta | |Beta Code=ka/rta | ||
|Definition=(cf. [[κράτος]]), Adv., freq. in Ion. and Trag., rare in Com. and Att. Prose (v. infr.):—with Adjs. and Advbs., < | |Definition=(cf. [[κράτος]]), Adv., freq. in Ion. and Trag., rare in Com. and Att. Prose (v. infr.):—with Adjs. and Advbs.,<br><span class="bld">A</span> [[very]], [[extremely]]; with Verbs, [[very much]]; κάρτα κακῶς ῥιγῶ Hippon.16; ἐσθλοὺς κάρτα μαχητάς Aristeas Epic.''Fr.''3; <b class="b3">κάρτα ἀπὸ θερμέων Χωρέων</b> [[very]] hot, [[Herodotus|Hdt.]]2.27; <b class="b3">κάρτα θεραπεύειν τινά</b>, opp. [[μετρίως]], Id.3.80; κάρτα δεόμενος Id.8.59; κάρτα ὀξύ Hp. ''Acut.''58; κάρτα πρευμενεῖς [[Aeschylus|A.]]''[[Agamemnon|Ag.]]''840; κάρτα [[ἰδεῖν]] [[ὁμόπτερος]] Id.''Ch.''174; εἰ καὶ μακρὰ κάρτα ἐστίν S.''Tr.''1218; ὥς σου κάρτα νῦν μνείαν ἔχω E.''Med.''328, cf. 222, etc.; once in Pl., πηλοῦ κάρτα βραχέος ''Ti.''25d; <b class="b3">ληρεῖς ἔχων κάρτα </b> Ar. ''Av.''342 (troch.).<br><span class="bld">2</span> [[surely]], [[in very deed]], κάρτα δ' ἔστ' [[ἐγχώριος]] A.''Th.'' 413; κάρτα δ' ὢν [[ἐπώνυμος]] = [[true]] to thy [[name]], Id.''Eu.''90, cf. ''Th.''658; <b class="b3">κάρτα δ' εἰμὶ τοῦ πατρός</b> [[all]] on the father's side, Id.''Eu.''738; κάρτα δ' εἴσ' ὅμαιμοι Id.''Th.''939 (lyr.); <b class="b3">ἦ κάρτα </b> Id.''Ag.''592, 1252, S.''El.''312, 1278, etc.; σὺ δὲ κάρτα φείδῃ Amips.22.<br><span class="bld">3</span> <b class="b3">καὶ κάρτα</b>, used to increase the force of a previous statement, τὰ [[ἀνέκαθεν]] λαμπροί, ἀπὸ δὲ Ἀλκμέωνος… καὶ κάρτα λαμπροί [[Herodotus|Hdt.]]6.125; especially in dialogue, [[yes]], [[verily]], <b class="b3">ἦ γάρ τινες ναίουσι</b>…; Answ. καὶ κ.… [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Coloneus|OC]]''65; <b class="b3">ἆρ' ἄν τί μου δέξαιο</b>…; Answ. καὶ κάρτα γ E.''Hipp.'' 90; once in Ar., καὶ κάρτα μέντἂν… καθείλκετε ''Ach.''544; in [[Herodotus|Hdt.]] also, <b class="b3">τὸ κάρτα </b> 1.71, 4.181; esp. with a slightly iron. sense, [[with a vengeance]], ἐς ὂ δὴ καὶ τὸ κάρτα ἐπύθοντο 1.191, cf. 3.104, 6.52. | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1330.png Seite 1330]] (vgl. [[κάρτος]]), stark, sehr, bes. ion. u. poet.; δοκοῦντας εἶναι [[κάρτα]] πρευμενεῖς μοι Aesch. Ag. 814; μολόντα δ' αὐτὸν [[κάρτα]] τιμαλφεῖ [[λεώς]] Eum. 15; δεῖ [[κάρτα]] θύειν Suppl. 