ἀφίημι

English (LSJ)

2sg.

   A ἀφίης Pl.Phlb.50d, etc., 3sg. ἀφίησι, also ἀφίει, Ion. ἀπίει Hdt.2.96, 1pl. ἀφίεμεν Ar.Nu.1426; imper. ἀφίει Id.V.428: impf. ἀφίειν, with double augm. ἠφίειν Pl.Euthd.293a; 3sg. ἀφίει Il. 1.25, IG22.777.15, D.6.20, Ion. ἀπίει Hdt.4.157, ἠφίει Th.2.49, Pl. Ly.222b, ἤφιε Ev.Marc.11.16; 2pl. ἀφίετε D.23.188; 3pl. ἀφίεσαν E.Heracl.821, Th.2.76, D.21.79, etc., ἠφίεσαν X.HG4.6.11, ἠφίουν Is. 6.40 (dub.): fut. ἀφήσω Il.2.263, etc., Ion. ἀπ- Hdt.7.193: pf.ἀφεῖκα X.An.2.3.13, D.56.26: aor. I ἀφῆκα, Ion.ἀπ-, Ep.ἀφέηκα, used in ind. only, Il.23.841, etc.: aor. 2 ind. only in dual and pl., ἀφέτην, ἀφεῖμεν, ἀφεῖτε or ἄφετε, ἀφεῖσαν or ἄφεσαν; imper. ἄφες, subj. ἀφῶ, opt. αφείην (2pl. ἀφεῖτε Th.1.139), inf. ἀφεῖναι, part. ἀφείς:—Med., ἀφίεμαι, Ion. ἀπίεμαι, Hdt.3.101, Th.2.60, etc.: impf.3sg. ἀφίετο Od.23.240, D.25.47: fut. ἀφήσομαι E.Hel.1629: aor. 2 ἀφείμην X.Hier.7.11; imper. ἀφοῦ, ἄφεσθε, S.OT1521, Ar.Ec.509; inf. -έσθαι Isoc.6.83, part. -έμενος Pl.R.354b; Arc.inf.ἀφεῶσθαι SIG306.19(Tegea, iv B. C.):—Pass., pf. ἀφεῖμαι S.Ant.1165, Pl.Lg.635a; inf.ἀφεῖσθαι SIG577.77 (Milet., iii/ii B. C.): plpf. 2sg. ἀφεῖσο Men.Epit.572: rarer pf. 3pl. ἀφέωνται Ev.Jo.20.23, imper. ἀφεώσθω IG5(2).6.14: aor. ἀφείθην E.Ph.1377, ἀφέθην Batr.87, Ion. ἀπείθην Hdt.6.112; later Aeol. inf. ἀφέθην Milet.3 No.152.34 (ii B. C.): fut. ἀφεθήσομαι Pl.R.472a, etc. [ῐ mostly in Ep. (except in augm. tenses): ῑ always in Att. Hom. also has ἀφῑετε, metri gr., Od.7.126]:—send forth, discharge, of missiles, ἔγχος, δίσκον ἀφῆκεν, Il.10.372, 23.432; ἀφῆκ' ἀργῆτα κεραυνόν 8.133; ἀπῆκε βέλος Hdt.9.18, etc.: hence in various senses, ἀ. ἑαυτὸν ἐπί τι throw oneself upon, give oneself up to it, Pl.R.373d; ἀ. αὑτὸν εἰς τὴν πολιτείαν Plu.Alc.13; ἀ. γλῶσσαν let loose one's tongue, make utterance, Hdt.2.15, E.Hipp.991; ἀ. φθογγήν ib.418; ἔπος S.OC731; φωνάς D.18.218; γόους E.El.59 (v. infr. 11.2); ἀρὰς ἀφῆκας παιδί Id.Hipp.1324; ἀ. θυμὸν ἔς τινας give vent to . . (v. infr. 11.2), S.Ant.1088; ὀργὴν εἴς τινα vent upon... D.22.58; ἀ. δάκρυα shed tears, Aeschin.3.153; ἀ. παντοδαπὰ χρώματα change colour in all ways, Pl.Ly.222b; freq.of liquids, etc., emit, ἀ. τὸ ὑγρόν, τὸν θολόν, τὸ σπέρμα, etc., Arist.HA487a18, 524a12, 489a9; ἀ. τὸ ᾠόν, τὸ κύημα, ib.568b30, a22; of plants, ἄνθος ἀφιεῖσαι putting forth, Od.7.126, cf. Thphr.HP7.7.3; of a spider, ἀ. ἀράχνιον Arist.HA555b5; ἱδρῶτα Plu.Mar.26; put forth, produce, καρπόν Thphr.HP3.4.5; φύλλον ib. 6.5.1 (but ἀ. σπέρμα leave issue, Ev.Marc.12.22):—Pass., to be emitted, Il.4.77 (tm.); of troops, to be let go, launched against the enemy, Hdt.6.112.    2 let fall from one's grasp, Il.12.221; opp. κατέχω, Plu.2.508d; πόντιον ἀ. τινά E.Hec.797.    3 give up or hand over to, τὴν Ἰωνίην τοῖσι βαρβάροισι Hdt.9.106; ἐχθροῖς αἶαν A.Th.306; ἀ. τινὰ δημόσια εἶναι Th.2.13:—Pass., ἡ Ἀττικὴ ἀπεῖτο ἤδη Hdt.8.49.    II send away,    1 of persons, κακῶς ἀφίει Il.1.25; αὐτὸν δὲ κλαίοντα . . ἀφήσω 2.263.    b let go, loose, set free, ζωόν τινα ἀ. 20.464; let loose, βοῦς Hdt.4.69; περιστεράς Alex.62.3; ἀ. Αἴγιναν αὐτόνομον Th.1.139; ἀ. ἐλεύθερον, ἀζήμιον, Pl.R.591a, Lg.765c; τινὰς ἀφορολογήτους Plb.18.46.5; ἀφέντ' ἐᾶν τινα S.Aj.754, cf. E.Fr.463; ἐς οἴκους, ἐκ γῆς, S.OT320, E.IT739: c. acc. pers. et gen. rei, release from a thing, ἀποικίης Hdt.4.157: in legal sense, acquit of a charge or engagement, φόνου τινα D.37.59 (abs., ἐὰν αἰδέσηται καὶ ἀφῇ ibid.); συναλλαγμάτων Id.33.12: c. acc. only, acquit, Antipho 2.1.2, etc. (v. infr. 2 c):—Pass., κινδύνου ἀφιέμενοι Th.4.106; τοὺς γέροντας τοὺς ἀφειμένους released from duty, Arist.Pol.1275a15; ἐγκλημάτων ἀφεῖσο Men.Epit.572.    c let go, dissolve, disband, of an army or fleet, Hdt.1.77, etc.; dismiss, δικαστήρια (opp. λύειν ἐκκλησίαν) Ar.V.595.    d put away, divorce, γυναῖκα Hdt.5.39; ἀ. γάμους break off a marriage, E.Andr.973; ἀ. τὸν υἱόν disown him, Arist.EN1163b22 (but with metaph. from releasing a debtor).    e dedicate, τὰ νεογνὰ τῷ θεῷ X.Cyn.5.14; ἱερὸν . . ἄβατον ἀφεῖτο Pl. Criti.116c.    2 of things, get rid of, ἀφέτην πολυκαγκέα δίψαν Il. 11.642; ἀφίει μένος [ἔγχεος] slackened its force, 13.444; ἀ. ὀργήν put away wrath (v. supr. 1.1), A.Pr.317; ὀργήν τινι Arr.An.1.10.6; γόους (v. supr. 1.1) E.Or.1022; νόσημα Hp.Prorrh.2.39; ἀ. πνεῦμα, ψυχήν, give up the ghost, E.Hec.571, Or.1171: in Prose, give up, leave off, μόχθον Hdt.1.206; ξυμμαχίαν, σπονδάς, Th.5.78, 115, etc.:—Med., ἀ. τὸ προλέγειν D.S.19.1.    b ἀ. πλοῖον ἐς . . loose ship for a place, Hdt.5.42.    c in legal sense (v. supr. Ib), c. dat. pers. et acc. rei, ἀ. τινὶ αἰτίην remit him a charge, Id.6.30; τὰς ἁμαρτάδας Id.8.140.β', cf.Ev.Matt.6.12, al.; τὰς δίκας . . ἀφίεσαν τοῖς ἐπιτρόποις D.21.79; ἀ. τινὶ εἰς ἐλευθερίαν χιλίας δραχμάς Id.59.30, cf.IG22.43A27; ἀ. πληγάς τινι excuse him a flogging, Ar.Nu.1426; ἀ. ὅρκον Jusj. in Lexap.And.1.98; φόρον Plb.21.24.8 (Pass.); δάνειόν τινι Ev.Matt.18.27.    III leave alone, pass by, Hdt.3.95, etc.; neglect, τὰ θεῖα S.OC1537; τὸν καιρόν D.1.8; λέκτρων εὐνάς A.Pers.544: folld. by a predicate, ἀφύλακτον ἀ. τὴν ἑωυτῶν leave unguarded, Hdt.8.70; ἄτιμον, ἔρημον ἀ. τινά, S.OC1279, Ant.887; ἀ. τινὰς ὀρφανούς Ev.Jo. 14.18; ἀ. τι ἀόριστον Arist.Pol.1265a39; leave, περὶ κινήσεως, ὅθεν ὑπάρχει, τοῖς ἄλλοις ἀφεῖσαν Id.Metaph.985b20, cf. 987b14:—Pass., esp. in pf. imper., ἀφείσθω ἐπὶ τοῦ παρόντος missum fiat, Id.EN1166a34, cf. Pol.1286a5, 1289b12.    2 c. acc. et inf., ἀ. τὸ πλοῖον φέρεσθαι let the boat be carried away, Hdt.1.194; μὴ ἀφεῖναί με ἐπὶ ξένης ἀδιαφορηθῆναι PLond.2.144.14(i A. D.).    IV c. acc. pers. et inf., suffer, permit one to do a thing, ἀ. τινὰ ἀποπλέειν Hdt.3.25, cf. 6.62, al., etc.: with inf. understood, ἡνίκα προῖκ' ἀφιᾶσιν (sc. θεᾶσθαι) οἱ θεατρῶναι Thphr.Char.30.6: c. subj., ἄφες ἐκβάλω Ev.Matt.7.4, cf. Arr.Epict.1.9.15; ἄφες ἐγὼ θρηνήσω POxy.413.184 (i A. D.); ἄφες ἵνα . . Arr.Epict.4.13.19; οὐκ ἤφιεν ἵνα . . Ev.Marc.11.16:—Pass., ἀφείθη σχολάζειν Arist.Metaph.981b24.    V seemingly intr. (sc. στρατόν, ναῦς, etc.), break up, march, sail, etc., Hdt.7.193; ἀ. ἐς τὸ πέλαγος Th.7.19; cf. 11.2b.    2 c. inf., give up doing, ἀφεὶς σκοπεῖν τὰ δίκαια Diph.94.    B Med., send forth from oneself, much like Act.; θορήν Hdt.3.101.    2 loose something of one's own from, δειρῆς δ' οὔ πω . . ἀφίετο πήχεε λευκώ she loosed not her arms from off my neck, Od.23.240.    3 freq. in Att. c. gen. only, τέκνων ἀφοῦ let go of the children ! S. OT1521; τοῦ κοινοῦ τῆς σωτηρίας ἀ. Th.2.60; λόγων Pl.Grg.458c, Aeschin.1.178; μὴ ἀφίεσο τοῦ Θεαιτήτου, ἀλλ' ἐρώτα Pl.Tht.146b, etc.; ἀφεῖσθαι τοῦ δικαίου τούτου D.37.1; ἀφέμενος τῆς ἰαμβικῆς ἰδέας Arist.Po.1449b8.

