Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

improbus: Difference between revisions

From LSJ

Χρὴ τῶν ἀγαθῶν διακναιομένων πενθεῖν ὅστις χρηστὸς ἀπ' ἀρχῆς νενόμισται → When a good man is hurt, all who would be called good must suffer with him

Euripides, Alcestis 109-11
m (Text replacement - "(?s)({{Lewis.*?}}\n)({{.*}}\n)({{LaEn.*?}}$)" to "$3 $1$2")
(CSV2 import)
 
Line 10: Line 10:
{{Georges
{{Georges
|georg=im-[[probus]], a, um (in u. [[probus]]), I) [[unter]] dem [[rechten]] [[Maße]] bleibend = [[nicht]] [[gut]], [[schlecht]] (Ggstz. [[probus]], [[bonus]]), 1) eig.: [[merces]], Plaut.: [[panis]], Mart.: postes improbiores, Plaut.: [[defensio]], Cic.: v. Pers., hominum [[ego]] avaritiā [[factus]] [[sum]] improbior ([[ein]] weniger angesehener) [[coquus]], Plaut. Pseud. 802. – 2) übtr., [[moralisch]] [[schlecht]], [[unredlich]], [[schelmisch]], [[schurkisch]], [[arg]], [[böse]], [[boshaft]], [[gottlos]], [[unbillig]], [[ungerecht]], [[ungesetzlich]], [[homo]], Cic.: [[factum]], Plaut.: dicta, frevelhafte, Ov.: [[testamentum]], Cic.: [[lex]] improbissima, Cic.: rumores improbissimi, Cic. – [[malus]] improbior fit, Sall.: improbum est (es ist [[unredlich]], [[unbescheiden]]) m. folg. Infin., Quint. 5, 6, 1 u. 7, 1, 61. – subst. = der Schlechte, Unredliche, der [[Schelm]], [[callidus]] impr., Cic.: u. so Plur. improbi (Ggstz. [[boni]]), Cic. – II) das gewöhnliche [[Maß]] überschreitend, A) der [[Größe]] [[nach]], [[unermeßlich]], allzugroß, [[übermäßig]], genua, Colum. 6, 1, 3: labra, [[Charis]]. 102, 2: [[barbarum]] [[villus]], Plin. 12, 73: [[arva]], Val. Flacc. 1, 510 u. 2, 631: tegmina, ibid. 6, 702 ([[aber]] Sall. hist. fr. 4, 40 ed. Dietsch od. 4, 48 ed. Kritz [[jetzt]] in [[prora]]), – B) dem Grade [[nach]], [[übertrieben]], [[übermäßig]], [[arg]], 1) eig.: [[labor]], [[nie]] rastende [[Arbeit]], rastloser [[Fleiß]], Verg.: [[conatus]], Sen.: [[lumen]], [[allzu]] starkes, Sen.: [[mons]], [[gewaltig]] erschüttert, [[mit]] gewaltiger [[Wucht]], Verg.: [[ora]], gieriger ([[des]] Löwen), Verg.: [[rabies]] ventris, unersättlicher [[Hunger]], Verg.: [[somnus]], Mart. – so [[auch]] [[anser]], [[anguis]], [[gefräßig]], [[unersättlich]], Verg. – 2) übtr.: a) im allg., [[übertrieben]], [[unsinnig]], [[puer]], [[arg]], [[grausam]], Verg.: [[amor]], unsinnige, greuliche, Verg. u. Hor.: [[res]] [[etiam]] deo improba, [[sehr]] [[schwierig]] [[für]] usw., Plin.: [[spes]] improbas habere ([[hegen]]), Quint – b) [[keck]], [[dreist]], [[verwegen]], [[Aeneas]], Verg.: [[ales]], Verg.: [[ausum]], Plin.: [[bes]]. [[als]] mildernder [[Ausdruck]] [[für]] [[impius]], [[scelestus]], [[frech]], [[schamlos]], [[unverschämt]], [[Siren]], Hor.: [[facies]], Quint.: m. Genet., [[nympha]] improba conubii, eine lüsterne, Stat. Theb. 7, 300. – c) [[schändlich]] = [[unkeusch]], verba, carmina, Ov.: übtr., [[satureia]], [[geil]] machend, Mart.
