δῆτα
γυναῖκα τίκτουσαν ἢ τιτρωσκομένην → woman in childbirth or miscarriage
English (LSJ)
Adv., lengthened and more emphatic form of δή, first as v.l. in Hdt.4.69, mostly used by Trag. and Pl. (v. infr.).—Never placed at the beginning of a sentence or verse, exc. in S.Aj.986.
1 in answers, mostly added to a word which echoes a statement or question, as ἴσασιν ὅστις ἦρξε.. Answ. ἴσασι δῆτα aye they know, E.Med. 1373; γιγνώσκεθ' ὑμεῖς…; Answ. γιγνώσκομεν δῆτα yes we know her, Ar. Th.606, cf. Eq.6, al.; ἰωὰ δὴ κατ' ἄστυ. Answ. ἰωὰ δῆτα A.Pers.1071, cf. S.OC536 (lyr.), Pl.R. 333a, Phd.90d, al. (with a word repeated in the same speech, ὥς μ' ἀπώλεσας· ἀπώλεσας δῆτα how hast thou destroyed me! —aye, destroyed indeed, S.El.1164; ἰὼ δύστηνε σύ, δύστηνε δῆτα Id.Ph.760); also to correct the previous speaker, οἴκτιρέ θ' ἡμᾶς.. Answ. οἴκτιρε δ… ἐκγόνους nay rather pity... E.El.673, cf. 676; without repeating the word, αὐτὸς δ' ἀναλοῖ δῆτα yes truly.., A.Th.814; ἐκεῖνος αὐτὸς δῆτα Ar.Ra.552: freq. with a neg., not so, οὐ δῆτα μὰ τὸν 'Απόλλω Id.Eq.870; οὐ δῆτ' ἔγωγε faith not I, Id.Av.1391, E.Med. 1048; οὐ δῆτα Lacon. ap. Arist.Rh.1419a34, cf. Pol.1313a33.
2 in questions, to mark an inference or consequence (cf. δή) , τί δῆτα; what then? A.Pr.627; τίδ. ἐρεῖς, ἤν…; Ar.Nu.1087; τί δῆτα ἐπειδὰν…; Id.Ach.1011; πῶς δῆτα; A.Ag.1211, Ar.Nu.79; ἆρ' οἶσθα δῆτα; S.OT1014; ἀλλὰ δῆτα…; as the last of several questions, Id.Aj.466, etc.; ποῦ δῆθ' ὁ τῖμος; A.Ch.916; ποῖ δῆτα κρανεῖ; ib.1075, etc.; sometimes expressing indignation, καὶ δῆτ' ἐτόλμας; and so thou hast dared? S.Ant.449; ταῦτα δῆτ' ἀνασχετά; Id.Ph.987; ἦ ταῦτα δῆτ' ἀνεκτά; Id.OT429; ἔγνωκας οὖν δῆτ'…; Ar.Eq.871; ironical, τῷ σῷ δικαίῳ δῆτα ἐπισπέσθαι με δεῖ; your principle of justice forsooth, S.El.1037, cf. OT364; in implied questions, esp. after ἀλλά, ἀλλ' ἡ τέκνων δῆτ' ὄψις ἦν ἐφίμερος ib.1375, cf. Ar.Av.375, Pl.Hp.Ma.283c; τὴν Εὐρυτείαν οἶσθα δῆτα παρθένον; of course you know... S.Tr.1219.
3 in prayers or wishes, ἀπόλοιο δῆτα now a murrain take thee! Ar.Nu.6; λαβοῦ, λαβοῦ δῆτα take, oh take hold, E.Or.219, cf. 1231, etc.; σκόπει δῆτα just think, Pl.Grg. 452c: with μή, it strengthens the deprecatory force, μὴ δῆτα τοῦτό γ' S.Ph. 762, cf. 1367; μὴ δῆτα μὴ δῆτα ἴδοιμι Id.OT830, cf. 1153.
4 in resuming after a parenthesis, ἑσπέρας γε… —ἑσπέρας δῆτα Pl.Prt. 310c.
5 καὶ δῆτα = καὶ δή, ibid., Ar.Av.511, Th.6.38.
II rarely, like δή 1, to emphasize single words, ἅπασι δῆτα Ar.Ec.1144.
