σύστασις: Difference between revisions
Δύναται τὸ πλουτεῖν καὶ φιλανθρώπους ποιεῖν → Being rich can even produce a social conscience → Animos nonnumquam humanos concinnant opes → Mitunter macht der Reichtum Menschen auch human
m (Text replacement - "l’" to "l'") |
|||
Line 32: | Line 32: | ||
}} | }} | ||
{{elru | {{elru | ||
|elrutext='''σύστᾰσις:''' εως, дор. ιος ἡ<br /><b class="num">1)</b> [[составление]] (τῶν ῥήσεων Plat.): ἡ σ. τῆς ἐπιβουλῆς Polyb. составление плана;<br /><b class="num">2)</b> [[сочетание]], [[расположение]] (τῶν πραγμάτων Arst.);<br /><b class="num">3)</b> [[состояние]]: ξ. τῶν φρενῶν Eur. душевное настроение;<br /><b class="num">4)</b> [[развитие]], [[укрепление]] (αἱ συστάσεις τῶν σωμάτων Plat.);<br /><b class="num">5)</b> [[строительство]], [[постройка]]: λιθολόγοι τινὸς ἀρχόμενοι συστάσεως Plat. каменщики, приступающие к какой-л. постройке;<br /><b class="num">6)</b> [[организация]], [[устройство]] (sc. τῆς πόλεως Plat.): σ. τοῦ κόσμου Plat. и ἡ τῶν ὅλων σ. Diod. мироздание; ἡ τῆς ψυχῆς σ. Plat. душевная организация;<br /><b class="num">7)</b> [[склад]], [[характер или выражение]]: προσώπου σ. Plut. выражение лица;<br /><b class="num">8)</b> (в драме), [[стечение обстоятельств]], [[ситуация]], Arst.;<br /><b class="num">9)</b> [[представление]], [[рекомендация]]: πατρικὴν ἔχειν σύστασιν Plut. иметь рекомендацию отца; τῷ Θεμιστοκλεῖ ἡ πρὸς τὸν [[βασιλέα]] σ. ἐγένετο Plut. Фемистокл был представлен царю;<br /><b class="num">10)</b> [[столкновение]], [[стычка]], [[бой]], Plat., Plut.: ἐν τῇ συστάσι μάχεσθαι Her. участвовать в сражении; ξύστασιν τῆς γνώμης ἔχειν Thuc. претерпевать душевную борьбу, быть в душевном смятении;<br /><b class="num">11)</b> [[состав]]: ἐξ ὕλης σύστασιν ἔχειν Plut. иметь материальный состав, обладать материальной природой;<br /><b class="num">12)</b> [[возникновение]], [[образование]] (συστάσεις πνευμάτων Diod.): ὁ [[Εὐφράτης]] τὴν ἀρχὴν λαμβάνει τῆς συστάσεως ἐξ Ἀρμενίας Diod. Эвфрат берет начало в Армении;<br /><b class="num">13)</b> [[соединение]], [[сочетание]] (ἀμφοτέρων λόγων Plat.): αἱ συστάσεις τῶν ὑδάτων Diod. водоемы;<br /><b class="num">14)</b> [[сборище]], [[группа]], [[толпа]] (πυκναὶ συστάσεις Eur.): κατὰ ξυστάσεις [[γενέσθαι]] Thuc. разбиться на группы;<br /><b class="num">15)</b> [[политический союз]] (ἐθνικαὶ συστάσεις Polyb.);<br /><b class="num">16)</b> [[дружественная связь]], [[дружба]] (πρός τινα Plut.);<br /><b class="num">17)</b> [[тайный союз]], [[заговор или восстание]] (ἐπί τινα Plut.);<br /><b class="num">18)</b> [[сгущение]], [[уплотнение]], [[отвердение]] (ὑγρότητος Plut.);<br /><b class="num">19)</b> [[твердость]], [[плотность]] ([[πῆξις]] καὶ σ. Plut.);<br /><b class="num">20)</b> [[вещество]], [[материя]] (ἡ ὑγρὰ σ. Arst.). | |elrutext='''σύστᾰσις:''' εως, дор. ιος ἡ<br /><b class="num">1)</b> [[составление]] (τῶν ῥήσεων Plat.): ἡ σ. τῆς ἐπιβουλῆς Polyb. составление плана;<br /><b class="num">2)</b> [[сочетание]], [[расположение]] (τῶν πραγμάτων Arst.);<br /><b class="num">3)</b> [[состояние]]: ξ. τῶν φρενῶν Eur. душевное настроение;<br /><b class="num">4)</b> [[развитие]], [[укрепление]] (αἱ συστάσεις τῶν σωμάτων Plat.);<br /><b class="num">5)</b> [[строительство]], [[постройка]]: λιθολόγοι τινὸς ἀρχόμενοι συστάσεως Plat. каменщики, приступающие к какой-л. постройке;<br /><b class="num">6)</b> [[организация]], [[устройство]] (sc. τῆς πόλεως Plat.): σ. τοῦ κόσμου Plat. и ἡ τῶν ὅλων σ. Diod. мироздание; ἡ τῆς ψυχῆς σ. Plat. душевная организация;<br /><b class="num">7)</b> [[склад]], [[характер]] или [[выражение]]: προσώπου σ. Plut. выражение лица;<br /><b class="num">8)</b> (в драме), [[стечение обстоятельств]], [[ситуация]], Arst.;<br /><b class="num">9)</b> [[представление]], [[рекомендация]]: πατρικὴν ἔχειν σύστασιν Plut. иметь рекомендацию отца; τῷ Θεμιστοκλεῖ ἡ πρὸς τὸν [[βασιλέα]] σ. ἐγένετο Plut. Фемистокл был представлен царю;<br /><b class="num">10)</b> [[столкновение]], [[стычка]], [[бой]], Plat., Plut.: ἐν τῇ συστάσι μάχεσθαι Her. участвовать в сражении; ξύστασιν τῆς γνώμης ἔχειν Thuc. претерпевать душевную борьбу, быть в душевном смятении;<br /><b class="num">11)</b> [[состав]]: ἐξ ὕλης σύστασιν ἔχειν Plut. иметь материальный состав, обладать материальной природой;<br /><b class="num">12)</b> [[возникновение]], [[образование]] (συστάσεις πνευμάτων Diod.): ὁ [[Εὐφράτης]] τὴν ἀρχὴν λαμβάνει τῆς συστάσεως ἐξ Ἀρμενίας Diod. Эвфрат берет начало в Армении;<br /><b class="num">13)</b> [[соединение]], [[сочетание]] (ἀμφοτέρων λόγων Plat.): αἱ συστάσεις τῶν ὑδάτων Diod. водоемы;<br /><b class="num">14)</b> [[сборище]], [[группа]], [[толпа]] (πυκναὶ συστάσεις Eur.): κατὰ ξυστάσεις [[γενέσθαι]] Thuc. разбиться на группы;<br /><b class="num">15)</b> [[политический союз]] (ἐθνικαὶ συστάσεις Polyb.);<br /><b class="num">16)</b> [[дружественная связь]], [[дружба]] (πρός τινα Plut.);<br /><b class="num">17)</b> [[тайный союз]], [[заговор]] или [[восстание]] (ἐπί τινα Plut.);<br /><b class="num">18)</b> [[сгущение]], [[уплотнение]], [[отвердение]] (ὑγρότητος Plut.);<br /><b class="num">19)</b> [[твердость]], [[плотность]] ([[πῆξις]] καὶ σ. Plut.);<br /><b class="num">20)</b> [[вещество]], [[материя]] (ἡ ὑγρὰ σ. Arst.). | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj |
Revision as of 08:35, 17 September 2022
English (LSJ)
