ἀκήρατος: Difference between revisions
Λόγῳ με πεῖσον, φαρμάκῳ σοφωτάτῳ → Oratione leni, medicina optima → Mit Worten überzeuge mich, der klügsten Medizin
(21) |
|||
(49 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=akiratos | |Transliteration C=akiratos | ||
|Beta Code=a)kh/ratos | |Beta Code=a)kh/ratos | ||
|Definition= | |Definition=ἀκήρατον, ([[κηραίνω]])<br><span class="bld">A</span> [[undefiled]], [[pure]], [[ὕδωρ]] Il.24.303; [[inviolate]], [[χεῦμα]], [[ὄμβρος]], [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Coloneus|OC]]''471,690 (lyr.); [[χρυσός]] [[pure]] [[gold]], Archil.''Supp.''4, Alcm.23.54, [[Herodotus|Hdt.]]7.10, Simon.64, cf. Pl. ''R.''503a, ''Plt.''303e; [[φλόξ]] [[Secundus|Secund.]]''[[Sententiae|Sent.]]''5; [[untouched]], [[unhurt]], [[οἶκος]] καὶ [[κλῆρος]], κτήματα, Il.15.498, Od.17.532; [[ἀπαρτίη]] Hippon.26; [[σκάφος]] A.''Ag.''661; [[ἁνίαι]] [[strong]] [[rein]]s, Pi.''P.''5.32; [[πλόκος|πλόκοι]] [[unshorn]] [[lock]]s, E. ''Ion''1266; [[λειμών]] [[unmown]] [[meadow]], Id.''Hipp.''73; <b class="b3">ἀκήρατον ἐμπόριον</b> [[virgin]] [[market]], [[Herodotus|Hdt.]]4.152; ἀκήρατος [[φιλία]] X.''Hier.''3.4; [[ἐπιστήμη]], [[ἤθη]], [[Plato|Pl.]]''[[Phaedrus|Phdr.]]''247d, ''Lg.''735c; <b class="b3">ἀκήρατα φάρμακα</b> [[spell]]s [[that have all their power]], A.R.4.157.<br><span class="bld">2</span> of persons, [[undefiled]], a [[virgin]], E.''Tr.''675, [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''84cd; ἀκήρατον [[λέχος]] E. ''Or.''575: c. dat., <b class="b3">ἀκήρατος ἄλγεσι, ἀκήρατος τύχαις</b> [[untouched]] by [[woe]]s, etc., ''Hipp.''1113, ''HF''1314: c. gen., <b class="b3">ἀκήρατος κακῶν</b> [[without taint]] of [[without ill]], ''Hipp.''949; <b class="b3">ἀκήρατος ὠδίνων</b> [[free from]] [[throe]]s of [[childbirth]], A.R.1.974, etc.: ''poet.'' Sup. ἀκηρότατος ''AP''12.249 (Strat.).<br><span class="bld">II</span> ([[κεράννυμι]]) [[unmixed]], ποτόν [[Aeschylus|A.]]''[[The Persians|Pers.]]''614. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{DGE | ||
| | |dgtxt=(ἀκήρᾰτος) -ον<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[no cortado]], [[intacto]], [[indemne]] de una [[propiedad]] [[οἶκος]] καὶ [[κλῆρος]] <i>Il</i>.15.498, [[κτήμα]]τα <i>Od</i>.17.532, [[ἀπαρτίη]] Hippon.15<br /><b class="num">•</b>de otros objetos ἁνίαι Pi.<i>P</i>.5.32, σκάφος A.<i>A</i>.661, πλόκοι ἀκήρατοι bucles sin cortar</i> E.<i>Io</i> 1266, ἀκηράτου λειμῶνος de un prado sin hollar</i> E.<i>Hipp</i>.73, παρθένων κῆπος Ibyc.5.4, ἀκήρατον [[ἐμπόριον]] [[mercado]] [[virgen]], sin [[explotar]]</i> Hdt.4.152<br /><b class="num">•</b>de animados [[intacto]], [[puro]], [[virgen]] de una doncella ἀ. δέ μ' ἐκ πατρὸς λαβὼν δόμων E.<i>Tr</i>.675, cf. A.R.4.1025, Plu.<i>Num</i>.9, λέχος E.<i>Or</i>.575, εὐνή Max.77, de anim., Pl.<i>Lg</i>.840d, μόσχος E.<i>IA</i> 1083.<br /><b class="num">2</b> [[entero]], [[con todo su vigor]], [[íntegro]] φάρμακα A.R.4.157, como pred. ἀκήρατον ἐκβαίνοντα saliendo [[intacto]]</i> de una prueba, Pl.<i>R</i>.413e, ὅπως ... αἱ ... κρ[ί] σεις ... ἀκήρατοι δ[ι] αμένωντι <i>IO</i> 47.20 (II a.C.).<br /><b class="num">II</b> <b class="num">1</b>[[sin mezcla]], [[puro]] ὕδωρ <i>Il</i>.24.303, χεῦμα agua lustral</i> S.<i>OC</i> 471, [[ὄμβρος]] S.<i>OC</i> 690, ποτόν A.<i>Pers</i>.614, cf. Theoc.22.38, ῥόος Nonn.<i>D</i>.22.399, χρυσός Archil.153.5, Alcm.1.54, Hdt.7.10, Pl.<i>R</i>.503a, <i>Plt</i>.303e, [[μόλυβδος]] Simon.87, νόμισμα Pl.<i>R</i>.417a, χρυσοῦν γένος καὶ ἀκήρατον Plu.<i>Cor</i>.14, πῦρ ἀκήρατον llama pura</i> Q.S.4.138, [[ἰκμάς]] Hp.<i>Aff</i>.52, εἰκόνες D.C.52.35.3<br /><b class="num">•</b>c. dat. o gen. [[no mezclado con]], [[libre de]] θυμὸς ἀ. ἄλγεσι E.