πειράω

English (LSJ)

Il.8.8, etc.: impf.
A ἐπείρων Th.4.25: fut. πειράσω [ᾱ] ib.9, 43: aor. ἐπείρᾱσα S.OC1276, Ar.Eq.517, Th.6.54: pf. πεπείρᾱκα Luc.Am.26:—Pass., aor. ἐπειράθην [ᾱ] Th.6.54; cf. πειράζω.
B more freq. in Med. πειράομαι, Il.2.193, 24.390, etc.: fut. πειράσομαι [ᾱ] S.OC959, etc.; Dor. 2pl. πειρασεῖσθε Ar.Ach.743, cf. Hippod. ap. Stob.4.1.94; later πειρᾱθήσομαι Gp.12.13.12: aor. ἐπειρᾱσάμην, Ion. ἐπειρησάμην, Od.8.120, Hdt.7.135, Th.2.44,al.; but aor. Pass. ἐπειρήθην, Att. ἐπειράθην [ᾱ], found in med. sense, Il.19.384, al., Hdt.3.152,al., Th.2.5 (v.l.), 33, 6.92, and in later Prose: pf. πεπείρᾱμαι, Ion. πεπείρημαι, Od.3.23, Pi.Fr.110, Hdt.9.46, S.Fr.584, Antipho 5.1, etc.: 3pl. plpf. ἐπεπείραντο D.C.Fr.24.3, Ion. ἐπεπειρέατο Hdt. 7.125. (From πεῖρα.)
A Act., attempt, endeavour, try, c. inf., μήτε τις… πειράτω διακέρσαι ἐμὸν ἔπος Il.8.8; πειρήσω (δύναμαι) φηλητέων ὄρχαμος εἶναι h.Merc. 175; π. ἐς τὴν Μηδικὴν ἐσβάλλειν Hdt.6.84, cf. Ar.V.1025, al.: followed by ὡς... Il.4.66, Od.2.316, etc.; by ὅπως... 4.545: c. Adj. neut., πολλὰ πειρῶντες Th.6.38; πάντα Plu. 2.1122b: with inf. understood, Th.7.32.
II c. gen. pers., make trial of one, μή μευ πειράτω, for the purpose of persuading, Il.9.345, cf. 24.433; of things, τευχέων A.R.3.1249: in hostile sense, make an attempt on, μήλων πειρήσοντα Il.12.301, Od.6.134; οὐ πειρᾶν τῆς πόλιος, πρὶν… Hdt.6.82; π. τοῦ χωρίου Th.1.61; Νισαίας Id.4.70; ἀλλήλων Id.7.38; νυμφείας εὐνᾶς Pi.N.5.30.
III abs., ναυσὶ π. make an attempt by sea, Th.4.25; π. ἐπὶ τὴν κώμην ib.43.
IV c. acc. rei, experience, τύχης ἐπήρειαν Luc.Am.46.
2 c. acc. pers., make an attempt on a woman's honour, Ar.Eq.517 (ubiv. Sch.), Pl. 150, 1067, Lys.1.12, X.Cyr.5.2.28, etc.:—Pass., πειραθεὶς ὁ Ἁρμόδιος ὑπὸ Ἱππάρχου Th.6.54, cf. Pl. Phdr.227c; v. infr. B. IV, cf. πεῖρα II.
B more freq. in Med., c. inf., try to do, Il.4.5, Hdt.5.71, 6.138, al., Ar.Pl.459, X.Oec.6.2, Lys. 12.64, Isoc.3.41, Pl. Tht. 186b: c. fut. inf., J.AJ17.8.4: the inf. is sometimes understood, πειρήσεται (sc. ἀλύξαι) Od.4.417: followed by εἰ, Il.13.806, Pl.Phd. 95b; πειρήσεται αἴ κε θέῃσιν Il.18.601; by ἐάν or ἄν, A.Pr.327, Pl.Lg.638e; by μὴ... lest... Od.21.394; by ὅπως... X.An.3.2.3: c. part., freq. in Hdt., ἐπειρᾶτο ἐπιών 1.77; προσβαίνων ib.84; π. βιώμενοι 4.139; π. ἀποσχίζων 6.9, cf. 5,50, 7.139, al.; π. σκοπῶν Pl. Tht. 190e† c. neut. Adj., τὰ μεγάλα καὶ τὰ μικρὰ π. X.Cyr.1.5.14.
II most freq. (V.A. 11) c. gen.,
1 c. gen. pers., make trial of one, Il.10.444, Od.13.336, etc.; νῦν σεῦ, ξεῖνε, ὀΐω πειρήσεσθαι, εἰ… 19.215; ἕο αὐτοῦ ἐν ἔντεσι… εἰ οἷ ἐφαρμόσσειε Il.19.384; with genitive not expressed, ἔπεσιν πειρήσομαι 2.73; ἦ πρῶτ' ἐξερέοιτο ἕκαστά τε πειρήσαιτο test him in each particular, Od.4.119 (v.l. μυθήσαιτο) ; π. θεοῦ make trial of, tempt a god, Hdt.6.86. γ, cf. A.Ag. 1663 (troch.): in hostile sense, πρὶν πειρήσαιτ' Ἀχιλῆος Il.21.580 (with acc. cogn. added ἀέθλους… ἐπειρήσαντ' Ὀδυσῆος Od.8.23): freq. in Hdt., esp. ἀλλήλων πειρᾶσθαι, as ἐπειρῶντο κατὰ τὸ ἰσχυρὸν ἀλλήλων 1.76; πειρᾶσθέ μου γυναικὸς ὡς ἀφράσμονος A.Ag. 1401, etc.; π. τῆς Πελοποννήσου make an attempt on it, Hdt.8.100; π. τοῦ τείχους Th.2.81.
2 c. gen. rei, make proof or trial of... σθένεος Il. 15.359; ἥβης 23.432; χειρῶν καὶ σθένεος π., ἢ… ἦ… Od. 21.282; try one's chance at or in a work or contest, ἔργου 18.369; ἀέθλου, ἀέθλων, Il.23.707, Od. 8.100, etc.; παλαιμοσύνης ib. 126; make proof of, try a weapon, τόξου 21.159,180; νευρῆς ib.410 (but [ὀϊστοί,] τῶν τάχ' ἔμελλον πειρήσεσθαι arrows whose force they were soon to make trial of, i.e. feel, ib. 418); also, make proof of, have experience of, especially in pf. Pass., first in Hes., νηῶν Op.660; οὐ πεπειρημένοι πρότερον [οἱ] Αἰγύπτιοι Ἑλλήνων Hdt.4.159, cf. Pl.Phd. 118; πειρασάμενος ἀγαθῶν, δουλείας, Th.2.44, 5.69, cf. Antipho 5.1; κακῶν D.18.253; ὀρφανίας π., i.e. to be an orphan, Phalar. Ep.49; but π. τινὸς μετρίου find him moderate by experience or on trial, Plu. Aem.8, cf. Arat.43; also, πεπείρανται ὅτι… Lys.27.2.
3 abs., try one's fortune, try the chances of war, αἴ κε θεὸς πειρώμενος ἐνθάδ' ἵκηται Il.5.129; πειρώμενος ἢ ἐν ἀέθλῳ ἠὲ καὶ ἐν πολέμῳ making trial of one's powers, 16.590; Ἕκτορι πειρηθῆναι ἀντιβίην, ἢ… ἦ… to try one's fortune against him, 21.225; περὶ δ' αὐτῆς πειρηθήτω (sc. τῆς ἵππου) let him try for her, as a prize, 23.553.
III make a trial or put a matter to the test, ἐν σοὶ πειρώμεθα Pl.Phlb. 21a: c. dat. modi, ἐγχείῃ πειρήσομαι Il.5.279; ἐπειρήσαντο πόδεσσι tried their luck in the foot-race, Od.8.120, cf. 205; σφαίρῃ 8.377; also π. σὺν ἔντεσι, σὺν τεύχεσι π., Il.5.220, 11.386: but in pf., οὐδέ τί πω μύθοισι πεπείρημαι I have not tried myself, have not found my skill, in words, Od.3.23: abs., ὁ πειραθεὶς πιστεύσει X.Eq.Mag.1.16; πεπειραμένος σαφῶς οἶδα by experience, Id.Hier.2.6.
IV c. acc. pers., make an attempt on (V.A.IV.2), Διὸς ἄκοιτιν Pi.P.2.34.