εως, ἡ, (συνίστημι) A bringing together, introduction, recommendation, πατρικὴν ἔχων σύστασιν Plb.1.78.1; ἡ πρός τινα σύστασις Id.4.82.3, cf. SIG591.62 (Lampsacus. ii B.C.), D.H.Rh.5.2, Plu.Them.27; σύστασις τῆς πρός τινα εὐνοίας J.AJ15.b.7; care, guardianship, ἔτινηπίας οὔσας (ἀπέδωκεν) εἰς σύστασιν Πτολεμαίῳ Γλαυκίου UPZ20.23 (ii B.C.); power of attorney, PTeb.317.14 (ii A.D.), etc. 2 communication between a man and a god, ταῦτα σοῦ εἰπόντος τρίς, σημεῖον ἔσται τῆς συστάσεως τόδε PMag.Par.1.209, cf. 220,260, al., PMag.Lond.47.1,121.505. 3 protection, ἵνα διὰ τῆς σῆς δεξιᾶς ᾖ μοι σ. PSI6.717.12 (ii A.D.). II proof, Alex.Aphr.in Metaph.12.3, 409.16; confirmation, εἰς σύστασιν [τῶν ἀξιωμάτων] καὶ πίστιν ib.271.14; σ. καὶ πίστεις τινός Hermog. Id.1.10; πρὸς σύστασιν καὶ ἀσφάλειαν ἐπωμοσάμην PLond.1.77.62 (vi A.D.), cf. BGU1187.31 (i B.C.). B (συνίσταμαι) standing together, close combat, conflict, ἐν τῇ συστάσει μάχεσθαι Hdt.6.117, cf. 7.167; ἡ ἐν ταῖς συμπλοκαῖς μάχη καὶ συστάσεις Pl.Lg.833a; ἡ ἐκ συστάσεως μάχη Hdn.4.15.3; ὅταν . . σύστασιν ὁ ἀγὼν ἔχῃ Plu.Demetr.16, cf. Aem.20: metaph., disturbance in the human body, καθάρσεων καὶ συστάσεων τοῦ σώματος ἀρίστη ἡ διὰ τῶν γυμνασίων Pl. Ti.89a; καταστεῖλαι τὴν σύστασιν τὴν ἀπὸ τοῦ γυμνασίου Antyll. ap. Orib.6.26.5; σύστασις ὅλου τοῦ σώματος (as a plague-symptom) Ruf. ap. eund.44.17.2; ξύστασις τῆς γνώμης conflict of mind, intense anxiety, Th.7.71; μένος μὲν ξ. τε σῶν φρενῶν δεινή E.Hipp.983; so ἤν τις πόνος ἢ σ. γίνηται τῷ ἀνθρώπῳ Hp.Morb.Sacr.17 vulg. (f.l. for τάσις). 2 meeting, accumulation, e.g. of humours, σύστασις οὑγροῦ περὶ τὴν ὑπερῴην Id.Coac.233; of water. Thphr.CP5.14.5 (pl.), cf. D.S.3.36; of winds, ib. 51, POxy.1768.9 (iii A.D., dub.): metaph., λόγων Pl.R.457e; combination, τραγῳδίαν . . εἶναι τὴν τούτων σ. πρέπουσαν ἀλλήλοις Id.Phdr. 268d. 3 knot of men assembled, E.Andr.1088 (pl.), Heracl.415 (pl.); κατὰ ξυστάσεις γιγνόμενοι forming into knots, Th.2.21, cf. X. Eq.7.19. b political union, more general than ἑταιρεία or σύνοδος, Isoc.3.54, cf. D.45.67; ἐθνικαὶ συστάσεις national unions, Plb.23.1.3; κατὰ συστάσεις κωμάζειν D.C.Fr.39.7. c contingent of four light-armed λόχοι (32 men), Ascl.Tact.6.3, Arr.Tact.14.3, Ael.Tact.16.1. 4 friendship or alliance, Plb.1.78.2; πρός τινας Id.3.78.2; conspiracy, ἐπί τινα Plu.Pyrrh.23. II composition, structure, constitution of a person or a thing, τῶ κόσμω Ti.Locr.99d, cf. Pl.Ti.32c; τῶν ὡρῶν, τῆς ψυχῆς, Id.Smp.188a, Ti.36d; of the parts of an animal, Arist.PA646a20, GA744b28, al.; σώματος Sor.1.111; τῶν ἀτόμων Epicur.Nat.35 G.; ἡ περὶ τὴν κεφαλὴν σύστασις Pl.Ti.75b; φυσικὴ σύστασις Arist. Cat.9b18; ἡ σύστασις