ἐλαύνω

English (LSJ)

Il.12.62, etc.: Ion. impf. ἐλαύνεσκον (ἀπ-) Hdt.7.119: fut. ἐλάσω [ᾰ], part.

   A ἐλάσοντας X.An.7.7.55 codd., cf.D.H.2.36, (ἐξ-) Hp.Loc.Hom.46, Nat.Mul.32 (ἐλάσσω (παρ-) is f.l. in Il.23.427, and ξυνελάσσομεν is subj. in Od.18.39); ἐλάω A.R.3.411; Att. ἐλῶ, ᾷς, ᾷ, inf. ἐλᾶν, also Hdt.1.207, etc., and so Hom. in the resolved form ἐλόω Il.13.315, Od.7.319: inf. ἐλάαν (though this is also inf. pres., v. infr.) Il.17.496, Od.5.290: aor. 1 ἤλᾰσα, Ep. ἔλᾰσα Il.5.80, ἔλασσα 18.564, Ion. 3sg. ἐλάσασκεν 2.199: pf. ἐλήλᾰκα (ἀπ-, ἐξ-) X.Cyr.4.2.10, Ar.Nu.828: plpf. ἐληλάκειν (ἐξ-) Hdt.5.90:— Med. (v. infr. 1.2), fut. ἐλάσομαι (παρ-) dub. l. in Arr.An.3.30.3: aor. ἠλασάμην Il.11.682, rare in Att., as Pl.Grg.484b; 3sg. ἤλσατο Ibyc.55; Ep. ἐλάσαιο, -ασαίατο, -ασσάμενος, Od.20.51, Il.10.537, Od.4.637:—Pass., fut. ἐλασθήσομαι (ἐξ-) D.H.4.9: aor. ἠλάθην [ᾰ] E.Heracl.430, Ar.Ec.4; later ἠλάσθην AP7.278 (Arch.), Sammelb.997 (iv A.D.), (ἐξ-, συν-) Plb.8.24.9, 18.22.6, etc. (in Hdt. the Mss. vary between the two forms, ἐξελαθείς 7.165, ἀπηλάσθησαν 3.54): pf. ἐλήλαμαι Od.7.113, Hdt.7.84 (ἐξ-), etc.; ἐλήλασμαι Hp.Mul. 2.133, Aen.Tact.31.4 (prob.), (ἐξ-) Plb.6.22.4, (συν-) A.D.Conj.233.30: plpf. ἠλήλατο Il.5.400; poet. also ἐλήλατο 4.135; 3pl. ἠλήλαντο Hes.Sc.143, also ἐληλέδατ', ἐληλέατ', ἐληλάδατ' vv.ll. in Od.7.86.— The pres. ἐλάω is rare and mainly Poet., imper. ἔλα Pi.I.5(4).38, A.Fr. 332, E.HF819, Fr.779.1 (also non-thematic 3pl. ἐλάντω SIG1025.8 (Cos)): inf. ἐλᾶν Canthar.4, X.HG2.4.32: inf. ἐλάαν as Ep.inf.pres. is freq. in Hom. (v. infr.1.2): part. ἐλάουσα Emp.4.5: impf. 3pl. ἔλων Od.4.2, 3sg. ἔλαεν A.R.3.872; ἀπ-έλα X.Cyr.8.3.32; but ἀπ-ήλαον in Ar.Lys.1001 is prob. an error for -ήλα'αν, Dor. for -ήλασαν:—radic. sense, drive, set in motion, of driving flocks, εἰς εὐρὺ σπέος ἤλασε μῆλα Od.9.237; κακοὺς δ' ἐς μέσσον ἔλασσεν Il.4.299; aor. Med. ἠλασάμην in act. sense, 10.537, 11.682: freq. of horses, chariots, ships, drive, ἐλάαν (inf. pres.) ἅρμα καὶ ἵππους 23.334; ἐς τὴν ἀγορὴν τὸ ζεῦγος Hdt. 1.59; ἐ. ἵππον ride it, Id.4.64, al.; κέλητας καὶ ἅρματα ἐ. ride and drive, Id.7.86; ἐ. νῆα row it, Od.12.109, etc.; στρατὸν ἐ. Pi.O.10(11).66, Hdt. 1.176, 4.91, etc.    b with acc. omitted, intr., go in a chariot, drive, μάστιξεν δ' ἐλάαν (sc. ἵππους) he whipped them on, Il.5.366, al., cf. S.El.734,739; βῆ δ' ἐλάαν ἐπὶ κύματα he drove on over the waves, Il. 13.27; διὰ νύκτα ἐλάαν travel the night through, Od.15.50; ἐς τὸ ἄστυ ἐ. drive into the city, Hdt.1.60; ἐπὶ ζευγέων ἐ. ib.199; ride, Id.7.88, X.Eq.Mag.3.9, etc.; ἐλῶν ἐς Θρηΐκην marching... Hdt.9.89, etc.; row, μάλα σφοδρῶς ἐλάαν Od.12.124; ἐλαύνοντες rowers, 13.22, etc.    c in this intr. sense, it sts. took an acc. loci, γαλήνην ἐλαύνειν to sail the calm sea, i.e. over it, 7.319; so τὰ ἕσπερα νῶτ' ἐ. E.El. 731 (lyr.); also ἐλαύνειν δρόμον run a course, Ar.Nu.28; ὁδόν D.P. 586.    d Pass., [νηῦς] ἐλαυνομένη a ship under way, Od.13.155 (but πλοῖα ὑπὸ σκληρῶν ἀνέμων ἐλαυνόμενα Ep.Jac.3.4); τὰ κατάντη ἐλαύνεσθαι, of horses, to be ridden on steep ground, X.Eq.Mag.8.3.    