<i>Hipp</i>.1114, οὐδεὶς θνητῶν ταῖς τύχαις ἀ. E.<i>HF</i> 1314, ἀ. ἀνδράσι Λῆμνος A.R.1.852, κακῶν E.<i>Hipp</i>.949, ὠδίνων A.R.1.974<br /><b class="num">•</b>[[limpio]], [[claro]] ἀκήρατοί σου αἱ [[ἀκοαί]] <i>SB</i> 7205.8 (III d.C.).<br /><b class="num">2</b> fig., de abstr. [[puro]], [[no adulterado]], [[sin mácula]] ἐπιστήμη Pl.<i>Phdr</i>.247d, Ph.1.265, ἤθη Pl.<i>Lg</i>.735c, ἀρεταί Ph.1.148, [[φιλία]] X.<i>Hier</i>.3.4, ἀκήρατος [[ἀλυπία]] [[falta]] absoluta de penas</i> Pl.<i>Ax</i>.371d, τὸ καθαρὸν αὐτοῦ καὶ ἀκήρατον τοῦ νοῦ la [[pureza]] sin [[mancha]] de su [[espíritu]]</i> Pl.<i>Cra</i>.396b, cf. D.Chr.36.55, ἡ ἀ. [[μεγαλοδωρία]] τοῦ ... Αὐρηλιανοῦ <i>PLips</i>.119ue.2.3 (III d.C.).<br /><b class="num">III</b> [[inalterable]], [[indestructible]] del éter στοιχεῖον ἀκήρατον καὶ θεῖον Arist.<i>Mu</i>.392<sup>a</sup>9, [[ἔρως]] [[οὐράνιος]] ἀκήρατος καὶ [[θεῖος]] Ph.2.384. | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=ος, ον :<br /><b>1</b> non mêlé, sans alliage, pur;<br /><b>2</b> non entamé, non endommagé, entier, | |btext=ος, ον :<br /><b>1</b> [[non mêlé]], [[sans alliage]], [[pur]];<br /><b>2</b> [[non entamé]], [[non endommagé]], [[entier]], [[intact]] : [[ἀκήρατος]] ἄλγεσι EUR qui ne connaît pas le malheur, la souffrance.<br />'''Étymologie:''' [[ἀ]], [[κεράννυμι]]. | ||
}} | |||
{{pape | |||
|ptext=([[κεράννυμι]] ? κήρ, [[κηραίνω]] ?), Hom. [[dreimal]], <i>Il</i>. 24.303 χερσὶν [[ὕδωρ]] [[ἐπιχεῦαι]] ἀκήρατον, rein; <i>Il</i>. 15.498 [[οἶκος]] καὶ [[κλῆρος]] [[ἀκήρατος]], [[unversehrt]]; <i>Od</i>. 17.532 αὐτῶν μὲν γὰρ κτήματ' ἀκήρατα κεῖτ' ἐνὶ οἴκῳ; – [[ὕδωρ]] Theocr. 22.38 und sp.D.; Soph. [[χεῦμα]], [[ὄμβρος]] <i>O.C</i>. 472, 696, [[ποτόν]] Aesch. <i>Pers</i>. 606; [[χρυσός]], <i>[[lauter]]</i>es [[Gold]], Her. 7.10; Plat. <i>Polit</i>. 303e; Luc. <i>adv. Ind</i>. 8; Plut. <i>Cor</i>. 19 χρυσοῦν καὶ ἀκ. [[γένος]]; <i>[[unversehrt]]</i>, ἁνίαι Pind. <i>P</i>. 5.32, <i>noch nicht [[gerissen]]</i>; [[ναῦς]] Aesch. <i>Ag</i>. 647; [[κῆπος]] Ibyc. 1; [[λειμών]], <i>[[ungemäht]]</i>, Eur. <i>Hipp</i>. 73; πλόκοι, <i>[[ungeschoren]], Ion</i> 1266; <i>die [[volle]] [[Kraft]] [[habend]]</i>, φάρμακα Ap.Rh. 4.157; [[παρθένος]], <i>rein, [[unberührt]]</i>, Eur. <i>[[Troad]]</i>. 677, [[λέχος]] <i>Or</i>. 564; Ap.Rh. 2.502; [[φιλία]] [[ἀκήρατος]] διαμένει Xen. <i>Hier</i>. 3.4; ὑγιῆ καὶ ἀκήρατα ἤθη Plat. <i>Legg</i>. V.735c. Auch τινός, <i>[[unberührt]] von etwas</i>, κακῶν Eur. <i>Hipp</i>. 946; κηρῶν Tim.Locr. 95b, γάμων <i>Legg</i>. VIII.840d; ὠδίνων Ap.Rh. 1.974; mit dem dat., θυμὸς ἄλγεσιν [[ἀκήρατος]], ohne [[Schmerz]] und [[Trauer]], Eur. <i>Hipp</i>. 1114; <i>Herc.Fur</i>. 1285; [[Λῆμνος]] [[ἀκήρατος]] [[ἀνδράσι]], von [[Menschen]] <i>[[unberührt]]</i>, Ap.Rh. 1.852. Von einem Orte, [[ἐμπόριον]] ἀκήρατον, ein [[wenig]] besuchter [[Handelsplatz]], Her. 4.152. – Superl. [[ἀκηρότατος]] Strat. 88 (XII.249). | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''ἀκήρατος:'''<br /><b class="num">1</b> [[несмешанный]], [[чистый]] ([[ὕδωρ]] Hom., Theocr.; [[ποτόν]] Aesch.; [[χεῦμα]] Soph.);<br /><b class="num">2</b> [[беспримесный]], [[чистопробный]] ([[χρυσός]] Her., Plat., Plut., Luc.);<br /><b class="num">3</b> [[нетронутый]], [[невредимый]], [[целый]] ([[οἶκος]] καὶ [[κλῆρος]] Hom.; ἁνίαι Pind.; σκἀφος Aesch.): ἀ. τινος, реже τινι Eur., Plat. не затронутый чем-л., не знающий чего-л.;<br /><b class="num">4</b> [[чистый]], [[непорочный]] (ἤθη Plat.; [[παρθένος]] Eur.);<br /><b class="num">5</b> [[некошенный]] ([[λειμών]] Eur.);<br /><b class="num">6</b> [[незыблемый]], [[непоколебимый]] ([[φιλία]] Xen.);<br /><b class="num">7</b> [[непосещаемый]], [[малоизвестный]] ([[ἐμπόριον]] Her.). | |||
}} | |||
{{ls | |||
