Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

repono

From LSJ

Οὐ γὰρ ἀργίας ὤνιονὑγίεια καὶ ἀπραξίας, ἅ γε δὴ μέγιστα κακῶν ταῖς νόσοις πρόσεστι, καὶ οὐδὲν διαφέρει τοῦ τὰ ὄμματα τῷ μὴ διαβλέπειν καὶ τὴν φωνὴν τῷ μὴ φθέγγεσθαι φυλάττοντος ὁ τὴν ὑγίειαν ἀχρηστίᾳ καὶ ἡσυχίᾳ σῴζειν οἰόμενος → For health is not to be purchased by idleness and inactivity, which are the greatest evils attendant on sickness, and the man who thinks to conserve his health by uselessness and ease does not differ from him who guards his eyes by not seeing, and his voice by not speaking

Plutarch, Advice about Keeping Well, section 24

Latin > English

repono reponere, reposui, repositus V :: put back; restore; store; repeat

Latin > English (Lewis & Short)

rĕ-pōno: pŏsŭi, pŏsĭtum, 3 (
I perf. reposivi, Plaut. As. 3, 1, 16; part. sync. repostus, a, um, on account of the metre, Lucr. 1, 35; 3, 346; Verg. G. 3, 527; id. A. 1, 26; 6, 59; 655; 11, 149; Hor. Epod. 9, 1; Sil. 7, 507 al.), v. a., to lay, place, put, or set back, i. e.,
I With the idea of the re predominant.
   A To lay, place, put, or set a thing back in its former place; to replace, restore, etc. (class.; syn. remitto).
   1    Lit.: cum suo quemque loco lapidem reponeret, Cic. Verr. 2, 1, 56, § 146: quicque suo loco, Col. 12, 3, 4: humum, the earth dug from a pit, Verg. G. 2, 231: pecuniam in thesauris, Liv. 29, 18, 15 Weissenb.; 31, 13; cf.: ornamenta templorum in pristinis sedibus, Val. Max. 5, 1, 6: infans repositus in cunas, Suet. Aug. 94: ossa in suas sedes, Cels. 8, 10, 1: femur ne difficulter reponatur vel repositum excidat, set again, id. 8, 20; 8, 10, 7: se in cubitum, to lean on the elbow again (at table), Hor. S. 2, 4, 39: insigne regium, quod ille de suo capite abjecerat, reposuit, Cic. Sest. 27, 58: columnas, id. Verr. 2, 1, 56, § 147: tantundem inaurati aeris, Suet. Caes. 54: togam, to gather up again, Quint. 6, 3, 54; 11, 3, 149: capillum, id. 11, 3, 8, prooem. § 22: excussus curru ac rursus repositus, Suet. Ner. 24: nos in sceptra, to reinstate, Verg. A. 1, 253; cf.: reges per bella pulsos, Sil. 10, 487: aliquem solio, Val. Fl. 6, 742: veniet qui nos in lucem reponat dies, Sen. Ep. 36, 10: ut mihi des nummos sexcentos quos continuo tibi reponam hoc triduo aut quadriduo, Plaut. Pers. 1, 1, 38; Sen. Ben. 4, 32 fin.: quosdam nihil reposuisse, Plin. Ep. 8, 2, 6: donata, Hor. Ep. 1, 7, 39: flammis ambesa reponunt Robora navigiis, to replace, restore, Verg. A. 5, 752: aris ignem, id. ib. 3, 231: molem, Sil. 1, 558: ruptos vetustate pontes, Tac. A. 1, 63: fora templaque, id. H. 3, 34: amissa urbi, id. A. 16, 13: statuas a plebe disjectas, Suet. Caes. 65: cenam, Mart. 2, 37, 10; so esp. freq. in Vergil, of the serving up of a second course, as of a renewed banquet: sublata pocula, Verg. A. 8, 175: plena pocula, id. G. 4, 378: vina mensis (soon after, instaurare epulas), id. A. 7, 134: epulas, id. G. 3, 527: festas mensas, Stat. Th. 2, 88: cibi frigidi et repositi, Quint. 2, 4, 29.—
