ὁ

English (LSJ)

ἡ, τό, is, when thus written,    A demonstr. Pronoun.    B in Att., definite or prepositive Article.    C in Ep., the so-called postpositive Article, = relative Pronoun, ὅς, ἥ, ὅ.—The nom. masc. and fem. sg. and pl., ὁ, ἡ, οἱ, αἱ, have no accent in codd. and most printed books, exc. when used as the relative ; but ὁ, ἡ, οἱ, αἱ differ only in writing from ὃ, ἣ, οἳ, αἳ ; the nom. forms of the article are said by Hdn.Gr.1.474 to be oxytone, and by A.D.Pron.8.7 not to be enclitic. The forms τῶν, τοῖς, ταῖς were barytone (i. e. τὼν, τοὶς, ταὶς) in Aeol. acc. to Aristarch. ap. A.D.Synt.51.26. For οἱ, αἱ some dialects (not Cypr., cf. Inscr.Cypr.135.30H., nor Cret., cf.Leg.Gort. 5.28, nor Lesbian, cf. Alc.81, Sapph.Supp.5.1) and Hom. have τοί, ταί (though οἱ, αἱ are also found in Hom.) : other Homeric forms are gen. sg. τοῖο, gen. and dat. dual τοῖιν Od.18.34, al. : gen. pl. fem. τάων [ᾱ], dat. τοῖσι, τῇς and τῇσι, never ταῖσι or ταῖς in Hom.— In Dor. and all other dialects exc. Att. and Ion. the fem. forms preserve the old ᾱ instead of changing it to η, hence Dor. etc. ἁ, τάν, τᾶς ; the gen. pl. τάων contracts in many dialects to τᾶν ; the gen. sg. is in many places τῶ, acc. pl. τώς, but Cret., etc., τόνς (Leg.Gort.7.7, al.) or τός (ib.3.50, al.) ; in Lesbian Aeol. the acc. pl. forms are τοὶς, ταὶς, IG12(2).645 A13, B62 ; dat. pl. τοῖς, ταῖς (or τοὶς, ταὶς, v. supr.), ib.645 A8, ib.1.6 ; ταῖσι as demonstr., Sapph. 16. The Att. Poets also used the Ion. and Ep. forms τοῖσι, ταῖσι ; and in Trag. we find τοὶ μέν... τοὶ δέ . ., for οἱ μέν... οἱ δέ . ., not only in lyr., as A.Pers.584, Th.295,298 ; οἱ μέν . . τοὶ δ' S.Aj.1404 (anap.) ; but even in a trimeter, A.Pers.424. In Att. the dual has usu. only one gender, τὼ θεώ (for τὰ θεά) And.1.113 sq. ; τὼ πόλεε Foed. ap. Th.5.23 ; τὼ ἡμέρα X.Cyr.1.2.11 ; τὼ χεῖρε Id.Mem.2.3.18 ; τοῖν χεροῖν Pl.Tht.155e ; τοῖν γενεσέοιν Id.Phd.71e ; τοῖν πολέοιν Isoc.4.75 (τά S.Ant.769, Ar.Eq.424,484, ταῖν Lys.19.17, Is.5.16, etc. have been corrected) ; in Arc. the form τοῖς functions as gen. dual fem., μεσακόθεν τοῖς κράναιυν Schwyzer664.8 (Orchom., iv B.C.) :—in Elean and Boeot. ὁ, ἡ (ἁ), τό, with the addition of -ί, = ὅδε, ἥδε, τόδε, nom.pl. masc. τυΐ the following men, Schwyzer485.14 (Thespiae, iii B.C.), al., cf. infr. VIII. 5. (With ὁ, ἁ, cf. Skt. demonstr. pron. sa, sā, Goth. sa, sō, ONorse sá, sú, Old Lat. acc. sum, sam (Enn.) : —with τό [from *τόδ] cf. Skt. tat (tad), Lat. is-tud, Goth. pata: —with τοί cf. Skt. te, Lith. tĩe, OE. pá, etc. :—with τάων cf. Skt. tāsām, Lat. is-tarum :— the origin of the relative ὅς, ἥ, ὅ (q. v.) is different.)    A ὁ, ἡ, τό, DEMONSTR. PRONOUN, that, the oldest and in Hom. the commonest sense : freq. also in Hdt. (1.86,5.35,al.), and sts. in Trag. (mostly in lyr., A.Supp.1047, etc.; in trimeters, Id.Th.197, Ag.7, Eu. 174 ; τῶν γάρ... τῆς γάρ . ., Id.Supp.358, S.OT1082 ; seldom in Att. Prose, exc. in special phrases, v. infr. VI, VII) :    I joined with a Subst., to call attention to it, ὁ Τυδεΐδης he—Tydeus' famous son, Il. 11.660; τὸν Χρύσην that venerable man Chryses, I.II : and so with Appellat., Νέστωρ ὁ γέρων N.—thataged man, 7.324 ; αἰετοῦ . . τοῦ θηρητῆρος the eagle, that which is called hunter, 21.252, al. ; also to define and give emphasis, τιμῆς τῆς Πριάμου for honour, namely that of Priam, 20.181 ; οἴχετ' ἀνὴρ ὤριστος a man is gone, and he the best, 11.288, cf. 13.433, al.: sts. with words between the Pron. and Noun, αὐτὰρ ὁ αὖτε Πέλοψ 2.105 ; τὸν Ἕκτορι μῦθον ἐνίσπες 11.186, cf. 703, al. :—different from this are cases like Il.1.409 αἴ κέν πως ἐθέλῃσιν ἐπὶ Τρώεσσιν ἀρῆξαι, τοὺς δὲ κατὰ πρύμνας τε καὶ ἀμφ' ἅλα ἔλσαι Ἀχαιούς if he would help the Trojans, but drive those back to the ships—I mean the Achaeans, where Ἀχ. is only added to explain τούς, cf. 1.472, 4.20,329, al.    II freq. without a Subst., he, she, it, ὁ γὰρ ἦλθε Il.1.12, al.    III placed after its Noun, before the Relat. Prons., ἐφάμην σὲ περὶ φρένας ἔμμεναι ἄλλων, τῶν ὅσσοι Λυκίην ναιετάουσι far above the rest, above those to wit who, etc., Il.17.172 ; οἷ' οὔ πώ τιν' ἀκούομεν οὐδὲ παλαιῶν, τάων αἳ πάρος ἦσαν . . Ἀχαιαί such as we have not heard tell of yet even among the women of old, those women to wit who... Od.2.119, cf. Il.5.332 ; θάλαμον τὸν ἀφίκετο, τόν ποτε τέκτων ξέσσεν Od.21.43, cf. 1.116, 10.74 :—for the Att. usage v. infr.    IV before a Possessive Pron. its demonstr. force is sts. very manifest, φθίσει σε τὸ σὸν μένος that spirit of thine, Il.6.407, cf. 11.608 ; but in 15.58, 16.40, and elsewh. it is merely the Art.    V for cases in which the Homeric usage approaches most nearly to the Attic, v. infr. B. init.    VI ὁ μέν... ὁ δέ . . without a Subst., in all cases, genders, and numbers, Hom., etc. : sts. in Opposition, where ὁ μέν prop. refers to the former, ὁ δέ to the latter ; more rarely ὁ μέν the latter, ὁ δέ the former, Pl.Prt.359e, Isoc.2.32,34 : sts. in Partition, the one... the other . ., etc.