ὀφείλω: Difference between revisions
(strοng) |
(T21) |
||
| Line 27: | Line 27: | ||
{{StrongGR | {{StrongGR | ||
|strgr=or (in [[certain]] tenses), its prolonged [[form]] opheileo [[probably]] from the [[base]] of [[ὄφελος]] ([[through]] the [[idea]] of accruing); to [[owe]] (pecuniarily); [[figuratively]], to be [[under]] [[obligation]] ([[ought]], [[must]], should); [[morally]], to [[fail]] in [[duty]]: [[behove]], be [[bound]], (be) [[debt]](-or), (be) [[due]](-ty), be [[guilty]] ([[indebted]]), ([[must]]) [[need]](-s), [[ought]], [[owe]], should. See [[also]] [[ὄφελον]]. | |strgr=or (in [[certain]] tenses), its prolonged [[form]] opheileo [[probably]] from the [[base]] of [[ὄφελος]] ([[through]] the [[idea]] of accruing); to [[owe]] (pecuniarily); [[figuratively]], to be [[under]] [[obligation]] ([[ought]], [[must]], should); [[morally]], to [[fail]] in [[duty]]: [[behove]], be [[bound]], (be) [[debt]](-or), (be) [[due]](-ty), be [[guilty]] ([[indebted]]), ([[must]]) [[need]](-s), [[ought]], [[owe]], should. See [[also]] [[ὄφελον]]. | ||
}} | |||
{{Thayer | |||
|txtha=[[imperfect]] [[ὤφειλον]]; [[present]] [[passive]] participle ὀφειλόμενος; from [[Homer]] [[down]]; to [[owe]];<br /><b class="num">a.</b> [[properly]], to [[owe]] [[money]], be in [[debt]] for: τίνι τί, τό ὀφειλόμενον, [[that]] [[which]] is [[due]], the [[debt]], [[αὐτῷ]] ([[which]] L Tr WH [[omit]]), [[that]] [[due]] to him, τί, [[passive]] [[τήν]] εὔνοιαν ὀφειλομένην, the [[good-will]] [[due]] (A. V. ([[not]] R. V.) [[due]] [[benevolence]]), μηδενί [[μηδέν]] ὀφείλετε ([[here]] ὀφείλετε, on [[account]] of [[what]] precedes and [[what]] follows, [[must]] be taken in its broadest [[sense]], [[both]] [[literal]] and tropical), [[εἰ μή]] τό ἀλλήλους ἀγαπᾶν, [[owe]] no [[one]] [[anything]] [[except]] to [[love]] [[one]] [[another]], [[because]] we [[must]] [[never]] [[cease]] [[loving]] and the [[debt]] of [[love]] [[can]] [[never]] be paid, to be a [[debtor]], be [[bound]]: to be [[under]] [[obligation]], [[bound]] by [[duty]] or [[necessity]], to do [[something]]; it behooves [[one]]; [[one]] [[ought]]; used [[thus]] of a [[necessity]] imposed [[either]] by [[law]] and [[duty]], or by [[reason]], or by the times, or by the [[nature]] of the [[matter]] [[under]] [[consideration]] (according to Westcott (Epistles of John , p. 5), Cremer, others, denoting [[obligation]] in its [[special]] and [[personal]] aspects): ὀφείλει ἀποθανεῖν, he [[ought]] to [[die]]); A. V. [[need]] so requireth)); [[ὤφειλον]] συνίστασθαι, I [[ought]] to [[have]] been commended, i. e. I [[can]] [[demand]] [[commendation]], [[ὀφειλέτης]], b., [[ὀφείλημα]], b.), [[ὀφείλω]] τίνι, to [[have]] wronged [[one]] and [[not]] [[yet]] made [[amends]] to him (A. V. [[indebted]]), [[προσοφείλω]].) | |||
}} | }} | ||
Revision as of 18:02, 28 August 2017
English (LSJ)
impf. ὤφειλον; Ep. ὀφέλλω (also Aeol., IG12(2).67.7 (Mytil.), and Arc., ib.5(2).343.27 (Orchom. Arc., iv B. C.)), impf. ὤφελλον or ὄφελλον, v. infr. II. 2, 3 (the Att. or Ion. ὀφείλετ', ὄφειλον in Il.11.686, 688, 698, Hes.Op.174 is prob. due to the Copyists): fut.
