dignus

Latin > English

dignus digna -um, dignior -or -us, dignissimus -a -um ADJ :: appropriate/suitable; worthy, deserving, meriting

Latin > English (Lewis & Short)

dignus: a, um, adj. i. e. DIC-nus; root in Sanscr. daç-as, fame; Gr. δοκέω, δόξα; Lat.: decet, decus,
I worthy, deserving (in a good or ill sense), of things, suitable, fitting, becoming, proper (very freq. in all periods and kinds of writing).—Constr., in the most finished models of composition, with the abl. pretii, a relative sentence, or absol.; in the Aug. poets also freq. with the inf.; otherwise with ut, the gen., or the acc. of a neutr. pron. or adj.
   (a)    With abl. (so most freq.): dignus domino servus, Plaut. Am. 2, 2, 227; cf.: vir patre, avo, majoribus suis dignissimus, Cic. Phil. 3, 10, 25; id. Fam. 2, 18 fin.; juvenes patre digni, Hor. A. P. 24 et saep.: dignus es verberibus multis, Plaut. Mil. 2, 3, 71: amici novi digni amicitiā, Cic. Lael. 19: summa laude digni, id. Rep. 3, 4; 3, 17 et saep.: omnibus probris, quae improbis viris Digna sunt, dignior nullus est homo, Plaut. Bacch. 4, 3, 9: assentatio, quae non modo amico, sed ne libero quidem digna est, Cic. Lael. 24, 89; Quint. 11, 1, 40: dignius odio scelus, id. 7, 2, 36: o fons, dulci digne mero, Hor. C. 3, 13, 2: munera digna venustissima Venere, Plaut. Poen. 5, 4, 4; for which; diem dignum Veneri (abl. v. Venus), id. ib. 1, 2, 45: ut te dignam mala malam aetatem exigas, id. Aul. 1, 1, 4; cf. id. Trin. 1, 2, 122; id. Rud. 3, 2, 26 et saep.: dicendum dignum aliquid horum auribus, Cic. Rep. 3, 13: aliquid memoria dignum consequi, id. ib. 1, 8; * Caes. B. G. 7, 25, 1; Phaedr. 4, 21, 3 al.: si quid antea admisissem piaculo dignum, Liv. 40, 13 et saep.: tribuere id cuique, quod sit quoque dignum, Cic. Rep. 3, 11: neque enim decorum est neque dis dignum, id. Div. 1, 52: quicquid dignum sapiente bonoque, Hor. Ep. 1, 4, 5 et saep.: dicere Cinnā digna, Verg. E. 9, 36.—Esp. freq. with supine in u: digna memoratu produntur, Plin. 6, 23, 26, § 97: nihil dignum dictu, Liv. 4, 30, 4; 9, 43, 6; 25, 1, 5; Suet. Aug. 43; Val. Max. 1, 5, 9; Sen. Ep. 94, 56; Tac. Agr. 1.—
   (b)    With rel. clause (freq., though not in the Aug. poets): non videre dignus, qui liber sies, Plaut. Ps. 2, 2, 17; cf. id. Rud. 2, 6, 38; id. Mil. 4, 2, 52: qui modeste paret, videtur, qui aliquando imperet, dignus esse, Cic. Leg. 3, 2: homines dignos, quibuscum disseratur putant, id. Ac. 2, 6, 18; Quint. 10, 1, 131 et saep.—So with rel. adv.: sive adeo digna res est ubi tu nervos intendas tuos, if the thing is really worth your bending your energies to it, Ter. Eun. 2, 3, 20; cf. also: dignos esse, qui armis cepissent, eorum urbem agrumque Bolanum esse, i. e. ut eorum urbs esset, Liv. 4, 49, 11 Weissenb. (Madv. dignum, cf. δ infra).—