—The Noun with it is regularly in gen. pl., being divided by the ὁ μέν... ὁ δέ . ., into parts, ἠΐθεοι καὶ παρθένοι... τῶν δ' αἱ μὲν λεπτὰς ὀθόνας ἔχον, οἱ δὲ χιτῶνας εἵατο Il.18.595 ; τῶν πόλεων αἱ μὲν τυραννοῦνται, αἱ δὲ δημοκρατοῦνται, αἱ δὲ ἀριστοκρατοῦνται Pl.R.338d, etc. : but freq. the Noun is in the same case, by a kind of apposition, ἴδον υἷε Δάρητος, τὸν μὲν ἀλευάμενον τὸν δὲ κτάμενον Il.5.28, cf. Od.12.73, etc.: so in Trag. and Att., S.Ant. 22, etc. ; πηγὴ ἡ μὲν εἰς αὐτὸν ἔδυ, ἡ δὲ ἔξω ἀπορρεῖ Pl.Phdr.255c ; if the Noun be collective, it is in the gen. sg., ὁ μὲν πεπραμένος ἦν τοῦ σίτου, ὁ δὲ ἔνδον ἀποκείμενος D.42.6 : sts. a Noun is added in apposition with ὁ μέν or ὁ δέ, ὁ μὲν οὔτασ' Ἀτύμνιον ὀξέϊ δουρὶ Ἀντίλοχος... Μάρις δὲ . . Il.16.317-19, cf. 116 ; τοὺς μὲν τὰ δίκαια ποιεῖν ἠνάγκασα, τοὺς πλουσίους, τοὺς δὲ πένητας κτλ. D.18.102, cf. Pl.Grg.501a, etc.    2 when a neg. accompanies ὁ δέ, it follows δέ, e.g. τὰς γοῦν Ἀθήνας οἶδα τὸν δὲ χῶρον οὔ S.OC24 ; τὸν φιλόσοφον σοφίας ἐπιθυμητὴν εἶναι, οὐ τῆς μὲν τῆς δ' οὔ, ἀλλὰ πάσης Pl.R.475b ; οὐ πάσας χρὴ τὰς δόξας τιμᾶν, ἀλλὰ τὰς μὲν τὰς δ' οὔ· οὐδὲ πάντων, ἀλλὰ τῶν μὲν τῶν δ' οὔ Id.Cri.47a, etc.    3 ὁ μέν τις... ὁ δέ τις . . is used in Prose, when the Noun to which ὁ refers is left indefinite, ἔλεγον ὁ μέν τις τὴν σοφίαν, ὁ δὲ τὴν καρτερίαν... ὁ δέ τις καὶ τὸ κάλλος X.Cyr.3.1.41 ; νόμους . . τοὺς μὲν ὀρθῶς τιθέασιν τοὺς δέ τινας οὐκ ὀρθῶς Pl.R.339c, cf. Phlb.13c.    4 on τὸ μέν... τὸ δέ . ., or τὰ μέν... τὰ δέ . ., v. infr. VIII.4.    5 ὁ μέν is freq. used without a corresponding ὁ δέ, οἱ μὲν ἄρ' ἐσκίδναντο... Μυρμιδόνας δ' οὐκ εἴα ἀποσκίδνασθαι Il.23.3, cf. 24.722, Th.8.12, etc.: also folld. by ἀλλά, ἡ μὲν γάρ μ' ἐκέλευε... ἀλλ' ἐγὼ οὐκ ἔθελον Od.7.304 ; by ἄλλος δέ, Il.6.147, etc. ; τὸν μὲν... ἕτερον δέ Ar.Av.843, etc. ; ὁ μέν... ὃς δέ . . Thgn.205 (v.l. οὐδέ) : less freq. ὁ δέ in the latter clause without ὁ μέν preceding, τῇ ῥα παραδραμέτην φεύγων, ὁ δ' ὄπισθε διώκων (for ὁ μὲν φεύγων) Il.22.157 ; σφραγῖδε . . χρυσοῦν ἔχουσα τὸν δακτύλιον, ἡ δ' ἑτέρα ἀργυροῦν IG22.1388.45, cf. μέν D. III ; γεωργὸς μὲν εἷς, ὁ δὲ οἰκοδόμος, ἄλλος δέ τις ὑφαντής Pl.R. 369d, cf. Tht.181d.    6 ὁ δέ following μέν sts. refers to the subject of the preceding clause, τοῦ μὲν ἅμαρθ', ὁ δὲ Λεῦκον . . βεβλήκει Il. 4.491 ; τὴν μὲν γενομένην αὐτοῖσι αἰτίην οὐ μάλα ἐξέφαινε, ὁ δὲ ἔλεγέ σφι Hdt.6.3, cf. 1.66,6.9,133,7.6 : rare in Att. Prose, ἐπεψήφιζεν αὐτὸς ἔφορος ὤν· ὁ δὲ οὐκ ἔφη διαγιγνώσκειν τὴν βοήν Th.1.87 ; ἔμενον ὡς κατέχοντες τὸ ἄκρον· οἱ δ' οὐ κατεῖχον X.An.4.2.6 : this is different from ὁ δέ in apodosi, v. infr. 7 ; also from passages in which both clauses have a common verb, v. ὅ γε 11.    7 ὁ δέ is freq. used simply in continuing a narrative, Il.1.43, etc.; also used by Hom. in apodosi after a relat., v. ὅδε 111.3.    8 the opposition may be expressed otherwise than by μέν and δέ, οὔθ' ὁ . . οὔθ' ὁ Il.15.417 ; ἢ τοῖσιν ἢ τοῖς A.Supp.439 ; οὔτε τοῖς οὔτε τοῖς Pl.Lg.701e.    VII the following usages prevailed in Att. Prose,    1 in dialogue, after καί, it was usual to say in nom. sg. masc. καὶ ὅς ; in the other cases the usual forms of the Art. were used (v. ὅς A. II.I and cf. Skt. sas, alternat. form of sa) ; so, in acc., καὶ τὸν εἰπεῖν Pl.Smp.174a, cf. X.Cyr.1.3.9, etc.; also in Hdt., καὶ τὴν φράσαι 6.61, al.    2 ὁ καὶ ὁ such and such, τῇ καὶ τῇ ἀτιμίᾳ Pl.Lg.721b : but mostly in acc., καί μοι κάλει τὸν καὶ τόν Lys.1.23, cf. Pl.Lg.784d ; τὰ καὶ τὰ πεπονθώς D.21.141, cf. 9.68 ; τὸ καὶ τό Id.18.243 ; ἀνάγκη ἄρα τὸ καὶ τό it must then be so and so, Arist.Rh.1401a4, cf. 1413a22 ; but τὰ καὶ τά now one thing, now another, of good and bad, τὸν δ' ἀγαθὸν τολμᾶν χρὴ τά τε καὶ τὰ φέρειν Thgn.398, cf. Pi.P.5.55,7.20, al.; τῶν τε καὶ τῶν καιρόν Id.O. 2.53 ; so πάντα τοῦ μετρίου μεταβαλλόμενα ἐπὶ τὰ καὶ ἐπὶ τά, of excess and defect, Hp.Acut.46 ; cf. A. VI.8.    VIII abs. usages of single cases,    1 fem. dat. τῇ, of Place, there, on that spot, here, this way, that way, Il.5.752,858, al.: folld. by ᾗ, 13.52, etc.: also in Prose, τὸ μὲν τῇ, τὸ δὲ τῇ X.Ath.2.12.    b with a notion of motion towards, that way, in that direction, Il.10.531,11.149, 12.124 ; τῇ ἴμεν ᾗ . . 15.46 ; δελφῖνες τῇ καὶ τῇ ἐθύνεον ἰχθυάοντες Hes.Sc.210 :—only poet.    c of Manner, τῇ περ τελευτήσεσθαι ἔμελλεν in this way, thus, Od.8.510.    d repeated, τῇ μέν... τῇ δέ . ., in one way... in another . ., or partly... partly . ., E.Or.356, Pl.Smp.211a, etc.: without μέν, τῇ μᾶλλον, τῇ δ' ἧσσον Parm.8.48.    e relat., where, by which way, only Ep., as Il.12.118, Od.4.229.    2 neut. dat. τῷ, therefore, on this account, freq. in Hom., Il.1.418, 2.254, al. (v. infr.) : also in Trag., A.Pr.239, S.OT510 (lyr.) ; in Prose, τῷ τοι . . Pl.Tht. 179d, Sph.230b.    b thus, so, Il.2.373, 13.57, etc.: it may also, esp. when εἰ precedes, be translated, then, if this be so, on this condition, Od.1.239,3.224,258,al., Theoc.29.11.—In Hom. the true form is prob. τῶ, as in cod. A, or τώ, cf. A.D.Adv.199.2.    3 neut. acc. τό, wherefore, Il.3.176, Od.8.332, al., S.Ph.142(lyr.) ; also τὸ δέ abs., but the fact is . ., Pl.Ap.23a, Men.97c, Phd.109d, Tht. 157b, R.340d, Lg.967a ; even when the τό refers to what precedes, the contrast may lie not in the thing referred to, but in another part of the sentence (cf. supr. VI. 6), τὸ δ' ἐπὶ κακουργίᾳ . . ἐπετήδευσαν Th.1.37 ; τὸ δὲ . . ἡμῖν μᾶλλον περιέσται Id.2.89 ; φασὶ δέ τινες αὐτὸν καὶ τῶν ἑπτὰ σοφῶν γεγονέναι· τὸ δὲ οὐκ ἦν but he was not, Nic.Dam.58J.    4 τὸ μέν... τὸ δέ . ., partly... partly . ., or on the one hand... on the other . ., Th.7.36, etc., cf.Od.2.46 ; more freq. τὰ μέν... τὰ δέ . ., Hdt.1.173, S.Tr.534, etc.; also τὰ μέν τι... τὰ δέ τι . . X.An.4.1.14 ; τὸ μέν τι... τὸ δέ τι . . Luc.Macr.14 ; τὰ μέν... τὸ δὲ πλέον . . Th.1.90 : sts. without τὸ μέν . . in the first clause, τὸ δέ τι Id.1.107,7.48 : rarely of Time, τὰ μὲν πολλὰ... τέλος δέ several times . . and finally, Hdt.3.85.    