   2    Trop., to put or bring back; to replace, restore, renew: ut, si quid titubaverint (testes), opportuna rursus interrogatione velut in gradum reponantur, Quint. 5, 7, 11; cf.: excidentes unius admonitione verbi in memoriam reponuntur, id. 11, 2, 19: nec vera virtus, cum semel excidit, Curat reponi deterioribus, Hor. C. 3, 5, 30.—
   (b)    To represent or describe again, to repeat: fabula quae posci vult et spectata reponi, Hor. A. P. 190: Achillem (after Homer), id. ib. 120; cf.: dicta paterna, Pers. 6, 66.—
   (g)    To repay, requite, return: cogitemus, alios non facere injuriam, sed reponere, Sen. Ira, 2, 28; cf. Cic. Fam. 1, 9, 19: semper ego auditor tantum? nunquamne reponam? repay, Juv. 1, 1.—
   (d)    To put back, put to rest, quiet: pontum et turbata litora, Val. Fl. 1, 682; cf.: post otiosam et repositam vitam, Amm. 29, 1, 44.—
   B To bend backwards, lay back: (grues) mollia crura reponunt, bend back (in walking), Enn. ap. Serv. ad Verg. G. 3, 76 (Ann. v. 545 Vahl.); imitated by Virgil: pullus mollia crura reponit, Verg. G. 3, 76: cervicem reponunt et bracchium in latus jactant, Quint. 4, 2, 39: tereti cervice repostā, Lucr. 1, 35: interim quartus (digitus) oblique reponitur, Quint. 11, 3, 99: hic potissimum et vocem flectunt et cervicem reponunt, id. 4, 2, 39: membra (mortui) toro, Verg. A. 6, 220: membra stratis, id. ib. 4, 392.—
   C To lay aside or away for preservation; to lay up, store up, keep, preserve, reserve (class.; cf.: regero, reservo).
   1    Lit.: nec tempestive demetendi percipiendique fructūs neque condendi ac reponendi ulla pecudum scientia est, Cic. N. D. 2, 62, 156: cibum, Quint. 2, 4, 29: formicae farris acervum tecto reponunt, Verg. A. 4, 403: Caecubum ad festas dapes, Hor. Epod. 9, 1: mella in vetustatem, Col. 12, 11, 1; 12, 44, 7: alimenta in hiemem, Quint. 2, 16, 16: (caseum) hiemi, Verg. G. 3, 403: omnia quae multo ante memor provisa repones, id. ib. 1, 167: thesaurum, Quint. 2, 7, 4: scripta in aliquod tempus, id. 10, 4, 2.—Poet.: eadem (gratia) sequitur tellure repostos, i. e. conditos, buried, Verg. A. 6, 655; cf.: an poteris siccis mea fata reponere ocellis? (= me mortuum), Prop. 1, 17, 11: tu pias laetis animas reponis Sedibus, Hor. C. 1, 10, 17: repono infelix lacrimas, et tristia carmina servo, Stat. S. 5, 5, 47.—
   2    Trop.: opus est studio praecedente et acquisitā facultate et quasi repositā, Quint. 8, prooem. § 29: aliquid scriptis, id. 11, 2, 9: manet altā mente repostum Judicium Paridis, Verg. A. 1, 26: reponere odium, Tac. Agr. 39 fin.: sensibus haec imis ... reponas, Verg. E. 3, 54.—
   D To put in the place of, to substitute one thing for another (class.).
   1    Lit.: non puto te meas epistulas delere, ut reponas tuas, Cic. Fam. 7, 18, 2: Aristophanem pro Eupoli, id. Att. 12, 6, 2; Quint. 11, 2, 49: eorumque in vicem idonea reponenda, Col. 4, 26, 2: dira ne sedes vacet, monstrum repone majus, Sen. Phoen. 122.—
