igitur

Latin > English (Lewis & Short)

ĭgĭtur:
I conj. [pronom. stem i- of is; suffix -ha (-dha); Gr. -θα; Sanscr. -iha, here; -tur, = -tus (Sanscr. -tas), as in penitus, antiquitus, etc., from thence, introduces an inference or deduction, then, therefore, thereupon, accordingly, in these circumstances (in class. prose usu. placed after the first word of the clause; cf. below, III.; syn.: itaque, ergo; cf.: eo, ideo, idcirco, propterea; quamobrem, quare, etc.).
I In gen. (rare): SI. IN. IVS. VOCAT. NI. IT. ANTESTATOR. IGITVR EM. CAPITO, Fragm. XII. Tab.: mox magis, cum otium mihi et tibi erit, igitur tecum loquar, Plaut. Cas. 2, 2, 39: quando habebo, igitur rationem mearum fabricarum dabo, id. Mil. 3, 1, 177; id. Bacch. 3, 4, 17: cetera consimili mentis ratione peragrans, Invenies igitur multarum semina rerum Corpore celare, etc., Lucr. 2, 677.—
II In partic.
   A Pleon., with tum, deinde, or demum, then at length, then certainly, then first: ubi emeritum'st stipendium, igitur tum Specimen cernitur, quo eveniat aedificatio, Plaut. Most. 1, 2, 51: tum igitur tibi aquae erit cupido, id. Trin. 3, 2, 50: igitur tum accedam hunc, quando quid agam invenero, id. Most. 3, 1, 159: post id igitur deinde faciam palam, id. Stich. 1, 2, 29: miserumst opus, igitur demum fodere puteum, ubi sitis fauces tenet, id. Most. 2, 1, 32: igitur demum omnes scient quae facta, id. Am. 1, 2, 11; 1, 1, 145: post igitur demum faciam ut res flat palam, id. ib. 3, 1, 16: demum igitur, quom seis jam senex, tum in otium te conloces, etc., id. Merc. 3, 2, 9.—
   B In drawing a logical conclusion (but not with et, atque, que; v. Krebs, Antibarb. p. 540), therefore, accordingly, consequently: St. Ligna hic apud nos nulla sunt. Co. Sunt asseres. St. Sunt pol. Co. Sunt igitur ligna, Plaut. Aul. 2, 6, 8: si enim est aliquid in rerum natura, quod hominis mens, quod ratio, quod vis, quod potestas humana efficere non possit, est certe id, quod illud efficit, homine melius. Atqui res caelestes omnesque eae, quarum est ordo sempiternus, ab homine confici non possunt. Est igitur id, quo illa conficiuntur, homine melius, Cic. N. D. 2, 6, 16: quid ergo haec ab illa conclusione differt, Si mentiris, mentiris; mentiris autem, mentiris igitur? id. Ac. 2, 30, 96; id. Tusc. 4, 17, 40: quodsi melius geruntur, quae consilio, quam quae sine consilio administrantur; nihil autem omnium rerum melius quam omnis mundus administratur: consilio igitur mundus administratur, Quint 5, 14, 9: quod cum ita sit, certe nec secerni nec dividi nec discerpi nec distrahi potest, ne interire quidem igitur, Cic. Tusc. 1, 29, 71; cf. id. ib. 1, 34, 82; 1, 36, 88: sequitur, ut nihil paeniteat, nihil desit, nihil obstet: ergo omnia profluenter, absolute, prospere; igitur beate, id. ib. 5, 18, 53; so, corresp. with ergo, id. Lael. 14 fin., and 15 init.: atqui falsum quod est, id percipi non potest, ut vobismet ipsis placet. Si igitur memoria perceptarum comprehensarumque rerum est: omnia, etc., id. Fin. 2, 33, 106.—
