διάκονος: Difference between revisions
ἀλλ’ οὔτε πολλὰ τραύματ’ ἐν στέρνοις λαβὼν θνῄσκει τις, εἰ μὴ τέρμα συντρέχοι βίου, οὔτ’ ἐν στέγῃ τις ἥμενος παρ’ ἑστίᾳ φεύγει τι μᾶλλον τὸν πεπρωμένον μόρον → But a man will not die, even though he has been wounded repeatedly in the chest, should the appointed end of his life not have caught up with him; nor can one who sits beside his hearth at home escape his destined death any the more
m (Text replacement - "D.S." to "D.S.") |
|||
Line 11: | Line 11: | ||
}} | }} | ||
{{DGE | {{DGE | ||
|dgtxt=-ον<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> jón. διήκ- Hdt.4.71, Hp.<i>Ep</i>.23, <i>AP</i> 7.67 (Leon.)<br /><b class="num">• Prosodia:</b> [-ᾱ-]<br /><b class="num">• Morfología:</b> [compar. διακονίστερος Phot.δ 346; sup. διακονίστατος Phot.l.c.]<br /><b class="num">A</b> adj.<br /><b class="num">I</b> de abstr.<br /><b class="num">1</b> [[auxiliar]] ἐπιστήμη Pl.<i>Plt</i>.290c, τέχνη Pl.<i>Plt</i>.290d.<br /><b class="num">2</b> [[suministrador]], [[transmisor]] τούτων (παθῶν) τοῖς μετ' αὐτὰ διάκονα γίνεται Alex.Aphr.<i>in Mete</i>.18.25.<br /><b class="num">II</b> de pers.<br /><b class="num">1</b> [[de servicio]] παῖς δ. D.40.14, 47.52<br /><b class="num">•</b>[[servicial]] [[proverb|prov.]] Φρὺξ ἀνὴρ πληγεὶς [[ἀμείνων]] καὶ διακονίστερος Phot.l.c.<br /><b class="num">2</b> c. gen. [[ejecutor]] ἄγγελος δ. τῆς τιμωρίας Eus.<i>DE</i> 5.13 (p.237).<br /><b class="num">B</b> subst. ὁ, ἡ δ.<br /><b class="num">I</b> c. idea de intermediación<br /><b class="num">1</b> [[emisario]], [[mensajero]], [[correo]] ὁ τοῦ τυράννου τοῦ νέου δ. de Hermes, A.<i>Pr</i>.942, cf. S.<i>Ph</i>.497, <i>Fr</i>.137, Th.1.133, <i>SEG</i> 30.326.8 (Atenas I d.C.), τῶν ἐπιστολῶν Basil.<i>Ep</i>.200, cf. 232, τῶν παρὰ θεοῦ δεδομένων λόγων Apoll.<i>Io</i> 90<br /><b class="num">•</b>[[encargado]], [[recadero]] X.<i>Cyr</i>.8.3.8<br /><b class="num">•</b>fem. [[la emisaria]], [[recadera]] de Iris, Ar.<i>Au</i>.1253, ἐγὼ πρὸς τούτοισιν ἡ δ. yo ante éstos soy la recadera</i> Ar.<i>Ec</i>.1116<br /><b class="num">•</b>[[ministro]], [[portavoz]] dicho de los profetas, Clem.Al.<i>Strom</i>.1.17.81, πρώτης Χριστοῦ ἐπιδημίας de S. Juan Bautista, Origenes <i>Hom</i>.11 <i>in Lc</i>.(p.81), cf. Clem.Al.<i>Strom</i>.2.8.38.<br /><b class="num">2</b> [[tratante]], [[corredor]] τῶν εἰσαξόντων καὶ ἐξαξόντων identificados con los ἔμποροι Pl.<i>R</i>.371a, cf. <i>Lg</i>.831e.<br /><b class="num">II</b> c. idea de actividad asistencial<br /><b class="num">1</b> [[asistente]], [[ayudante]] real en ámbito iranio θάπτουσι καὶ τὸν οἰνοχόον καὶ μάγειρον καὶ ἱπποκόμον καὶ διήκονον (junto al cadáver del rey) entierran al copero, al cocinero, al palafrenero y al ayuda de cámara los escitas</i>, Hdt.l.c., τοῦ βασιλέως de Persia, [[LXX]] <i>Es</i>.1.10, 2.2, unido a σατράπαι Cels.Phil.8.35<br /><b class="num">•</b>fem. δ. εἰς τὴν ἐπιβουλήν asistente en la conspiración</i>, cómplice</i> Hld.6.2.3<br /><b class="num">•</b>náut. [[ayudante]] o [[lugarteniente]], τοῦ κυβερνήτου δ., ὃς πρῳρεὺς τῆς νεὼς καλεῖται lugarteniente del piloto, que se llama oficial de proa</i> X.<i>Oec</i>.8.14<br /><b class="num">•</b>fig. Θανάτου κοινὸς νόμος ἐμάρανε, Βηχὶ χρησάμενος διακόνῳ la ley general de la Muerte me hizo desaparecer valiéndose de la Tos como ayudante</i>, <i>IMEG</i> 97.15 (II d.C.).<br /><b class="num">2</b> [[servidor]]<br /><b class="num">a)</b> sin connotación servil [[servidor público]], [[funcionario]] διάκονοι πόλεως Pl.<i>Grg</i>.517b;<br /><b class="num">b)</b> en ámbito religioso [[servidor]], [[persona dedicada]] a la divinidad, [[donado]] σὸς δ. en una plegaria, I.<i>BI</i> 3.354, ἡ ἐμὴ δ. puesto en boca de Isis <i>Vit.Aesop.G</i> 7, [[Διός]] Arr.<i>Epict</i>.3.24.65, προσκείσομαι δ. ἐκείνῳ (τῷ θεῷ) Arr.<i>Epict</i>.4.7.20, τῶν θεῶν Ach.Tat.3.18.5<br /><b class="num">•</b>a un templo o cofradía religiosa <i>IG</i> 4.774.12 (Trezén III a.C.), <i>Thasos</i> 154B.2 (II a.C.), <i>IM</i> 217 (I a.C.), <i>SEG</i> 27.159.10 (Tirreo, heleníst.), <i>IEphesos</i> 3417.2b.4 (I a./d.C.)