   2    Trop.: at vero praeclarum diem illis reposuisti, Verria ut agerent, Cic. Verr. 2, 2, 21, § 52.—
   E To lay aside, to lay down, lay by, put away.
   1    Lit.: remum, Plaut. As. 3, 1, 16: arma omnia, Caes. B. C. 2, 14: caestus artemque, Verg. A. 5, 484: feretro reposto, id. ib. 11, 149: onus, Cat. 31, 8: telasque calathosque infectaque pensa, Ov. M. 4, 10; Sil. 7, 507: rursus sumptas figuras, Ov. M. 12, 557: bracchia, to let down, Val. Fl. 4, 279.—Poet.: jam falcem arbusta reponunt, i. e. permit to be laid aside, Verg. G. 2, 416.—
   2    Trop.: brevem fugam, to end the flight, Stat. Th. 6, 592: iram, Manil. 2, 649.—
II With the idea of the verb predominant, to lay, place, put, set a thing anywhere (freq. and class.; syn. colloco).
   A Lit.: grues in tergo praevolantium colla et capita reponunt, Cic. N. D. 2, 49, 125: colla in plumis, Ov. M. 10, 269: litteras in gremio, Liv. 26, 15: hunc celso in ostro, Val. Fl. 3, 339: ligna super foco Large reponens, Hor. C. 1, 9, 6: (nidum) ante fores sacras reponit, Ov. M. 15, 407.— With in and acc.: uvas in vasa nova, Col. 12, 16: data sunt legatis, quae in aerarium reposuerant, Val. Max. 4, 3, 9: anulos in locellum, id. 7, 8, 9; cf.: mergum altius in terram, Plin. 17, 23, 35, § 205.—
   B Trop., to place, put, set; to place, count, reckon among: in vestrā mansuetudine atque humanitate causam totam repono, Cic. Sull. 33, 92: vos meam defensionem in aliquo artis loco reponetis, id. de Or. 2, 48, 198: suos hortatur, ut spem omnem in virtute reponant, Caes. B. C. 2, 41: in se omnem spem, Cic. Tusc. 5, 12, 36: nihil spei in caritate civium, Liv. 1, 49; 2, 39: salutem ac libertatem in illorum armis dextrisque, id. 27, 45: verum honorem non in splendore titulorum, sed in judiciis hominum, Plin. Pan. 84, 8; id. Ep. 1, 3, 3: plus in duce quam in exercitu, Tac. G. 30; Liv. 24, 37: plus in deo quam in viribus reponentes, Just. 24, 8, 2: fiduciam in re reponere, Plin. Ep. 3, 9, 16; 1, 8, 14: ea facta, quae in obscuritate et silentio reponuntur, id. ib. 1, 8, 6: quos equidem in deorum immortalium coetu ac numero repono, place, count, reckon among, Cic. Sest. 68, 143; so, sidera in deorum numero, id. N. D. 2, 21, 54; cf. id. ib. 3, 19, 47 Mos. N. cr.: Catulum in clarissimorum hominum numero, id. Verr. 2, 3, 90, § 210: aliquem in suis, Antonius ap. Cic. Att. 10, 8, A, 1.— With in and acc.: homines morte deletos in deos, Cic. N. D. 1, 15, 38: in deorum numerum reponemus, id. ib. 3, 19, 47: Isocratem hunc in numerum non repono, id. Opt. Gen. 6, 17: aliquid in fabularum numerum, id. Inv. 1, 26, 39; and: hanc partem in numerum, id. ib. 1, 51, 97: in ejus sinum rem publicam, Suet. Aug. 94.—Hence, rĕpŏsĭ-tus (rĕpostus), a, um, P. a.
I Remote, distant (syn. remotus; very rare): penitusque repostas Massylum gentes, Verg. A. 6, 59: terrae, id. ib. 3, 364: populi, Sil. 3, 325: convalles, App. M. 4, p. 145, 6.—
II Laid aside, stored up: spes, Vulg. Col. 1, 5: corona justitiae, id. 2, Tim. 4, 8.