τῆς πόλεως Id.Pol.1295b28, cf. 1332a30; τῶν πραγμάτων Id.Po.1450a15; τοῦ μύθου ib.1452a18; abs., plot of a drama, ib. 1453a31; τὴν σύστασιν ἔχειν ἐκ τοῦ ψεύδους Phld.Rh.1.361 S.; περὶ τρόπων συστάσεως, title of work by Chrysipp.; προσώπου σύστασις expression of face, Plu.Per.5. b abs., political constitution, Pl.R.546a, Lg. 702d, etc. c χωρίον ἀμπελικὸν ἐν συστάσει ἀρουρῶν ὅσων ἐστίν consisting of... PGiss.56.7 (vi A.D.). 2 coming into existence, formation, νόσων Pl.Ti.89b, cf. c; πόλεων σ. καὶ φθοράς Id.Lg.782a; ἡ ἐξ ἀρχῆς τῶν ὅλων σύστασις D.S.1.7, cf. Plu.2.427b; τὴν σύστασιν λαμβάνειν Arist.HA547b14, Plb.6.4.13, etc.; of a river, τὴν ἀρχὴν τῆς συστάσεως λαμβάνειν Id.9.43.1; σύστασις ἐπιβουλῆς Id.6.7.8. 3 of bodies, density or consistency, πυκνότης καὶ σύστασις, opp. ὑγρότης καὶ διάχυσις, Thphr.Vent. 58; σύστασις καὶ πῆξις Plu.2.130b; degree of solidity, consistency, σπέρμα . . τρυφερὰν ἔτι καὶ νεοπαγῆ τὴν σύστασιν ἔχον Sor.1.46, cf. 58; solid knot or lump, [μαστοὶ] θρομβώδεις συστάσεις ἔχοντες ib.88; μέχρι συστάσεως ἐμπλαστρώδους ἑψηθέν Gal.11.134, cf. 6.249, Dsc.3.7; τὰ ὑδατωδῶς ὑγρὰ πάχος καὶ σύστασιν μηδεμίαν ἔχοντα Gal.16.761; λεαίνεται μέχρι συστάσεως Orib.Fr.55. 4 a substance, πλάττειν ἐκ πηλοῦ ζῷον ἤ τινος ἄλλης ὑγρᾶς συστάσεως Arist.PA654b30, cf. Plu.2.696a; ξηραὶ συστάσεις Arist.HA519b19.
German (Pape)
[Seite 1044] ἡ, 1) das Zusantmenstellen, Zusammenbringen, Versammeln, Vereinigen. – 2) das Zusammensetzen, Verfertigen, Anordnen; ἡ τῶν ὡρῶν τοῦ ἐνιαυτοῦ σύστασις, Plat. Conv. 188 a; πραγμάτων, im Gedicht, Arist. poet. 14; προσώπου, das Zurechtlegen des Gesichts, wenn man es in Falten legt, um ihm eine unveränderlich ernste Haltung zu geben, Plut. Pericl. 5; τῆς ἐπιβουλῆς, der zur Nachstellung entworfene Plan, Pol. 6, 7, 8. – Auch das Zusammenführen mit einem Andern, Vorstellung, Empfehlung, Plut. Them. 27. – 3) das Zusammentreten, die Versammlung, Verbindung, sowohl durch Freundschaft, als in böser Absicht, Zusammenrottung, Aufstand, Dem. 45, 67; πρός τινα, Pol. 3, 78, 2 u. öfter. – Auch das Zusammentreffen im Kampfe, die Schlacht selbst, Her. 6, 117. 7, 167; ἡ ἐν ταῖς συμπλοκαῖς μάχη καὶ σύστασις, Plat. Legg. VIII, 833 a; auch γνώμης, Aufregung, Bangigkeit, Thuc. 7, 71, wie φρενῶν, Eur. Hipp. 983 (s. συνίστημι). – 4) das Bestehen, Beschaffenheit, Zustand, bes. dauernder, von Staaten, οὐδ' ἡ τοιαύτη ξύστασις ἅπαντα μενεῖ χρόνον, Plat. Rep. VIII, 546 a; τοῦ κόσμου, Tim. 32 e; πόλεων, Legg. VI, 782 a; τῆς πολιτείας, Verfassung, Pol. 6, 43, 5 u. oft; die nach einem Aufruhr wieder hergestellte Einigkeit der Bürger, Isocr. u. sonst; Pol. vrbdt εἰληφέναι τήν τε σύστασιν καὶ τὴν αὔξησιν, 6, 4, 13.