A ὀφειλήσω X.Cyr.7.2.28, D.30.7, also ὀφειλέσω TAM2.431, al.: aor. 1 ὠφείλησα Ar.Av.115, Th.8.5 (ἐπ-): pf. ὠφείληκα: plpf. -ήκειν D.45. 33: aor. 2 ὤφελον (v. infr. 11.2, 3):—Pass., aor. part. ὀφειληθείς Th. 3.63. (Cret. ὀφήλω GDI5015.21, written ὀπέλο Leg.Gort.10.20, al., Arc. ὀφέλλω (v. supr.) and ὀφήλω SIG306.40 (Tegea, iv B. C.): in early Att. Inscrr. written both ὀφελ -IG 12.91.8, al., and ὀφειλ- ib.109.9, al.):—owe, have to pay or account for, τὸ καὶ μοιχάγρι' ὀφέλλει Od.8.332; ὅτι μοι . . ζωάγρι' ὀφέλλεις ib.462; χρεῖος, τό ῥά οἱ πᾶς δῆμος ὄφελλεν 21.17; πολέσιν γὰρ Ἐπειοὶ χρεῖος ὄφειλον Il.11.688; ζημίην ὀ. τῷ θεῷ Hdt.3.52, etc.: metaph., μητέρα μοι ζώουσαν ὀφέλλετε Call.Fr. 126; τί ὀφείλω; what do I owe? Ar.Nu.21; ὀ. ἀργύριον, χρέα, Id.Av. 115, Nu.117; ὀ. ἢ θεῷ θυσίας ἢ ἀνθρώπῳ χρήματα Pl.R.331b; ὀ. τινὶ δρᾶν τι ib.332a: c. dat. only, ὀ. τινί to be debtor to another, Ar.Nu. 1135, Lys.581, etc.; τρίτον δὲ χαίρειν, εἶτ' ὀ. μηδενί Philem.163: abs., to be in debt, Ar.Nu.485, etc.; οἱ ὀφείλοντες debtors, Arist.EN1167b21, Plu.2.832a:—Pass., to be due, ἔνθα χρεῖός μοι ὀφέλλεται (v.l. ὀφείλεται) Od.3.367; χρεῖος ὀφείλετο Il.11.686, 698; ἢν . . ὀφείληταί τί μοι Ar.Nu.484; μισθὸς τοῖς στρατιώταις ὠφείλετο X.An.1.2.11, etc.; τὸ ὀφειλόμενον a debt, ib.7.7.34; -όμενα ἀποδιδόντες Hdt.5.99, cf. Simon. ap. Pl.R.331e. 2 metaph., ὀ. μέλος τινί Pi.O.10(11).3; πολλὰ δώμασιν καλά E.HF287; ὀ. χάριν, v. χάρις 1.2; Ἀπόλλωνι χαριστήρια X.Cyr.7.2.28; τὴν ψυχὴν πᾶσιν Ael.VH10.5:—Pass., ὀφείλεταί τινι ἐκ θεῶν κλέος A.Fr.315; ὀ. τινὶ εὐεργεσία Th.1.137; ἀντὶ χαρίτων ἔχθραι ὀ. X.Cyr.4.5.32; τοῖς μὲν ἐχθροῖς βλάβην ὀ., τοῖς δὲ φίλοις ὠφελίαν Pl. R.335e, cf. 332b; τοὐφειλόμενον πράσσουσα Δίκη what is due, A.Ch. 310. 3 as a legal term, to be bound to render, εὐθύνας ὤφειλον And. 1.73 codd. (f.l. for ὦφλον): hence, like ὀφλισκάνω, incur a penalty, ζημίαν Lys.9.10; διπλῆν τὴν βλάβην Id.1.32, cf. E.Andr.360; τὴν τοιαύτην δίκην Pl.Lg.909a, cf. 774b, 774d, 844e, D.21.77; ἁμαρτίαν ὀ. Μηνὶ Τυράννῳ IG3.74.15 (ii/iii A. D.). 4 in Pass., of persons, to be due or liable to, θανάτῳ πάντες ὀφειλόμεθα Simon.122, cf. LXX Wi.12.20, IG3.1381; but τοιαύταις χερσὶν ὀφειλόμεθα our help is due, AP9.283 (Crin.). II c. inf., to be bound, to be obliged to do, ὀφέλλετε ταῦτα πένεσθαι ye are bound, ye ought to... Il.19.200, cf. Hdt.1.41,42, al., E.Alc.682, 712, etc.; and of things, ought to be, ὁ λόγος οὐκ ἀκριβῶς ὀ. λέγεσθαι Arist.EN1104a2:—Pass., δράσαντι γάρ τοι καὶ παθεῖν ὀφείλεται A.Fr.456; σοὶ τοῦτ' ὀφείλεται παθεῖν it is thy destiny to... S.Ph. 1421, cf. El.1173; ὡς πᾶσιν ἡμῖν κατθανεῖν ὀφείλεται E.Alc.419, cf. 782, Or.1245, Lys.25.11; v. supr.1.4. 2 in this signf. Ep. impf. ὤφελλον or ὄφελλον and aor. ὤφελον or ὄφελον are used of that which one has not, but ought to have, done (ought being the pret. of owe), ὤφελεν ἀθανάτοισιν εὔχεσθαι Il.23.546; νῦν ὄφελεν πονέεσθαι λισσόμενος 10.117, cf. Od.4.472. 3 these tenses are also used, folld. by pres. or aor. inf., in wishes that something were or had been in present or past, ἀνδρὸς . . ὤφελλον ἀμείνονος εἶναι ἄκοιτις I ought to be... would that I were . . ! Il.6.350; τὴν ὄφελ' ἐν νήεσσι κατακτάμεν Ἄρτεμις would that Artemis had slain her !, Il.19.59, cf. Od.4.97; τιμήν πέρ μοι ὄφελλεν Ὀλύμπιος ἐγγυαλίξαι Il.1.353: freq. preceded by εἴθε (Ep. αἴθε) , ὡς, ὡς δή, which express the wish still more strongly, αἴθ' ὄφελες ἄγονός τ' ἔμεναι ἄγαμός τ' ἀπολέσθαι O that thou hadst!, Il.3.40, cf. 1.415, etc.; αἴθ' ὤφελλες . . σημαίνειν 14.84; αἴθ' ὤφελλ' ὁ ξεῖνος . . ὀλέσθαι Od.18.401; αἴθ' ἅμα πάντες . . ὠφέλετε . . ἐπὶ νηυσὶ πεφάσθαι Il.24.254: with ὡς, ὡς ὄφελον . . ἑλέσθαι O that I had . . !, 11.380; θανέειν Od.14.274; ὡς πρὶν ὤφελλον ὀλέσθαι Il.24.764, cf. Od.14.68; ὡς ὤφελες αὐτόθ' ὀλέσθαι Il.3.428; ὡς . . ὤφελες Od. 2.184; ὡς ὄφελεν . . Il.3.173, etc.: strengthd., ὡς δὴ ἔγωγ' ὄφελον . . Od.1.217: also with neg., μὴ ὄφελες λίσσεσθαι . . would thou hadst never . . !, Il.9.698; ἣ μὴ ὤφελλε γενέσθαι 17.686; τὼ μὴ γείνασθαι ὄφελλον Od.8.312; ὡς μὴ ὤφελλε τεκέσθαι Il.22.481; ὡς δὴ μὴ ὄφελον νικᾶν Od.11.548.—So in Trag. and Att., ὤφελον . . S.OT1157; ὤφελες . . Ar.Th.865; ὤφελε . . A.Pr.48, X.An.2.1.4, etc.: also, as in Ep., εἴθ' ὤφελες . . S.El.1021; εἴθ' ὤφελ' . . Ar.Nu.41, etc.; εἰ γὰρ ὤφελον . . Id.Ec.380, Pl.R.432c, Cri.44d; ὡς ὤφελες . . Ar.Ra.955: with neg., μήποτ' ὤφελον S.Ph.969, E.Alc.880 (anap.), D.18.288; ὡς μήποτ' ὤφελον . . E.Ion286; ὡς μηδὲ νῦν ὤφελον D.21.78: without augm. in Hdt., εἶδον . . τὸ μὴ ἰδεῖν ὄφελον (v.l. ὤ-) 1.111, cf. 3.65: sts. in Trag. (lyr. and anap.), εἴθ' ὄφελε . . A.Pers.915; ὄφελε . . S.Aj. 1192; μήποτ' ὄφελον . . E.Med.1413. (In this signf. ὤφειλον is used in late Ep., ὡς μὴ ὤφειλες ἱκέσθαι Q.S.5.194, but ὤφελλον shd. be read in Hes.Op.174 and ὤφελε in E.IA1291.) b with ind., ὤφελε μηδ' ἐγένοντο θοαὶ νέες Call.Epigr.19.1, cf. Q.S.10.378, etc. c ὄφελον (Adv. acc. to A.D.Adv.142.9, EM643.48) in this signf.: c. acc. et inf., ὤμοι ἐγών, ὄφελόν με . . ὀλέσθαι Orph.A.1159: even with 2 pers. of Verb, ὄφελον ἐβασιλεύσατε 1 Ep.Cor.4.8, cf. 2 Ep.Cor.11.1, Ep.Gal.5.12, Apoc.3.15, LXX Jb.14.13, Ath.4.156a; ὄφελον δυνήσῃ Luc.Sol.1 (as a solecism): with 3 pers., Arr.Epict.2.18.15, D.Chr.38.47: with 1 pers. pl., ὄφελον ἀπεθάνομεν LXX Ex.16.3; ὤφελον (sic) εἰ ἐδυνάμεθα πέτασθαι PGiss.17.10 (ii A. D.): c. inf., ὄφελομ μὲν ἡ θεὸς . . στερῆσαι . . OGI315.16 (Pessinus, ii B. C.). III impers. ὀφείλει, it behoves, c. acc. et inf., Pi.N.2.6; ὄφελλέ με μήτε . . εἰσοράαν κτλ. A.R.3.678: so pers. in part., abs., αἱ ὀφείλουσαι ἱερουργίαι τῶν θεῶν the due services of the gods, PTeb.294.24 (ii A. D.); κατὰ τὸν ὀφείλοντα καιρόν Sor.1.79. (ὦφλον, ὤφληκα, aor. and pf. of ὀφλισκάνω, were prob. orig. aor. and pf. of ὀφείλω: ὄφελον in signf. II. 3c may be orig. neut. part. of ὤφελε (signf. 111) with omission of ἐστί.)