German (Pape)

[Seite 546] 1) im act., versuchen, sich bemühen, unternehmen, streben; πειρήσω, ὥς κ' ὔμμι κακὰς ἐπὶ Κῆρας ἰήλω, Od. 2, 316; so mit ὡς vrbdn Il. 4, 66. 71. 9, 181. 21, 459; τάχιστα πείρα, ὅπως κεν δὴ σὴν πατρίδα γαῖαν ἵκηαι, Od. 4, 545; – c. inf., τῷ μὲν ἐγὼ πειρήσω ἀλαλκεῖν μ υίας, Il. 19, 30, wie 8, 8; Soph. ὃν δὴ σὺ πειρᾷς ἐκβαλεῖν, O. R. 399, vgl. O. C. 1278; Ar. Equ. 515; Her. 6, 84; – c. gen., einen Versuch an Einem machen, ihn auf die Probe stellen, μή μευ πειράτω, Il. 9, 345, versuche mich nicht zu überreden, 24, 433; auch im feindlichen Sinne, es im Kampfe mit Einem aufnehmen, vom Löwen gesagt μήλων πειρήσοντα, Il. 12, 301 Od. 6, 134; ἐπείρα εὐνᾶς, Pind. N. 5, 30; eben so πόλιος πειρᾶν, sich an eine Stadt machen u. versuchen, ob man sie einnehmen kann, Her. 6, 82; χωρίου, einen Versuch, Angriff auf einen Platz machen, Thuc. 1, 61, vgl. 4, 70; τῶν τειχῶν πειρᾶν, 7, 12; auch ἐπὶ κώμην, einen Angriff machen auf, 4, 43; Eur. vrbdt auch εἰ Χάριτες πειρῶσί με, Cycl. 577. – Auch versuchen zu verführen, in Versuchung führen, setzen, κόρην, γυναῖκα πειρᾶν, zur Unzucht zu verführen suchen, Ar. Pax 747; vgl. Piers. Moeris p. 310; Ruhnk. zu Tim. p. 210; so τὴν παιδίσκην Lys. 1, 12; Xen. Cyr. 5, 2, 28; Pol. 10, 26, 3; auch pass., Ἁρμόδιος πειραθεὶς ὑπὸ Ἱππάρκου Thuc. 6, 54; γέγραφε πειρώμνόν τινα τῶν καλῶν, Plat. Phaedr. 227 c; – πειρᾶν τὴν θάλατταν, das Meer auf Seeräuberei versuchen, Seeräuberei betreiben, dafür führt Schneider Lys. 6, 19 an, wo jetzt ναυκληρίᾳ ἐπιθέμενος τὴν θάλατταν ἔπλει steht und man ἐπηλᾶτο vermuthet hat. – Sp. vrbdn es auch c. acc. der Sache, versuchen, πάντα πειρῶσι, Plut. adv. Col. 26. – 2) Häufiger im med., fut. πειράσομαι, dor. πειρασοῦμαι, Ar. Ach. 708, aor. ἐπειρασάμην, ion. u. ep. ἐπειρησάμην, u. bei Hom. häufig, in Prosa seltener, ἐπειράθην, ep. ἐπειρήθην, versuchen, einen Versuch, eine Probe machen, sich bemühen, sich versuchen; – a) absol., ἀλλ' ἄγ' ἐγὼν αὐτὸς πειρήσομαι ἠδὲ ἴδωμαι, Od. 6, 126, ich will selbst versuchen und sehen, nämlich ob Menschen in der Nähe sind, Il. 2, 193. 5, 129. 8, 18; τρὶς γὰρ τῇ γ' ἐλθόντες ἐπειρήσανθ' οἱ ἄριστοι, 6, 435; περί τινος, um Etwas sich bemühen, um einen Kampfpreis, περὶ αὐτῆς πειρηθήτω, 23, 553; εὖ δ' ἔξοισθα πειραθεῖσά που, Soph. El. 1236; u. in Prosa, πειρασόμεθα δὲ καὶ ἐροῦμεν, Plat. Phil. 13 c. – b) c. inf., ἐπειρᾶτο Κρονίδης ἐρεθιζέμεν Ἥρην, Il. 4, 5; πειρασόμεσθα πῆμ' ἀποστρέψαι νόσου, Aesch. Ag. 824. 1622; ἀντιδρᾶν πειράσομαι, Soph. O. C. 963, öfter; πειρῶ ἀνορθοῦν σῶμ' ἐμόν, Eur. Bacch. 364, öfter; Her. 6, 138. 8, 100. 108. 9, 33; πειραθέντες καταλαβεῖν, Thuc. 2, 5; πειρῶμαι καὶ τοὺς ἄλλους πείθειν, Plat. Conv. 212 b; Phaedr. 272 c u, oft; πειράσομαι ἐπιδεῖξαι Lys. 25, 7, u. sonst; selten in dieser Vrbdg der aor. med., wie Thuc. 4, 60; – auch das partic. steht, νέοι θάλποντες ἐπειρῶντο, Od. 21, 184, vgl. 4, 417, wo das partic. nur die Art, das Mittel des Versuchs andeutet; ἐπειρᾶτο ἐπιών, Her. 1, 77, vgl. 84; ἵνα μὴ πειρῴατο βιώμενοι, damit sie nicht Gewalt versuchten, 4, 139; so auch Plat. Theaet. 190 e; πειρασόμεθα ἐλέγχοντες, Antiph. 2 γ 1. – c) mit folgdm indirectem Fragesatz, ὡς ὅτε τις τροχὸν κεραμεὺς πειρήσεται, αἴ κε θέῃσιν, Il. 18, 601; πειράσομαι, ἐὰν δύνωμαι τῶνδε σ' ἐκλῦσαι πόνων, Aesch. Prom. 325; u. oft in Prosa, πειρώμεθα, εἰ ἄρα τι λέγεις, Plat. Phaed. 95 b, Folgde; πειρᾷ μου, εἰ μέμηνα, Luc. D. D. 8, 1. – d) am häufigsten c. gen. (dann gew. aor. med.), Einen auf die Probe stellen, um zu sehen, was man von ihm zu halten hat, ihn ausforschen, ausfragen, um seine Zuverlässigkeit, Wahrhaftigkeit u. dgl. zu erproben; πειρᾷ ἐμεῖο, γεραιέ, Il. 24, 390. 433; πόσιος, Od. 23, 181; ἀλόχου, 13, 336; Τρώων, Il. 19, 70. 20, 352, im Kampfe; Φαίηκες ἐπειρήσαντ' Ὀδυσῆος, Od. 8, 23, u. sonst; Tragg.; πειρᾶσθέ μου γυναικὸς ὡς ἀφράσμονος, Aesch. Ag. 1374; δαίμονος, 1648; Ch. 506; so auch Her. πειρώμεθα τῆς Πελοποννήσο υ, wie im act., ἐπειρώατο κατὰ τὸ ἰσχυρὸν ἀλλήλων, 1, 76, wie πειρήσεσθαι ἔμελλον ἀλλήλων, 2, 163; τί δεῖ ἡμᾶς πειρηθῆναι ἀλλήλων; 4, 80 u. öfter, sich mit einander versuchen; πεπειραμένος Ἐράστου πλέονα ἢ σύ, da ich ihn besser kenne, als du, Plat. Ep. VI, 323 a, u. A.; oft bei sp. D., wie Ap. Rh. 3, 179. 185, ἀλλήλων ἀγανοῖς ἔπεσσι πείρηθεν, 3, 1147; – aber auch c. gen. der Sache, seine Kraft versuchen, erproben, um zu erfahren, was man selbst vermag, σθένεος, Il. 15, 359, χειρῶν καὶ σθένεος, Od. 21, 282, ἥβης, Il. 23, 432; – ἔργου, sich an einer Arbeit veruchen, Od. 18, 369, ἀέθλο υ, in einer Kampfübung sein Glück versuchen, Il. 23, 707. 753. 831 Od. 8, 100; παλαισμοσύνης, 8, 126; τόξου, νευρῆς, den Bogen, die Sehne versuchen, ob sie gut im ἔμελλον πειρήσεσθαι, Geschosse, die sie bald versuchen sollten, d. i. deren tödtliche Gewalt sie bald aus eigener Erfahrung kennen lernen sollten; ähnl. Hes. πειρηθῆναι ἔγχεος, Sc. 359, νηῶν, O. 662; πειρᾶτο μάχας, Pind. N. 1, 43, ἄθλων, 9, 23, auch γνώμας, P. 4, 84; πειρωμένη τῶνδε τῶν ἔργων, Soph. El. 460; auch εἰ γῆς μὴ πεπείρασαι ξένης, frg. 516, von Einem, der noch nicht in der Fremde gewesen ist; κακῶν ἐλασσόνων πειρώμεναι πόλεις, Eur. Phoen. 1025; τῆς δίκης, 493; πειραθέντες παντοίας Μούσης, Ar. Equ. 504; οὐ πεπειρημένοι πρότερον οἱ Αἰγύπτιοι Ἑλλήνων, Her. 4, 159; τῶν τειχῶν, Thuc. 2, 81, wie im act.; auch τῆς δουλείας πειρασάμενος, 5, 69; πείρασαι τοῦ ἐλέγχου οἷον ἐγὼ οἶμαι δεῖν εἶναι, Plat. Gorg. 474 a; πολλῶν κακῶν πεπειραμένοι, Lys. 5, 3; Folgende; πειραθῆναι τοῦ πράγματος, Pol. 1, 20, 12, wie ὧν ἐπειράθημεν Plat. Phaed. a. E.; ἁπάσης ὁδοῦ πεπειραμένος, Luc. Hermot. 46. – e) auch mit dem dat. der Sache, worin, womit man sich versucht, ἐγὼν ἔπεσιν πειρήσομαι, ich will einen Versuch machen mit Worten, Il. 2, 73, ἐγχείῃ, 5, 279, ποσί, sich mit den Füßen versuchen, d. i. an Schnelligkeit der Füße wetteifern, Od. 8, 120. 205; auch ἐν ἔντεσι, σὺν τεύχεσι πειρηθῆναι, sich in der Waffenrüstung versuchen, in Waffen sein Glück versuchen, Il. 5, 220. 11, 386. 19, 384. 22, 381. – f) seltener c. acc., ἢ πρῶτ' ἐξερέοιτο ἕκαστά τε πειρήσαιτο, Od. 4, 119. 24, 238, ob er Jegliches ausforschte, wo einige alte Erklärer μυθήσαιτο lesen wollten. – Ganz wie mit dem gen. vrbdt Pind. Διὸς ἄκοιτιν ἐπειρᾶτο, P. 2, 34. – Sp. πειρᾶσθαί τι, Etwas versuchen, unternehmen, sich an Etwas machen.