|lstext='''ἀκήρᾰτος''': -ον, ([[κεράννυμι]]) ὡς τὸ [[ἀκέραιος]], [[ἀμιγής]], [[ἀμόλυντος]], [[ἀμίαντος]], [[καθαρός]], [[κυρίως]] ἐπὶ ὑγρῶν, [[ὕδωρ]], Ἰλ. Ω. 303· ποτόν, Αἰσχύλ. Πέρσ. 614· [[χεῦμα]], [[ὄμβρος]], Σοφ. Ο. Κ. 471, 690· ἀκ. [[χρυσός]], [[καθαρός]], Ἡρόδ. 7. 10, 1. Σιμων. 64· πρβλ. Πλάτ. Πολ. 503Α, Πολιτικ. 303Ε. ΙΙ. μεταφ., 1) ἐπὶ πραγμάτων, ἀνέγγικτος, [[ἀκέραιος]], [[ὁλόκληρος]], Λατ. integer· [[οἶκος]] καὶ [[κλῆρος]], κτήματα, Ἰλ. Ο. 498, Ὀδ. Ρ. 532· [[σκάφος]], Αἰσχύλ. Ἀγ. 661· ἁνίαι = ἰσχυραὶ ἡνίαι, Πινδ. Π. 5.43· ἀκ. [[κόμη]], [[ἀκούρευτος]], Εὐρ. Ἴων 1266· ἀκ. [[λειμών]], μὴ θερισμένος, ὁ αὐτ. Ἱππ. 73· ἀκ. [[φιλία]], [[κόσμος]], Ξεν. Ἱερ. 3.4., Κύρ. 8. 7, 22· [[ἐπιστήμη]], ἤθη, Πλάτ. Φαῖδρ. 247D., Νόμ. 735C· ἀκ. φάρμακα, ἐπῳδαὶ ἔχουσαι ἅπασαν αὑτῶν τὴν δύναμιν, Ἀπολλ. Ρόδ. 4. 157: - ἐν Ἡρόδ. 4, 152., τὸ [[ἐμπόριον]] τοῦτο ἦν ἀκ. τοῦτον τὸν χρόνον, δυνατὸν νὰ ἐκληφθῇ ἢ ὡς = ἄθικτον, ὃ δὲν ἐπεσκέφθη τις ἔτι, «ἀσύχναστον», ἢ ὡς = ἐν πλήρει ἐνεργείᾳ καὶ ἀκμῇ. 2) ἐπὶ προσώπ., Λατ. integer, [[παρθένος]] ἀκ., [[ἀμίαντος]], Εὐρ. Τρῳ. 670· [[οὕτως]], ἀκ. [[λέχος]], Εὐρ. Ὀρ. 575· καὶ μετὰ δοτ. [[ἀκήρατος]] ἄλγεσι, τύχαις, = [[ἄθικτος]] ὑπὸ θλίψεων, δυστυχιῶν κτλ., Εὐρ. Ἱππ. 1113, Ἡρ. Μαιν. 1314, τὸ πλεῖστον μετὰ γεν., ἀκ. κακῶν, [[ἄνευ]] σκιᾶς κακοῦ, [[αὐτόθι]] 949 ἀκ. γάμων, Πλάτ. Νόμ. 840D· ἀκ. ὠδίνων, ἀπηλλαγμένος ὠδίνων (ἐπὶ τεκνογονίας), Ἀπολλ. Ρόδ. 1.974, κτλ., πρβλ. [[ἀκέραιος]], [[ἀκηράσιος]], [[ἀκραιφνής]]. | |||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
Line 20: | Line 29: | ||
}} | }} | ||
{{Slater | {{Slater | ||
|sltr=<b>ᾰκήρᾰτος, -ον</b> <br /> | |sltr=<b>ᾰκήρᾰτος, -ον</b> [[undamaged]], [[whole]] ἀκηράτοις ἁνίαις (P. 5.32) ]λυσίμβροτον παρθενίᾳ κε[] ἀκηράτων [[δαίδαλμα]][ (Pae. 8.81) | ||
}} | |||
{{grml | |||
|mltxt=[[ἀκήρατος]], -ον (Α)<br /><b>1.</b> [[άθικτος]], [[ανέπαφος]], [[ακέραιος]]<br /><b>2.</b> [[καθαρός]], [[αγνός]], [[ανόθευτος]], [[άσπιλος]], [[αμόλυντος]], [[παρθενικός]]<br /><b>3.</b> [[ακούρευτος]]<br /><b>4.</b> [[αθέριστος]]<br /><b>5.</b> απαλλαγμένος από [[κάτι]], [[απρόσβλητος]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <i>ἀ</i>-<i>κέρα</i>-<i>τος</i> <span style="color: red;"><</span> [[ρίζα]] <i>κερα</i>- ([[πρβλ]]. [[κεραΐζω]], [[ἀκέρα]]-<i>ιος</i>). Η [[παραγωγή]] της λ. από το ρ. [[κηραίνω]] (<span style="color: red;"><</span> <i>κὴρ</i>) «[[βλάπτω]], [[καταστρέφω]]» (που θα δικαιολογούσε το <i>η</i> της λ. [[ἀκήρατος]]) προσκρούει στο ότι το ρ. [[κηραίνω]] αποτελεί χρονικά μεταγενέστερο σχηματισμό, [[έτσι]] η [[μακρότητα]] (του η) στο [[ἀκήρατος]] ([[αντί]] [[ἀκέρατος]]) θα [[πρέπει]] [[μάλλον]] να ερμηνευθεί [[είτε]] με τον βραχυντικό νόμο του <i>Saussure</i> -για την [[αποφυγή]] των πολλών αλλεπάλληλων βραχέων<br />[[είτε]] με ετυμολογική [[επίδραση]] της λ. <i>κὴρ</i> (<b>βλ.</b> και ετυμολ. του [[ἀκέραιος]]). Αν δεν δεχθούμε ότι η σημ. «[[καθαρός]], [[αγνός]], [[ανόθευτος]]» [[είναι]] [[προϊόν]] σημασιολογικής εξελίξεως της αρχικής σημ. «[[άθικτος]], [[ανέπαφος]]» με πιθανή αναλογική (παρετυμολογική) [[επίδραση]] του [[κεράννυμι]] μέσω των [[ἄκρατος]] / [[ἄκρητος]], [[τότε]] θα [[πρέπει]] να αναγνωρίσουμε την ύπαρξη ενός άλλου ομόηχου τ. [[ἀκήρατος]] («[[ἀκήρατος]] ΙΙ») που θα παράγεται διαφορετικά, απευθείας δηλ. από το [[κεράννυμι]] ([[πρβλ]]. Λεξικό Liddell-Scott). Εδώ προτιμήθηκε η α' [[άποψη]] (Chantraine), [[έτσι]] γίνεται [[λόγος]] για έναν κοινό τ. [[ἀκήρατος]] (όπως και για ένα κοινό παράγωγο [[ἀκηράσιος]]). Τέλος, οι σημ. (3) και (4) οδήγησαν ορισμένους και στη [[διάκριση]] και ενός τρίτου, διαφορετικού τ. [[ακήρατος]], παραγώγου του ρ. [[κείρω]] «[[κουρεύω]]», [[διάκριση]] που δεν φαίνεται να γίνεται ευρύτερα αποδεκτή.<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> <b>αρχ.</b> [[ἀκηράσιος]]. | |||
