δύο: Difference between revisions
καὶ ὑποθέμενος κατὰ τῆς κεφαλῆς φέρειν τὰς πληγάς, ὡς ἐν ἐκείνῃ τοῦ τε κακοῦ τοῦ πρὸς ἀνθρώπους → and having instructed them to bring their blows against the head, seeing that the harm to humans ... (Josephus, Antiquities of the Jews 1.50)
(CSV import) |
|||
(One intermediate revision by the same user not shown) | |||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=dyo | |Transliteration C=dyo | ||
|Beta Code=du/o | |Beta Code=du/o | ||
|Definition=[ῠ], also [[δύω]] in Ep., Eleg. and late, ''SIG''1231 (Nicomedia, iii/ iv A. D.), not in Ion. Inscrr. nor in Trag. (<b class="b3">δύο ῥοπάς</b> should be read in E.''Hel.''1090), nor in Att. Prose or Inscrr.: Lacon. acc. δύε ''IG''5(1).1; Thess. fem. [[δύας]] ib.9(2).517: gen. and dat. δυοῖν Hp.''Vict.''1.3, but [[falsa lectio|f.l.]] in [[Herodotus|Hdt.]]1.11,91 [used as monos. in [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''640, cf. [[δώδεκα]] for [[δυώδ]]-]; later Att. also [[δυεῖν]] (esp. in fem. gen.) found in codd. of E.''El.'' 536, cited fr. Th. by Ael.Dion.(?) ''Fr.''372, cf. 1.20 (cod. Laur.); Boeot. [[δουῖν]] Corinn.''Supp.''2.54; later δυσί, δυσὶν ἡμέραις Th.8.101 codd., <b class="b3">δυσὶν ἡμέρῃσι</b> [[varia lectio|v.l.]] in Hp.Acut.(Sp.) 67; δυοῖν ὄμμασι καὶ δυσὶν ἀκοαῖς Arist.''Pol.''1287b27, cf.Men.699, ''SIG''344.26 (Teos, iv B.C.), etc.: early Att. Inscrr. have δυοῖν ''IG''12.3.10, al., later δυεῖν ''SIG''2587.286, ''IG''22.463.78, al., from cent. iii on [[δυσί]] ib.1028.27, al.; Ion. gen. δυῶν ''GDI''5653d9 (Chios), [[Herodotus|Hdt.]]1.94, 130, etc., dat. [[δυοῖσι]] ib. 32,7.104; [[δυῶν]] also Dor., ''Leg.Gort.''1.40, ''Tab.Heracl.''1.139; δυοῖς ''Leg.Gort.''7.46.—Used indecl., like [[ἄμφω]], by Hom. (who has no gen. or dat. [[δυοῖν]]), τῶν δύο μοιράων Il.10.253; δύω κανόνεσσι 13.407, etc.; so in [[Herodotus|Hdt.]] and Att., δύο νεῶν [[Herodotus|Hdt.]]8.82; δύο ζεύγεσι Id.3.130; δύο νεῶν Th.3.89; δύο πλέθρων X.''An.''3.4.9; with dual, <b class="b3">δύο μναῖν</b> dub. l. Id.''Mem.'' 2.5.2; but not in Trag. and rare in Com., ἔτεσιν δύο Alex.105; δύ' ἔτεσιν Damox.2.3: not in Att. Inscrr. before the Roman period, ''IG''3.1443, al.:—[[two]], Il.1.16, etc.; in Hom., [[δύο]] and [[δύω]] are sometimes joined with plural Nouns, δύο δ' ἄνδρες 18.498, al.; also in Trag., δύο κριούς [[Sophocles|S.]]''[[Ajax|Aj.]]''237 (lyr.); in Att. Prose, δύο τέχνας [[Plato|Pl.]]''[[Gorgias|Grg.]]'' 464b; but [[δυοῖν]] is rare with plural Nouns, ὀρθοστάταις δυοῖν ''IG''2.1054.64; <b class="b3">ἕνα καὶ δύο</b> one or [[two]], a few, Il.2.346; δύ' ἢ τρεῖς Ar.''Pax''829, cf. X.''HG'' 3.5.20; <b class="b3">εἰς δύο</b> [[two and two]], Id.''Cyr.''7.5.17; <b class="b3">σὺν δύο</b> [[two]] together, Il. 10.224, [[Herodotus|Hdt.]]4.66; <b class="b3">δύο ποιεῖν τὴν πόλιν</b> to split the state into [[two]], divide it, Arist.''Pol.''1310a4. | |Definition=[ῠ], also [[δύω]] in Ep., Eleg. and late, ''SIG''1231 (Nicomedia, iii/ iv A. D.), not in Ion. Inscrr. nor in Trag. (<b class="b3">δύο ῥοπάς</b> should be read in E.''Hel.''1090), nor in Att. Prose or Inscrr.: Lacon. acc. δύε ''IG''5(1).1; Thess. fem. [[δύας]] ib.9(2).517: gen. and dat. δυοῖν Hp.''Vict.''1.3, but [[falsa lectio|f.l.]] in [[Herodotus|Hdt.]]1.11,91 [used as monos. in [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''640, cf. [[δώδεκα]] for [[δυώδ]]-]; later Att. also [[δυεῖν]] (esp. in fem. gen.) found in codd. of E.''El.'' 536, cited fr. Th. by Ael.Dion.(?) ''Fr.''372, cf. 1.20 (cod. Laur.); Boeot. [[δουῖν]] Corinn.''Supp.''2.54; later δυσί, δυσὶν ἡμέραις Th.8.101 codd., <b class="b3">δυσὶν ἡμέρῃσι</b> [[varia lectio|v.l.]] in Hp.Acut.(Sp.) 67; δυοῖν ὄμμασι καὶ δυσὶν ἀκοαῖς [[Aristotle|Arist.]]''[[Politica|Pol.]]''1287b27, cf.Men.699, ''SIG''344.26 (Teos, iv B.C.), etc.: early Att. Inscrr. have δυοῖν ''IG''12.3.10, al., later δυεῖν ''SIG''2587.286, ''IG''22.463.78, al., from cent. iii on [[δυσί]] ib.1028.27, al.; Ion. gen. δυῶν ''GDI''5653d9 (Chios), [[Herodotus|Hdt.]]1.94, 130, etc., dat. [[δυοῖσι]] ib. 32,7.104; [[δυῶν]] also Dor., ''Leg.Gort.''1.40, ''Tab.Heracl.''1.139; δυοῖς ''Leg.Gort.''7.46.—Used indecl., like [[ἄμφω]], by Hom. (who has no gen. or dat. [[δυοῖν]]), τῶν δύο μοιράων Il.10.253; δύω κανόνεσσι 13.407, etc.; so in [[Herodotus|Hdt.]] and Att., δύο νεῶν [[Herodotus|Hdt.]]8.82; δύο ζεύγεσι Id.3.130; δύο νεῶν Th.3.89; δύο πλέθρων X.''An.''3.4.9; with dual, <b class="b3">δύο μναῖν</b> dub. l. Id.''Mem.'' 2.5.2; but not in Trag. and rare in Com., ἔτεσιν δύο Alex.105; δύ' ἔτεσιν Damox.2.3: not in Att. Inscrr. before the Roman period, ''IG''3.1443, al.:—[[two]], Il.1.16, etc.; in Hom., [[δύο]] and [[δύω]] are sometimes joined with plural Nouns, δύο δ' ἄνδρες 18.498, al.; also in Trag., δύο κριούς [[Sophocles|S.]]''[[Ajax|Aj.]]''237 (lyr.); in Att. Prose, δύο τέχνας [[Plato|Pl.]]''[[Gorgias|Grg.]]'' 464b; but [[δυοῖν]] is rare with plural Nouns, ὀρθοστάταις δυοῖν ''IG''2.1054.64; <b class="b3">ἕνα καὶ δύο</b> one or [[two]], a few, Il.2.346; δύ' ἢ τρεῖς Ar.''Pax''829, cf. X.''HG'' 3.5.20; <b class="b3">εἰς δύο</b> [[two and two]], Id.''Cyr.''7.5.17; <b class="b3">σὺν δύο</b> [[two]] together, Il. 10.224, [[Herodotus|Hdt.]]4.66; <b class="b3">δύο ποιεῖν τὴν πόλιν</b> to split the state into [[two]], divide it, [[Aristotle|Arist.]]''[[Politica|Pol.]]''1310a4. | ||
}} | }} | ||
{{DGE | {{DGE | ||