<br /><b class="num">•</b>fem. <i>IEphesos</i> 3418.4 (Metrópolis)<br /><b class="num">•</b>crist. θεοῦ δ. 2<i>Ep.Cor</i>.6.4, Χριστοῦ 2<i>Ep.Cor</i>.11.23, <i>Ep.Col</i>.1.7, Cyr.H.<i>Procatech</i>.4, cf. Polyc.Sm.<i>Ep</i>.5.2, Basil.<i>Bapt</i>.2.9.3, πιστὸς δ. ἐν κυρίῳ <i>Ep.Eph</i>.6.21, al diablo οἱ διάκονοι αὐτοῦ Dor.Ab.<i>Doct</i>.103, τοῦ πονηροῦ Amph.<i>Exerc</i>.90, ἀποστάτου Clem.Al.<i>Strom</i>.1.17.85.<br /><b class="num">3</b> [[servidor]], [[sirviente]], [[criado]] encargado de diversas tareas domésticas, E.<i>Fr</i>.375, Ar.<i>Au</i>.73, Pl.<i>Lg</i>.763a, X.<i>Mem</i>.1.5.2, Arist.<i>EN</i> 1149<sup>a</sup>27, <i>PLond</i>.2052.7 (III a.C.), tb. fem., X.<i>Oec</i>.8.10, 10.12, D.24.197<br /><b class="num">•</b>frec. de los que se encargan de servir comida o bebida ἐγὼ ... Κύκλωπι δείπνων ἀνοσίων δ. E.<i>Cyc</i>.31, cf. <i>Carm.Conu</i>.23, X.<i>HG</i> 5.4.6, <i>Hier</i>.4.2, Nicom.Com.1.10, οἱ διάκονοι ... τράπεζαν παραθέμενοι D.59.33, cf. Plb.30.26.6, <i>AP</i> 9.546 (Antiphil.), D.S.5.26, I.<i>AI</i> 6.52, Luc.<i>Merc.Cond</i>.26, <i>PFlor</i>.121.3 (III d.C.), <i>Eu.Matt</i>.22.13<br /><b class="num">•</b>fig. ποταμοὶ πάντες διάκονοι, ὗλαι τράπεζα los ríos todos son mis coperos, los bosques mi mesa</i> dicho por un cínico, Anon.<i>Gent.Ind</i>.1.18, θνητοῖς αὐτοδίδακτε διήκονε ref. a una botella <i>AP</i> 6.248 (Marc.Arg.)<br /><b class="num">•</b>dentro del concepto de [[servicio y misión]] crist. ὃς ἂν θέλῃ ἐν ὑμῖν μέγας γενέσθαι ἔσται ὑμῶν δ. <i>Eu.Matt</i>.20.26, <i>Eu.Marc</i>.10.43, de Jesucristo δ. πάντων Polyc.Sm.<i>Ep</i>.5.2.<br /><b class="num">III</b> c. idea de delegación<br /><b class="num">1</b> [[agente]], [[ejecutor]], [[ministro]] τῶν τοιούτων (Δήμητρός τε καὶ Κόρης) δ. ref. a Triptólemo, Pl.<i>Lg</i>.782b, Αἴδεω δ. de Caronte <i>AP</i> [[l.c.]], dicho de los sentidos, Arr.<i>Epict</i>.2.23.7<br /><b class="num">•</b>c. gen. de abstr. ὁ θυμὸς οὐκ ἀσφαλὴς δ. ἀλογιστίης γίνεται Hp.l.c., δ. τῆς ὕβρεως E.argumen. en <i>POxy</i>.2455.82, πραγμάτων τηλικούτων Plu.2.63b, frec. crist. δικαιοσύνης 2<i>Ep.Cor</i>.11.15, οἱ τῆς ἀληθείας διάκονοι Ath.Al.<i>Gent</i>.41, τῆς χάριτος τοῦ θεοῦ <i>Ep.Eph</i>.3.7, ἁμαρτίας <i>Ep.Gal</i>.2.17, καινῆς διαθήκης 2<i>Ep.Cor</i>.3.6, τοῦ εὐαγγελίου <i>Ep.Col</i>.1.23, δ. γενέσεως ministro de la generación</i> ref. al padre terreno por op. a Dios, Clem.Al.<i>Strom</i>.3.12.87, δ. ... τῆς εἰς ἀνθρώπους ἐκδόσεως (Moisés) encargado de la entrega (de la ley) a los hombres</i> Eus.<i>E.Th</i>.2.14 (p.116)<br /><b class="num">•</b>tb. c. dat. de abstr. πατρικῷ θελήματι δ. ref. a Jesucristo, Clem.Al.<i>Paed</i>.1.2.4.<br /><b class="num">2</b> crist. [[ministro]] ἧς (τῆς ἐκκλησίας) δ. dicho del propio S. Pablo <i>Ep.Col</i>.1.25<br /><b class="num">•</b>institucionalizado [[diácono]], 1<i>Ep.Ti</i>.3.8, Herm.<i>Sim</i>.26.2, Ign.<i>Phil</i>.10.1, Hippol.<i>Haer</i>.9.12.22, Iren.Lugd.<i>Haer</i>.3.12.10, Eus.<i>HE</i> 6.19.19, <i>Const.App</i>.2.55.2, <i>CNic</i>.(325) <i>Can</i>.18, <i>Cod.Theod</i>.12.1.49, Soz.<i>HE</i> 7.19.3, <i>PBerl.Borkowski</i> 1.19, 9.29 (ambos III/IV d.C.), <i>SEG</i> 32.1411 (Siria IV d.C.), <i>POxy</i>.2238.10 (VI d.C.), <i>IChr.M</i>.133.2 (VI d.C.)<br /><b class="num">•</b>unido y/o diferenciado de otros cargos: op. [[ἐπίσκοποι]] <i>Ep.Phil</i>.1.1, op. [[ἐπίσκοπος]] y [[πρεσβύτερος]] Ign.<i>Phil</i>.proem., Ath.Al.M.28.1157B, Origenes <i>Or</i>.28.4<br /><b class="num">•</b>a veces combinado con oficios δ. κὲ (<i>sic</i>) ἰατρός <i>ICil</i>.116 (V/VI d.C.)<br /><b class="num">•</b>fem. ἡ δ. [[diaconisa]], <i>Ep.Rom</i>.16.1, <i>Const.App</i>.2.26.6, παρθένος καὶ δ. virgen consagrada y diaconisa</i>, <i>IChr.M</i>.21 (V/VI d.C.), [[γυνή]] Clem.Al.<i>Strom</i>.3.53.4, <i>CChalc</i>.(451) <i>Can</i>.15<br /><b class="num">•</b>[[madre superiora]] en una comunidad de monjas, Pall.<i>H.Laus</i>.70.3.