|georg=im-[[probus]], a, um (in u. [[probus]]), I) [[unter]] dem [[rechten]] [[Maße]] bleibend = [[nicht]] [[gut]], [[schlecht]] (Ggstz. [[probus]], [[bonus]]), 1) eig.: [[merces]], Plaut.: [[panis]], Mart.: postes improbiores, Plaut.: [[defensio]], Cic.: v. Pers., hominum [[ego]] avaritiā [[factus]] [[sum]] improbior ([[ein]] weniger angesehener) [[coquus]], Plaut. Pseud. 802. – 2) übtr., [[moralisch]] [[schlecht]], [[unredlich]], [[schelmisch]], [[schurkisch]], [[arg]], [[böse]], [[boshaft]], [[gottlos]], [[unbillig]], [[ungerecht]], [[ungesetzlich]], [[homo]], Cic.: [[factum]], Plaut.: dicta, frevelhafte, Ov.: [[testamentum]], Cic.: [[lex]] improbissima, Cic.: rumores improbissimi, Cic. – [[malus]] improbior fit, Sall.: improbum est (es ist [[unredlich]], [[unbescheiden]]) m. folg. Infin., Quint. 5, 6, 1 u. 7, 1, 61. – subst. = der Schlechte, Unredliche, der [[Schelm]], [[callidus]] impr., Cic.: u. so Plur. improbi (Ggstz. [[boni]]), Cic. – II) das gewöhnliche [[Maß]] überschreitend, A) der [[Größe]] [[nach]], [[unermeßlich]], allzugroß, [[übermäßig]], genua, Colum. 6, 1, 3: labra, [[Charis]]. 102, 2: [[barbarum]] [[villus]], Plin. 12, 73: [[arva]], Val. Flacc. 1, 510 u. 2, 631: tegmina, ibid. 6, 702 ([[aber]] Sall. hist. fr. 4, 40 ed. Dietsch od. 4, 48 ed. Kritz [[jetzt]] in [[prora]]), – B) dem Grade [[nach]], [[übertrieben]], [[übermäßig]], [[arg]], 1) eig.: [[labor]], [[nie]] rastende [[Arbeit]], rastloser [[Fleiß]], Verg.: [[conatus]], Sen.: [[lumen]], [[allzu]] starkes, Sen.: [[mons]], [[gewaltig]] erschüttert, [[mit]] gewaltiger [[Wucht]], Verg.: [[ora]], gieriger ([[des]] Löwen), Verg.: [[rabies]] ventris, unersättlicher [[Hunger]], Verg.: [[somnus]], Mart. – so [[auch]] [[anser]], [[anguis]], [[gefräßig]], [[unersättlich]], Verg. – 2) übtr.: a) im allg., [[übertrieben]], [[unsinnig]], [[puer]], [[arg]], [[grausam]], Verg.: [[amor]], unsinnige, greuliche, Verg. u. Hor.: [[res]] [[etiam]] deo improba, [[sehr]] [[schwierig]] [[für]] usw., Plin.: [[spes]] improbas habere ([[hegen]]), Quint – b) [[keck]], [[dreist]], [[verwegen]], [[Aeneas]], Verg.: [[ales]], Verg.: [[ausum]], Plin.: [[bes]]. [[als]] mildernder [[Ausdruck]] [[für]] [[impius]], [[scelestus]], [[frech]], [[schamlos]], [[unverschämt]], [[Siren]], Hor.: [[facies]], Quint.: m. Genet., [[nympha]] improba conubii, eine lüsterne, Stat. Theb. 7, 300. – c) [[schändlich]] = [[unkeusch]], verba, carmina, Ov.: übtr., [[satureia]], [[geil]] machend, Mart.
}}
{{LaZh
|lnztxt=improbus, a, um. ''adj''. ''c''. ''s''. :: 人不悦者。奸。弊。卑。兇。怪大。醜名。Improbum os 利口。Improbum testamentum 不算之遺書。Rabies improba ventris 嗜而不公。Improbae divitiae 不公之財。
}}
}}