5 of Time, sts. that time, sts. this (present) time, συνμαχία κ' ἔα ἑκατὸν ϝέτεα, ἄρχοι δέ κα τοΐ (where it is possible, but not necessary, to supply ϝέτος) SIG9.3 (Olympia, vi B.C.): so with Preps., ἐκ τοῦ, Ep. τοῖο, from that time, Il.1.493,15.601.    b πρὸ τοῦ, sts. written προτοῦ, before this, aforetime, Hdt.1.103,122,5.55, A.Ag.1204, Ar.Nu.5, etc.; ἐν τῷ πρὸ τοῦ χρόνῳ Th.1.32, cf. A.Eu.462 ; τὸ πρὸ τοῦ D.S.20.59.    c in Thess. Prose, ὑππρὸ τᾶς yesterday, τὰ ψαφίσματα τό τε ὑππρὸ τᾶς γενόμενον καὶ τὸ τᾶμον the decree which was passed yesterday (lit. before this [day]), and to-day's, IG9(2).517.43 (Larissa, iii B.C.).    6 ἐν τοῖς is freq. used in Prose with Superlatives, ἐν τοῖσι θειότατον a most marvellous thing, Hdt.7.137 ; ἐν τοῖς πρῶτοι the very first, Th.1.6, etc.; ἐν τοῖσι πρῶτος (πρώτοις codd.) Pherecr.145.4 ; [Ζεὺς] Ἔρωτά τε καὶ Ἀνάγκην ἐν τοῖς πρῶτα ἐγέννησεν first of all, Aristid. Or.43(1).16, cf. 37(2).2: when used with fem. Nouns, ἐν τοῖς remained without change of gender, ἐν τοῖς πλεῖσται δὴ νῆες the greatest number of ships, Th.3.17; ἐν τοῖς πρώτη ἐγένετο (sc. ἡ στάσις) ib.82 : also with Advbs., ἐν τοῖς μάλιστα Id.8.90, Pl.Cri.52a, Plu.2.74e, 421d, 723e, Brut.6, 11,al., Paus.1.16.3, etc.; ἐν τοῖς χαλεπώτατα Th.7.71 ; τὴν Αἴγυπτον ἐν τοῖς μάλιστα μελάγγειον οὖσαν Plu.2.364c : in late Prose, also with Positives, ἐν τοῖς παράδοξον Aristid.Or.48(24).47 codd.; with πάνυ, ἐν τοῖς πάνυ D.H.1.19, cf. 66 (ἐν ταῖς πάνυ f.l. 4.14,15).    B ὁ, ἡ, τό, THE DEFINITE ARTICLE, the, to specify individuals : rare in this signf. in the earliest Gr., becoming commoner later. In Hom. the demonstr. force can generally be traced, v. supr. A. I, but the definite Art. must be recognized in places like Il.1.167,7.412, 9.309, 12.289, Od.19.372 : also when joined to an Adj. to make it a Subst., αἰὲν ἀποκτείνων τὸν ὀπίστατον the hindmost man, Il.11.178 ; τὸν ἄριστον 17.80 ; τὸν δύστηνον 22.59 ; τὸν προὔχοντα 23.325 ; τῷ πρώτῳ... τῷ δευτέρῳ . ., etc., ib.265sq. ; also in τῶν ἄλλων 2.674, al.: with Advs., τὸ πρίν 24.543, al.; τὸ πάρος περ 17.720 ; τὸ πρόσθεν 23.583 ; also τὸ τρίτον ib.733 ; τὰ πρῶτα 1.6,al.; τὸ μὲν ἄλλο for the rest, 23.454 ; ἀνδρῶν τῶν τότε 9.559.—The true Art., however, is first fully established in fifth-cent. Att., whilst the demonstr. usage disappears, exc. in a few cases, V. A. VI-VIII.—Chief usages, esp. in Att.    I not only with common Appellats., Adjs., and Parts., to specify them as present to sense or mind, but also freq. where we use the Possessive Pron., τὸ κέαρ ηὐφράνθην Ar.Ach.5 ; τὴν κεφαλὴν κατεάγην my head was broken, And.1.61, etc. ; τοὺς φίλους ποιούμεθα we make our friends, S.Ant.190 ; τὰς πόλεις ἔκτιζον they began founding their cities, Th.1.12; οὐχ ὑπὲρ τὴν οὐσίαν ποιούμενοι τοὺς παῖδας Pl.R.372b.    b omitted with pr.nn.and freq. with Appellats. which require no specification, as θεός, βασιλεύς, v. θεός 1.1, βασιλεύς III ; ἐμ πόλει in the Acropolis, IG12.4.1, al.: but added to pr. nn., when attention is to be called to the previous mention of the person, as Th. (3.70) speaks first of Πειθίας and then refers to him repeatedly as ὁ Π.; cf. Θράσυλος in Id.8.104, with ὁ Θ. ib.105 ; or when the person spoken of is to be specially distinguished, Ζεύς, ὅστις ὁ Ζεύς whoever this Zeus is, E.Fr.480 ; and therefore properly omitted when a special designation follows, as Σωκράτης ὁ φιλόσοφος: seldom in Trag. with pr. nn., save to give pecul. emphasis, like Lat. ille, ὁ Λάϊος, ὁ Φοῖβος, S.OT729, El.35, etc. : later, however, the usage became very common (the Homeric usage of ὁ with a pr. n. is different, v. A.I).    c Aristotle says Σωκράτης meaning the historical Socrates, as in SE183b7, PA642a28, al., but ὁ Σωκράτης when he means the Platonic Socrates, as Pol.1261a6, al.: so with other pr.nn., EN1145a21, 1146a21, al.    d for Σαῦλος ὁ καὶ Παῦλος, etc., v. καί B.2.    2 in a generic sense, where the individual is treated as a type, οἷς ὁ γέρων μετέῃσιν . . λεύσσει Il.3.109; πονηρὸν ὁ συκοφάντης D.18.242, etc.    b freq. with abstract Nouns, ἥ τε ἐλπὶς καὶ ὁ ἔρως Th.3.45, etc.    3 of outstanding members of a class, ὁ γεωγράφος, ὁ κωμικός, ὁ ποιητής, ὁ τεχνικός, v. γεωγράφος, κωμικός, ποιητής, τεχνικός.    4 with infs., which thereby become Substs., τὸ εἴργειν prevention, Pl.Grg.505b ; τὸ φρονεῖν good sense, S.Ant.1348(anap.), etc.: when the subject is expressed it is put between the Art.and the inf., τὸ θεοὺς εἶναι the existence of gods, Pl.Phd. 62b ; τὸ μηδένα εἶναι ὄλβιον the fact or statement that no one is happy, Hdt.1.86.    5 in neut. before any word or expression which itself is made the object of thought, τὸ ἄνθρωπος the word or notion man ; τὸ λέγω the word λέγω ; τὸ μηδὲν ἄγαν the sentiment 'ne quid nimis', E.Hipp.265(lyr.); τὸ τῇ αὐτῇ the phrase τῇ αὐτῇ, Pl.Men.72e : and so before whole clauses, ἡ δόξα . . περὶ τοῦ οὕστινας δεῖ ἄρχειν the opinion about the question 'who ought to rule', Id.R.431e ; τὸ ἐὰν μένητε παρ' ἐμοί, ἀποδώσω the phrase 'I will give back, if . . ', X.Cyr. 5.1.21, cf. Pl.R.327c, etc.; τοὺς τοῦ τί πρακτέον λογισμούς D.23.148 ; τὸ ὀλίγοι the term few, Arist.Pol.1283b11.    6 before relat. clauses, when the Art. serves to combine the whole relat. clause into one notion, τῇ ᾗ φὴς σὺ σκληρότητι the harshness you speak of, Pl.Cra.435a ; τὸν ἥμερον καρπόν... καὶ τὸν ὅσος ξύλινος (i.e. καὶ τὸν καρπὸν ὅσος ἂν ᾖ ξύλινος) Id.Criti.115b ; τῶν ὅσοι ἂν . . ἀγαθοὶ κριθῶσιν Id.R.469b ; ἐκ γῆς καὶ πυρὸς μείξαντες καὶ τῶν ὅσα πυρὶ καὶ γῇ κεράννυται Id.Prt.320d, cf. Hyp.Lyc.2 ; ταύτην τε τὴν αἰτίαν καὶ τὴν ὅθεν ἡ κίνησις Arist.Metaph.987a8 ; τὸν ὃς ἔφη Lys.23.8 : hence the relat., by attraction, freq. follows the case of the Art., τοῖς οἵοις ἡμῖν τε καὶ ὑμῖν, i.e. τοῖς οὖσιν οἷοι ἡμεῖς καὶ ὑμεῖς, X.HG2.3.25, etc.    7 before Prons.,    a before the pers. Prons., giving them greater emphasis, but only in acc., τὸν ἐμέ Pl.Tht.166a,Phlb.20b ; τὸν . . σὲ καὶ ἐμέ ib.59b ; τὸν αὑτόν Id.Phdr.258a ; on ὁ αὐτός, v. αὐτός 111.    