Latin > French (Gaffiot 2016)

rĕpōnō,⁹ pŏsŭī, pŏsĭtum, ĕre, tr.
    I placer en retour,
1 replacer, reposer, remettre : insigne regium, quod ille de suo capite abjecerat, reposuit Cic. Sest. 58, il lui replaça sur la tête les insignes de la royauté dont il s’était dépouillé ; suo quemque loco lapidem reponere Cic. Verr. 2, 1, 146, remettre chaque pierre à sa place ; pecuniam in thesauros reponi Liv. 29, 19, 7 (pecunia in thesauros reposita 31, 13, 1 ), [il fallait] que l’argent fût reporté au trésor, cf. Suet. Aug. 94 ; Cels. Med. 8, 10, 1 ; aliquem in sceptra reponere Virg. En. 1, 253, remettre qqn sur le trône ; pecunia reposita in thesauris Liv. 29, 18, 15, argent replacé dans le trésor ; pocula plene reponere Virg. G. 4, 378, replacer les coupes pleines (devant les convives); columnas Cic. Verr. 2, 1, 147, replacer des colonnes || [fig.] in memoriam aliquid Quint. 11, 2, 19, remettre qqch. en mémoire ; fabulam Hor. P. 190, remettre une pièce sur la scène, cf. Hor. P. 120
2 rétablir, restaurer, remplacer : ruptos vetustate pontes Tac. Ann. 1, 63, rétablir des ponts rompus par le temps, cf. Tac. H. 3, 34 ; Virg. En. 5, 752 ; Suet. Cæs. 65
3 rendre ce qui a été prêté, donné : Pl. Pers. 37 ; Sen. Ben. 4, 32, 4 ; Plin. Min. Ep. 8, 2, 6 ; Hor. Ep. 1, 7, 39 || [fig.] injuriam Sen. Ira 2, 28, 5, rendre l’injustice ; alicui idem reponere Cic. Fam. 1, 9, 19, rendre à qqn la pareille
4 mettre à la place de, substituer : meas epistulas delere, ut reponas tuas Cic. Fam. 7, 18, 2, effacer (gratter) mes lettres pour les remplacer par les tiennes ; si in tuis libris per librarios tuos Aristophanem reposueris pro Eupoli Cic. Att. 12, 6 a, si dans tes exemplaires tu fais mettre par tes copistes Aristophane au lieu d’Eupolis || præclarum diem illis reposuisti Cic. Verr. 2, 2, 52, tu leur as institué à la place un beau jour.
    II placer en arrière,
1 ramener en arrière : cervice reposta Lucr. 1, 35, la nuque rejetée en arrière, cf. Quint. 4, 2, 39 ; crura reponere Enn. d. Serv. Georg. 3, 76, ramener la jambe en arrière, fléchir le jarret, cf. Virg. G. 3, 76 || membra toro Virg. En. 6, 220, déposer, étendre [sur le dos un cadavre sur le lit funèbre, cf. Virg. En. 4, 392
2 placer à l’écart, mettre de côté, mettre en réserve, serrer : fructus Cic. Nat. 2, 156, mettre de côté les récoltes ; Cæcubum Hor. Epo. 9, 1, mettre en réserve du Cécube, cf. Quint. 2, 16, 16 ; scripta in aliquod tempus Quint. 10, 4, 2, mettre de côté pour un certain temps l’ouvrage qu’on a écrit ; tellure repostus Virg. En. 6, 655, enseveli ; in gremio litteras Liv. 26, 15, 9, mettre de côté, serrer une lettre dans le pli de sa toge || reponere odium Tac. Agr. 39, réserver sa haine ; manet alta mente repostum judicium Paridis Virg. En. 1, 26, elle garde, conservé, au fond de son cœur, le jugement de Pâris || arma reposita Cæs. C. 2, 14, 1, armes mises à l’écart || abst] Catulo et Lentulo alibi reponemus Cic. Att. 13, 12, 3, pour Catulus et Lentulus nous réserverons qqch. ailleurs, dans un autre ouvrage [dédicace d’un dialogue]
3 déposer : cæstus Virg. En. 5, 484, déposer les cestes, cf. Virg. En. 11, 149 ; [poét.] falcem arbusta reponunt Virg. G. 2, 416, les plantations [arbres et ceps de vignes] laissent reposer la serpe.
    III mettre à une autre place que la place ordinaire,
1 faire reposer sur : grues in tergo prævolantium capita reponunt Cic. Nat. 2, 125, les grues appuient leur tête sur le dos de celles qui volent devant elles || [fig.] in vestra humanitate causam totam repono Cic. Sulla 92, j’abandonne toute la cause à votre humanité ; spem omnem in virtute Cæs. C. 2, 41, 3, mettre tout son espoir dans sa valeur ; intellegere debes in te repositam esse rem publicam Cic. Fam. 9, 14, 8, tu dois comprendre que l’intérêt public repose sur toi
2 faire rentrer dans : in deorum numero Cic. Nat. 2, 54 (cf. Cic. Verr. 2, 3, 210 ): in deorum numerum Cic. Nat. 3, 47 (cf. Cic. Nat. 1, 38 ; Opt. 17 ; Inv. 1, 39 ), mettre au nombre des dieux. pf. reposivi Pl. As. 513 || part. sync. repostus Lucr. 1, 35 ; Virg. G. 3, 527, etc.