Spanish (DGE)
adv., forma reforzada y enf. de δή q.u.; frec. en diál. y Pl.; nunca a comienzo de frase o verso (pero v. S.Ai.986)
A conectivo, tb. enf., en interr., esp. ref. a lo dicho por otro
1 entonces, pues bien, así pues
a) c. pron. o adv. interr. -οὐ μεγαίρω τοῦδε τοῦ δωρήματος. -τί δῆτα μέλλεις μὴ οὐ γεγωνίσκειν τὸ πᾶν; no intento negarte este favor. -¿por qué entonces demoras anunciármelo todo? A.Pr.627, -τί δῆτ' ἐκεῖνον τὸν Θαλῆν θαυμάζομεν; ¿por qué, entonces, admiramos al Tales aquel? tras escuchar una ingeniosidad de Sócrates, Ar.Nu.180, τί δῆτα, ἐμαυτῆς καταγέλωτ' ἔχω τάδε; A.A.1264, cf. 1211, Ch.916, 1075, Hdt.3.6, 7.147, Lys.8.3, X.Cyr.6.1.13, Lac.2.8, -τί δῆτα ποίμναις τήνδ' ἐπεμπίπτει βάσιν; S.Ai.42, -τί δῆθ' ὁ πρωκτὸς ἐς τὸν οὐρανὸν βλέπει; Ar.Nu.193, cf. E.Supp.734, 937, 946, Pl.Phdr.236e, τί δῆτα, ἔφη, οἰόμεθα, εἰ ...; Pl.Smp.211d, cf. Thphr.Fr.124, Theoc.30.12, Plot.1.6.7, Eun.VS 458, -παρὰ τοῖσι θεοῖς (ἐστὶν ἡ δίκη). -πῶς δῆτα δίκης οὔσης ὁ Ζεὺς οὐκ ἀπόλωλεν; -en los dioses (está la justicia) -¿cómo entonces, si hay justicia, Zeus no pereció-? Ar.Nu.904, cf. E.Ba.1273-77, Hld.4.16.8, -αἰαῖ, δυστάλαινα, ποῦ δῆτ' ...; S.OC 1735, ποῦ δῆτα σου τὰ μαντεύματα; D.C.44.18.4, cf. Them.Or.1.3b
•frec. elíptico τί δῆτα; Ar.Nu.1105, Plu.2.874b, Aphth.Fab.24, 30, τί δῆτ' ἄν; ¿y qué pasaría? Eup.53, -πῶς δῆτα, ὦ Σώκρατες; Pl.Grg.469b, -ποῖ δῆτα; D.C.55.1.3
•tb. en interr. indir. πάλιν ... λέγωμεν τί δῆτα ἐστι τὸ ἐν τοῖς σώμασι καλὸν πρῶτον de nuevo digamos primero, pues, qué es la belleza en los cuerpos Plot.1.6.2;
b) no siguiendo a la interr. πόσον τιν' ἤδη δῆθ' ὁ Λάϊος χρόνον ...; S.OT 558, ποῖ φύγω δῆτα; E.Io 1253;
c) c. las partíc. interr. ἦ, ἆρα, πότερον, manteniendo su fuerza lógica πότερα δῆτ' ...; A.Th.95, κότερα δῆτα τοῦτον ἐῶμεν ...; Hdt.2.114, cf. X.Cyr.5.2.27, ἦ ταῦτα δῆτ' ἀνεκτὰ ...; S.OT 429, ἆρα δῆτ' ἔγνωκας ...; Ar.Nu.1094, cf. E.Io 547;
d) en preguntas sin adv. ni pron. interr., en el segundo, tercer o cuarto lugar de la frase οὐχ ὅσον τάχος δῆτ' αὐτὸν ἄξεις δεῦρο; S.Ai.986, τοιούσδ' ἐπαινεῖς δῆτα σὺ κτᾶσθαι φίλους; ¿son éstos, entonces, los amigos que aconsejas tener? S.Ai.1360, τὴν Εὐρυτείαν οἶσθα δῆτα παρθένον; S.Tr.1219, σὺ τοῖς ἐκείνου δῆτα πήμασιν νοσεῖς; E.Hel.103, cf. Io 538, ἔνεστι δῆτα σοι λέγειν ἐν τῇ φύσει; Ar.Nu.486, cf. Eup.210, Pl.Phlb.62c, βούλει δῆτα ... συμφήσωμεν ...; Pl.Phlb.28e, cf. Sph.218d, Plt.272b.
2 denotando sorpresa o indignación:
a) tras ταῦτα: ὦ Λημνία χθὼν ... ταῦτα δῆτ' ἀνασχετά, εἰ ...; S.Ph.987, ταῦτ' οὐχ ὕβρις δῆτ' ἐστίν; Ar.Nu.1299, cf. Ach.618;
b) tras οὖν, οὔκουν frec. separadas πὼς ἂν οὖν ποτε εἴποιμ' ἂν αὐτὸ δῆτα κομψευριπικῶς; Ar.Eq.18, yuxtapuestas ἔγνωκας οὖν δῆτ' αὐτὸν ...; Ar.Eq.871, cf. Au.27, Hdt.2.22, Pl.Tht.164c, e inversamente τί δῆτ' οὖν γένοιτ' ἂν ἔτι δεινόν; E.Med.1290, cf. Ar.Nu.423, δὴ ... δῆτα sólo en τῷ δὴ δοκεῖ σοι δῆτα τῶν λοιπῶν; Ar.Pax 929 (cód.);
c) καὶ δῆτα expr. a veces mera energía, conservando cada partíc. su valor y ... entonces καὶ δῆτα ... τί καὶ βούλεσθε, ὦ νεώτεροι; Th.6.38, -ᾔδη (κηρυχθέντα μὴ πράσσειν τάδε) ... -καὶ δῆτ' ἐτόλμας τούσδ' ὑπερβαίνειν νόμους; S.Ant.449;
d) γὰρ δῆτα conservando tb. cada una su valor pues entonces τί γάρ ἐστιν δῆθ' ὁ κεραυνός; pues ¿qué es el rayo entonces? Ar.Nu.403;
e) ἀλλὰ δῆτα (ἀλλὰ ... δῆτα) frec. en preguntas que siguen una idea desechada pero entonces, bien, entonces οὐκ ἔστι τοὔργον τλητόν. ἀλλὰ δῆτ' ἰὼν πρὸς ἔρυμα Τρώων ... εἶτα λοίσθιον θάνω; no es cosa soportable (volver a casa). Entonces, ¿debo ir a la fortificación de los troyanos ... para finalmente morir? S.Ai.466, ἀλλὰ τί δῆτ' ᾄδω; ¿bien, qué he de cantar, entonces? Ar.Pax 1279
•mostrando sorpresa, indignación o una objeción ἀλλ' ἐκδιδαχθῶ δῆτα δυσσεβεῖν, πάτερ; protestando, S.Tr.1245, ἔπειτα δοῦλον οὐδὲ εἶς κεκτήσετ' οὐδὲ δούλην, ἀλλ' αὐτὸς αὐτῷ δῆτ' ἀνὴρ γέρων διακονήσει; Crates Com.16.2, ἀλλ' ἐμοὶ δῆτα τί παραφυλάττειν ἐπιστέλλεις; ¿pero qué recomendación tienes que hacerme? Hld.7.5.5, cf. Gal.8.157.