2 drive away, carry off, in Hom. of stolen cattle or horses, βοῶν ἀρίστας Od.12.353; ἵππους Il.5.236; ἐ. ὅ τι δύναιντο X.HG4.8.18:—Med., Od.4.637, 20.51; ῥύσι' ἐλαυνόμενος Il.11.674, etc.    3 drive away, expel, ἐ. [τινὰ] ἐκ δήμου 6.158; ἄνδρας ἀπ' Οἰνώνας Pi.N.5.16: freq. in Trag., ἐ. τινὰ γῆς E.Med.70; μύσος, μίασμα ἐ., A.Ch.967 codd., Eu. 283 (Pass.), cf. S.OT98; ἄγος ἐ.,= ἀγηλατέω, Th.1.126; ἐ. λῃστάς Ar.Ach.1188, etc.:—Pass., γῆν πρὸ γῆς ἐλαύνομαι A.Pr.682.    4 drive (to extremities), persecute, plague, οἵ μιν ἄδην ἐλόωσι . . πολέμοιο who will harass him till he has had enough of war, Il.13.315; ἔτι μέν μίν φημι ἄδην λάαν κακότητος I think I shall persecute him till he has had enough, Od.5.290; θεὸς ἐλαύνει πόλιν S.OT28; Ἰωνίαν ἤλασεν βίᾳ A.Pers.771; μή τι δαιμόνιον τὰ πράγματα ἐλαύνῃ D.9.54; σὺ δ' ἀπειλεῖς πᾶσιν, ἐλαύνεις πάντας Id.21.135, cf. 173:—Pass., ἐλαυνομένων καὶ ὑβριζομένων Id.18.48; λύπῃ πᾶς ἐλήλαται κακῇ S.Aj.275; κακοῖς πρός τινος E.Andr.31; ὑπ' ἀνάγκης καὶ οἴστρου Pl.Phdr.240d; τὴν ψυχὴν ἐρωτικῇ μανίᾳ Ael.NA14.18; ἐλαύνεσθαι τὴν γνώμην to be out of one's mind, Philostr.VS2.27.5.    5 = βινέω, Ar.Ec.39, Pl. Com.3.4.    6 intr. in expressions like ἐς τοσοῦτον ἤλασαν they drove it so far (where πρᾶγμα must be supplied), Hdt.5.50; ἐς πᾶσαν κακότητα Id.2.124; εἰς κόρον ἐλαύνειν push matters till disgust ensued, Tyrt.11.10; εἰς ἴσον (sc. τισί) Onos.Praef.4: hence, push on, go on, ἐγγὺς μανιῶν E.Heracl.904 (lyr.); ἔξω τοῦ φρονεῖν Id.*ba.853; πόρρω ἐ. σοφίας go far in... Pl.Euthphr.4b, cf. Grg.486a, X.Cyr.1.6.39.    II strike, ἐλάτῃσιν πόντον ἐλαύνοντες Il.7.6; κιθάραν πλήκτρῳ E.HF351 (lyr.).    2 strike with a weapon, but never with a missile, τὸν σκήπτρῳ ἐλάσασκεν Il.2.199; ξίφει ἤλασε κόρσην 5.584; κόρυθος φάλον ἤλασεν 13.614; ὀδόντας ἐ. knock out, A.R.2.785: c. dupl. acc., τὸν μὲν . . μεταδρομάδην ἔλασ' ὦμον him he struck on... Il. 5.80; χθόνα δ' ἤλασε παντὶ μετώπῳ struck earth with his forehead, of a falling man, Od.22.94: c. acc. cogn., inflict a wound, οὐλὴν τήν ποτέ με σῦς ἤλασε 21.219:—Pass., c. acc. νῶτον ὄπισθ' αἰχμῇ δουρὸς ἐληλαμένος Tyrt.11.20; ἐλαύνεται εἰς τὸν μηρόν Luc.Tox.61.    3 strike one thing against another, πρὸς γῆν ἐ. κάρη Od.17.237; of weapons, drive through, διαπρὸ χαλκὸν ἔλασσε 22.295; [δόρυ] διὰ στήθεσφιν ἔλασσε Il.5.57, cf. 20.269; ἤλασε Λυγκέος ἐν πλευραῖσι χαλκόν Pi.N.10.70:—Pass., go through, Il.4.135, 13.595; to be fixed in, ὀϊστὸς ὤμῳ ἐνὶ στιβαρῷ ἠλήλατο 5.400; διὰ [σφονδύλου] διαμπερὲς ἐληλάσθαι Pl.R.616e.    III metaph.,    1 beat out metal, forge, ἀσπίδα . . ἣν ἄρα χαλκεὺς ἤλασεν Il.12.296; πέντε πτύχας ἤλασε beat out five plates, 20.270; περὶ δ' ἕρκος ἔλασσε κασσιτέρου make a fence of beaten tin (with a play on signf. 2), 18.564; εὐνὴ Ἡφαίστου χερσὶν ἐληλαμένη χρυσοῦ a bed of beaten gold, Mimn.12.6; σίδηρος λεπτῶς ἐληλ. Plu.Cam.41.    2 draw a line of wall, trench, etc., ἀμφὶ δὲ τάφρον ἤλασαν Il.7.450; ἀμφὶ δὲ τεῖχος ἔλασσε πόλει Od.6.9; σταυροὺς δ' ἐκτὸς ἔλασσε 14.11; τοῖχοι ἐληλέατ' 7.86; τεῖχος τοὺς ἀγκῶνας ἐς τὸν ποταμὸν ἐλήλαται the wall has its angles carried down to the river, Hdt.1.180, cf. 185,191; ἐληλαμέναι πέρι πύργον having a wall built round, A.Pers.872 (lyr.); ὄγμον ἐλαύνειν work one's way down a ridge or swathe in reaping or mowing, Il.11.68; ἐ. αὔλακα Hes. Op.443; ἀμπελίδος ὄρχον ἐ. to draw a line of vines, i.e. plant them in line, Ar.Ach.995: generally, plant, produce, ἐλᾷ τέσσαρας ἀρετὰς αἰών Pi.N.3.74.    3 κολῳὸν ἐλαύνειν prolong, keep up the brawl, Il. 1.575.    4 ἐξ ὄσσων ἐς γαῖαν ἐ. δάκρυ E.Supp.96.