Latin > German (Georges)

re-pōno, posuī, positum, ere, I) zurück-, rückwärts-, hinter sich legen, -stellen, -setzen, a) übh.: digitum oblique, Quint.: cervicem, zurückbeugen, Lucr. u. Quint. – b) aufbewahrend zurücklegen, aufbewahren, pecuniam in thesauris, Liv.: arma, Caes.: alimenta in hiemem, Quint.: hiemi reponere, Verg.: res suis locis, Quint. – bildl., in praesentia odium, aufheben, vor der Hand verbergen, Tac.: haec sensibus imis reponas, präge es dir tief ein, Verg. – c) zurücklegen = weglegen, beiseite legen, telas, Ov.: scripta in aliquod tempus, Quint.: onus, Catull.: faciemque deae vestemque, Verg.: brachia, herablassen, Val. Flacc. – poet., falcem arbusta reponunt, machen unnötig, Verg. georg. 2, 416. – übtr., aufgeben, einstellen, caestus artemque, Verg. – iram, Manil.: fugam, Stat. – d) beisetzen, begraben, beerdigen, tellure repostos, Verg.: an poteris siccis mea fata (poet. für meine Asche, meinen Leichnam) reponere ocellis? Prop. – II) wieder zurück an seinen vorigen Ort legen, -setzen, wieder-, von neuem hinsetzen, -legen, -stellen, a) übh.: columnas, Cic.: lapidem suo loco, Cic.: femur, einrenken, Cels.: ossa in suas sedes, Cels.: se in cubitum, sich wieder auf den Ellbogen stützen, d.i. wieder zu essen anfangen, Hor.: insigne regium, das Diadem wieder aufsetzen, Cic.: togam, wieder in die Höhe nehmen, Quint.: pecuniam duplam in thensauros, zurückliefern, Liv. 29, 19, 7 (vgl. 31, 13, 1); dagegen sacram pecuniam in thensauris, Liv. 29, 18, 15. – übtr., in memoriam reponi, in das G. zurückgerufen werden, Quint. 11, 2, 19. – b) wieder (auf die Tafel) aufsetzen, plena pocula, Verg.: dapes et sublata pocula, Verg.: vina mensis, Verg. – c) wieder in den vorigen Stand setzen, wiederherstellen, robora flammis ambesa, Verg.: pontes ruptos, Tac.: amissam virtutem voce, Ov. (vgl. nec vera virtus, cum semel excĭdit, curat reponi deterioribus, Hor.): tempora cessata, wieder einbringen, Sil.: pontum et turbata litora, beruhigen, Val. Flacc. – dah. wieder einsetzen, reges, Sil.: alqm in sceptra, in die königliche Würde, Verg. – d) wieder aufführen, wieder auf die Bühne bringen, Achillem (nach Homer), Hor. de art. poët. 120: so auch fabulam, ibid. 190. – e) zurückerstatten, wieder zustellen, wiedergeben, nummos, Plaut.: donata, Hor.: cum reputaret quosdam ex debito aliquantum, quosdam nihil