περιβολή: Difference between revisions
Λιμῷ γὰρ οὐδέν ἐστιν ἀντειπεῖν ἔπος → Famem adeo responsare nil contra datur → Erfolgreich widerspricht dem Hunger nicht ein Wort
m (Text replacement - "(*UTF)(*UCP)(<\/b>) ([a-zA-ZÀ-ÿŒ'œ ]+) :<br" to "$1 $2 :<br") |
m (Text replacement - "(sc. " to "(''sc.'' ") |
||
Line 20: | Line 20: | ||
}} | }} | ||
{{elru | {{elru | ||
|elrutext='''περιβολή:''' ἡ<br /><b class="num">1</b> [[одежда]], [[одеяние]] Plut.: π. καὶ [[ὑποβολή]] Plat. одежда и постельные принадлежности;<br /><b class="num">2</b> [[объятье]] ([[χειρῶν]] περιβολαί Eur.);<br /><b class="num">3</b> [[оболочка]], [[покров]]: π. τοῦ ξίφεος Eur. ножны меча; περιβολαὶ χθονός Eur. могила; περιβολαὶ σφραγισμάτων Eur. печати (на послании); περιβολαὶ σκηνωμάτων Eur. шатры;<br /><b class="num">4</b> (кольцевая), [[стена]], [[ограда]], (ἑπτάπυργοι περιβολαί Eur.);<br /><b class="num">5</b> [[очертание]], [[контур]], [[форма]] (τοῦ χωρίου Thuc.);<br /><b class="num">6</b> [[размеры]]: οἰκίης [[μεγάλης]] π. Her. обширный дом;<br /><b class="num">7</b> [[объем]], [[круг вопросов]], [[совокупность]] (τοῦ λόγου Isocr.; τῶν πραγμάτων Polyb.);<br /><b class="num">8</b> воен. [[окружение]], [[обход]], [[охват]] (τὴν περιβολὴν ποιεῖσθαι Xen.);<br /><b class="num">9</b> [[изгиб]], [[излучина]], [[поворот]] (sc. τῆς ὁδοῦ Plut.);<br /><b class="num">10</b> рит. словесная форма, слог, стиль. | |elrutext='''περιβολή:''' ἡ<br /><b class="num">1</b> [[одежда]], [[одеяние]] Plut.: π. καὶ [[ὑποβολή]] Plat. одежда и постельные принадлежности;<br /><b class="num">2</b> [[объятье]] ([[χειρῶν]] περιβολαί Eur.);<br /><b class="num">3</b> [[оболочка]], [[покров]]: π. τοῦ ξίφεος Eur. ножны меча; περιβολαὶ χθονός Eur. могила; περιβολαὶ σφραγισμάτων Eur. печати (на послании); περιβολαὶ σκηνωμάτων Eur. шатры;<br /><b class="num">4</b> (кольцевая), [[стена]], [[ограда]], (ἑπτάπυργοι περιβολαί Eur.);<br /><b class="num">5</b> [[очертание]], [[контур]], [[форма]] (τοῦ χωρίου Thuc.);<br /><b class="num">6</b> [[размеры]]: οἰκίης [[μεγάλης]] π. Her. обширный дом;<br /><b class="num">7</b> [[объем]], [[круг вопросов]], [[совокупность]] (τοῦ λόγου Isocr.; τῶν πραγμάτων Polyb.);<br /><b class="num">8</b> воен. [[окружение]], [[обход]], [[охват]] (τὴν περιβολὴν ποιεῖσθαι Xen.);<br /><b class="num">9</b> [[изгиб]], [[излучина]], [[поворот]] (''[[sc.]]'' τῆς ὁδοῦ Plut.);<br /><b class="num">10</b> рит. словесная форма, слог, стиль. | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml |
Revision as of 11:34, 30 November 2022
English (LSJ)