Line 15: | Line 15: | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0673.png Seite 673]] [[zwei]]; Sanskr. dva, dvâu, Lat. duo, Umbr. du-r, Goth. tvai F. tvôs N. tva, Kirchenslav. dŭva, Lit. du, dvi, Curtius Grundz. d. Griech. Etymol . 1, 204. Bei Homer finden sich nur die Formen δύο und δύω, rein nach dem Versbedürfniß abwechselnd, aber beide, so oft auch der Dichter das Wort gebraucht, fast nur als nom. oder accus.; den genit. u. den dativ. vermeidet Homer merkwürdiger Weise. Er verbindet das Wort mit dem dual. u. mit dem plural., rein nach dem Versbedürfniß abwechselnd. Beispiele: – 1) nominat.: Iliad. 12, 95 υἷε δύω, 13, 499 δύο ἄνδρες, Odyss. 15, 412 δύω πόλιες, Iliad. 18, 507 δύω τάλαντα. – 2) accusat.: Odyss. 9, 90 ἄνδρε δύω, Iliad. 5, 572 δύο φῶτε, 22, 210 δύο κῆρε θανάτοιο, 21, 145 δύο δοῦρε, 3, 116 δύω κήρυκας, 20, 269 δύω πτύχας, vs. 271 τὰς δύο (πτύχας) χαλκείας, δύο δ' [[ἔνδοθι]] κασσιτέροιο, Odyss. 9, 74 δύω νύκτας δύο τ' ἤματα, 10, 142 δύο τ' ἤματα καὶ δύο νύκτας. – 3) genitiv. und dativ.: Iliad. 13, 407 δύω κανόνεσσ' ἀραρυῖαν (ἀσπίδα); Odyss. 10, 515 πέτρη τε ξύνεσίς τε δύω ποταμῶν ἐριδούπων; Iliad. 10, 253 παρῴχηκεν δὲ [[πλέων]] νύξ | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0673.png Seite 673]] [[zwei]]; Sanskr. dva, dvâu, Lat. duo, Umbr. du-r, Goth. tvai F. tvôs N. tva, Kirchenslav. dŭva, Lit. du, dvi, Curtius Grundz. d. Griech. Etymol . 1, 204. Bei Homer finden sich nur die Formen δύο und δύω, rein nach dem Versbedürfniß abwechselnd, aber beide, so oft auch der Dichter das Wort gebraucht, fast nur als nom. oder accus.; den genit. u. den dativ. vermeidet Homer merkwürdiger Weise. Er verbindet das Wort mit dem dual. u. mit dem plural., rein nach dem Versbedürfniß abwechselnd. Beispiele: – 1) nominat.: Iliad. 12, 95 υἷε δύω, 13, 499 δύο ἄνδρες, Odyss. 15, 412 δύω πόλιες, Iliad. 18, 507 δύω τάλαντα. – 2) accusat.: Odyss. 9, 90 ἄνδρε δύω, Iliad. 5, 572 δύο φῶτε, 22, 210 δύο κῆρε θανάτοιο, 21, 145 δύο δοῦρε, 3, 116 δύω κήρυκας, 20, 269 δύω πτύχας, vs. 271 τὰς δύο (πτύχας) χαλκείας, δύο δ' [[ἔνδοθι]] κασσιτέροιο, Odyss. 9, 74 δύω νύκτας δύο τ' ἤματα, 10, 142 δύο τ' ἤματα καὶ δύο νύκτας. – 3) genitiv. und dativ.: Iliad. 13, 407 δύω κανόνεσσ' ἀραρυῖαν (ἀσπίδα); Odyss. 10, 515 πέτρη τε ξύνεσίς τε δύω ποταμῶν ἐριδούπων; Iliad. 10, 253 παρῴχηκεν δὲ [[πλέων]] νύξ | ||
|τῶν δύο μοιράων, τριτάτη δ' ἔτι [[μοῖρα]] λέλειπται. Den letzten Vers hielten Zenodot, Arislophanes Byz. u. Aristarch nach dem Zeugnisse der scholl. für unächt, und Aristarch nahm namentlich auch an dem genit. δύο Anstoß: οὐχ Ὁμηρικὸν δὲ καὶ τὸ »τῶν δύο«. οἱ δύο μὲν γὰρ λέγει καὶ τοὺς δύο, τῶν δύο δὲ ἢ τοῖς δύο οὐκ ἔστιν [[εὑρεῖν]] παρ' Ὁμήρῳ. Ζηνόδοτος οὐδὲ ἔγραφεν, Ἀριστοφάνης ἠθέτει. Von diesen Sätzen gehört das über δύο Gesagte einem Scholium des Aristonic. an, die letzte Bemerkung über Zenodot und Aristophanes dem Didymus. Friedländer schreibt in seiner Ausgabe des Aristonic. auch diese didymeische Notiz unbedenklich dem Aristonicus zu. Bei Odyss. 10, 515 giebt es kein Alexandrinisches Scholium, bei Iliad. 13, 407 ein Scholium des Didymus, welches den dativ. κανόνεσσ(ι) als Aristarchische Lesart bezeugt: ἐκ πλήρους αἱ Ἀριστάρχου[[ κανόνεσσι]], d. h. Aristarch schrieb in seinem Texte das I mit hin und überlies das Elidiren dem Leser. Man kann die beiden Verse 406. 407 ohne Störung des Zusammenhanges weglassen, und eben so den Vers Odyss. 10, 515; man kann aber auch Odyss. 10, 515 δυοῖν schreiben und Iliad. 13, 407 δυσίν oder δυσί oder ebenfalls δυοῖν. – Als Bezeichnung einer unbestimmten geringen Anzahl steht Iliad. 2, 346 ἕνα καὶ δύο, Einen oder Zwei. Ähnlich Odyss. 5, 484 ὅσσον τ' ἠὲ δύω ἠὲ [[τρεῖς]] ἄνδρας ἔρυσθαι. – Iliad. 10, 224 σύν τε δύ' ἐρχομένω, [[καί]] τε πρὸ ὁ τοῦ ἐνόησεν [[ὅππως]] [[κέρδος]] ἔῃ wird von Neueren so aufgefaßt, als ob σύν mit δύο zu verbinden sei, Tmesis statt [[σύνδυο]], vgl. Odyss. 9, 429 [[σύντρεις]] αἰνύμενος und Odyss. 14, 98 οὐδὲ [[ξυνεείκοσι]] φωτῶν ἔστ' [[ἄφενος]] τοσσοῦτον; aber Aristarch verband Iliad. 10, 224 das σύν zunächst nicht mit δύο, sondern mit ἐρχομένω, Schol. Aristonic. σύν τε δύ' [[ἐρχομένω]]: ἡ [[διπλῆ]] πρὸς τὸ [[σχῆμα]], ὅτι ὅμοιόν ἐστιν ἐκείνῳ, »[[ἄμφω]] δ' ἑζομένω (Iliad . 3, 211)«, συνερχόμενοι δύο ἀντὶ τοῦ συνερχομένων. [[ἔνιοι]] δὲ μὴ νοήσαντες τὸ Ν προστιθέασι, κακῶς. Man beachte, daß bei der von Aristarch verworfenen Lesart ἐρχομένων das δύο Genitiv wäre. – Folgende: Xen. Hell. 3, 5, 20 δύο ἢ [[τρεῖς]]; ähnlich Theocr. 14, 45 δύο allein = wenige, ein Paar; – εἰς δύο, je zwei, Xen. Cyr. 7, 5, 17; – δύο ποιεῖν τὴν πόλιν, die Stadt entzweien, durch Aufruhr teilen, Arist. pol. 5, 9; – τὰ δύο μέρη, zwei Drittheile, Thuc. u. A. – Die ep. u. jamb. Dichter brauchen δύο u. δύω nach Bedürfniß des Verses; letztere Form findet sich nicht bei Pind., aber bei andern Lyrikern, nicht in den Tragikern u. in attischer Prosa, wo δύο die herrschende Form ist, wie bei Her. – Gen. u. dat. δυοῖν überall; einsylbig gebraucht Soph. O. R. 640; – δυεῖν, von den Gramm. als attisch bezeichnet u. theils auf den gen., theils auf das fem. beschränkt, findet sich sicher in wenigen Stellen, bes. bei Plat., wo Schneider zu Rep. II p. 92 ff, zu vgl.; als dat. Thuc. 1, 20, aber Krüger δυοῖν; – dat. δυσί, Hippocr., u. von Arist. an gew. bei Sp., bei Thuc. 8, 101 zweifelhaft; – δυῶν, δυοῖσι, bei Her. u. Ion., nicht hinlänglich beglaubigt, s. aber Wesseling Her. 7, 106. – Indecl. findet es sich bei. Thuo., Xen. (An. 1, 2, 23, wo Krüger mehrere Stellen anführt), Pol. u. A., s. Zander Programm von Königsberg 1887 u. 45. – Subst. u. verb. stehen dabei oft im plur., bes. bei δύο u. bei Sp. Vgl. übrigens über die Formen, außer den Gramm., Lob. zu Phryn. p. 210. | |τῶν δύο μοιράων, τριτάτη δ' ἔτι [[μοῖρα]] λέλειπται. Den letzten Vers hielten Zenodot, Arislophanes Byz. u. Aristarch nach dem Zeugnisse der scholl. für unächt, und Aristarch nahm namentlich auch an dem genit. δύο Anstoß: οὐχ Ὁμηρικὸν δὲ καὶ τὸ »τῶν δύο«. οἱ δύο μὲν γὰρ λέγει καὶ τοὺς δύο, τῶν δύο δὲ ἢ τοῖς δύο οὐκ ἔστιν [[εὑρεῖν]] παρ' Ὁμήρῳ. Ζηνόδοτος οὐδὲ ἔγραφεν, Ἀριστοφάνης ἠθέτει. Von diesen Sätzen gehört das über δύο Gesagte einem Scholium des Aristonic. an, die letzte Bemerkung über Zenodot und Aristophanes dem Didymus. Friedländer schreibt in seiner Ausgabe des Aristonic. auch diese didymeische Notiz unbedenklich dem Aristonicus zu. Bei Odyss. 