   C In consecutive interrogations, then: dolor igitur, id est summum malum, metuetur semper, etiam si non aderit: jam enim adesse poterit. Qui potest igitur habitare in beata vita summi mali metus? Cic. Fin. 2, 28, 92; cf.: utrum igitur hactenus satis est? id. Top. 4, 25: in quo igitur loco est? credo equidem in capite, id. Tusc. 1, 29, 70: ubi igitur locus fuit errori deorum? id. N. D. 3, 31, 76: possumusne igitur in Antonii latrocinio aeque esse tuti? id. Phil. 12, 12, 27; cf.: totiesne igitur sententiam mutas? id. Att. 8, 14, 2: cur has igitur sibi tam graves leges imposuerit, cum? etc., id. Ac. 2, 8, 23.—In ironical or sarcastic interrog. clauses: igitur hocine est amare? arare mavelim quam sic amare, Plaut. Merc. 2, 3, 20: dicet aliquis: Haec igitur est tua disciplina? sic tu instituis adulescentes? Cic. Cael. 17, 39; id. Fam. 9, 10, 2: id indigne ferens ille: Hunc igitur, regem agnoscimus, inquit? Curt. 6, 11, 23: quin igitur ulciscimur Graeciam et urbi faces subdimus? id. 5, 7, 4; cf. id. 10, 6, 23.—
   D In resuming an interrupted thought: cum Q. Metellus L. F. causam de pecuniis repetundis diceret, ille, ille vir, cui patriae salus dulcior quam conspectus fuit, qui de civitate decedere quam de sententia maluit: hoc igitur causam dicente, cum, etc., Cic. Balb. 5, 11; id. Off. 1, 2, 6; id. Tusc. 1, 13, 30; id. Brut. 48, 177 al.—Esp. after a parenthesis: recta effectio (κατόρθωσιν enim ita appello, quoniam rectum factum κατόρθωμα) recta igitur effectio crescendi accessionem nullam habet, Cic. Fin. 3, 14, 45; 2, 22, 74: scripsi etiam (nam etiam ab orationibus dijungo me fere, etc.) scripsi igitur Aristotelio more, etc., id. Fam. 1, 9, 23: tu enim sapienter (nunc demum enim rescribo iis litteris, quas mihi misisti convento Antonio Tiburi) sapienter igitur, quod manus dedisti, etc., id. Att. 16, 3, 1: rerum autem cognitiones (quas vel comprehensiones vel perceptiones appellemus licet) has igitur ipsas propter se asciscendas arbitramur, id. Fin. 3, 5, 18; 2, 33, 107; 4, 14, 38; Sall. C. 54 init.; Curt. 3, 2, 2; Nep. Thras. 4, 3.—
   E In emphatically repeating a word or thought: quae mihi omnia grata sunt, de L. Mescinio gratissimum ... id igitur—puto enim etiam atque etiam mihi dicendum esse—velim existimes mihi te fecisse gratissimum, Cic. Fam. 13, 28 a, 1: ea vis, ea igitur ipsa, quae, etc., id. Mil. 31, 84.—
   F In returning to or summing up a preceding train of thought, I say then, so then, as I was saying, in short: ut cum videmus speciem primum candoremque caeli; deinde conversionis celeritatem tantam, quantam, etc.... tum vicissitudines dierum ac noctium ... tum globum terrae eminentem e mari ... tum multitudinem pecudum ... hominemque ipsum ... atque hominis utilitati agros omnes ac maria parentia: haec igitur et alia innumerabilia cum cernimus, etc., Cic. Tusc. 1, 28, 70; id. Cat. 4, 11, 23; id. Fam. 13, 1, 3; id. de Or. 2, 25, 105 al.—
To introduce a special amplification of a thought previously introduced in general terms, then: de hominibus dici non necesse est. Tribus igitur modis video, etc., Cic. Fin. 1, 20, 66; id. Brut. 32, 122: quoniam pluribus modis accipi solet, non equidem in omnes eam particulas secabo, sed maxime necessarias attingam. Est igitur unum genus, etc., Quint. 8, 3, 63: ut igitur ante meridiem discesserunt, etc., Cic. de Or. 3, 5, 17: sit igitur (ut supra significavi) divisio rerum plurium in singulas, partitio singularum in partes discretus ordo, Quint. 7, 1. 1: prima est igitur amplificandi vel minuendi species, id. 8, 4, 1 (v. also III. A. below).—
III Position.