German (Pape)
[Seite 424] fut. ὀφειλήσω, aor. ὤφελον, ep. auch ὤφελλον (s. ὀφέλλω), schuldig sein, schul den; χρεῖ. ός τινι, Il. 11, 688; pass., χρεῖος ὀφείλεταί τινι, 11, 686; μέλος αὐτῷ ὀφείλων, Pind. Ol. 11, 3; pass., Λατοίδαισιν ὀφειλόμενον οὖρον ὕμνων, P. 4, 3; καὶ μὴν ὀφείλων γ' ἂν τίνοιμ' αὐτῷ χάριν, Aesch. Prom. 987; ὀφείλω τοῖς θεοῖς πολλὴν χάριν, Soph. Ant. 331, ich bin ihnen vielen Dank schuldig; pass., καὶ σοὶ τοῦτ' ὀφείλεται παθεῖν, El. 1164; οἷσιν οὐκ ἐλάσσονα βλάβην ὀφείλω, Eur. Andr. 360; πολλὴν χάριν ὀφείλω σοι τῆς γνωρίσεως, Plat. Polit.; τῷ Ἀσκληπιῷ ὀφείλομεν ἀλεκτρυόνα, wir schulden dem Asklepios einen Hahn, Phaed. 118 a; bes. δίκην, in einem Processe verurtheilt sein, wie ὀφλισκάνω, das gewöhnliche Präsens zu ὀφλεῖν, Legg. X, 909 a u. öfter. – Τὰ ὀφειλόμενα ἀποδιδόναι, das Schuldige, die Schuld abtragen, Rep. I, 331 e u. öfter; τοῖς στρατιώταις ὠφείλετο μισθός, Xen. An. 1, 2, 11; auch ὀφείλω τὴν ὑπόσχεσιν, ich muß mein Versprechen halten, Cyr. 5, 2, 8; καί μοι εὐεργεσία ὀφείλεται, Thuc. 1, 137; auch ohne accus., verschuldet sein, Schulden haben, εἴ τις ὀφείλει τῷ δημοσίῳ, Ar. Lys. 581; ὀφειλήσειν ἐπὶ πέντ' ὀβολοῖς, Dem. 30, 7; Sp., οἱ ὀφείλοντες, die Schuldner, Arist. eth. 9, 7; Plut. – Uebh. schuldig sein, verpflichtet sein, sollen, gew. c. inf., ὀφείλεις με χρηστοῖσι ἀμείβεσθαι, Her. 1, 41. 42. 111. 7, 50, 1. 152; ὀφείλει δρέπεσθαι ἄωτον, Pind. N. 2, 6; τοὐφειλόμενον πράσσουσα Δίκη, Aesch. Ch. 308; μηδὲ τόνδ' ὀφείλομεν κτείνειν, Eur. Hec. 395; γενναῖα ὑμᾶς ἀντιδρᾶν ὀφείλομεν, Suppl. 1178; pass., πᾶσιν ἡμῖν κατθανεῖν ὀφείλεται, Alc. 421; τοῖς φίλοις οἴεται ὀφείλειν τοὺς φίλους ἀγαθόν τι δρᾶν, Plat. Rep. I, 332 a; τύπῳ καὶ οὐκ ἀκριβῶς ὀφείλει λέγεσθαι, Arist. eth. 2, 2; Sp., τὸ αὐτὸ ὀφείλει πάσχειν οὗτος Pol. 6, 37, 5, ὤφειλε ποιεῖν τὰ τοῦ πολέμου 9, 36, 4. – Besonders wird so der aor. gebraucht, ὤφελον, ich hätte sollen, c. inf., ἀλλ' ὤφελεν ἀθανάτοισιν εὔχεσθαι, Il. 23, 546, er hätte beten sollen; τὴν ὄφελ' ἐν νήεσσι κατακτάμεν Ἄρτεμις ἰῷ, 19, 59; die hätte Diana tödten sollen, wodurch immer ausgedrückt wird, daß dies nicht geschehen ist; ἔμπας τις αὐτὴν ἄλλος ὤφελεν λαχεῖν, Aesch. Prom. 48; λώβαν, ἣν μήποτ' ἐγὼ προσιδεῖν ὁ τάλας ὤφελον, Soph. Trach. 994; Folgde; besonders zum Ausdruck eines Wunsches, bei dem man zugleich ausdrückt, daß er nicht in Erfüllung gegangen ist oder nicht in Erfüllung gehen könne, αἴθ' ὄφελες παρὰ νηυσὶν ἀδάκρυτος καὶ ἀπήμων ἧσθαι, säßest du doch, d. i. du solltest sitzen, Il. 1, 415, vgl. 3, 40. 14, 84. 18, 86; αἴθ' ὤφελλε, Od. 18, 401; αἴθ' ὠφέλετε, Il. 24, 254; αἴθ' ὄφελον, Od. 13, 204; und mit ὡς, ὡς ὄφελες oder ὤφελες, 2, 184; ὡς ὄφελεν oder ὤφελεν, Il. 3, 173. 4, 315. 6, 345. 7, 390. 21, 279; ὡς δή, Od. 1, 217. 5, 308. 11, 548; μὴ ὄφελες, wenn du doch nicht hättest, Il. 9, 698. 17, 686. 18, 19 Od. 8, 312; Hes. O. 176; – εἴθ' ὤφελεν, Ζεῦ, κἀμὲ θανάτου κατὰ μοῖρα καλύψαι, hätte mich doch das Todesgeschick umhüllt, Aesch. Pers. 879; εἴθ' ὤφελες τοιάδε τἡν γνώμην εἶναι, Soph. El. 1010, wärest du doch so, du hättest so sein sollen, aber du bist nicht so; ὄφελε πρότερον αἰθέρα δῦναι ἀνήρ, Ai. 1171; ὡς ὤφελες διαῤῥαγῆναι, Ar. Ran. 955; εἴθ' ὤφελ' ἡ προμνήστρι' ἀπολέσθαι κακῶς, Nubb. 41; μήποτ' ὤφελον λιπεῖν τὴν Σκῦρον, Soph. Phil. 969; u. in Prosa, εἰ γὰρ ὤφελον οἷοί τε εἶναι οἱ πολλοὶ τὰ μέγιστα κακὰ ἐξεργάζεσθαι, Plat. Crit. 44 d; Rep. IV, 432 c; Folgde. – Spätere brauchen ὤφελον und ὤφελεν als eine Conjunction, unabhängig von der folgenden Person, ὤφελόν τις μετὰ ταύτης ἐκοιμήθη, Arr. Diss. 2, 18; ὤφελε μηδ' ἐγένοντο θοαὶ νέες, Callim. ep. 18.