German (Pape)

[Seite 410] (s. ἵημι), impf. ἠφίει Thuc. 2, 41; ἠφίεσαν Xen. Hell. 7, 4, 39; ἠφίουν Isae. 6, 40; ἀφίει Thuc. 8, 41; ἤφιε Ev. Marc. 1, 34; ἠφίειν Plat. Euthyd. 293 d; das B. A. 470 aus com. erwähnte ἀφεῦσαν, ἀφῆκαν, soll wohl ἀφεῖσαν heißen; perf. dor. ἀφέωκα, ἀφέωμαι; 1) wegschicken, entlassen; Menschen, ἐπὶ νῆας ἀφήσω Il. 2, 263; τὸ στράτευμα u. ä., Her.; Xen. Cyr. 1, 2, 8; Wurfgeschosse, ἄκοντα, ἔγχος, κεραυνόν, abschießen; Il. 21, 590. 10. 372. 8, 133; δίσκον 23, 432; u. ä.; ὥστε τοξότης ἀφῆκα καρδίας τοξεύματα Soph. Ant. 1072; in Prosa, βέλη, z. B. Plat. Conv. 219 b; πῦρ, Feuergeschosse, Pol. 1, 48; ἑαυτὸν ἐπί τι, εἴς τι, sich auf, in etwas stürzen, Plat. Rep. II, 373 d; Plut. Alc. 13; fallen lassen, was man hält, Il. 12, 221; ἀφῆκε πόντιον, warf ins Meer, Eur. Hec. 797. Uebertr. auf die Rede, ἔπος κακόν Soph. O. C. 735; λόγον εἴς τινα Plat. Legg. III, 698 d; γλῶσσαν Her. 2, 15; φωνήν Plut. Sol. 7; φωνὰς ἀφιέναι Plat. Rep. V. 475 a Dem. 1, 8. 18, 218, Stimmen von sich geben, hören lassen; γόους ἀφ., στεναγμόν, Eur. El. 59 Hipp. 1324; παντοδαπὰ χρώματα, allerhand Farben blicken lassen, annehmen, Plat. Ep. VII, 379 a; πᾶσαν τέχνην ἐς ἔργον, alle Künste anwenden, Theocr. ep. 7. – Uebh. wegwerfen, τὰ ὅπλα Plat. Legg. XII, 944 c; von sich thun, δίψαν, den Durst vertreiben, Il. 11, 642; ἄνθος, die Blume abstreifen, von Weintrauben, welche eben zur Frucht angesetzt haben, Od. 7, 126; μένος. die Kraft verlieren, Il. 13, 444; τὴν ψυχήν, die Seele aushauchen, Her. 4, 190 u. Folgde; γόους, ὀργήν, Klagen. Zorn aufgeben, Eur. Or. 1022; Aesch. Prom. 315; μόχθον ἄφες, laß die Mühe, Her. 1, 206; überlassen, τινί τι, Ἰωνίην τοῖς βαρβάροις, Her. 9, 106; öfter bei Folgdn, πόλιν τινί Dem. 6, 20; τὰ πλήθη τοῖς στρατιώταις Pol. 34, 14. – 2) Loslassen, freilassen, Il. 20, 464; bes. Sklaven freilassen, ἐλεύθερόν τινα Plat. Rep IX, 591 a; Legg. XI, 915 b; Dem. 29, 31 u. sonst; vgl. Ὀρχόμενον αὐτόνομον ἀφῆκεν Andocid. 3. 13; einen Gefangenen, Dem. 24, 125; Pol. 33, 1; – ἀλλήλους ἐγκλημάτων, die Beschuldigungen od. die Anklage aufgeben, Is. 5, 1; τὸν δράσαντα φόνου Plat. Legg. IX, 869 a; vgl. Euthyd. 9 c; ἀφῆκεν αὐτὸν πάσης αἰτίας, er sprach ihn von aller Schuldfrei, Plut. Alex. 13; τινί τι, z. B. ἀπῆκεν αὐτῷ τὴν αἰτίην Her. 6. 30; αὐτοῖς ἀπιεὶς τὰς ἁμαρτάδας 8, 140. 2; vgl. Dem. 59, 30, Strafe erlassen, πληγὰς ἀφίεμεν Ar. Nub. 1425; χρέος, δάνειον N. T.; ἄφες τὰ ὀφειλήματα Matth. 7, 12; ἀφίενταί σου αἱ ἁμαρτίαι, v. l. ἀφέωνται, ib. 9, 5; φόρον τινί Pol. 22, 7, Schuld, Tribut erlassen; ἀφορολόγητόν τινα 18, 29; ὅρκον λύω καὶ ἀφίημι Andoc. 1, 98. – 3) sein lassen, nicht achten, τὰ περισσεύοντα τῶν λόγων ἄφες Soph. El. 1280; ἀφεὶς τὰ τῆσδε τῆς γῆς κύρια O. C. 918; – καιρόν Isocr. 4, 16 Dem. 1, 8, ungenutzt vorüber lassen; ἀφύλακτον Her. 8, 70; ἔρημον Soph. Ant. 878. Bei den Athenern der eigtl. Ausdruck vom Entlassen der Raths- od. Gerichtsversammlungen, wie λύειν von der Volksversammlung, Ar. Ach. 173; ἀφειμένης τῆς βουλῆς διὰ τὰ Κρόνια Dem. 24, 26; γυναῖκα, seine Frau verstoßen, sich von ihr scheiden, Her. 5, 39; Plut. Zuweilen mit dem partic., σκευωρούμενοι οὐ πρότερον ἀφίεσαν, Dem. 17, 20. – Zulassen, gestatten, öfter bei Plat. u. sonst, mit dem int.; ἀπίει ἀπάγεσθαι, ließ sie fortführen, Her. 6, 62; τὸ πλοῖον ἀφ. κατὰ τον ποταμὸν φέρεσθαι, das Schiff stromabwärts treiben lassen, 1, 194; vgl. 5, 42; ἀφιέναι τι δημόσιον εἶναι Thuc. 2, 13. – Plat. Critia 166 c ist ἱερὸν ἄβατον ἀφείτω = weihen. – 4) Intrans., sc. ναῦν, ἔμελλον εἰς το πέλαγος ἀφήσειν Her. 7, 193, in See stechen, wie Thuc. 7, 19; στρατόν, aufbrechen, Sp.; s. Lob. zu Soph. Ai. p. 189. – 5) pass., entlassen, abgeschickt werden, Her. u. Folgde, τοῦ δέ τε πολλοὶ ἀπὸ σπινθῆρες ἵενται, es sprühen viel Funken aus, Il. 4, 77; ἀφειμένος τινός, von etwas befreit, στρατείας Plut. – 6) med., ablassen, loslassen von etwas, δειρῆς οὔ πω ἀφίετο πήχεε, sie ließ beide Arme noch nicht von seinem Nacken los, Od. 23, 240; τέκνων δ' ἀφοῦ, trenne dich von den Kindern, Soph. O. R. 1521; oft Prosa, τινός, μὴ ἀφίεσθε τοῦ κοινοῦ τῆς σωτηρίας Thuc. 2, 60; Plat. setzt τοῦ νῦν ἀφιέμενοι dem τοῦ ἔπειτα ἐπιλαμβανόμενοι gegenüber Parm. 152 c; τοῦ χρῆσθαι ταῖς εὐκαιρίαις Pol. 2, 68, der auch das act. so braucht, 17, 3.