   A Sometimes igitur begins a sentence (in Cic. only in sense last described, II. E. above; freq. in Sall., Tac., Curt., and Liv.; v. Zumpt, Gram. § 357): nunc juris principia videamus. Igitur doctissimis viris proficisci placuit a lege, etc., Cic. Leg. 1, 6, 18: igitur his genus, aetas, eloquentia prope aequalia fuere, Sall. C. 54, 1; 46, 3; Quint. 1, 1, 1: de quo, quia nunc primum oblatus est, pauca repetam: nam et ipse pars Romanarum cladium erit. Igitur matre libertina ortus, etc., Tac. A. 15, 72; 1, 31.—
   B Igitur is sometimes placed after several words: referamus nos igitur ad eum quem volumus incohandum, Cic. Or. 9, 33: eamne rationem igitur sequare? id. Fin. 2, 23, 76: quid dicis igitur? id. Tusc. 1, 6, 12; cf.: quid me igitur mones? id. Div. 2, 64, 132: paria sunt igitur, id. Fin. 4, 27, 75; cf.: videndum est igitur, id. Off. 1, 14, 43: hujus quoque igitur criminis, te accusante, mentio nulla fiet, id. Div. in Caecil. 10, 32: huic homini parcetis igitur? id. Verr. 2, 1, 32, § 81: in hominem dicendum est igitur, id. Fl. 10, 23: hi autem non sunt: ne Nymphae quidem deae igitur? id. N. D. 3, 17, 43; cf.: ne in animo quidem igitur sensus remanet, id. Tusc. 1, 34, 82: ille mihi videtur igitur vere augurari, id. Div. 1, 15, 27: quae est melior igitur in hominum genere natura? id. Tusc. 1, 14, 32: quid tibi negoti est meae domi igitur? Plaut. Ep. 3, 4, 63.

Latin > French (Gaffiot 2016)

ĭgĭtŭr,⁶ adv.,
1 dans ces circonstances, alors : magis quom otium mihi et tibi erit, igitur tecum loquar Pl. Cas. 216, quand nous aurons plus de loisir, alors je te parlerai, cf. Pl. Amph. 210 ; Mil. 772 || igitur tum, tum igitur, alors donc : Pl. Most. 689 ; Trin. 676, etc. ; igitur deinde Pl. St. 86, puis alors ; igitur demum Pl. Amph. 473, alors seulement ; miserumst opus, igitur demum fodere puteum ubi sitis fauces tenet Pl. Most. 380, c’est une triste besogne que de ne creuser un puits que juste au moment où la soif vous tient la gorge
2 [coord. logique] donc, par conséquent : ligna hic apud nos nulla sunt — sunt asseres ? — sunt pol — sunt igitur ligna Pl. Aul. 358, nous n’avons pas de bois ici — il y a un plancher ? — oui, certes — donc il y a du bois ; si est aliquid in rerum natura, quod... Atqui... Est igitur... Cic. Nat. 2, 16, s’il y a quelque chose dans la nature qui... Or... Il y a donc... ; quod cum ita sit, certe nec secerni nec dividi nec discerpi nec distrahi potest, ne interire quidem igitur Cic. Tusc. 1, 71, puisqu’il en est ainsi, rien dans les âmes ne peut être ni distingué ni divisé, ni séparé ni arraché, donc rien non plus ne peut périr
3 [dans les interrog. conclusives] donc : in quo igitur loco est ? credo equidem in capite Cic. Tusc. 1, 70, où donc est l’âme ? dans la tête, je crois ; qui potest igitur... ? Cic. Fin. 2, 92, comment se peut-il donc que... ? possumusne igitur... ? Cic. Phil. 12, 27, pouvons-nous donc... ? || [ironie] : hæc igitur est tua disciplina ? Cic. Cæl. 39, voilà donc ton enseignement ? cf. Cic. Fam. 9, 10, 2 ; hunc igitur regem agnoscimus ? Curt. 6, 11, 23, voilà donc celui que nous reconnaissons pour roi ? || [avec impér. ou subj. concessif] donc, ainsi donc : omitte igitur Cic. Div. 2, 80, laisse donc de côté... ; sit igitur aliquis, qui nihil mali habeat Cic. Tusc. 1, 85, supposons donc qqn qui n’ait point de maux ; vide igitur... Cic. Div. 2, 131, prends donc garde...