French (Bailly abrégé)

πειρῶ :
impf. ἐπείρων, f. πειράσω, ao. ἐπείρασα, pf. πεπείρακα;
Pass. f. πειραθήσομαι, ao. ἐπειράθην, pf. πεπείραμαι;
A. tr.
I. essayer, tenter, s'efforcer, avec l'inf., avec ὡς, ὅπως;
II. avec un gén. de pers. ou de chose : faire un essai ou une expérience sur qqn, mettre à l'épreuve, chercher à, engager à ; avec idée d'hostilité s'essayer contre qqn se mesurer avec qqn ; πόλιος πειρᾶν HDT tâter une ville pour s'en emparer ou la surprendre ; χωρίου THC faire une tentative sur une place forte;
III. après Hom. avec l'acc.;
1 avec un acc. de pers. : tenter, induire en tentation : τοὺς φίλους ἐπὶ Καίσαρα PLUT éprouver les sentiments des amis à l'égard de César, les exciter contre lui ; particul. essayer de corrompre, de séduire;
2 avec un acc. de chose : πάντα πειρᾶν PLUT tenter tout, employer tous les moyens;
Moy. πειράομαι, πειρῶμαι (f. πειράσομαι, ao. ἐπειρασάμην);
I. abs. tenter pour soi, faire un essai, faire une épreuve ; s'essayer, s'exercer : περί τινος tenter l'épreuve pour le prix du combat, s'efforcer d'obtenir le prix;
II. en gén. éprouver, tenter, entreprendre ; avec μή, dans la crainte que ; avec un gén. de pers. :
1 tenter qqn, mettre qqn à l'épreuve ; pressentir, interroger ; au sens phys. s'essayer ou se mesurer avec;
2 faire l'expérience que, reconnaître par expérience que : πειρώμενος ἀνδρὸς ἀγαθοῦ καὶ νοῦν ἔχοντος PLUT reconnaissant après expérience que l'homme était honnête et sensé;
III. avec un gén. de chose essayer sur soi-même, éprouver pour soi, gén. (σθένεος, sa force, etc.) ; τείχους THC donner l'assaut aux murs ; τόξου OD essayer un arc ; ὀϊστοὶ τῶν τάχ' ἔμελλον πειρήσεσθαι OD traits dont ils devaient bientôt faire l'épreuve, càd dont ils devaient bientôt apprendre à connaître par leur propre expérience la force meurtrière ; avec une nuance d'ironie tâter (du pouvoir, de la servitude, etc.) ; p. suite (au pf.) avoir appris par expérience ; connaître ou savoir par expérience;
IV. avec le dat. ἔπεσι π. IL essayer par des paroles ou avec des paroles ; ποσί OD s'essayer avec les pieds, càd lutter de vitesse à la course ; πειρηθῆναι ἐν ἔντεσι IL essayer des armes pour voir si elles vont bien au corps ; ou σὺν ἔντεσι IL s'essayer dans les armes, càd montrer ce qu'on est capable de faire ; p. suite (au pf.) s'être essayé ; être exercé, expérimenté : μύθοις OD en paroles;
V. avec l'acc. ἕκαστα π. OD scruter chaque chose.
Étymologie: πεῖρα.

Dutch (Woordenboekgrieks.nl)