Greek (Liddell-Scott)

ἀφίημι: ἀνώμαλον ἐν τῷ ἐνεστ. καὶ παρατατ.· ἐνεστ., β΄ ἑνικ. ἀφίης Πλάτ., κλ., γ΄ ἀφίει Ἰων. ἀπίει Ἡρόδ. 2. 96, α΄ πληθ. ἀφίεμεν Ἀριστοφ. Νεφ. 1426, ἀφιᾶσι Ἀνδ. 3. 18· προστακτ. ἀφίει ὁ αὐτ. Σφ. 428: ― παρατατ. ἀφίην, καὶ μετὰ διπλ. αὐξήσ. ἠφίην Πλάτ. Εὐθύδ. 293Α· γ΄ ἑνικ. ἀφίει, Ἰων. ἀπίει Ἡρόδ. 4. 157, ἠφίει Θουκ. 2. 49, Πλάτ. Λάχ. 222Β, Δημ. 70. 27, ἤφιε Εὐαγγ. κ. Μάρκ. ια΄, 16· β΄ πληθ. ἠφίετε (δι. γρ. ἀφ-) Δημ. 683. 20· γ΄ πληθ. ἀφίεσαν Εὐρ., Θουκ., κλ., ἠφίεσαν Ξεν. Ἑλλ. 4. 6. 11, Δημ. 540. 11, πρβλ. ἀνίημι: ― μέλλ. ἀφήσω Ἰλ., κτλ., Ἰων. ἀπήσω Ἡρόδ.: ― πρκμ. ἀφεῖκα Ξεν. Ἀν. 2. 3, 13, Δημ.: ― ἀόρ. α΄ ἀφῆκα, Ἰων. ἀπῆκα, Ἐπ. ἀφέηκα, καθ’ ὁριστ. μόνον, Ὅμ., κλ.: ― ἀόρ. β΄ ἀφῆν, ὁριστ. μόνον ἐν τῷ δυϊκ. καὶ πληθ. ἀφέτην, ἀφεῖμεν, ἀφεῖτε, ἀφεῖσαν ἢ ἄφετε, ἄφεσαν· προστ. ἄφες, ὑποτακτ. ἀφῶ, εὐκτ. ἀφείην (β΄ πληθ. ἀφεῖτε ἀντὶ -είητε Θουκ. 1. 139), ἀπαρέμφ. ἀφεῖναι, μετοχ. ἀφείς: ― Μέσ., Ὀδ. Ψ. 240, Ἀττ.· παρατ. ἀφιέμην, γ΄ ἑνικ. ἠφίετο Δημ. 25. 47· μέλλ. ἀφήσομαι Εὐρ.: ἀόρ. β΄ ἀφείμην Ξεν. Ἱέρ. 7, 11· προστακτ. ἀφοῦ ἄφεσθε Σοφ., Ἀριστοφ.: ἀπαρέμφ. -έσθαι Ἰσοκρ., μετοχ. -έμενος Ἀριστοφ.: ― Παθ., πρκμ. ἀφεῖμαι Σοφ. Ἀντ. 1165, Πλάτ. (πρβλ. ἀφέωνται): ― ἀόρ. ἀφείθην Εὐρ., ἀφέθην Βατραχομ. 87. Ἰων. ἀπείθην Ἡρόδ.: μέλλ. ἀφεθήσομαι Πλάτ., κλ. [ῐ τὸ πλεῖστον παρ’ Ἐπ. (ἐκτὸς τῶν χρόνων τῶν δεχομένων αὔξησιν): ῑ ἀείποτε παρ’ Ἀττ. Ὁ Ὅμ. ὡσαύτως ἔχει ἀφῖετε χάριν τοῦ μέτρου, Ὀδ. Χ. 251, πρβλ. Η. 126]. Ρίπτω, βάλλω, πέμπω, Λατ. emittere, ἐπὶ παντὸς πράγματος ῥιπτομένου μεθ’ ὁρμῆς, ἔγχος, δίσκον ἀφῆκεν Ἰλ. Κ. 372, Ψ. 432· ἀφῆκ’ ἀργῆτα κεραυνὸν Θ. 133· οὕτως, ἀπῆκε βέλος Ἡρόδ. 9. 18, κτλ.· ἐντεῦθεν, κατὰ διαφόρους ἐννοίας, ἀφ. ἑαυτὸν ἐπὶ ἢ εἴς τι, ῥίπτομαι ἢ παραδίδομαι εἴς τι, Πλάτ. Πολ. 373D, κτλ.· ἀφ. γλῶσσαν, ἀφίνω λυτὴν τὴν γλῶσσάν μου, προφέρω, ἀφίνω τὴν γλῶσσάν μου νὰ λέγῃ, Ἡρόδ. 2. 15, Εὐρ. Ἱππ. 991· ὡσαύτως, ἀφ. φθογγὴν αὐτόθι 418· ἔπος Σοφ. Ο. Κ. 731· φωνὰς Δημ. 301. 11· γόους Εὐρ. Ἠλ. 59 (ἴδε κατωτ. ΙΙ. 2)· ἀρὰς ἀφῆκας παιδὶ ὁ αὐτ. Ἱππ. 1324· ἀφ. θυμόν, ὀργὴν (ἴδε κατωτ. ΙΙ. 2), Σοφ. Ἀντ. 1088, Δημ. 611. 3· ἀφ. δάκρυα Αἰσχίν. 75. 23· ἀφ. παντοδαπὰ χρώματα, ἀλλάσσω εἰς διάφορα χρώματα, Πλάτ. Λυσ. 222Β· συχν. ἐπὶ ὑγρῶν, ἀφ. τὸ ὑγρόν, τὸν θολόν, σπέρμα, κτλ., Ἀριστ. Ἱστ. Ζ. 1. 1, 13., 4. 1, 11, κ. ἀλλ.· ὡσαύτως, ἀφ. ᾠόν, κύημα αὐτόθι 6. 14, 12, κ. ἀλλ.· ἐπὶ ἀράχνης, ἀφ. ἀράχνιον αὐτόθι 5. 27, 2: ― Παθ., ἀποστέλλομαι, Ἰλ. Δ. 77· ἐπὶ στρατευμάτων, ἀφίνομαι, πέμπομαι, ἐναντίον τοῦ ἐχθροῦ, Ἡρόδ. 6. 112. 2) ἀφίνω τι νὰ πέσῃ ἐκ τῆς χειρός μου, Ἰλ. Μ. 221· ἀντίθετ. τῷ κατέχω, Πλούτ. 2. 508D· πόντιον ἀφ. τινὰ Εὐρ. Ἑκ. 797. 3) ἐν τῷ πεζῷ λόγῳ, ἀφίνω πτηνὸν νὰ πετάξῃ, περιστερὰς ἀφῆκε… πετόμεναι δ’ αὖται κύκλῳ Ἄλεξ. ἐν «Εἰσοικιζομένῳ» 1. 3. 4) παραδίδω ἢ παραχωρῶ, τινί τι Ἡρόδ. 9. 106, Αἰσχύλ. Θήβ. 306, κτλ., πρβλ. Θουκ. 2. 13: ― Παθ., ἡ Ἀττικὴ ἀπεῖτο ἤδη Ἡρόδ. 8. 49. ΙΙ. ἀποπέμπω, Λατ. dimittere, 1) ἐπὶ προσώπ., κακῶς ἀφίει Ἰλ. Α. 25· αὐτὸν δὲ κλαίοντα θοὰς ἐπὶ νῆας ἀφήσω Β. 263. β) ἀφίνω, ἀπολύω, ἐλευθερῶ, ζωόν τινα ἀφ. Ἰλ. Υ. 464· ἀφ. τινὰ αὐτόνομον Θουκ. 1. 139· ἀφ. ἐλεύθερον, ἀζήμιον Πλάτ. Πολ. 591Α, κτλ.· ἀφέντ’ ἐᾶν τινα Σοφ. Αἴ. 754, πρβλ. Εὐρ. Ἀποσπ. 466· ἐς οἴκους, ἐκ γῆς Σοφ. Ο. Τ. 320, Εὐρ. Ι. Τ. 739: ― μετ’ αἰτιατ. προσ. καὶ γεν. πράγματος, ἀπελευθερῶ τινα ἀπό τινος, ἀπαλλάττω ἀπό τινος, Ἡρόδ. 4. 157· ἐπὶ δικανικῆς ἐννοίας, ἀπαλλάττω ἀπὸ ὑποχρεώσεως, κατηγορίας, κτλ.· ἀφ. τινὰ φόνου, συναλλαγμάτων, ἐγκλημάτων, λειτουργιῶν, κτλ., Δημ. 983. 22., 896. 