ἡ, A covering, garment, Pl.Plt.280b; dress, Phld.Vit.p.36 J., Arr.Epict.3.1.1, Luc.Herm.19; περιβολὴ ἱματίων LXX Si.11.4; turn of a bandage, Hp.Fract.14 (pl.): in various senses acc. to context, χειρῶν περιβολαί embraces, E.IT903 (περιβολαί alone, X.Cyn.7.3, Plu.Rom.8); περιβολαὶ χθονός, i.e. the grave, E.Tr.389; ἐς σκοτεινὰς περιβολὰς μεθῶ ξίφος scabbard, Id.Ph.276; ἄτοιχοι π. σκηνωμάτων tents, Id.Ion 1133; περιβολὴ σφραγισμάτων the sealed coverings, Id.Hipp. 864; π. τοῖς σώμασι, of clothes and houses, Diog.Oen.10; σαρκῶν περιβολή putting on of flesh, Aret.SD2.6: abs., of walls round a town, ἑπτάπυργοι π. E.Ph.1078; ταῖς ἔκτοσθεν ταύταις περιβολαῖς Luc.Anach.20; ἐνιαυσία περιβολὴ χλαμύδος annual investiture, Phld.Vit.p.27 J. 2 circumnavigation, περιβολαὶ τῆς Πελοποννήσου Luc.Ner.1. II space enclosed, compass, οἰκίης μεγάλης π. a house of large compass, Hdt.4.79; precinct, Jul.Or.7.239c. b extent, degree, περιβολὴ νοσήματος Hp.Epid.1.9. 2 circumference, circuit, χωρίου… γωνιώδη π. ἔχοντος Th.8.104; μείζω τὴν περιβολὴν ποιεῖσθαι X.Cyr.6.3.30; κύκλον τινὰ καὶ π. ἕχουσα ὁδός Plu.Luc. 21. III metaph., 1 compassing, endeavouring after, τῆς ἀρχῆς περιβολή X.HG7.1.40, cf. Afric.Cest.p.18V. 2 ἡ περιβολὴ παντὸς τοῦ λόγου the compass of the whole matter, scope, Isoc.5.16, cf. 12.244, J.AJ Prooem.2; ἡ καθόλου περιβολὴ τῶν πραγμάτων Plb.16.20.9. 3 Rhet., expansion, amplification, Hermog.Inv.1.5,al.; ἡ περιβολὴ τῶν λόγων Philostr. VS1.6; σοφιστικὴ περιβολή ib.1.19.1; prolixity, Porph.Plot.21, Longin. ap. eund.20.
German (Pape)
[Seite 570] ἡ, 1) das Umwerfen; χειρῶν περιβολὰς λαβεῖν, Umarmung, Eur. I. T. 903, wie Plut. C. Graech. 15; – Umlegen, bes. eines Kleides, der Waffen u. ä., auch das, was man umwirft, Kleider, Waffen u. dgl. selbst, ἀτοίχους περιβολὰς σκηνωμάτων, Eur. Ion 1133; die Mauer, Phoen. 1085; εἰς σκοτεινὰς περιβολὰς μεθῶ ξίφος, 283; περιβολῇ χωρίζοντες καὶ ὑποβολῇ, Plat. Polit. 280 b. – Uebh. der Umfang, οἰκίης, Her. 4, 79; χωρίο υ γωνιώδη τὴν περιβολὴν ἔχοντος, Thuc. 8, 104; περιβολὴν ποιεῖσθαι, herumgehen, Xen. Cyr. 6, 3, 30; τῶν πραγμάτων, Umfang, Pol. 16, 20, 9. – Umweg, καὶ κύκλος, Plut. Lucull. 21. – 2) das Trachten wonach (vgl. περιβάλλομαι), Unternehmen, τῆς ἀρχῆς, Xen. Hell. 7, 1, 40; Zweck, τοῦ λόγου, Isocr. 5, 16; einzeln bei Sp. – 3) In der Rhetorik der Schmuck, mit dem man den Gedanken umkleidet, der wohlumrundete Redesatz, circumjecta oratio, Quinctil. 4, 2, 117.
French (Bailly abrégé)
ῆς (ἡ) :
A. action de jeter autour :
I. 1 au propre περιβολὴ χειρῶν EUR action de jeter les mains autour de qqn pour l'embrasser ; embrassement;
2 fig. action d'esquisser le contour ; esquisse, exposition (d'événements) ; Pass. περιβολὴ λόγου ISOCR le contenu d'un discours, ce qu’il embrasse;
II. ce qu’on jette autour :
1 enveloppe, particul. vêtement;
2 enceinte, mur;
B. action d'aller autour :
1 marche, autour : περιβολὴν ποιεῖσθαι XÉN faire le tour pour entourer, pour cerner ; fig. ἀρχῆς XÉN la recherche du pouvoir;
2 courbe d'une côte;
3 circuit, tour (d'une maison).