Greek (Liddell-Scott)
σύστᾰσις: ἡ, (συνίστημι) τὸ ὁμοῦ τιθέναι, σύνθεσις, διοργάνωσις, κατασκευή, ἐπὶ τῶν μελῶν ζῴου, Ἀριστ. π. Ζ. Μορ. 2. 1, 4, π. Ζ. Γεν. 2. 6, 44, κἑξ., κ. ἀλλ.· ἡ ξ. τοῦ σώματος ἡ διὰ γυμνασίων Πλάτ. Τίμ. 89Α. 2) καθόλου σύνθεσις, σύνταξις, συναρμολόγησις, τῶν ῥήσεων ὁ αὐτ. ἐν Φαίδρ. 268D τῶν πραγμάτων Ἀριστ. Ποιητ. 7, 1· τοῦ μύθου αὐτόθι 10. 4· ἀπολ., ἡ πλοκὴ δράματος, αὐτόθι 13, 4· ἡ σ. τῆς ἐπιβουλῆς, ὁ σχηματισμὸς σχεδίου, Πολύβ. 6. 7, 8· σ. προσώπου, ἐπιμελὴς διευθέτησις, σπουδαία ἢ σοβαρὰ ἔκφρασις τοῦ προσώπου, περὶ τοῦ Περικλέους, Πλουτ. Περικλ. 5. ΙΙ. τὸ συνιστᾶν, συσταίνειν, παρουσίασίς τινος πρός τινα, σύστασις, πατρικὴν ἔχων σ. Πολύβ. 1. 78, 1· ἡ πρός τινα σ. ὁ αὐτ. 4. 82, 3, πρβλ. Διον. Ἁλ. Ρητ. 5. 2, Θεμιστ. 27. ΙΙΙ. παράστασις, ἀπόδειξις, Ἀλέξ. Ἀφρ. Β). (συνίσταμαι) τὸ ὁμοῦ ἵστασθαι, συνάντησις· μάλιστα ἐπὶ ἐχθρικῆς σημασίας, μάχη ἐκ τοῦ συστάδην, mêlée (πρβλ. συσταδόν), ἐν τῇ σ. μάχεσθαι Ἡρόδ. 6. 117, πρβλ. 7. 167· ἡ ἐν ταῖς συμπλοκαῖς μάχη καὶ ξ. Πλάτ. Νόμ. 833Α· ἡ ἐκ σ. μάχη Ἡρῳδιαν. 4. 15· ὅταν... σύστασιν ὁ ἀγὼν ἔχῃ Πλουτ. Δημήτρ. 16, πρβλ. Αἰμίλ. 20· - μεταφ., σ. γνώμης, ἀγὼν πνευματικός, μεγάλη ἀνησυχία καὶ ἐπιτεταμένη φροντὶς καὶ μέριμνα, Θουκ. 7. 71· οὕτως, ἤν τις πόνος ἢ σ. γίνηται τῷ ἀνθρώπῳ Ἱππ. 310. 9. 2) συνάντησις, συνένωσις, συναγωγή, π. χ. ὑγρῶν, Foës. Oecon. Hipp.· ὕδατος, Θεοφρ. π. φυτ. Αἰτ. 5. 14, 5· ἀνέμων, Διόδ. 3. 51· ὡσαύτως ἐπὶ τοῦ τόπου ἔνθα συνάγονται ὕδατα, αὐτόθι 36· - μεταφορ., λόγων Πλάτ. Πολ. 457Ε. 3) συνάντησις, ἕνωσις, ὅμιλος ἀνθρώπων ὁμοῦ συνηγμένων, Εὐρ. Ἀνδρ. 1088, Ἡρακλ. 415· κατὰ ξυστάσεις γιγνόμενοι, συναθροιζόμενοι καθ’ ὁμάδας, Θουκ. 2. 21, πρβλ. Ξεν. Ἱππ. 7, 19, κλπ. β) πολιτικὴ ἕνωσις, γενικωτέρα τοῦ ἑταιρεία καὶ σύνοδος, Ἰσοκρ. 38Α, Δημ. 1122. 5· - ἐθνικαὶ σ., συνελεύσεις ἐθνικαί, Πολύβ. 24. 