}} | |||
{{lsm | |||
|lsmtext='''ἀκήρᾰτος:''' -ον ([[κεράννυμι]]), [[αμιγής]], [[αμόλυντος]], [[καθαρός]], [[ὕδωρ]], σε Ομήρ. Ιλ.· [[ποτόν]], σε Αισχύλ.· <i>ὄμβρας</i>, σε Σοφ.· <i>ἀκ. χρυσάς</i>, [[καθαρός]] [[χρυσός]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">II.</b> μεταφ.,<br /><b class="num">1.</b> λέγεται για πράγματα, ανέγγιχτος, [[ακέραιος]], [[ολόκληρος]], Λατ. [[integer]], σε Όμηρ.· ἀκ. [[κόμη]], ακούρευτα μαλλιά, σε Ευρ.· ἀκ. [[λειμών]], αθέριστο [[λιβάδι]], στον ίδ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για πρόσωπα, [[αμόλυντος]], στον ίδ.· με δοτ. [[ἀκήρατος]] ἄλγεσι, ανέγγιχτος από θλίψεις ή δυστυχίες, στον ίδ.· με γεν., <i>ἀκ. κακῶν</i>, [[άνευ]] [[ίχνος]] κακού, στον ίδ. | |||
}} | |||
{{etym | |||
|etymtx=Grammatical information: adj.<br />Meaning: [[undamaged]], also [[pure]] (Il.)<br />Other forms: [[ἀκέραιος]] [[undamaged]] (Hdt.)<br />Derivatives: [[ἀκηράσιος]] (Od.)<br />Origin: IE [Indo-European] [578] <b class="b2">*ḱerh₂-</b> [[damage]]<br />Etymology: Epic and poet. It is unnecessary to assume a second, independent word meaning [[pure]] (Od.), as Frisk does. The comparable form [[ἀκήριος]] [[undamaged]] is prob. derived from [[κῆρ]], s. [[sub verbo|s.v.]] Prob. [[ἀκήρατος]] (not from <b class="b3">κηρ-αίνω</b> A. Supp. 999, which is a late formation from [[κήρ]]), is metrical lengthening for <b class="b3">*ἀ-κέρα-τος</b> from the stem of <b class="b3">κερα-ίζω</b>, perhaps with influence of [[κήρ]]; cf. [[ἀκέραιος]]. In some cases the meaning may have been influenced by [[κεράννυμι]] [[to mix]]. Lee Glotta 39 (1961) 191-205 connects [[κείρω]]. | |||
}} | |||
{{mdlsj | |||
|mdlsjtxt=[[κεράννυμι]]<br /><b class="num">I.</b> [[unmixed]], [[uncontaminated]], [[undefiled]], [[ὕδωρ]] Il.; [[ποτόν]] Aesch.; [[ὄμβρος]] Soph.; ἀκ. [[χρυσός]] [[pure]] [[gold]], Hdt.<br /><b class="num">II.</b> metaph.,<br /><b class="num">1.</b> of things, [[untouched]], [[unhurt]], [[undamaged]], Lat. [[integer]], Hom.; ἀκ. [[κόμη]] [[unshorn]] [[hair]], Eur.; ἀκ. [[λειμών]] an [[unmown]] [[meadow]], Eur., etc.<br /><b class="num">2.</b> of persons, [[undefiled]], Eur.; c. dat., [[ἀκήρατος]] ἄλγεσι [[untouched]] by woes, Eur.; c. gen., ἀκ. κακῶν without [[taint]] of ill, Eur. | |||
}} | |||
{{FriskDe | |||
|ftr='''ἀκήρατος''': 1.<br />{akḗratos}<br />'''Meaning''': [[unversehrt]], [[unbeschädigt]], auch [[unbefleckt]], [[rein]], in der letztgenannten Bedeutung von 2. [[ἀκήρατος]] [[unvermischt]], [[rein]] beeinflußt. Vorw. ep. und poet.<br />'''Derivative''': Eine davon abgeleitete Nebenform ist [[ἀκηράσιος]] (''h''. ''Merc''., ''AP'' u. a.). Ähnliche Bildungen: [[ἀκήριος]] ‘(von den κῆρες) unbeschädigt, unversehrt’ (ep. seit Od.), [[ἀκέραιος]] [[unversehrt]], [[unzerstört]] (ion. att.). Von [[ἀκέραιος]]: [[ἀκεραιότης]] (Plb.), [[ἀκεραιοσύνη]] (Suid.), [[ἀκεραιόομαι]] (Eust.).<br />'''Etymology''': Von diesen Privativa fußt [[ἀκήριος]] offenbar als Bahuvrihi auf κήρ, Pl. κῆρες ‘Tod(esgöttin)’; dasselbe dürfte auch bei [[ἀκήρατος]] der Fall sein ([[κηραίνω]] A. ''Supp''. 999, spät, von κήρ gebildet, kann nicht zugrunde liegen), sofern nicht metrische Dehnung für *[[ἀκέρατος]] unter Einwirkung von κήρ vorliegt, vgl. [[ἀκέραιος]] und 2. [[ἀκήρατος]]. Dagegen enthält [[ἀκέραιος]] den Verbalstamm κερα-, der erweitert auch in κεραίζω erscheint (kaum denominativ mit Schwyzer 735 unten). — Ältere Lit. bei Bq. Weiteres s. [[κήρ]].<br />'''Page''' 1,52-53<br />2.<br />{akḗratos}<br />'''Forms''': [[ποτὸν]] ἀ. A. ''Pers''. 614, wohl auch [[ὕδωρ]] ἀ. Ω 303 (nach Schulze Q. 234ff. zu 1. [[ἀκήρατος]]).