445; vgl. ἦ [[κάρτα]] unter ἦ; καὶ [[κάρτα]], bejahend, allerdings, ja wohl; [[κάρτα]] [[μαίνομαι]] Soph. Tr. 446; κάρτ' ἂν εὐτυχεῖν δοκῶ Ai. 257; εἰ καὶ μακρὰ κάρτ' ἐστίν Tr. 1208; [[κάρτα]] προσχωρεῖν πόλει Eur. Med. 222; [[ἥδομαι]] Her. 1, 27; θεραπεύειν, im | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1330.png Seite 1330]] (vgl. [[κάρτος]]), stark, sehr, bes. ion. u. poet.; δοκοῦντας εἶναι [[κάρτα]] πρευμενεῖς μοι Aesch. Ag. 814; μολόντα δ' αὐτὸν [[κάρτα]] τιμαλφεῖ [[λεώς]] Eum. 15; δεῖ [[κάρτα]] θύειν Suppl. 445; vgl. ἦ [[κάρτα]] unter ἦ; καὶ [[κάρτα]], bejahend, allerdings, ja wohl; [[κάρτα]] [[μαίνομαι]] Soph. Tr. 446; κάρτ' ἂν εὐτυχεῖν δοκῶ Ai. 257; εἰ καὶ μακρὰ κάρτ' ἐστίν Tr. 1208; [[κάρτα]] προσχωρεῖν πόλει Eur. Med. 222; [[ἥδομαι]] Her. 1, 27; θεραπεύειν, im <span class="ggns">Gegensatz</span> von μετρίως, 3, 80. 6, 125; καὶ τὸ [[κάρτα]], im höchsten Grade, 6, 52. 8, 27 u. Hippocr. Seltener bei den Komikern, wie Ar. Ach. 518 Av. 342, u. in attischer Prosa; Plat. nur Tim. 25 d als [[varia lectio|v.l.]], πηλοῦ [[κάρτα]] βαθέος für die vulg. καταβραχέος. Von Sp. Luc. calumn. 3 Plut. de superst. 10. | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=<i>adv.</i><br />fortement, fort, très, tout à fait (<i>cf. lat.</i> valde) ; ἦ [[κάρτα]] SOPH, καὶ [[κάρτα]] HDT tout à fait, assurément, certes ; καὶ τὸ [[κάρτα]] HDT <i>m. sign.</i> ; καὶ [[κάρτα]] SOPH, καὶ [[κάρτα]] [[γε]] EUR certes oui, pour sûr en vérité.<br />'''Étymologie:''' cf. κάρτερος, [[κράτος]]. | |btext=<i>adv.</i><br />fortement, fort, très, tout à fait (<i>cf. lat.</i> valde) ; ἦ [[κάρτα]] SOPH, καὶ [[κάρτα]] HDT tout à fait, assurément, certes ; καὶ τὸ [[κάρτα]] HDT <i>m. sign.</i> ; καὶ [[κάρτα]] SOPH, καὶ [[κάρτα]] [[γε]] EUR certes oui, pour sûr en vérité.<br />'''Étymologie:''' cf. κάρτερος, [[κράτος]]. | ||
}} | |||
{{elnl | |||
|elnltext=κάρτα [~ κράτος] adv. zeer, erg, met adj.:; κάρτα ἀπὸ θερμέων χωρέων uit zeer hete streken Hdt. 2.27; met adv.:; κάρτα εὐπετέως heel gemakkelijk Hdt. 2.70.2; met verba:. ληρεῖς ἔχων κάρτα je bent voortdurend enorm aan het leuteren Aristoph. Av. 342. zeker, werkelijk:; ἦ κάρτα κἂν ἄλλοισι θυμοίμην ἰδών ik zou wis en waarachtig ook kwaad worden wanneer ik dit bij anderen zag Soph. El. 1278; als antwoord:. ἦ γάρ τινες ναίουσι τούσδε τοὺς τόπους; — καὶ κάρτα zijn er dan mensen die deze gebieden bewonen? — zeker wel Soph. OC 65; καὶ κάρτα γ’ wel zeker! Eur. Hipp. 90. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''κάρτᾰ:''' adv.