<br /><b class="num">• Etimología:</b> Nombre de agente sobre un tema verbal *<i>ken</i>- que hallamos en [[ἐγκονέω]] y quizá en mic. <i>ka-si-ko-no</i>, cf. Diccionario Micénico s.u. La ᾱ puede deberse a alarg. de comp. | |dgtxt=-ον<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> jón. διήκ- Hdt.4.71, Hp.<i>Ep</i>.23, <i>AP</i> 7.67 (Leon.)<br /><b class="num">• Prosodia:</b> [-ᾱ-]<br /><b class="num">• Morfología:</b> [compar. διακονίστερος Phot.δ 346; sup. διακονίστατος Phot.l.c.]<br /><b class="num">A</b> adj.<br /><b class="num">I</b> de abstr.<br /><b class="num">1</b> [[auxiliar]] ἐπιστήμη Pl.<i>Plt</i>.290c, τέχνη Pl.<i>Plt</i>.290d.<br /><b class="num">2</b> [[suministrador]], [[transmisor]] τούτων (παθῶν) τοῖς μετ' αὐτὰ διάκονα γίνεται Alex.Aphr.<i>in Mete</i>.18.25.<br /><b class="num">II</b> de pers.<br /><b class="num">1</b> [[de servicio]] παῖς δ. D.40.14, 47.52<br /><b class="num">•</b>[[servicial]] [[proverb|prov.]] Φρὺξ ἀνὴρ πληγεὶς [[ἀμείνων]] καὶ διακονίστερος Phot.l.c.<br /><b class="num">2</b> c. gen. [[ejecutor]] ἄγγελος δ. τῆς τιμωρίας Eus.<i>DE</i> 5.13 (p.237).<br /><b class="num">B</b> subst. ὁ, ἡ δ.<br /><b class="num">I</b> c. idea de intermediación<br /><b class="num">1</b> [[emisario]], [[mensajero]], [[correo]] ὁ τοῦ τυράννου τοῦ νέου δ. de Hermes, A.<i>Pr</i>.942, cf. S.<i>Ph</i>.497, <i>Fr</i>.137, Th.1.133, <i>SEG</i> 30.326.8 (Atenas I d.C.), τῶν ἐπιστολῶν Basil.<i>Ep</i>.200, cf. 232, τῶν παρὰ θεοῦ δεδομένων λόγων Apoll.<i>Io</i> 90<br /><b class="num">•</b>[[encargado]], [[recadero]] X.<i>Cyr</i>.8.3.8<br /><b class="num">•</b>fem. [[la emisaria]], [[recadera]] de Iris, Ar.<i>Au</i>.1253, ἐγὼ πρὸς τούτοισιν ἡ δ. yo ante éstos soy la recadera</i> Ar.<i>Ec</i>.1116<br /><b class="num">•</b>[[ministro]], [[portavoz]] dicho de los profetas, Clem.Al.<i>Strom</i>.1.17.81, πρώτης Χριστοῦ ἐπιδημίας de S. Juan Bautista, Origenes <i>Hom</i>.11 <i>in Lc</i>.(p.81), cf. Clem.Al.<i>Strom</i>.2.8.38.<br /><b class="num">2</b> [[tratante]], [[corredor]] τῶν εἰσαξόντων καὶ ἐξαξόντων identificados con los ἔμποροι Pl.<i>R</i>.371a, cf. <i>Lg</i>.831e.<br /><b class="num">II</b> c. idea de actividad asistencial<br /><b class="num">1</b> [[asistente]], [[ayudante]] real en ámbito iranio θάπτουσι καὶ τὸν οἰνοχόον καὶ μάγειρον καὶ ἱπποκόμον καὶ διήκονον (junto al cadáver del rey) entierran al copero, al cocinero, al palafrenero y al ayuda de cámara los escitas</i>, Hdt.l.c., τοῦ βασιλέως de Persia, [[LXX]] <i>Es</i>.1.10, 2.2, unido a σατράπαι Cels.Phil.8.35<br /><b class="num">•</b>fem. δ. εἰς τὴν ἐπιβουλήν asistente en la conspiración</i>, cómplice</i> Hld.6.2.3<br /><b class="num">•</b>náut. [[ayudante]] o [[lugarteniente]], τοῦ κυβερνήτου δ., ὃς πρῳρεὺς τῆς νεὼς καλεῖται lugarteniente del piloto, que se llama oficial de proa</i> X.<i>Oec</i>.8.14<br /><b class="num">•</b>fig. Θανάτου κοινὸς νόμος ἐμάρανε, Βηχὶ χρησάμενος διακόνῳ la ley general de la Muerte me hizo desaparecer valiéndose de la Tos como ayudante</i>, <i>IMEG</i> 97.15 (II d.C.).<br /><b class="num">2</b> [[servidor]]<br /><b class="num">a)</b> sin connotación servil [[servidor público]], [[funcionario]] διάκονοι πόλεως Pl.<i>Grg</i>.517b;<br /><b class="num">b)</b> en ámbito religioso [[servidor]], [[persona dedicada]] a la divinidad, [[donado]] σὸς δ. en una plegaria, I.<i>BI</i> 3.354, ἡ ἐμὴ δ. puesto en boca de Isis <i>Vit.Aesop.G</i> 7, [[Διός]] Arr.<i>Epict</i>.3.24.65, προσκείσομαι δ. ἐκείνῳ (τῷ θεῷ) Arr.<i>Epict</i>.4.7.20, τῶν θεῶν Ach.Tat.3.18.5<br /><b class="num">•</b>a un templo o cofradía religiosa <i>IG</i> 4.774.12 (Trezén III a.C.), <i>Thasos</i> 154B.2 (II a.C.), <i>IM</i> 217 (I a.C.), <i>SEG</i> 27.159.10 (Tirreo, heleníst.), <i>IEphesos</i> 3417.2b.4 (I a./d.C.)<br /><b class="num">•</b>fem. <i>IEphesos</i> 3418.4 (Metrópolis)<br /><b class="num">•</b>crist. θεοῦ δ. 2<i>Ep.Cor</i>.6.4, Χριστοῦ 2<i>Ep.Cor</i>.11.23, <i>Ep.Col</i>.1.7, Cyr.H.<i>Procatech</i>.4, cf. Polyc.Sm.<i>Ep</i>.5.2, Basil.<i>Bapt</i>.2.9.3, πιστὸς δ. ἐν κυρίῳ <i>Ep.Eph</i>.6.21, al diablo οἱ διάκονοι αὐτοῦ Dor.Ab.<i>Doct</i>.103, τοῦ πονηροῦ Amph.<i>Exerc</i>.90, ἀποστάτου Clem.Al.