Étymologie: περιβάλλω.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
περιβολή -ῆς, ἡ [περιβάλλω] omhulsel kledingstuk:. καταστολὴ περιβολῆς verzorgdheid van zijn kleding Plut. Per. 5.1. schede:. ἐς σκοτεινὰς περιβολὰς μεθῶ ξίφος laat ik mijn zwaard in de duistere schede steken Eur. Phoen. 276. omslag:. ἐξελίξας περιβολὰς σφραγισμάτων als ik het verzegelde omslag geopend heb Eur. Hipp. 864; περιβολαὶ σκηνωμάτων tenten Eur. Ion 1133. het omhullen, het omheen doen omhelzing:; χειρῶν περιβολὰς εἰκὸς λαβεῖν het ligt voor de hand elkaar te omhelzen Eur. IT 902; overdr.. περιβολὰς εἶχον χθονός zij lagen in omhelzing van de aarde (begraven) Eur. Tr. 389. omwikkeling:; περιβολῇ χωρίζοντες καὶ ὑποβολῇ onderscheid makend tussen om iets en onder iets leggen Plat. Plt. 280b; geneesk. omzwachteling. Hp. Fract. 14. ommuring:; ταῖς ἔκτοσθεν ταύταις περιβολαῖς πεφραγμένον afgeschermd door die ommuring aan de buitenkant Luc. 37.20; uitbr. ommuurde ruimte:; οἰκίης μεγάλης καὶ πολυτελέος περιβολή een kast van een groot en rijk huis Hdt. 4.79.2; overdr.. οὐκ ἀξίως τῆς περιβολῆς τῶν νοσημάτων niet in overeenstemming met de omvang van de kwalen Hp. Epid. 1.9. bocht:. τοῦ χωρίου... ὀξεῖαν καὶ γωνιώδη τὴν περιβολὴν ἔχοντος omdat de kust er een scherpe, hoekige bocht maakt Thuc. 8.104.5. omtrekkende beweging:. μείζω τὴν περιβολήν... ποιεῖσθαι de omsingeling ruimer maken Xen. Cyr. 6.3.30; περιβολὴν... οὐκ ἀναγκαίαν een niet noodzakelijke omweg Plut. Luc. 21.1; τὰς περιβολὰς τῆς Πελοποννήσου de zeereizen rond de Peloponnesus [Luc.] 84.1. overdr. inhoud, strekking:; ἡ... περιβολὴ παντὸς τοῦ λόγου de opzet van mijn hele betoog Isocr. 5.16; streven:. ἡ Πελοπίδου... τῆς ἀρχῆς περιβολὴ οὕτω διελύθη zo is de machtsgreep van Pelopidas mislukt Xen. Hell. 7.1.40.
Russian (Dvoretsky)
περιβολή: ἡ
1 одежда, одеяние Plut.: π. καὶ ὑποβολή Plat. одежда и постельные принадлежности;
2 объятье (χειρῶν περιβολαί Eur.);
3 оболочка, покров: π. τοῦ ξίφεος Eur. ножны меча; περιβολαὶ χθονός Eur. могила; περιβολαὶ σφραγισμάτων Eur. печати (на послании); περιβολαὶ σκηνωμάτων Eur. шатры;
4 (кольцевая), стена, ограда, (ἑπτάπυργοι περιβολαί Eur.);
5 очертание, контур, форма (τοῦ χωρίου Thuc.);
6 размеры: οἰκίης μεγάλης π. Her. обширный дом;
7 объем, круг вопросов, совокупность (τοῦ λόγου Isocr.; τῶν πραγμάτων Polyb.);
8 воен. окружение, обход, охват (τὴν περιβολὴν ποιεῖσθαι Xen.);
9 изгиб, излучина, поворот (sc. τῆς ὁδοῦ Plut.);
10 рит. словесная форма, слог, стиль.
Greek Monolingual
η, ΝΜΑ περιβάλλω
η ενέργεια και το αποτέλεσμα του περιβάλλω και περιβάλλομαι, περίφραξη, περιτριγύρισμα (α. «η περιβολή του κτήματος με τοίχο» β. «η περιβολή του οχυρού με τάφρο»)
νεοελλ.