11, κτλ.· κινδύνου ἀφιέμενοι Θουκ. 4. 106· μετ’ αἰτ. μόνον, ἀθῳώνω, Ἀντιφῶν 115. 10, κτλ.· ἴδε κατωτ. 2. γ. γ) ἀποπέμπω, διαλύω, ἐπὶ στρατοῦ, Ἡρόδ. 1. 77, κτλ.· ἐν τῷ παθ., ὁ αὐτ. 7. 122: ― διαλύω τὴν βουλὴν καὶ τὰ δικαστήρια ἐν Ἀθήναις, ἐνῷ τὸ λύειν ἦτο ἐν χρήσει ἐπὶ τῆς ἐκκλησίας, Ἐλμσλ. Ἀριστοφ. Ἀχ. 173, πρβλ. Σφ. 595, Ἐκκλ. 377. δ) ἀπολύω, ἀφίνω, χωρίζω, γυναῖκα Ἡρόδ. 5. 39· ἀφ. γάμους, διαλύω γάμον, Εὐρ. Ἀνδρ. 973· ὡσαύτως, ἀφ. τὸν υἱόν, ἀποκληρῶ, ἀποκηρύττω αὐτόν, Ἀριστ. Ἠθ. Ν. 8. 14, 4. ε) ἀφίνω τι ἐλεύθερον ὡς ἄφετον, καθιερῶ, Ξεν. Κυν. 5, 14· ἱερὸν.. ἄβατον ἀφεῖτο Πλάτ. Κριτί. 116C. 2) ἐπὶ πραγμ. ἀποβάλλω τι, ἀπαλλάσσομαί τινος, ἀφέτην πολυκαγκέα δίψαν Ἰλ. Λ. 642· ἐπὶ φυτῶν, ἄνθος ἀφιεῖσαι, «ἀπὸ ἄνθους εἰς ὄμφακας μεταβάλλουσαι» (Σχόλ.), Ὀδ. Η. 126· ἀφίει μένος [ἔγχεος], ἐχαλάρωσε τὴν δύναμιν αὐτοῦ, Ἰλ. Ν. 444 (ἔνθα ἴδε Heyne)· ἀφ. ὀργήν, ἀφίνω τὸν θυμὸν (ἴδε ἀνωτ. Ι. 1), Αἰσχύλ. Πρ. 315· γόους (ἴδε ἀνωτ. Ι. 1) Εὐρ. Ὀρ. 1022· νόσημα Ἱππ. Προρ. 112· ἀφ. πνεῦμα, παραδίδω τὸ πνεῦμά μου, Εὐρ. Ἐκ. 571, Ὀρ. 1171: ― οὕτω παρὰ πεζολόγοις, ἀφίνω, παραιτοῦμαι, μόχθον Ἡρόδ. 1. 206· ξυμμαχίαν σπονδὰς Θουκ. 5. 78, 115, κτλ., οὕτως ἐν μέσῳ τύπῳ, ἀφ. τὸ προλέγειν Διόδ. 19. 1. β) ἀπίει ἐς Λιβύην τὰ πλοῖα, ἀπέλυσε τὰ πλοῖα διὰ τὴν Λιβύην, Ἡρόδ. 5. 42. γ) ἐπὶ δικανικῆς σημασίας (ἴδε ἀνωτ. Ι. β), μετὰ δοτ. προσ. καὶ αἰτ. πράγμ., ἀφ. τινὶ αἰτίαν, ἀθῳώνω τινὰ ἀπὸ κατηγορίας, Ἡρόδ. 6. 30· τὰς ἁμαρτάδας 8. 140, 2· τὰς δίκας.. ἠφίεσαν τοῖς ἐπιτρόποις Δημ. 540. 11· ἀφ. τινὶ χιλίας δραχμὰς ὁ αὐτ. 1354. 26· ἀφ. πληγάς τινι, ἀπαλλάσσω αὐτὸν τῶν πληγῶν, δηλ. τοῦ ξύλου, Ἀριστοφ. Νεφ. 1426· ἀφ. ὅρκον παρὰ Ἀνδοκ. 13. 19. ΙΙΙ. παρέρχομαι, δὲν δίδω προσοχήν, Λατ. omittere, praetermittere, Ἡρόδ. 3. 95, κτλ.· παραμελῶ, τὰ θεῖα Σοφ. Ο. Κ. 1537· τὸν καιρὸν Δημ. 11. 8· λέκτρων εὐνὰς Αἰσχύλ. Πέρσ. 544· ἀκολουθοῦντος κατηγορουμένου, ἀφύλακτον ἀφ. τὴν ἑωυτῶν Ἡρόδ. 8. 70· ἄτιμον, ἔρημον ἀφ. τινὰ Σοφ. Ο. Κ. 1297, Ἀντ. 887· ἀφ. τι ἀόριστον Ἀριστ. Πολιτικ. 2. 6, 10: ― Παθ., ἰδίως ἐν τῇ προστακτ. τοῦ πρκμ., ἀφείσθω ἐπὶ τοῦ παρόντος, missum fiat, ὁ αὐτ. Ἠθ. Ν. 9. 4, 6, πρβλ. Πολιτικ. 3. 15, 2., 4. 2, 4· ἴδε κατωτ. V. 2. 2) μετ’ αἰτ. καὶ ἀπαρ., ἀφ. τι δημόσιον εἶναι, παραχωρεῖν τι ὥστε νὰ εἶναι δημοσία περιουσία, Θουκ. 2. 13· ἀλλά, ἀφ. τὸ πλοῖον φέρεσθαι, καταλείπει τὸ πλοῖον νὰ παρασυρθῇ, Ἡρόδ. 1. 194. IV. μετ’ αἰτ. προσ. καὶ ἀπαρεμφ., ἀφίνω, ἀνέχομαι, ἐπιτρέπω εἴς τινα νὰ πράξῃ τι, Λατ. permittere, ἀφ. τινὰ ἀποπλέειν Ἡρόδ. 3. 25, πρβλ. 6. 62, κ. ἀλλ., Πλούτ., κλ.: ― Παθ., ἀφείθη σχολάζειν Ἀριστ. Μεταφ. 1. 1, 16. V. κατὰ τὸ φαινόμενον ἀμετάβατον (ἐξυπακουομ. στρατόν, ναῦς, κτλ.), ἐκπλέω, ἐνθεῦτεν γὰρ ἔμελλον… ἐς τὸ πέλαγος ἀπήσειν Ἡρόδ. 7. 193· ὁρμήσαντες ἀπὸ τοῦ Ταινάρου… ἐς τὸ πέλαγος ἀφῆκαν Θουκ. 7. 19· πρβλ. σημ. ΙΙ. 2. β. 2) μετ’ ἀπαρ., παύομαι ποιῶν τι, ἀφεὶς σκοπεῖν τὸ δίκαιον Δίφιλ. ἐν Ἀδήλ. 14· ἀφ. ζητεῖν Ἀριστ. Μεταφ. 1. 6, 4· ἀφ. περί τινος αὐτόθι 1. 4, 12. Β. Ἐν μέσ. τύπ., ἀφίνω τι ἀπ’ ἐμαυτοῦ, συχν. παρὰ πεζολόγοις, κατὰ πολὺ ὅμοιον τῷ ἐνεργ. 2) ἀφίνω, δειρῆς δ’ οὔπω.. ἀφίετο πήχεε λευκώ, δὲν ἄφινε τοὺς βραχίονάς της ἀπὸ τοῦ τραχήλου του, Ὀδ. Ψ. 240. 3) συχν. παρ’ Ἀττ. μετὰ γεν. μόνον, τέκνων ἀφοῦ, ἄφες τὰ τέκνα, Σοφ. Ο. Τ. 1521· οὕτω, τοῦ κοινοῦ τῆς σωτηρίας ἀφ. Θουκ. 2. 60· λόγων Πλάτ. Γοργ. 458C, Αἰσχίν. 25, 22· μὴ ἀφίεσο τοῦ Θεαιτήτου, ἀλλ’ ἐρώτα Πλάτ. Θεαίτ. 146Β, κτλ.· ἀφεῖσθαι τοῦ δικαίου τούτου Δημ. 966. 6· ἀφέμενος τῆς ἰαμβικῆς ἰδέας Ἀριστ. Ποιητ. 5. 6. Πρβλ. μεθίημι ΙΙΙ.