German (Pape)

[Seite 790] treiben; fut. ἐλάσω, Her. 1, 77; ἐλάσοντες Xen. An. 7, 7, 55; gew. att. ἐλῶ, ἐλᾷς, Ar. Ran. 203, ἐλᾶν, ἐλώντων, Xen. An. 1, 8, 10; bei Hom. ἐλόωσι, Od. 7, 319; aor. ἤλασα, poet. auch ἔλασσα, iterativ. ἐλάσασκεν Iliad. 2, 1991 perf. ἐλήλακα, ἐλήλαμαι, aor. ἠλάθην, erst ganz spät ἠλάσθην, wie ἐλήλασμαι, vgl. Piers. Moer. 13; ἐληλέδατο Od. 7, 86; ἠλήλαντο Hes. sc. 143. Sehr selten erscheint ein praes. ἐλάω, bei Dichtern, vgl. s. v. ἀπελαύνω; ob bei Homer in der Formel μάστιξεν δ' ἐλάαν, z. B. Odyss. 3, 484, ἐλάαν praes. oder futur. sei, kann zweifelhaft erscheinen; wahrscheinlich ist praes. Odyss. 15, 50 οὔ πως ἔστιν ἐπειγομένους περ ὁδοῖο νύκτα διὰ δνοφερὴν ἐλάαν; 3. plur. ἔλων, = ἔλαον, imperfect. oder aorist. 2, Iliad. 24, 696 Odyss. 4, 2; ἔλαε Apoll. Rh. 3, 872. – 1) treiben, in Bewegung setzen, von Hom. an überall, ἅρμα, ἵππους, ζεῦγος, Il. 5, 237 u. öfter, Her. 1, 59 Ar. Nubb. 69 Plat. Phaedr. 246 e; νῆα, Od. 16, 502, rudern; νηῦς ἐλαυνομένη, das fahrende Schiff, 13, 155; vgl. Ar. Equ. 1178; τριήρεις, Plat. Rep. III, 396 a; ἐλαύνειν ἐρετμοῖς, Ap. Rh. 2, 949; τὸν δρόμον Ar. Nubb. 25; ὁδόν D. Per. 586. Daher auch οἱ δ' ἐλόωσι γαλήνην, auf dem ruhigen Meere fahren, Od. 7, 319; πόντον ἐλάταις ἐλαύνειν, das Meer mit Rudern in Bewegung setzen, es befahren, Il. 7, 6; τὰ δ' ἕσπερα νῶτ' ἐλαύνει θερμᾷ φλογί Eur. El. 731. Von Flüssen, ῥόον ἐλαύνειν D. Per. 1090. – Häufig ohne acc. = fahren; εἰ γάρ κε – παρὲξ ἐλάσησθα διώκων, sc. ἵππους, Il. 23, 344; μάστιξεν δ' ἐλάαν, er schwang die Geißel, um die Pferde anzutreiben, zu fahren, 5, 366; βῆ δ' ἐλάαν ἐπὶ κύματα, er ging, um dahinzufahren über die Wogen, Il. 13, 27; διὰ νύκτα ἐλᾶν, durch die Nacht fahren, Od. 15, 50; vom Seefahrer, 12, 124; παρὲξ τὴν νῆσον ἐλαύνειν, an der Insel vorbeifahren, 12, 276; οἱ ἐλαύνοντες, die Rudernden, 13, 22; vgl. Xen. Hell. 6, 2, 29. Auch vom Wagen selbst, τὰ ἅρματα εἰς τὰς τάξεις τῶν Ἑλλήνων ἐλῶντα καὶ διακόψοντα Xen. An. 1, 8, 10; – sc. ἵππον, reiten, Her. 1, 59; ἀναβὰς ἐπὶ τὸν ἵππον ἤλασε Xen. Cyr. 4, 1, 7; vgl. Ar. Pax 128; pass., vom Pferde, laufen, Xen. Cyr. 8, 6, 17; vgl. γῆν πρὸ γῆς ἐλαύνομαι Aesch. Prom. 682; mit accusat. vom Reiten Odyss. 5, 371 ἀμφ' ἑνὶ δούρατι βαῖνε, κέληθ' ὡς ἵππον ἐλαύνων; – στρατόν, στρατιήν, ein Heer in Bewegung setzen, es führen, Pind. Ol. 11, 69, Her 1, 176 u. öfter. Gew. ohne Zusatz, marschiren, anrücken, sowohl von dem Feldherrn, als vom Heere, Her. 1, 77; Xen. sehr oft u. andere Historiker. – 2) wegtreiben, wegführen; βοῦς Il. 1, 154 u. öfter; Xen. Hell. 4, 8, 18; so im med., Il. 1, 682 Od. 4, 637; Plat. Gorg. 484 b, wie λείαν ἐλάσασθαι Plut. Rom. 23; – τοὺς ματραλοίας ἐκ δόμων Aesch. Eum. 201. 329; ἐκ γῆς Soph. O. R. 44, u. öfter; παῖδας γῆς ἐλᾶν Eur. Med. 70. – Bes. μύσος ἀφ' ἑστίας, entfernen, also = fühnen, Aesch. Ch. 961; vgl. Eum. 273; μίασμα χώρας Soph. O. R. 98; ἄγος ἐλαύνειν Thuc. 1, 126. 2, 13; φυγῇ ἀϊδίῳ ἐλαθείς, in ewige Verbannung geschickt, Dion. Hal. 8, 1. – 3) in die Enge treiben, bedrängen. Hierher gehören vor Allem drei merkwürdige Homerische Stellen: Iliad. 13, 315 οἵ μιν ἄδην ἐλόωσι καὶ ἐσσύμενον πολέμοιο; 19, 423 οὐ λήξω πρὶν Τρῶας ἄδην ἐλάσαι πολέμοιο; Odyss. 5, 290 ἀλλ' ἔτι μέν μίν φημι ἄδην ἐλάαν κακότητος. Also ἄδην ἐλάαν τινά τινος, = Einen genügend bedrängen in Etwas, bei Etwas, mit Etwas, mit Elend, im Kampfe. Bei Iliad. 