B simplemente enf., gener. distinto de δή
I en la neg. οὐ δῆτα por supuesto que no, claro que no, desde luego que no, sin duda no
1 en respuesta a una pregunta:
a) que anticipa la respuesta negativa -ταῦτα δῆτ' ἀνασχετά; -οὐ δῆτ' -es esto tolerable? -por supuesto que no Ar.Ach.619, -ἔσθ' ὅστις βούλεται βλάπτεθαι; -οὐ δῆτα -¿hay alguien que quiera ser maltratado? -claro que no Pl.Ap.25d, cf. Ar.Eq.870, Pl.Grg.453d, R.472e, X.Mem.2.2.9
•en el discurso continuo en respuestas a preguntas retóricas τί δεῖ με ... δὶς τόσα κτᾶσθαι κακά; οὐ δῆτ' ἔγωγε E.Med.1048, ἔστιν οὖν ὅστις ...; οὐ δῆτα Aeschin.1.88, cf. E.Heracl.507, Antipho 5.63;
b) que es neutral -ἦ κἀν δόμοισι τυγχάνει τανῦν παρών; -οὐ δῆτ' -¿por causalidad se encuentra ahora en palacio? -no, por cierto S.OT 758, -ἔχομεν φράζειν; -οὐ δῆτα ... σαφῶς γε ¿podemos decirlo? -con seguridad ciertamente no Pl.Lg.962c, -ἔχεις τι; -μὰ Δί' οὐ δῆτ' ἔγωγε ¿tienes algo? -no, por Zeus, yo no Ar.Nu.733, cf. S.Ph.735, Men.Pc.786;
c) que, o bien espera una respuesta afirmativa, o bien reconoce con desgana o sorpresa que puede recibir una respuesta negativa -σὺ δ' οὐχὶ πείσῃ καὶ συναινέσεις ἐμοί; -οὐ δῆτα -¿y tú no vas a convencerte y a estar de acuerdo conmigo? -desde luego que no S.El.403, -τί δ'; οὐχ ὁ πρέσβυς Πόλυβος ἐγκρατὴς ἔτι; -οὐ δῆτ', ἐπεί νιν θάνατος ἐν τάφοις ἔχει ¿cómo?, ¿es que ya no está en el poder el anciano Pólibo? -no, ya que la muerte lo tiene en su tumba S.OT 942, cf. A.Pr.770, Ar.V.1496, Pl.Grg.470e, Arist.Pol.1313a33, Rh.1419a34
•v. consideraciones gramaticales, Sch.D.T.432.2.
2 en otro tipo de contestaciones:
a) confirmando o ratificando una negativa previa -οὐ μὴ θάνωσι ... -οὐ δῆτ' -no hay miedo de que mueran ... -no ciertamente S.Ph.419, -οὐκ ἄρα ... ὀδύροιτ' ἄν. -οὐ δῆτα Pl.R.387d, cf. S.Tr.1127, E.Hel.1228, Ar.Eq.1309
•tb. en el discurso continuo, A.Pr.347, Antipho 6.15;
b) desmintiendo o refutando una afirmación ἁνὴρ ὅδ', ὡς ἔοικε, ἐς τριβὰς ἐλᾷ. -οὐ δῆτ' ἔγωγε -este hombre, según parece, se encamina a la dilación. -no, yo desde luego no S.OT 1161, cf. E.Heracl.61, Pherecr.5.2, Ar.Eq.1110, V.169, Pl.Grg.473b
•en el discurso continuo respondiendo a una supuesta objeción εἴποις ἂν ὡς ... οὐ δῆτα podrías decir (como objeción) ... pues no es así S.OC 433, cf. D.58.64;
c) negándose a obedecer una orden o a seguir una sugerencia -ἄπελθε πρὸς θεῶν δεξιᾶς τ' ἐμῆς μέθες. -οὐ δῆτ' -apártate, por los dioses y suelta mi diestra. -no, no lo haré E.Hipp.334, cf. Med.1378, Ar.Eq.1229.