   (g)    Absol. (that of which some one or something is worthy, to be supplied from the context): Mi. Quem ament igitur? Sy. Alium quemlibet; Nam nostrorum nemo dignus est (sc. amari), Plaut. Poen. 4, 2, 39; cf. id. Curc. 4, 2, 28: ut ne nimis cito diligere incipiant neve non dignos, etc., Cic. Lael. 21, 78 sq.: illud exemplum ab dignis et idoneis ad indignos et non idoneos transfertur, Sall. C. 51, 27 Kritz.: dignis ait esse paratus, Hor. Ep. 1, 7, 22: omnes, ait, malle laudatos a se, dignos indignosque, quam, etc., Liv. 24, 16 et saep.: quem dices digniorem esse hominem hodie Athenis alterum? Plaut. Ep. 1, 1, 24; cf. Suet. Aug. 54: dignus patronus, Q. Cic. Pet. Cons. 1, 2: dignior heres, Hor. C. 2, 14, 25: digna causa, Liv. 21, 6: dignum operae pretium, Quint. 12, 6, 7: dignas grates persolvere, Verg. A. 1, 600; 2, 537: digna gloria ruris, id. G. 1, 168 et saep.: ad tuam formam illa digna est, Plaut. Mil. 4, 1, 21; so, quod supplicium dignum libidini ejus invenias? (where the dat. depends on the verb), Cic. Verr. 2, 26, 16, § 40: id, cum ipse per se dignus putaretur, impetravit, id. Arch. 4, 6.—So as subst.: "nulla contumelia est, quam facit dignus;" primum quid est dignus? nam etiam malo multi digni, sicut ipse (Antonius), Cic. Phil. 3, 9, 22; so, dignum est, it is fit, proper, becoming, = aequum est, decet, convenit, Plaut. Mil. 3, 1, 129; id. Merc. 1, 2, 22; Ter. Ph. 2, 3, 55; 129; Cic. Tusc. 2, 5, 14; Liv. 1, 14; Sen. de Ira, 1, 12; Verg. G. 3, 391 al.—So comp., Liv. 8, 26, 6; Cic. Clu. 53, 146.—Sup., Cic. Rosc. Am. 3, 8.—
   (d)    With inf. (freq. in the Aug. poets; not in Cic.): concedere, Cat. 68, 131: unā perire, Ov. M. 1, 241: credere, id. ib. 3, 311: fuisse conjux, id. ib. 14, 833: decurrere spatium vitae, id. Tr. 3, 4, 34: ponere annos, id. ib. 4, 8, 14 al.; and more freq. in the pass.: cantari dignus, Verg. E. 5, 54: amari, id. ib. 89: rapi, Ov. M. 7, 697: describi, Hor. S. 1, 4, 3: notari, id. ib. 1, 3, 24: legi, id. ib. 1, 10, 72: Quint. 10, 1, 96 et saep.: auctoribus hoc dedi, quibus dignius credi est, Liv. 8, 26 fin.; cf.: uterque optimus erat, dignusque alter elegi, alter eligere, Plin. Pan. 7, 4.—（ε) With ut: non sum dignus prae te, ut figam palum in parietem, Plaut. Mil. 4, 4, 4; Liv. 24, 16: eras dignus ut haberes integram manum; Quint. 8, 5, 12; 12, 11, 24.—（ζ) With gen. (acc. to the Gr. ἄξιός τινος—so freq. in Inscr. v. Wordsworth, Fragm. p. 494): dignus salutis, Plaut. Trin. 5, 2, 29; cogitatio dignissima tuae virtutis, Balb. ap. Cic. Att. 8, 15 A.: quidquid putabit dignum esse memoriae, Phaedr. 4, 20, 3: probae, Ov. Tr. 4, 3, 57.—（η) With acc. of a neutr. pron. or adj.: non me censes scire quid dignus siem? Plaut. Capt. 5, 2, 16; Ter. Ph. 3, 2, 34: si exoptem, quantum dignus, tantum dent (di tibi), etc., Plaut. Ps. 4, 1, 26.—（θ) With ad (very rare): ad tuam formam illa una digna est, Plaut. Mil. 4, 1, 21: amicus, dignus huic ad imitandum, Cic. Rep. 1, 18, 30.—（ι) With pro: si digna poena pro factis eorum reperitur, Sall. C. 51, 8; Cic. Div. in Caecil. 13, 42; Hor. Ep. 1, 7, 24.—Adv.: dignē, worthily, fitly, becomingly: quam digne ornata incedit, haud meretricie! Plaut. Mil. 3, 2, 58; id. Cas. 4, 1, 14; Cic. de Sen. 1, 2; Cassius in Cic. Fam. 12, 13; Vell. 2, 67; Suet. Aug. 66; Hor. C. 1, 6, 14; id. Ep. 2, 1, 164 al.—Comp., Hor. S. 2, 7, 47.—Sup. seems not to occur.