b before the interrog. Pron. (both τίς and ποῖος), referring to something before, which needs to be more distinctly specified, A.Pr.251, Ar. Pax696 ; also τὰ τί; because οἷα went before, ib.693. Of τίς only the neut. is thus used (v.supr.): ποῖος is thus used not only in neut. pl., τὰ ποῖα; E.Ph.707 ; but also in the other genders, ὁ ποῖος; ib. 1704 ; τῆς ποίας μερίδος; D.18.64 ; τοῖς ποίοις . .; Arist.Ph.227b1.    c with τοιοῦτος, τοιόσδε, τηλικοῦτος, etc., the Art. either makes the Pron. into a Subst., ὁ τοιοῦτος that sort of person, X.Mem.4.2.21, etc.; or subjoins it to a Subst. which already has an Art., τὴν ἀπολογίαν τὴν τοιαύτην D.41.13.    8 before ἅπας, Pi.N.1.69, Hdt.3.64, 7.153 (s.v.l.), S.OC1224 (lyr.), D.18.231, etc.; also τὸν ἕνα, τὸν ἕνα τοῦτον, Arist.Pol.1287b8, 1288a19 : on its usage with ἕκαστος, v. sub voc.; and on οἱ ἄλλοι, οἱ πολλοί, etc., v. ἄλλος 11.6, πολύς 11.3, etc.    9 the Art. with the Comp. is rare, if ἤ follows, S.Ant.313, OC796.    II elliptic expressions :    1 before the gen. of a pr.<*>., to express descent, son or daughter, Θουκυδίδης ὁ Ὀλόρου (sc. υἱός) Th.4.104 ; Ἑλένη ἡ τοῦ Διός (sc. θυγάτηρ) E.Hel.470 : also to denote other relationships, e.g. brother, Lys.32.24, Alciphr.2.2.10 ; ἡ Σμικυθίωνος Μελιστίχη M.the wife of S., Ar.Ec.46 ; Κλέαρχος καὶ οἱ ἐκείνου Cl. and his men, X.An.1.2.15 ; ὁ τοῦ Ἀντιγένεος the slave of A., Hp.Hum.20.    2 generally, before a gen. it indicates a wider relation, as τὸ τῶν νεῶν, τὸ τῶν Ἑρμῶν, the matter of the ships, the affair of the Hermae, Th.4.23,6.60 ; τὰ τοῦ Ἀρριβαίου πράσσειν to promote the interests of Arrhibaeus, Id.4.83, cf. 6.89, etc.; τὸ τῆς τύχης,=ἡ τύχη, Id.4.18 ; τὰ τῆς τύχης accidents, chance events, ib.55 ; τὰ γὰρ φθιτῶν τοῖς ὁρῶσι κόσμος performance of the rites due to the dead befits the living, E.Supp.78(lyr.); τὰ τῶν θεῶν that which is destined by the gods, S.Tr.498(lyr.) : hence with neut. of Possessive Pron., τὸ ἐμόν, τὸ σόν, what regards me or thee, my or thy business or interests, S.Aj.124, El.251, etc.: and with gen. of 3 pers., τὸ τῆσδε E.Hipp.48. But τό τινος is freq. also, a man's word or saying, as τὸ τοῦ Σόλωνος Hdt.1.86 ; τὸ τοῦ Ὁμήρου as Homer says, Pl.Tht.183e ; also τά τινος so-and-so's house, Ar.V.1432, D.54.7, Theoc.2.76, Herod.5.52, Ev.Luc.2.49.    3 very freq. with cases governed by Preps . . αἱ ἐκ τῆς Ζακύνθου νῆες the ships from Zacynthus, Th.4.13 ; οἱ ἀμφί τινα, οἱ περί τινα, such an one and his followers, v. ἀμφί c.1.3, περί c.1.2 ; also τὰ ἐπὶ Θρᾴκης the Thrace-ward district, Th.1.59, al.; τὰ ἀπὸ τοῦ καταστρώματος matters on deck, Id.7.70 ; τὰ ἀπ' Ἀλκιβιάδου the proposals of Alcibiades, Id.8.48 ; τὰ ἀπὸ τῆς τύχης the incidents of fortune, Id.2.87, etc.    4 on μὰ τόν, μὰ τήν, etc., v. μά IV.    5 in elliptical phrases, ἐπορευόμην τὴν ἔξω τείχους (sc. ὁδόν) Pl.Ly.203a ; ἡ ἐπὶ θανάτῳ (sc. στολή, δέσις), v. θάνατος; κατὰ τὴν ἐμήν (sc. γνώμην), v. ἐμός 11.4 ; ἡ αὔριον (sc. ἡμέρα), v. αὔριον; ἡ Λυδιστί (sc. ἁρμονία) Arist.Pol.1342b32, etc.: freq. with Advs., which thus take an adj. sense, as ὁ, ἡ, τὸ νῦν; ὁ οἴκαδε πλοῦς Th.1.52 ; οἱ τότε, οἱ ἔπειτα (sc. ἄνθρωποι), ib.9,10, etc. ; but τό stands abs. with Advs. of time and place, when one cannot (as in the preceding instances) supply a Subst., as κἀκεῖσε καὶ τὸ δεῦρο E.Ph.266, cf.[315] (lyr.); ὁ μὲν τὸ κεῖθεν, ὁ δὲ τὸ κεῖθεν Id.Or.1412(lyr.): rarely abs. in gen., ἰέναι τοῦ πρόσω to go forward, X.An.1.3.1 ; τοῦ προσωτάτω δραμεῖν S.Aj.731.    C as RELATIVE PRONOUN in many dialects ; both in nom. sg. masc. ὅ, as κλῦθί μοι, ὃ χθιζὸς θεὸς ἤλυθες Od.2.262, cf. 1.300, al. ; Ἔρως, ὃ κατ' ὀμμάτων στάζεις πόθον E.Hipp.526(lyr.); Ἄδωνις, ὃ κἠν Ἀχέροντι φιλεῖται Theoc.15.86 ; ὃ ἐξορύξη he who banishes him, Schwyzer679.12,25 (Cyprus) ; and in the forms beginning with τ, esp. in Hom. (Od.4.160, al.), Hdt.1.7, al.: also in Ion. Poets, ἐν τῷ κάθημαι Archil.87.3, cf. Semon.7.3, Anacr.86 (prob.), Herod.2.64, al.: freq. in Trag., τῆς S.OC1258, Tr.381,728, E.Alc.883 (anap.); τῷ S.Ph.14 ; τήν Id.OC747, Tr.47, El.1144 ; τό Id.OT1427 ; τῶν ib. 1379, Ant.1086.—Never in Com. or Att. Prose :—Ep. gen. sg. τεῦ Il.18.192(s.v.l.).    D CRASIS OF ARTICLE :    a Att. ὁ, ἡ, τό, with ᾰ make ᾱ, as ἁνήρ, ἁλήθεια, τἀγαθόν, τᾄτιον; so οἱ, αἱ, τά, as ἅνδρες, τἀγαθά; also τοῦ, τῷ, as τἀγαθοῦ, τἀγαθῷ: ὁ, τό, οἱ, before e gives ου, οὑξ, οὑπί, οὑμός, τοὔργον, οὑπιχώριοι, etc.; also τοῦ, as τοὐμοῦ, τοὐπιόντος; but ἅτερος, θάτερον ( ¯ ?~X?~X), Ion. οὕτερος, τοὔτερον (v. ἕτερος), Att. fem. ἡτέρα, dat. θητέρᾳ (v. ἕτερος); τῷ loses the iota, τὠμῷ, τὠπιόντι: ὁ, τό, before ο gives ου, as Οὁδυσσεύς, Οὑλύμπιος, τοὔνομα: ὁ, τό, etc., before αυ gives ᾱυ, αὑτός, ταὐτό, ταὐτῷ (freq. written ἁτός, etc. in Inscrr. and Pap.); so τὰ αὐτά=ταὐτά, αἱ αὐταί=αὑταί: ἡ before εὐ gives ηὑ, as ηὑλάβεια: τῇ before ἡ gives θη, as θἠμέρᾳ: τὸ before ὑ gives θου, as θοὔδωρ for τὸ ὕδωρ.    b other dialects : in their treatment of crasis these follow the local laws of contraction, hence, e.g., Dor. ὡξ from ὁ ἐξ Theoc.1.65, ὥλαφος from ὁ ἔλαφος ib.135 ; Ion. ᾡσυμνήτης from ὁ αἰς-SIG57.45 (Milet., v B.C.) ; ὡυτή from ἡ αὐτή Heraclit.60, etc.