13, 315 giebt es folgendes Schol. aus Didymus: κατ' ἔνια τῶν ὑπομνημάτων (d. h. »nach der Behauptung einiger der von Aristarcheern verfaßten Commentare«, nicht etwa »nach dem Zeugniß einiger der von Aristarch selbst verfaßten Commentare«, »schrieb Aristarch«) οἵ μιν ἄδην ἐάσουσι, ὅἐστι κορέσουσιν. καὶ ἐπὶ τοῦ Ποσειδῶνος (Odyss. 5, 290) »ἀλλ' ἔτι μέν μίν φημι ἄδην ἐλάαν κακότητος« διὰ τῶν δύο αα παρέκειτο (d. h. lag nach Angabe der betreffenden Aristarcheer dem Aristarch vor die var. lect.) ἑάαν. μαρτυρεῖ καὶ τὸ »ἄσειν ἐν Τροίῃ ταχέας κύνας (Iliad. 11, 818)«. οὕτως Αρίσταρχος (d. h. »das zunächst Vorhergehende«, wenn keine Lücke da ist, der Satz μαρτυρεῖ κτἑ., »sind Aristarchs eigene Worte«). Zu derselben Stelle Iliad. 13, 315 giebt es folgendes Schol. aus Aristonicus: ἡ διπλῆ, ὅτι Ζηνόδοτος ἀγνοήσας τὸ σημαινόμενον πεποίηκε καὶ ἐσσύμενον πολεμίζειν. ἔστι δὲ τὸ ἄδην ἐλόωσιν ἀντὶ τοῦ κορεσθῆναι αὐτὸν ποιήσουσι τοῦ πολέμου, καίπερ προθυμίαν ἔχοντα. Friedländer druckt dies ohne Aenderung u. Bemerkung ab. In der That folgt aus der Metalepsis κορεσθῆναι ποιήσουσι nicht nothwendig, daß das ἄδην ἐλόωσιν verderbt und in ἄδην ἐάσουσι oder ἄδην ἑόωσι zu ändern sei, welches nach Aristonicus Aristarchs Lesart gewesen sei. Doch ist durch Didymus Bericht wohl unzweifelhaft nicht nur, daß es die mit ἄω »sättigen« zusammenhangenden Lesarten ἄδην ἐάσουσι oder ἄδην ἑόωσι Iliad. 13, 315, ἄδην ἑάαν oder ἄδην ἆσαι Iliad. 19, 423, ἄδην ἑάαν Odyss. 5, 290 gegeben habe, sondern auch, daß Aristarch diese Lesarten nicht unbedingt verwarf. Besonders wichtig ist die Vergleichung von Iliad. 19, 402 ἐπεί χ' ἑῶμεν πολέμοιο, wo es folgendes Schol. des Aristonicus giebt, welches Lehrs irrthümlich dem Herodian zuschreibt: (ἡ διπλῆ) ὅτι δασυντέον τὸ ἑῶμεν· ἔστι γὰρ ἄδην ἔχωμεν, κορεσθῶμεν. Vgl. s. v. ἄω und Buttmann Lexilog. 2, 130 ff. – Χεὶρ ὀξείῃς ὀδύνῃσιν ἐλήλαται, wird gepeinigt, Il. 16, 518; ähnl. δαίμων, Ἀθάνας μῆνις ἐλαύνει με, treibt mich umher, Soph. Ai. 499. 743; λύπῃ πᾶς ἐλή λαται κακῇ 268; κακοῖς Eur. Andr. 31; Plat. ὑπ' ἀνάγκης τε καὶ οἴστρου ἐλαύνεται Phaedr. 240 d, u. öfter; μή τι δαιμόνιον τὰ πράγματα ἐλαύνῃ Dem. 9, 54; Sp.; ἐλαύνεται τὴν ψυχὴν ἐρωτικῇ μανίᾳ Ael. H. A. 14, 18; geradezu = miß handeln, beschimpfen, καὶ ὑβρίζεσθαι Dem. 18, 48, u. öfter. Auch unterjochen, Ἰωνίαν ἤλασε βίᾳ Aesch. Pers. 757. Woran sich die obscöne Bdtg = βινεῖν schließt, Ar. Eccl. 38; Plat. com. bei Ath. X, 456 a; vgl. Nicarch. 4 (XI, 73). – 4) schlagen, stoßen. Bei ἐλαύνειν in dieser Bedeutung kann im accusat. sowohl dasjenige stehn, womit man stößt oder schlägt, die Waffe, Iliad. 20, 259 ἐν σάκει ἤλασεν ἔγχος, als auch dasjenige, welchem der Stoß oder Schlag gilt, das Ziel, Iliad. 11, 109 Ἄντιφον παρὰ οὖς ἔλασε ξίφει. Im letzteren Falle unterscheidet nach Aristarchs Beobachtung Homer ἐλαύνειν genau von βάλλειν, gebraucht also ἐλαύνειν nie vom Wurfe, sondern nur vom Stoße oder Schlage im strengsten Sinne des Wortes, vom Angriff ἐκ χειρός, d. h. von solchem Angriffe, bei welchem man die Waffe nicht fahren läßt, wie bei'm Wurfe, sondern festhält. S. Scholl. Aristonic. Iliad. 11, 68 und Lehrs Aristarch. ed. 2 p. 51-70, besonders p. 64 sq. Ausdrücklich entgegengesetzt werden βάλλειν und ἐλαύνειν einander Odyss. 17, 279 μή τίς σ' ἔκτοσθε νοήσας ἢ βάλῃ ἢ ἐλάσῃ. Dem gemäß schrieb Aristarch Odyss. 5, 132. 7, 250 ἔλσας , nicht ἐλάσας, wie Zenodot, der die hier erörterte Regel nicht kannte, s. Scholl. Aristonic. Odyss. 5, 132 u. vgl. εἴλω. Iliad. 16, 467 also kann ὁ δὲ Πήδασον ἤλασεν ἵππον nicht Aristarchs Lesart sein; denn das Thier ward durch einen Wurf getroffen. Mit doppeltem accusat. des Zieles Iliad. 