<br /><b class="num">1</b> [[очень]], [[весьма]]: κάρτα [[δεόμενος]] Her. усердно убеждая; κάρτα θεραπεύειν τινά Her. оказывать кому-л. чрезвычайное внимание; κάρτα οὐκ [[οἰκός]] ἐστι Her. крайне неправдоподобно; κάρτα [[ἰδεῖν]] [[ὁμόπτερος]] Aesch. с виду весьма похожий;<br /><b class="num">2</b> [[вполне]], [[целиком]]: κάρτα μνείαν ἔχειν τινός Eur. быть полным воспоминаний о ком(чем)-л.; κάρτα [[ἐγχώριος]] Aesch. чистокровный туземец; κάρτα δ᾽ ὢν [[ἐπώνυμος]] [[πομπαῖος]] [[ἴσθι]] Aesch. в точном соответствии с твоим прозвищем, будь (Оресту) проводником; κάρτα δ᾽ [[εἰμὶ]] τοῦ πατρός Aesch. я целиком на стороне отца; ἦ κάρτα и καὶ κάρτα Aesch., Soph. конечно же, безусловно; καὶ τὸ κάρτα Her. в высшей степени или особенно. | |||
}} | |||
{{ls | |||
|lstext='''κάρτᾰ''': (ἴδε ἐν τέλει):―Ἐπίρρ., [[συχνάκις]] ἐν χρήσει ἐν τῷ Ἰωνικῷ πεζῷ λόγῳ τοῦ Ἡροδ. καὶ Ἱππ., καὶ παρὰ Τραγ., ἀλλὰ σπάνιον παρὰ Κωμ. καὶ τοῖς Ἀττ. πεζογράφοις (ἴδε κατωτ.):― [[μάλα]], [[πάνυ]], Λατ. valde admodum· καὶ μετὰ ῥημάτων, [[σφόδρα]], Λατ. vehementer· [[κάρτα]] οὐκ [[οἰκός]], [[σφόδρα]] ἀπίθανον, Ἡρόδ. 2. 27· κάρ. θεραπεύειν τινά, ἀντίθετον τῷ μετρίως, 3. 80· κάρτα δεόμενος 8. 59·―οὕτω, κάρτα πρευμενεῖς Αἰσχύλ. Ἀγ. 840· κάρτα [[ἰδεῖν]] [[ὁμόπτερος]] ὁ αὐτ. ἐν Χο. 174· εἰ καὶ μακρὰ κάρτα ἐστὶν Σοφ. Τρ. 1218· ὥς σου κάρτα νῦν μνείαν ἔχω Εὐρ. Μήδ. 328, πρβλ. 222, κτλ.· [[ἅπαξ]] παρὰ Πλάτ. πηλοῦ κάρτα βαθέος Τίμ. 25D· ληρεῖς ἔχων κάρτα Ἀριστοφ. Ὄρν. 342. 2) [[συχνάκις]] λαμβάνει τὴν σημασίαν τοῦ Nel maxim, [[ὑπὲρ]] πᾶν [[μέτρον]], «σωστά», ἐντελῶς, [[μάλιστα]], [[κάρτα]] δ’ ἔστ’ [[ἐγχώριος]] Αἰσχύλ. Θήβ. 413· [[κάρτα]] δ᾽ ὢν [[ἐπώνυμος]] ὁ αὐτ. ἐν Εὐμ. 90, πρβλ. Θήβ. 658· κάρτα δ’ [[εἰμὶ]] τοῦ πατρός, ἐντελῶς μὲ τὸ [[μέρος]] τοῦ πατρός μου, ὁ αὐτ. ἐν Εὐμ. 738· κάρτα δ’ εἴσ’ ὅμαιμοι ὁ αὐτ. ἐν Θήβ. 940:―οὕτω καί, ἦ [[κάρτα]] ὁ αὐτ. ἐν Ἀγ. 592, 1252, Σοφ. Ἠλ. 312, 1278, κτλ.· σὺ δὲ κάρτα φείδῃ Ἀμειψίας ἐν Ἀδήλ. 1. 5. 3) καὶ [[κάρτα]], ἐνισχύει τὴν δύναμιν τοῦ [[προηγουμένως]] ῥηθέντος, τὰ [[ἀνέκαθεν]] λαμπροί, ἀπὸ δὲ τούτου… καὶ [[κάρτα]] λαμπροὶ Ἡρόδ. 6. 125· ἰδίως ἐν διαλόγῳ, ἦ γάρ τινες ναίουσι…;―’Aπόκρισις, καὶ [[κάρτα]]…, Σοφ. Ο.Κ. 65· ἆρ’ ἄν τι μου δέξαιο…; - Ἀπόκρισις καὶ [[κάρτα]] γ’ Εὐρ. Ἱππ. 90· [[ἅπαξ]] παρ’ Ἀριστοφ. καὶ κάρτα μεντἂν… καθείλκετε Ἀχ. 544: -ὁ Ἡρόδ. ἀείποτε χρῆται τῷ: τὸ [[κάρτα]] ἐπὶ ταύτης τῆς σημασίας μετ’ ἐλαφρᾶς εἰρωνείας, ἐς ὃ δὴ καὶ τὸ κάρτα ἐπύθοντο 1. 191, πρβλ. 71., 3. 104., 4. 181. (Ἐκ τῆς αὐτῆς ῥίζης ἐξ ἧς καὶ αἱ λέξεις [[κάρτος]], [[κράτος]], κράτιστα, πρβλ. Ἀρχ. Ὑψηλ Γερμ. harto, πολύ).- Καθ’ Ἡσύχ.: «[[κάρτα]]· [[πάνυ]], [[λίαν]], [[μεγάλως]]». | |||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