German (Pape)

[Seite 284] ἡ, τό, eigtl, τόσ, τή, τό, einfachstes Demonstrativ-Correlativum zu πόσ, das aber wie οὗτος u. ὅδε im nom. masc. u. fem. sing. u. plur. das charakteristische τ der Demonstrativa verloren hat (ὁ, ἡ, οἱ, αἱ sind überdies Atona); nur τοί u. ταί erhalten, an einzelnen Stellen bei Hom. durch das Metrum geschützt; τοὶ μὲν – τοὶ δέ Aesch. Spt. 277. 480; Soph. Ai. 1383; gen. τοῦ, ep. τοῖο; dat. fem. plur. bei Hom. τῇσι, τῇς; ταῖς erst H. h. Merc. 200, v. l. ταῖσδε; – der, die, das; – 1) als reines Demonstrativum, bei Hom. vorherrschend im Gebrauch; – a) substantivisch gebraucht; ὁ γὰρ ἦλθε, denn der war gekommen, Il. 1, 12, u. so überall bet Hom., bald nachdrücklicher hinweisend auf das eben Gesagte, bald schwächer die dritte Person überh. bezeichnend und unserm »er, sie, es« entsprechend, obgleich diese Uebersetzung sich immer von der lebhaften und plastischen homerischen Darstellung entfernt, die dadurch, daß sie immer wie mit dem Finger hinweiset, die Person als unmittelbar gegenwärtig vor das Auge des Hörers hinstellt; man vgl. z. B. ὡς ἔφατ' εὐχόμενος, τοῦ δ' ἔκλυε Φοῖβος Ἆπόλλων, den hörte Apollo, mit dem uns geläufigeren schwächeren »ihn hörte Apollo«, und halte damit die im Gebrauche der Pronomina ebenfalls einfachere und ärmere Sprache der Kinder und des Volkes zusammen; αὐτὰρ ὁ τοῖσιν ἀφείλετο νόστιμον ἦμαρ, aber der nahm denen den Tag der Rückkehr, d. i. der aber nahm ihnen. Besonders sind die Fälle, wo so zwei verschiedene Personen bezeichnet werden, zu merken, wo die spätere ausgebildetere Sprache eine näher und eine ferner stehende unterscheidet, oder die Verschiedenheit als unwesentlich verwischt; οὐδ' ἐδύναντο οὔθ' ὁ τὸν ἐξελάσαι οὔθ' ὁ τὸν ἂψ ὤσασθαι, Il. 15, 417, wo man entweder mit οὗτος u. ἐκεῖνος unterscheiden oder allgemeiner ὁ ἕτερος τὸν ἕτερον sagen würde, Hom. aber wieder hinzeigend redet, weder der konnte den heraustreiben, noch der den von sich zurückstoßen; ὁ τῷ πολέμιζε, Il. 15, 539, öfter. – Sehr verschieden hiervon ist das in Plat. Legg. einigemal vorkommende τὸν καὶ τόν, VI, 784 c, τῇ καὶ τῇ ἀτιμίᾳ, IV, 721 b, οὔτε τοῖς οὔτε τοῖς, III, 701 e, was unserm »der und der« entspricht, worin die hinzeigende Kraft ganz abgeschwächt ist u. ein beliebiger Gegenstand ohne bestimmte Entscheidung bezeichnet wird; vielleicht kam diese Verbindung in der gewöhnlichen Sprache häufig vor, obwohl auch Pind. Ol. 2, 53 sagt ὁ μὰν πλοῦτος ἀρεταῖς δεδαιδαλμένος φέρει τῶν τε καὶ τῶν καιρόν; vgl. Lys. 19, 59, καί μοι κάλει τὸν καὶ τόν, u. Dem. 9, 68, wo das Gerede der Leute lautet ἔδει γὰρ τὸ καὶ τὸ ποιῆσαι καὶ τὸ μὴ ποιῆσαι. – Eben so findet sich ὁ, ἡ, τό noch bei Her., den Doriern u. den attischen Dichtern gebraucht; καὶ τούς, Her. 1, 86 (über καὶ οἵ, welches wegen καὶ ὅς mit dem Accent versehen wird, obwohl es ebenfalls dies einfache Demonstrativum ist, s. ὅς); τοῦ εἵνεκα, ἵνα –, ὅτι –, deswegen, damit –, weil –, 3, 46. 8, 85; sogar τοῦ αἵματος ἐμπίνει, für τούτου, dessen Blut, 4, 64; öfter ὁ δέ, τὸν δέ u. ä.; καὶ τοῖσι οὐδεὶς ἀντέβαινε, Aesch. Prom. 234; ἀνὴρ γυνή τε χὥτι τῶν μεταίχμιον, Spt. 179; καὶ τὸν οὐκ ἐκλύσεται, Eum. 166; τῶν γὰρ οὐ δεῖται πόλις, Suppl. 453; τό μοι ἔννεπε, τί σοι χρεὼν ὑπουργεῖν, das sage mir, Soph. Phil. 192; τῆς γὰρ πέφυκα μητρός, von der bin ich geboren, die ist meine Mutter, O. R. 1082, vgl. 200; u. so oft auch bei Eur. ὁ δέ, ὁ γάρ, u. mit Präpositionen, πρὸς τῷ, ἐπὶ τοῖσι, οἰκτρὰν φίλοισιν, ἐκ δὲ τῶν μάλιστ' ἐμοί, Alc. 274; so einzeln auch in attischer Prosa; ἐν τοῖς πρῶτοι, Thuc. 1, 6 (vgl. μάλιστα u. a. superlat.); πρὸ τοῦ, vor dem, auch προτοῦ geschrieben, wobei man gewöhnlich χρόνου ergänzt; καὶ τὸν κελεῦσαι, Xen. Cyr. 1, 3, 9; καὶ τὸν εἰπεῖν, Plat. Conv. 174 a; καὶ τὸν ἰέναι, 213 a; ἐν δὲ τοῖς, Euthyd. 303 c, u. ähnl., bes. in dem von Hom. an bei allen Schriftstellern üblichen ὁ μὲν – ὁ δέ, οἱ μὲν – οἱ δέ, u. durch alle Casus, einen Gegensatz und gewöhnlich eine Eintheilung ausdrückend (der zwar – der aber), der eine – der andere, dieser – jener; auch, bes. τὸ μὲν – τὸ δέ, durch theils – theils zu übersetzen, vgl. Od. 2, 46. 11, 443, welche Uebersetzung auch für den Fall zu wählen ist, wenn sich die Eintheilung auf ein nomen im sing. bezieht, πηγὴ ἡ μὲν εἰς αὐτὸν ἔδυ, ἡ δὲ ἀποῤῥεῖ, Plat. Phaedr. 