Latest revision as of 19:50, 12 June 2024

Latin > English

improbus improba, improbum ADJ :: wicked/flagrant; morally unsound; greedy/rude; immoderate; disloyal; shameless

Latin > English (Lewis & Short)

imprŏbus: (inpr-), a, um, adj. 2. inprobus,
I not according to the standard.
I Lit.
   A Below the standard, i. e. of bad quality, bad, poor, inferior (rare; mostly post-Aug.): merces, Plaut. Rud. 2, 3, 43: opera araneorum et textura inproba, id. Stich. 2, 2, 24: panis, Mart. 10, 5, 5: improbiores postes, Plaut. Most. 3, 2, 139: tua sum opera et propter te inprobior, id. Bacch. 5, 2, 84.—
   B Above or beyond the standard, i. e. enormous, monstrous, excessive: genua, Col. 6, 1, 3: arva, Val. Fl. 1, 510; 2, 631 (cf. Forbig. ad Verg. G. 1, 119; Orell. ad Hor. C. 3, 9, 22): Chilones a labris improbioribus, Charis. p. 78 P.: mons, Verg. A. 12, 687: tegmina plantae, Val. Fl. 6, 702: improbo somno, quem nec tertia saepe rumpit hora, Mart. 12, 18, 13: villus barbarum in capris, Plin. 12, 17, 37, § 73: reptatus (vitium), id. 14, 1, 3, § 13; Stat. Th. 6, 838: imber improbior, Sen. Q. N. 4, 4 fin. (in Sall. ap. Non. 366, 13; Hist. Fragm. 4, 40 Dietsch, the true read. is in prora).—
II Transf., of mind and character.
   A Restless, indomitable, persistent (cf.: pervicax, perstans, vehemens, acer): labor omnia vincit improbus, Verg. G. 1, 146: tum cornix plena pluviam vocat improba voce, id. ib. 1, 388: quatit improbus hastam, id. A. 11, 767; cf. Hor. C. 3, 9, 23; Mart. 1, 105, 2; Ov. Tr. 1, 11, 41.—
   B Morally bad; wicked, reprobate, abandoned, vile, base, impious, ungodly, unjust, dishonest; bold, shameless, impudent; violent, fierce, outrageous (syn.: malus, malignus, pravus, depravatus, nequam).
   1    Of living beings: NI TESTIMONIVM FARIATVR IMPROBVS INTESTABILISQVE ESTO, Fragm. XII. Tab. ap. Gell. 15, 13 fin.: qui improbi essent et scelesti, Plaut. Mil. 3, 1, 137: nequam et improbus, Cic. Deiot. 7, 21: illud vero improbi esse hominis et perfidiosi, id. de Or. 2, 73, 297: Cresphontes, Enn. ap. Auct. Her. 2, 24, 38 (Trag. v. 156 Vahl.): populum aut inflammare in improbos aut incitatum in bonos mitigare, Cic. de Or. 1, 46, 202: longe post natos homines improbisssimus, id. Brut. 62, 224: cum in me tam improbus fuit, id. Att. 9, 15, 5: ab ingenio est improbus, Plaut. Truc. 4, 3, 59: ut alias res est impense improbus, id. Ep. 4, 1, 39: negat improbus et te Neglegit, aut horret, Hor. Ep. 1, 7, 63: anus, id. S. 2, 5, 84: cum eum, qui sit improbus, latronem dicimus, Quint. 8, 4, 1; 1, 8, 21: (anguis) piscibus atram inprobus ingluviem explet, voracious, Verg. G. 3, 431: lupus, id. A. 9, 62: Jovis ales, id. ib. 12, 250: annis, by his youth, Juv. 3, 282: Fortuna arridens infantibus, mischievous, id. 6, 605. — Comp.: inprobior satiram scribente cinaedo, Juv. 4, 106. — *
   (b)    With gen.: conubii, Stat. Th. 7, 300. —
   2    Of inanim. and abstr. things: improbo Iracundior Hadria, Hor. C. 3, 9, 22: lavit improba taeter Ora (leonis) cruor, Verg. A. 10, 727: perfricare faciem et quasi improbam facere, shameless, impudent, Quint. 11, 3, 160; cf.: oris improbi homo, Suet. Gramm. 15: divitiae, Hor. C. 3, 24, 62: improba non fuerit si mea charta, dato, Mart. 8, 24, 2: satureia, exciting lust, id. 3, 75, 4: ingenio improbo, Plaut. Ps. 1, 2, 16: facta, id. Truc. 2, 7, 4: dicta, licentious, Ov. F. 5, 686: verba, id. A. A. 3, 796; cf. carmina, id. Tr. 2, 441: legis improbissimae poena, Cic. Fam. 14, 4, 2: testamentum, illegal, id. Verr. 2, 1, 42, § 107: mala et improba defensio, id. ib. 2, 2, 41, § 101: amor, Verg. A. 4, 412; Hor. S. 1, 3, 24 (cf.: improbus, turpis, Schol. Cruq. ad loc.): spes, Quint. 12, 1, 13: improba ventris rabies, Verg. A. 2, 356: quo apertior adulatio, quo improbior, hoc citius expugnat, Sen. Q. N. 4 praef. med.: improba quamvis gratia fallaci praetoris vicerit urna, Juv. 13, 3.—Adv., in two forms, imprŏbē (class.) and improbĭter (perh. only once in Petr. 66).
   1    Beyond measure, immoderately, enormously (very rare): ad eos, quibus intestinum improbe prominet, Marc. Emp. 31 med.: de quodam procerae staturae improbiusque nato, i. e. uncommonly well furnished, Suet. Vesp. 23: Chilones improbius labrati, Charis. p. 78 P. —
   2    (Acc. to II.) Badly, wrongly, improperly: multa scelerate, multa audacter, multa improbe fecisti, Cic. Rosc. Am. 36, 104: facere aliquid, Quint. 1, 3, 13: quibus improbe datum est, Cic. Off. 2, 22, 79: quid ego miror, si quid ab improbis de me improbe dicitur? id. Sull. 10, 30: praeda improbe parta, id. Fin. 1, 16, 51: aliquid petere, Quint. 6, 3, 95: non improbe litigabunt, id. 12, 7, 5: ignorantia et inscitia improbe dicentium, quae non intellegunt, incorrectly, Gell. 15, 5, 1; so with indocte, id. 15, 9, 4.—Comp.: estne aliquid, quod improbius fieri possit? Cic. Verr. 2, 3, 60, § 140: decerpere oscula, Cat. 68, 126. — Sup.: quas (res) improbissime fecit, Cic. Caecin. 9, 23: respondere, id. Pis. 6, 13.

