Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

admoveo

From LSJ

Δύο γὰρ, ἐπιστήμη τε καὶ δόξα, ὧν τὸ μὲν ἐπίστασθαι ποιέει, τὸ δὲ ἀγνοεῖν → Two different things are science and belief: the one brings knowledge, the other ignorance

Hippocrates

Latin > English

admoveo admovere, admovi, admotus V TRANS :: move up, bring up/near; lean on, conduct; draw near, approach; apply, add

Latin > English (Lewis & Short)

ad-mŏvĕo: mōvi, mōtum, 2, v. a. (admōram, admōrim, etc., sync. for admoveram, admoverim, etc., Verg. A. 4, 367; Ov. P. 3, 7, 36),
I to move a person or thing; to bring, conduct, lead, carry, etc., to or toward a place (syn.: adduco, adicio, adhibeo, appello).
I Lit.
   A In gen., constr. with ad or with dat. (in the histt., of an army, implements for besieging, etc.; class. at all periods): dum ne exercitum propius urbem Romam CC milia admoveret, Cic. Phil. 6, 3, 5: copias in locum, Liv. 42, 57: signa Achradinae, id. 25, 24 ext.; so Flor. 1, 24, 3, 23: castra, Sil. 1, 296.—Hence, also, sometimes absol., to draw near, to approach, to bring near: jam admovebat rex, Curt. 9, 4: jam opera admoventi deditio est facta, Liv. 32, 32: scalas moenibus, Tac. A. 13, 39. —Trop.: quot admovi illi fabricas! quot fallacias! Plaut. Cist. 2, 2, 5 (where formerly admoenivi was erroneously read): tamquam aliquā machinā admotā, capere Asinii adulescentiam, Cic. Clu. 13; so also: ignes ardentesque laminae ceterique cruciatus admovebantur (sc. civi Romano), id. Verr. 2, 5, 63: dolorum faces, id. Off. 2, 10, 37: cumque quasi faces ei doloris admoverentur, id. Tusc. 2, 25, 61: fasciculum ad nares, id. ib. 3, 18 fin.: pecus flagrantibus aris, Verg. A. 12, 171: admotae hostiae (sc. aris), Tac. A. 2, 69; so Suet. Calig. 32; Luc. 7, 165: Hannibalem admotum, i. e. adductum altaribus, led or conducted to, Liv. 21, 1: labra poculis, Verg. E. 3, 43: ignes templis, Tib. 3, 5, 11: exercitum Ariminum, Liv. 28, 46: vultum ad auditores, Auct. Her. 3, 15: animam admotis fugientem sustinet herbis, Ov. M. 10, 188: (opes) Stygiis admoverat umbris, id. ib. 1, 139: manus operi, to apply, id. ib. 10, 254: capiti diadema, Suet. Caes. 79: digitum scripturae, id. Aug. 80: oscula, to give a kiss, Ov. M. 10, 644: aliquem ad munera publica, to promote, advance, Suet. Tib. 10: infantes papillae, to put to, id. Tib. 44 al.: gressum, to approach nearer, Stat. Th. 11, 560 (cf.: addere gressum).—
   B Esp.
   1    To bring one thing near to another, and in the pass. poet. of places, to lie or be situated near: nocturna ad lumina linum nuper ubi extinctum admoveas, Lucr. 6, 901: quae nisi admoto igne ignem concipere possit, Cic. de Or. 2, 45 fin.: culina ut sit admota, i. e. near or close by, Varr. R. R. 1, 13, 2: genus admotum Superis, nearly related, Sil. 8, 295: admota Nilo Africa, Juv. 10, 149.—Hence, aliquem alicui, to bring one near another, i. e. to make friends, to reconcile: mors Agrippae admovit propius Neronem Caesari, Vell. 2, 96.—
   2    With the access. idea of regard to an object to be attained, to move, bring, or apply a thing to; e. g. admovere aures (or aurem), to lend an ear to: manus (or manum) operi, to put one's hand to a work, etc.: accessi, adstiti, animam (my breath) compressi, aurem admovi, Ter. Phorm. 5, 6, 28: admovere aures et subauscultando excipere voces, Cic. de Or. 2, 36 (cf.: aures adhibere, id. Arch. 3: praebere aures, Ov. Tr. 3, 7, 25; and: tenere aures, id. ib. 4, 10, 49); and aures, poet. for auditores: cum tibi sol tepidus plures admoverit aures, Hor. Ep. 1, 20, 19: admovent manus vectigalibus populi Rom., Cic. Agr. 1, 4; Ov. M. 15, 218; Liv. 5, 22, 4: in marmoribus, quibus Nicias manum admovisset, which he had put his hand to, Plin. 35, 11, 40, § 133; Curt. 6, 7: ruderibus purgandis manus primus admovit, Suet. Vesp. 8. But sometimes manus admovere signif., to lay violent hands on, to attack or assault: numquam deos ipsos admovere nocentibus manus, Liv. 5, 11 fin. al.—
II Fig., of mental objects, to put, apply, or direct to any thing: quid praedicem ... quot stimulos admoverit homini, put the goad to, Cic. Sest. 5, 12: mulier saevissima est, Cum stimulos odio pudor admovet, Juv. 10, 328: num admoveri possit oratio ad sensus animorum inflammandos, Cic. de Or. 1, 14, 60: animis judicum admovere orationem, tamquam fidibus manum, id. Brut. 54, 200: sed alia quaedam sit ad eum admovenda curatio (just before: adhibenda oratio; cf. adhibeo), id. Tusc. 4, 28, 61: mentem ad voces alicujus, to direct to, attend to, Auct. Harusp. Resp. 10: serus enim Graecis admovit acumina chartis, not until late did (the Roman) apply his wits to Greek literature, Hor. Ep. 2, 1, 161: terrorem, to strike with terror, Liv. 6, 10; 41, 17: spes est admota, Ov. M. 11, 454: spes cupiditati admota occaecavit animum, Liv. 43, 10; id. 27, 43: desiderium patriae, to instil or infuse, Curt. 6, 2 al.

