Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

efficio

From LSJ
Revision as of 18:35, 12 June 2024 by Spiros (talk | contribs) (CSV import)
(diff) ← Older revision | Latest revision (diff) | Newer revision → (diff)

L'amor che move il sole e l'altre stelleLove that moves the sun and the other stars

Dante Alighieri, Paradiso, XXXIII, v. 145

Latin > English

efficio efficere, effeci, effectus V :: bring about; effect, execute, cause; accomplish; make, produce; prove

Latin > English (Lewis & Short)

ef-fĭcĭo: (ecfacio), fēci, fectum, 3 (
I perf. subj. effexis, Plaut. As. 3, 5, 63; id. Poen. 1, 3, 19; inf. pass. ecfiĕri, id. Pers. 5, 1, 9; Lucr. 6, 761), v. a., to make out, work out; hence, to bring to pass, to effect, execute, complete, accomplish, make, form (very freq. in all periods and sorts of writing).
I In gen.
   (a)    With acc.: male quod mulier facere incepit, nisi id ecficere perpetrat, Plaut. Truc. 2, 5, 12 sq.; cf. id. Pers. 5, 1, 9; Caes. B. C. 1, 36 fin.; 1, 61, 2: magna facinora, Plaut. Ps. 2, 1, 16; so, facinora, Cic. Phil. 2, 42, 109; cf. opus, id. ib. 4, 1, 6; Plaut. Truc. 5, 17; Caes. B. G. 4, 18, 1; 7, 35, 4 et saep.: pontem, id. ib. 6, 6, 1; id. B. C. 1, 40, 1; 1, 62 fin.: ligneas turres, tormenta, id. ib. 3, 9, 3; 3, 39 fin.: castella, id. ib. 3, 44, 3: panes ex hoc (genere radicis), id. ib. 3, 48, 3: sphaeram (Archimedes), Cic. Rep. 1, 17: columnam, id. Verr. 2, 1, 56 et saep.: Mosa insulam efficit Batavorum, Caes. B. G. 4, 10, 2; id. ib. § 4; id. B. C. 3, 40, 4; cf.: portum (insula), id. ib. 3, 112, 2; Verg. A. 1, 160: magnum numerum cratium, scalarum, etc., Caes. B. G. 7, 81, 1: aliquid dignum dono deorum, Cic. Rep. 3, 3; cf. id. de Or. 1, 26, 120: civitatem, id. Rep. 2, 30; cf. id. ib. 3, 32: varios concentus, septem sonos, id. ib. 6, 18: magnas rerum commutationes, Caes. B. C. 3, 68, 1: tantos progressus, Cic. Brut. 78, 272: clamores et admirationes in bonis oratoribus, id. de Or. 1, 33, 152; id. Q. Fr. 3, 1, 3 et saep.: XIII. cohortes, Caes. B. C. 1, 15, 5; cf.: delectu habito duas legiones, id. ib. 1, 31, 2: unam ex duabus (legionibus), id. ib. 3, 89, 1: ad duo milia ferme boum, Liv. 22, 16 et saep.: lepide meum officium, Plaut. Truc. 4, 2, 1 sq.; cf.: nostra munia, id. Stich. 5, 4, 13: munus, Cic. Rep. 1, 46 fin.; id. Leg. 1, 5, 16: nuptias alicui, Ter. And. 3, 4, 16: aurum alicui, Plaut. Bacch. 2, 2, 55; cf. id. Poen. 1, 1, 57; Ter. Heaut. 3, 3, 23: hanc mulierem tibi, Plaut. Ps. 1, 1, 110 et saep.: quod a Curione effeceram, had procured, obtained, Cic. Att. 10, 10: amor mores hominum moros et morosos ecficit, Plaut. Trin. 3, 2, 43.—With two accs.: fortuna eos efficit caecos, quos complexa est, Cic. Lael. 15, 54; id. Off. 1, 1, 2; id. Rep. 2, 42; Caes. B. G. 3, 24 fin. et saep.; cf.: hunc (montem) murus circumdatus arcem efficit, id. ib. 1, 38, 6: aliquem consulem, Cic. Lael. 20, 73: aliquem dictatorem, id. Att. 15, 21; cf. also: quae res immani corporum magnitudine homines efficit, Caes. B. G. 4, 1, 9; and: id (genus radicis) ad similitudinem panis efficiebant, id. B. C. 3, 48, 1.—
   (b)    With ut: eniti et efficere, ut, etc., Cic. Lael. 16, 59; id. Rep. 1, 20; 3, 31; Caes. B. G. 2, 5, 5; 2, 17, 4 et saep.; cf.: hoc si efficiam plane, ut, etc., Plaut. Mil. 3, 3, 62: si id efficere non posset, ut, etc., Caes. B. G. 5, 50, 3: neque polliceor me effecturum, ut, etc., Cic. Rep. 1, 24 fin. —Ellips. of ut: effice, di coëamus in unum, Ov. F. 3, 683.—