<i>Strom</i>.1.17.85.<br /><b class="num">3</b> [[servidor]], [[sirviente]], [[criado]] encargado de diversas tareas domésticas, E.<i>Fr</i>.375, Ar.<i>Au</i>.73, Pl.<i>Lg</i>.763a, X.<i>Mem</i>.1.5.2, Arist.<i>EN</i> 1149<sup>a</sup>27, <i>PLond</i>.2052.7 (III a.C.), tb. fem., X.<i>Oec</i>.8.10, 10.12, D.24.197<br /><b class="num">•</b>frec. de los que se encargan de servir comida o bebida ἐγὼ ... Κύκλωπι δείπνων ἀνοσίων δ. E.<i>Cyc</i>.31, cf. <i>Carm.Conu</i>.23, X.<i>HG</i> 5.4.6, <i>Hier</i>.4.2, Nicom.Com.1.10, οἱ διάκονοι ... τράπεζαν παραθέμενοι D.59.33, cf. Plb.30.26.6, <i>AP</i> 9.546 (Antiphil.), [[Diodorus Siculus|D.S.]]5.26, I.<i>AI</i> 6.52, Luc.<i>Merc.Cond</i>.26, <i>PFlor</i>.121.3 (III d.C.), <i>Eu.Matt</i>.22.13<br /><b class="num">•</b>fig. ποταμοὶ πάντες διάκονοι, ὗλαι τράπεζα los ríos todos son mis coperos, los bosques mi mesa</i> dicho por un cínico, Anon.<i>Gent.Ind</i>.1.18, θνητοῖς αὐτοδίδακτε διήκονε ref. a una botella <i>AP</i> 6.248 (Marc.Arg.)<br /><b class="num">•</b>dentro del concepto de [[servicio y misión]] crist. ὃς ἂν θέλῃ ἐν ὑμῖν μέγας γενέσθαι ἔσται ὑμῶν δ. <i>Eu.Matt</i>.20.26, <i>Eu.Marc</i>.10.43, de Jesucristo δ. πάντων Polyc.Sm.<i>Ep</i>.5.2.<br /><b class="num">III</b> c. idea de delegación<br /><b class="num">1</b> [[agente]], [[ejecutor]], [[ministro]] τῶν τοιούτων (Δήμητρός τε καὶ Κόρης) δ. ref. a Triptólemo, Pl.<i>Lg</i>.782b, Αἴδεω δ. de Caronte <i>AP</i> [[l.c.]], dicho de los sentidos, Arr.<i>Epict</i>.2.23.7<br /><b class="num">•</b>c. gen. de abstr. ὁ θυμὸς οὐκ ἀσφαλὴς δ. ἀλογιστίης γίνεται Hp.l.c., δ. τῆς ὕβρεως E.argumen. en <i>POxy</i>.2455.82, πραγμάτων τηλικούτων Plu.2.63b, frec. crist. δικαιοσύνης 2<i>Ep.Cor</i>.11.15, οἱ τῆς ἀληθείας διάκονοι Ath.Al.<i>Gent</i>.41, τῆς χάριτος τοῦ θεοῦ <i>Ep.Eph</i>.3.7, ἁμαρτίας <i>Ep.Gal</i>.2.17, καινῆς διαθήκης 2<i>Ep.Cor</i>.3.6, τοῦ εὐαγγελίου <i>Ep.Col</i>.1.23, δ. γενέσεως ministro de la generación</i> ref. al padre terreno por op. a Dios, Clem.Al.<i>Strom</i>.3.12.87, δ. ... τῆς εἰς ἀνθρώπους ἐκδόσεως (Moisés) encargado de la entrega (de la ley) a los hombres</i> Eus.<i>E.Th</i>.2.14 (p.116)<br /><b class="num">•</b>tb. c. dat. de abstr. πατρικῷ θελήματι δ. ref. a Jesucristo, Clem.Al.<i>Paed</i>.1.2.4.<br /><b class="num">2</b> crist. [[ministro]] ἧς (τῆς ἐκκλησίας) δ. dicho del propio S. Pablo <i>Ep.Col</i>.1.25<br /><b class="num">•</b>institucionalizado [[diácono]], 1<i>Ep.Ti</i>.3.8, Herm.<i>Sim</i>.26.2, Ign.<i>Phil</i>.10.1, Hippol.<i>Haer</i>.9.12.22, Iren.Lugd.<i>Haer</i>.3.12.10, Eus.<i>HE</i> 6.19.19, <i>Const.App</i>.2.55.2, <i>CNic</i>.(325) <i>Can</i>.18, <i>Cod.Theod</i>.12.1.49, Soz.<i>HE</i> 7.19.3, <i>PBerl.Borkowski</i> 1.19, 9.29 (ambos III/IV d.C.), <i>SEG</i> 32.1411 (Siria IV d.C.), <i>POxy</i>.2238.10 (VI d.C.), <i>IChr.M</i>.133.2 (VI d.C.)<br /><b class="num">•</b>unido y/o diferenciado de otros cargos: op. [[ἐπίσκοποι]] <i>Ep.Phil</i>.1.1, op. [[ἐπίσκοπος]] y [[πρεσβύτερος]] Ign.<i>Phil</i>.proem., Ath.Al.M.28.1157B, Origenes <i>Or</i>.28.4<br /><b class="num">•</b>a veces combinado con oficios δ. κὲ (<i>sic</i>) ἰατρός <i>ICil</i>.116 (V/VI d.C.)<br /><b class="num">•</b>fem. ἡ δ. [[diaconisa]], <i>Ep.Rom</i>.16.1, <i>Const.App</i>.2.26.6, παρθένος καὶ δ. virgen consagrada y diaconisa</i>, <i>IChr.M</i>.21 (V/VI d.C.), [[γυνή]] Clem.Al.<i>Strom</i>.3.53.4, <i>CChalc</i>.(451) <i>Can</i>.15<br /><b class="num">•</b>[[madre superiora]] en una comunidad de monjas, Pall.<i>H.Laus</i>.70.3.<br /><b class="num">• Etimología:</b> Nombre de agente sobre un tema verbal *<i>ken</i>- que hallamos en [[ἐγκονέω]] y quizá en mic. <i>ka-si-ko-no</i>, cf. Diccionario Micénico s.u. La ᾱ puede deberse a alarg. de comp. | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly |
Revision as of 07:19, 27 March 2024
English (LSJ)
[ᾱ], Ion. διήκονος, ὁ, later διάκων (q.v.):—
A servant, Hdt. 4.71,72, PFlor.121.3 (iii A.D.), etc.; messenger, A.Pr.942, S.Ph. 497; ὄρνιθα καὶ κήρυκα καὶ δ. Id.Fr.133:—as fem., Ar.Ec.1116, D. 24.197.