πειράω [πεῖρα] Ion. en ep.: opt. praes. med. 3 plur. πειρῴατο, aor. med. (ἐ)πειρησάμην, Ion. aor. -θη ἐπειρήθην; Ion. perf. med.-pass. πεπείρημαι, Ion. plqperf. med.-pass. 3 plur. ἐπεπειρέατο; fut. πειρήσω, Dor. fut. med. 2 plur. πειρασεῖσθε act. proberen (vaker med., zie daar); met inf..; μήτε τις... πειράτω διακέρσαι ἐμὸν ἔπος laat niemand proberen om mijn plan te dwarsbomen Il. 8.8; πειρῶ τὸ παρὸν θεραπεύειν ik probeer de nood van het ogenblik te lenigen Soph. Ph. 149; met ὅπως of ὡς:; πείρα ὅπως κεν... πατρίδα γαῖαν ἵκηαι probeer je vaderland te bereiken Od. 4.545; π. ὡς πεπίθοιεν... Πηλεΐωνα proberen om Peleus' zoon te overtuigen Il. 9.181; met adj. n. als adv..; πολλὰ πειρῶντες door het (nl. leiding geven) steeds maar weer te proberen Thuc. 6.38.2; onpers. pass.. πεπειράσθω er moet een poging worden gedaan Aristoph. Ve. 1129. uitproberen, testen, beproeven, op de proef stellen; met gen. van pers.:; μή μευ πειράτω laat hij mij niet op de proef stellen Il. 9.345; πειράσαντες ἀλλήλων elkaars kracht beproevend Thuc. 7.38.1; pass..; πειρώμενος... δηίων ὕπο op de proef gesteld door vijanden Il. 16.590; τῷ μὴ πεπειρᾶσθαι doordat ze nooit op de proef zijn gesteld Aristot. Rh. 1383a29; ποῖον μέταλλον οὐ πεπείρασται βροτοῖς; welk metaal is niet uitgeprobeerd door de mensen? Luc. 69.165; polsen, met acc.:; πειρῶντι τοὺς φίλους ἐπὶ Καίσαρα toen hij zijn vrienden polste voor een actie tegen Caesar Plut. Brut. 10.1; uitbr. proberen te verleiden, met acc.:; ὅταν μὲν αὐτάς τις πένης πειρῶν τύχῃ wanneer een arme sloeber ze probeert te verleiden Aristoph. Pl. 1067; παῖδας ἐπείρων ik probeerde jongetjes te verleiden Aristoph. Pax 763; pass.. πειραθεὶς δὲ ὁ Ἁρμόδιος ὑπὸ Ἱππάρχου toen er door Hipparchus een poging was gedaan om Harmodios te verleiden Thuc. 6.54.3. de krachten beproeven van, aanvallen, met gen.:; μήλων πειρήσοντα om een aanval op schapen te doen Il. 12.301; π. τῆς πόλιος de stad aanvallen Hdt. 6.82.1; abs.. ταῖς ναυσὶ ἐπείρων zij vielen met de schepen aan Thuc. 4.25.10. proefondervindelijk leren kennen, ervaren, met acc.: τύχης π. ἐπήρειαν de brutaliteit van het lot ervaren [Luc.] 49.46. med., met aor. med. en -θη- aor. proberen; met inf..; πειρᾶτο Κρονίδης ἐρεθίζεμεν Ἥρην Kronos' zoon probeerde Hera uit haar tent te lokken Il. 4.5; ὃς ἂν... πειραθῇ αὐτὴν ἀναλαβεῖν wie het (nl. zijn vaderland) probeert terug te krijgen Thuc. 6.92.5; ἢν... μηδεὶς πειρηθῇ ἐμβάλλειν als niemand probeert (het bot) in de juiste positie terug te brengen Hp. Art. 63; met ὅπως:; πειρᾶσθαι ὅπως... σῳζώμεθα proberen om onszelf te redden Xen. An. 3.2.3; met ptc..; οὐδαμοὶ ἂν ἐπειρῶντο ἀντιεύμενοι βασιλέϊ dan had niemand geprobeerd zich tegen de koning te verzetten Hdt. 7.139.2; proberen of, testen of; met εἰ of αἴ κε:; ἐπειρᾶτο εἴ πώς οἱ εἴξειαν hij probeerde of (de linies) voor hem zouden wijken Il. 13.806; ὡς ὅτε... κεραμεὺς πειρήσεται, αἴ κε θέῃσιν zoals wanneer de pottenbakker probeert of (het wiel) wil lopen Il. 18.601; met μή:; πειρώμενος... μὴ κέρα ἶπες ἔδοιεν controlerend of de wormen het hoorn niet hadden opgegeten Od. 21.394; met acc. v. h. inw. obj.. τὰ μικρὰ π. kleine dingen ondernemen Xen. Cyr. 1.5.14. uitproberen, testen, beproeven, op de proef stellen; met gen. pers..; πειρᾷ ἐμεῖο, γεραιέ jij daagt mij uit, oude man Il. 24.433; uitbr. met gen. van eigenschap; σθένεος πειρώμενος zijn eigen kracht testend Il. 15.359; πειρᾶσθέ μου γυναικὸς ὡς ἀφράσμονος jullie testen mij alsof ik een onberaden vrouw ben Aeschl. Ag. 1401; πειραθῆναι τῶν ἐνοικούντων uitzoeken hoe de bewoners waren Luc. 14.47; met gen. en acc. v. h. inw. obj..; ἀέθλους πολλούς, τοὺς Φαίακες ἐπειρήσαντ’ Ὀδυσῆος vele wedstrijden waarmee de Phaeacen Odysseus op de proef stelden Od. 8.23; ellipt..; πρῶτα δ’ ἐγὼν ἔπεσιν πειρήσομαι eerst zal ik (de Grieken) met woorden tot een reactie verlokken Il. 2.73; πρῶτον κερτομίοις ἐπέεσσιν πειρηθῆναι (hem) eerst met prikkelende woorden uit zijn tent te lokken Od. 24.240; met gen. en εἰ:; πειρήθη δ’ ἕο αὐτοῦ ἐν ἔντεσι... εἰ οἷ ἐφαρμόσσειε hij testte zich in zijn wapenrusting, of die hem past (d.w.z. hij probeerde of zijn wapenrusting hem paste) Il. 19.384; met adv. bep. en tweeledige afh. vraag; Ἕκτορι πειρηθῆναι ἀντιβίην, ἤ κέν με δαμάσσεται, ἤ κεν ἐγὼ τόν zich in de strijd met Hector meten, om te zien of hij mij zal overwinnen of ik hem Il. 21.225; abs. de proef op de som nemen:. εἰ δ’ ἄγε μὴν πείρησαι, ἵνα γνώωσι καὶ οἵδε vooruit dan, neem de proef op de som, opdat zij hier het ook weten Il. 1.302. zijn krachten beproeven op:; παλαισμοσύνης... πειρήσαντο zij beproefden hun krachten op het worstelen Od. 8.126; καὶ δέ κεν αὐτὸς ἐγὼ τοῦ τόξου πειρησαίμην dan zou ik zelf ook eens de boog kunnen uitproberen Od. 21.113; met dat. instr.. ἐπειρήσαντο πόδεσσι zij maten zich in het hardlopen Od. 8.120. zijn krachten beproeven tegen, aanvallen, met gen.: πειρώμεθα τῆς Πελοποννήσου laten we de Peloponnesus aanvallen Hdt. 8.100.3. proefondervindelijk leren kennen, ervaren, met gen.:; πειρώμενοι μετρίου καὶ κοινωφελοῦς toen men hem als een gematigd man leerde kennen, met oog voor het algemeen belang Plut. Aem. 8.2; perf. ervaring hebben met, ervaren zijn in; met dat..; οὐδέ τί πω μύθοισι πεπείρημαι ik heb nog geen ervaring in het spreken Od. 3.23; met gen..; νηῶν γε πεπείρημαι ik heb ervaring met schepen Hes. Op. 660; ptc. ervaring hebbend met, ervaren in, met gen.: ἀμφοτέρων πεπειραμένους ervaring hebbend met beide (staatsvormen) Lys. 34.1; πεπειραμένος ἐν φιλοσοφίᾳ ervaren in de filosofie Luc. 70.46.

Russian (Dvoretsky)