10, 515 giebt es kein Alexandrinisches Scholium, bei Iliad. 13, 407 ein Scholium des Didymus, welches den dativ. κανόνεσσ(ι) als Aristarchische Lesart bezeugt: ἐκ πλήρους αἱ Ἀριστάρχου [[κανόνεσσι]], d. h. Aristarch schrieb in seinem Texte das I mit hin und überlies das Elidiren dem Leser. Man kann die beiden Verse 406. 407 ohne Störung des Zusammenhanges weglassen, und eben so den Vers Odyss. 10, 515; man kann aber auch Odyss. 10, 515 δυοῖν schreiben und Iliad. 13, 407 δυσίν oder δυσί oder ebenfalls δυοῖν. – Als Bezeichnung einer unbestimmten geringen Anzahl steht Iliad. 2, 346 ἕνα καὶ δύο, Einen oder Zwei. Ähnlich Odyss. 5, 484 ὅσσον τ' ἠὲ δύω ἠὲ [[τρεῖς]] ἄνδρας ἔρυσθαι. – Iliad. 10, 224 σύν τε δύ' ἐρχομένω, [[καί]] τε πρὸ ὁ τοῦ ἐνόησεν [[ὅππως]] [[κέρδος]] ἔῃ wird von Neueren so aufgefaßt, als ob σύν mit δύο zu verbinden sei, Tmesis statt [[σύνδυο]], vgl. Odyss. 9, 429 [[σύντρεις]] αἰνύμενος und Odyss. 14, 98 οὐδὲ [[ξυνεείκοσι]] φωτῶν ἔστ' [[ἄφενος]] τοσσοῦτον; aber Aristarch verband Iliad. 10, 224 das σύν zunächst nicht mit δύο, sondern mit ἐρχομένω, Schol. Aristonic. σύν τε δύ' [[ἐρχομένω]]: ἡ [[διπλῆ]] πρὸς τὸ [[σχῆμα]], ὅτι ὅμοιόν ἐστιν ἐκείνῳ, »[[ἄμφω]] δ' ἑζομένω (Iliad . 3, 211)«, συνερχόμενοι δύο ἀντὶ τοῦ συνερχομένων. [[ἔνιοι]] δὲ μὴ νοήσαντες τὸ Ν προστιθέασι, κακῶς. Man beachte, daß bei der von Aristarch verworfenen Lesart ἐρχομένων das δύο Genitiv wäre. – Folgende: Xen. Hell. 3, 5, 20 δύο ἢ [[τρεῖς]]; ähnlich Theocr. 14, 45 δύο allein = wenige, ein Paar; – εἰς δύο, je zwei, Xen. Cyr. 7, 5, 17; – δύο ποιεῖν τὴν πόλιν, die Stadt entzweien, durch Aufruhr teilen, Arist. pol. 5, 9; – τὰ δύο μέρη, zwei Drittheile, Thuc. u. A. – Die ep. u. jamb. Dichter brauchen δύο u. δύω nach Bedürfniß des Verses; letztere Form findet sich nicht bei Pind., aber bei andern Lyrikern, nicht in den Tragikern u. in attischer Prosa, wo δύο die herrschende Form ist, wie bei Her. – Gen. u. dat. δυοῖν überall; einsylbig gebraucht Soph. O. R. 640; – δυεῖν, von den Gramm. als attisch bezeichnet u. theils auf den gen., theils auf das fem. beschränkt, findet sich sicher in wenigen Stellen, bes. bei Plat., wo Schneider zu Rep. II p. 92 ff, zu vgl.; als dat. Thuc. 1, 20, aber Krüger δυοῖν; – dat. δυσί, Hippocr., u. von Arist. an gew. bei Sp., bei Thuc. 8, 101 zweifelhaft; – δυῶν, δυοῖσι, bei Her. u. Ion., nicht hinlänglich beglaubigt, s. aber Wesseling Her. 7, 106. – Indecl. findet es sich bei. Thuo., Xen. (An. 1, 2, 23, wo Krüger mehrere Stellen anführt), Pol. u. A., s. Zander Programm von Königsberg 1887 u. 45. – Subst. u. verb. stehen dabei oft im plur., bes. bei δύο u. bei Sp. Vgl. übrigens über die Formen, außer den Gramm., Lob. zu Phryn. p. 210. | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly |
Latest revision as of 17:28, 21 November 2024
English (LSJ)
[ῠ], also δύω in Ep., Eleg. and late, SIG1231 (Nicomedia, iii/ iv A. D.), not in Ion. Inscrr. nor in Trag. (δύο ῥοπάς should be read in E.Hel.1090), nor in Att. Prose or Inscrr.: Lacon. acc. δύε IG5(1).1; Thess. fem. δύας ib.9(2).517: gen. and dat. δυοῖν Hp.Vict.1.3, but f.l. in Hdt.1.11,91 [used as monos. in S.OT640, cf. δώδεκα for δυώδ-]; later Att. also δυεῖν (esp. in fem. gen.) found in codd. of E.El. 536, cited fr. Th. by Ael.Dion.(?) Fr.372, cf. 1.20 (cod. Laur.); Boeot. δουῖν Corinn.Supp.2.54; later δυσί, δυσὶν ἡμέραις Th.8.101 codd., δυσὶν ἡμέρῃσι v.l. in Hp.Acut.(Sp.) 67; δυοῖν ὄμμασι καὶ δυσὶν ἀκοαῖς Arist.Pol.1287b27, cf.Men.699, SIG344.26 (Teos, iv B.C.), etc.: early Att. Inscrr. have δυοῖν IG12.3.10, al., later δυεῖν SIG2587.286, IG22.463.78, al., from cent. iii on δυσί ib.1028.27, al.; Ion. gen. δυῶν GDI5653d9 (Chios), Hdt.1.94, 130, etc., dat. δυοῖσι ib. 32,7.104; δυῶν also Dor., Leg.Gort.1.40, Tab.Heracl.1.139; δυοῖς Leg.Gort.7.46.—Used indecl., like ἄμφω, by Hom. (who has no gen. or dat. δυοῖν), τῶν δύο μοιράων Il.10.253; δύω κανόνεσσι 13.407, etc.; so in Hdt. and Att., δύο νεῶν Hdt.8.82; δύο ζεύγεσι Id.3.130; δύο νεῶν Th.3.89; δύο πλέθρων X.An.3.4.9; with dual, δύο μναῖν dub. l. Id.Mem. 2.5.2; but not in Trag. and rare in Com., ἔτεσιν δύο Alex.105; δύ' ἔτεσιν Damox.2.3: not in Att. Inscrr. before the Roman period, IG3.1443, al.:—two, Il.1.16, etc.; in Hom., δύο and δύω are sometimes joined with plural Nouns, δύο δ' ἄνδρες 18.498, al.; also in Trag., δύο κριούς S.Aj.237 (lyr.); in Att. Prose, δύο τέχνας Pl.Grg. 464b; but δυοῖν is rare with plural Nouns, ὀρθοστάταις δυοῖν IG2.1054.64; ἕνα καὶ δύο one or two, a few, Il.2.346; δύ' ἢ τρεῖς Ar.Pax829, cf. X.HG 3.5.20; εἰς δύο two and two, Id.Cyr.7.5.17; σὺν δύο two together, Il. 10.224, Hdt.4.66; δύο ποιεῖν τὴν πόλιν to split the state into two, divide it, Arist.Pol.1310a4.