II en la neg. μὴ δῆτα en prohibiciones o deseos apasionados, frec. elípt., en diálogo -μὴ δῆτα τὸν δύστηνον ὧδέ γ' αἰκίσῃ no maltrates así al desgraciado S.Ai.111, cf. El.1206, E.Med.336, Ar.Eq.960, Lys.36, Nu.696, -δεῦρ' ἧκε πρὸς ἐμέ. -μὴ δῆτα, ἀλλὰ σὺ πρὸς ἐμέ D.C.65.13.2, μὴ δῆτα, ὦ Ἀθηναῖοι Aristid.Or.5.45
•tb. en el discurso continuo μηδὲ ... μέμψησθε τύχην, ... μὴ δῆτ', αὐταὶ δ' ὑμᾶς αὐτάς nada reprochéis a vuestra suerte, ... desde luego no, sino a vosotras mismas A.Pr.1076, μὴ δῆτα, μὴ δῆτ', ὦ θεῶν ἁγνὸν σέβας, ἴδοιμι ταύτην ἡμέραν no, no, sagrada majestad de los dioses, que no vea yo ese día S.OT 830, cf. E.Med.646, And.Myst.149, D.21.183, Lycurg.116, Luc.Am.35.
III en respuestas afirm. sí, sin duda, desde luego, eso o intrad.
1 como eco de las palabras del hablante anterior frec. en diálogo -εἴη δ' ἄνατον πρᾶγμα ... -ἴδοιτο δῆτ' ἄνατον φυγὰν ... Θέμις ojalá no sea un asunto dañino ... -ojalá vea Temis este auxilio como no dañino A.Supp.359, -φεῦ. -φεῦ δῆτα -¡ay de mí! -sí, ¡ay! S.El.844, -κόμιζέ με. -κομιζέτω δῆθ' S.OT 445, -ἴσασιν ὅστις ἦρξε ... -ἴσασι δῆτα E.Med.1373
•a veces reforzado por un juramento -καλά γε. -καλὰ δῆτ', ὦ θεοί Antiph.59.3, -μισῶ δ' ἅπαντας τοὺς θεούς ... -νὴ τὸν Δί' ἀεὶ δῆτα θεομισὴς ἔφυς Ar.Au.1548, cf. Eq.6, Ach.1228, Pl.R.333a
•a veces rectificando en parte -οἴκτιρέ γ' ἡμᾶς ... -οἴκτιρε δῆτα σοῦ ... ἐκγόνους compadécete de nosotros ... -compadécete más bien de tus descendientes E.El.673, cf. 676, Pl.Lg.636a
•tb. en el discurso continuo, apoyando la repetición δι' εὐωνύμων τετυμμένοι, τετυμμένοι δῆθ' A.Th.889, ὥς μ' ἀπώλεσας· ἀπώλεσας δῆτ', ὦ κασιγνητὸν κάρα ¡cómo me has perdido, sin duda me has perdido, hermano! S.El.1164, ἰὼ ἰὼ δύστηνε σύ, δύστηνε δῆτα desgraciado tú, desgraciado sin duda S.Ph.760, ἑσπέρας γε ... ἑσπέρας δῆτα por la tarde ... pues bien, por la tarde Pl.Prt.310c, cf. Ar.Nu.269, Ec.1122.
2 apoyando el sentido, no la repetición, de las palabras del primero βούλῃ θίγω σου κἀνακουφίσω δέμας; -λαβοῦ λαβοῦ δῆτα -¿quieres que te coja y te ayude a incorporarte? -sí, cógeme, cógeme E.Or.219, Μύσιδδέ τοι ὅ τι λῇς ποθ' ἁμέ. -νὴ Δί', ὦ φίλη γύναι, λέγε δῆτα -cuéntanos lo que quieras. -por Zeus, amiga, sí, dinos Ar.Lys.96, cf. A.Pers.988, Pl.Alc.1.130b.
IV usos enf., menos frec.
1 sin duda, efectivamente o intrad., en exclamaciones e imprecaciones ὤμοι μοι, τί πάθω; τάλας δῆτ' ἐγὼ σύ τε, μᾶτερ E.Andr.514, ὦ μακάριοι δῆτα, οἳ ἂν ἡμῶν νικήσαντες ἐπίδωσι τὴν πασῶν ἡδίστην ἡμέραν X.HG 2.4.17, cf. Ar.Nu.6, νὴ τὸν Δί', εὖ δῆθ' οὑτοσί ¡por Zeus, muy bien hecho! Men.Georg.63.
2 precisamente c. pron. ὁρᾷς ὅσον καὶ τοῦτο δῆτα κερδανεῖς ve cuánto provecho, precisamente en esto, vas a sacar Ar.V.796, ἐκεῖνος αὐτὸς δῆτα Ar.Ra.552.
3 verdaderamente, absolutamente c. adj. ἅπασι δῆτα absolutamente a todos Ar.Ec.1144, μετὰ τοῦτο δ' ἤδη καὶ γέλοιον δῆτα τι ἐπόησα tras esto hice una cosa verdaderamente divertida Ar.Pl.697, ἀλλά με πικρὴ δῆτα ... ἴσχει ἀνάγκη pero a mí me retiene una necesidad realmente amarga A.R.2.232, ἄκουσον τὰ Βότρυος περισσὰ δῆτα κήδη AP 13.23 (Asclep.)