French (Bailly abrégé)

impf. ἀφίην ou ἠφίην, f. ἀφήσω, ao. ἀφῆκα, ao.2 *ἀφῆν, seul. au plur. ἀφεῖμεν, -εῖτε ou -έτε, -εῖσαν ou -έσαν, pf. ἀφεῖκα;
Pass. ἀφίεμαι, impf. ἀφιέμην ou ἠφιέμην, f. ἀφεθήσομαι, ao. ἀφείθην, pf. ἀφεῖμαι, pqp. ἀφείμην;
A. tr. laisser aller, d’où
I. lancer, jeter :
1 au pr. lancer (une javeline, un trait, etc.), acc. ; en parl. d’armées, de troupes lancer une expédition;
2 en parl. des organes laisser aller, laisser échapper, projeter, émettre : ἔπος SOPH ou φθογγήν EUR prononcer une parole ; θυμόν SOPH donner cours à sa colère;
II. lâcher, d’où
1 rejeter, abandonner : τὰ ὅπλα PLAT jeter ses armes ; γυναῖκα HDT répudier une femme ; υἱόν ARSTT renier un fils ; ξυμμαχίαν THC, πονδάς THC renoncer à une alliance, à un traité;
2 laisser aller, renvoyer, congédier : τινα IL qqn ; ζωόν τινα ἀφ. IL renvoyer qqn avec la vie sauve ; αὐτόνομον THC laisser à qqn son indépendance ; ἐς οἴκους SOPH renvoyer dans ses foyers ; en parl. d’armées, de troupes licencier, congédier ; tenir pour quitte : ἀφ. τινὰ ἐγκλήματος, φόνου, décharger qqn d’une accusation, l’absoudre d’un meurtre ; abs. acquitter, absoudre : ἀφ. τινὶ αἰτίην HDT abandonner l’accusation contre qqn;
3 laisser libre, décharger de toute obligation de travail, en parl. d’animaux consacrés (v. ἄφετος);
4 laisser aller, laisser se répandre ou se perdre ; μένος IL perdre sa force ; ὀργήν ESCHL laisser tomber sa colère (cf. ci-dessus A. I. 2);
5 laisser, permettre : ἀφ. πλοῖον κατὰ τὸν ποταμὸν φέρεσθαι HDT laisser une embarcation aller au courant du fleuve ; ἀφ. τι δημόσιον εἶναι THC laisser qch devenir propriété publique ; ἀφ. τινα et l’inf. HDT, ATT laisser qqn (faire, etc.), permettre à qqn de (faire, etc.);
6 laisser aller par négligence ou dédain ; négliger ; ἀφ. τὰ θεῖα SOPH négliger le culte des dieux ; τὸν καιρόν DÉM laisser se perdre l’occasion ; ἄτιμόν τινα ἀφ. SOPH renvoyer qqn sans égards, outrageusement ; ἔρημον ἀφ. τινά SOPH laisser qqn dans l’isolement, l’abandonner solitaire;
B. intr. en apparence partir, se mettre en route pour une expédition, litt. lancer ou mettre en mouvement (στρατόν, ναῦς une armée, une flotte);
Moy. ἀφίεμαι (impf. ἀφιέμην ou ἠφιέμην, f. ἀφήσομαι, ao.2 ἀφείμην) laisser aller (qch de soi) : δειρῆς ἀφ. πήχεε OD détacher ses deux bras d’autour du cou (de qqn) ; abs. se détacher de ; fig. ἀφ. τοῦ κοινοῦ σωτηρίας THC abandonner le salut de l’État.
Étymologie: ἀπό, ἵημι.

English (Autenrieth)

imp. 2 pl. ἀφίετε, part. fem. ἀφῖεισαι, ipf. 3 sing. ἀφίει, fut. ἀφήσω, aor. ἀφέηκα, ἀφῆκα, 3 du. ἀφέτην, subj. ἀφέῃ, opt. ἀφείη, part. ἀφείς, mid. ipf. ἀφίετο: let go from.—I. act., of sending away persons, Il. 1.25, Il. 2.263; hurling missiles, lightning, Il. 8.133; lowering a mast, ἱστὸν προτόνοισι, Il. 1.434: grapes shedding the flower, ἄνθος ἀφῖεῖσαι, Od. 7.126; met., of ‘dismissing’ thirst, Il. 11.642; ‘relaxing’ force, Il. 13.444. —II. mid., δειρῆς δ' οὔ πω πάμπαν ἀφίετο πήχεε λευκώ, ‘let go her’ arms from his neck, Od. 23.240.

English (Slater)

ἀφῐημι
   1 let go, surrender “μῆλά τε γάρ τοι ἐγὼ καὶ βοῶν ξανθὰς ἀγέλας ἀφίημ” (P. 4.149)

Spanish (DGE)

• Alolema(s): jón. ἀπίημι Hdt.; tb. pres. contr. ἀφῶ OGI 201.20 (Nubia VI d.C.)

• Prosodia: [át. ῑ, ép. a veces ῐ]