Spanish (DGE)
• Alolema(s): δύϝο IGDS 15 (Sicilia VI a.C.); beoc. δούο BCH 60.1936.179.31 (Tespias III a.C.); δίουο IG 7.3172.164 (Orcómeno III a.C.); ép. y poét. (nunca trag. ni com. y raro en prosa) δύω Il.13.407, h.Cer.400, Hes.Op.12, Thgn.955, Emp.B 32, A.R.1.163, Isoc.10.1, Gal.18(2).979, Philostr.VA 3.15, TAM 4(1).276.7 (Nicomedia III/IV d.C.), Ath.Al.M.26.77B, Gr.Naz.M.35.1092A; lacon. δύε SEG 39.370a.8 (Laconia V/IV a.C.); eub., etol. δύϝε SEG 41.725c.7 (Eretria VI a.C.), IG 92.152d (Calidón VI a.C.)
• Prosodia: [-ῠ-]
• Morfología: [en Hom. sólo indecl.; δύο como gen. Il.10.253, Od.10.515, Hdt.8.82, Th.3.89, X.An.3.4.9, IG 22.6153 (III d.C.); como dat., Hdt.3.130, Alex.110, Damox.2.3; δύω como gen., Gr.Naz.M.35.1092A, tb. como dat. Il.13.407; διού como gen. Nouveau Choix 24A.4 (Acrefia III a.C.); c. decl. de dual: gen.-dat. δυοῖν Hp.Vict.1.3, E.El.536, Pl.Grg.464b, IG 22.1668.64 (IV a.C.), POxy.3611.7 (III d.C.), monosilábico, S.OT 640, δυεῖν Arist.Cat.14a.31, IG 22.463.78, 1672.286 (ambas IV a.C.), 835.27 (III a.C.), Men.Dysc.327, LXX 4Ma.1.28, POxy.3996.9 (III d.C.), beoc. δουῖν Corinn.1(a).3.15; c. decl. de plu.: tes. nom. masc. δύοι SEG 43.311B.25 (Tesalia II a.C.); tes. y locr. nom.-ac. neutr. δύα SEG 26.672.10 (Larisa II a.C.), IEpir.App.68.4 (Dodona IV a.C.); tes. ac. fem. δύας IG 9(2).517.21 (Larisa III a.C.), SEG 26.672.28 (Larisa II a.C.); jón., cret., délf. y locr. gen. δυῶν Hdt.1.94, 130, Schwyzer 688D.9 (Quíos V a.C.), ICr.4.72.1.41 (Gortina V a.C.), TEracl.1.139 (IV a.C.), CID 2.62.2.68 (IV a.C.), IG 92.638.5.8 (Naupacto II a.C.); dat. δυοῖσι Hippon.95.6, Hdt.1.32, δυσί(ν) Hp.Int.35, A.Fr.281, Welles, RC 3.26 (Teos IV a.C.), Hp.Acut.(Sp.) 67, Arist.Pol.1287b27, Thphr.HP 9.2.6, Men.Comp.2.119, LXX Ex.4.9, IG 22.1028.27 (II/I a.C.), δυοῖς Hsch., tb. cret. ICr.4.72.7.46 (Gortina V a.C.), el. δυοίοις IO 13.3 (V a.C.), eol. δύεσιν Eust.802.28]
numeral dos
a) c. subst. en dual Ἀτρεΐδα ... δύω Il.1.16, cf. A.Ch.207, Call.Dian.207, Isoc.l.c., A.R.1.163, Orph.A.946, δυοῖν ... μιασμάτοιν A.Eu.600, cf. Hp.Vict.1.3, S.OT 640, E.El.536, ἄλλω δύο παῖδε A.R.1.185;
b) c. subst. en plu.: δύο: δ. δ' ἄνδρες Il.18.498, cf. CID 2.78.4 (IV a.C.), δ. παῖδας Hes.Sc.112, δύϝο τάλαντα IGDS 15 (Sicilia VI a.C.), cf. Parm.B 8.53, B.4.17, S.Ai.237, E.Hel.1090, Call.Dian.90, Orph.A.722, δίου ὀβολοί IG 7.3193.5 (Orcómeno III a.C.), c. gen. τῶν δ. μοιράων Il.10.253, cf. Hdt.8.82, Th.3.89, Hp.Fract.44, τὸ ... ὕψος δ. πλέθρων X.An.3.4.9, δραχμάων ... διού Nouveau Choix l.c., Αὐρ(ήλιος) ... κεῖται ἐτῶν δ. IG 22.6153 (III d.C.), c. dat. δύο ζεύγεσι Hdt.3.130, ἐν ἔτεσιν δύο Alex.110, cf. Damox.2.3
•δύω: δ. κακά Thgn.955, δ. ... νηούς Call.Dian.233, πυάλους δ. TAM l.c., c. gen. τῶν δύω τὸ ἕτερον Gr.Naz.M.35.1092A, c. gen. partitivo τὰς δ. τῶν ῥάβδων Hp.Fract.30, c. dat. δύω κανόνεσσ' Il.13.407
•δύας: ἐν στάλλας ... δύας IG 9(2).517.21 (Larisa III a.C.), cf. SEG 26.672.28 (Larisa II a.C.), IEpir.App.l.c.
•δυῶν: ἀντὶ μαιτύρον δυōν ICr.4.72.1.41, τριγλύφων ... δυῶν CID 2.62.2.68 (IV a.C.)
•δυοῖς: ἐν τοῖς δυοῖς μɛ̄νσί ICr.4.72.7.46 (Gortina V a.C.)
•δυοῖσιν: δυοῖσιν ἐν πόνοισι Hippon.l.c.
•δυσί: ταῖς δυσὶ σιαγόσι A.Fr.281, cf. Hp.Int.35, Acut.(Sp.) 67, Thphr.HP 9.2.6, Welles, RC l.c., LXX Ex.4.9, IG 22.1028.27 (II/I a.C.)
•δυοῖν: ὀρθοστάταις δυοῖν IG 22.1668.64 (IV a.C.), ἐπιμηνιειᾶν δυοῖν CID 2.32.14 (IV a.C.), cf. Plu.2.198c, POxy.3611.7 (III d.C.)
•δυεῖν: ταλάντων ... δυεῖν Men.Dysc.327, cf. IG 22.835.27 (III a.C.), Arist.Cat.14a31, LXX 4Ma.1.28, POxy.3996.9 (III d.C.);
c) alternando formas con dual y plural en una misma frase δυοῖν ὄντοιν τοῖν πραγμάτοιν δύο λέγω τέχνας Pl.Grg.464b, δυοῖν ὄμμασι καὶ δυσὶν ἀκοαῖς Arist.Pol.1287b27;
d) en combinación c. otros numerales para la expr. de cantidades superiores δ. καὶ τεσσεράκοντα Hp.Nat.Hom.15, ἐπ' ἐτέα δυῶν δέοντα εἴκοσι hasta que faltaban dos años para los veinte, e.d., dieciocho años Hdt.1.94, cf. 130, πεντακοσίων πεντηκόντων δυῶν Schwyzer 688D.9 (Quíos V a.C.), μνᾶς δύε καὶ τριάκοντα SEG 39.370a.8 (Laconia V/IV a.C.), Ϝίκατι καὶ δυῶν ποδῶν TEracl.l.c., πέλεθρα ἑκατὸν τράκοντα (sic) δύα SEG 26.672.10 (Larisa II a.C.);
e) en combinación con otros numerales para la expr. de la indeterminación ἕνα καὶ δ. uno o dos, e.e. unos pocos, Il.2.346, δύ' ἢ τρεῖς ἀνθρώπους Anan.2.2, ἐς βραχὺ ἄγοντες τὴν ἀρχὴν ... ἓν ἢ δ. ὑποθέμενοι Hp.VM 1, cf. Ar.Pax 829, X.HG 3.5.20, 1Ep.Cor.14.29;
f) en expr. c. valor distributivo, gener. c. prep. τέσσαρας ῥίζας κατὰ δ. συνεζευγμένας Hp.Epid.4.19, πεζῶν καὶ ἱππέων εἰς δ. ἄγοντας τὴν χιλιοστύν llevando su regimiento de infantería y caballería en formación de a dos X.Cyr.7.5.17
•en lit. bíblica y crist. c. red. del numeral εἰσῆλθον ... εἰς τὸν κιβωτόν, δ. δ. ἀπὸ πάσης σαρκός LXX Ge.7.15, cf. Eu.Marc.6.7, Epiph.Const.Haer.1.7, ἀπέστειλεν αὐτοὺς ἀνὰ δ. δ. los envió de dos en dos, Eu.Luc.10.1;
g) subst., de pers. los dos, las dos σύν τε δύ' ἐρχομένω yendo los dos juntos, Il.10.224, ἣ μὲν ἔην θνητή, αἳ δ' ἀθάνατοι ... αἱ δύο esta última (Medusa) era mortal, las inmortales eran las otras dos ref. a las tres Gorgonas, Hes.Th.278
•de cosas dos cosas ἣ δύ' ἐν φρεσὶν νοεῖ Semon.8.27, ἀσκεῖν περὶ τὰ νοσήματα δ. Hp.Epid.1.11, εἰ ... δ. εἴη, οὐκ ἂν δύναιτο ἄπειρα εἶναι Meliss.B 6, (δεδούλωται) δυσὶν ... δοῦλος Men.Comp.2.119, τᾶν δὲ δουῖν Corinn.l.c., ἡ μὲν γὰρ ἁφὴ δ. λέγει ἐν τῇ ἐπαλλάξει τῶν δακτύλων ἡ δ' ὄψις ἕν Arist.Metaph.1011a33, δ. ... ποιοῦσιν ... τὴν πόλιν dividen a la ciudad en dos bandos Arist.Pol.1310a4, τὸ καταπέταμα τοῦ ναοῦ ἐσχίσθη ... εἰς δ. Eu.Matt.27.51, εἰς δ. αὐτὸν κόψαι Io.Mal.Chron.15.387;
h) δ. ἄνδρες trad. de lat. duouiri, SEG 46.1252 (Acragante I a./d.C.), IEphesos 4101.14 (I a.C.), CASA 3.1964.54.7 (Taormina I a.C.).