Latin > French (Gaffiot 2016)

admŏveō,⁸ mōvī, mōtum, ēre, tr.,
1 faire mouvoir vers, approcher [compl. ind. au dat. ou avec ad ] : reticulum ad nares sibi Cic. Verr. 2, 5, 27, approcher de ses narines un sachet parfumé ; ferrum jugulo, pectori Tac. Ann. 11, 38, approcher un poignard de sa gorge, de sa poitrine ; tu lene tormentum ingenio duro admoves Hor. O. 3, 21, 13, toi [le vin], tu appliques une douce torture aux caractères rigides [tu les fais fléchir] ; capiti suo cultros Plin. Min. Ep. 7, 27, 12, approcher des ciseaux de sa tête || admoto igni Cic. de Or. 2, 190, au contact du feu ; lumen Sen. Nat. 1, pr. 2, approcher un flambeau ; hoc opus ad turrim hostium admovent Cæs. C. 2, 10, 7, ils approchent cette machine de la tour des ennemis ; scalas mœnibus Liv. 7, 16, 6, approcher les échelles des murailles ; classem ad mœnia Curt. 4, 3, 13, approcher la flotte des remparts ; in Campaniam exercitum Liv. 22, 13, 3 ; Capuam Liv. 24, 12, 2 ; ad Hennam Liv. 24, 39, 10, faire entrer son armée en Campanie, l’approcher de Capoue, d’Henna ; signa Liv. 10, 17, 7, approcher les enseignes [c.-à-d. s’approcher]; castra ad Anienem Liv. 26, 10, 3, porter son camp sur les bords de l’Anio ; abst] s’approcher avec son armée : Curt. 8, 4, 27 || aure admota Liv. 38, 7, 8, l’oreille appliquée contre le sol ; aurem admovere Cic. de Or. 2, 153, prêter l’oreille [écouter, au fig.] ; poculis labra Virg. B. 3, 43, approcher ses lèvres d’une coupe ; fidibus manum Cic. Br. 200, appliquer ses doigts aux cordes d’une lyre ; numquam deos ipsos admovere nocentibus manus Liv. 5, 11, 16, jamais les dieux ne portent eux-mêmes la main sur les coupables [ne les châtient de leurs propres mains] ; manus vectigalibus populi Romani Cic. Agr. 1, 11, porter la main sur les revenus du peuple romain [les accaparer] ; lanæ manus Curt. 5, 2, 19, mettre la main à la laine [travailler la laine] || altaribus aliquem Liv. 10, 38, 9 ; 21, 1, 4, faire approcher qqn des autels ; admotæ hostiæ Tac. Ann. 2, 69, victimes amenées près de l’autel [pour le sacrifice] ; canes Curt. 9, 1, 32, faire lancer des chiens [contre un lion] ; equiti equos Liv. 2, 20, 12, ramener leurs chevaux aux cavaliers [qui les avaient laissés pour combattre à pied] || alicui fatum Sen. Brev. 17, 2, hâter pour qqn le destin (l’heure fatale) ; læti occasionem exsequendi sceleris admotam Curt. 8, 6, 16, joyeux que l’occasion d’accomplir leur crime leur soit offerte plus tôt || in idem fastigium aliquem Curt. 6, 9, 22, faire monter qqn sur le même faîte des honneurs] ; Drusum summæ rei Tac. Ann. 3, 56, faire approcher Drusus du trône impérial || ad lumen se Cic. Læl. 100, s’approcher d’une lumière ; alicui se Curt. 7, 1, 14, s’approcher de qqn ; studiis admoveri Sen. Brev. 13, 9, se mettre aux études
2 appliquer, employer : orationem ad sensus animorum inflammandos Cic. de Or. 1, 60, employer la parole à enflammer les passions de l’auditoire ; populationibus terror est oppidanis admotus Liv. 6, 10, 3, par des dévastations on sema la terreur chez les habitants de la ville ; vitiis monitiones Sen. Ep. 94, 24, appliquer des avertissements aux vices [comme remèdes] ; stimulos alicui Cic. Sest. 12, aiguillonner, stimuler qqn ; curationem ad aliquem Cic. Tusc. 4, 61, appliquer un traitement à qqn ; acumina chartis Græcis Hor. Ep. 2, 1, 161, tourner vers les écrits grecs la pénétration de son esprit.
     formes du pf. sync. admorunt Virg. En. 4, 367 ; admorint Ov. P. 3, 7, 36 ; admoram Prop. 3, 2, 5 ; admorat Ov. Am. 3, 8, 38 ; admosse Liv. 38, 45, 3.