   (g)    With ne (rare): efficio ne cui molesti sint publicani, Cic. Att. 6, 1, 16: qui efficiant, ne quid inter privatum et magistratum differat, id. Rep. 1, 43, 67; id. Fin. 4, 4, 10; Liv. 8, 7, 6: efficiam, posthac ne quemquam voce lacessas, Verg. E. 3, 51; Dig. 3, 3, 78; cf.: aliquem or aliquid, ne, etc., ib. 19, 2, 35; Quint. 3, 6, 102; 8, 3, 20.—
   (d)    With quominus (very seldom), Lucr. 1, 977; Quint. 11, 1, 48; Dig. 49, 14, 29; so with quo magis: saevitia collegae quo is magis ingenio suo gauderet effecit, Liv. 2, 60, 1.—(ε) With obj. acc. and inf. (very rare, and not ante-Aug.): vehementer efficit ea coire, etc., Vitr. 2, 6; Dig. 38, 2, 14, § 8; 47, 11, 10.—(ζ) Absol. (freq. and class.): si effecero, Dabin' mihi argentum? Plaut. Ps. 1, 5, 121; cf. id. ib. 4, 1, 39 sq.; 4, 8, 5; id. Pers. 1, 3, 87; Caes. B. G. 7, 26, 2 et saep.: se a scientiae delectatione ad efficiendi utilitatem referre, Cic. Rep. 5, 3.
II In partic.
   A In econom. lang., to produce, bear, yield: (ager Leontinus) plurimum efficit, Cic. Verr. 2, 3, 63 fin.; cf.: ager efficit cum octavo, cum decumo, id. ib. 2, 3, 47: si (vineae) centenos sestertios in singula jugera efficiant, Col. 3, 3, 3: cum matres binae ternos haedos efficiunt, id. 7, 6, 7.—Transf. to persons: liciti sunt usque eo, quoad se efficere posse arbitrabantur, i. e. to make a profit, Cic. Verr. 2, 3, 33 fin.—
   B Of numbers, to make out, yield, amount to a certain sum: ea (tributa) vix, in fenus Pompeii quod satis sit, efficiunt, Cic. Att. 6, 1, 3 (cf. shortly before: nec id satis efficit [al. efficitur] in usuram menstruam), Plin. 6, 33, 38, § 206; cf. ib. § 209; Col. 5, 2, 6; 8 sq.—
   C In philos. lang., to make out, show, prove (with acc. and inf., ut, ne, or absol.): quod proposuit efficit, Cic. Par. prooem. § 2: in quibus (libris) vult efficere animos esse mortales, id. Tusc. 1, 31 fin.—In the pass. impers.: efficitur, it follows (from something): ita efficitur, ut omne corpus mortale sit, id. N. D. 3, 12, 30: ex quo efficitur, hominem naturae obedientem homini nocere non posse, id. Tusc. 3, 5, 25; cf.: ex quo illud efficitur, ne justos quidem esse natura, id. Rep. 3, 11: quid igitur efficitur? what follows from that? id. ib. 3, 12.—Hence,
   1    effĭcĭens, entis, P. a.
   A Adj., effecting, effective, efficient.—In philos. lang.: proximus est locus rerum efficientium, quae causae appellantur: deinde rerum effectarum ab efficientibus causis, Cic. Top. 14 fin.; cf. id. Ac. 1, 6, 24; id. Fin. 3, 16, 55; id. Div. 1, 55, 125; id. Fat. 14, 33; Quint. 5, 10, 86. —
   B Subst., with gen.: virtus efficiens utilitatis, the producer = effectrix, Cic. Off. 3, 3, 12; so, voluptatis (virtus), id. ib. 3, 33; cf.: ea, quae sunt luxuriosis efficientia voluptatum, id. Fin. 2, 7, 21; and: (causae) efficientes pulcherrimarum rerum, id. Univ. 14 fin.—* Adv.: effĭcĭenter, efficiently (for which in the post-Aug. per., efficaciter): ut id ei causa sit, quod cuique efficienter antecedat, Cic. Fat. 15, 34.—
   2    effectus, a, um, P. a., worked out, i. e.
   A Effected, completed: una (materia) diligenter effecta plus proderit quam plures inchoatae et quasi degustatae, Quint. 10, 5, 23; cf. id. 5, 13, 34; 8, 3, 88.—In the comp.: aliquid nitidius atque effectius, Quint. 12, 10, 45.—
   B Effected, in philos. lang. (opp. causa efficiens), Cic. Top. 18; cf. res, id. ib. 4; 14 fin.; and subst.: effectum, i, n., an effect, id. ib. 3; Quint. 6, 3, 66; 5, 10, 94. —Adv.: effecte.
   a Effectively, in fact, Mart. 2, 27, 3; Amm. 16, 5, 7.—
   b Effectually, efficaciously: effectius, App. Flor. 16, p. 357.—Sup. does not occur.