πειράω: (impf. ἐπείρων, fut. πειράσω с ᾱ - эп. πειρήσω, aor. ἐπείρᾱσα - эп. ἐπείρησα, pf. πεπείρᾱκα; med.: ион. praes. πειρέομαι, impf. ἐπειρώμην - эп. πειρώμην, fut. πειράσομαι - эп. πειρήσομαι, дор. πειρᾱσοῦμαι, aor. ἐπειρασάμην - эп. ἐπειρησάμην и πειρησάμην; pass.: fut. πειραθήσομαι, aor. ἐπειράθην - эп. ἐπειρήθην, pf. πεπείρᾱμαι - эп. πεπείρημαι; adj. verb. πειρᾱτέος) (преимущ. med.)
1 делать попытку, пытаться (π. ἐκβαλεῖν τινα Soph.; μήτε τις πειράτω Hom.): πεπεισμένος πειρῶμαι καὶ τοὺς ἄλλους πείθειν Plat. убедившись сам, я пытаюсь убедить и других; ὅστις ζῆν ἐπιθυμεῖ, πειράσθω νικᾶν Xen. кто хочет жить, пусть попытается победить;
2 подвергать испытанию, испытывать, пробовать: ὣς ἄρ᾽ ἔφη, πόσιος πειρωμένη Hom. так сказала (Пенелопа), чтобы испытать мужа; π. τινα ἐπί τινα Plut. испытывать чье-л. отношение к кому-л.; πειράσαντες ἀλλήλων Thuc. прощупывая (боем) друг друга; ἐπειρῶντο κατὰ τὸ ἰσχυρὸν ἀλλήλων Her. (персы и мидяне) померились своими силами; ἐπειρήσαντο πόδεσσιν Hom. они испытали себя в беге; πειρᾶσθαι χειρῶν καὶ σθένεος Hom. испытать силу своих рук; ἀέθλου πειρᾶσθαι Hom. попытать счастья в состязании; π. πάντα Plut. испробовать все средства; πειρηθῆναι ἐν ἔντεσι Hom. примерять на себе доспехи; οὐ δέ τί πω μύθοισι πεπείρημαι πυκινοῖσιν Hom. я еще не опытен в разумных речах; πειρώμεθα, εἰ ἄρα τι λέγεις Plat. посмотрим, говоришь ли ты дело;
3 пытаться захватить (χωρίου Thuc.; τῆς πόλιος Her.): ἔργῳ πειρᾶσθαι τοῦ τείχους Thuc. пытаться штурмовать стену;
4 соблазнять, совращать (γυναῖκα Arph.; τὴν παιδίσκην Lys.; πειραθεὶς ὑπό τινος Thuc.);
5 изведать, узнавать (по опыту), убеждаться (ἕκαστα Hom.): ὁϊστοί, τῶν τάχ᾽ ἔμελλον πειρήσεσθαι Hom. стрелы, (силу) которых им предстояло вскоре изведать на себе; πεπειραμένος οἶδα Xen. я знаю по опыту; πειρώμενος ἀνδρὸς ἀγαθοῦ Plut. убедившись, что это человек порядочный.

Greek (Liddell-Scott)