Latin > French (Gaffiot 2016)

dignus,⁶ a, um (*decnos, decet), digne de, qui mérite [en bonne ou mauv. part] :
1 [avec abl.] : vir majoribus suis dignissimus Cic. Phil. 3, 25, cet homme si digne de ses ancêtres ; summa laude Cic. Rep. 3, 7, digne de la plus grande estime ; audacia odio digna Cic. Verr. 2, 4, 73, audace qui mérite la haine ; aliquid memoria dignum consequi Cic. Rep. 1, 13, accomplir des choses dignes de mémoire ; res digna regio munere, digna Capitolio Cic. Verr. 2, 4, 65, objet digne d’être offert en présent par un roi, digne du Capitole ; (meus discessus) misericordia dignior quam contumelia Cic. Pis. 32, (mon départ) plus digne de compassion que d’outrage || aliquid piaculo dignum Liv. 40, 13, 4, qq. action qui mérite une expiation ; [avec supin, en -u ] : nihil dignum dictu Liv. 4, 30, 4, rien qui mérite d’être mentionné, cf. Plin. 6, 97 ; Liv. 9, 43, 6 ; 25, 1, 5 ; Suet. Aug. 43 ; Tac. Agr. 1
2 [avec qui subj.] : dignus qui imperet Cic. Leg. 3, 5, digne de commander ; homines digni quibuscum disseratur Cic. Ac. 2, 18, hommes qui méritent qu’on raisonne avec eux ; (Diana) etiam hostibus digna, quam sanctissime colerent, videbatur Cic. Verr. 2, 4, 72, (cette statue de Diane) même aux yeux des ennemis méritait d’eux le plus saint des cultes
3 avec inf. [poét.] : Virg. B. 5, 54 ; etc. Hor. S. 1, 4, 3, etc.; Ov. M. 1, 241, etc. ; (auctores) quibus dignius credi est Liv. 8, 26, 6, (les sources) les plus dignes de foi
4 [avec ut ] Pl. Mil. 1140 ; Liv. 23, 42, 13 ; 24, 16, 19 ; Quint. 8, 5, 12 ; 12, 11, 24
5 [avec gén.] : Pl. Trin. 1153 ; L. Cornelius Balbus d. Cic. Att. 8, 15 a, 1 ; Tac. Ann. 15, 14 ; Ov. Tr. 4, 3, 57
6 [avec acc. de pron. n.] : scire quid dignus siem Pl. Capt. 969, savoir ce que je mérite ( Ter. Phorm. 519 )
7 [avec ad ] ad tuam formam dignast Pl. Mil. 968, elle mérite de t’être comparée pour la beauté ; dignus huic ad imitandum Cic. Rep. 1, 30, digne de lui servir de modèle || [avec dat., décadence] : Vop. Prob. 24, 6 ; CIL 8, 9080
8 [pris abs^t] digne, méritant : diligere non dignos Cic. Læl. 78, donner son affection à des gens indignes ; ipse per se dignus Cic. Arch. 6, ayant par lui-même tous les titres à cette distinction ; [pris subst^t] Cic. Phil. 3, 22, un homme digne || digna causa Liv. 21, 6, 4, cause juste ; pro magnitudine rerum aliquid dignum eloqui Cic. Cæcil. 42, eu égard à l’importance de l’affaire, prononcer les paroles qui conviennent, cf. Sall. C. 51, 8 ; Ter. Hec. 209 ; dignum operæ pretium venit cum... Quint. 12, 6, 7, un juste prix de la peine se présente quand..., on fait une œuvre qui en vaut la peine quand..., cf. Liv. 21, 48, 6 || dignum est, il est digne, il convient, il est juste (approprié) : [avec prop. inf.] quid minus est dignum quam tibi pejus quidquam videri dedecore ? Cic. Tusc. 2, 14, qu’y a-t-il de moins séant que de voir qu’à tes yeux il y a qqch. de pis que le déshonneur ? || minus ægre quam dignum erat Liv. 1, 14, 3, avec moins de peine qu’il ne convenait.