255 c, vgl. Legg. VIII, 838 a u. 839 b; bezieht sich die Eintheilung auf ein nomen im plur., so steht dies gew. im gen., τῶν δὲ αἱ μὲν λεπτὰς ὀθόνας ἔχον, οἱ δὲ χιτῶνας, Il. 18, 595; doch häufig findet es sich auch in gleichem Casus mit dem folgenden Pronomen, so daß die Eintheilung als eine nachträglich hinzugefügte erscheint, gleichsam die Apposition bildend zu dem voraufgeschickten Gesammtbegriff, δὴ τότ' ἀνασχομένω, ὁ μὲν ἤλασε δεξιὸν ὦμον, Ἰρος, ὁ δ' αὐχέν' ἔλασσεν, Od. 18, 95, wo noch das Hinzeigende hervorzuheben ist, der hier – der aber, wie ll. 7, 306; vgl. Hes. O. 160; Νεστορίδαι δ', ὁ μὲν οὔτασ' 'Ἀτύμνιον –, Il. 16, 517, vgl. Od. 19, 230; τὼ παῖδε φημὶ τώδε, τὴν μὲν ἀρτίως ἄνουν πεφάνθαι, τήν δ' ἀφ' οὗ τὰ πρῶτ' ἔφυ, Soph. Ant. 557, vgl. 22; ἐν τούτῳ οἱ φίλοι τῷ Κύρῳ προσῆγον οἱ μὲν Καδουσίους αὐτοῦ μένειν δεομένους, οἱ δὲ Ὑρκανίους, ὁ δέ τις Σάκας, ὁ δέ τις Γωβρύαν, manche auch, Xen. Cyr. 6, 1, 1; so mit τις auch τὰς μὲν εἶναί τινας ἡδονὰς ἀγαθάς, τὰς δέ τινας κακάς, Plat. Phil. 13 c; ἡδοναί τινές εἰσιν αἱ μὲν ἀγαθαί, αἱ δὲ κακαί, Gorg. 499 c; οἱ μὲν – τοὶ δέ steht Il. 10, 541; auch τὰ μὲν – τὰ δέ, wie τὸ μὲν – τὸ δέ, in Beziehung auf ein Adjectivum oder Verbum, theils – theils, νόμοισι τὰ μὲν Κρητικοῖσι, τὰ δὲ Καρικοῖσι χρῶνται, Her. 1, 173; καὶ ταύτην τὴν ἡμέραν οὕτως ἐπορεύθησαν τὰ μέν τι μαχόμενοι, τὰ δὲ καὶ ἀναπαυόμενοι, Xen. An. 4, 1, 15; vgl. Thuc. 1, 118; Plat. Phaed. 96 d Rep. V, 458 d. – Auch verschiedene Casus des Pronomens werden so verbunden, τοὺς μὲν τιμωρεῖσθαι, τῶν δὲ ἐφίεσθαι, Thuc. 2, 42; οἱ μὲν – πρὸς δὲ τούς, Isocr. 4, 82; παρὰ μὲν τῶν μικρὰ κεκόμισμαι, τῷ δὲ καὶ προσοφείλων ἐγγέγραμμαι, Dem. 27, 63. – Aber auch ohne ein vorangegangenes ὁ μέν steht oft ὁ δέ allein, von Hom. an überall, deraber, um das Subject des Folgenden im Gegensatz hervorzuheben, wie auch ὁ μέν steht, ohne daß ihm gerade ὁ δέ entspricht, für welches vielmehr entweder das Wort selbst steht, auf das ὁ δέ hinweisen würde, Il. 23, 4. 24, 722, oder mit veränderter Construction ἀλλά, Od. 7, 305, od. ἄλλος δέ u. ä. folgen; ὁ – ὁ allein Il. 15, 417. 22, 200. – Auffallend braucht Her. so ὁ δέ im zweiten Gliede eines Satzes, um das in dem ersten Satzgliede nur durch die Person des Verbums bezeichnete Subject bestimmter hervorzuheben (wie Hom. ὅ γε), z. B. τὴν μὲν αἰτίην οὐ μάλα ἐξέφαινε, ὁ δὲ ἔλεγέ σφι, 6, 3, er zeigte die Ursache nicht an, sagte ihnen aber; so auch εἰ δὲ ταῦτα μὲν οὐ ποιήσουσι, οἱ δὲ πάντως διὰ μάχης ἐλεύσονται, 6, 9; vgl. 6, 133; auch im Nachsatze, 6, 30 (vgl. aber δέ). – Auch der ionische Gebrauch von ὁ vor dem Relativum, τόν, ὅς, Il. 19, 326, εἰ μὴ τῶν οἵ, Od. 17, 383, τῶν ὅσσοι, Il. 17, 171, τάων αἳ πάρος ἦσαν, Od. 2, 119, vgl. θάλαμον τὸν ἀφίκετο, τόν ποτε τέκτων ξέσσεν, Od. 21, 42, ἐφάμην σε περὶ φρένας ἔμμεναι ἄλλων τῶν, ὅσσοι Λυκίην ναιετάουσιν, du übertreffest an Verstand die anderen, die nämlich, so viel ihrer Lykien bewohnen, Il. 17, 172, findet sich bei den Attikern, wo aber gewöhnlich der relative Satz nur Umschreibung e nes Begriffes ist oder doch als Eins zusammengefaßt werden soll, so daß auch hier die hinzeigende Kraft abgeschwächt ist und man die Beispiele mit denen zusammenstellen kann, wo der Artikel vor einen ganzen Satz gesetzt ist, vgl. Plat. Critia. 115 b, ἔφερε τὸν ἥμερον καρπόν, τόν τε ξηρόν, καὶ τὸν ὅσος ξύλινος; Phil. 37 a steht dem τὸ δοξαζόμενον zur Seite τό γε ᾡ τὸ ἡδόμενον ἥδεται; so auch τῇ ᾗ φὴς σὺ σκληρότητι, mit der von dir so genannten, Crat. 435 a; ἐκείνου ὀρέγεται τοῦ ὅ ἐστιν ἴσον, Phaed. 75 b; ἐκ τῶν ὅσα πυρὶ καὶ γῇ κεράννυται, Prot. 320 d, für das allerdings häufigere τῶν κεραννυμένων; auch sonst oft bei Plat.; auch Dem. 22, 64 vrbdt σώζειν τοὺς τοιούτοτς καὶ μισεῖν τοὺς οἷός περ οὗτος. – Von einzelnen Casus, die so substantivisch stehen, merke man Folgendes: Τῷ, wofür einige alte Grammatiker τῶ schreiben wollten, desw egen, τῷ νῦν Ἀτρείδῃ Ἀγαμέμνονι ἧσαι ὀνειδίζων, ll. 2, 250, vgl. 1, 418; τῷ τοι, ὦ φίλε, μᾶλλον σκεπτέον ἐξ ἀρχῆς, Plat. Theaet. 179 d; auch = da nn, in dem Falle, τῷ κε τάχ' ἠμύσειε πόλις Πριάμοιο, Il. 4, 290, vgl. Od. 3, 224. 18, 375. – Τό, de sha lb, Il. 17, 404, vgl. 19, 213. 23, 547 Od. 8, 332. – Τῇ, vom Orte, als Correlativum zu πῇ, da, daselbst, hier, auf diesem Wege, Il. 5, 752. 858. 8, 327. 11, 499 u. bei den Folgdn; τῇ οὐδεὶς τέτακτο φύλακος, Her. 1, 84. Nach dem unter 2) Bemerkten auch relativisch wo, wie man z. B. Il. 12, 118 erklärt, εἴσατο γὰρ νηῶν ἐπ' ἀριστερά, τῇπερ Ἀχαιοὶ ἐκ πεδίου νίσσοντο –· τῇ ῥ' ἵππους – διήλασεν, vgl. 21, 554. 23, 775 Od. 4, 229; ἔθαψαν αὐτὸν τῇπερ ἔπεσε, Her. 1, 30. Zuweilen auch bei Verbis der Bewegung, dahin, τῇ ἐνόρουσε, Il. 11, 149. 12, 124. 