Greek (Liddell-Scott)
ὀφείλω: παρατ. ὤφειλον, Ἐπικ. ὀφέλλω: παρατ. ὤφελλον ἢ ὄφελλον, ἴδε κατωτ. ΙΙ. 2, 3 (τὸ Ἀττ. ὀφείλετ’, ὄφειλον ἐν Ἰλ. Λ. 686, 688, 698, Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 172 πιθ. ὀφείλεται εἰς τοὺς ἀντιγραφεῖς): μέλλ. ὀφειλήσω Ξεν. Κύρ. 7. 2, 28, Δημ. 866, 5· ἀόρ. α΄ ὠφείλησα Ἀριστοφ. Ὄρν. 115, Θουκ. 8. 5 (ἐπ-)· πρκμ. ὠφείληκα, ὑπερσ. -ήκειν Δημ. 1111. 25· ἀόρ. β΄ ὤφελον, ἴδε κατωτ. ΙΙ. 2, 3· ― Παθ., ἀόρ. μετοχ. ὀφειληθεὶς Θουκ. 3. 63. (Ἐκ τῆς √ΟΦΕΛ παράγεται ὡσαύτως τὸ ὀφλισκάνω· ὁ ἀρχικὸς τύπος φαίνεται ὅτι ἦτο ὀφέλλω ἢ ὀφέλyω, ὅθεν τὸ ὀφείλω, ὅπερ δέον νὰ διακρίνηται ἐπιμελῶς ἀπὸ τοῦ ὀφέλλω, αὐξάνω, au eo.) Ὀφείλω, ὡς καὶ νῦν, χρεωστῶ, τὸ καὶ μοιχάγρι’ ὀφέλλει Ὀδ. Θ. 332· ὅτι μοι... ζωάγρι’ ὀφέλλεις 462· χρεῖος, τό ῥά οἱ πᾶς δῆμος ὄφελλεν Φ. 17· πολέσιν γὰρ Ἐπειοὶ χρεῖον ὄφειλον Ἰλ. Λ. 688· ζημίαν ὀφ. τῷ θεῷ Ἡρόδ. 3. 52, κλ.· μεταφορ., μητέρα μοι ζώουσαν ὀφέλλετε (ὡς παρ’ Ὁρατ. debes Virgilium) Καλλ. Ἀποσπάσμ. 126· ― οὕτω παρ’ Ἀττικ., τί ὀφείλω; τί «χρεωστῶ»; Ἀριστοφ. Νεφέλ. 21· ὀφ. ἀργύριον, χρέα ὁ αὐτ. ἐν Ὄρν. 115, Νεφέλ. 117· ὀφ. ἢ θεῷ θυσίας ἢ ἀνθρώπῳ χρήματα Πλάτ. Πολ. 331Β· μετὰ μόνης δοτ., ὀφ. τινί, εἶμαι χρεώστης εἴς τινα, Ἀριστοφ. Νεφ. 1135, Λυσ. 581, κτλ.· τρίτον δὲ χαίρειν, εἶτ’ ὀφείλειν μηδενὶ Φιλήμων ἐν Ἀδήλ. 68· καὶ ἀπολ., «εἶμαι χρεωμένος», Ἀριστοφ. Νεφ. 485, κτλ.· οἱ ὀφείλοντες, οἱ χρεῶσται, Ἀριστ. Ἠθικ. Ν. 9. 7, 1· ― Παθ., χρεωστοῦμαι, μένω ὡς χρέος, οἷοι χρεῖός μοι ὀφέλλεται Ὀδ. Γ. 367· (ἐν ᾧ χρεῖος ὀφείλετο ὑπάρχει ἐν Ἰλ. Λ. 686, 698)· ἢν... ὀφείληταί τι Ἀριστοφ. Νεφ. 484· ὀφ. μισθός τινι Ξενοφ. Ἀν. 1. 2, 11, κλ.· τὸ ὀφειλόμενον, τὰ ὀφειλόμενα, χρέος, ὀφειλή, χρέη, αὐτόθι 7. 7, 34, κλ.· ὀφειλόμενα ἀποδιδόναι Ἡρόδ. 5. 99. 2) μεταφορ., ὀφ. μέλος τινὶ Πινδ. Ο. 10 (11). 3· πολλὰ δώμασιν καλὰ Εὐρ. Ἡρ. Μαιν. 287· ὀφ. χάριν, ἴδε ἐν λ. χάρις Ι. 2· Ἀπόλλωνι χαριστήρια Ξεν. Κύρ. 7. 2, 28· τὴν ψυχὴν πᾶσιν Αἰλ. Ποικ. Ἱστ. 10. 5. ― Παθ., ὀφείλεταί τινι ἐκ θεῶν κλέος Αἰσχύλου Ἀποσπ. 306a· ὀφ. τινὶ εὐεργεσία Θουκ. 1. 137· ἀντὶ χαρίτων ἔχθραι ὀφ. Ξεν. Κύρ. 4. 5, 32· τοῖς μὲν ἐχθροῖς βλάβη ὀφ., τοῖς δὲ φίλοις ὠφέλεια Πλάτ. Πολ. 335Ε, πρβλ. 332Β· τοὐφειλόμενον πράσσουσα Δίκη, ὅ,τι ὀφείλεται αὐτῇ, Αἰσχύλ. Χο. 310. 