<br />'''Meaning''': [[ungemischt]], [[rein]],<br />'''Derivative''': Davon abgeleitet [[ἀκηράσιος]] ([[οἶνος]]) ι 205. Im selben Sinne steht, wie Bechtel Lex. s. [[ἀκηράσιος]] bemerkt, β 341 ἄκρητον [[ποτόν]], das offenbar zu [[κεράννυμι]] gehört.<br />'''Etymology''': An den obengenannten Stellen wurden somit [[ἀκήρατος]] und [[ἀκηράσιος]] mit [[κεράννυμι]] jedenfalls assoziiert und als [[ungemischt]] gedeutet. Unsicher ist indessen, ob ein [[ἀκήρατος]] im Sinn von [[ungemischt]] von Anfang an existiert hat. Dann muß es aus metrischen Rücksichten bzw. nach κήρ für *[[ἀκέρατος]] stehen (Bartholomae IF 3, 8).<br />'''Page''' 1,53 | |||
}} | |||
{{WoodhouseReversedUncategorized | |||
|woodrun=[[pure]], [[undefiled]], [[unharmed]], [[uninjured]], [[untouched]], [[of gold]], [[of hair]] | |||
}} | |||
{{trml | |||
|trtx====[[indestructible]]=== | |||
Armenian: անկործան, անկործանելի; Belarusian: неразбуральны, непарушны; Bulgarian: неразбиваем; Catalan: indestructible; Czech: nezničitelný; Dutch: [[onverwoestbaar]]; Esperanto: nedetruebla; Finnish: tuhoutumaton; French: [[indestructible]]; Galician: indestruible; German: [[unzerstörbar]], [[unvernichtbar]]; Greek: [[άφθαρτος]], [[ακατάλυτος]], [[άθραυστος]], [[ανθεκτικός]], [[ακατάστρεπτος]], [[ακατεδάφιστος]], [[άτρωτος]], [[ακατανίκητος]]; Ancient Greek: [[ἀδαμάντινος]], [[ἀδάμαστος]], [[ἀδιάλυτος]], [[ἀδιασκέδαστος]], [[ἀδιάφθορος]], [[ἄθραυστος]], [[ἄθρυπτος]], [[ἀκάαπτον]], [[ἀκαθαίρετος]], [[ἀκατάβλητος]], [[ἀκατάλυτος]], [[ἀκαταπόνητος]], [[ἀκατάργητος]], [[ἀκατάστρεπτος]], [[ἀκήρατος]], [[ἄλυτος]], [[ἀμαράντινος]], [[ἀμετάληπτος]], [[ἀναπόθετος]], [[ἀνεξάλειπτος]], [[ἀνώλεθρος]], [[ἄρρηκτος]], [[ἀσύντριπτος]], [[ἀτειρής]], [[ἄτριστος]], [[ἄφθιτος]]; Hungarian: elpusztíthatatlan; Italian: [[indistruttibile]]; Japanese: 壊せない, 潰せない, びくともしない, 丈夫な, 堅い; Latin: [[indelebilis]]; Manx: neuhraartagh; Norwegian Bokmål: som ikke kan ødelegges, uforgjengelig, uslitelig; Polish: niezniszczalny; Portuguese: [[indestrutível]]; Romanian: indestructibil; Russian: [[нерушимый]], [[неразрушимый]]; Spanish: [[indestructible]]; Swedish: oförstörbar, outplånlig, oförgänglig; Ukrainian: незнищенний, незруйновний | |||
}} | }} |
Latest revision as of 22:53, 12 November 2024
English (LSJ)
ἀκήρατον, (κηραίνω)
A undefiled, pure, ὕδωρ Il.24.303; inviolate, χεῦμα, ὄμβρος, S.OC471,690 (lyr.); χρυσός pure gold, Archil.Supp.4, Alcm.23.54, Hdt.7.10, Simon.64, cf. Pl. R.503a, Plt.303e; φλόξ Secund.Sent.5; untouched, unhurt, οἶκος καὶ κλῆρος, κτήματα, Il.15.498, Od.17.532; ἀπαρτίη Hippon.26; σκάφος A.Ag.661; ἁνίαι strong reins, Pi.P.5.32; πλόκοι unshorn locks, E. Ion1266; λειμών unmown meadow, Id.Hipp.73; ἀκήρατον ἐμπόριον virgin market, Hdt.4.152; ἀκήρατος φιλία X.Hier.3.4; ἐπιστήμη, ἤθη, Pl.Phdr.247d, Lg.735c; ἀκήρατα φάρμακα spells that have all their power, A.R.4.157.
2 of persons, undefiled, a virgin, E.Tr.675, Pl.Lg.84cd; ἀκήρατον λέχος E. Or.575: c. dat., ἀκήρατος ἄλγεσι, ἀκήρατος τύχαις untouched by woes, etc., Hipp.1113, HF1314: c. gen., ἀκήρατος κακῶν without taint of without ill, Hipp.949; ἀκήρατος ὠδίνων free from throes of childbirth, A.R.1.974, etc.: poet. Sup. ἀκηρότατος AP12.249 (Strat.).
II (κεράννυμι) unmixed, ποτόν A.Pers.614.
Spanish (DGE)
(ἀκήρᾰτος) -ον
I 1no cortado, intacto, indemne de una propiedad οἶκος καὶ κλῆρος Il.15.498, κτήματα Od.17.532, ἀπαρτίη Hippon.15
•de otros objetos ἁνίαι Pi.P.5.32, σκάφος A.A.661, πλόκοι ἀκήρατοι bucles sin cortar E.Io 1266, ἀκηράτου λειμῶνος de un prado sin hollar E.Hipp.73, παρθένων κῆπος Ibyc.5.4, ἀκήρατον ἐμπόριον mercado virgen, sin explotar Hdt.4.152
•de animados intacto, puro, virgen de una doncella ἀ. δέ μ' ἐκ πατρὸς λαβὼν δόμων E.Tr.675, cf. A.R.4.1025, Plu.Num.9, λέχος E.Or.575, εὐνή Max.77, de anim., Pl.Lg.840d, μόσχος E.IA 1083.