Latin > French (Gaffiot 2016)

effĭcĭō(ecficiō), fēcī, fectum, ĕre (ex et facio), tr.,
1 achever, exécuter, produire, réaliser : naves facere instituit ; quibus effectis... Cæs. C. 1, 36, 5, il décide de faire construire des navires ; ceux-ci étant achevés...; pontem Cæs. G. 6, 6, 1 ; turres, tormenta Cæs. C. 3, 9, 2, exécuter un pont, des tours, des câbles ; sphæram Cic. Rep. 1, 28 ; columnam Cic. Verr. 2, 1, 147, faire une sphère, une colonne ; mirabilia facinora Cic. Phil. 2, 109, accomplir des actes merveilleux ; munus Cic. Rep. 1, 70, accomplir une mission || civitatem Cic. Rep. 2, 52, construire une cité [idéale] ; aliquid dicendo Cic. Br. 185, obtenir un effet par la parole ; minus Cæs. C. 3, 21, 1, avoir moins de succès ; abst, au gérondif] efficiendi cura, utilitas Cic. Off. 1, 73 ; Rep. 5, 5, le souci, l’utilité de l’action pratique ; hæc admirationes in bonis oratoribus efficiunt Cic. de Or. 1, 152, c’est ce qui provoque les applaudissements à l’adresse des bons orateurs ; aliquid ab aliquo Cic. Att. 10, 10, 4, obtenir qqch. de qqn ; quamtumcumque itineris equitatu efficere poterat Cæs. C. 3, 102, 1, tout le parcours qu’il pouvait effectuer avec sa cavalerie || faire avec qqch., tirer de : panes ex aliqua re Cæs. C. 3, 48, 2, faire des pains avec qqch. ; unam ex duabus (legionibus) Cæs. C. 3, 89, 1, de deux légions en faire une ; quibus coactis (cohortibus) tredecim efficit Cæs. C. 1, 15, 5, toutes ces cohortes réunies, il en fait treize, cf. Liv. 22, 16, 8 ; 22, 57, 9 || [avec attrt] rendre, faire : jucundam senectutem efficere Cic. CM 2, rendre la vieillesse agréable, cf. Læl. 54 ; Off. 1, 2 ; aliquem consulem Cic. Læl. 73, faire arriver qqn au consulat ; quæ res immani corporum magnitudine homines efficit Cæs. G. 4, 1, 9, ce qui donne aux hommes une stature gigantesque || [avec ut subj.] obtenir ce résultat que : Cic. Læl. 59 ; Rep. 1, 33, etc. ; Cæs. G. 2, 5, 5 ; 2, 17, 4, etc. || [avec subj. sans ut ] Ov. F. 3, 683 || [avec quo (= ut eo) ] Pollio d. Cic. Fam. 10, 33, 1 ; Liv. 2, 60, 1 ; 33, 25, 8 ; 41, 4, 2 || [avec ne ] faire que ne pas, avoir soin d’empêcher que : Cic. Att. 6, 1, 16 ; Rep. 1, 67 ; Fin. 4, 10 ; Liv. 8, 7, 6 || [avec quominus ] même sens : Lucr. 1, 977 ; Quint. 11, 1, 48 || effici non potest quin Cic. Phil. 11, 36, il n’est pas possible que ne pas || [avec prop. inf.] Vitr. Arch. 2, 6 ; Dig.
2 [sens part.] a) produire, donner [en parl. de terres] : Cic. Verr. 2, 3, 148 ; ager efficit cum octavo Cic. Verr. 2, 3, 112, le champ rend huit fois plus [qu’il n’a été semé de blé] ; b) former une somme : ea tributa vix, in fænus Pompei quod satis sit, efficiunt Cic. Att. 6, 1, 3, ces taxes font à peine de quoi suffire à payer les intérêts de Pompée ; c) [philos.] : causa efficiendi Cic. Fin. 1, 18, la cause efficiente || établir, tirer une conséquence logique : in iis libris volt efficere animos esse mortales Cic. Tusc. 1, 77, dans cet ouvrage il veut établir que les âmes sont mortelles ; quid efficiatur e quoque Cic. Or. 115, [savoir] ce qui découle de chaque principe, sa conséquence logique ; ex quo efficitur, ou efficitur seul, avec prop. inf., d’où l’on conclut que, il s’ensuit que : Cic. Fin. 3, 28 ; Nat. 2, 80 ; etc.; ita efficitur ut subj. Cic. Nat. 3, 30, il s’ensuit que..., il en résulte que... parf. subj. arch. effexis Pl. Cas. 709 ; inf. prés. pass. effieri Pl. Pers. 761.