3) ὡς δικανικὸς ὅρος, εἶμαι ὑποχρεωμένος νὰ δώσω, εὐθύνας ὀφείλειν Ἀνδοκ. 10. 15· ἐντεῦθεν, ὡς τὸ ὀφλισκάνω, ἐπισύρω τιμωρίαν κατ’ ἐμαυτοῦ, ζημίαν Λυσ. 115. 10· διπλῆν τὴν βλάβην ὁ αὐτ. 94. 40, πρβλ. Εὐρ. Ἀνδρ. 360· τὴν τοιαύτην δίκην Πλάτ. Νόμ. 909Α, πρβλ. Δημ. 539. 20. 4) ἐν τῷ παθ., ἐπὶ προσώπων, ὑπόκειμαι, θανάτῳ πάντες ὀφειλόμεθα, τὸ τοῦ Ὁρατίου debemur morti, Σιμωνίδ. ἐν Ἀνθολ. 10. 105, πρβλ. Ἑλλ. Ἐπιγράμμ. 132· ἀλλά, τοιαύταις χερσὶν ὀφειλόμεθα Ἀνθ. Π. 9. 283. ΙΙ. μετ’ ἀπαρ., ὀφείλω νὰ πράξω τι, ἄλλοτέ περ καὶ μᾶλλον ὀφέλλετε ταῦτα πένεσθαι Ἰλ. Τ. 200· συχν. παρ’ Ἡροδ., ὡς 1. 41, 42, 111, Εὐρ. Ἄλκ. 682, 712, κτλ· ὀφ. τινὶ ποιεῖν τι Πλάτ. Πολ. 332Α· καὶ ἐπὶ πραγμάτων, πρέπει νὰ..., ὁ λόγος ἀκριβῶς ὀφ. λέγεσθαι Ἀριστ. Ἠθ. Ν. 2. 2, 3. ― Παθ., δράσαντι γάρ τοι καὶ παθεῖν ὀφείλεται Αἰσχύλ. Ἀποσπ. 282· σοί,... ταῦτ’ ὀφείλεται παθεῖν, εἶναι ἡ μοῖρά σου νά..., Σοφ. Φιλ. 1421, πρβλ. Ἠλ. 1173· ὡς πᾶσιν ἡμῖν κατθανεῖν ὀφείλεται Εὐρ. Ἄλκ. 419, πρβλ. 782, Ὀρ. 1245, Λυσ. 172. 10· ἴδε ἀνωτ. Ι. 4. 2) ἐπὶ ταύτης τῆς ἐννοίας ὁ Ἐπικ. παρατ. ὤφελλον ἢ ὄφελλον καὶ ὁ ἀόριστ. ὤφελον ἢ ὄφελον εἶναι ἐν χρήσει ἐπὶ πραγμάτων ἅπερ δὲν ἔχει πράξῃ τις, (ἀλλ’ ἅπερ ἔπρεπε νὰ εἶχον πραχθῆ), ἀγγελίης, ἣ μὴ ὤφελλε γενέσθαι Ἰλ. Ρ. 686· ὤφελεν ἀθανάτοισιν εὔχεσθαι Ψ. 546· νῦν ὄφελεν πονέεσθαι λισσόμενος Κ. 117, πρβλ. Ὀδ. Δ. 97, 472· ἀνδρὸς... ὤφελλον ἀμείνονος εἶναι ἄκοιτις, ἔπρεπε νὰ ἤμην..., εἴθε νὰ ἤμην..., (ἀλλ’ εἶναι ἀδύνατον), Ἰλ. Ζ. 350· τὸ ἀπαρέμφ. παραλείπεται ἐν Εὐρ. Ἑκ. 395, μηδὲ τόνδ’ ὠφείλομεν (ἐξυπακ. φέρειν). 3) οἱ χρόνοι οὗτοι εἶναι ὡσαύτως ἐν χρήσει, ἑπομένου ἀπαρεμφ. ἐνεστ. ἢ ἀορ. πρὸς δήλωσιν ἐπιθυμίας ἥτις δὲν δύναται νὰ ἐκπληρωθῇ, ἀνδρὸς... ὤφελλον ἀμείνονος εἶναι ἄκοιτις, ἔπρεπε νὰ ἤμην..., εἴθε νὰ ἤμην..., (ἀλλ’ εἶναι ἀδύνατον), Ἰλ. Ζ. 350· ὤφελλες... ῥέξας ἱερὰ κάλ’ ἀναβαινέμεν Ὀδ. Δ. 472· τὴν ὄφελ’ ἐν νήσσεσι κατακτάμεν Ἄρτεμις, εἴθε νὰ τὴν εἶχε φονεύσῃ ἡ Ἄρτεμις! (ἀλλὰ δὲν τὴν ἐφόνευσε), Λατ. utinam interfecisset? Ἰλ. Τ. 59, πρβλ. Ὀδ. Δ. 97· τιμὴν πέρ μοι ὄφελλεν Ὀλύμπιος ἐγγυαλίξαι Ἰλ. Α. 353· συχν. προτάσσεται τὸ εἴθε (Ἐπικ. αἴθε), ὥς, κλ., ἅπερ ἐκφέρουσι τὴν εὐχὴν ἰσχυρότερον, ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον μετὰ β΄ προσ., αἴθ’ ὄφελλες ἄγονός τ’ ἔμεναι ἀγαμός τ’ ἀπολέσθαι, εἴθε νὰ εἶχες μείνῃ ..., Ἰλ. Γ. 40, πρβλ. Α. 415, κλ.