• Diccionario Micénico: dwo.
• Etimología: De *du°Hi̯3, cf. lat. duo, frente a la forma *dueHi̯3, que da lugar a δύω, ai. dvā́, etc.
German (Pape)
[Seite 673] zwei; Sanskr. dva, dvâu, Lat. duo, Umbr. du-r, Goth. tvai F. tvôs N. tva, Kirchenslav. dŭva, Lit. du, dvi, Curtius Grundz. d. Griech. Etymol . 1, 204. Bei Homer finden sich nur die Formen δύο und δύω, rein nach dem Versbedürfniß abwechselnd, aber beide, so oft auch der Dichter das Wort gebraucht, fast nur als nom. oder accus.; den genit. u. den dativ. vermeidet Homer merkwürdiger Weise. Er verbindet das Wort mit dem dual. u. mit dem plural., rein nach dem Versbedürfniß abwechselnd. Beispiele: – 1) nominat.: Iliad. 12, 95 υἷε δύω, 13, 499 δύο ἄνδρες, Odyss. 15, 412 δύω πόλιες, Iliad. 18, 507 δύω τάλαντα. – 2) accusat.: Odyss. 9, 90 ἄνδρε δύω, Iliad. 5, 572 δύο φῶτε, 22, 210 δύο κῆρε θανάτοιο, 21, 145 δύο δοῦρε, 3, 116 δύω κήρυκας, 20, 269 δύω πτύχας, vs. 271 τὰς δύο (πτύχας) χαλκείας, δύο δ' ἔνδοθι κασσιτέροιο, Odyss. 9, 74 δύω νύκτας δύο τ' ἤματα, 10, 142 δύο τ' ἤματα καὶ δύο νύκτας. – 3) genitiv. und dativ.: Iliad. 13, 407 δύω κανόνεσσ' ἀραρυῖαν (ἀσπίδα); Odyss. 10, 515 πέτρη τε ξύνεσίς τε δύω ποταμῶν ἐριδούπων; Iliad. 10, 253 παρῴχηκεν δὲ πλέων νύξ
French (Bailly abrégé)
gén.-dat. δυοῖν, indécl. dans Homère;
numéral;
deux ; abs. pour marquer deux parties (sur trois), càd les deux tiers.
Étymologie: R. ΔϜι, séparer, > δίς pour *δϜίς ; cf. lat. duo et bis pour duis.
Russian (Dvoretsky)
δύο: эп.-поэт. тж. δύω (indecl., но тж.: gen. δυοῖν, δυεῖν - ион.-дор. δυῶν, dat. δυοῖν, δυσί(ν) - ион. δυοῖσι) два, двое, две, иногда оба, обе: εἷς καὶ δ. Hom. один (из них) или оба; δ. ἢ τρεῖς οἱ πρῶτοι Xen. двое-трое из передовых бойцов; εἰς δ. Xen. по два, по двое или Luc. надвое; δ. ποιεῖν τι Arst. разделить что-л. на две части; δυοῖν (θάτερον) - ἤ … ἤ Dem. одно из двух - или … или; σὺν δ. вдвоем Hom., но тж. (v.l. σύνδυο) Her. по два; ἀνὰ δ. и δ. καὶ δ. NT по два, по двое; τὰ δ. μέρη Thuc. (ср. лат. duae partes) две части (из трех), т. е. две трети.
Greek (Liddell-Scott)
δύο: ὡσαύτως δύω παρ’ Ἐπ. καὶ ἐλεγ. ποιηταῖς, ἀλλ’ οὐδέποτε παρὰ τοῖς δοκίμοις τῶν Ἀττ., Πόρσ. Ὀρ. 1550· γεν. καὶ δοτ. δυοῖν [[[εἶναι]] μονοσύλλαβον ἐν Σοφ. Ο. Τ. 640, πρβλ. δώδεκα ἀντὶ δυώδ-] παρὰ μεταγεν. Ἀττ. ὡσαύτως δυεῖν, ἀλλ’ ὁ τύπος οὗτος ἀποκλείεται ἤδη ἀπὸ τῶν ἀρίστων ἐκδόσεων τῶν δοκίμων Ἀττικῶν, ὡς Εὐρ. Ἠλ. 536, Θουκ. 1. 20, ἴδε Ellendt Λεξ. Σοφ. λ. δύο ἐν τέλ.·- παρὰ μεταγεν. ὡσαύτως δοτ. πληθ. δυσὶ (ἐν Θουκ. 8. 101, ἀντὶ δυσὶν ἡμέραις γραπτέον δυοῖν ἡμέραιν), κοινὸν ὅμως μετὰ τοὺς χρόνους τοῦ Ἀλεξάνδρου, Ἀριστ. Πολ. 3. 6, 7, Μένανδ. ἐν Ἀδήλ. 150, καὶ συχνὸν ἐν Ἐπιγραφαῖς, πρβλ. Λοβ. Φρύν. 210·- Ἐν ταῖς Ἀττικ. ἐπιγραφαῖς τὸ δυοῖν εἶνε ἐν χρήσει μέχρι τοῦ 329 π. Χ., τὸ δυεῖν ἀπὸ τοῦ 329 μέχρι τοῦ 229 π. Χ., τὸ δὲ δυσὶ ἀπὸ τοῦ τέλους τῆς 3ης ἑκατονταετ. π. Χ., Meisterh. σ. 157. - Οἱ Ἰων. τύποι δυῶν (Ἡρόδ. 1. 94, 130, κτλ.), δυοῖσι (1. 32., 7. 104) θεωροῦνται ἀμφίβολοι ὑπὸ τοῦ Δινδ. - Ἐν χρήσει ἀκλίτως, ὡς τὸ ἄμφω, παρ’ Ὁμ. (ὅστις δὲν ἔχει γενικὴν ἢ δοτικὴν δυοῖν), τῶν δύο μοιράων Ἰλ. Κ. 253· δύω κανόνεσσι Ν. 407, κτλ.· οὕτω παρ’ Ἡρόδ. καὶ Ἀττ., δύο νεῶν Ἡρόδ. 8. 82· δύο ζεύγεσι 3. 130· δύο νεῶν Θουκ. 3. 89· δύο πλέθρων Ξεν. Ἀν. 1. 3, 23, κτλ.· ἀλλ’ οὐχὶ οὕτω παρὰ Τραγ. (τὸ χωρίον Εὐρ. Ἀνδρ. 692 δὲν παρουσιάζει ἐξαίρεσιν), καὶ σπάνιον παρὰ Κωμ., Ἀλεξ. Κνιδ. 1, Δαμοξ. Συντρ. 1. 3. (Ἐκ τῆς √ΔΥ παράγονται ὡσαύτως τὰ δὶς (ἀντὶ δυὶς ἢ δϝίς), δεύτερος (ἀντὶ δϝέτερος), δοιοί, δισσός, δία, δίχα, δι-πλόος· πρβλ. Σανσκρ. dva, dvàu (dyo), dvis (bis), dvitîyas (δεύτερος), vi- (ve-, dis-)· Ζενδ. dva (duo), κτλ.· Λατ. duo, bis (ἀντὶ duis, πρβλ. Ζενδ. bi-tya (δεύτερος)), bini (ἀντὶ duini), dis- καὶ ve-, du-plex, du-bius· Γοτθ. tvai, vi-thra (contra), twistass (διχοστασία)· Παλαιο-Σκανδιν. tveir, tvi- (bis)· Ἀγγλο-Σαξ. twâ (two, twain), tvennr (twin), κτλ.· Παλαιο-Γερμ. zwuo (Γερμ. zwei), κτλ.). Ἰλ. Α. 16, κτλ.·- παρ’ Ὁμ. δύο καὶ δύω (κατὰ τὴν χρείαν τοῦ μέτρου) συχνάκις συνάπτονται πληθυντικοῖς ὀνόμασιν, ὡς δύο δ’ ἄνδρες, κτλ.· παρὰ Τραγ. ὡσαύτως τὸ δύο ἐνίοτε ἀπαντᾷ μετὰ πληθ. ὀνομάτων, τὸ δὲ δυοῖν σπανίως, ἴδε Elmsl. Μηδ. 798·- δύο ἐνίοτε, τῷ = ἡμετέρῳ «ἕνα δυό», Λατ. vel duo vel nemo, ὀλίγοι, Θεόκρ. 14. 45· πληρέστερον, ἕνα καὶ δύο Ἰλ. Β. 346· δύ’ ἢ τρεῖς Ἀριστοφ. Εἰρ. 829· εἰς δύο, δύοδύο, Ξεν. Κύρ. 7. 5, 17· σὺν δύο, δύο ὁμοῦ, Ἰλ. Κ. 224, Ἡρόδ. 4. 66· δύο ποιεῖν τὴν πόλιν, διασπᾶν, διαιρεῖν εἰς δύο, Ἀριστ. Πολ. 5. 9, 10.