πειράω: Ἰλ. Θ. 8, Ἀττ.· παρατ. ἐπείρων Θουκ. 4. 25· μέλλ. -άσσω [ᾱ] αὐτόθι 9 καὶ 43· ἀόρ. ἐπείρᾱσα Σοφ. Ο. Κ. 1276, Ἀριστοφ., Θουκ.· πρκμ. πεπείρᾱκα Λουκ. Ἔρωτ. 20. - Παθ., ἀόρ. ἐπειράθην [ᾱ] Θουκ. 6. 54· πρβλ. πειράζω, πειρητίζω. Β. συνηθέστερον ὡς ἀποθ., πειράομαι, Ἰλ., Ἀττ.: μέλλ. -ᾱσομαι Σοφ., κτλ. Δωρ. β΄ πληθ. πειρασεῖσθε Ἀριστοφ. Ἀχ. 743· παρὰ μεταγεν. συγγραφ., πειρᾱθήσομαι Διόδ. 2. 18, κλ.: - ἀόρ. ἐπειρᾱσάμην, Ἰων. ἐπειρησάμην, ὅπερ συχνότερον ἐν χρήσει παρ’ Ὁμ. καὶ Θουκ. ἢ ὁ παθ. ἀόρ. ἐπειρήθην, Ἀττ. ἐπειράθην [ᾱ], ἐνῶ ὁ δεύτερος οὗτος τύπος εὕρηται τρὶς παρὰ Θουκ. (2. 5, 33) καὶ σχεδὸν ἀποκλειστικῶς παρὰ τοῖς λοιποῖς Ἀττικοῖς συγγραφεῦσι· πρκμ. πεπείρᾱμαι, Ἰων. -ημαι, Ὀδ. Γ. 23, Ἡρόδ., Ἀττ.· γ΄ πληθ. ὑπερσ. ἐπεπειρέατο Ἡρόδ. 7. 125· -πρβλ. ἀπο-, δια-, ἐκπειράομαι. (Περὶ τῆς ῥίζης ἴδε ἐν λ. περάω.) Α. ἐνεργ., ἐπιχειρῶ, προσπαθῶ, μετ’ ἀπαρ., μήτε τις .. πειράτω διαρκέσαι ἐμὸν ἔπος Ἰλ. Θ. 8· π. ἐς τὴν Μηδικὴν ἐσβαλέειν Ἡρόδ. 6. 84, πρβλ. Ἀριστοφ. Σφ. 1025, κ. ἀλλ.· -ἑπομένου τοῦ ὡς .., Ἰλ. Δ. 66, 71, Ὀδ. Β. 316, κτλ.· τοῦ ὅπως ..., Ὀδ. Δ. 545· μετ’ οὐδετ. ἐπιθ., π. πολλὰ Θουκ. 6. 38· πάντα Πλούτ. 2. 1122Α. ΙΙ. μετὰ γεν. προσ., δοκιμάζω τινά, πειρᾷ ἐμεῖο Ἰλ. Ω. 390· μὴ μευ πειράτω, ἐπὶ σκοπῷ ὅπως μὲ καταπείσῃ, Ι. 345, πρβλ. Ω. 433· ὡσαύτως ἐπὶ ἐχθρικῆς ἐννοίας, ἐπιχειρῶ ἐναντίον τινός, ἐπιτίθεμαι κατά τινος, μήλων πειρήσοντα «πεῖραν ληψόμενον» (Σχόλ.) Μ. 301, Ὀδ. Ζ. 134· οὕτως, οὐ πειρᾶν τῆς πόλιος, πρὶν ... Ἡρόδ. 6. 82· π. τοῦ χωρίου Θουκ. 1. 61· τῆς Νυσαίας ὁ αὐτ. 6. 54· ἀλλήλων ὁ αὐτ. 7. 38· νυμφείας εὐνᾶς Πινδ. Ν. 5. 55· - ἴδε κατωτ. Β. 11. ΙΙΙ. ἀπολ., δοκιμάζω τὴν τύχην μου, τὴν ἐμπειρίαν περὶ τὸ κλέπτειν, Ὕμν. Ὁμ. εἰς Ἑρμ. 175· (ὅθεν πειρατής, πρβλ. πεῖρα ἐν τέλει)· ναυσὶ π., κάμνω ἀπόπειραν κατὰ θάλασσαν, Θουκ. 4. 25· π. ἐπὶ τὴν κώμην αὐτόθι 43. IV. μετ’ αἰτ. πράγμ., δοκιμάζω, πεῖραν λαμβάνω, τύχης ἐπήρειαν Λουκ. Ἔρωτ. 46· δοκιμάζω τι, τόδε τόξον Ἀνακρεόντ. 24. 3. 2) μετ’ αἰτ. προσ., κάμνω ἀπόπειραν κατὰ τῆς τιμῆς γυναικός, (ὡς τὸ Λατ. tentare, Ὁρατ. ᾨδαὶ 3. 4, 71), ἐπιτίθεται κατὰ γυναικός, Ἀριστοφ. Ἱππ. 517 (ἔνθα ἴδε Ἑρμηνευτ.), Πλ. 150, 1067, Λυσίας 92. 40, Ξεν. Κύρ. 5. 2, 28, κτλ. - Παθ., πειραθεὶς ὁ Ἁρμόδιος ὑπὸ Ἱππάρχου Θουκ. 6. 54· ἴδε κατωτ. Β. IV. 2, πρβλ. πεῖρα ΙΙ. Β. πολλῷ συνηθέστερον ὡς ἀποθ. (ἴδε ἐν ἀρχ.) ἐπὶ τῆς αὐτῆς ἐννοίας, Ὅμ.· - μετ’ ἀπαρ., προσπαθῶ νὰ πράξω τι, Ἰλ. Δ. 5. καὶ 12. Ἡρόδ. 5. 71., 6. 138, κ. ἀλλ.· σπάν. παρ’ Ἀττ., Πλάτ. Θεαίτ. 190Ε· τὸ ἀπαρ. ἐνίοτε παραλείπεται ὡς δυνάμενον νὰ νοηθῇ, πειρήσεται (ἐξυπ. ἀλύξαι) Ὀδ. Δ. 417· -ὡσαύτως ἑπομένου τοῦ εἰ, Ἰλ. Ν. 807, Πλάτ. Φαίδων 95Β· πειρήσεται αἴ κε θέῃσιν Ἰλ. Σ. 601· ἑπομένου τοῦ ἐάν, Αἰσχύλ. Πρ. 325, Πλάτ.· ἢ τοῦ μή ..., μήπως ..., πειρώμενος ... μὴ κέρα ἶπες ἔδοιεν ἀποιχομένοιο ἄνακτος Ὀδ. Φ. 395· τοῦ ὅπως ..., Ξεν. Ἀν. 3. 2, 3· - παρ’ Ἡροδ. μετὰ μετοχ., βίῃ ἐπειρᾶτο ἐπιὼν 1. 77· προσβαίνων αὐτόθι 84· π. βιώμενοι 4. 139· π. ἀποσχίζων 6. 9, πρβλ. 6. 5, 50., 7. 139, κ. ἀλλ.· - μετ’ οὐδ. ἐπιθ., τὰ μεγάλα καὶ τὰ μικρὰ π. Ξεν. Κύρ. 1. 