•c. adv. καλῶς δῆτα ἔφησθα ἐμὸς εἶναι φίλος has hecho muy bien en decir que eres amigo mío D.Chr.59.7.
4 tras relat. precisamente el que ἢ ... κλαύσω πολεμάρχους, οἳ δῆτ' ὀρθῶς ... ὤλοντ' ἀσεβεῖ διανοίᾳ; o ¿he de llorar a los jefes guerreros, los que precisamente han perecido con razón por su forma impía de pensar? A.Th.829, cf. Eu.399, S.Ph.130.
5 c. verb. u or. αὐτὸς (ὁ δαίμων) δ' ἀναλοῖ δῆτα δύσποτμον γένος el (dios) que precisamente está llevando a la perdición a ese linaje infortunado A.Th.813, σκόπει δῆτα, ὦ Σώκρατες mira bien, Sócrates Pl.Grg.452c, cf. Ar.Nu.1058.
6 acompañada de otras partíc.:
a) ἀλλὰ δῆτα, frec. mostrando sorpresa o haciendo una objeción ἀλλὰ δῆτα, ὦ Σώκρατες, πολὺ ἐπιδίδως verdaderamente, Sócrates, haces grandes progresos Pl.Cra.410e, cf. Tht.171d, X.Oec.11.4, ἀλλ' ἀπ' ἐχθρῶν δῆτα πολλὰ μανθάνουσιν οἱ σοφοί pero precisamente de sus enemigos los sabios aprenden muchas cosas Ar.Au.375;
b) καὶ δῆτα equiv. coloquial de καὶ δή y efectivamente, y precisamente, y en verdad uniendo or. πρότερον δέ μοι θυμὸς εἰπεῖν θέσιός τε πέρι τοῦ νηοῦ καὶ μεγέθεος, καὶ δῆτα ἐρέω primero deseo hablar de la situación del templo y de su tamaño, y así lo voy a hacer Luc.Syr.D.27, καὶ δῆτα καί τοτε ... λαμπρὸν ἔργον διεπράξατο y en verdad incluso entonces realizó una brillante labor D.C.60.34.5, cf. Ph.1.169, D.Chr.7.82, 7.101, Plu.2.1117d, Cam.12, Luc.Syr.D.47, Gal.10.268, Aristid.Or.48.43, Philostr.Her.22.7, Them.Or.14.181a, Lib.Ep.95.5
•tb. uniendo palabras τῶν τε ἄλλων νοσημάτων καὶ δῆτα ἀσθενείας τε καὶ ὄκνου καὶ μαλακίας y entre otras enfermedades debilidad física, en particular, pereza y flojera D.Chr.7.112, Σμύρνα καὶ Χῖος, καὶ δῆτα σὺν ταύταις καὶ τὸ Ἄργος Esmirna y Quíos, y por supuesto con ellas Argos D.Chr.7.119.
C introd. la opinión del autor o el hablante, tb. enf., frec. en prosa, tard.
1 restringiendo la afirm. a la opinión del autor sin duda, al parecer, evidentemente, como es lógico ἁ δ' ἄλλον ἄλλῃ δῆτα μαστεύει τινά y ella (la mujer vieja abandonada por un joven) busca sin duda a otro en otro lugar Epich.267.4, ἀλλὰ δῆτα οὐ χρὴ τὸν νομοθέτην μόνον τῶν γραφόντων ... συμβουλεύειν ... Pl.Lg.858d, cf. D.19.287, ὁ δὲ ... ταχὺ μὲν ἐξεῦρε λῃστὰς ἁλιεῖς ... καὶ δῆτα ἀνέπλευσεν ἐπὶ τὴν Τύρον éste rápidamente reclutó como ladrones a pescadores y al parecer volvió a Tiro Ach.Tat.2.17.3
•frec. en expresiones de causa καὶ Ἀρταξάτης κατεσιώπησεν, ὡς δῆτα μὴ θαρρῶν ἐν κινδύνῳ τοῦ δεσπότου καθεστηκότος παιδιᾶς ἐρωτικῆς μνημονεύειν también calló Artajates, no atreviéndose sin duda, cuando su amo afrontaba peligros, hablarle de juegos amorosos Charito 6.9.4, cf. 8.2.7.
2 c. valor irón. indic. falsa apariencia supuestamente, en apariencia, aparentemente c. ὡς y part. como si οὗτος δ' αὖ τοὐναντίον τὸν δεσπότην ὁ δοῦλος ἐξετάζει, ὡς δῆτα πονηρὸν ... ἐπιδείξων este esclavo por el contrario controla al amo, queriendo mostrar(lo) como si fuera malvado D.45.76, ὑπὸ τῶν μίμων ὁ βασιλεὺς εἰσεφέρετο ὅλος κεκαλυμμένος καὶ εἰς τὴν γῆν ἐτίθετο ὡς εἷς ὢν δῆτα τῶν μίμων el rey era llevado por los mimos y, completamente tapado, se le depositaba en el suelo como si fuera uno de los mimos Plb.30.26.7, cf. δῆθεν I 1.
• Etimología: Forma enfática de δή q.u.