2 attendant or official in a temple or religious guild, Inscr.Magn.109,217, IG9(1).486 (Acarnania, ii/i B.C.), 4.774.12 (Troezen, iii B.C.): fem., CIG3037 (Metropolis in Lydia):—esp. in the Christian church, deacon, 1 Ep.Ti.3.8, etc., POxy.1162.3 (iv A.D.): fem., deaconess, Ep.Rom.16.1.
II as adjective, servile, menial, ἐπιστήμη Pl.Plt.290c: irreg. Comp. διᾱκονέστερος Epich.159Ahr. (Cf. ἐγκονέω, ἀκονιτί.)
Spanish (DGE)
-ον
• Alolema(s): jón. διήκ- Hdt.4.71, Hp.Ep.23, AP 7.67 (Leon.)
• Prosodia: [-ᾱ-]
• Morfología: [compar. διακονίστερος Phot.δ 346; sup. διακονίστατος Phot.l.c.]
A adj.
I de abstr.
1 auxiliar ἐπιστήμη Pl.Plt.290c, τέχνη Pl.Plt.290d.
2 suministrador, transmisor τούτων (παθῶν) τοῖς μετ' αὐτὰ διάκονα γίνεται Alex.Aphr.in Mete.18.25.
II de pers.
1 de servicio παῖς δ. D.40.14, 47.52
•servicial prov. Φρὺξ ἀνὴρ πληγεὶς ἀμείνων καὶ διακονίστερος Phot.l.c.
2 c. gen. ejecutor ἄγγελος δ. τῆς τιμωρίας Eus.DE 5.13 (p.237).
B subst. ὁ, ἡ δ.
I c. idea de intermediación
1 emisario, mensajero, correo ὁ τοῦ τυράννου τοῦ νέου δ. de Hermes, A.Pr.942, cf. S.Ph.497, Fr.137, Th.1.133, SEG 30.326.8 (Atenas I d.C.), τῶν ἐπιστολῶν Basil.Ep.200, cf. 232, τῶν παρὰ θεοῦ δεδομένων λόγων Apoll.Io 90
•encargado, recadero X.Cyr.8.3.8
•fem. la emisaria, recadera de Iris, Ar.Au.1253, ἐγὼ πρὸς τούτοισιν ἡ δ. yo ante éstos soy la recadera Ar.Ec.1116
•ministro, portavoz dicho de los profetas, Clem.Al.Strom.1.17.81, πρώτης Χριστοῦ ἐπιδημίας de S. Juan Bautista, Origenes Hom.11 in Lc.(p.81), cf. Clem.Al.Strom.2.8.38.
2 tratante, corredor τῶν εἰσαξόντων καὶ ἐξαξόντων identificados con los ἔμποροι Pl.R.371a, cf. Lg.831e.
II c. idea de actividad asistencial
1 asistente, ayudante real en ámbito iranio θάπτουσι καὶ τὸν οἰνοχόον καὶ μάγειρον καὶ ἱπποκόμον καὶ διήκονον (junto al cadáver del rey) entierran al copero, al cocinero, al palafrenero y al ayuda de cámara los escitas, Hdt.l.c., τοῦ βασιλέως de Persia, LXX Es.1.10, 2.2, unido a σατράπαι Cels.Phil.8.35
•fem. δ. εἰς τὴν ἐπιβουλήν asistente en la conspiración, cómplice Hld.6.2.3
•náut. ayudante o lugarteniente, τοῦ κυβερνήτου δ., ὃς πρῳρεὺς τῆς νεὼς καλεῖται lugarteniente del piloto, que se llama oficial de proa X.Oec.8.14
•fig. Θανάτου κοινὸς νόμος ἐμάρανε, Βηχὶ χρησάμενος διακόνῳ la ley general de la Muerte me hizo desaparecer valiéndose de la Tos como ayudante, IMEG 97.15 (II d.C.).
2 servidor
a) sin connotación servil servidor público, funcionario διάκονοι πόλεως Pl.Grg.517b;
b) en ámbito religioso servidor, persona dedicada a la divinidad, donado σὸς δ. en una plegaria, I.BI 3.354, ἡ ἐμὴ δ. puesto en boca de Isis Vit.Aesop.G 7, Διός Arr.Epict.3.24.65, προσκείσομαι δ. ἐκείνῳ (τῷ θεῷ) Arr.Epict.4.7.20, τῶν θεῶν Ach.Tat.3.18.5
•a un templo o cofradía religiosa IG 4.774.12 (Trezén III a.C.), Thasos 154B.2 (II a.C.), IM 217 (I a.C.), SEG 27.159.10 (Tirreo, heleníst.), IEphesos 3417.2b.4 (I a./d.C.)