Line 23: | Line 29: | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''κάρτᾰ:''' ([[κάρτος]]=[[κράτος]]), επίρρ.:<br /><b class="num">1.</b> [[πολύ]], [[πάρα]] [[πολύ]], υπερβολικά, εξαιρετικά, Λατ. [[valde]], [[admodum]].<br /><b class="num">2.</b> πέρα απ' το μέτρο, πέρα από [[κάθε]] μέτρο, | |lsmtext='''κάρτᾰ:''' ([[κάρτος]]=[[κράτος]]), επίρρ.:<br /><b class="num">1.</b> [[πολύ]], [[πάρα]] [[πολύ]], υπερβολικά, εξαιρετικά, Λατ. [[valde]], [[admodum]].<br /><b class="num">2.</b> πέρα απ' το μέτρο, πέρα από [[κάθε]] μέτρο, κάρτα [[ἐγχώριος]], [[γνήσιος]], [[γηγενής]], [[ιθαγενής]], σε Αισχύλ.· κάρτα ὢν [[ἐπώνυμος]], [[πιστός]] στο όνομά [[σου]], στον ίδ.· <i>κάρτα δ' εἰμι τοῦ πατρός</i>, εντελώς με το [[μέρος]] του [[πατέρα]] μου, στον ίδ.<br /><b class="num">3.</b> καὶ [[κάρτα]], ενισχύει την [[δύναμη]] [[αυτού]] που λέχθηκε προγουμένως, αληθώς και πραγματικά, [[πέραν]] [[κάθε]] αμφισβήτησης, αναμφίβολα, σε Ηρόδ., Σοφ.· ομοίως επίσης, τὸ [[κάρτα]], με ειρων. [[σημασία]], [[αλήθεια]], εκδικητικά, σε Ηρόδ. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
Line 35: | Line 35: | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
|mdlsjtxt=[[κάρτος]] = [[κράτος]]<br /><b class="num">1.</b> [[very]], [[very]], [[much]], [[extremely]], Lat. [[valde]], [[admodum]].<br /><b class="num">2.</b> [[beyond]] [[measure]], in [[good]] [[earnest]], | |mdlsjtxt=[[κάρτος]] = [[κράτος]]<br /><b class="num">1.</b> [[very]], [[very]], [[much]], [[extremely]], Lat. [[valde]], [[admodum]].<br /><b class="num">2.</b> [[beyond]] [[measure]], in [[good]] [[earnest]], κάρτα [[ἐγχώριος]] a [[thorough]] [[native]], Aesch.; κάρτα ὢν [[ἐπώνυμος]] true to thy [[name]], Aesch.; κάρτα δ' [[εἰμὶ]] τοῦ πατρός all on my [[father]]'s [[side]], Aesch.<br /><b class="num">3.</b> καὶ [[κάρτα]], used to [[increase]] the [[force]] of a [[previous]] [[statement]], [[really]] and [[truly]], [[most]] [[certainly]], Hdt., Soph.; so, τὸ [[κάρτα]], with [[iron]]. [[sense]], in [[good]] [[sooth]], with a [[vengeance]], Hdt. | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''κάρτα''': {kárta}<br />'''Grammar''': Adv.<br />'''Meaning''': [[stark]], [[sehr]] (vorw. ion. u. trag.).<br />'''Etymology''' : Von *καρτύς = [[κρατύς]] (vgl. [[καρτερός]], [[κάρτιστος]]), s. [[κράτος]]. Zum Ausgang -α Schwyzer 622f. m. reicher Lit.<br />'''Page''' 1,793 | |ftr='''κάρτα''': {kárta}<br />'''Grammar''': Adv.<br />'''Meaning''': [[stark]], [[sehr]] (vorw. ion. u. trag.).<br />'''Etymology''': Von *καρτύς = [[κρατύς]] (vgl. [[καρτερός]], [[κάρτιστος]]), s. [[κράτος]]. Zum Ausgang -α Schwyzer 622f. m. reicher Lit.<br />'''Page''' 1,793 | ||
}} | }} | ||