1, 3· κατὰ συστάσεις κωμάζειν Δίωνος Κ. Ἀποσπ. σ. 60 Urs. 4) φιλία ἢ συμμαχία, πρός τινα Πολύβ. 3. 78, 2· συνωμοσία, ἐπί τινα Πλουτ. Πύρρ. 23. ΙΙ. ἡ σύνθεσις, κατασκευή, σύστασις προσώπου ἢ πράγματος, τοῦ κόσμου Τίμ. Λοκρ. 99D, Πλάτ. Τίμ. 32C· τῶν ὡρῶν, τοῦ κόσμου, τῆς ψυχῆς ὁ αὐτ. ἐν Συμπ. 188Α, Τίμ. 32C, 36D, κλπ.· ἡ περὶ τὴν κεφαλὴν ξ. αὐτόθι 75Β· φυσικὴ σ. Ἀριστ. Κατηγ. 8. 13· ἡ σ. τῆς πόλεως ὁ αὐτ. ἐν Πολιτικ. 4. 11, 8., 7. 13, 9. β) ἀπολ., πολιτικὴ σύστασις, σύνταγμα, Πλάτ. Πολ. 546Α, Νόμ. 702D, κλπ. 2) ὕπαρξις, ἀρχή, νόσων ὁ αὐτ. ἐν Τιμ. 89Β, πρβλ. C· ἡ ἐξ ἀρχῆς τῶν ὅλων σ. Διόδ. 1. 7, πρβλ. Πλούτ. 2. 427Α, Β· σ. λαμβάνειν Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 5. 15, 14, Πολυδ., κλπ.· - ἐπὶ ποταμοῦ, ὁ αὐτ. 9. 43, 1. 3) μεταφορ., ἐπὶ τοῦ νοῦ, σύστασις φρενῶν, αὐστηρότης, σοβαρότης (πρβλ. συνίστημι Β. IV), Εὐρ. Ἱππ. 983. 4) ἐπὶ διαφόρων σωμάτων, σύμπηξις, ἡ σ. τοῦ ὑγροῦ περὶ τὴν ὑπερῴην Ἱππ. 157D, πρβλ. Πλούτ. 2. 130C· ἔψειν μέχρι συστάσεως Γαλην. 5) οὐσία, πλάττειν ἐκ πηλοῦ ζῷον ἢ τινος ἄλλης ὑγρᾶς σ. Ἀριστ. περὶ Ζ. Μορ. 2. 9, 7, πρβλ. Πλούτ. 2. 696Α· ξηραὶ σ. Ἀριστ. περὶ τὰ Ζ. Ἱστ. 3. 15, 2. - Πρβλ. συνίστημι ἀπ’ ἀρχῆς μέχρι τέλους.
French (Bailly abrégé)
εως (ἡ) :
I. 1 action de rassembler, d'organiser, de disposer en gén. : σύστασις προσώπου PLUT action de composer son visage;
2 action d'établir, de donner de la consistance à ; garantie, témoignage, recommandation : πρός τινα auprès de qqn;
II. action de se rassembler :
1 organisation, arrangement, ordonnance, constitution d'un État, constitution politique;
2 rassemblement de personnes ; particul. rassemblement tumultueux, attroupement séditieux ; au sens polit. association, union ; particul. conspiration;
3 avec idée d'hostilité rencontre, engagement ; combat en gén. ; agitation (de l'esprit);
4 condensation ; en gén. consistance, fermeté, durée, persistance.