5, 80 τὸν Εὐρύπυλος ἔλασ' ὦμον φασγάνῳ ἀίξας; das Ziel und die Wunde bei einander im accusat. Odyss. 21, 219 οὐλήν, τήν ποτέ με σῦς ἤλασε λευκῷ ὀδόντι; – Odyss. 22, 94 χθόνα δ' ἤλασε παντὶ μετώπῳ, von einem Fallenden; 5, 313 ἃς ἄρα μιν εἰπόντ' ἔλασεν μέγα κῦμα κατ' ἄκρης; – Odyss. 17, 237 ὁ δὲ μερμήριξεν Ὀδυσσεὺς ἠὲ μεταΐξας ῥοπάλῳ ἐκ θυμὸν ἕλοιτο, ἦ πρὸς γῆν ἐλάσειε κάρη ἀμφουδὶς ἀείρας. – Wenn die Waffe als Object im accus. bei ἐλαύνειν steht oder hinzugedacht werden muß, gebraucht Homer ἐλαύνειν auch vom Wurfe, Iliad. 17, 519 προΐει ἔγχος, καὶ βάλεν Ἀρήτοιο κατ' ἀσπίδα – · ἡ δ' οὐκ ἔγχος ἔρυτο, διαπρὸ δὲ εἴσατο χαλκός, νειαίρῃ δ' ἐν γαστρὶ διὰ ζωστῆρος ἔλασσεν, verstehe τὸ ἔγχος, und passivisch Iliad. 5, 400 αὐτὰρ ὀιστὸς ὤμῳ ἔνι στιβαρῷ ἠλήλατο. – Vgl. noch Iliad. 2, 199. 4, 135. 5, 57. 584. 11, 68. 13, 614. – Den Homerischen Unterschied von ἐλαύνειν u. βάλλειν beobachteten die Folgenden keineswegs genau, s. Lehrs Aristarch. ed. 2 p. 66 sqq.; Pind. O. 10, 85 ἄκοντι ἔλασε σκοπόν; N. 10, 70 ἤλασε Λυγκεὺς ἐν πλευραῖσι χαλκόν; Lucian. ἐλαύνεται εἰς τὸν μηρόν, er wird am Schenkel verwundet; Apoll. Rhod. 2, 785 ἐ. χαμάδις ὀδόντας, herausschlagen; Euripid. Herc. fur. 351 κιθάραν ἐλαύνων πλήκτρῳ. – 5) Wie unser treiben von Metallen; ἀσπίδα, einen Schild aus Erz treiben, Il. 12, 296; πτύχας 20, 270; εὐνὴ Ἡφαίστου χερσὶν ἐληλαμένη χρυσοῦ Mimnerm. bei Ath. XI, 470 b; σίδηρον λεπτῶς ἐληλαμένον Plut. Camill. 31, a. Sp. In dieser Bdtg »geschmiedet« ist vielleicht ἐληλάμενος accentuirt worden, vgl. Buttm. gr. Gr. I p. 444. Uebh. = hinziehen, in einer Richtung, τάφρον, τεῖχος, Il. 9, 349; σταυροὺς δ' ἐκτὸς ἔλασσε, stellte sie in einer Linie auf, Od. 14, 11; αὔλακα Hes. O. 441, wie Pind. P. 4, 228; κατὰ χέρσον ἐληλαμέναι περὶ πύργον Aesch. Pers. 852; ἠλακάτην διὰ μέσου ἐληλάσθαι Plat. Rep. X, 616 e, mehr an die vorige Bdtg erinnernd; öfter Her., τεῖχος, αἱμασιάς, 1, 191. 6, 137; ἀμπελίδος ὄρχον Ar. Ach. 995. – Dah. = hervorbringen, erzeugen; ἐλᾷ δὲ καὶ τέσσαρας ἀρετὰς ὁ μακρὸς αἰών Pind. N. 3, 71; κολῳόν, erregen, Il. 1, 575; ἐξ ὄσσων εἰς γαῖαν δάκρυ, hervortreiben, Eur. Suppl. 108. – 61 Wie es in 1) scheinbar intrans. steht, so braucht Plat. auch πόῤῥω σοφίας, φιλοσοφίας ἐλαύνειν, weit in der Weisheit vorschreiten, Crat. 410 e Gorg. 486 a; πρόσω τῆς πλεονεξίας Xen. Cyr. 1, 6, 39; ἐγγὺς μανιῶν ἐλαύνει, kommt dem Wahnsinn nahe, Eur. Heracl. 904; ἔξω ἐλ. τοῦ φρονεῖν, wahnsinnig sein, Bacch. 853; ἐς πᾶσαν κακότητα ἐλάσαι Her. 2, 124; vgl. 5, 50; εἰς τοσοῦτον ἤλασε ἐπιμελείας D. L. 4, 67; Plut.; εἰς κόρον τινὸς ἐλαύνειν, es bis zur Uebersättigung in einer Sache treiben, Tyrt. 2, 10.

Greek (Liddell-Scott)

ἐλαύνω: Ἰων. παρατατ. ἐλαύνεσκον (ἀπ-) Ἡρόδ. 7. 119: - μέλλ. ἐλάσω ᾰ (ἐξ-) Ἱππ. 423. 14., 571. 3˙ Ἐπ. ἐλάσσω (παρ-, συν-) Ὁμ.˙ Ἀττ. ἐλῶ, ᾷς, ᾷ, ἀπαρέμφ. ἐλᾶν, οὕτω καὶ Ἡρόδ. 1. 207, κτλ., οὕτω δὲ καὶ παρ’ Ὁμ. ἐν τῷ ἀναλελυμένῳ τύπῳ ἐλόω, Ἰλ. Ν. 315, Ὀδ. Η. 319˙ ἀπαρ. ἐλάαν (ἂν καὶ τοῦτο εἶναι ὡσαύτως ἀπαρ. ἐνεστ., ἴδε κατωτ.), Ἰλ. Ρ. 496, Ὀδ. Ε. 290: - ἀόρ. α΄ ἤλᾰσα. Ἐπ. ἔλᾰσα. Ἰλ. Ε. 80, ἔλασσα Σ. 564, Ἰων. γ΄ ἑν. ἐλάσασκεν Β. 119: - πρκμ. ἐλήλᾰκα (ἀπ-, ἐξ-) Ξεν., Ἀριστοφ.: ὑπερσ. ἐληλάκειν (ἐξ-) Ἡρόδ. - Μέσ., ἴδε κατωτ. Ι. 3: μέλλ. ἐλάσομαι Ἀρρ. Ἀν. 3. 30, (ἀλλ’ ἐπὶ παθ. σημασ., Χρησμ. Σιβυλλ. 1. 385): - ἀόρ. ἠλασάμην Ἰλ. Λ. 682, σπάνιος παρ’ Ἀττ., ὡς ἐν Πλάτ. Γοργ. 484B· - συγκεκομμ. γ΄ ἑν. ἤλσατο Ἴβυκ. 48· Ἐπ. ἐλάσαιο, -αίατο, -ασσάμενος Ἰλ.: - Παθ. μέλλ. ἐλασθήσομαι (ἀπ-, ἐξ-) Διον Ἁλ.: - ἀόρ. ἠλάθην ᾰ Εὐρ. Ἡρακλ. 430, Ἀριστοφ. Ἐκκλ. 4· μεταγεν. ἠλάσθην Ἀνθ. Π. 7. 