· αἴθ’ ὤφελλες ... σημαίνειν Ξ. 84· ἀλλ’ ὡσαύτως ἐπὶ ἄλλων προσώπων, αἴθ’ ὤφελλ’ ὁ ξεῖνος ... ὀλέσθαι Ὀδ. Σ. 401· αἴθ’ ἅμα πάντες ... ὠφέλετε ... ἐπὶ νηυσὶ πεφάσθαι Ἰλ. Ω. 254· - οὕτω μετὰ τοῦ ὡς· ὡς ὄφελον ... ἑλέσθαι, εἴθε νά..., κτλ, Λ. 380· θανέειν Ὀδ. Ξ. 274· ὡς πρὶν ὤφελλον ὀλέσθαι Ἰλ. Ω. 761, πρβλ. Ὀδ. Ξ. 68· ὡς ὤφελες αὐτόθ’ ὀλέσθαι Ἰλ. Γ. 428· ὡς ὤφελες ... Ὀδ. Β. 184· ὡς ὄφελεν ... Ἰλ. Γ. 173, Ὀδ. Ξ. 68, κλ.· ἐπιτεταμένον: ὡς δὴ ἔγωγ’ ὄφελον ... Ὀδ. Α. 217, κλ.· ὡσαύτως μετ’ ἀρνήσεως, μηδ’ ὄφελες λίσσεσθαι ..., εἴθε ποτὲ νὰ μη...! Ἰλ. Ι. 698· ἣ μὴ ὤφελλε γενέσθαι Ρ. 686· τὼ μὴ γείνασθαι ὄφελλον Ὀδ. Θ. 312· ὡς μὴ ὤφελλε τεκέσθαι Ἰλ. Χ. 481· ὡς δὴ μὴ ὄφελον νικᾶν Ὀδ. Λ. 548. - οὕτω παρ’ Ἀττ., ὤφελον ... Σοφ. Ο. Τ. 1157· ὤφελες ... Ἀριστοφ. Θεσμ. 865· ὤφελε ... Αἰσχύλ. Πρ. 48, κτλ.· ὡσαύτως, ὡς παρ’ Ἐπικ., εἴθ’ ὤφελες ... Σοφ. Ἠλ. 1021· εἴθ’ ὤφελεν ... Ἀριστοφ. Νεφ. 41, κτλ.· εἰ γὰρ ὤφελον ... ὁ αὐτ. ἐν Ἐκκλ. 380, Πλάτ. Πολ. 432C· ὡς ὤφελες ... Ἀριστοφ. Βάτρ. 955· μετ’ ἀρνήσ., μήποτ’ ὤφελον Σοφ. Φιλ. 969, Εὐρ. Ἄλκ. 880, Δημ. 322. 3· ὡς μήποτ’ ὤφελον ... Εὐρ. Ἴων 286· μηδὲ νῦν ὤφελον Δημ. 539. 25· - οὕτω παρ’ Ἡροδ. ἄνευ αὐξήσ., εἶδον ... τὸ μὴ ἰδέειν ὄφελον 1. 111, πρβλ. 3. 65· καὶ ἔν τισι λυρικοῖς χωρίοις τῶν Ἀττ. ποιητῶν, εἴθ’ ὄφελε ... Αἰσχύλ. Πέρσ. 915· ὄφελε ... Σοφ. Αἴ. 1192· μήποτ’ ὄφελον ... Εὐρ. Μήδ. 1413· - ὁ τύπος ὤφειλον ἐπὶ ταύτης τῆς ἐννοίας δύναται νὰ ἐπιτραπῇ τοῖς μεταγεν. ποιηταῖς, οἷον Κόϊντ. Σμ. 5. 194, ὡς μὴ ὤφειλες ἱκέσθαι· ἀλλ’ ἐν Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 172, πρέπει πιθανῶς νὰ γραφῇ ὤφελλον (ἴδε ἐν ἀρχῇ), καὶ ἐν Εὐρ. Ι. Α. 1291, ὤφελεν· ὁ Καλλ. συντάσσει μεθ’ ὁριστ., ὤφελε μηδ’ ἐγένοντο θοαὶ νέες Ἐπιγράμμ. 18. 1, πρβλ. Κόϊντ. Σμ. 10. 378, κτλ.· - μετ’ αἰτ. καὶ ἀπαρεμφ., ὤμοι ἐγών, ὄφελόν με ... ὀλέσθαι Ὀρφ. Ἀργ. 1164· - ἐν τῇ Καινῇ Διαθ. καὶ μετὰ β΄ προσώπου τοῦ ῥήματος, ὄφελον ἐβασιλεύσατε Α΄ Ἐπιστ. πρ. Κορινθ. δ΄, 8, πρβλ. Β΄ πρ. Κορινθ. ια΄, 1, πρ. Γαλάτ. ε΄, 12, Ἀποκάλ. δ΄, 5. ΙΙΙ. ἀπροσ. ὀφείλει, Λατ. oportet, μετ’ αἰτ. καὶ ἀπαρ., Πινδ. Ν. 2. 9· ὤφελλε oportuit, Ἀπολλ. Ρόδ. Γ. 678.