Latin > German (Georges)

dignus, a, um, Adi. m. Compar. u. Superl. (für *dic-nus zu dico), durch seine Eigenschaften einer Sache od. Person würdig, wert, griech. ἄξιος, I) = etw. verdienend, zu etw. befähigt, befugt, berechtigt, v. Pers.u. Lebl., konstr.: α) m. Abl.: laude, Hor. u. Cic.: maioribus suis d., dignissimus, Cic.: dignus es verberibus multis, Plaut.: o hominem mille mortibus dignum! Sen. – v. Lebl., dignitas honesta et cultu et honore et verecundiā digna, Cic.: dignum memoriā, Cic. u.a.: dignum piaculo, Liv. – β) m. Genet.: salutis, Plaut. trin. 1153. – v. Lebl., quidquid putabit dignum esse memoriae, Phaedr. 4, 21 (23), 3 vulg. (L. Müller u.a. memoriā): haec de Gordiano iuniore digna memoratus comperimus, Capit. Gord. 21, 3 P. (Jordan memoratu): omnium reprehensionis dignissimus iudicarer, Sulp. Sev. vit. s. Mart. praef. § 1: Martinum episcopatus esse dignissimum, ibid. 9, 3. – γ) m. Dat.: dignus tibi, Corp. inscr. Lat. 8, 9080: haec sunt, quae digna memoratui aestimavimus, Vopisc. Prob. 24, 6. – δ) m. 2. Supin.: flumina memoratu digna, Plin.: dicta memoratu digna, Val. Max.: res dignae memoratu, Val. Max.: nihil dignum memoratu actum, Liv.: digna atque indigna relatu vociferans, Verg.: nihil usquam dictu dignum ausi, Liv.: alia digna miratu, Sen.: alia neque dictu neque auditu digna sunt, Gell.: nobis pleraque digna cognitu obvenere, Tac. – ε) m. Acc. pronom. neutr.: non me censes scire quid dignus siem, Plaut.: di tibi omnes id, quod es dignus, duint, Ter.: si exoptem quantum dignus, tantum dent (di tibi), Plaut. – ζ) m. folg. Relativsatz: qui modeste paret, videtur qui aliquando imperet dignus esse, Cic.: nec vos digni estis, quos cum tanta gloria in castra reduces silentium ac nox tegat, Liv.: uti videant et investigent, ecqua virgo sit aut mulier digna, quamobrem ipse Lampsaci diutius commoraretur, Cic. – v. Lebl., Livianae fabulae non satis dignae sunt, quae iterum legantur, Cic.: magnum onus, sed dignum, in quo omnes nervos aetatis atque industriae contendas, Cic.: dignum est, quod observes, Sen.: dafür auch digna res est, ubi (= in qua) tu nervos intendas tuos, Ter. – η) m. folg. ut u. Konj.: non sum dignus prae te, ut figam palum in parietem, Plaut. mil. 1140: ut coniunx essem tua, digna videbar, Ov. rem. am. 275: si modo, quos ut socios haberes, dignos duxisti, haud indignos iudicas, quos in fidem receptos tuearis, Liv. 23, 42, 13: eras dignus, ut haberes integram manum, Quint. 8, 5, 12 (u. so m. ut auch Quint. 12, 11, 24). – v. Lebl., digna res visa est, ut simulacrum... pingi iuberet, Liv. 24, 16, 19. – θ) m. folg. Infin. (s. Frotscher Quint. 