{{WoodhouseReversedUncategorized | {{WoodhouseReversedUncategorized | ||
|woodrun=[[exceedingly]], [[extremely]], [[greatly]], [[much]], [[really]], [[truly]], [[verily]], [[vigorously]], [[a great deal]], [[ | |woodrun=[[exceedingly]], [[extremely]], [[greatly]], [[much]], [[really]], [[truly]], [[verily]], [[vigorously]], [[a great deal]], [[exceedingly]], [[exceedingty]], [[in sooth]] | ||
}} | }} |
Latest revision as of 21:48, 29 October 2024
English (LSJ)
(cf. κράτος), Adv., freq. in Ion. and Trag., rare in Com. and Att. Prose (v. infr.):—with Adjs. and Advbs.,
A very, extremely; with Verbs, very much; κάρτα κακῶς ῥιγῶ Hippon.16; ἐσθλοὺς κάρτα μαχητάς Aristeas Epic.Fr.3; κάρτα ἀπὸ θερμέων Χωρέων very hot, Hdt.2.27; κάρτα θεραπεύειν τινά, opp. μετρίως, Id.3.80; κάρτα δεόμενος Id.8.59; κάρτα ὀξύ Hp. Acut.58; κάρτα πρευμενεῖς A.Ag.840; κάρτα ἰδεῖν ὁμόπτερος Id.Ch.174; εἰ καὶ μακρὰ κάρτα ἐστίν S.Tr.1218; ὥς σου κάρτα νῦν μνείαν ἔχω E.Med.328, cf. 222, etc.; once in Pl., πηλοῦ κάρτα βραχέος Ti.25d; ληρεῖς ἔχων κάρτα Ar. Av.342 (troch.).
2 surely, in very deed, κάρτα δ' ἔστ' ἐγχώριος A.Th. 413; κάρτα δ' ὢν ἐπώνυμος = true to thy name, Id.Eu.90, cf. Th.658; κάρτα δ' εἰμὶ τοῦ πατρός all on the father's side, Id.Eu.738; κάρτα δ' εἴσ' ὅμαιμοι Id.Th.939 (lyr.); ἦ κάρτα Id.Ag.592, 1252, S.El.312, 1278, etc.; σὺ δὲ κάρτα φείδῃ Amips.22.
3 καὶ κάρτα, used to increase the force of a previous statement, τὰ ἀνέκαθεν λαμπροί, ἀπὸ δὲ Ἀλκμέωνος… καὶ κάρτα λαμπροί Hdt.6.125; especially in dialogue, yes, verily, ἦ γάρ τινες ναίουσι…; Answ. καὶ κ.… S.OC65; ἆρ' ἄν τί μου δέξαιο…; Answ. καὶ κάρτα γ E.Hipp. 90; once in Ar., καὶ κάρτα μέντἂν… καθείλκετε Ach.544; in Hdt. also, τὸ κάρτα 1.71, 4.181; esp. with a slightly iron. sense, with a vengeance, ἐς ὂ δὴ καὶ τὸ κάρτα ἐπύθοντο 1.191, cf. 3.104, 6.52.
German (Pape)
[Seite 1330] (vgl. κάρτος), stark, sehr, bes. ion. u. poet.; δοκοῦντας εἶναι κάρτα πρευμενεῖς μοι Aesch. Ag. 814; μολόντα δ' αὐτὸν κάρτα τιμαλφεῖ λεώς Eum. 15; δεῖ κάρτα θύειν Suppl. 445; vgl. ἦ κάρτα unter ἦ; καὶ κάρτα, bejahend, allerdings, ja wohl; κάρτα μαίνομαι Soph. Tr. 446; κάρτ' ἂν εὐτυχεῖν δοκῶ Ai. 257; εἰ καὶ μακρὰ κάρτ' ἐστίν Tr. 1208; κάρτα προσχωρεῖν πόλει Eur. Med. 222; ἥδομαι Her. 1, 27; θεραπεύειν, im Gegensatz von μετρίως, 3, 80. 6, 125; καὶ τὸ κάρτα, im höchsten Grade, 6, 52. 8, 27 u. Hippocr. Seltener bei den Komikern, wie Ar. Ach. 518 Av. 342, u. in attischer Prosa; Plat. nur Tim. 25 d als v.l., πηλοῦ κάρτα βαθέος für die vulg. καταβραχέος. Von Sp. Luc. calumn. 3 Plut. de superst. 10.