2 entero, con todo su vigor, íntegro φάρμακα A.R.4.157, como pred. ἀκήρατον ἐκβαίνοντα saliendo intacto de una prueba, Pl.R.413e, ὅπως ... αἱ ... κρ[ί] σεις ... ἀκήρατοι δ[ι] αμένωντι IO 47.20 (II a.C.).
II 1sin mezcla, puro ὕδωρ Il.24.303, χεῦμα agua lustral S.OC 471, ὄμβρος S.OC 690, ποτόν A.Pers.614, cf. Theoc.22.38, ῥόος Nonn.D.22.399, χρυσός Archil.153.5, Alcm.1.54, Hdt.7.10, Pl.R.503a, Plt.303e, μόλυβδος Simon.87, νόμισμα Pl.R.417a, χρυσοῦν γένος καὶ ἀκήρατον Plu.Cor.14, πῦρ ἀκήρατον llama pura Q.S.4.138, ἰκμάς Hp.Aff.52, εἰκόνες D.C.52.35.3
•c. dat. o gen. no mezclado con, libre de θυμὸς ἀ. ἄλγεσι E.Hipp.1114, οὐδεὶς θνητῶν ταῖς τύχαις ἀ. E.HF 1314, ἀ. ἀνδράσι Λῆμνος A.R.1.852, κακῶν E.Hipp.949, ὠδίνων A.R.1.974
•limpio, claro ἀκήρατοί σου αἱ ἀκοαί SB 7205.8 (III d.C.).
2 fig., de abstr. puro, no adulterado, sin mácula ἐπιστήμη Pl.Phdr.247d, Ph.1.265, ἤθη Pl.Lg.735c, ἀρεταί Ph.1.148, φιλία X.Hier.3.4, ἀκήρατος ἀλυπία falta absoluta de penas Pl.Ax.371d, τὸ καθαρὸν αὐτοῦ καὶ ἀκήρατον τοῦ νοῦ la pureza sin mancha de su espíritu Pl.Cra.396b, cf. D.Chr.36.55, ἡ ἀ. μεγαλοδωρία τοῦ ... Αὐρηλιανοῦ PLips.119ue.2.3 (III d.C.).
III inalterable, indestructible del éter στοιχεῖον ἀκήρατον καὶ θεῖον Arist.Mu.392a9, ἔρως οὐράνιος ἀκήρατος καὶ θεῖος Ph.2.384.
French (Bailly abrégé)
ος, ον :
1 non mêlé, sans alliage, pur;
2 non entamé, non endommagé, entier, intact : ἀκήρατος ἄλγεσι EUR qui ne connaît pas le malheur, la souffrance.
Étymologie: ἀ, κεράννυμι.
German (Pape)
(κεράννυμι ? κήρ, κηραίνω ?), Hom. dreimal, Il. 24.303 χερσὶν ὕδωρ ἐπιχεῦαι ἀκήρατον, rein; Il. 15.498 οἶκος καὶ κλῆρος ἀκήρατος, unversehrt; Od. 17.532 αὐτῶν μὲν γὰρ κτήματ' ἀκήρατα κεῖτ' ἐνὶ οἴκῳ; – ὕδωρ Theocr. 22.38 und sp.D.; Soph. χεῦμα, ὄμβρος O.C. 472, 696, ποτόν Aesch. Pers. 606; χρυσός, lauteres Gold, Her. 7.10; Plat. Polit. 303e; Luc. adv. Ind. 8; Plut. Cor. 19 χρυσοῦν καὶ ἀκ. γένος; unversehrt, ἁνίαι Pind. P. 5.32, noch nicht gerissen; ναῦς Aesch. Ag. 647; κῆπος Ibyc. 1; λειμών, ungemäht, Eur. Hipp. 73; πλόκοι, ungeschoren, Ion 1266; die volle Kraft habend, φάρμακα Ap.Rh. 4.157; παρθένος, rein, unberührt, Eur. Troad. 677, λέχος Or. 564; Ap.Rh. 2.502; φιλία ἀκήρατος διαμένει Xen. Hier. 3.4; ὑγιῆ καὶ ἀκήρατα ἤθη Plat. Legg. V.735c. Auch τινός, unberührt von etwas, κακῶν Eur. Hipp. 946; κηρῶν Tim.Locr. 95b, γάμων Legg. VIII.840d; ὠδίνων Ap.Rh. 1.974; mit dem dat., θυμὸς ἄλγεσιν ἀκήρατος, ohne Schmerz und Trauer, Eur. Hipp. 1114; Herc.Fur. 1285; Λῆμνος ἀκήρατος ἀνδράσι, von Menschen unberührt, Ap.Rh. 1.852. Von einem Orte, ἐμπόριον ἀκήρατον, ein wenig besuchter Handelsplatz, Her. 4.152. – Superl. ἀκηρότατος Strat. 88 (XII.249).
Russian (Dvoretsky)
ἀκήρατος:
1 несмешанный, чистый (ὕδωρ Hom., Theocr.; ποτόν Aesch.; χεῦμα Soph.);
2 беспримесный, чистопробный (χρυσός Her., Plat., Plut., Luc.);
3 нетронутый, невредимый, целый (οἶκος καὶ κλῆρος Hom.; ἁνίαι Pind.; σκἀφος Aesch.): ἀ. τινος, реже τινι Eur., Plat. не затронутый чем-л., не знающий чего-л.;
4 чистый, непорочный (ἤθη Plat.; παρθένος Eur.);
5 некошенный (λειμών Eur.);
6 незыблемый, непоколебимый (φιλία Xen.);
7 непосещаемый, малоизвестный (ἐμπόριον Her.).