Étymologie: συνίστημι.
Spanish
comunicación, encuentro, fórmula para conseguir un encuentro, práctica
Greek Monolingual
-άσεως, ἡ, ΜΑ
βλ. σύσταση.
Greek Monotonic
σύστᾰσις: ἡ (συνίστημι), από κοινού τοποθέτηση, σύνθεση, διευθέτηση, οργάνωση, τακτοποίηση, σε Αριστ.·
Α. I. σύστασις προσώπου, προμελετημένη σοβαρή ή σπουδαιοφανής έκφραση του προσώπου, λέγεται για τον Περικλή, σε Πλούτ.
II. το να φέρνει κάποιος σε επαφή δύο ανθρώπους, παρουσίαση του ενός στον άλλον, πρώτες συστάσεις, σε Πολύβ., Πλούτ. Β. (συνίσταμαι),
I. 1. το να στέκεται κάποιος μαζί με κάποιον άλλον, συνάντηση· με εχθρική σημασία, μάχη σώμα με σώμα, συμπλοκή, σύγκρουση, σε Ηρόδ.· μεταφ., σύστασις γνώμης, πνευματικός αγώνας, έντονη ανησυχία και εντατική μέριμνα, σε Θουκ.
2. συνάντηση, ένωση, όμιλος ανθρώπων, σε Ευρ.· κατὰ ξυστάσεις γιγνόμενοι, αυτοί που συναθροίζονται σε ομάδες, σε Θουκ.· πολιτική ένωση, σε Δημ.
3. φιλία ή συμμαχία, σε Πολύβ.· συνωμοσία, σε Πλούτ.
II. 1. συγκρότηση, η σύνθεση, δομή, διοργάνωση, σε Πλάτ., Αριστ.· απόλ., πολιτική συγκρότηση, σύνταγμα, σε Πλάτ.
2. μεταφ., λέγεται για τον νου, σύστασις φρενῶν, αυστηρότητα, σοβαρότητα, σε Ευρ.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
σύστᾰσις -εως, ἡ Att. ook ξύστᾰσις [συνίστημι] Ion. gen. -ιος ~ συνίστημι: het bijeen doen staan: introductie, aanbeveling:. τὴν πρὸς αὐτόν ἔντευξιν καὶ σύστασιν zijn kennismaking met en introductie bij hem Plut. Them. 27.8. ~ συνίσταμαι: het bijeen gaan staan samenscholing, groep mensen:; κατὰ ξυστάσεις γιγνόμενοι in groepjes bijeenstaand Thuc. 2.21.3; politieke groepering; Isocr. 3.54; samenspanning:. σ.... ἐφ’ αὑτόν samenzwering tegen hem zelf Plut. Pyrrh. 23. conflict, handgemeen:; ἐν τῇ συστάσει μαχόμενον in het handgemeen meevechtend Hdt. 6.117.2; μάχη καὶ σύστασις strijd en handgemeen Plat. Lg. 833a; overdr. spanning. ξύστασιν τῆς ψυχῆς εἶχε (het leger op het land) verkeerde in grote geestelijke spanning Thuc. 7.71.1; προσώπου σύστασις een strak gelaat Plut. Per. 5.1. opeenhoping. ὕδατος ψυχροῦ καὶ ὑγροῦ σ. opeenhoping van koud water en vocht Hp. Vict. 1.10. structuur, samenstelling:. ἡ τοῦ κόσμου σύστασις de structuur van de kosmos Plat. Tim. 32c; σ. τοῦ σώματος lichamelijke constitutie Plat. Tim. 89a; ἡ σ. τῆς πόλεως de structuur van de staat Aristot. Pol. 1295b28; ποίαν τινὰ δεῖ τὴν σύστασιν εἶναι τῶν πραγμάτων hoe de structuur van de gebeurtenissen moet zijn Aristot. Poët. 1450b22. ontstaan, vorming:. σ. νόσων ontstaan van ziekten Plat. Tim. 89b; πόλεων συστάσεις καὶ φθοραί het ontstaan en verval van steden Plat. Lg. 782a.