English (Autenrieth)
indeclinable in Homer: two; proverb, σύν τε δὔ ἐρχομένω καί τε πρὸ ὃ τοῦ ἐνόησεν, ‘two together going, hasteneth the knowing’ (lit. one notes before the other), Il. 10.224.
English (Slater)
δῠο (δύο, δυοῖν gen., δύο.) two δύο δὲ γλαυκῶπες δράκοντες (O. 6.45) ἀγαθαὶ δὲ πέλοντἀπεσκίμφθαι δὔ ἄγκυραι (O. 6.101) δράκοντεςτρεῖς, οἱ δύο μὲν κάπετον, εἷς δ (O. 8.38) ἄλλαι δὲ δὔ χάρμαι (O. 9.86) δύο δ' αὐτὸν ἔρεψαν πλόκοι σελίνων (O. 13.32) αἱ δύο δ' ἀμπλακίαι (P. 2.30) δύο δ' ἀπὸ Κίρρας, ὦ Μεγάκλεες, ὑμαί τε καὶ προγόνων (sc. μ' ἄγοντι νῖκαι) (P. 7.16) δύο μὲν ἄνθἐ Ὀλυμπιάδος acc. (N. 6.61) ἕκατι ποδῶν εὐωνύμων δὶς δὴ δυοῖν (i. e. ποδῶν δὶς νικηφόρων καὶ δυοῖν ἀνδρῶν. Σ) (N. 8.48) δύο δέ τοι ζωᾶς ἄωτον μοῦνα ποιμαίνοντι τὸν ἄλπνιστον, εὐανθεῖ σὺν ὄλβῳ εἴ τις εὖ πάσχων λόγον ἐσλὸν ἀκούῃ (post ὄλβῳ distinx. alii) (I. 5.12) εἴπερ τριῶν Ἰσθμ[οῖ], Νεμέᾳ δὲ δυ[οῖν (e Σ supp. Lobel) fr. 6a. h.
English (Abbott-Smith)
δύο, numeral, indecl. exc. in dat., δυσί, δυσίν (Attic δυοῖν),
two: Mt 19:6, Mk 10:8, Jo 2:6, al.; with pl. noun, Mt 9:27 10:10, al.; οἱ, τῶν, τοὺς δ., Mt 19:5 20:24, Mk 10:8, Eph 2:15, al.; δ. ἐξ, Lk 24:13; distrib., ἀνὰ, κατὰ δ., two and two, two apiece: Lk 10:1 (WH, ἀνὰ δ. (δύο)), Jo 2:6, I Co 14:27; δύο δύο (= ἀνὰ δ., as LXX, Ge 6:19 for שְׁנַיִם שְׁנַיִם, but not merely "Hebraism," cf. μυρία μυρία, Æsch., Pers., 981, and for usage in π. and MGr., v. M, Pr., 21, 97), Mk 6:7; εἰς δ. (two and two, Xen., Cyr., 7, 5, 17), into two parts, Mt 27:51, Mk 15:38.
English (Strong)
a primary numeral; "two": both, twain, two.
English (Thayer)
genitive indeclinable δύο (as in Epic, and occasionally in Herodotus, Thucydides, Xenophon, Polybius, others for δυοιν, more common in Attic (see Rutherford, New Phryn., p. 289f)); dative δυσί, δυσίν (δυσί in Tr δυσίν), δυσίν in R G δυσί; R G L δυσί); R G δυσί); cf. Tdf. Proleg., p. 98; WH s Appendix, p. 147) — a form not found in the older and better writings, met with in Hippocrates, Aristotle, Theophrastus, frequent from Polybius on, for the Attic δυοιν); accusative δύο (cf. Lob. ad Phryn., p. 210; Alexander Buttmann (1873) Ausf. Spr. i., p. 276f; Winer's Grammar, § 9,2b.; Passow, i., p. 729); two: absolutely, οὐκ ἔτι εἰσί δύο, ἀλλά σάρξ μία, δύο ἤ τρεῖς, τρεῖς ἐπί δυσί καί δύο ἐπί τρισί, ἀνά and κατά δύο, two by two (Winer's Grammar, 398 (372); 401 (374); Buttmann, 30 (26)), WH omits; Tr brackets ἀνά); WH ἀνά δύο (δύο); cf. Acta Philip. § 36, Tdf. edition, p. 92); δύο δύο, two and two, Song of Solomon, after the Hebrew, in μύρια μύρια for κατά μυριάδας, cf. Winer's Grammar, 249 (234) (cf. 39 (38))); neuter εἰς δύο into two parts, δύο τῶν μαθητῶν (αὐτοῦ), R G); τῶν οἰκετῶν, δύο ἐξ αὐτῶν, Buttmann (1873) 158 (138); Winer's 203 (191)). with a noun or pronoun: δύο δαιμονιζόμενοι, δύο μάχαιραι, ἐπί στόματος δύο μαρτύρων, δυσί κυρίοις, εἶδε δύο ἀδελφούς, οἱ δύο, the two, the twain: τούς δύο, αἱ ( only) δύο διαθῆκαι, οὗτοι (Lachmann brackets οὗτοι) οἱ δύο υἱοί μου, περί τῶν δύο ἀδελφῶν, ἐν ταύταις ταῖς δυσίν ἐντολαῖς, τούς δύο ἰχθύας, δύο δηνάρια, Luke 10:35.
Greek Monolingual
και δυο (AM δύο)
1. ο αριθμός που προκύπτει αν προστεθεί μία μονάδα σε άλλη, ο πρώτος ακέραιος αριθμός μετά τη μονάδα
2. «δύο δύο» ή «δυο δυο» — κατά ζεύγη, σε ομάδες ανά δύο
νεοελλ.
1. (για χρονολογία, ημερομηνία) δεύτερος («στις δύο τα μεσάνυχτα»)
2. (ως ουσ. με το ουδ. άρθρο) το δύο
(στα χαρτιά της τράπουλας) αυτό που εικονίζει δύο φορές το ορισμένο σχήμα («έχω το δύο το καλό»)
3. φρ. α) «μ' ένα σμπάρο δυο τρυγόνια» — γι' αυτούς που με μια προσπάθεια πετυχαίνουν διπλό αποτέλεσμα
β) «όποιος κυνηγάει δυο λαγούς, κανένα δεν πιάνει» — γι' αυτούς που ασχολούνται ταυτόχρονα με δύο δύσκολες υποθέσεις
γ) «από 'να κριάρι δυο τομάρια» — για πλεονέκτες
δ) «δυο κεφάλια σ' ένα φέσι δεν χωρούνε» — είναι αδύνατο να άρχουν δύο συγχρόνως
ε) «γίναμε από δυο χωριά» — μαλώσαμε
στ) «δυο τρεις» πολύ λίγοι
4. μουσ. «ανά δύο» — όρος που δηλώνει ότι δύο όργανα της ίδιας οικογένειας γραμμένα στο ίδιο πεντάγραμμο πρέπει να παίξουν προς στιγμήν ενωμένα.