German (Pape)
[Seite 569] nachdrücklicher als δή, eine Gewißheit ausdrückend, gewiß, in der Tat; bes. – a) in Antworten, mit Wiederholung eines Wortes bejahend; γιγνώσκεθ' ὑμεῖς ἥτις ἔσθ' ἥδ' ἡ γυνή; – γιγνώσκομεν δῆτα, Ar. Th. 606; Plat. Phaed. 90 d; οἰκτρὸν δῆτα, ja wohl, bejammernswert; auch sonst, wenn ein Wort nachdrücklich wiederholt wird, vgl. Aesch. Spt. 817; Soph. El. 1164. ἀπώλεσας· ἀπώλεσας δῆτα, vgl. Phil. 760; O. R. 445; zuweilen ironisch, οὐ δῆτα, ganz u. gar nicht, Ar. Av. 1391; Pl. 1070 u. sonst. – b) in Fragen, τί οὖν δῆτ' άν εἴη ἐπιστήμη; was denn nun, Plat. Theaet. 164 b; ἆρα δῆτα, Ar. Vesp. 463; oft bei Tragg., vgl. Aesch. Prom. 627; Soph. Tr. 342; Eur. Phoen. 901; τί δῆτ' ἐπειδάν, was werdet ihr erst sagen, wenn, Ar. Ach. 1101 u. öfter, wie a. com. – c) bei Wünschen u. Befehlen, nachdrücklich, u. Unwillen ausdrückend, ἀπόλοιο δῆτ' ὦ πόλεμε Ar. Nubb. 6; σκόπει δῆτα, betrachte doch nur, Plat. Gorg. 452 c; μὴ δῆτα πρὸς θεῶν τοῦτο μ' ἐργάσῃ, ja nicht, nimmermehr, Soph. El. 1206; vgl. Ar. Pl. 937; Th. 540; – ἦ δῆτα, traun ja, Aesch. Spt. 670; καὶ δῆτα, Thuc. 6, 38.
French (Bailly abrégé)
particule d'affirmation : oui certes, oui en vérité ; ἦ δῆτα, certes oui ; καὶ δῆτα, et en vérité ; τί δῆτα ; ESCHL quoi donc alors ? πῶς δῆτα ; comment donc ? οἶσθα δῆτα ; SOPH tu connais sans doute ?;
◊ pour exprimer -- l'indignation : καὶ δῆτ' ἐτόλμας ; SOPH ainsi tu as osé ! ταῦτα δῆτ' ἀνεκτά ; SOPH tout cela est-il tolérable, en vérité ? -- ou l'ironie : τῷ σῷ δικαίῳ δῆτ' ἐπισπέσθαι με δεῖ ; SOPH est-ce donc à ce qui te paraît juste qu'il me faut obéir ?
Étymologie: δή.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
δῆτα [δή] in vraagzinnen dan toch, soms:. πῶς δῆτ’ ἄνατος ἦσθα Λοξίου κότῳ hoe dan toch ben je niet gedeerd door de woede van Loxias? Aeschl. Ag. 1011; βούλει δῆτα; wil jij soms? Plat. Phlb. 62c; πῶς δῆτα δίκης οὔσης ὁ Ζεὺς οὐκ ἀπόλωλεν; hoe bestaat het dat, als recht bestaat, Zeus niet is omgekomen? Aristoph. Nub. 904. in antwoorden zeker, natuurlijk, inderdaad:. ἄπελθε... – οὐ δῆτα ga weg! – -zeker niet! Eur. Hipp. 334; γιγνώσκομεν δῆτα inderdaad kennen we haar Aristoph. Th. 606. emfatisch toch, zeker:. λαβοῦ, λαβοῦ δῆτα hou mij vast, hou mij dan toch vast! Eur. Or. 219; σκόπει δῆτα denk toch eens na! Plat. Grg. 452c.
Russian (Dvoretsky)
δῆτα: [усил. к δή] частица со знач.:
1 (усиленного утверждения) да, право, конечно, же: ἦ δῆτα Aesch. да, безусловно; οὐ δῆτα Arph., Plat., Arst. да нет, совсем нет, нисколько; οὐ δῆτα ἔγωγε Arph. ни в коем случае;
2 (подчеркнутого повторения) да, именно: ὡς μ᾽ ἀπώλεσας! ἀπώλεσας δῆτα Soph. как погубил ты меня! да, вот именно погубил; ἑσπέρας γε. - Ἑσπέρας δῆτα Plat. вечером, конечно. - Да, именно вечером;
3 (подчеркнутого вопроса), же, разве, (не), неужели: πῶς δῆτα; Aesch. каким же это образом?; τὴν οἶσθα δῆτα; Soph. ты-то знаешь ее?; καὶ δῆτα ἐτόλμας; Soph. и ты осмелился?; ἦ ταῦτα δῆτα κλύειν; Soph. разве можно слушать подобные вещи?;
4 (пожелания): σκόπει δῆτα Plat. да ты вдумайся; ἀπόλοιο δῆτα! Arph. ах, да пропади ты пропадом!
Greek Monolingual
δῆτα επιρρ. (Α) (εκτεταμένος και εμφατικότερος τύπος του δη, ο οποίος ουδέποτε τίθεται στην αρχή στίχου ή πρότασης, με εξαίρεση στον Σοφ. Αίας 986)
1. βέβαια, φανερά, αναμφίβολα, πράγματι, εννοείται
2. μάλλον
3. (με άρνηση) όχι βέβαια
4. (σε ερωτήσεις, ευχές, επιθυμίες) λοιπόν.