5, 14. ΙΙ. συνηθέστατα (ἴδε Α. ΙΙ), μετὰ γεν. 1) μετὰ γεν. προσ., δοκιμάζω τινά, ὡς ὅταν ἔχω ὑποψίαν, ὅπως ἴδω ἂν εἶναι ἀξιόπιστος, Ἰλ. Κ. 444, Ὀδ. Ν. 336, κτλ.· νῦν σεῦ, ξεῖνε, ὀΐω πειρήσεσθαι, εἰ ... Τ. 215· (οὕτως, ἐν σοὶ πειρώμεθα, ἂς κάμωμεν τὸ πείραμα εἰς σέ, Πλάτ. Φίληβ. 21Α.· - π. θεοῦ, δοκιμάζω θεόν, Ἡρόδ. 6. 86, 3, πρβλ. Αἰσχύλ. Ἀγ. 1663· -ὡσαύτως ἐπὶ ἐχθρικῆς σημασίας, δοκιμάζω, πράττω τι ὅπως δοκιμάσω ..., πρὶν πειρήσαιτ’ Ἀχιλῆος Ἰλ. Φ. 580, πρβλ. 225 - συχνὸν παρ’ Ἡροδ., ὅστις ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον συνάπτει, ἀλλήλων πειρᾶσθαι, ὡς ἐπειρῶντο κατὰ τὸ ἰσχυρὸν ἀλλήλων 1. 76· οὕτω παρ’ Ἀττ., οἷον Αἰσχύλ. Ἀγ. 1401, κτλ.· - ὡσαύτως, π. τῆς Πελοποννήσου, ἐνεργῶ ἀπόπειραν κατ’ αὐτῆς, Ἡρόδ. 8. 100· π. τοῦ τείχους Θουκ. 2. 81. 2) μετὰ γεν., δοκιμάζω τι ..., σθένεος Ἰλ. Ο. 359· ἥβης Ψ. 431· χειρῶν καὶ σθένεος Ὀδ. Φ. 282· - δοκιμάζω τὴν τύχην μου εἴς τι ἔργον ἢ ἀγῶνα, ἔργου Σ. 369· ἀέθλου Ἰλ. Ψ. 707, Ὀδ. Θ. 100, κτλ.· παλαισμοσύνης Θ. 126· - ὡσαύτως, δοκιμάζω τι, ἐξετάζω τι ὅπως ἴδω εἰς τί δύναται νὰ χρησιμεύσῃ, τόξου Φ. 159, 180, 184· νευρῆς ἀυτόθι 410, πρβλ. 394· ὀϊστοί, τῶν τάχ’ ἔμελλον πειρήσεσθαι, ὧν τὴν δύναμιν ταχέως θὰ ἐδοκίμαζον, δηλ. θὰ ᾐσθάνοντο, αὐτόθι 418· καὶ οὕτω καθὼς τὸ γεύεσθαι, μετά τινος σκώμματος καὶ ἐμπαιγμοῦ - οὕτω καὶ παρὰ τοῖς πεζογράφοις, δοκιμάζω τι, λαμβάνω πεῖράν τινος, μάλιστα ἐν τῷ παθ. πρκμ. (ὅστις ἀπαντᾷ ἤδη παρ’ Ἡσ., πεπείρημαι νηῶν Ἔργ. κ. Ἡμ. 658), οὐ πεπειρημένοι πρότερον οἱ Αἰγύπτιοι Ἑλλήνων Ἡρόδ. 4. 159, πρβλ. Πλάτ. Φαίδωνα ἐν τέλ.· πεπειραμένος ἀγαθῶν, δουλείας, Θουκ. 2. 44., 5. 69· πρβλ. Ἀντιφῶντα 129. 30, Λυσ. 178. 2· π. ὀρφανίας, δηλ. εἶμαι ὀρφανός, Φαλάρ. Ἐπιστ. 129· ἀλλά, π. τινος μετρίου, εὑρίσκω τινὰ μέτριον ἐκ πείρας ἢ μετὰ δοκιμήν, Πλουτ. Αἰμίλ. 8. 3) ἀπολ., δοκιμάζω τὴν τύχην μου, τὴν τύχην τοῦ πολέμου, αἴ κε θεὸς πειρώμενος ἐνθάδ’ ἵκηται Ἰλ. Ε. 129 πειρώμενος ἢ ἐν ἀέθλῳ ἠὲ καὶ ἐν πολέμῳ, δοκιμάζων τὴν ἐν ἑαυτῷ δύναμιν, Π. 590 καὶ Ἕκτορι πειρηθῆναι ἀντιβίην, καὶ πρὶν δοκιμάσῃ τὴν ἑαυτοῦ ἰσχὺν ἐν τῇ μάχῃ κατὰ τοῦ Ἕκτορος, Φ. 225· - μετὰ συστοίχ. αἰτ., ἀέθλους ... ἐπειρήσαντ’ Ὀδ. Θ. 33· ὡσαύτως, περὶ δ’ αὐτῆς πειρηθήτω (δηλ. τῆς ἵππου) Ἰλ. Ψ. 553. ΙΙΙ. μετὰ δοτ. τρόπου, δοκιμάζω ἢ ἐπιχειρῶ διά τινος, ἔπεσιν περήσομαι Ἰλ. Β. 73· ἐγχείῃ πειρήσομαι Ε. 279· ἐπειρήσαντο πόδεσσι, ἐδοκίμασαν τὴν τύχην των ἐν τῷ ἀγῶνι τοῦ δρόμου, Ὀδ. Θ. 120, πρβλ. 205· ἐπειδὴ σφαίρῃ.. πειρήσαντο Θ. 377· ὡσαύτως, π. σὺν ἔντεσι, σὺν τεύχεσι πειρηθῆναι Ἰλ. Ε. 220, κτλ.· ἐν ἔντεσι Τ. 384· - ἀλλ’ ἐν τῷ πρκμ., οὐδέ τὶ πω μύθοισι πεπείρημαι πυκινοῖσιν, «οὐκ. ἤσκημαι λόγοις συνετοῖς» (Σχόλ.), Ὀδ. Γ. 23· - ἀπολ., ὁ πειραθεὶς πιστεύει Ξεν. Ἱππαρχ. 1. 16, πρβλ. τὸν αὐτ. ἐν Ἱέρ. 2, 6. IV. μετ’ αἰτ. πράγμ., ἢ πρῶτ’ ἐξερέοιτο ἕκαστά τε πειρήσαιτο, ἢ πρῶτα να ἐπερωτήσῃ αὐτὸν καὶ νὰ τὸν δοκιμάσῃ εἰς ἑκάστην λέξιν, Ὀδ. Δ. 119, Ω. 238 (ἔνθα τινὲς τῶν παλαιῶν γραμμ. ἀνεγίνωσκον μυθήσαιτο). 2) μετ’ αἰτ. προσ., κάμνω ἀπόπειραν ἐναντίον τινὸς (ἴδε Α. IV. 2), Διὸς ἄκοιτιν Πινδ. Π. 2. 62. - Ἴδε Κόντου Γλωσσ. Παρατηρ. σ. 474.