278, Διόδ. 20. 51, κτλ. (παρ’ Ἡροδ. τὰ χειρόγραφα ποικίλλουσι μεταξὺ τῶν δύο τύπων, ἴδε ἀπ-, ἐξελαύνω): - πρκμ. ἐλήλαμαι Ὀδ. Η. 113, Ἡρόδ., Ἀττ.: ἐλήλασμαι Ἱππ. 697, καὶ μεταγεν.: ὑπερσυντ. ἠλήλατο Ἰλ. Ε. 400· ποιητ. ὡσαύτως ἐλήλατο Δ. 135· γ΄ πληθ. ἠλήλαντο Ἡσ. Ἀσπ. Ἡρ. 143, ὡσαύτως ἐληλέδατ’ (κατὰ Βεκκ., κοινῶς ἐληλάδατ’) Ὀδ. Η. 86. - Ὁ ἐνεστ. ἐλάω εἶναι σπάνιος καὶ σχεδὸν παρὰ ποιηταῖς μόνον, Πινδ. Ι. 5 (4). 48, Αἰσχύλ. Ἀποσπ. 330, Εὐρ. Ἡρ. Μαιν. 819, Ἀποσπ. 779, Κάνθαρος ἐν «Μηδείᾳ» 4, ὡσαύτως ἐν Ξεν. Ἑλλ. 2. 4, 32· ἀλλ’ ἀπαρ. ἐλάαν ὡς Ἐπ.· ἀπαρ. ἐνεστ. εἶναι συχνὸν παρ’ Ὁμ., ἴδε κατωτ. Ι. 2: παρατ. γ΄ πληθ. ἔλων Ὀδ. Δ. 2, γ΄ ἑν. ἔλαεν Ἀπολλ. Ρόδ. Γ. 872· σύνθετον ἐν τῷ ἀπέλα Ξεν. Κύρ. 8. 3, 32· ἀλλὰ τὸ ἀπήλαον ἐν Ἀριστοφ. Λυσ. 1001 εἶναι πιθ. σφάλμα ἀντὶ -ήλααν, Δωρ. ἀντὶ -ήλασαν (ὡς ὅρμαον ἀντὶ -ησον, 1247). (Ἡ √ΕΛ εἶναι ἴσως συγγενὴς τῇ Σανσκριτ. ar-, iy-ar-mi, κινεῖν, ἐλαύνειν, ἴδε Κουρτ. ἀριθ. 529, 661). Ριζικὴ σημασία: βάλλω εἰς κίνησιν, κάμνω τι νὰ κινηθῆ πρὸς τὰ ἐμπρός, ἰδίως ἐπὶ τοῦ ἐλαύνειν ποίμνια, Ὅμ.· εἰς εὐρὺ σπέος ἤλασε μῆλα Ὀδ. Ι. 237· κακοὺς δ’ ἐς μέσσον ἔλασσεν Ἰλ. Δ. 299· ὡσαύτως μεταχειρίζεται τὸν μέσ. ἀόρ. ἠλασάμην, μετ’ ἐνεργ. σημασ., Κ. 537, Λ. 682: - συχνάκις ἐπὶ ἵππων, ἁρμάτων, πλοίων, ὁδηγῶ, ἐλαύνω, ἐλ.... ἅρμα καὶ ἵππους Ψ. 334· ἐς τὴν ἀγορὴν τὸ ζεῦγος Ἡρόδ. 1. 59· ὡσαύτως, ἐλ. ἵππον ἱππεύειν ὁ αὐτ. 4. 64. κ. ἀλλ.· κέλητας καὶ ἅρματα ἐλ. ὁ αὐτ. 7. 86· ὦκα νῆα παρὲξ ἐλάαν, ταχέως διὰ τῆς κωπηλασίας νὰ περάσῃ τὸ πλοῖον μακρόθεν, Ὀδ. Μ. 109, κτλ.· οὕτω, στρατὸν ἐλ. Πινδ. Ο. 10 (11). 79, Ἡρόδ. 1. 176., 4. 91, κτλ. Ἡ χρῆσις αὕτη κατέστη οὕτω κοινή, ὥστε, β) ἡ αἰτιατ. παρελείφθη, ὡς μετὰ τοῦ ἄγω, καὶ τὸ ῥῆμα κατέστη ἀμετ., πορεύομαι ἐφ’ ἁμάξης, μάστιξεν δ’ ἐλάαν ἐνν. ἵππους, τοὺς ἐκτύπησε διὰ τῆς μάστιγος ὅπως ἐλάσωσιν, Ἰλ. Ε. 366, κτλ., πρβλ. Σοφ. Ἠλ. 734, 739· βῆ δ’ ἐλάαν ἐπὶ κύματα, «ὥρμησε δὲ ἐλαύνειν κατὰ τῶν κυμάτων» (Θ. Γαζῆς), Ἰλ. Ν. 27· νύκτα διὰ δνοφερὴν ἐλάαν, ἐλαύνειν ἐν τῷ σκότει τῆς νυκτός, Ὀδ. Ο. 50· ἐς τὸ ἄστυ ἐλ., εἰσέρχεσθαι ἐφ’ ἁμάξης εἰς τὴν πόλιν, Ἡρόδ. 1. 4. 60, πρβλ. 99, κτλ.· ἐπὶ ζευγέων ἐλ. ὁ αὐτ. 1. 199· - ἱππεύω, ὁ αὐτ. 7. 88, Ξεν. Ἱππαρχ. 3, 9, κτλ.· ἐλῶν ἐς Θρηΐκην, πορευόμενος εἰς..., Ἡρόδ. 9. 89, κτλ.· -κωπηλατῶ, μάλα σφοδρῶς ἐλάαν Ὀδ. Μ. 124· παρὲξ τὴν νῆσον ἐλαύνειν, διὰ κωπηλασίας παρέρχεσθαι τὴν νῆσον, αὐτόθι 276· ἐλαύνοντες, οἱ κωπηλατοῦντες, οἱ ἐρέται, 13. 22. γ) ἐπὶ ταύτης τῆς ἀμεταβάτου σημασ. λαμβάνει ἐνίοτε αἰτιατ., γαλήνην ἐλαύνειν, πλεῖν ἐν γαλήνῃ, ἢ κατ’ Εὐστάθ. «γαληνῶς», Ὀδ. Η. 319· οὕτω, τὰ δ’ ἕσπερα νῶτ’ ἐλαύνει Εὐρ. Ἠλ. 731· (ἀλλὰ πόντον ἐλάταις ἐλαύνειν, ἴδε κατωτ. ΙΙ. 1)· οὕτω καὶ, ἐλαύνειν δρόμον, τρέχειν δρόμον, Ἀριστοφ. Νεφ. 28. δ) Παθ., νῆα ἐλαυνομένην, πλέουσαν διὰ κωπηλασίας, ἀνιοῦσαν, Ὀδ. Ν. 155· τὰ κατάντη ἐλαύνεσθαι, ἐπὶ ἵππων, ἱππεύεσθαι εἰς μέρη κατάντη, κατηφορικά, Ξεν. Ἱππαρχ. 8. 3. 2) ἀπάγω, ὡς τὸ ἀπελαύνω, Λατ. abigere, παρ’ Ὁμήρ. ἀείποτε ἐπὶ κλοπιμαίων κτηνῶν, βοῦς Ὀδ. Μ. 353· ἵππους Ἰλ. Ε. 236· ἐλ. ὅ τι δύναιντο Ξεν. Ἑλλ. 4. 8, 18· - οὕτως ἐν τῷ μέσ. τύπῳ, Ὀδ. Δ. 637., Υ. 51· ῥύσι’ ἐλαυνόμενος, «ἀντίποινα καὶ οἷον ἀνθαρπάγματα ἁρπάζων» (Θ. Γαζῆς), Ἰλ. Λ. 674, κτλ. 3) ἀποδιώκω, ἐλ. τινὰ ἐκ δήμου Ἰλ. Ζ. 158· ἄνδρας ἀπ’ Οἰνώνας Πινδ. Ν. 5. 29· καὶ συχν. παρὰ Τραγ., ἐλ. τινὰ γῆς Εὐρ. Μήδ. 70· ἐλάσῃ μύσος Αἰσχύλ. Χο. 967 (ἔνθα νῦν γράφεται: κλύσῃ), μίασμα … ἠλάθη Εὐμ. 283· ἅγος ἐλ. = ἁγηλατέω Θουκ. 1. 126· ἐλ. ληστὰς Ἀριστοφ. Ἀχ. 1188, κτλ.: - γῆν πρὸ γῆς ἐλαύνομαι Αἰσχύλ. Πρ. 682. 