•fem. IEphesos 3418.4 (Metrópolis)
•crist. θεοῦ δ. 2Ep.Cor.6.4, Χριστοῦ 2Ep.Cor.11.23, Ep.Col.1.7, Cyr.H.Procatech.4, cf. Polyc.Sm.Ep.5.2, Basil.Bapt.2.9.3, πιστὸς δ. ἐν κυρίῳ Ep.Eph.6.21, al diablo οἱ διάκονοι αὐτοῦ Dor.Ab.Doct.103, τοῦ πονηροῦ Amph.Exerc.90, ἀποστάτου Clem.Al.Strom.1.17.85.
3 servidor, sirviente, criado encargado de diversas tareas domésticas, E.Fr.375, Ar.Au.73, Pl.Lg.763a, X.Mem.1.5.2, Arist.EN 1149a27, PLond.2052.7 (III a.C.), tb. fem., X.Oec.8.10, 10.12, D.24.197
•frec. de los que se encargan de servir comida o bebida ἐγὼ ... Κύκλωπι δείπνων ἀνοσίων δ. E.Cyc.31, cf. Carm.Conu.23, X.HG 5.4.6, Hier.4.2, Nicom.Com.1.10, οἱ διάκονοι ... τράπεζαν παραθέμενοι D.59.33, cf. Plb.30.26.6, AP 9.546 (Antiphil.), D.S.5.26, I.AI 6.52, Luc.Merc.Cond.26, PFlor.121.3 (III d.C.), Eu.Matt.22.13
•fig. ποταμοὶ πάντες διάκονοι, ὗλαι τράπεζα los ríos todos son mis coperos, los bosques mi mesa dicho por un cínico, Anon.Gent.Ind.1.18, θνητοῖς αὐτοδίδακτε διήκονε ref. a una botella AP 6.248 (Marc.Arg.)
•dentro del concepto de servicio y misión crist. ὃς ἂν θέλῃ ἐν ὑμῖν μέγας γενέσθαι ἔσται ὑμῶν δ. Eu.Matt.20.26, Eu.Marc.10.43, de Jesucristo δ. πάντων Polyc.Sm.Ep.5.2.
III c. idea de delegación
1 agente, ejecutor, ministro τῶν τοιούτων (Δήμητρός τε καὶ Κόρης) δ. ref. a Triptólemo, Pl.Lg.782b, Αἴδεω δ. de Caronte AP l.c., dicho de los sentidos, Arr.Epict.2.23.7
•c. gen. de abstr. ὁ θυμὸς οὐκ ἀσφαλὴς δ. ἀλογιστίης γίνεται Hp.l.c., δ. τῆς ὕβρεως E.argumen. en POxy.2455.82, πραγμάτων τηλικούτων Plu.2.63b, frec. crist. δικαιοσύνης 2Ep.Cor.11.15, οἱ τῆς ἀληθείας διάκονοι Ath.Al.Gent.41, τῆς χάριτος τοῦ θεοῦ Ep.Eph.3.7, ἁμαρτίας Ep.Gal.2.17, καινῆς διαθήκης 2Ep.Cor.3.6, τοῦ εὐαγγελίου Ep.Col.1.23, δ. γενέσεως ministro de la generación ref. al padre terreno por op. a Dios, Clem.Al.Strom.3.12.87, δ. ... τῆς εἰς ἀνθρώπους ἐκδόσεως (Moisés) encargado de la entrega (de la ley) a los hombres Eus.E.Th.2.14 (p.116)
•tb. c. dat. de abstr. πατρικῷ θελήματι δ. ref. a Jesucristo, Clem.Al.Paed.1.2.4.
2 crist. ministro ἧς (τῆς ἐκκλησίας) δ. dicho del propio S. Pablo Ep.Col.1.25
•institucionalizado diácono, 1Ep.Ti.3.8, Herm.Sim.26.2, Ign.Phil.10.1, Hippol.Haer.9.12.22, Iren.Lugd.Haer.3.12.10, Eus.HE 6.19.19, Const.App.2.55.2, CNic.(325) Can.18, Cod.Theod.12.1.49, Soz.HE 7.19.3, PBerl.Borkowski 1.19, 9.29 (ambos III/IV d.C.), SEG 32.1411 (Siria IV d.C.), POxy.2238.10 (VI d.C.), IChr.M.133.2 (VI d.C.)
•unido y/o diferenciado de otros cargos: op. ἐπίσκοποι Ep.Phil.1.1, op. ἐπίσκοπος y πρεσβύτερος Ign.Phil.proem., Ath.Al.M.28.1157B, Origenes Or.28.4
•a veces combinado con oficios δ. κὲ (sic) ἰατρός ICil.116 (V/VI d.C.)
•fem. ἡ δ. diaconisa, Ep.Rom.16.1, Const.App.2.26.6, παρθένος καὶ δ. virgen consagrada y diaconisa, IChr.M.21 (V/VI d.C.), γυνή Clem.Al.Strom.3.53.4, CChalc.(451) Can.15
•madre superiora en una comunidad de monjas, Pall.H.Laus.70.3.
• Etimología: Nombre de agente sobre un tema verbal *ken- que hallamos en ἐγκονέω y quizá en mic. ka-si-ko-no, cf. Diccionario Micénico s.u. La ᾱ puede deberse a alarg. de comp.
French (Bailly abrégé)
ου (ὁ, ἡ)
serviteur, servante;
NT: diacre.
Étymologie: DELG διά « de tous les côtés, complètement » et thème *-kono que l'on trouve dans le myc. kasikono « ouvrier, compagnon ».
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
διάκονος -ον [κονία?] dienstverlenend:; δ. ἐπιστήμη hulpwetenschap Plat. Plt. 290c; meestal subst. dienaar:; ἵν’ ἀκόλουθον διάκονόν τ’ ἔχῃ opdat hij een loopjongen en bediende heeft Aristoph. Av. 73; διάκονοι πόλεως staatsdienaren Plat. Grg. 517b; f..; ἡ διάκονος de dienares Aristoph. Eccl. 1116; ongunstig: ὁ τοῦ τυράννου τοῦ νέου διάκονος de loopjongen van de nieuwe heerser Aeschl. PV. 942; NT diaken.