Latin > French (Gaffiot 2016)

imprŏbus,⁷ a, um (in et probus),
1 de mauvais aloi, mauvais : improba merces Pl. Rud. 374, mauvaise marchandise ; postes improbiores Pl. Most. 824, jambages de porte en plus mauvais état ; improbior coquus Pl. Ps. 802, cuisinier moins achalandé || dont la conduite ne peut être approuvée : improbissimus Chrysogoni fautor Cic. Amer. 143, soutien si malencontreux de Chrysogonus ; negat improbus Hor. Ep. 1, 7, 63, le maladroit refuse
2 [moralt] mauvais, méchant, pervers, malhonnête : homo improbissimus Cic. Br. 224, le plus méchant des hommes ; lex improbissima Cic. Fam. 14, 4, 2, la loi la plus détestable ; amor improbus Hor. S. 1, 3, 24, amour condamnable ; improbissima verba Cic. Sulla 71, les paroles les plus inconvenantes ; improbum est inf. Quint. 5, 6, 1, il n’est pas convenable de
3 qui n’a pas les qualités requises : a) démesuré : villus Plin. 12, 73, touffes de poils démesurées ; improbæ spes Plin. Min. Ep. 8, 18, 3, espoirs extravagants ; b) sans arrêt : improbior imber Sen. Nat. 4, 4, 3, pluie plus soutenue ; labor improbus Virg. G. 1, 146, travail opiniâtre ; fertur mons improbus Virg. En. 12, 687, le fragment de montagne est emporté irrésistiblement ; improba ventris rabies Virg. En. 2, 356, une faim insatiable ; anguis, anser Virg. G. 3, 431 ; 1, 119, serpent, oie vorace ; quatit improbus hastam Virg. En. 11, 767, il balance acharné (sans relâche) son trait ; c) qui ne laisse pas de répit : improbe amor Virg. En. 4, 412, ô cruel amour ; improba conubii Stat. Th. 7, 300, acharnée au mariage ; d) effronté, impudent : improba facies Quint. 11, 3, 160, figure impudente ; e) hardi, audacieux : Virg. En. 12, 250.