4 [après une digression pour reprendre une pensée interrompue] donc : Cic. Balbo 11 ; Off. 1, 6 ; Tusc. 1, 30 ; Br. 177 ; [après une parenthèse] : Cic. Fin. 3, 45 ; 2, 74 ; Fam. 1, 9, 23 ; Att. 16, 3, 1, etc. || [reprise emphatique] : Cic. Mil. 84
5 [pour résumer] donc, ainsi donc : cum videmus speciem primum candoremque cæli, deinde... tum... tum... ; hæc igitur et alia innumerabilia cum cernimus... Cic. Tusc. 1, 70, quand nous voyons d’abord l’aspect et la splendeur du ciel, ensuite... puis... puis..., donc quand nous voyons tout cela et mille autres choses encore..., cf. Cic. Cat. 4, 23 ; Fam. 13, 1, 3 ; de Or. 2, 105
6 [pour aborder un développement annoncé] eh bien, donc : sed ad rem redeamus ; de hominibus dici non necesse est ; tribus igitur modis video... Cic. Fin. 1, 66, mais revenons à notre sujet, car ce n’est pas des personnes qu’il faut parler ; eh bien ! je vois que de trois façons..., cf. Cic. Br. 122. igitur peut être le premier, le second, le troisième et qqf. le quatrième mot de la phrase.

Latin > German (Georges)

igitur, Adv., unter diesen Verhältnissen, so, sonach, I) im allg.: sei (= si) in ius vocat, ni it antestator, igitur im (= eum) capito, XII tabb.: quando habeo anulum, igitur rationem mearum fabricarum dabo, Plaut. – dah. igitur tum, igitur deinde, sodann, Plaut.: igitur demum, dann nun erst, Plaut. – igitur ut, so daß, deshalb daß, Plaut. – II) insbes.: A) bei einer notwendigen logischen Schlußfolge = also, demnach, sonach, folglich, e Lacedaemoniis unus, cum Perses hostis in colloquio dixisset glorians, solem prae iaculorum multitudine et sagittarum non videbitis: in umbra igitur, inquit, pugnabimus, Cic.: si mentiris, mentiris. Mentiris autem: igitur mentiris, Cic. – B) in Fragesätzen = also, denn, ecquis est igitur te excepto, qui illud aut fieri noluerit aut factum improbarit? ist denn nun wohl einer usw., Cic.: in quo igitur loco est? credo equidem in capite, Cic.: quid igitur faciam? was mache ich denn nun? Ter.: dices, quid igitur causae fuit? was war denn die U.? Cic. – in der ironischen od. sarkastischen od. unwilligen Frage, igitur hocine est amare? Plaut.: dicet aliquis: haec igitur est tua disciplina? Cic.: oblitusne es igitur fungorum illorum, quos apud Niciam? Cic.: quin igitur ad diripiendos thesauros discurrite? Curt. – C) bei Imperativen = also, so... denn, nun so, animadverte igitur, rectene hanc sententiam interpreter, Cic.: fac igitur, quod etc., Cic.: igitur exprome nobis etc., Tac. dial.: ganz gew. vide igitur, Cic. (s. Görenz Cic. Acad. 2, 96). – u. beim Konjunktiv, sit igitur cura elocutionis quam maxima, dum sciamus, Cic. – D) (wie οὖν) nach Abschweifungen, Episoden u. Parenthesen, um den Faden der Rede wieder anzuknüpfen = also, sage ich, cum Patrone Epicureo... Is igitur Patro, Cic.: scripsi etiam (nam ab orationibus disiungo me fere), scripsi igitur etc., Cic. Vgl. Bremi Nep. Thras. 4, 3. Fabri Sall. Cat. 54, 1. Mützell Curt. 3, 2 (4), 2. – E) um mehreres Gesagte zusammenzufassen, od. auch, um die Rede bis zu einem gewissen Abschluß zu bringen = nun, nun aber, pro imperio, pro exercitu, pro provincia etc., pro his igitur omnibus rebus nihil aliud a vobis, nisi huius temporis memoriam postulo, Cic.: nunc ad demonstrativum genus causae transeamus. – In huiusmodi igitur causa principium sumetur aut etc., Cornif. rhet. – / igitur steht gern nach einem oder zwei Wörtern, oder sogar zuletzt nach mehreren eng verbundenen Wörtern, doch auch zuerst (zB. häufig so bei Sall., selten bei Cic., zB. Tusc. 1, 9 u. 1, 11). Vgl. Wölfflin im Archiv 3, 560 f.