10, 1, 96. p. 87 u. 267): puer cantari dignus, Verg.: dignus alter eligi, alter eligere, Plin. pan.: sed non domus una digna perire fuit, Ov.: ut verbis illum, quibus laudari dignus est, laudem, Sen.: Horatius fere solus legi dignus, Quint.: quae digna legi sint, Hor.: res quasi in quaestionem venire non dignae, Iul. Rufinian. – ι) m. folg. Acc. u. Infin.: dignos esse, qui armis cepissent, eorum urbem agrumque Bolanum esse, Liv. 4, 49, 11 (s. Weißenb. z. St.) – κ) m. ad u. Akk.: amicus, dignus huic ad imitandum, Cic. de rep. 1, 30: quos dignos ad id esse videbat, Lampr. Alex. Sev. 3, 5. – v. Lebl., nihil dignum ad memoriam nominis reliquisset, Dict. 1, 1: quae dignior hora ad scelus indignum? Orest. trag. 586. – λ) absol. (so daß der Gegenstand, dessen jmd. würdig ist, aus dem Zusammenhang zu ergänzen ist; vgl. Stürenburg Cic. Arch. 6. p. 57. Obbarius Hor. ep. 1, 7, 22): diligere non dignos, Cic.: omnes male a se laudatos esse, dignos indignosque, Liv.: honor dignis paratus, Vell.: dignus imperator, Iustin.: neque Caecinam dignum (sc. esse) tantae rei censorem, sei würdig, sich in einer so wichtigen Sache als Richter aufzuwerfen, Tac.: dignior heres, Hor.: interrogatus ab eo, an essent alii digniores, respondit etc., Suet.: quaerunt, quem imperii faciat heredem. Respondet: dignissimum, Iustin. – illud exemplum ab dignis et idoneis (Strafwürdigen u. Straffälligen) ad indignos et non idoneos (Unschuldige u. nicht Straffällige) transfertur, Sall. Cat. 51, 27. – u. nulla contumelia est, quam facit dignus, ein würdiger, ehrenwerter Mann od. (wie es Cicero sarkastisch nimmt) ein strafwürdiger Mann, Anton, bei Cic. Phil. 3, 22.
II) übtr., einer Person oder Sache würdig, wert = entsprechend, angemessen, geziemend, zukommend, verdient, konstr.: α) m. Abl.: munera dignissima Venere, Plaut.: tibi di dignum factis exitium duint! Ter.: tuis dignum factis feceris, ut amici inter nos simus, Ter.: fuit et fortunā et clementiā Caesaris dignum, quod (daß usw.) nemo ex iis, qui contra eum arma tulerant, ab eo iussuve eius interemptus est, Vell. 2, 87, 2: quid docto homine et amico dignum fuerit, scio, Cic. ad Att. 7, 18, 3: negotium non est dignum viribus nostris, Cic.: genus scripturae non satis dignum summorum virorum personis, Nep.: nihil negare, quod dono dignum esset, des Verschenkens wert war, lohnte, Sall. – venit tempus serius, quam dignum populo Rom. fuit, Cic. – neutr. plur. subst., te digna ut eveniant precor, Plaut. rud. 640: Varro digna illo ac vera de exitu eius ominatus est, Vell. 2, 71, 2. – β) m. Genet.: suscipe curam et cogitationem dignissimam tuae virtutis, Balb. b. Cic. ad Att. 8, 15. litt. A. § 1: adiecisse deos dignum Arsacidarum, Tac. ann. 15, 14: utque probae dignum est, Ov. trist. 4, 3, 57: dignus Alcidae labor, Sen. Herc. fur. 962: hominum dignae conscriptiones (Schriften), Interpr. Iren. 3, 21, 2. – γ) m. Dat.: quod huic maleficio dignum supplicium potest inveniri? Cornif. rhet. 4, 12: dignum exitum vitae ac moribus suis habuit, Treb. Poll. Claud. 