Russian (Dvoretsky)
σύστᾰσις: εως, дор. ιος ἡ
1) составление (τῶν ῥήσεων Plat.): ἡ σ. τῆς ἐπιβουλῆς Polyb. составление плана;
2) сочетание, расположение (τῶν πραγμάτων Arst.);
3) состояние: ξ. τῶν φρενῶν Eur. душевное настроение;
4) развитие, укрепление (αἱ συστάσεις τῶν σωμάτων Plat.);
5) строительство, постройка: λιθολόγοι τινὸς ἀρχόμενοι συστάσεως Plat. каменщики, приступающие к какой-л. постройке;
6) организация, устройство (sc. τῆς πόλεως Plat.): σ. τοῦ κόσμου Plat. и ἡ τῶν ὅλων σ. Diod. мироздание; ἡ τῆς ψυχῆς σ. Plat. душевная организация;
7) склад, характер или выражение: προσώπου σ. Plut. выражение лица;
8) (в драме), стечение обстоятельств, ситуация, Arst.;
9) представление, рекомендация: πατρικὴν ἔχειν σύστασιν Plut. иметь рекомендацию отца; τῷ Θεμιστοκλεῖ ἡ πρὸς τὸν βασιλέα σ. ἐγένετο Plut. Фемистокл был представлен царю;
10) столкновение, стычка, бой, Plat., Plut.: ἐν τῇ συστάσι μάχεσθαι Her. участвовать в сражении; ξύστασιν τῆς γνώμης ἔχειν Thuc. претерпевать душевную борьбу, быть в душевном смятении;
11) состав: ἐξ ὕλης σύστασιν ἔχειν Plut. иметь материальный состав, обладать материальной природой;
12) возникновение, образование (συστάσεις πνευμάτων Diod.): ὁ Εὐφράτης τὴν ἀρχὴν λαμβάνει τῆς συστάσεως ἐξ Ἀρμενίας Diod. Эвфрат берет начало в Армении;
13) соединение, сочетание (ἀμφοτέρων λόγων Plat.): αἱ συστάσεις τῶν ὑδάτων Diod. водоемы;
14) сборище, группа, толпа (πυκναὶ συστάσεις Eur.): κατὰ ξυστάσεις γενέσθαι Thuc. разбиться на группы;
15) политический союз (ἐθνικαὶ συστάσεις Polyb.);
16) дружественная связь, дружба (πρός τινα Plut.);
17) тайный союз, заговор или восстание (ἐπί τινα Plut.);
18) сгущение, уплотнение, отвердение (ὑγρότητος Plut.);
19) твердость, плотность (πῆξις καὶ σ. Plut.);
20) вещество, материя (ἡ ὑγρὰ σ. Arst.).
Middle Liddell
σύστᾰσις, εως, συνίστημι
I. a putting together, composition, Arist.; ς. προσώπου a studied expression of countenance, of Pericles, Plut.
II. a bringing together, introduction, recommendation, Polyb., Plut.
B. (συνίσταμαἰ a standing together, meeting: in hostile sense, close combat, conflict, Hdt.; metaph., ς. γνώμης a conflict of mind, intense anxiety, Thuc.
2. a meeting, a knot of men, Eur.; κατὰ ξυστάσεις γιγνόμενοι forming into knots, Thuc.: a political union, Dem.
3. friendship or alliance, Polyb.: a conspiracy, Plut.
II. construction, structure, constitution, Plat., Arist.: absol. a political constitution, Plat.
2. metaph. of the mind, ς. φρενῶν contraction, sternness, sullenness, Eur.
English (Woodhouse)
arrangement, association, club, company, composition, constitution, construction, crowd, framework, league, organisation, plot, story, structure, collection of people, division of an army, group of individuals, group of people, knot of people, people forming a faction, political association, political associations, political club, political coalition