French (Bailly abrégé)
adv.
fortement, fort, très, tout à fait (cf. lat. valde) ; ἦ κάρτα SOPH, καὶ κάρτα HDT tout à fait, assurément, certes ; καὶ τὸ κάρτα HDT m. sign. ; καὶ κάρτα SOPH, καὶ κάρτα γε EUR certes oui, pour sûr en vérité.
Étymologie: cf. κάρτερος, κράτος.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
κάρτα [~ κράτος] adv. zeer, erg, met adj.:; κάρτα ἀπὸ θερμέων χωρέων uit zeer hete streken Hdt. 2.27; met adv.:; κάρτα εὐπετέως heel gemakkelijk Hdt. 2.70.2; met verba:. ληρεῖς ἔχων κάρτα je bent voortdurend enorm aan het leuteren Aristoph. Av. 342. zeker, werkelijk:; ἦ κάρτα κἂν ἄλλοισι θυμοίμην ἰδών ik zou wis en waarachtig ook kwaad worden wanneer ik dit bij anderen zag Soph. El. 1278; als antwoord:. ἦ γάρ τινες ναίουσι τούσδε τοὺς τόπους; — καὶ κάρτα zijn er dan mensen die deze gebieden bewonen? — zeker wel Soph. OC 65; καὶ κάρτα γ’ wel zeker! Eur. Hipp. 90.
Russian (Dvoretsky)
κάρτᾰ: adv.
1 очень, весьма: κάρτα δεόμενος Her. усердно убеждая; κάρτα θεραπεύειν τινά Her. оказывать кому-л. чрезвычайное внимание; κάρτα οὐκ οἰκός ἐστι Her. крайне неправдоподобно; κάρτα ἰδεῖν ὁμόπτερος Aesch. с виду весьма похожий;
2 вполне, целиком: κάρτα μνείαν ἔχειν τινός Eur. быть полным воспоминаний о ком(чем)-л.; κάρτα ἐγχώριος Aesch. чистокровный туземец; κάρτα δ᾽ ὢν ἐπώνυμος πομπαῖος ἴσθι Aesch. в точном соответствии с твоим прозвищем, будь (Оресту) проводником; κάρτα δ᾽ εἰμὶ τοῦ πατρός Aesch. я целиком на стороне отца; ἦ κάρτα и καὶ κάρτα Aesch., Soph. конечно же, безусловно; καὶ τὸ κάρτα Her. в высшей степени или особенно.