5, 3: monumentum mihi facias dignum iuventuti meae, Corp. inscr. Lat. 10, 7457 (aber Cic. Verr. 2, 40 jetzt libidine). – δ) m. pro u. Abl.: an quicquam pro istis factis dignum te dici potest? Ter. Hec. 209: quidnam pro offensione hominum dignum eloqui possim, Cic. div. in Caec. 42: si digna poena pro factis eorum reperitur, Sall. Cat. 51, 8: quis potis est dignum pollenti pectore carmen condere pro rerum maiestate hisque repertis? Lucr. 5, 1: dignum praestabo me etiam pro laude merentis, Hor. ep., 1, 7, 24. – ε) m. erga u. Akk., memoria erga se dignissima, Corp. inscr. Lat. 3, 1498. – ζ) m. ad (im Vergleich mit od. entsprechend) u. Akk., ad tuam formam illa una dignast, Plaut. mil. 968. – η) absol., wie ἄξιος u. würdig = der Sache angemessen, groß-, bedeutend genug, genügend, qui maeror dignus in tanta calamitate inveniri potest, Cic.: quibus si videretur digna causa, wenn sie genügenden Grund, begründete Ursache fänden, Liv. – praemia digna, Ov.: quid enim minus dignum, quam etc.? Cic. – dignum est (wie ἄξιόν εστιν) = es ziemt sich, m. folg. Infin., quibus (auctoribus) dignius credi est, Liv. 8, 26, 6. – od. m. folg. Acc. u. Infin., huic homini dignumst divitias esse, et diu vitam dari, Plaut. mil. 723: quid enim minus dignum est, quam peius quicquam videri dedecore, flagitio, turpitudine? Cic. Tusc. 2, 14. – u. dignum (für schicklich) habeo od. arbitror m. folg. Infin., Plaut. merc. 116 u. 131. – u. dignum est m. folg. ut u. Konj., dignum esset, ut ex his officinis omnia opera perficerentur, Vitr. 2, 7, 4: non enim dignum fuit, ut quadrigae tyrannorum bono principi miscerentur, Vopisc. Prob. 24, 7. – od. ganz absol., ut dignum est (erat), Ter. u. Liv.: secus quam dignum est, Ter.: rem minus aegre quam dignum erat tulisse, Liv.: u. neque dignum (für schicklich) puto od. arbitror, Plaut. (s. Brix Plaut. trin. 448). – neutr. pl. subst., ex mala conscientia digna (verdiente Strafe) timere, Sall. Iug. 62, 8: digna atque indigna od. (asyndet.) digna indigna (Verschuldetes u. Unverschuldetes) pati, Sen. ad Marc. 10, 6. Verg. Aen. 12, 811: digna atque indigna canere, Val. Flacc. 2, 115. – digna = Würden, haec duo digna regens, Ven. Fort. 10, 19, 4.

Latin > Chinese

dignus, a, um. adj. c. s. :: 該當。堪。足。有功。Es — quem vel ut omnes diligant 衆人應愛汝。Est — honore vel honoris 此人足榮。Dignum est 理當。其所宜。

Translations

worthy

Armenian: արժանի; Bulgarian: достоен; Catalan: digne; Chinese Mandarin: 配稱／配称; Dutch: waardig; Esperanto: digna, inda; Estonian: väärt, väärtuslik; Finnish: arvollinen; French: digne; Galician: digno; German: würdig; Gothic: 𐍅𐌰𐌹𐍂𐌸𐍃; Greek: άξιος; Ancient Greek: ἄξιος; Ido: digna; Italian: degno; Latgalian: godns; Latin: dignus; Latvian: cienīgs; Malayalam: യോഗ്യമായ; Maori: whaiwariu; Norman: dîngne; Polish: godny; Portuguese: digno, valioso; Romanian: demn; Russian: достойный; Spanish: digno; Telugu: అర్హము; Tocharian B: aṣām; Ukrainian: гі́дний, достойний; Welsh: gwiw