Latin > German (Georges)

ef-ficio (ec-ficio), fēcī, fectum, ere (ex u. facio), I) hervor-, herausbringen, bereiten, erzeugen, schaffen, entstehen lassen, machen, bewirken, hervorrufen, veranlassen, verursachen, 1) im allg.: α) m. konkr. Objj.: panem ex alqa re, Caes.: mundum, Cic.: caeruleum colorem (v. Waid), Caes.: varios concentus (v. Tönen), Cic.: magnos viros (v. Abstr.), Cic.: deos u. homines (v. Phidias), Quint.: levibus et rotundis corporibus animum concursu quodam fortuito, Cic.: m. folg. Acc. u. Infin., quae (lues) efficit in aridioribus locis agentes caloribus crebris interpellari, Amm. 19, 4, 7. – β) m. abstr. usw. Objj.: clamores et admirationes, Cic.: magnas rerum commutationes, Caes.: nihil dignum re, Cic.: tantos processus, ut etc., Cic. – 2) insbes.: a) bauend, bildend schaffen, herstellen, errichten, bauen, columnam, Cic.: pontem in flumine, Caes.: urbem ex latere (Ziegelst.), Cic.: v. lebl. Subjj. (zB. von Flüssen), schaffen, bilden, portum, insulam, Caes.: arcum alqā re, Ov. – b) v. Acker usw. = einbringen, tragen, plurimum, Cic.: cum octavo (achtfach), Cic. – c) einen Betrag, eine Zahl ausmachen, betragen, enthalten, u. Passiv effici = herauskommen, ea tributa vix in fenus Pompei quod satis est efficiunt, Cic.: qui modus sexaginta armatorum milia efficiebat, Eutr.: maior aliquanto summa efficitur ex etc., Liv. – d) eine Summe od. eine Mengezusammenbringen, aufbringen, auftreiben, alci aurum. Plaut.: liciti sunt usque eo, quoad se efficere (das Gebot wieder herausbringen) posse arbitrabantur, Cic.: magnum cratium numerum, Caes.: magnam multitudinem (serpentium), Nep.: frequentem senatum, Cic. – e) Soldaten, Schiffe aufbringen, zusammenbringen, auf die Beine bringen, herstellen, XIII cohortes, Caes.: duas legiones, Caes.: unam legionem ex duabus, Caes.: exercitum, Liv.: classem celeriter, Nep. – f) als philos. t.t.: α) folgern, schließen, dartun, erweisen, minutis interrogationibus quod proposuit efficit, Cic.: ex quibus vult efficere m. folg. Acc. u. Infin., Cic.: ita efficitur, ut etc., Cic.: ex quo illud efficitur, ne etc., Cic. – β) ursächlich bewirken, alqd, Cic. (vgl. efficiens); dah. effecta, ōrum, n., bewirkte Dinge, Cic. – g) mit Prädik. Acc. = machen, α) m. Prädik.