Latin > German (Georges)

im-probus, a, um (in u. probus), I) unter dem rechten Maße bleibend = nicht gut, schlecht (Ggstz. probus, bonus), 1) eig.: merces, Plaut.: panis, Mart.: postes improbiores, Plaut.: defensio, Cic.: v. Pers., hominum ego avaritiā factus sum improbior (ein weniger angesehener) coquus, Plaut. Pseud. 802. – 2) übtr., moralisch schlecht, unredlich, schelmisch, schurkisch, arg, böse, boshaft, gottlos, unbillig, ungerecht, ungesetzlich, homo, Cic.: factum, Plaut.: dicta, frevelhafte, Ov.: testamentum, Cic.: lex improbissima, Cic.: rumores improbissimi, Cic. – malus improbior fit, Sall.: improbum est (es ist unredlich, unbescheiden) m. folg. Infin., Quint. 5, 6, 1 u. 7, 1, 61. – subst. = der Schlechte, Unredliche, der Schelm, callidus impr., Cic.: u. so Plur. improbi (Ggstz. boni), Cic. – II) das gewöhnliche Maß überschreitend, A) der Größe nach, unermeßlich, allzugroß, übermäßig, genua, Colum. 6, 1, 3: labra, Charis. 102, 2: barbarum villus, Plin. 12, 73: arva, Val. Flacc. 1, 510 u. 2, 631: tegmina, ibid. 6, 702 (aber Sall. hist. fr. 4, 40 ed. Dietsch od. 4, 48 ed. Kritz jetzt in prora), – B) dem Grade nach, übertrieben, übermäßig, arg, 1) eig.: labor, nie rastende Arbeit, rastloser Fleiß, Verg.: conatus, Sen.: lumen, allzu starkes, Sen.: mons, gewaltig erschüttert, mit gewaltiger Wucht, Verg.: ora, gieriger (des Löwen), Verg.: rabies ventris, unersättlicher Hunger, Verg.: somnus, Mart. – so auch anser, anguis, gefräßig, unersättlich, Verg. – 2) übtr.: a) im allg., übertrieben, unsinnig, puer, arg, grausam, Verg.: amor, unsinnige, greuliche, Verg. u. Hor.: res etiam deo improba, sehr schwierig für usw., Plin.: spes improbas habere (hegen), Quint – b) keck, dreist, verwegen, Aeneas, Verg.: ales, Verg.: ausum, Plin.: bes. als mildernder Ausdruck für impius, scelestus, frech, schamlos, unverschämt, Siren, Hor.: facies, Quint.: m. Genet., nympha improba conubii, eine lüsterne, Stat. Theb. 7, 300. – c) schändlich = unkeusch, verba, carmina, Ov.: übtr., satureia, geil machend, Mart.

Latin > Chinese

improbus, a, um. adj. c. s. :: 人不悦者。奸。弊。卑。兇。怪大。醜名。Improbum os 利口。Improbum testamentum 不算之遺書。Rabies improba ventris 嗜而不公。Improbae divitiae 不公之財。