φρ. α) «περιβολή κρυστάλλου»
(ορυκτ.) σύνηθες και χαρακτηριστικό σχήμα με την μορφή του οποίου κρυσταλλώνεται μια ουσία
β) «έριδα περιβολής» σφοδρή διαμάχη ανάμεσα στον παπισμό και στην Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία κατά τα τέλη του 11ου αιώνα και τις αρχές του 12ου που άρχισε με μια αμφισβήτηση για την παροχή αξιωμάτων στους επισκόπους και ηγουμένους που αρχικά έπαιρναν από τον αυτοκράτορα τα σύμβολα της επισκοπικής τους εξουσίας, δηλαδή την επισκοπική ράβδο και το δακτύλιο, αρχή στην οποία αντιτάχθηκαν ορισμένοι πάπες με κοσμοκρατορικές και παποκαισαρικές τάσεις, οι οποίοι αγωνίστηκαν δυναμικά και τελικά, με το κονκορδάτο της Βορματίας το 1122, συμφωνήθηκε να δίνει ο πάπας τα επισκοπικά σύμβολα και ο αυτοκράτορας το σκήπτρο
νεοελλ.-μσν.
εκκλ. η εγκατάσταση επισκόπου στο αξίωμά του με την παροχή σε αυτόν του δακτυλίου και της ποιμαντορικής ράβδου
νεοελλ.-αρχ.
1. αυτό με το οποίο περιβάλλεται κανείς, περίβλημα, σκέπασμα
2. αυτό που περιβάλλει, που σκεπάζει, που ντύνει το σώμα και κάποτε χρησιμοποιείται ως διακριτικό μιας τάξης, αρχής ή εξουσίας, ένδυμα, ενδυμασία, στολή, φορεσιά («παρουσιάσθη πρὸ τοῦ βασιλέως ἐν ἐπισήμῳ περιβολῇ», Αρρ.)
3. φρ. «εν αδαμιαίᾳ περιβολή» — χωρίς ρούχα, ολόγυμνος
αρχ.
1. επίθεση επιδέσμου
2. περίπτυξη, εναγκαλισμός
3. περίβολος, περιτοίχισμα, περίφραγμα, φραγμός
4. τα τείχη μιας πόλης
5. περίπλους
6. περιφραγμένος χώρος
7. έκταση, μέγεθος, βαθμός («ἐξανθήματα σμικρὰ καὶ οὐκ ἀξίως τῆς περιβολῆς τῶν νοσημάτων», Ιπποκρ.)
8. (ρητ.) η μορφή του λόγου, η λεκτική καλλιέπεια, το ύφος
9. (σχετικά με λόγο) διεξοδική ανάπτυξη, μακρολογία, απεραντολογία
10. περιφέρεια, γύρος («μείζω τὴν περιβολὴν ἀναγκάσειν ποιεῖσθαι» — να κάνει μεγαλύτερο γύρο, Θουκ.)
11. τάση για κτήση, επιδίωξη, έφεση
12. η υπόθεση, το περιεχόμενο θέματος, ο σκοπός
13. φρ. «ἐνιαυσία περιβολὴ χλαμύδος» — εξουσίας, απόκτηση αξιώματος για ένα έτος.
Greek Monotonic
περιβολή: ἡ (περιβάλλω),·
I. οτιδήποτε περιβάλλει, περίβλημα, περιβολή, σε Πλάτ.· χειρῶν περιβολαί, εναγκαλισμοί, σε Ευρ.· ομοίως περιβολαί μόνο, σε Ξεν.· περιβολαὶ χθονός, δηλ. ο τάφος, σε Ευρ.· περιβολὴ (ξίφεος), θήκη, στον ίδ.· απόλ. λέγεται για τα τείχη γύρω από την πόλη, ἑπτάπυργοι περιβολαί, στον ίδ.
II. 1. χώρος που περιφράζεται, περιφέρεια, επικράτεια, οἰκίης μεγάλης περιβολή, σπίτι με μεγάλη έκταση, σε Ηρόδ.
2. περιφέρεια, περίμετρος, σε Θουκ.· π. ποιεῖσθαι, κάνω κυκλική διαδρομή, σε Ξεν. ΙΙI. μεταφ.,
1. αγώνας, προσπάθεια, τῆς ἀρχῆς, Λατ. affectatio imperii, στον ίδ.