-Subst.: Catilinam consulem (zum K.), Cic.: montem arcem (zur B.), Caes.: alqm puerum de virgine, Ov. – β) m. Prädik.-Adjj. usw.: in dies exercitum eius confirmatiorem, Caes.: hostes ad pugnam alacriores, Caes.: iter longius eff. brevius, Phaedr.: se ex contempto metuendum, Sall. – II) zustande-, zuwege-, zu Ende bringen, vollenden, fertig machen od. bringen, ausführen, dah. auch ins Werk setzen, bewerkstelligen, durchsetzen, durchführen, auswirken, erwirken, erzwingen, 1) im allg.: omne opus, Caes.: sphaeram, Cic.: basilicam, Lampr.: epistulam ad alqm, Cic.: mirabilia facinora, Cic.: iussa paucis diebus, Sall.: viam, Tibull.: iter, Ov.: alci nuptias, Ter.: unum consilium totius Galliae, Caes.: quod a Curione effeceram, mir K. schon zugestanden hatte, Cic.: id facile effici posse, Nep.: ad ea efficienda, quae pollicetur, Nep.: hoc ego tibi effectum reddam, Ter.: hoc (od. id, illud) eff., ut etc., Cic. u. Nep.: u. bl. eff., ut od. ne etc., Cic. u.a.: his rebus eff., ut etc., Nep.: per alqm eff., ut etc., Sall.: eff., quo (= ut eo) magis etc., Liv.: eff., quo minus etc., Lucr., Liv. u. Quint.: non efficere posse, quo minus etc., Cic. de rep. 2, 1, 2: effici non potest, quin etc., Cic. Phil. 11, 36: u.m. bl. Konj., effice, coëamus in unum, Ov. fast. 3, 683.: effice sit, Ov. ex Pont. 3, 3, 63. – dah. eff. alqd in alqo, eine Übeltat bei jmd. ins Werk setzen, jmdm. antun, an jmd. verüben, Cic. de amic. 41 u. Phil. 14, 9. – 2) eine Strecke zurücklegen, a) im Raume, quantumcumque itineris equitatu efficere poterat, Caes. b.c. 3, 102, 1: tanto spatio secuti, quantum cursu et viribus efficere potuerunt, Caes. b.G. 4, 35, 3. – b) in der Zeit, so u. so viel Jahre usw. zurücklegen, verleben, in matrimonio effecit annos XI, Corp. inscr. Lat. 3, 1315. – / Archaist. Perf. Coni. effēxis, Plaut. Cas. 709 u.a.: Coni. Praes. Pass. effīant (ecfīant), Lucr. 6, 761: Infin. Praes. Pass. effīerī (ecfīerī), Plaut. Pers. 761.

Latin > Chinese

efficio, is, feci, fectum, ficere. 3. (facio.) :: 成功。致然。使。徴。推論。生。 — nuptias ei 爲彼定親。— aliquid in studiis 畧前進學。— aurum 積財。— morbos 累病。致恙。Efficiam ut veniat 吾將令其來。Vehementer efficit ea coire 甚結合此等物。Vicem panis efficiebat 當饅頭。Efficitur id quod sapiens vult in amicitia 賢人交友所欲者即可得。Ex quo efficitur hominem homini nocere non posse 從此可見人不能 害人。