15, 46; auch τῇ γὰρ φίλον ἔπλετο θυμῷ, 10, 531; Hes. O. 210. Auch = auf diese Weise, τῇπερ τελευτήσεσθαι ἔμελλεν, so sollte es vollendet werden, Od. 8, 510; τῇ γέ μοι φαίνεται εἶναι ἀληθές, Her. 7, 139; u. relativisch, ὥςτε αὐτῷ πάντα ἀποβεβήκοι τῇπερἐκεῖνος εἶπε, 1, 86; u. indirect fragend, εἴρετο, τῇ ἔκρινάν οἱ τὴν ὄψιν, 1, 120. Wiederholt τῇ μὲν – τῇ δέ, bes. vom Orte, hier – dort, bald hier – bald dort; δελφῖνες τῇ καὶ τῇ ἰθύνεον, Hes. Sc. 210; τῇ μὲν γὰρ ἄνοδον, τῇ δὲ εὔοδον εὑρήσομεν τὸ ὄρος, Xen. An. 4, 8, 10; auch = theils – theils, Plat. Theaet. 158 e Polit. 574 e Conv. 211 a; Eur. Or. 350. – Τοῦ, deswegen, Od. 24, 425, vgl. Il. 21, 458. – Mit Präpositionen von der Zeit, ἐκ τοῦ, seitdem, πρὸ τοῦ, vor dem, ἐν τῷ, unterdessen, Hom. u. Folgde. – Auch auf die erste Person bezieht sich bei Hom. ὁ, Il. 16, 835, ὅ σφιν ἀμύνω ἦμαρ ἀναγκαῖον, der hier, derich, woes Andere als Relat. fassen (s. unt, 2). – Uebrigens ist die Ansicht einiger alter Grammatiker, welche ὅ, ἥ, οἵ, αἵ schreiben wollten, wo diese Formen die volle hinzeigende Kraft haben, nicht durchgedrungen, nur Il. 10, 224 ist bei Wolf u. Spitzner noch stehen geblieben σύν τε δύ' ἐρχομένω, καί τε πρὸ ὃ τοῦ ἐνόησεν, der Deutlichkeit wegen für πρὸ ὁ τοῦ ἐνόησεν, wie Bekker schreibt; Spitzner schreibt sogar οἳ δ' ἄρ' ἴσαν – Ἀχαιοί, Il. 3, 8, u. so immer, s. zu Il. 1, 9. – b) adjectivisch, wohin nicht Verbindungen zu ziehen sind wie ὁ δὲ δεύτερος ἔλθοι, Il. 21, 207, wo δεύτερος Prädicat ist, als der zweite, wie auch 1, 20 erklärt werden kann, παῖδα δ' ἐμοὶ λῦσαί τε φίλην τά τ' ἄποινα δέχεσθαι, das, was er in den Händen hält, als Lösegeld anzunehmen. Am einfachsten u. die ursprüngliche hinweisende Kraft am deutlichsten zeigend, wenn es steh auf einen Relativsatz bezieht, ὁ ξεῖνος, τὸν πάντες ἀτίμων, der Fremdling, den alle beschimpften, Od. 23, 28, oder wenn das subst. nur im Verlaufe des Satzes erklärend hinzugefügt ist, αἴ κεν πως ἐθέλῃσιν ἐπὶ Τρώεσσιν ἀρῆξαι, τοὺς δὲ κατὰ πρύμνας τε καὶ ἀμφ' ἅλα ἔλσαι Ἀχαιούς, ob er nicht den Troern helfen wolle, die aber zu den Schiffen u. an das Meer in die Enge treiben wolle, nämlich die Achäer, Il. 1, 409, vgl. 1, 472. 4, 20. 12, 196, öfter; Hes. Th. 632, wie man auch noch bei Soph. auffassen kann ὁ δ' εἶπεν – Ὀδυσσεύς, Phil. 371, vgl. Ai. 767 O. R. 1171. – Aber auch sowohl bei nom. propr., als bei Appellativen hat es, wenigstens in der Mehrzahl der Fälle, eine hinzeigende, stark hervorhebende Kraft, ἂψ δ' ὁ πάϊς – ἐκλίνθη, der aber, nämlich der Knabe, bog sich zurüch, Il. 6, 467, u. ursprünglich ist ὁ Ιυδείδης so zu fassen, wie die eben genannten Beispiele, der, der Tydide, d. i. der Bohn des Tydeus, der bekannt, gepriesen ist, 11, 660; τὸν Χρύσην ἠτίμησε, den Chryses da, den ehrwürdigen, beschimpfte er, 1, 11; Νέστωρ ὁ γέρων, 11, 637, Nestor, der bekannte, ehrwürdige Greis, wie ὁ γέρων Πρίαμος 22, 25, der alte, der Priamos; τοῖο γέροντος, 24, 164; ἃς εἰπὼν τὸ σκῆπτρον ἀνέσχεθε πᾶσι θεοῖσιν, das Seepter, das bekannte, 7, 412; τὰ τεύχεα καλά, von den berühmten Waffen des Achilleus, 21, 317. Manche fassen bei Hom. das Wort überall in dieser Weise auf und sprechen dem Hom. den att. Gebrauch des Artikels ganz ab, vgl. unter Anderen Plut. qu. Plat 10, 4; obwohl in Vrbdgn wie ἐμὲ τὸν δύστηνον ἐλέαιρε, Il. 22, 59, παῖδ' ὀλέσας τὸν ἄριστον, 24, 242, uns wenigstens das bei lebhaftem. mündlichem Vortrage leichter erklärliche Hinzeigen sehr geschwächt erscheint, doch wird aufmerksames Beachten des Zusammenhanges oft das richtige Verständniß zeigen. Vgl. τελεύτησέν τε τὸν ὅρκον, den Eidschwur, den er geschworen, 14, 280, χαίρω σευ τὸν μῦθον ἀκοόσας, daß ich das, dies Wort gerade von dir gehört habe, 19, 185, οἶον δὴ τὸν μῦθον ἔειπες, was sprachst du da für ein Wort, αἰεί τοι τὰ κάκ' ἐστὶ φίλα φρεσὶ μαντεύεσθαι, 1, 107, das Traurige da (?), ἐπεὶ τὰ χερείονα νικᾷ, 1, 576, ὃς ᾔδη τά τ' ἐόντα, τά τ' ἐσσόμενα, πρό τ' ἐόντα, 1, 70; aber Od. 24, 159 οὐδέ τις ἡμείων δύνατο γνῶναι τὸν ἐόντα ist = »erkennen, daß er der sei«.

French (Bailly abrégé)

ἡ, τό ; gén. τοῦ, τῆς, τοῦ ; dat. τῷ, τῇ, τῷ ; acc. τόν, τήν, τό;
plur. nom. οἱ, αἱ, τά ; gén. τῶν pour les trois genres ; dat. τοῖς, ταῖς, τοῖς ; acc. τούς, τάς, τά;
duel nom.-acc. τώ, τά, τώ, att. τώ pour les trois genres ; gén.-dat. τοῖν, ταῖν, τοῖν, att. τοῖν pour les trois genres;
(primitiv.) pronom démonstratif (en ce sens accentué ὅ, ἥ, τό ; plur. οἵ, αἵ, τά), (postér. chez les Att.) article;
• A. pronom démonstratif dans Homère et les Tragiques, qqf en prose att.