4) φέρω εἰς τὸ ἔσχατον σημεῖον, οἵ μιν ἅδην ἐλόωσι... πολέμοιο, «πολέμου κορεσθῆναι ποιήσουσιν» (Σχόλ.), Ἰλ. Ν. 315· ἔτι μέν μίν φημι ἅδην ἐλάαν κακότητος, «ἤγουν λέγω κατακόρως αὐτὸν κακῶσαι» Εὐστ., Ὀδ. Ε. 290· - ἀκολούθως συχνάκις παρὰ τοῖς Ἀττ. καταπιέζω, προσβάλλω, καταδιώκω, ἐλ. λοιμὸς πόλιν Σοφ. Ο. Τ. 28, κτλ.· σὺ δ’ ἀπειλεῖς πᾶσιν, ἐλαύνεις πάντας Δημ. 559. 3· λύπῃ... ἐλήλαται κακῇ, εἶναι κατατεθλιμμένος ἐκ θλιβερᾶς λύπης, Σοφ. Αἴ. 275, Εὐρ. Ἀνδρ. 31· ὑπ’ ἀνάγκης καὶ οἴστρου Πλάτ. Φαῖδρ. 240D· ἐλαυνομένην καὶ ὑβριζομένην Δημ. 241, ἐν τέλει· ἴδε τὸ ῥῆμα περιωθέω. 5) = βινέω, ὡς τὸ Λατ. agito, subagito, Ἀριστοφ. Ἐκκλ. 39, πρβλ. Πλάτ. Κωμ. ἐν «Ἀδώνιδι» 1. 6) ἀμεταβ. ἐν φράσεσιν οἷαι αἱ ἑξῆς: ἐς τοσοῦτον ἤλασαν, μέχρι τούτου τοῦ σημείου προεχώρησαν, Ἡρόδ. 5. 50· ἐς πᾶσαν κακότητα ὁ αὐτ. 2. 124· εἰς κόρον ἐλαύνειν, ὠθεῖν τὰ πράγματα εἰς σημεῖον τοιοῦτον ὥστε νὰ ἐπέλθῃ κόρος, ἀηδία, Τυρταῖος 8. 10, πρβλ. σημασ. 2: - ἐντεῦθεν, προβαίνω, προχωρῶ, ἐγγὺς μανιῶν Εὐρ. Ἡρακλ. 904· ἔξω τοῦ φρονεῖν ὁ αὐτ. Βάκχ. 853· πρόσω ἐλ. τινός, προχωρεῖν ἔν τινι πράγματι, Πλάτ. Εὐθύφρων 4B, Γοργ. 486A, Ξεν. Κύρ. 1. 6, 39· ἴδε ἀνωτ. σημασ. 5. ΙΙ. πλήττω, ἐλάτῃσιν πόντον ἐλαύνοντες, πρβλ. Λατ. remis impellere, Ἰλ. Η. 6· κιθάραν Εὐρ. Ἡρ. Μαιν. 351. 2) πλήττω δι’ ἀγχεμάχου ὅπλου, ἀλλ’ οὐδέποτε μακρόθεν, τὸν σκήπτρῳ ἐλάσασκεν Ἰλ. Β. 199· ξίφει ἤλασε κόρσην Ε. 584· κόρυθος φάλον ἤλασεν Ν. 614· πρβλ. εἴλω Ι· - μετὰ διπλῆς αἰτιατ., τὸν μὲν μεταδρομάδην ἔλασ’ ὦμον, τὸν ἐκτύπησε..., Ἰλ. Ε. 80: -Παθ., μετ’ αἰτ., νῶτον ὄπισθ’ αἰχμῇ δουρὸς ἐληλαμένος Τυρταῖος 8. 20: - χθόνα δ’ ἤλασε παντὶ μετώπῳ, ἐκτύπησε τὴν γῆν μὲ ὅλον τὸ μέτωπόν του, ἐπὶ πίπτοντος ἀνθρώπου, Ὀδ. Χ. 94· - ὡσαύτως μετὰ συστοίχ. αἰτ., προξενῶ, κάμνω, οὐλήν, τὴν ποτέ με σῦς ἤλασε λευκῷ ὀδόντι Φ. 219· καί, ὀδόντας ἐλ., ἐκκρούειν, ἐκβάλλειν, Ἀπολλ. Ρόδ. Β. 785. 3) κτυπῶ τι ἐπάνω εἰς ἄλλο, πρὸς γῆν ἐλ. κάρη Ὀδ. Ρ. 237· ἐπὶ ὅπλων, διαπερῶ, διαπρὸ δὲ χαλκὸν ἔλασσεν Χ. 295· δόρυ διὰ στήθεσφιν ἔλασσε Ἰλ. Ε. 57, πρβλ. Υ. 269· καὶ ἐν τῷ παθ., διέρχομαι, Δ. 135, Ν. 595· ἐμπήγομαι, ὁϊστὸς ὤμῳ ἔνι στιβαρῷ ἠλήλατο Ε. 400, πρβλ. Πλάτ. Πολ. 616E. ΙΙΙ. ἐπὶ πολλῶν μεταφορ. σημασιῶν. 1) κτυπῶ διὰ σφύρας, σφυρηλατῶ, Λατ. ducere, σφυρηλατῶ μέταλλον, ἀσπίδα. ἣν ἄρα χαλκεὺς ἤλασεν Ἰλ. Μ. 296· πέντε πτύχας ἤλασε, πέντε ἐλάσματα (τῆς ἀσπίδος) ἐσφυρηλάτησε, Υ. 270· περὶ δ’ ἕρκος ἔλασσε κασσιτέρου, ἔκαμε πέριξ φραγμὸν ἐκ σφυρηλάτου κασσιτέρου (μετὰ ὑπαινιγμοῦ καὶ τῆς σημ. 2), Σ. 564· εὐνὴ ἐληλαμένη χρυσοῦ, κλίνη ἐξ ἐσφυρηλατημένου χρυσοῦ, Μίμνερμ. 6· σίδηρος ἐληλ. Πλουτ. Κάμιλλ. 31. 2) ὀρύσσω, σκάπτω, ὡς τὸ Λατ. ducere murum, ἀμφὶ δὲ τάφρον ἤλασαν, «ἔσκαψαν, ὤρυξαν» (Σχόλ.), «τάφρον ἐξέτειναν» (Θ. Γαζῆς), Ἰλ. Η. 450· ἀμφὶ δὲ τεῖχος ἔλασσε πόλει, περιέβαλε τὴν πόλιν διὰ τείχους, Ὀδ. Ζ. 9· σταυροὺς δ’ ἐκτὸς ἔλασσε Ξ. 11· τοῖχοι ἐληλέδατ’ Η. 86· συχνὸν παρ’ Ἡροδ., ὡς, τεῖχος ἐς τὸν ποταμὸν τοὺς ἀγκῶνας ἐλήλαται, αἱ τοῦ τείχους γωνίαι ἐξικνοῦνται μέχρι τοῦ ποταμοῦ, 1. 180, πρβλ. 185, 191· ἐληλαμέναι πέρι πύργον, περιεληλαμέναι πύργον, τοῦτ’ ἔστι, περὶ ἃς πύργος ἐλήλαται, «τείχεσι κεκυκλωμέναι» (Σχόλ.), Αἰσχύλ. Πέρσ. 871· - οὕτως, ὄγμον ἐλαύνω, προχωρῶ θερίζων ἐπὶ τῆς αὐλακώδους γραμμῆς ληΐου, Ἰλ. Λ. 68· ἐλ. αὔλακα Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 441· ὄρχον ἀμπελίδος ἐλ., φυτεύω ἀμπέλους στοιχηδόν, Ἀριστοφ. Ἀχ. 995: ἐντεῦθεν, καθόλου, φυτεύω, παράγω, ἐλᾷ δὲ καὶ τέσσαρας ἀρετὰς ὁ μακρὸς αἰὼν Πινδ. Ν. 3. 130. 3) κολῳὸν ἐλαύνειν, ἐπιτείνειν τὸν θόρυβον, τὴν λογομαχίαν, Ἰλ. Α. 575. 4) ἐξ ὄσσων ἐς γαῖαν ἐλαύνειν δάκρυ, ἐκχέειν, Εὐρ. Ἱκ. 96.