Greek (Liddell-Scott)
ἀκήρᾰτος: -ον, (κεράννυμι) ὡς τὸ ἀκέραιος, ἀμιγής, ἀμόλυντος, ἀμίαντος, καθαρός, κυρίως ἐπὶ ὑγρῶν, ὕδωρ, Ἰλ. Ω. 303· ποτόν, Αἰσχύλ. Πέρσ. 614· χεῦμα, ὄμβρος, Σοφ. Ο. Κ. 471, 690· ἀκ. χρυσός, καθαρός, Ἡρόδ. 7. 10, 1. Σιμων. 64· πρβλ. Πλάτ. Πολ. 503Α, Πολιτικ. 303Ε. ΙΙ. μεταφ., 1) ἐπὶ πραγμάτων, ἀνέγγικτος, ἀκέραιος, ὁλόκληρος, Λατ. integer· οἶκος καὶ κλῆρος, κτήματα, Ἰλ. Ο. 498, Ὀδ. Ρ. 532· σκάφος, Αἰσχύλ. Ἀγ. 661· ἁνίαι = ἰσχυραὶ ἡνίαι, Πινδ. Π. 5.43· ἀκ. κόμη, ἀκούρευτος, Εὐρ. Ἴων 1266· ἀκ. λειμών, μὴ θερισμένος, ὁ αὐτ. Ἱππ. 73· ἀκ. φιλία, κόσμος, Ξεν. Ἱερ. 3.4., Κύρ. 8. 7, 22· ἐπιστήμη, ἤθη, Πλάτ. Φαῖδρ. 247D., Νόμ. 735C· ἀκ. φάρμακα, ἐπῳδαὶ ἔχουσαι ἅπασαν αὑτῶν τὴν δύναμιν, Ἀπολλ. Ρόδ. 4. 157: - ἐν Ἡρόδ. 4, 152., τὸ ἐμπόριον τοῦτο ἦν ἀκ. τοῦτον τὸν χρόνον, δυνατὸν νὰ ἐκληφθῇ ἢ ὡς = ἄθικτον, ὃ δὲν ἐπεσκέφθη τις ἔτι, «ἀσύχναστον», ἢ ὡς = ἐν πλήρει ἐνεργείᾳ καὶ ἀκμῇ. 2) ἐπὶ προσώπ., Λατ. integer, παρθένος ἀκ., ἀμίαντος, Εὐρ. Τρῳ. 670· οὕτως, ἀκ. λέχος, Εὐρ. Ὀρ. 575· καὶ μετὰ δοτ. ἀκήρατος ἄλγεσι, τύχαις, = ἄθικτος ὑπὸ θλίψεων, δυστυχιῶν κτλ., Εὐρ. Ἱππ. 1113, Ἡρ. Μαιν. 1314, τὸ πλεῖστον μετὰ γεν., ἀκ. κακῶν, ἄνευ σκιᾶς κακοῦ, αὐτόθι 949 ἀκ. γάμων, Πλάτ. Νόμ. 840D· ἀκ. ὠδίνων, ἀπηλλαγμένος ὠδίνων (ἐπὶ τεκνογονίας), Ἀπολλ. Ρόδ. 1.974, κτλ., πρβλ. ἀκέραιος, ἀκηράσιος, ἀκραιφνής.
English (Autenrieth)
English (Slater)
ᾰκήρᾰτος, -ον undamaged, whole ἀκηράτοις ἁνίαις (P. 5.32) ]λυσίμβροτον παρθενίᾳ κε[] ἀκηράτων δαίδαλμα[ (Pae. 8.81)
Greek Monolingual
ἀκήρατος, -ον (Α)
1. άθικτος, ανέπαφος, ακέραιος
2. καθαρός, αγνός, ανόθευτος, άσπιλος, αμόλυντος, παρθενικός
3. ακούρευτος
4. αθέριστος
5. απαλλαγμένος από κάτι, απρόσβλητος.
[ΕΤΥΜΟΛ. ἀ-κέρα-τος < ρίζα κερα- (πρβλ. κεραΐζω, ἀκέρα-ιος). Η παραγωγή της λ. από το ρ. κηραίνω (< κὴρ) «βλάπτω, καταστρέφω» (που θα δικαιολογούσε το η της λ. ἀκήρατος) προσκρούει στο ότι το ρ. κηραίνω αποτελεί χρονικά μεταγενέστερο σχηματισμό, έτσι η μακρότητα (του η) στο ἀκήρατος (αντί ἀκέρατος) θα πρέπει μάλλον να ερμηνευθεί είτε με τον βραχυντικό νόμο του Saussure -για την αποφυγή των πολλών αλλεπάλληλων βραχέων
είτε με ετυμολογική επίδραση της λ. κὴρ (βλ. και ετυμολ. του ἀκέραιος). Αν δεν δεχθούμε ότι η σημ. «καθαρός, αγνός, ανόθευτος» είναι προϊόν σημασιολογικής εξελίξεως της αρχικής σημ. «άθικτος, ανέπαφος» με πιθανή αναλογική (παρετυμολογική) επίδραση του κεράννυμι μέσω των ἄκρατος / ἄκρητος, τότε θα πρέπει να αναγνωρίσουμε την ύπαρξη ενός άλλου ομόηχου τ. ἀκήρατος («ἀκήρατος ΙΙ») που θα παράγεται διαφορετικά, απευθείας δηλ. από το κεράννυμι (πρβλ. Λεξικό Liddell-Scott). Εδώ προτιμήθηκε η α' άποψη (Chantraine), έτσι γίνεται λόγος για έναν κοινό τ. ἀκήρατος (όπως και για ένα κοινό παράγωγο ἀκηράσιος). Τέλος, οι σημ. (3) και (4) οδήγησαν ορισμένους και στη διάκριση και ενός τρίτου, διαφορετικού τ. ακήρατος, παραγώγου του ρ. κείρω «κουρεύω», διάκριση που δεν φαίνεται να γίνεται ευρύτερα αποδεκτή.
ΠΑΡ. αρχ. ἀκηράσιος.
Greek Monotonic
ἀκήρᾰτος: -ον (κεράννυμι), αμιγής, αμόλυντος, καθαρός, ὕδωρ, σε Ομήρ. Ιλ.· ποτόν, σε Αισχύλ.· ὄμβρας, σε Σοφ.· ἀκ. χρυσάς, καθαρός χρυσός, σε Ηρόδ.
II. μεταφ.,
1. λέγεται για πράγματα, ανέγγιχτος, ακέραιος, ολόκληρος, Λατ. integer, σε Όμηρ.· ἀκ. κόμη, ακούρευτα μαλλιά, σε Ευρ.· ἀκ. λειμών, αθέριστο λιβάδι, στον ίδ. κ.λπ.