1 devant un subst. τελεύτησεν δέ τὸν ὅρκον IL après qu’elle eut achevé de prononcer ce serment ; en un sens emphatique : τὸν Χρύσην ἠτίμησε IL ce vénérable Chrysès, il l’a outragé ; Νέστωρ ὁ γέρων IL Nestor, ce vénérable vieillard;
2 sans substantif, comme ὅδε, οὗτος, ἐκεῖνος : Κύρος δίδωσι Κλεάρχῳ μυρίους δαρεικούς· ὁ δὲ λαβών, etc. XÉN Cyrus offre à Cléarque dix mille dariques ; celui-ci les ayant prises, etc. ; καὶ τὸν οὐκ ἐκλύσεται ESCHL et celui-ci il ne le lâchera pas;
3 après le subst. devant un ou plusieurs mots qui déterminent ce subst. : Τρώεσσιν ἀνάξειν τιμῆς τῆς Πριάμου IL devoir régner sur les Troyens avec la puissance litt. celle de Priam ; ἄντυγες αἱ περὶ δίφρον IL les cercles qui entourent le char litt. ceux autour du char;
4 dev. le pron. possess. : τὸ σὸν μένος IL ta force, litt. cette force qui est tienne;
5 dev. le pronom démonstr. ὁγε : ᾗ ῥ’ ὅγ’ ὁ λυσσώδης ἡγεμονεύει Ἕκτωρ IL là où commande celui-ci, je veux dire le furieux Hector;
6 dev. un adv. au sens d’un adj. : κάρτιστος ἀνδρῶν τῶν τότε IL le plus brave d’entre ceux des mortels qui vivaient alors;
7 joint à μέν et δέ sans adjonction d’un subst. ὅ μέν…, ὅ δέ, celui-ci…, celui-là, οἵ μέν…, οἵ δέ, ceux-ci…, ceux-là : οἵ μὲν αὐτῶν ἐτόξευον, οἵ δ’ ἐσφενδόνων XÉN les uns lançaient des flèches, les autres lançaient des pierres au moyen de frondes ; ἡ στρατιὰ ἣ μὲν πρὸς τὴν πόλιν ἐχώρουν, ἣ δὲ πρὸς τὸ σταύρωμα THC l’armée s’avançait en partie vers la ville, en partie vers la palissade ; joint seul. à δὲ (ὃ δὲ, οἳ δὲ, etc.) sans que ὁ μὲν précède, au sens de « mais lui, mais eux » : λύκος ἀμνὸν ἐδίωκεν · ὃ δὲ εἰς ναὸν κατέφυγε ÉS un loup poursuivait un agneau, mais celui-ci se réfugia dans un temple ; précédé de καί καὶ ὅς, καὶ ἥ, καὶ οἵ, ou dans la propos. inf. καὶ τόν, καὶ τήν, etc. : καὶ τὸν κελεῦσαι δοῦναι XÉN et celui-ci commanda de donner (la coupe) ; particul. dans les locut. τὸν καὶ τόν, tel et tel τὸ καὶ τό, τὰ καὶ τά, ceci et cela ; abs. au sens adv. • τοῦ, c’est pourquoi, à cause de cela ; • τῷ, c’est pourquoi, aussi ; acc. • τό, à cause de cela ; • τὸ μὲν…, τὸ δέ, propr. en ce qui regarde l’un…, en ce qui regarde l’autre ; adv. d’une part…, d’autre part ; une fois…, alors ; • τὰ μὲν…, τὰ δέ, m. sign. ; avec idée de temps τὸ μὲν (τὰ μὲν)… τὸ δέ (τὰ δέ) HDT tantôt…, tantôt ; avec idée de lieu τὸ μὲν τῇ, τὸ δὲ τῇ XÉN ; avec idée de mouvement vers un but là, là-bas ; • τῇ μὲν…, τῇ δέ, d’une part…, d’autre part ; avec des prépos. • ἐκ τοῦ, épq. • ἐκ τοῖο, à partir de là, désormais, après cela, depuis, à partir de ce moment ; • πρὸ τοῦ ou προτοῦ, auparavant, autrefois, anciennement;
• B. article : comme article, ὁ, ἡ, τό s’emploie pour désigner soit un objet isolé : ὅτε ἐκ τῆς Ἑλλάδος ἡττηθεὶς τῇ μάχῃ ἀπεχώρει XÉN en revenant de la Grèce où il (Xerxès) avait été vaincu dans la (célèbre) bataille (de Salamine) ; τοῖς τρισὶ δακτύλοις XÉN (les échansons perses présentent la coupe en la tenant) avec les trois doigts (que chacun sait) ; soit une espèce ou une catégorie spéciale : οἱ ἄνθρωποι, les hommes ; οἱ θεοί, les dieux ; οἱ ἀθάνατοι, les immortels ; ὁ ἄνθρωπος, l’homme en général ; ὁ σοφός, le sage, càd tout homme sage ; δεῖ τὸν στρατιώτην φοβεῖσθαι μᾶλλον τὸν ἄρχοντα ἢ τοὺς πολεμίους XÉN le soldat doit craindre son général plus que l’ennemi;
◊ L’article se place;
I. devant un mot auquel il se rapporte immédiatement, particul.
1 devant un subst. ὁ ἄνθρωπος, l’homme ; ἡ ἡμέρα, le jour ; τὸ γένος, la race ; ὁ Κῦρος, Cyrus ; ἡ Ἑλλάς, la Grèce ; ἡ Ἀττική, l’Attique ; ὁ Νεῖλος, le Nil ; ὁ Ὀλυμπός, l’Olympe;
2 devant tout mot (nom ou verbe) employé en un sens absolu : ἐγώ εἰμι ὁ ὑμᾶς σῷζων XÉN (le chien dit aux brebis) je suis celui qui vous garde, c’est moi qui vous garde;
3 au même sens devant une propos. entière : ὅτι μὲν δὴ δεῖ βοηθεῖν πάντες ἐγνώκαμεν, καὶ βοηθήσομεν, τὸ δὲ ὅπως, τοῦτο λέγε DÉM qu’il faille porter secours, nous le savons tous et nous porterons secours, mais comment ? dis-le;
II. devant un substantif ou un pronom au gén.
1 avec un n. propre : Ἡρακλῆς ὁ Διός, Hèraklès, le fils de Zeus;
2 l’article au neutre dev. un gén. marque le fait d’avoir rapport à, de concerner, d’appartenir à : τὰ τῆς πόλεως, ce qui concerne l’État, les affaires de l’État ; τὰ τῶν Ἑλλήνων, ce qui concerne les Grecs, leurs affaires, leur puissance, etc. ; en ce sens avec un pron. possessif : τὸ ἐμόν, τὸ σόν, ce qui me (ou te) concerne, ce qui m’ (ou t’)appartient, d’où ma personne, ta personne;
III. devant un subst. au dat. : οἱ Μαραθῶνι καὶ Σαλαμῖνι DÉM les hommes de Marathon et de Salamine ; τὰ φύσει ATT ce qui est de la nature;
IV. devant un mot invariable (préposition, adverbe, etc.);
1 prépos. : οἱ ἐν πόλει, ceux qui se trouvent dans la ville ; οἱ σύν τινι, ceux qui sont de la suite de qqn, ses proches, ses partisans ; οἱ ἀμφί τινα, οἱ περί τινα, les compagnons, partisans, disciples, amis de qqn, et postér. la personne elle-même (v. ἀμφί, περί) ; particul. avec l’article au neutre : τὸ παρ’ ἐλπίδα THC ce qui arrive contre l’attente, l’imprévu ; τὸ καθ’ ἡμέραν THC les besoins quotidiens ; τὰ παρ’ ἐμοί XÉN les avantages que l’on trouve auprès de moi;
2 adv. : οἱ νῦν, ceux qui vivent maintenant ; οἱ πάλαι, les hommes d’autrefois ; avec un subst. après l’article et l’adverbe : οἱ τότε ἄνθρωποι, les hommes d’alors ; ἡ ἄνω πόλις, la haute ville ; qqf avec omission du subst. ἡ αὔριον (ἡμέρα) le jour du lendemain ; de même τὸ πρίν, le temps d’auparavant, auparavant ; τὸ πρῶτον, en premier lieu, d’abord ; au gén. : ἐκ τοῦ παραχρῆμα, ἀπὸ τοῦ παραχρῆμα, aussitôt, sur-le-champ ; τὰ νῦν, maintenant ; τὰ λοιπά, à l’avenir (v. λοιπός).
Étymologie: cf. skr. masc. sa, fém. sâ, neutre tad = grec τό pour *τόδ, lat. –tud dans istud.

English (Autenrieth)

epic forms, gen. τοῖο, du. τοῖιν, pl. τοί, ταί, gen. τάων, dat. τοῖσι, τῆς(ι): (1) as demonstrative pronoun, that, those, often merely an emphatic he, she, it, pl. they, them; οὐδὲ παλαιῶν (γυναικῶν), | τάων αἳ πάρος ἦσαν, ‘those ancient,’ Od. 2.119; the emphatic after-position being common when the word is adjectival, cf. Il. 5.320, 332; the pron. is often foll. by a name in apposition, αὐτὰρ ὃ μήνιε.. Ἀχιλλεύς, ‘he, namely Achilles,’ Il. 1.488 ; ἣ δ' ἕσπετο Παλλὰς Ἀθήνη, Od. 1.125; freq. ὃ μὲν.. ὃ δέ, τὸ μὲν.. τὸ δέ, etc., the one.. the other, this.. that, etc. The word should be accented when used as a demonstrative.—(2) as definite article, the, a use denied by some to Homer, but the sense imperatively demands the later weakened force in many passages, and does not admit the stronger, Αἴᾶς δ' ὁ μέγας, Il. 16.358; αἰὲν ἀποκτείνων τὸν ὀπίστατον, Il. 8.342; τά τ ἐόντα τά τ ἐσσόμενα, Il. 1.70, and oftenest w. adjectives.—(3) as relative pronoun, who, which, esp., but not exclusively, the forms beginning with τ. The masc. sing. as rel. occurs, Il. 16.835, Il. 21.59, , Od. 1.254, Od. 2.262, Od. 4.777; πατρὸς, ὅ σ' ἔτρεφε τυτθὸν ἐόντα, Od. 11.67. τέ is often appended to the word when used relatively, ταί τε, ὅ τε, Od. 12.40.—For ὅ γε, see ὅγε.