Latin > German (Georges)

ad-moveo, mōvī, mōtum, ēre, heranbewegen, heranbringen, I) im allg., lebl. Objj. u. leb. Wesen an, auf usw. etw. bringen, richten, legen, setzen, halten u. dgl. (Ggstz. amovere ab etc.), leb. Wesen an od. vor, zu etw. od. jmd. führen, mit u. ohne Ang. wohin? durch ad, in, sub u. dgl. od. durch bl. Dat., a) übh.: α) körperl. Objj.: fasciculum ad nares, Cic.: linum ad lumina, Lucr.: manum ad ora, Prop.: manum ad alterius unionem auris, mit der Hand greifen nach usw., Macr.: quam proxime vultum ad auditores, Cornif. rhet. – alci stimulos, calcar (im Bilde), Cic.: alci (sibi) catenas, Sen. rhet.: labra poculis.Verg., poculum labris, Plin. ep.: mucronem gladii mamillae, Vell.: pluribus locis (Stellen) aurem, Liv.: ardenti lucernae digitum, Val. Max.: compressam manum pectori, Quint.: adorandi gratiā manum labris, Apul.: u. so manum ori, Min. Fel.: oribus suis dexteram, Apul.: saepe manus tentantes operi, Ov.: u. manum operi, Hand legen an usw. (als Bearbeiter), Ov. u. Plin.; u. feindl. = sich vergreifen an usw., manus nocentibus, Liv., vectigalibus, Cic. – u. leb. Wesen, agnum ad matris mammam, Varr.: aspidem ad corpus, Cic.: infantes papillae, Suet.: alci equum, vorführen, Liv.: angues curribus, spannen an usw., Ov.: alqm orae, an die K. führen (v. Winde), Verg. – m. bl. Acc., duas quadrigas, Liv.: ignem, Cic.: aurem, Cic.: laevam, die linke Hand dazunehmen, Cic.: manus religiose, Liv.: u. leb. Wesen, medicos, zuziehen, Suet.: Partiz. subst., nisi prope admota non cernere, kurzsichtig sein (Ggstz. longinqua contueri), Plin. 11, 142. – β) abstr. Objj.: αα) ein zeitliches Verhältnis nahe bringen, näher (heran) rücken, diem leti, Curt.: occasionem exsequendi sceleris admotam, Curt. – ββ) einen Seelenzustand über jmd. kommen lassen, -bringen, einflößen, terrorem alci, Liv.: omnes luctus illi (animo) suos, omnia lugubria, Sen.: alci subitum desiderium patriae, Curt. – γγ) den Geist auf etw. richten, mentes suas, non solum aures, ad haruspicum vocem, Cic.: acumina Graecis chartis, Hor. – b) als mediz. t.t.: cucurbitulam occipitio, sub mento, circa fauces, Cels.: venis candens ferrum, Cels.: fomenta corpori, Curt. – c) als milit. t.t., sowohl Kriegsmaschinen heranbringen, -schieben, anlegen usw., opus ad turrim hostium, Caes., adversus alqm locum, Liv.: scalas moenibus, Tac.: im Zshg. gew. bl. opera, Liv.: scalas, Caes.: machinam, Cic. – als Soldaten usw. anrücken lassen, mit denselben heran-, anrücken, exercitum Ariminum, ad (in die Nähe von) Oricum, Liv.: armatos muris, Liv.: copias propius, Liv. – u. absol., iam admovebat rex, rückte heran, Curt. – d) als