2. λέγεται για πρόσωπα, αμόλυντος, στον ίδ.· με δοτ. ἀκήρατος ἄλγεσι, ανέγγιχτος από θλίψεις ή δυστυχίες, στον ίδ.· με γεν., ἀκ. κακῶν, άνευ ίχνος κακού, στον ίδ.
Frisk Etymological English
Grammatical information: adj.
Meaning: undamaged, also pure (Il.)
Other forms: ἀκέραιος undamaged (Hdt.)
Derivatives: ἀκηράσιος (Od.)
Origin: IE [Indo-European] [578] *ḱerh₂- damage
Etymology: Epic and poet. It is unnecessary to assume a second, independent word meaning pure (Od.), as Frisk does. The comparable form ἀκήριος undamaged is prob. derived from κῆρ, s. s.v. Prob. ἀκήρατος (not from κηρ-αίνω A. Supp. 999, which is a late formation from κήρ), is metrical lengthening for *ἀ-κέρα-τος from the stem of κερα-ίζω, perhaps with influence of κήρ; cf. ἀκέραιος. In some cases the meaning may have been influenced by κεράννυμι to mix. Lee Glotta 39 (1961) 191-205 connects κείρω.
Middle Liddell
κεράννυμι
I. unmixed, uncontaminated, undefiled, ὕδωρ Il.; ποτόν Aesch.; ὄμβρος Soph.; ἀκ. χρυσός pure gold, Hdt.
II. metaph.,
1. of things, untouched, unhurt, undamaged, Lat. integer, Hom.; ἀκ. κόμη unshorn hair, Eur.; ἀκ. λειμών an unmown meadow, Eur., etc.
2. of persons, undefiled, Eur.; c. dat., ἀκήρατος ἄλγεσι untouched by woes, Eur.; c. gen., ἀκ. κακῶν without taint of ill, Eur.
Frisk Etymology German
ἀκήρατος: 1.
{akḗratos}
Meaning: unversehrt, unbeschädigt, auch unbefleckt, rein, in der letztgenannten Bedeutung von 2. ἀκήρατος unvermischt, rein beeinflußt. Vorw. ep. und poet.
Derivative: Eine davon abgeleitete Nebenform ist ἀκηράσιος (h. Merc., AP u. a.). Ähnliche Bildungen: ἀκήριος ‘(von den κῆρες) unbeschädigt, unversehrt’ (ep. seit Od.), ἀκέραιος unversehrt, unzerstört (ion. att.). Von ἀκέραιος: ἀκεραιότης (Plb.), ἀκεραιοσύνη (Suid.), ἀκεραιόομαι (Eust.).
Etymology: Von diesen Privativa fußt ἀκήριος offenbar als Bahuvrihi auf κήρ, Pl. κῆρες ‘Tod(esgöttin)’; dasselbe dürfte auch bei ἀκήρατος der Fall sein (κηραίνω A. Supp. 999, spät, von κήρ gebildet, kann nicht zugrunde liegen), sofern nicht metrische Dehnung für *ἀκέρατος unter Einwirkung von κήρ vorliegt, vgl. ἀκέραιος und 2. ἀκήρατος. Dagegen enthält ἀκέραιος den Verbalstamm κερα-, der erweitert auch in κεραίζω erscheint (kaum denominativ mit Schwyzer 735 unten). — Ältere Lit. bei Bq. Weiteres s. κήρ.
Page 1,52-53
2.
{akḗratos}
Forms: ποτὸν ἀ. A. Pers. 614, wohl auch ὕδωρ ἀ. Ω 303 (nach Schulze Q. 234ff. zu 1. ἀκήρατος).
Meaning: ungemischt, rein,
Derivative: Davon abgeleitet ἀκηράσιος (οἶνος) ι 205. Im selben Sinne steht, wie Bechtel Lex. s. ἀκηράσιος bemerkt, β 341 ἄκρητον ποτόν, das offenbar zu κεράννυμι gehört.
Etymology: An den obengenannten Stellen wurden somit ἀκήρατος und ἀκηράσιος mit κεράννυμι jedenfalls assoziiert und als ungemischt gedeutet. Unsicher ist indessen, ob ein ἀκήρατος im Sinn von ungemischt von Anfang an existiert hat. Dann muß es aus metrischen Rücksichten bzw. nach κήρ für *ἀκέρατος stehen (Bartholomae IF 3, 8).
Page 1,53
English (Woodhouse)
pure, undefiled, unharmed, uninjured, untouched, of gold, of hair
Translations
indestructible
Armenian: անկործան, անկործանելի; Belarusian: неразбуральны, непарушны; Bulgarian: неразбиваем; Catalan: indestructible; Czech: nezničitelný; Dutch: onverwoestbaar; Esperanto: nedetruebla; Finnish: tuhoutumaton; French: indestructible; Galician: indestruible; German: unzerstörbar, unvernichtbar; Greek: άφθαρτος, ακατάλυτος, άθραυστος, ανθεκτικός, ακατάστρεπτος, ακατεδάφιστος, άτρωτος, ακατανίκητος; Ancient Greek: ἀδαμάντινος, ἀδάμαστος, ἀδιάλυτος, ἀδιασκέδαστος, ἀδιάφθορος, ἄθραυστος, ἄθρυπτος, ἀκάαπτον, ἀκαθαίρετος, ἀκατάβλητος, ἀκατάλυτος, ἀκαταπόνητος, ἀκατάργητος, ἀκατάστρεπτος, ἀκήρατος, ἄλυτος, ἀμαράντινος, ἀμετάληπτος, ἀναπόθετος, ἀνεξάλειπτος, ἀνώλεθρος, ἄρρηκτος, ἀσύντριπτος, ἀτειρής, ἄτριστος, ἄφθιτος; Hungarian: elpusztíthatatlan; Italian: indistruttibile; Japanese: 壊せない, 潰せない, びくともしない, 丈夫な, 堅い; Latin: indelebilis; Manx: neuhraartagh; Norwegian Bokmål: som ikke kan ødelegges, uforgjengelig, uslitelig; Polish: niezniszczalny; Portuguese: indestrutível; Romanian: indestructibil; Russian: нерушимый, неразрушимый; Spanish: indestructible; Swedish: oförstörbar, outplånlig, oförgänglig; Ukrainian: незнищенний, незруйновний