Greek (Liddell-Scott)
κάρτᾰ: (ἴδε ἐν τέλει):―Ἐπίρρ., συχνάκις ἐν χρήσει ἐν τῷ Ἰωνικῷ πεζῷ λόγῳ τοῦ Ἡροδ. καὶ Ἱππ., καὶ παρὰ Τραγ., ἀλλὰ σπάνιον παρὰ Κωμ. καὶ τοῖς Ἀττ. πεζογράφοις (ἴδε κατωτ.):― μάλα, πάνυ, Λατ. valde admodum· καὶ μετὰ ῥημάτων, σφόδρα, Λατ. vehementer· κάρτα οὐκ οἰκός, σφόδρα ἀπίθανον, Ἡρόδ. 2. 27· κάρ. θεραπεύειν τινά, ἀντίθετον τῷ μετρίως, 3. 80· κάρτα δεόμενος 8. 59·―οὕτω, κάρτα πρευμενεῖς Αἰσχύλ. Ἀγ. 840· κάρτα ἰδεῖν ὁμόπτερος ὁ αὐτ. ἐν Χο. 174· εἰ καὶ μακρὰ κάρτα ἐστὶν Σοφ. Τρ. 1218· ὥς σου κάρτα νῦν μνείαν ἔχω Εὐρ. Μήδ. 328, πρβλ. 222, κτλ.· ἅπαξ παρὰ Πλάτ. πηλοῦ κάρτα βαθέος Τίμ. 25D· ληρεῖς ἔχων κάρτα Ἀριστοφ. Ὄρν. 342. 2) συχνάκις λαμβάνει τὴν σημασίαν τοῦ Nel maxim, ὑπὲρ πᾶν μέτρον, «σωστά», ἐντελῶς, μάλιστα, κάρτα δ’ ἔστ’ ἐγχώριος Αἰσχύλ. Θήβ. 413· κάρτα δ᾽ ὢν ἐπώνυμος ὁ αὐτ. ἐν Εὐμ. 90, πρβλ. Θήβ. 658· κάρτα δ’ εἰμὶ τοῦ πατρός, ἐντελῶς μὲ τὸ μέρος τοῦ πατρός μου, ὁ αὐτ. ἐν Εὐμ. 738· κάρτα δ’ εἴσ’ ὅμαιμοι ὁ αὐτ. ἐν Θήβ. 940:―οὕτω καί, ἦ κάρτα ὁ αὐτ. ἐν Ἀγ. 592, 1252, Σοφ. Ἠλ. 312, 1278, κτλ.· σὺ δὲ κάρτα φείδῃ Ἀμειψίας ἐν Ἀδήλ. 1. 5. 3) καὶ κάρτα, ἐνισχύει τὴν δύναμιν τοῦ προηγουμένως ῥηθέντος, τὰ ἀνέκαθεν λαμπροί, ἀπὸ δὲ τούτου… καὶ κάρτα λαμπροὶ Ἡρόδ. 6. 125· ἰδίως ἐν διαλόγῳ, ἦ γάρ τινες ναίουσι…;―’Aπόκρισις, καὶ κάρτα…, Σοφ. Ο.Κ. 65· ἆρ’ ἄν τι μου δέξαιο…; - Ἀπόκρισις καὶ κάρτα γ’ Εὐρ. Ἱππ. 90· ἅπαξ παρ’ Ἀριστοφ. καὶ κάρτα μεντἂν… καθείλκετε Ἀχ. 544: -ὁ Ἡρόδ. ἀείποτε χρῆται τῷ: τὸ κάρτα ἐπὶ ταύτης τῆς σημασίας μετ’ ἐλαφρᾶς εἰρωνείας, ἐς ὃ δὴ καὶ τὸ κάρτα ἐπύθοντο 1. 191, πρβλ. 71., 3. 104., 4. 181. (Ἐκ τῆς αὐτῆς ῥίζης ἐξ ἧς καὶ αἱ λέξεις κάρτος, κράτος, κράτιστα, πρβλ. Ἀρχ. Ὑψηλ Γερμ. harto, πολύ).- Καθ’ Ἡσύχ.: «κάρτα· πάνυ, λίαν, μεγάλως».
Greek Monolingual
(I)
κάρτα (Α)
επίρρ.
1. πάρα πολύ, σφοδρά («κάρτα κακῶς ῥιγῶ», Ιππων.)
2. εντελώς, κατ' εξοχήν («κάρτα δ' ἔστ' ἐγχώριος», Αισχύλ.)
3. φρ. «καὶ κάρτα» α) (σε διάλογο) αλήθεια, βέβαια
β) για ενδυνάμωση αυτού που λέγεται («ἦσαν μὲν καὶ τὰ ἀνέκαθεν λαμπροί... ἀπὸ δὲ Ἀλκμαίωνος... καὶ κάρτα λαμπροί», Ηρόδ.).
[ΕΤΥΜΟΛ. < καρτ- (κάρτος) + κατάλ. -α (πρβλ. λάθρα, σάφα)].
(II)
η (Μ κάρτα)
νεοελλ.