2. ἡ περιβολὴ τοῦ λόγου, όλη η έκταση της υπόθεσης, το μήκος και μάκρος αυτής, σε Ισοκρ.
Greek (Liddell-Scott)
περιβολή: ἡ, (περιβάλλω) περίβλημα, σκέπασμα, ἔνδυμα, Πλάτ. Πολιτ. 280Β· ἐνδυμασία, Λουκ. Ἑρμότ. 19, Ἀρρ. Ἐπίκτ. 3. 1, 1· ἡ καμπὴ ἢ πτυχὴ ἐπιδέσμου, Ἱππ. π. Ἀγμ. 761· ― ἀκολούθως ἡ ἔννοια τροποποιεῖται κατὰ διαφόρους τρόπους ὡς ἐκ τῶν συμφραζομένων, χειρῶν περιβολαί, ἐναγκαλισμοί, Εὐρ. Ι. Τ. 903· ― οὕτω καὶ μόνον περιβολαὶ Ξεν. Κυν. 7, 3, Πλουτ. Ρωμύλ. 8· περιβολαὶ χθονός, δηλ. ὁ τάφος, Εὐρ. Τρῳ. 389· π. [ξίφεος], θήκη, ὁ αὐτ. ἐν Φοιν. 276· ἄτοιχοι π. σκηνωμάτων, σκηναί, ὁ αὐτ. ἐν Ἴωνι 1133· π. σφραγισμάτων, τὰ ἐσφραγισμένα καλύμματα, ὁ αὐτ. ἐν Ἱππολύτῳ 864· ἀπολ., τὰ περὶ τὴν πόλιν τείχη, ἑπτάπυργοι π. ὁ αὐτ. ἐν Φοιν. 1078 (ἔνθα ἴδε Valck., 1085)· αἱ ἔκτοσθεν π. Λουκ. Ἀνάχ. 20. ΙΙ. ὁ περιβεβλημένος χῶρος, περιοχή, οἰκίης μεγάλης π., οἰκίας μεγάλης περιοχή, Ἡρόδ. 4. 79· ― π. νοσήματος, ἡ ἔκτασις ἢ ὁ βαθμὸς αὐτοῦ, Ἱππ. Ἐπιδημ. τὸ Αϳ, 946. 2) περιφέρεια, «γῦρος;», χωρίου… γωνιώδη π. ἔχοντος Θουκ. 8. 104· π. ποιοῦμαι, κάμνω γῦρον, Ξεν. Κύρ. 6. 3, 30· κύκλον τινὰ καὶ π. ἔχουσα ὁδὸς Πλουτ. Λούκουλ. 21. ΙΙΙ. μεταφορ., 1) ἡ προσπάθεια πρός τι, ἐπιθυμία τινός, περιβολὴ τῆς ἀρχῆς, Λατ. affectatio imperii, Ξεν. Ἑλλ. 7. 1, 40. 2) ἡ π. τοῦ λόγου, ἅπασα ἡ ἔκτασις τῆς ὑποθέσεως, ἡ ὅλη ὑπόθεσις, Ἰσοκρ. 85D, 284Α· ἡ καθόλου π. τῶν πραγμάτων Πολύβ. 16. 20, 9. 3) ἐν τῇ ῥητορ. τὸ περίβλημα τῶν διανοημάτων, τὸ ὕφος, Ρήτορες (Walz) 3. 268, Φιλόστρ. 511· Λατ. cirumjecta oratio, Quintil. 4. 2, 117· πρβλ. περιβλητικός.
Middle Liddell
περιβολή, ἡ, περιβάλλω
I. anything which is thrown round, a covering, Plat.; χειρῶν περιβολαί embraces, Eur.; so περιβολαί alone, Xen.; περιβολαὶ χθονός, i. e. the grave, Eur.; π. [ξίφεος] a scabbard, Eur.: absol. of walls round a town, ἑπτάπυργοι π. Eur.
II. a space enclosed, compass, οἰκίης μεγάλης περιβολή a house of large compass, Hdt.
2. a circumference, circuit, Thuc.; π. ποιεῖσθαι to make a circuit, Xen.
III. metaph.,
1. a compassing, endeavouring after, τῆς ἀρχῆς, Lat. affectatio imperii, Xen.
2. ἡ π. τοῦ λόγου the whole compass of the matter, long and short of it, Isocr.