French (Bailly abrégé)
impf. ὤφειλον, f. ὀφειλήσω, ao. ὠφείλησα, ao.2 ὤφελον, pf. ὠφείληκα;
Pass. ao. ὠφειλήθην;
1 devoir, avoir une dette, être débiteur : χρεῖος IL être redevable d’une dette ; οἱ ὀφείλοντες PLUT les débiteurs ; ὀφ. χάριν τινός, devoir de la reconnaissance pour qch ; τὴν ψυχήν τινι ÉL devoir la vie à qqn ; Pass. être dû : τὰ ὀφειλόμενα χρήματα XÉN argent dû, dette ; t. de jurispr. ὀφείλειν ζημίαν LYS être condamné à une amende ; ὀφείλειν τῷ δημοσίῳ AR être redevable d’une amende envers l’État;
2 p. ext. devoir, être obligé à, être tenu de : ἐγὼ ὀφείλω λέγειν HDT pour moi, je dois dire ; Pass. ὀφείλεται, c’est une obligation : σοὶ τοῦτ’ ὀφείλεται παθεῖν SOPH il te faut souffrir cela ; subst. τοὐφειλόμενον ESCHL ce qui est dû, obligation ; p. suite à l’ao.2 ὤφελον et plus rar. à l’impf. ὤφειλον, je devais, j’aurais dû, il aurait fallu ; ὤφελεν ἀθανάτοισιν εὔχεσθαι IL il aurait dû prier les immortels ; ὤφελον πάροιθεν ἐκλιπεῖν βίον SOPH plût aux dieux que j’eusse quitté la vie auparavant ! (propr. j’aurais dû quitter, etc.) ; αἴθ’ ὠφέλετε IL vous auriez bien dû ! ; εἴθ’ ὤφελε(ν) ESCHL il aurait bien dû ! ; εἰ γὰρ ὤφελον PLAT plût aux dieux que je…! ; ὡς μήποτ’ ὤφελε XÉN plût aux dieux que jamais il ne… !.
Étymologie: DELG rien de définitif.
English (Autenrieth)
ipf. ὄφειλον, ὤφελλον, ὄφελλον, aor. 2 ὄφελον, ὤφελες, pass. ὀφείλεται, ipf. ὀφείλετο: owe, ought; χρεῖος ὄφειλον, ‘they were owing’ a debt; pass. χρεῖος ὀφείλεταί μοι, ‘is due’ me, Il. 11.688, , Od. 3.367; then of obligation (ipf. and aor. 2), τῖμήν πέρ μοι ὄφελλεν Ὀλύμπιος ἐγγυαλίξαι, honor at all events ‘he ought to have bestowed’ upon me, Il. 1.353; hence the use in wishes impossible of realization (past or present), explained in the grammars, αἴθ' ὄφελες παρὰ νηυσὶν ἀδάκρῦτος καὶ ἀπήμων | ἧσθαι, ‘would that thou wert sitting, etc.,’ Il. 1.415.
English (Slater)
ὀφείλω
a owe c. acc. & dat. γλυκὺ γὰρ αὐτῷ μέλος ὀφείλων ἐπιλέλαθ (O. 10.3) ὄφρα Λατοίδαισιν ὀφειλόμενον Πυθῶνί τ' αὔξῃς οὖρον ὕμνων (P. 4.3)
b impers., it must be (that) c. acc. & inf. ὀφείλει δ' ἔτι θαμὰ μὲν Ἰσθμιάδων δρέπεσθαι κάλλιστον ἄωτον ἐν Πυθίοισί τε νικᾶν Τιμονόου παῖδ (N. 2.6)
English (Strong)
or (in certain tenses), its prolonged form opheileo probably from the base of ὄφελος (through the idea of accruing); to owe (pecuniarily); figuratively, to be under obligation (ought, must, should); morally, to fail in duty: behove, be bound, (be) debt(-or), (be) due(-ty), be guilty (indebted), (must) need(-s), ought, owe, should. See also ὄφελον.
English (Thayer)
imperfect ὤφειλον; present passive participle ὀφειλόμενος; from Homer down; to owe;
a. properly, to owe money, be in debt for: τίνι τί, τό ὀφειλόμενον, that which is due, the debt, αὐτῷ (which L Tr WH omit), that due to him, τί, passive τήν εὔνοιαν ὀφειλομένην, the good-will due (A. V. (not R. V.) due benevolence), μηδενί μηδέν ὀφείλετε (here ὀφείλετε, on account of what precedes and what follows, must be taken in its broadest sense, both literal and tropical), εἰ μή τό ἀλλήλους ἀγαπᾶν, owe no one anything except to love one another, because we must never cease loving and the debt of love can never be paid, to be a debtor, be bound: to be under obligation, bound by duty or necessity, to do something; it behooves one; one ought; used thus of a necessity imposed either by law and duty, or by reason, or by the times, or by the nature of the matter under consideration (according to Westcott (Epistles of John , p. 5), Cremer, others, denoting obligation in its special and personal aspects): ὀφείλει ἀποθανεῖν, he ought to die); A. V. need so requireth)); ὤφειλον συνίστασθαι, I ought to have been commended, i. e. I can demand commendation, ὀφειλέτης, b., ὀφείλημα, b.), ὀφείλω τίνι, to have wronged one and not yet made amends to him (A. V. indebted), προσοφείλω.)