1. κομμάτι χαρτονιού μικρών διαστάσεων το οποίο είναι συνήθως εικονογραφημένο και χρησιμοποιείται προς αποστολή ευχών, ταχυδρομικό δελτάριο
2. το επισκεπτήριο
3. φρ. α) (για υπάλληλο) «χτυπάω κάρτα» — εγγράφω σε ειδικό μηχάνημα, πάνω στο δελτίο που φέρει το όνομά μου, την ώρα της προσέλευσης και αποχώρησής μου από τον χώρο εργασίας
β) «κάρτα εισόδου», «κάρτα εξόδου» — δελτίο με το οποίο επιτρέπεται η είσοδος σε ιδρύματα ή οργανισμούς ή η έξοδος από αυτά
γ) «χρονική κάρτα απεριόριστων διαδρομών» — δελτίο το οποίο προαγοράζεται, ανανεώνεται και παρέχει στον κάτοχό του το δικαίωμα να πραγματοποιεί επί έναν μήνα απεριόριστο αριθμό διαδρομών με τα μέσα αστικών συγκοινωνιών
δ) «κάρτα εργασίας» — ατομικό δελτίο εργαζομένου στο οποίο δηλώνεται προς τον Οργανισμό Απασχολήσεως Εργατικού Δυναμικού η πρόσληψή του στον ιδιωτικό ή δημόσιο τομέα
ε) «πιστωτική κάρτα» — δελτίο που εκδίδει διεθνής ή εθνικός οικονομικός οργανισμός σε άτομα με οικονομική φερεγγυότητα, παίρνοντας συνήθως ένα ετήσιο δικαίωμα, και με το οποίο ο συνδρομητής μπορεί να αγοράσει ή να μισθώσει έναντι του λογαριασμού του, χωρίς να χρησιμοποιήσει χρήματα, αλλ. πιστωτικό δελτίο
στ) «κάρτα μπιάνκα» — υπογραφή εν λευκώ, απόλυτη πληρεξουσιότητα, πλήρης ελευθερία δράσης
μσν.
1. καθένας από τους 32 ανεμορρόμβους στους οποίους υποδιαιρούνταν το ανεμολόγιο
2. μονάδα μέτρησης.
[ΕΤΥΜΟΛ. Αντιδάνεια λ. < ιταλ. carta < χάρτης.
Greek Monotonic
κάρτᾰ: (κάρτος=κράτος), επίρρ.:
1. πολύ, πάρα πολύ, υπερβολικά, εξαιρετικά, Λατ. valde, admodum.
2. πέρα απ' το μέτρο, πέρα από κάθε μέτρο, κάρτα ἐγχώριος, γνήσιος, γηγενής, ιθαγενής, σε Αισχύλ.· κάρτα ὢν ἐπώνυμος, πιστός στο όνομά σου, στον ίδ.· κάρτα δ' εἰμι τοῦ πατρός, εντελώς με το μέρος του πατέρα μου, στον ίδ.
3. καὶ κάρτα, ενισχύει την δύναμη αυτού που λέχθηκε προγουμένως, αληθώς και πραγματικά, πέραν κάθε αμφισβήτησης, αναμφίβολα, σε Ηρόδ., Σοφ.· ομοίως επίσης, τὸ κάρτα, με ειρων. σημασία, αλήθεια, εκδικητικά, σε Ηρόδ.
Frisk Etymological English
Grammatical information: adv.
Meaning: strongly, very (Ion., trag.).
Origin: GR [a formation built with Greek elements]
Etymology: From *καρτύς = κρατύς (cf. καρτερός, κάρτιστος), s. κράτος. On the ending -α Schwyzer 622f., Ruijgh
Middle Liddell
κάρτος = κράτος
1. very, very, much, extremely, Lat. valde, admodum.
2. beyond measure, in good earnest, κάρτα ἐγχώριος a thorough native, Aesch.; κάρτα ὢν ἐπώνυμος true to thy name, Aesch.; κάρτα δ' εἰμὶ τοῦ πατρός all on my father's side, Aesch.
3. καὶ κάρτα, used to increase the force of a previous statement, really and truly, most certainly, Hdt., Soph.; so, τὸ κάρτα, with iron. sense, in good sooth, with a vengeance, Hdt.
Frisk Etymology German
κάρτα: {kárta}
Grammar: Adv.
Meaning: stark, sehr (vorw. ion. u. trag.).
Etymology: Von *καρτύς = κρατύς (vgl. καρτερός, κάρτιστος), s. κράτος. Zum Ausgang -α Schwyzer 622f. m. reicher Lit.
Page 1,793
English (Woodhouse)
exceedingly, extremely, greatly, much, really, truly, verily, vigorously, a great deal, exceedingly, exceedingty, in sooth