• Morfología: [pres. ind. act. 3^a sg. ἀπίει Hdt.2.96, beoc. ἀφίετι SIG 1208.2 (Tespias II a.C.), ἀφίειτι Schwyzer 491.2 (Tespias II a.C.), 3^a plu. ἀπιεῖσι Hdt.4.69, ἀφιᾶσι Thphr.HP 3.4.5, impf. 1^a sg. ἠφίειν Pl.Euthd.293a, 3^a sg. ἀφίει Il.1.25, ἀπίει Hdt.4.157, ἠφίει Tn.2.49, ἤφιεν Eu.Marc.11.16, imperat. ἀφίει Ar.V.428, ἄφιε POxy.1758.12 (II d.C.), subj. ἀφέω Hippon.190.1, inf. ἀφιιέναι IPamph.3.6 (IV a.C.); aor. ind. 3^a sg. ἀφέηκε Il.23.841, imperat. ἄφες Herod.5.26, PZen.Col.16.14 (III a.C.); perf. ind. ἀφεῖκα X.An.2.3.13, 3^a sg. ἀφέωκε PCair.Zen.502.4 (III a.C.), 1^a plu. ἀφεώκαμεν SEG 20.325.3 (Hircania III a.C.), part. beoc. fem. gen. ἀφειώσας SEG 22.432.12 (Copas II a.C.); v. med. perf. ind. 3^a plu. ἀφέωνται Eu.Io.20.23, inf. ἀφεῶσθαι SIG 306.19 (Tegea IV a.C.), part. ἡφειμένος Annuario 3/4.1941/42.97.6 (Lemnos I a.C.); v. pas. aor. ind. 1^a sg. ἀφέθην Batr.87, ἀπείθην Hdt.6.112, ἠφείθην Plu.Sull.28, tard. eol. inf. ἀφέθην Milet 1(3).152.34 (II a.C.), perf. imperat. 3^a sg. ἀφεώσθω IG 5(2).6.14 (Tegea IV a.C.)]
A tr.
I 1c. ac. de cosas y pers. lanzar, tirar ἔγχος Il.10.372, δίσκον Il.23.432, cf. 23.841, κεραυνόν Il.8.133, βέλος Hdt.9.18, cf. X.HG 4.6.11, τὰ τοξεύματα Hdt.7.226, πέτρον E.Ph.1401, βακτηρίας Ar.Ec.509
•c. ac. de cosa y gen. ἄκοντα χειρὸς ἀφῆκεν Il.21.590, βέλος χειρός Il.13.410
•c. ac. de pers. (αὐτόν) ἀφῆκε πόντιον (lo) tiró al mar E.Hec.797, fig. ἀφῆκεν αὑτὸν εἰς τὴν πολιτείαν se lanzó a la política Plu.Alc.13
•en v. pas. τὰ μὲν (βέλη) ... ἀφιέμενα Archyt.B 1, cf. Arr.An.7.10.2.
2 echar, emitir, expulsar c. ac. de cosas orgánicas πνεῦμα ἄτοπον Th.2.49, τὸ ᾠόν Arist.HA 568^b30, τὸ κύημα Arist.HA 568^a22, de la araña τὸ ἀράχνιον Arist.HA 555^b5, de líquidos τὸ πύον Hp.Morb.2.60, ἀπὸ τοῦ σώματος αἷμα Hp.Morb.3.7, λαιμῶν ... οὔριον φόνον E.Heracl.821, ἐπὶ τὸ πεδίον τὸ ὕδωρ X.An.2.3.13, τὸν θολόν Arist.HA 524^a12, δάκρυα Aeschin.3.153, τὸ ὑγρόν Arist.HA 487^a18, τὸ σπέρμα Arist.HA 489^a9, en el NT οὐκ ἀφῆκε σπέρμα no tuvo hijos, Eu.Marc.12.20, 22, ἵδρωτα Plu.Mar.26
•abs. eyacular Hp.Steril.220
•en v. med. mismo sent. ἀπίενται Αἰθίοπες θορήν Hdt.3.101
•producir, echar c. ac. de plantas ὄμφακές εἰσιν ἄνθος ἀφιεῖσαι Od.7.126, cf. Thphr.HP 7.7.3, τὸν καρπόν Thphr.HP 3.4.5, τὸ φύλλον Thphr.HP 6.5.1.
3 c. ac. de principios vitales, palabras, etc. dejar salir, dejar escapar ἀφίει μένος ... Ἄρης Ares dejó escapar su fuerza, Il.13.444, τὼ ... ἀφέτην πολυκαγκέα δίψαν los dos apagaron la abrasadora sed, Il.11.642, ἃς ἔχεις ὀργὰς ἄφες A.Pr.315, τὰ νοσήματα Hp.Prorrh.239, ἵνα τὸν θυμὸν ... ἐς νεωτέρους ἀφῇ para que desate su ira contra los jóvenes S.Ant.1088, τὴν ὀργὴν ... εἰς τῶν πολιτῶν τὸν τυχόντα D.22.58, γόους τ' ἀφίημ' αἰθέρ' ἐς μέγαν E.El.59, ἀρὰς ἀφῆκας παιδί E.Hipp.1324
•de la vida ἐπεὰν ἀπίῃ τὴν ψυχήν cuando (uno) entrega el alma e.d. muere Hdt.4.190, cf. E.Or.1171, πνεῦμα E.Hec.571
•de palabras proferir, emitir τίνα γλῶσσαν πρώτην ἀπήσουσι qué lengua hablarán la primera Hdt.2.15, ἀφεῖναι τοὖπος A.Fr.132c.12, ἔπος κακόν S.OC 731, φθογγήν E.Hipp.418, φωνήν E.Ph.1440, cf. D.18.218, Pl.Euthd.293a
•de colores ὑπὸ τῆς ἡδονῆς παντοδαπὰ ἠφίει χρώματα de gusto se puso de todos los colores Pl.Ly.222b, cf. Ep.349a
•de instrumentos musicales ὀξύτερον ἆχον Archyt.B 1, φωνάν Archyt.B 1
•de la luna οὐκ ἀφήσει δεῦρο τὴν αὐγήν Plu.2.930a, c. ac. y gen. ἀφίημ' ὀμμάτων ἐλεύθερον φέγγος τόδε E.Hec.367.
II 1dejar libre, soltar
a) c. ac. de cosas πήχεε λευκώ Od.23.240, ἀνάγκη ... γλῶσσάν μ' ἀφεῖναι es preciso ... que yo suelte la lengua E.Hipp.991, τὴν δοκόν Th.2.76, χαλινούς E.Fr.463, τὸ σχοινίον Men.Dysc.683, τὸν κρύσταλλον οὔτε κατέχειν οὔτ' ἀφεῖναι θέλουσι Plu.2.508c, de naves ἀπίει ἐς τὴν Λίβυην τὰ πλοῖα Hdt.5.42, tb. abs. ἐς τὸ πέλαγος ἀφήσειν hacerse a la mar Hdt.7.193, cf. Th.7.19, εἰς ἕω ... ἀφήσειν μέλλομεν Hld.4.16.8, cf. 6.7.6, y en v. pas. καὶ μετὰ τὸ ἀφέθην κάλως después de ser soltadas las amarras, Milet 1(3).152.34 (II a.C.);
b) de anim. soltar δράκοντα Il.12.221, τοὺς βοῦς Hdt.4.69, περιστεράς Alex.62.3;
c) de pers. dejar marchar, despedir κακῶς ἀφίει (ἱερῆα) Il.1.25, αὐτὸν δὲ κλαίοντα Il.2.263, ἄφες μ' ἐς οἴκους S.OT 320, ἐκ γῆς ἀφήσειν μὴ θάνοντα βαρβάρου E.IT 739, ἀλλ' ἀφίει τὸν ἄνδρα suelta a ese hombre Ar.V.428, οὐκ ἀφήσω αὐτόν no lo soltaré LXX Ca.3.4, en v. pas. ἐν τῇ σκηνῇ ληφθεὶς ἠφείθη cogido en la tienda fue dejado libre Plu.Sull.28, ἀ. γυναῖκα divorciarse, repudiar Hdt.5.39
•de esclavos, prisioneros liberar, manumitir τοῦτον τὸν ἑπτάδουλον Hippon.190.1
•de ejércitos licenciar ἀπεὶς στρατόν Hdt.1.77, E.IA 95;
d) de abstr. disolver γάμους E.Andr.973, τὰ δικαστήρια Ar.V.595, λύω καὶ ἀφίημι (ὅρκον) And.Myst.98
•abs. Αἴανθ' ... μήδ' ἀφέντ' ἐᾶν no dejar a Áyax libre S.Ai.754
•en v. pas. ἀφείμεθ' ὑπὸ τοῦ νομοθέτου διαλεγόμενοι περὶ αὐτῶν τούτων Pl.Lg.635a, τὸν ἀφεθέντα el liberto Pl.Lg.915b;
e) fig. relajar, dilatar ἡδ' εὐθυμίη ἀφίει καρδίην Hp.Epid.6.5.5
•en v. pas. part. subst. τὸ ἀφειμένον relajación, tranquilidad Hp.Off.15, cf. tb. inf. subst. τὸ ἀφεῖσθαι Hp.Off.19.
2 absolver, perdonar, librar a uno de algo c. ac. de cosa ὅσας δὲ πληγὰς εἴχομεν ... ἀφίεμεν Ar.Nu.1426, ἄφης (sic) ... παραπτώματα ἡμῶν perdona nuestros pecados, ITyr.76, c. ac. de pers. τὸν αἴτιον Antipho 2.1.2, c. ac. de pers. y gen. ἂν ὁ παθὼν αὐτὸς ἀφῇ τοῦ φόνου ... τὸν δράσαντα D.37.59, τῶν συναλλαγμάτων ... ἀλλήλους D.33.12, τὰν πόλιν ... χρειμάτων SEG 22.432.12 (Copas II a.C.)