Greek Monotonic
δῆτα: επίρρ., εμφατικός τύπος του δή, ασφαλώς, βέβαια, αναμφίβολα, φυσικά·
1. στις αποκρίσεις, προστίθεται στη λέξη η οποία επαναλαμβάνει την έννοια της ερώτησης, ἴσασιν; γνωρίζουν; απάντ. ἴσασι δῆτα, βεβαίως γνωρίζουν, σε Ευρ.· συχνά με άρνηση, οὐδῆτ' ἔγωγε, μα όχι βέβαια εγώ, σε Αριστοφ.
2. σε ερωτήσεις, κυρίως για να δηλώσει συμπέρασμα ή συνέπεια, τί δῆτα; τι λοιπόν;· πῶς δῆτα; ἆρα δῆτα κ.λπ., σε Τραγ.· μερικές φορές εκφράζει δυσανασχέτηση, καὶ δῆτ' ἐτόλμας; και λοιπόν τόλμησες; σε Σοφ.· ταῦτα δῆτ' ἀνασχετά; στον ίδ.· ειρων., τῷ σῷ δικαίῳ δῆτ'; το δικό σου αίσθημα δικαιοσύνης πρέπει..., στον ίδ.
3. σε επιθυμία ή ευχές, ἀπόλοιο δῆτα, χάσου λοιπόν!, σε Αριστοφ.· σκόπει δῆτα, κοίτα μονάχα, σκέψου μονάχα, σε Πλάτ. κ.λπ.
Greek (Liddell-Scott)
δῆτα: ἐκτεταμένος καὶ ἐμφατικώτερος τύπος τοῦ δή, ὅπερ τὸ πρῶτον εὑρίσκεται παρ᾿ Ἡροδ. 4. 69, ἀλλὰ κατὰ τὸ πλεῖστον παρ᾿ Ἀττ. ποιηταῖς (ἰδίως παρ᾿ Αἰσχύλῳ) καὶ Πλάτ. Οὐδέποτε τίθεται ἐν ἀρχῇ προτάσεως ἢ στίχου πλὴν παρὰ Σοφ. Αἴ. 986. Κοινῶς ἑρμηνεύεται: φανερῶς, βεβαίως, ἀναμφιβόλως, ἐννοεῖται. 1) ἐν ἀποκρίσεσι, κατὰ τὸ πλεῖστον προστιθέμενον εἰς λέξιν, ἥτις ἀντηχεῖ τὴν ἐρώτησιν ἢ ἐπαναλαμβάνει τὴν ἔννοιαν αὐτῆς, ὡς ἴσασιν ὅστις ἦρξε…; ἀπόκρισις: ἴσασι δῆτα, βέβαια, γνωρίζουσιν, Εὐρ. Μηδ. 1372· γιγνώσκεθ᾿ ὑμεῖς...; ἀπόκρισις: γιγνώσκομεν δῆτα, ὤ, μάλιστα γινώσκομεν αὐτήν, Ἀριστοφ. Θεσμ. 606· ἰώ; ἀπόκρ. ἰὼ δῆτα Αἰσχύλ. Πέρσ. 1071· Σοφ. Ο. Κ. 536· ἆρ᾿ οὐχ οἱόν τε; ἀπόκρ. οὐ δῆτα Πλάτ. Μένωνι 73Β, πρβλ. Πολ. 333Α, 381Β, 563Ε, Φαίδωνι 90D· (ὡσαύτως μετὰ λέξεως ἐπαναλαμβανομένης ἐν τῷ αὐτῷ λόγῳ, ὥς μ᾿ ἀπωλέσας!‒ ἀπωλέσας δῆτ᾿, πῶς μὲ κατέστρεψας!‒ ναί, μάλιστα, μὲ κατέστρεψας ἀληθῶς, Σοφ. Ἠλ. 1164· δύστηνε. ‒ δύστηνε δῆτα ὁ αὐτ. Φ. 760)· ‒ ἐνίοτε ὅπως διορθώσῃ τις τὸν προλαλήσαντα, οἴκτιρέ θ᾿ ἡμᾶς..., ἀπόκρ. οἴκτιρε δῆτα… ἐκγόνους, μάλιστα, ἀληθῶς λυπήσου..., Εὐρ. Ἠλ. 673, πρβλ. 676·‒ ὡσαύτως ἄνευ ἐπαναλήψεως τῆς λέξεως, αὐτὸς δ᾿ ἀναλοῖ δῆτα, ναὶ ἀληθῶς…, Αἰσχύλ. Θήβ. 813, πρβλ. Ἀριστοφ. Βατρ. 552· συχνάκις μετ᾿ ἀρνήσεως, οὐχὶ οὕτως, οὐ δῆτα μὰ τὸν Ἀπόλλω ὁ αὐτ. Ἱππ. 871· οὐ δῆτ᾿ ἔγωγε, κατ᾿ ἀλήθειαν λέγω, ὄχι ἐγώ, ὁ αὐτ. Ὄρν. 1391, πρβλ. Εὐρ. Μηδ. 1048· οὐ δῆτα Λακων. παρ᾿ Ἀριστ. Ρητ. 3. 18, 6, πρβλ. Πολ. 5. 11, 3. 