German (Pape)
[ᾱ], ὁ, ion. διήκονος, der Diener, Bediente; τυράννου Aesch. Prom. 944; Soph. Phil. 497 = Bote; Her. 4.71; Thuc. 1.133; πόλεως, Plat. Gorg. 517b, und sonst bei Sp.; bes. = bei Tisch aufwartend, Ath. VII.291f; NT; ἡ δ., Dienerin, Dem. 24.197; auch adj., ἐπιστήμη, Plat. Polit. 290c. Dah. auch Kompar., Φρὺξ ἀνὴρ πλαγεὶς ἀμείνων καὶ διακονέστερος, Epicharm. bei Suid. – Nach Buttmann Lexil. I.219 von διήκω, διάκω, womit διώκω zu vgl., eilen, verwandt mit διάκτορος. Gegen die Ableitung der Alten von διὰ – κόνις. in stäubender Hast laufend, od. in Staub arbeitend, ist die Prosodie.
Russian (Dvoretsky)
διάκονος:
I (ᾱ), ион. διήκονος 2 служебный, служительский (ἐπιστήμης μόριον Plat.).
II (ᾱ), ион. διήκονος ὁ и ἡ
1 слуга (служанка), служитель(ница) Aesch., Soph., Her., Thuc., Arph., Plat., Arst.;
2 диакон (диаконисса) NT.
English (Strong)
probably from an obsolete diako (to run on errands; compare διώκω); an attendant, i.e. (genitive case) a waiter (at table or in other menial duties); specially, a Christian teacher and pastor (technically, a deacon or deaconess): deacon, minister, servant.
English (Thayer)
διακονου, ὁ, ἡ (of uncertain origin, but by no means, as was formerly thought, compounded of διά and κόνις, so as to mean, properly, 'raising dust by hastening'; cf. ἐγκόνειν; for the alpha in the preposition διά is short, in διάκονος, long. Alexander Buttmann (1873) Lexil. i., p. 218ff (English translation, p. 231 f) thinks it is derived from the obsolete διάκω equivalent to διήκω (allied with διώκω; cf. Vanicek, p. 363)); one who executes the commands of another, especially of a master; a sergeant, attendant, minister;
1. universally: of the servant of a king, τῆς ἐκκλησίας, of one who does what promotes the welfare and prosperity of the church, διάκονοι τοῦ Θεοῦ, those through whom God carries on his administration on earth, as magistrates, R T Tr WH text L marginal reading; the same are called διάκονοι (τοῦ) Χριστοῦ, ἐν κυρίῳ, in the cause of the Lord, ὁ διάκονος μου, my follower, τοῦ Σατανᾶ, whom Satan uses as a servant, ἁμαρτίας, διάκονος περιτομῆς (abstract for concrete), of Christ, who labored for the salvation of the circumcised, i. e. the Jews, καινῆς διαθήκης, τοῦ εὐαγγελίου, δικαιοσύνης, a deacon, one who, by virtue of the office assigned him by the church, cares for the poor and has charge of and distributes the money collected for their use (cf. BB. DD., Dict. of Christ. Antiq., Schaff-Herzog under the word Deacon>; Lightfoot's Commentary on Philippians, dissert. i. § i.; Julius Muller, Dogmatische Abhandlungen, p. 560ff): ἡ διάκονος, a deaconess (ministra, Pliny, epistles 10,97), a woman to whom the care of either poor or sick women was entrusted, Lightfoot as above, p. 191; B. D. under the word Smith's Bible Dictionary, Phoebe).
3. a waiter, one who serves food and drink: Xenophon, mem. 1,5, 2; Hier. 3,11 (4,2); Polybius 31,4, 5; Lucian, de merced. cond. § 26; Athen. 7, p. 291a.; 10,420e.; see διακονέω, 2and διακονία, 5; (also Wetstein (1752) on SYNONYMS: διάκονος, δοῦλος, θεράπων, ὑπηρέτης: "διάκονος represents the servant in his activity for the work; not in his relation, either servile, as that of the δοῦλος, or more voluntary, as in the case of the θεράπων, to a person" Trench; yet cf. e. g. δοῦλος opposed to ἐλεύθερος, and correlate to δεσπότης or κύριος, denotes a bondman, one who sustains a permanent servile relation to another. θεράπων is the voluntary performer of services, whether as a freeman or a slave; it is a nobler, tenderer word than δοῦλος. ὑπηρέτης according to its etymol. suggests subordination. Cf. Trench, § ix.; B. D. under the word Smith's Bible Dictionary, Minister; Meyer on Schmidt, chapter 164.]
Greek Monolingual
ο, (AM διάκονος και διάκων
Α και ιων. τ. διήκονος) (θηλ. διάκονος, η)
1. αυτός που διακονεί, ο υπηρέτης
2. ο πρώτος και κατώτερος βαθμός της ιερωσύνης στη Χριστιανική Εκκλησία, ο διάκος
3. φρ. «πέντε του διάκου και δέκα του δεσπότη» — αυτός που επιζητεί την προστασία του ισχυρού πρέπει να περιποιείται και τους υπηρέτες του
αρχ.
1. αγγελιαφόρος
2. η διάκονος
η διακόνισσα, η νεωκόρος
3. ως επίθ. εξυπηρετικός.
[ΕΤΥΜΟΛ. Αβέβαιης ετυμολ. Πιθ. προέρχεται από το ρήμα διακονέω που θα έπρεπε να είναι ένα θαμιστικό-επιτατικό μεταρρηματικό παράγωγο (πρβλ. εγκονέω), αναγόμενο, ίσως σε αρχικό ρηματικό θέμα κρη-. Το προρρηματικό δια- εκφράζει τη σημασία «τελείως», ενώ η μακρότητα του α του προθήματος αποδόθηκε στη χρήση του ως α' συνθετικού σε σύνθετα (πρβλ. διηνεκής). Με τη σημασία του διάκονος χρησιμοποιήθηκε και ο μεταγενέστερος αθέματος τ. διάκων].