reposuisse, Plin. ep. – III) dagegensetzen, -legen, -stellen, eins gegen das andere, statt des anderen, a) an die Stelle von etw. setzen, te meas epistulas delere, ut reponas tuas, Cic.: praeclarum diem illis diebus festis, Cic.: verbum aliud, Quint.: eorum in vicem reponenda, Colum.: in eius locum reponi, Brut. in Cic. ep. – b) antwortend erwidern, dagegen antworten, versetzen, ne tibi ego idem reponam, damit ich dir nicht dieselbe Frage (statt aller Antwort) vorlege, Cic.: semper ego auditor tantum? numquamne reponam? Iuven. – c) erwidern, dagegen erweisen, vergelten, iniuriam, Sen.: haec pro virginitate reponit? Verg.: absol., Catulo et Lucullo alibi reponemus, wollen wir anderswo Ersatz (für ihre Ausschließung vom Dialog) geben, Cic. ad Att. 13, 12, 3. – IV) hinsetzen, -stellen, -legen, a) eig.: grues in tergo praevolantium colla et capita reponunt, Cic.: quae (signa) sacra quaedam more Atheniensium virginum reposita in capitibus sustinebant, Cic.: ligna super foco, Hor.: animas sedibus, Hor.: litteras in gremio, Liv.: mollia crura, setzen, werfen (v. Füllen), Enn. u. Verg. – b) übtr.: α) übh.: sidera in numero deorum, Cic.: tamen hunc in numenum non repono, Cic. de opt. gen. 17: rep. in deos, Cic. de nat. deor. 1, 38: in eius locum, Cic. ad Brut. 1, 16, 4: in alqa re vigilias, somnum, auf etwas verwenden, Plin. ep.: rem in artis loco, für eine Kunst halten, Cic.: ille deus, quem mente noscimus et in animi notione tamquam in vestigio volumus reponere, wie in eine Fußspur hineinpassen, Cic. – reponi cum Iove, gegen I. gestellt, dem I. zur Seite gestellt werden, Sen. de brev. vit. 17, 6. – β) setzen = beruhen lassen, spem in virtute, Caes.: causam totam in iudicum humanitate, Cic.: plus reponere (mehr Gewicht legen) in duce quam in exercitu, Tac.: dah. repositum esse, auf etwas beruhen, in te repositam esse rem publicam, Cic.: in armis, Liv. – / Archaist. Perf. reposivi. Plaut. asin. 519 G. – Synk. Partiz. repostus, bes. im Hexameter, Lucr. 1, 35 u.a. Verg. Aen. 1, 26 u.a. Hor. epod. 9, 1. Sil. 7, 507; 12, 639. Iuvenc. hist. evang. 4, 143.

Latin > Chinese

repono, is, posui, positum vel postum, ponere. 3. :: 復安置。另放。補還。安置。報答。革官。隱藏。答應。— fabulas 復唱此戯。— in hiemem 緩至冬天。— injuriam 報辱。— in deos vel in numero vel in numerum deorum 入孔廟。列入神品。— in suis 列入其友中。— spem in eo 倚賴彼。— pontes 復修諸橋。— odium 掩藏其恨。— lacrymas 禁淚。— capillum 復梳頭。*Reposivi pro Reposui.