[ΕΤΥΜΟΛ. < duwō-. To βραχύ τελικό φωνήεν της λ. δύο είναι δυσερμήνευτο και υποστηρίχθηκε ότι μπορεί να είναι πρωταρχικό, επειδή εμφανίζεται και στα αρμ. erko-tasan «δώδεκα», αρχ. ινδ. dva-kắ- «συνδεδεμένα ανά ζεύγη» καθώς και στο λατ. duo. Η υπόθεση ότι το δύο προήλθε από τον επικό και ελεγειακό τ. δύω ή δύο (=αρχ. ινδ. duvắ, αρχ. σλ. dŭvĕ) προ φωνήεντος δεν είναι πειστική. Ίσως πρόκειται για αρχαία άκλιτη λέξη παράλληλα προς τον τ. δυϊκού αριθμού δύω (=αρχ. ινδ. duvā, αρχ. σλ. dŭva). Παράλληλα προς τη δισύλλαβη ρίζα duwō- εμφανίζεται και η μονοσύλλαβη dwō (u)- η οποία απαντά στο δ (F)ώ-δεκa, αρμ. erku, αρχ. ινδ. dvắ (u), χεττ. dā- στο dā-yuga- «διετής»].
Greek Monotonic
δύο: Επικ. δύω· γεν. και δοτ. δυοῖν· Ιων., επίσης, γεν. πληθ. δυῶν, δοτ. δυοῖσι, και στη μεταγεν. Αττ. δυσί· και άκλιτο, όπως το ἄμφω, από τον Όμηρ., τῶν δύο μοιράων, δύο κανόνεσσι, σε Ομήρ. Ιλ.· ομοίως σε Ηρόδ. και Αττ. πεζό λόγο· σπανίως σε Τραγ.· δύο, σε Ομήρ. Ιλ. κ.λπ.· στους Ποιητές το δύο ή δύω μπορεί να ακολουθ. από πληθυντικά ονόματα, δύοδ' ἄνδρες, στον ίδ.· εἰς δύο, δύο δύο, σε Ξεν.· σὺν δύο, δύο μαζί, σε Ομήρ. Ιλ., Ηρόδ.
Frisk Etymological English
Grammatical information: numer.
Meaning: two
Other forms: ep. eleg. also δύω, Lac. etc. also δύ(Ϝ)ε (after κύν-ε etc.), oblique forms δυοῖν (Att. δυεῖν since IV-IIIa), δυῶν, δυοῖσ(ι), δυσί; also indeclinable ( Il.); see Schwyzer 588f.
Dialectal forms: Myc. dwo, duwoupi /dwouphi/.
Compounds: As first member (beside usual δι-, s. δίς) e. g. in δυο-ποιός making two (Arist.), and in univerbations like δυο-καί-δεκα (Il. a. o.);
Derivatives: δυοστός half (Sch.), after εἰκοστός etc.
Origin: IE [Indo-European] [228] *duu̯o, *duu̯-eh₃(?) two
Etymology: The final short of δύο also in Arm. erko-tasan twelve and in Skt. (Ved.) deriv. dva-ká- in pairs (Lat. duo is due to the Iambenkürzung). *duu̯o is also found in Goth. twa and wit we two and in OIr. da. (Cowgill, MSS 46 (1985) 13-28). δύο from δύω or *δύοι (= Skt. duvé, OCS dъvě f. n.) before vowel does not convince. Therefore δύο beside the dual δύω (= Skt. duvā́, OCS dъva m.) must be an old indeclinable. Beside IE *duu̯ō and *duu̯ōu (in Skt. duváu) there was monosyllabic *du̯ō(u) in δ(Ϝ)ώ-δεκα, Arm. erku, Skt. dvā́(u), Hitt. dā- in dā-yuga- two years old, dān a second time. See Wackernagel-Debrunner Aind. Gramm. 3, 341ff. and Cowgill l.c. who assumes *dúu̯o beside *duu̯ó (which was *duu̯eh₃(u), rather than *duu̯oh₁ with o-stem inflection).
Middle Liddell
numeralnumeral numeral numeral numeral numeral [can be indecl., like ἄμφω, by Hom., τῶν δύο μοιράων, δύω κανόνεσσι Il.; so in Hdt. and Attic Prose; but declined in Trag.]
two, Il., etc.;—in Poets δύο or δύω may be joined with pl. Nouns, δύο δ' ἄνδρες Il.:— εἰς δύο two and two, Xen.; σὺν δύο two together, Il., Hdt.
Frisk Etymology German
δύο: {dúo}
Forms: ep. eleg. auch δύω, lak. usw. auch δύ(ϝ)ε (nach κύνε u. ä.), oblique Formen δυοῖν (woraus att. δυεῖν seit IV-IIIa), δυῶν, δυοῖσ(ι), δυσί; auch indeklinabel (seit Hom.); Einzelheiten bei Schwyzer 588f.
Composita: Als Vorderglied (neben dem gewöhnlichen δι-, s. δίς) z. B. in δυοποιός zwei ausmachend (Arist.), außerdem in Univerbierungen wie δυοκαίδεκα (Il. u. a.);
Derivative: Ableitung δυοστός halb (Sch.), nach εἰκοστός usw.
Etymology: Die auslautende Kürze in δύο erscheint auch in der armen. Zusammenrückung erko-tasan zwölf und in der aind. (ved.) Ableitung dva-ká- paarweise verbunden, außerdem in lat. duo. Sie läßt sich in allen diesen Fällen als sekundäre (analogische bzw. lautliche) Entwicklung verstehen. Eine ähnliche Erklärung von δύο aus δύω oder *δύοι (= aind. duvé, aksl. dъvě f. n.) vor Vokal überzeugt dagegen kaum. Aber dann muß jedenfalls δύο neben der Dualform δύω (= aind. duvā́, aksl. dъva m.) ein altes Indeklinabile sein. Neben idg. *duu̯ō̆ und *duu̯ōu (in aind. duváu) stand die einsilbige Dublette *du̯ō(u) in δ(ϝ)ώδεκα, arm. erku, aind. dvā́(u), heth. dā- in dā-yuga- zweijährig, dān ein zweites Mal. Weitere Formen aus verschiedenen Sprachen m. reicher Lit. bei W.-Hofmann s. duo und Wackernagel-Debrunner Aind. Gramm. 3, 341ff.