French (Bailly abrégé)

impf. ἤλαυνον, f. ἐλάσω, att. ἐλῶ, ao. ἤλασα, pf. ἐλήλακα;
Pass. ao. ἠλάθην, pf. ἐλήλαμαι, pqp. ἠληλάμην;
A. tr. I. pousser en avant, d’où
1 conduire, diriger : ἅρμα καὶ ἵππους IL, ζεῦγος HDT un char et des chevaux, un attelage ; νῆα OD, τριήρεις PLAT faire avancer un vaisseau, des trirèmes (en ramant) ; στρατίην HDT conduire une expédition;
2 pousser en avant, prolonger, étendre : τάφρον IL conduire une tranchée ; τεῖχος OD prolonger une ligne de fortification ; σίδηρος λεπτῶς ἐληλαμένος PLUT fer étendu par le marteau et aminci;
3 fig. produire, provoquer, faire naître : κολῳόν IL exciter du tumulte;
II. pousser en chassant devant soi :
1 emmener en chassant devant soi : βοῦς OD des bœufs;
2 pourchasser, poursuivre ; malmener : τινα ἅδην ἐλ. πολέμοιο IL ou κακότητος OD malmener ou pourchasser qqn jusqu’à ce qu’il ait assez de la guerre ou des mauvais traitements ; ἐλαύνεσθαι καὶ ὑβρίζεσθαι DÉM être malmené et injurié ; soumettre (un pays) ; avec un suj. de chose λοιμὸς ἐλαύνει πόλιν SOPH un fléau poursuit, càd désole la ville;
3 expulser : τινα ἐκ δήμου IL chasser qqn du peuple ; ἐκ δόμων ESCHL d’une maison ; ἐκ γῆς SOPH d’un pays ; ἀφ’ ἑστίας ESCHL d’un foyer ; μίασμα ἐλαύνειν SOPH ou ἄγος ἐλαύνειν THC chasser une souillure, càd expier un sacrilège;
4 lancer devant soi : διὰ στήθεσσιν (s.e. δόρυ) enfoncer sa lance à travers la poitrine ; Pass. ὀϊστὸς ὤμῳ ἐνὶ ἠλήλατο IL le trait s’était enfoncé dans son épaule ; frapper : τινα σκήπτρῳ IL qqn d’un sceptre ; ἐλ. χθόνα μετώπῳ OD frapper la terre de son front ; ἐλ. τινὰ ὦμον IL frapper qqn à l’épaule;
Moy. ἐλαύνομαι (f. ἐλάσομαι, ao. ἠλασάμην) emmener avec soi du butin;
B. intr. en appar. (s.e. ἵππον, νῆα, στρατόν), s’avancer à cheval, sur un navire, à la tête d’une armée : βῆ δ’ ἐλάαν ἐπὶ κύματα IL (Poséidon) s’avança sur son char pour s’élancer sur les flots ; en parl. des rameurs μάλα σφοδρῶς ἐλάαν OD ramer litt. faire avancer le navire vigoureusement ; οἱ ἐλαύνοντες OD les rameurs ; ἅρματα εἰς τὰς τάξεις τῶν Ἑλλήνων ἐλῶντα XÉN les chars qui pousseront jusque dans les rangs des Grecs ; fig. pousser jusqu’à, en venir à : ἐς πᾶσαν κακότητα HDT à toute sorte de méchanceté.
Étymologie: R. ἘλαϜ, pousser.

English (Autenrieth)

inf. ἐλάᾶν, ipf. ἔλων, fut. ἐλόωσι, aor. ἤλασσε, ἔλασσε, iter. ἐλάσασκε, pass. plup. ἠλήλατο, ἐλήλατο, 3 pl. ἐληλάδατο or ἐληλέ(δ）ατο: drive, impel, strike, mid., for oneself, Od. 4.637, Il. 10.537, etc.; freq. of ‘rowing’ a vessel, with and without νῆα, Od. 13.22, pass. Od. 13.155; so of driving horses, without obj. expressed, Il. 5.264 ; μάστῖξεν δ' ἐλάᾶν, Od. 3.484; hence apparently often intrans., πόντον ἐλαύνοντες, Il. 7.6, Ν 2, Od. 7.319; of ‘driving away’ cattle, horses, etc., Il. 1.154; in the sense strike the verb occurs often, esp. of ‘forging,’ Il. 12.296; of ‘drawing,’ or ‘laying out’ a fence or wall, or a swath in reaping, ἕρκος, τεῖχος, τάφρον, Il. 7.450, Il. 9.349, Il. 18.564; σταυρούς, Od. 14.11; χάλκεοι τοῖχοι ἐληλέδατο, ‘were extended,’ Od. 7.86 ; ὄγμον, Il. 11.68; metaph., of ‘persecuting,’ Od. 5.290; being ‘racked’ with pain, Il. 16.518; ‘raising’ a din, Il. 1.575.