Greek Monotonic
διάκονος: [ᾱ], Ιων. διήκονος, ὁ,
I. υπηρέτης, υπάλληλος, αυτός που προσφέρει υπηρεσίες, θεράπων, Λατ. minister, σε Ηρόδ. κ.λπ.· αγγελιοφόρος, σε Αισχύλ., Σοφ.· ως θηλ. σε Δημ.
II. λειτουργός, ιερέας, εφημέριος εκκλησίας, διάκονος, σε Καινή Διαθήκη· ως θηλ., διακόνισσα, στο ίδ. (παραπλήσιο προς το διάκτορος· και τα δύο πιθ. από το διώκω).
Greek (Liddell-Scott)
διάκονος: [ᾱ], Ἰων. διήκονος, ὁ, ὑπηρέτης, θεράπων, Λατ. minister, Ἡρόδ. 4. 71, 72, κτλ.· ἄγγελος, ἀναγγέλλων τι, Αἰσχύλ. Πρ. 942, Σοφ. Φ. 497· ὄρνιθα καὶ κήρυκα καὶ δ. ὁ αὐτ. Ἀποσπ. 141· - ὡσαύτως ὡς θηλ., Ἀριστοφ. Θεσμ. 1116, Δημ. 762. 4. 2) ὑπηρέτης τῆς ἐκκλησίας, διάκονος, 1 Ἐπ. Τιμ. 3. 8, κτλ.· καὶ ἐν τῷ θηλ. = διακόνισσα, Ἐπ. Ρωμ. 16. 1. ΙΙ. ὡς ἐπίθ., ὑπηρετῶν, ὑπηρετικός, χρήσιμος, Πλάτ. Πολιτ. 290C· ἀνώμαλ. συγκρ. διᾱκονέστερος Ἐπίχ. 159 Ahr. (Ὁ Βούττμ., Λεξιλ. ἐν λ. διάκτορος 3, νομίζει πιθανὸν ὅτι ἡ ῥίζα εἶναι ἡ αὐτὴ τῇ τοῦ διώκω. - Ἡ παλαιὰ παραγωγὴ ἐκ τοῦ διά, κόνις, ὁ κατασκονισμένος ἕνεκα τῆς σπουδῆς περὶ τὴν ὑπηρεσίαν (πρβλ. κονίω), εἶνε ἀπαράδεκτος, ἂν μὴ δι’ ἄλλον λόγον, ἀλλὰ τοὐλάχιστον ἕνεκα τῆς ποσότητος τοῦ α).
Middle Liddell
[Akin to διάκτορος; both perhaps from διώκω.]
I. a servant, waiting-man, Lat. minister, Hdt., etc.: a messenger, Aesch., Soph.:—as fem., Dem.
II. a minister of the church, a deacon, NTest.: as fem. a deaconess, NTest.
Frisk Etymology German
διάκονος: {diá̄konos}
Forms: ion. διήκονος, sekundär διάκων (Pap.)
Grammar: m.
Meaning: Diener, Aufwärter, Diakonus (ion. att. usw.).
Derivative: Fem. διακόνισσα (spät; vgl. Chantraine Formation 110). Weitere Ableitungen διακονία ‘Dienst, -leistung’ (att.), διακονικός (att.). — Daneben διακονέω, διη- dienen, Diener sein (ion. att.) mit διακόνημα Dienst (Pl., Arist. u. a.), διακόνησις das Dienen (Pl.; vgl. Holt Les noms d'action en -σις 163), διακονητικός (Alex. Aphr. — Unklar διακόνιον N. eines Kuchens (Pherekr.).
Etymology: Wie das synonyme ἀμφίπολος (s. d.) kann auch διάκονος von einem primären, in diesem Falle verschollenen Verb abgeleitet sein; es kann aber ebensowohl postverbal zu διακονέω sein, das dann wie ἐγκονέω sich beeilen (s. d.) ein iterativ-intensives Deverbativum wäre (s. Schwyzer 719). Unklar ist die Bedeutung von δια- (vgl. Schwyzer-Debrunner 450 A. 2); die Vokallänge mag auf kompositioneller Dehnung beruhen (ebd.). Zur Bedeutungsentwicklung sich beeilen: Diener s. Lidén Armen. Stud. 52. — Vgl. auch διηνεκής.
Page 1,384-385
Chinese
原文音譯:di£konoj 笛阿可挪士
詞類次數:名詞(30)
原文字根:經過 服事(的人) 相當於: (נַעַר) (שָׁרַת)
字義溯源:侍者*,執事,僕人,用人,差役,使喚的人;或源自(διάκρισις)X=作差事*)。主耶穌對門徒說到作僕人的原則:誰願為首,就必作你們的僕人( 太20:27; 路22:26)
同源字:1) (διακονέω)伺候 2) (διακονία / δωροφορία)服事的職務 3) (διάκονος)侍者,執事 4) (θεράπων)僕人 5) (ὑπηρέτης)划槳者,差役參讀 (βοηθός)同義字
出現次數:總共(30);太(3);可(2);約(3);羅(4);林前(1);林後(5);加(1);弗(2);腓(1);西(4);帖前(1);提前(3)
譯字彙編:
1) 執事(11) 羅15:8; 林前3:5; 林後3:6; 弗3:7; 西1:7; 西1:23; 西1:25; 西4:7; 帖前3:2; 提前3:8; 提前3:12;
2) 用人(9) 太20:26; 太23:11; 可9:35; 可10:43; 約2:5; 約2:9; 羅13:4; 羅13:4; 林後6:4;
3) 僕人(5) 約12:26; 林後11:23; 加2:17; 弗6:21; 提前4:6;
4) 差役(2) 林後11:15; 林後11:15;
5) 諸執事(1) 腓1:1;
6) 一個執事(1) 羅16:1;
7) 使喚的人(1) 太22:13
English (Woodhouse)
Mantoulidis Etymological
(=ὑπηρέτης). Ἀβέβαιη ἡ ἐτυμολογία του. Πιθανόν ἀπό τό διά + κονέω (=σπεύδω).
Παράγωγα: διακονέω, διακόνημα, διακόνησις, διακονητέον, διακονία, διακονικός, διακονητής.