Page 1,424-425
Chinese
原文音譯:dÚo 低哦
詞類次數:形容詞(135)
原文字根:二,
字義溯源:二*,二人,兩,兩個,兩人,兩天,兩半,兩樣。普通說來,這字意為:兩個( 太8:28; 9:27; 10:29)。或:他們中的兩個( 路24:13)。有時也說:兩三個( 太18:20);兩半( 太27:51);兩個兩個的( 可6:7)
同源字:1) (δευτεραῖος)第二 2) (δευτερόπρωτος)第二個第一 3) (δεύτερον / δεύτερος)第二的 4) (διακόσιοι)二百 5) (δίδραχμον)兩個 6) (διετής)兩年的時間 7) (διετία)兩年 8) (διπλόω)給與兩倍 9) (δίς)兩次 10) (διστάζω)雙重的 11) (δίστομος)兩刃的 12)二千 13) (διχοτομέω)分切為二 14) (δίψυχος)雙魂的 15) (δώδεκα)二和十 16) (δωδέκατος)第十二
出現次數:總共(135);太(40);可(18);路(27);約(13);徒(14);林前(3);林後(1);加(2);弗(2);腓(1);提前(1);來(2);啓(11)
譯字彙編:
1) 兩個(48) 太6:24; 太8:28; 太9:27; 太10:29; 太20:21; 太20:30; 太21:2; 太21:28; 太21:31; 太25:15; 太25:17; 太25:22; 太25:22; 太25:22; 太26:37; 太27:38; 可6:7; 可11:1; 可12:42; 可14:13; 路7:41; 路9:30; 路9:32; 路10:35; 路15:11; 路16:13; 路18:10; 路19:29; 路21:2; 路23:32; 路24:4; 約1:35; 約1:37; 約20:12; 約21:2; 徒1:10; 徒7:29; 徒9:38; 徒10:7; 徒12:6; 林後13:1; 加4:22; 提前5:19; 來10:28; 啓11:3; 啓11:4; 啓12:14; 啓19:20;
2) 兩個人(15) 太18:16; 太18:19; 太19:6; 太24:40; 太24:41; 太26:60; 可10:8; 可16:12; 路12:52; 路12:52; 路24:13; 約8:17; 徒1:23; 林前14:27; 林前14:29;
3) 兩(14) 太18:16; 太18:20; 太26:2; 太27:51; 路7:19; 約2:6; 約4:40; 約4:43; 約11:6; 徒19:10; 徒19:34; 徒23:23; 加4:24; 啓13:11;
4) 兩條(9) 太14:17; 太14:19; 太22:40; 可6:38; 可6:41; 可6:41; 路9:13; 路9:16; 約6:9;
5) 兩隻(8) 太18:8; 太18:8; 太18:9; 可9:43; 可9:45; 可9:47; 路2:24; 路5:2;
6) 兩人(8) 太20:24; 太27:21; 路17:34; 路17:36; 約1:40; 約19:18; 約20:4; 徒1:24;
7) 二(5) 太5:41; 路12:6; 林前6:16; 弗5:31; 啓9:16;
8) 二人(4) 太4:18; 太4:21; 太19:5; 可10:7;
9) 兩件(4) 太10:10; 可6:9; 路3:11; 路9:3;
10) 兩個的(3) 太25:17; 可6:7; 路10:1;
11) 二個(2) 啓11:2; 啓13:5;
12) 兩下(1) 弗2:15;
13) 這兩件(1) 來6:18;
14) 兩者(1) 腓1:23;
15) 兩棵(1) 啓11:4;
16) 用兩條(1) 徒21:33;
17) 兩位(1) 啓11:10;
18) 兩樣(1) 啓9:12;
19) 兩半(1) 可15:38;
20) 把兩個(1) 可15:27;
21) 兩天(1) 可14:1;
22) 兩個女人(1) 路17:35;
23) 兩把(1) 路22:38;
24) 被兩條(1) 徒12:6;
25) 三個(1) 徒10:19;
26) 二個人(1) 徒19:22
Léxico de magia
tb. βʹ dos a) de animales, cuerpos y objetos usados en las prácticas λαβὼν κανθάρους σεληνιακοὺς δύο ἐκθέωσον ὕδατι ποταμίῳ toma dos escarabajos lunares y deifícalos en agua de río P IV 2457 λαβὼν τῇ πρώτῃ ἡμέρᾳ ἀπόπνιξον ζῷα ζʹ· ... νεοσσὰ δύο toma el primer día siete animales y estrangúlalos: dos polluelos P XII 31 ἀλέκτορας δύο λευκούς, ἀσινεῖς τελείους, καὶ λύχνους δύο (ten) dos gallos blancos, que no tengan daños, perfectos, y dos lámparas P XIII 10 P XIII 125 P XIII 366 P XIII 682 P XIII 683 τὸ ὄνομα γράφε ζμυρνομέλανι εἰς ὠὰ δύο ἀρρενικά escribe el nombre con tinta de mirra en dos huevos machos P VII 522 P IV 2460 λαβὼν οὖν ὁμοῦ δύο σαυτοῦ ὄνυχας καὶ πάσας σου τὰς τρίχας ἀπὸ κεφαλῆς toma, pues, dos de tus uñas y todos los cabellos de tu cabeza P I 3 b) de seres indefinidos τὸν δὲ θεὸν ὄψῃ ἐπὶ κιβωρίου, ... βασταζόμενον ὑπὸ βʹ ἀγγέλων ταῖς χερσίν y verás al dios sentado sobre un cáliz, elevado por las manos de dos ángeles P IV 1113 οὐκ εἶ δαίμων, ἀλλὰ τὸ <αἷμα> τῶν βʹ ἱεράκων no eres demon sino la sangre de los dos halcones P VII 239 P VIII 100 ὅτι κατέχω μὲ τὴν δεξιὰν τοὺς δύο δράκωντας porque yo sostengo en mi mano derecha las dos serpientes P XXXVI 196 c) de nombres λαβὼν κλάδον δάφνης γράφε τὰ βʹ ὀνόματα toma una rama de laurel y escribe los dos nombres P II 64 καὶ τὸν μὲν κλῶνα τὸν ἐγγεγραμμένον τοῖς δύο ὀνόμασι ποίει σεαυτῷ στέφανον haz también para ti una corona con la rama en la que están grabados los dos nombres P II 70 γράφε δὲ ποιήσας δύο κλίματα escribe haciendo dos escalas P I 12 P VII 716 ὁρκίζω σέ, δαίμων, κατὰ τῶν βʹ ὀνομάτων σου te conjuro, demon, por tus dos nombres P VII 243 P VII 246 d) de figuras que se modelan πλάσον ζῴδια δύο modela dos figurillas P IV 297 πλάσας βοῦς δύο ἴσους modela dos bueyes iguales SM 70 3 (fr. lac.) e) ref. a cantidades o medidas en recetas ἐπίθυε δὲ ἐπικαλούμενος λίβανον ἄτμητον ... καὶ ἀλέκτορας ἀσπίλους βʹ durante la invocación quema incienso sin cortar y dos gallos sin mancha P II 25 λαβὼν πρῶτον μὲν ... κυνοκεφάλια βʹ toma en primer lugar dos plantas de boca de dragón P III 468 (fr. lac.) τοῦ πιπερίου βʹ τρίψας μῖξον μετὰ ὀποπάνακος tritura dos (granos) de pimienta y mézclalos con opopánax SM 96A 68 ἐπίθυμα τῆς πράξεως· ... πεπέρεως λευκοῦ ἀνὰ οὐγκίας βʹ, ... στύρακος τερεβινθίνης ἀνὰ δραχμάς βʹ ofrenda de la práctica: unas dos onzas de pimienta blanca, unas dos dracmas de estoraque de terebinto P IV 1310 P IV 2461 P XII 400 λαβὼν ἁλὸς χοίνικας δύο ἄληθε τῷ χειρομυλίῳ toma dos quénices de sal y muélela con el molinillo de mano P IV 3088 P LXIII 3 κρόκου (δραχμαὶ) δʹ, ἀλόης (δραχμαὶ) βʹ cuatro dracmas de azafrán, dos de áloe SM 94 5
Lexicon Thucydideum
duo, two, 1.10.2, 1.27.2. 1.36.3. 1.74.1, 1.82.2, [alii others καὶ δύο] 1.93.5. 1.104.2. 1.134.4. 1.134.42.2.1. 2.10.2. 2.25.3. 2.47.2, 2.62.2, 2.65.6. 2.76.4, 2.79.5. 2.95.1. 3.6.1. 3.15.1, 3.21.1, 3.26.1, 3.42.1. 3.50.2. 3.51.3, [nonnulli codd. several manuscripts δύω] 3.57.3. 3.77.2. 3.77.3, 3.87.2. 3.89.3, 3.90.2. 3.112.1, [olim formerly δύω] 4.8.3. 4.16.1. 4.16.14.39.1. 4.43.1. 4.87.3. 4.96.5. 4.102.2, 4.113.2. 4.114.2. 4.122.6, 4.124.4, 5.3.4. 5.4.1, 5.37.2. 5.49.1. 5.59.6, [boni codd. good manuscripts προσελθόντες]... 5.71.3. 5.76.3, 6.62.1. 6.93.3. 6.104.1. 7.16.1. 7.23.1. 7.23.2. 7.24.1. 7.27.5. 7.28.3. 7.28.37.33.5. 7.38.1. 7.38.3. 7.41.3. 7.45.1. 7.50.2. 7.50.2 [vulgo commonly δυοῖν] 7.70.6. 7.87.2. 8.26.1. 8.44.4. 8.61.3. 8.74.2, 8.87.6, 8.91.2. 8.94.1. 8.95.7. 8.100.5. 8.102.3. 8.103.3. 8.106.3. 8.106.3
gen. dat. for dative 1.20.3, [vulgo commonly δυεῖν, cf. Popp. Prol. compare Poppo's Preface 1 p. page 224]. 1.23.1, [vulgo commonly δυεῖν] 1.33.3, 2.2.1, 2.70.3, 4.8.6, [vulgo commonly δυεῖν] 4.23.2, [vulgo additur commonly added νεοῖν] 4.28.5, 4.44.5, 4.47.3, 4.64.5, 4.127.2, 5.68.3, 5.84.1, 6.34.4, 6.44.1, 6.104.1, 7.24.1, 7.31.4, 7.53.3, 8.25.1, 8.44.2, [vulgo commonly τῶν] 8.62.1, 8.63.2, 8.79.2, [nonnulli codd. several manuscripts δύο] 8.102.1,
dat. dative 8.101.1.