2) ἐν ἐρωτήσεσι, πρὸς δήλωσιν συμπεράσματος ἢ ἀκολουθίας, τί δῆτα; τί λοιπόν; Αἰσχύλ. Πρ. 627, Ἀριστοφ. Νεφ. 1087, κτλ., πρβλ. Ἐλμσλ. Ἀριστοφ. Ἀχ. 1024 (1011)· πῶς δῆτα; Αἰσχύλ. Ἀγ. 1211, Ἀριστοφ. Νεφ. 79· ἆρα δῆτα; Σοφ. Ο. Τ. 1014· εἶτα δῆτα; Εὐρ. Ἑκ. 623· ἀλλὰ δῆτα…; ὡς τὸ τελευταῖον ἐρώτημα ὁλοκλήρου σειρᾶς, Σοφ. Αἴ. 466, Εὐρ. Ὀρ. 781, κτλ.· ποῦ δῆτ᾿ ὁ τῖμος; Αἰσχύλ. Χο. 916, πρβλ. 1075, κτλ.· ‒ ἐνίοτε ἐκφέρει ἀγανάκτησιν, καὶ δῆτ᾿ ἐτόλμας; καὶ λοιπὸν εἶχες τὴν τόλμην…; Σοφ. Ἀντ. 449· ταῦτα δῆτ᾿ ἀνασχετά; ὁ αὐτ. Φ. 987· ἦ ταῦτα δῆτ᾿ ἀνεκτά; ὁ αὐτ. Ο. Τ. 429· ἔγνωκας οὖν δῆτ᾿…; Ἀριστοφ. Ἱππ. 871· ‒ ἐνίοτε δὲ ἔχει μικρὰν χροιὰν εἰρωνίας, τῷ σῷ δικαίῳ δῆτ᾿ ἐπισπέσθαι με δεῖ; τὴν ἰδικήν σου δὰ δικαιοσύνην πρέπει…; Σοφ. Ἠλ. 1037, πρβλ. Ο. Τ. 364· ‒ οὕτω καὶ ὅπου ἐρώτησις μᾶλλον ἐννοεῖται ἢ τίθεται, μετὰ τὸ ἀλλά, ἀλλ᾿ ἡ τέκνων δῆτ᾿ ὄψις ἦν ἐφίμερος αὐτόθι 1375, πρβλ. Ἀριστοφ. Ὄρν. 375, Πλάτ. Ἱππ. Μ. 283C· τὴν Εὐρυτείαν οἶσθα δῆτα παρθένον; βεβαίως γνωρίζεις (δὲν εἶναι ἔτσι;)…, Σοφ. Τρ. 1219. 3) ἐπὶ εὐχῆς ἢ ἐκφράσεως ἐπιθυμίας, ἀπόλοιο δῆτα, χάσου λοιπόν! Ἀριστοφ. Νεφ. 6· λαβοῦ, λαβοῦ δῆτ᾿, ἔλα, πιάσε, λοιπόν, Εὐρ. Ὀρ. 219, πρβλ. 1231, κτλ.· σκόπει δῆτα, μόνον σκέψαι, Πλάτ. Γοργ. 452Β· ‒ μετὰ τοῦ μὴ ἐνισχύει τὴν παράκλησιν ὅπως μὴ γείνῃ τι ἢ ἀπευχήν, μὴ δῆτα τοῦτό γ᾿ Σοφ. Φ. 763, πρβλ. 1367· μὴ δῆτα, μὴ δῆτ᾿ ἴδοιμι αὐτόθι 830, πρβλ. 1153. 4) ἐνίοτε τίθεται καὶ ἐπὶ ἐπαναλήψεως ἢ συνεχίσεως τοῦ λόγου μετὰ παρένθεσιν, ἑσπέρας γε…, ‒ ἑσπέρας δῆτα Πλάτ. Γοργ. 310C. ΙΙ. σπανίως ὡς τὸ δὴ Ι, ἀναφερόμενον εἰς λέξεις καὶ οὐχὶ πρότασιν, ἅπασι δῆτα Ἀριστοφ. Ἐκκλ. 1143.
Frisk Etymological English
See also: s. δή.
Middle Liddell
more emphatic form of δή]
certainly, to be sure, of course:
1. in answers, added to a word which echoes the question, ἴσασιν; do they know? Answ. ἴσασι δῆτα aye they know, Eur.; often with a negat., οὐ δῆτ' ἔγωγε faith not I, Ar.
2. in questions, mostly to mark an inference or consequence, τί δῆτα; what then? πῶς δῆτα; ἆρα δῆτα, etc. Trag.:— sometimes it expresses indignation, καὶ δῆτ' ἐτόλμας; and so thou hast dared? Soph.; ταῦτα δῆτ' ἀνασχετά; Soph.; ironical, τῶι σῶι δικαίωι δῆτ'; your principle of justice forsooth, Soph.
3. in prayers or wishes, ἀπόλοιο δῆτα now a murrain take thee! Ar.; σκόπει δῆτα only look, Plat., etc.
Frisk Etymology German
δῆτα: {dē̃ta}
See also: s. δή.
Page 1,383
English (Woodhouse)
really, truly, in questions, in sooth, in strong prohibitions, to add emphasis, to emphasise a statement