•c. ac. de abstr. y dat. de pers. αὐτῷ τὴν αἰτίην Hdt.6.30, ὑμῖν ... τὰς ἁμαρτάδας Hdt.8.140β, εἴ τιν' ἠδικηκότα πόλλ' ἀφίετε D.23.188, cf. 56.26, αὐτῇ ... εἰς ἐλευθερίαν χιλίας δραχμάς D.59.30, cf. IG 2².43A.27 (IV a.C.), ἄφες μοι τὴν ἁμαρτίην Herod.5.26, ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν Eu.Matt.6.12, cf. 18.27, LXX 1Ma.13.37, 15.5, c. dos ac. ἀφῆκε τὰν πόλιν δραχμὰς πεντακατίας IG 7.2383.13 (Corsia)
•abs. ἐὰν ... μετὰ ταῦτ' αἰδέσηται καὶ ἀφῇ D.37.59
•en v. pas. c. gen. ἀφεώσθω τῶ ἔργω IG 5(2).6.14 (Tegea IV a.C.), ταύταις (πόλεσι) ἀφεῖσθαι τὸν φόρον Plb.21.24.8, ἀφέωνται αὐτοῖς los pecados les son perdonados, Eu.Io.20.23, en v. pas. abs. c. sent. jur. ἀφεθεὶς ... ὑπὸ τῶν ἕνδεκα absuelto por los Once Is.4.28, en v. pas. παρὼν ὅτ' ἀφίετο, ἄφωνος ἐγένετο D.25.47
•eximir, relevar c. ac. de pers. y gen. οὐ γὰρ δή σφεας ἀπίει ὁ θεὸς τῆς ἀποικίης pues el dios no les eximía de fundar una colonia Hdt.4.157, en v. med. c. gen. κινδύνου ... ἀφιέμενοι Th.4.106, ἐγκλημάτων ἀφεῖσο Men.Epit.1112
•part. pas. abs. exento τοὺς γέροντας τοὺς ἀφειμένους Arist.Pol.1275^a15, καὶ Ιερουσαλημ ἔστω ἁγία καὶ ἀφειμένη y que Jerusalén sea sagrada y exenta de tributos, LXX 1Ma.10.31.
3 c. ac. de cosa o anim. y dat. de pers. dejar, ceder, entregar τὴν Ἰωνίην ... τοῖσι βαρβάροισι Hdt.9.106, ἐχθροῖς ... τὰν αἶαν A.Th.306, μῆλά τε γάρ τοι ἐγὼ ἀφίημι Pi.P.4.149, αὐτῷ ... τοὺς καρπούς Is.5.29, Ἀνθεμοῦντα ... αὐτοῖς D.6.20, τὰς δίκας ... τοῖς ἐπιτρόποις D.21.79
•consagrar τὰ νεογνὰ ... τῇ θεῷ X.Cyn.5.14.
4 c. ac. o abstr. abandonar, no hacer caso de μόχθον Hdt.1.206, λέκτρων εὐνάς A.Pers.544, ξυμμαχίαν Th.5.78, τὰς σπονδάς Th.5.115, τὰ θεῖα S.OC 1537, τοὺς γυναικείους γόους E.Or.1022, καιρὸν ἀφεῖναι dejar escapar la ocasión D.1.8, τὸ ... τούτων ἔλασσον pasar por alto Hdt.3.95, tb. c. περί más gen. περὶ κινήσεως ... ῥᾳθύμως ἀφεῖσαν Arist.Metaph.985^b20, cf. Pol.1289^b12
•descartar en v. pas. ἡ γὰρ Ἀττικὴ ἀπεῖτο ἤδη Hdt.8.49
•dejar perecer en v. pas. νῦν ἀφεῖται πάντα ahora todo ha desaparecido S.Ant.1165.
III c. constr. dobles dejar c. dos ac., uno compl. y otro pred., de pers. y pueblos ζωὸν ... Τρῶα Il.20.464, μ' ἄτιμον S.OC 1279, ἀθώπευτόν γέ σε E.Andr.460, ἐλεύθερον ... παῖδα Pl.R.591a, cf. SIG 1208.2 (Tespias II a.C.), SEG 20.325.3 (Hircania III a.C.), Schwyzer 491.2 (Tespias II a.C.), Plb.18.46.5, τὸ σμικρότατον δὲ ἀζήμιον ἀφείσθω Pl.Lg.765c, Αἴγιναν αὐτόνομον Th.1.139, οὐκ ἀφήσω ὑμᾶς ὀρφανούς Eu.Io.14.18, de cosas τὴν (γῆν) ἑωυτῶν ἀφύλακτον Hdt.8.70, ἀφεῖναι τὴν τεκνοποιίαν ἀόριστον dejar la natalidad no limitada Arist.Pol.1265^a39
•en v. pas. ἱερὸν ... ἄβατον ἀφεῖτο el templo estaba prohibido e.d. su acceso, Pl.Criti.116c
•c. ac. e inf. dejar, permitir τὸ πλοῖον ... ἀπιεῖσι κατὰ τὸν ποταμὸν φέρεσθαι Hdt.1.194, τὴν θύρην ... ἐπιφέρεσθαι Hdt.2.96, τοὺς Ἕλληνας ... ἀποπλέειν Hdt.3.25, ἀπιεῖ (αὐτόν) ἀπάγεσθαι γυναῖκα Hdt.6.62, ἀφίησιν αὐτὰ δημόσια εἶναι Th.2.13, ἀφεὶς σκοπεῖν τὰ δίκαια Diph.94, ἀφεῖσαν ... ζητεῖν τὴν μέθεξιν Arist.Metaph.987^b14, cf. μὴ ἀφείσῃς τοῦ δρέπειν καρποὺς πνευματικούς Nil.M.79.545A, tb. en v. med. ἀφιέμενοι τὸ περὶ αὐτῆς προλέγειν D.S.19.1, μὴ ἀφεῖναί με ἐπὶ ξένης ἀδιαφορηθῆναι PLond.144.14 (I d.C.), οὐκ ἤφιεν λαλεῖν τὰ δαιμόνια Eu.Marc.1.34, οὐκ ἀφῖκές με πωλῆσαι PCair.Isidor.133.6 (III d.C.), αὐτοὺς καθεσθῆναι εἰς τὴν σκιάν OGI 201.20 (Nubia VI d.C.)
•sólo c. inf. ἔχειν ... ἡσυχίην ἄφετε AP 12.166 (Asclep.), μὴ ἄφιε ἐποικοδομῆσαι POxy.1758.12 (II d.C.), tb. en v. pas. ἧττον ἀφεθήσῃ ὑφ' ἡμῶν πρὸς τὸ μὴ εἰπεῖν Pl.R.472a, ἐκεῖ γὰρ ἀφείθη σχολάζειν τὸ τῶν ἱερέων ἔθνος Arist.Metaph.981^b24
•c. inf. sobreentendido ἡνίκα προῖκα ἀφιᾶσιν οἱ θεατρῶναι (θεᾶσθαι) Thphr.Char.30.6
•abs. en imperat. ἄφες ἐκβάλω τὸ κάρφος deja que saque la pala, Eu.Matt.7.4, ἄφες ἐγὼ αὐτὸν θρηνήσω GLP p.360, ἄφες δείξωμεν αὐτοῖς Arr.Epict.1.9.15, c. ἵνα: οὐκ ἤφιεν ἵνα ... y no permitía que ..., Eu.Marc.11.16, ἄφες οὖν, ἵνα ... Arr.Epict.4.13.19
•sólo c. ac. λέγε πότερα ἀφίης με ἢ ... dime, me das permiso o ... Pl.Phlb.50d
•c. ac. de pers. y ἐπὶ más dat. permitir ἐὰν ἀφῶσιν αὑτοὺς ἐπὶ χρημάτων κτῆσιν Pl.R.373d, ἐπὶ τῇ τῶν εἰδώλων δημιουργίᾳ ἑαυτὸν ἀφεῖναι Pl.R.599a.
B intr.
1 en v. med.-pas. abs., de ejércitos lanzarse, ponerse en marcha ὡς ἀπείθησαν οἱ Ἀθηναῖοι Hdt.6.112, κεῖνος δ' ὡς ἀφέθη, πέσεν ... ἐφ' ὕδωρ Batr.87, ἐπεὶ δ' ἀφείθη ... σάλπιγγος ἠχή E.Ph.1377.
2 en v. med. c. gen. desprenderse, soltarse, separarse τοῦ δέ τε πολλοὶ ἀπὸ σπινθῆρες ἵενται de un astro Il.4.77, τέκνων ἄφου suéltate, apártate de los niños S.OT 1521, οὐκ ἀφήσομαι πέπλων σῶν E.Hel.1629, τοῦ κοινοῦ τῆς σωτηρίας Th.2.60, μὴ ἀφίεσο τοῦ Θεαιτήτου, ἀλλ' ἐρώτα Pl.Tht.146b, ἀφέμενος ἐκείνου Pl.R.354b, οὐδεὶς ... ἑκὼν ... τυραννίδος ἀφεῖτο X.Hier.7.11, ἀφέσθαι τῆς πόλεως Isoc.6.83, ἀφέμενος τῆς ἰαμβικῆς ἰδέας Arist.Po.1449^b8, τῶν λόγων τοιούτων Aeschin.1.178, cf. Pl.Grg.458c, ἀφεῖσθαι τῆς προικός perder la dote Ach.Tat.8.8.13, πάντων τῶν ἔξω ἀφεμένην del alma, Plot.6.9.7
•tb. c. ἐκ y gen. ἀετὸν ... ἐκ χειρὸς ἀφεθέντα un águila que se escapaba de la mano Hld.4.14.2, en v. act. c. gen. ἀφιέναι τῆς θεραπείης terminar el tratamiento Hp.Steril.230 (p.440), c. dat. en panf. πόλιν ... ἄβατι ἀφιιέναι que la ciudad se aleje de la desgracia, IPamph.3.6 (IV a.C.). • DMic.: a-pi-e-ke, a-pe-e-ke.