t.t. der Opfersprache: Hannibalem novem fere annorum altaribus, Liv.: filiam victimam aris, Liv.: pecus aris, Verg.: tauros templis, Ov., aris, Amm.: admotae hostiae, Tac. – e) einem Orte usw. nahe bringen, nahe-näher rücken, α) durch eine Bewegung: Pharos continenti admota est (durch ein Erdbeben), Sen.: adm. murum solo, fast dem E. gleichmachen, Lucan. – durch Annäherung, Auffinden, Einschlagen eines näheren Weges, häufigern Verkehrs u. dgl., admoveri lineas, Sen.: septem montibus Baias, Stat.: propius pomo Carthaginem (sc. Romae), Plin.: terras, Plin. ep. – β) bei der Anlage, nahe bringen, -rücken, nahe anlegen, urbem ad mare, Cic.: Africa Nilo admota, Iuven.: culina ut sit admota, in der Nähe befindlich, Varr.
II) insbes.: a) einen Ggst. als Mittel an etw. od. jmd. heranbringen, anwenden, in Anwendung bringen, zu Hilfe nehmen, an od. gegen jmd. richten, α) ein phys. Mittel, bes. als mediz; t.t.: herbas, Ov.: remedia, Sen.: vim, Cels.: curationem ad alqm, Cic. – β) geistige: orationem ad sensus animorum atque motus inflammandos, Cic.: populationibus agri terror est oppidanis admotus, Liv.: parvo metu admoto, Liv.: alci preces, Phaedr., u. alci preces mortis, richten an usw., Plin.; u. bl. preces suppliciter admotae, demütige B., Curt. (vgl. Burm. Phaedr. 1, 19, 6): blanditias, Ov. – b) eine Pers. als Teilnehmer, Beihilfe, Freund, Herrscher usw. zu etw. heranziehen, beiziehen, zuziehen, befördern, gelangen lassen, multos in convivium, Suet.: alqm in propiorem amicitiae locum, Curt.: alqm contubernio, Suet. – alqm ad curam reip., Suet. (Ggstz. demovere curā rerum, Tac.): alqm in idem fastigium (sc. dignitatis), Curt. – c) jmd. zeitlich einem Ziele nahe bringen, zu etw. gelangen lassen, im Passiv = einem Ziele sich nähern, zu etw. gelangen, oppresso Seiano ad spem successionis paulatim admoveri, Suet.: admotus supremis, seinem Ende sich nähernd, Tac. – d) jmd. zu einem innigern Verhältnis annähern, mors Agrippae admovit propius Neronem Caesari, brachte ihn in nähere Beziehung zu C., Vell. – genus admotum superis, verwandt, Sil. – bes. se admovere ad etc., sich annähern, sich nähern, se applicare et propius adm., Cic.: se ad id (lumen), Cic. – / Synkop. Perfektformen: admosti, Anthol. Lat. 893, 28 R.: admorunt, Verg. Aen. 4, 367: Ov. Ibis 236: admorint, Ov. ex Pont. 3, 7, 36: admoram, Prop. 3, 2, 5: admorat, Ov. am. 3, 8, 38: admossent, Corp. inscr. Lat. 8, 4635, 4: admosse, Liv. 38, 45, 3.

Latin > Chinese

admoveo, es, ovi, otum, overe. 2. (moveo.) :: 挨。近。敷藥。放藥。— manum nocentibus 罰犯人。Nondum illis labra admovi 尙未嘗之。Admoverunt ad urbem 攻城。— terrorem 驚之。— stimulos ei 摧人。