English (Abbott-Smith)

ἀφ-ίημι, [in LXX for נשׂא, נוח hi., נתן, סלח ni., עזב, etc.;]
1.to send forth, send away, let go: of divorce (DB, iii, 274a), τ. γυναῖκα (Hdt.), I Co 7:11-13; of death, τ. πνεῦμα (Ge 35:18, Hdt., al.), Mt 27:50; (φωνήν, to utter a cry, Mk 15:37; of debts, to remit, forgive (cl.), τ. δανεῖον, Mt 18:27; τ. ὀφειλήν, Mt 18:32; esp. of sins (Cremer 296f.), τ. ἁμαρτίας, ἁμαρτήματα, ἀνομίας, Mt 9:2, Ro 4:7 (LXX), I Jo 1:9, al.; punctiliar and iterative pres. (M, Pr., 119), Mk 2:5, Lk 11:4; Ion. pf., ἀφέωνται (M, Pr., 38), Lk 5:23.
2.to leave alone, leave, neglect: Mt 4:11 5:24 15:14, Mk 1:20, 31 Jo 4:3, 28 al.; τ. ἐντολὴν τ. θεοῦ, Mk 7:8; τον̀ τ. ἀρχῆς τ. Χριστοῦ λόγον, He 6:1; τ. ἀγάπην τ. πρώτην, Re 2:4; ptcp., ἀφείς, pleonastic (as in Aram.; M, Pr., 14; Dalman, Words, 21f.), Mt 13:36 22:22, Mk 8:13, al.
3.to let, suffer, permit: Mt 3:15; c. acc., Mt 3:15, 19:14, al.; c. acc. rei et dat. pers., Mt 5:40; c. inf. pres., Mt 23:14, al.; aor., Mk 5:37, al.; in late Gk. (M, Pr., 175f.), seq. ἵνα, Mk 11:16, Jo 12:7; c. subjunct. (M, Pr., l.c.; Bl., §64, 2), Mt 7:4 27:49, Mk 15:36, Lk 6:42 (see further MM, s.v.).

English (Strong)

from ἀπό and hiemi (to send; an intensive form of eimi, to go); to send forth, in various applications (as follow): cry, forgive, forsake, lay aside, leave, let (alone, be, go, have), omit, put (send) away, remit, suffer, yield up.

English (Thayer)

present 2nd person singular ἀφείς (from the form ἀφέω, ἐᾷς) (3rd person plural ἀφίουσιν Revelation 11: Tdf. editions 2,7, from a form ἀφιέω; cf. Buttmann, 48 (42)); imperfect 3rd person singular ἤφιε, with the augment before the preposition, ἀφίω; whence also present 1st person plural ἀφίομεν L T Tr WH for ἀφίεμεν and 3rd person ἀφίουσιν L T Tr WH; (see WH's Appendix, p. 167); future ἀφήσω; 1st aorist ἀφῆκά, 2nd person singular ἀφῆκες T Tr WH (cf. κοπιάω); 2nd aorist imperative ἄφες, ἄφετε, subjunctive 3rd person singular ἀφῇ, 2nd person plural ἀφῆτε (infinitive ἀφεῖναι (L T Tr WH; L text T Tr WH)), participle ἀφείς, ἀφέντες; passive, present ἀφίεμαι (yet 3rd person plural ἀφιονται WH marginal reading etc.; cf. ἀφίω above); perfect 3rd person plural ἀφέωνται (a Doric form (cf. Winer's Grammar, § 14,3a.; B 49 (42); Kühner, § 285,4), L (except in Mark marginal reading) T Tr WH have restored the present 3rd person plural ἀφίενταί; L text T Tr text WH text; ἀφεθην; future ἀφεθήσομαι; cf. Winer s Grammar, § 14,3; Buttmann, 48 (42); (WH s Appendix, p. 167; Veitch, under the word ἵημι); (from ἀπό and ἵημι); (fr. Homer down); to send from (ἀπό) oneself;
1. to send away;
a. to bid go away or depart: τούς ὄχλους, τήν γυναῖκα, of a husband putting away his wife, Herodotus 5,39; and a substantive, ἄφεσις, Plutarch, Pomp c. 42,6).
b. to send forth, yield up, emit: τό πνεῦμα, to expire, τήν ψυχήν, Herodotus 4,190 and often in other Greek writings (see πνεῦμα, 2)), φωνήν to utter a cry (emittere vocem, Livy 1,58), Eusebius, h. e. 8,14, 17)).
c. to let go, let alone, let be; α. to disregard: β. to leave, not to discuss now, a topic, used of tethers, writers, speakers, etc.: Euripides, Andr. 392; Theophrastus, char. praef. § 3; for other examples from Greek writings see Bleek on Heb. vol. 2:2, p. 144 f) (others take the word in Hebrews , the passage cited as expressive of the duty of the readers, rather than the purpose of the writer; and consequently refer the passage to 3below). γ. to omit, neglect: R G); δ. to let go, give up, a debt, by not demanding it (opposed to κρατεῖν, to remit, forgive: τό δάνειον, τήν ὀφειλήν, τά ὀφειλήματα, τά παραπτώματα, T Tr WH omit τάς ἁμαρτίας, τά ἁμαρτήματα, τάς ἀνομίας, ἡ ἐπίνοια τῆς καρδίας, τήν αἰτίαν, Herodotus 6,30; τά χρέα, Aelian v. h. 14,24); absolutely, ἀφιέναι τίνι to forgive one: L brackets WH reject the passage).
e. to give up, keep no longer: τήν πρώτην ἀγάπην, to permit, allow, not to hinder;
a. followed by a present infinitive (Buttmann, 258 (222)): ἄφετε ἔρχεσθαι καί μή κωλύετε αὐτά, ἄφες ἄρτι permit it just now). with an accusative of the person or thing permitted: τότε ἀφίησιν αὐτόν, R G; L T Tr WH; R G ἐάσατε); ἐᾷς).
c. ἀφίημι τίνι τί, to give up a thing to one: ἄφες αὐτῷ καί τό ἱμάτιον).
d. followed by ἵνα: L T Tr WH, a later construction, cf. Winer s Grammar, § 44,8; Buttmann, 238 (205).
e. followed by the simple hortative subjunctive: ἄφες ἐκβάλω); ἄφετε ἴδωμεν); Epictetus diss. 1,9, 15 ἄφες δειξωμεν, 3,12, 15 ἄφες ἴδω. Cf. Buttmann, 209f (181 f); Winer's Grammar, 285 (268).
3. to leave, go away from one; to depart from anyone,
a. in order to go to another place: καταλιπών); ἀφῆκεν τινα ὁ πυρετός, τόν πατέρα, καταλείπει). Thus also ἀφιέναι τά ἑαυτοῦ to leave possessions, home, etc.: παραλαμβάνειν, τέκνα, γυναῖκα, καταλείπω). h. to leave so that what is left may remain, leave remaining: οὐ μή ἀφεθῇ ὧδε λίθος ἐπί λίθον (or λίθῳ), ἀφιέναι followed by the accusative of a noun or pronoun with an accusative of the predicate (Buttmann, § 144,18): ἡμιθανῆ); τινα ὀρθανον); ἔρημος in both passages, WH text omits in Matthew , G T Tr WH omit in Luke; that being omitted, ἀφιέναι means to abandon, to leave destitute of God's help); ἀμάρτυρον ἑαυτόν (L T Tr αὐτόν (WH αὑτόν which see))).