English (Autenrieth)

(πεῖρα), inf. πειρᾶν, fut. πειρήσω, mid. 2 sing. πειρᾷ, πειρᾶται, ipf. (ἐ）πειρώμην, fut. πειρήσομαι, aor. (ἐ）πειρησάμην, perf. πεπείρημαι: make trial of, test, put to proof (τινός), try, attempt, abs. and w. inf., also w. εἰ, ὡς, or ὅπως, mid., the same subjectively; in hostile sense, attack, Il. 12.301, Od. 6.134; rarely w. acc., Il. 18.601, Od. 4.119, Od. 24.238.

English (Slater)

πειράω (πειρῶν, -ῶντι: impf. ἐπείρα: med. πειρώμενος, -ον; πειρᾶσθαι: impf. (ἐ）πειρᾶτο.)
   a act.
   I test, πειρῶντι δὲ καὶ χρυσὸς ἐν βασάνῳ πρέπει καὶ νόος ὀρθός (P. 10.67)
   II c. gen., make an attempt on συνέπαξε λόγον, ὡς ἦρα νυμφείας ἐπείρα κεῖνος ἐν λέκτροις Ἀκάστου εὐνᾶς (N. 5.30) “ἔπειτα πλούτου πειρῶν μέγαν ἄλλοθι κλᾶρον ἔχω;” i. e. trying to win wealth (Pae. 4.46)
   b med.
   I c. acc., attempt to seduce Διὸς ἄκοιτιν ἐπειρᾶτο (P. 2.34)
   II c. gen. attempt, venture τὸ δὲ τυχεῖν πειρώμενον ἀγωνίας ἀφροσύνας παραλύει (O. 2.52) πειρᾶτο δὲ πρῶτον μάχας (N. 1.43) ἐλπίδες δ' ὀκνηρότεραι γονέων παιδὸς βίαν ἔσχον ἐν Πυθῶνι πειρᾶσθαι καὶ Ὀλυμπίᾳ ἀέθλων (N. 11.23) make test of σφετέρας ἐστάθη γνώμας ἀταρβάκτοιο πειρώμενος (P. 4.84)
   c frag. ]πειρατο γλυκυ[ (πειρα τὸ?) Πα. 22. g. 5.
   d dub. [πεπειραμένων δέ τις (v.l. ἐμπείρων δέ τις) fr. 110].

English (Strong)

from πεῖρα; to test (subjectively), i.e. (reflexively) to attempt: assay.

English (Thayer)

imperfect middle 3rd person (singular and plural), ἐπειρᾶτο, ἐπειρῶντο; perfect passive participle πεπειραμενος (see below); common in Greek writings from Homer down; to try; i. e.:
1. to make a trial, to attempt (A. V. to assay), followed by an infinitive; often so from Homer down; also so in the middle in R G; Xenophon, symp. 4,7; Cyril 1,4, 5, etc.; often in Polybius; Aelian v. h. I, 34; πεπειραμενος taught by trial, experienced, st), Tdf. formerly) (see below, and cf. πειράζω, d. α.).
2. In post- Homer usage with the accusative of a person to test, make trial of one, put him to the proof: his mind, sentiments, temper, Plutarch, Brut. 10; in particular, to attempt to induce one to commit some (especially a carnal) crime; cf. Passow, under the word, 3{a}; (Liddell and Scott, under the word, A. IV:2). Hence, πεπειραμενος in Winer's Grammar, § 15. Note at the end) tempted to sin; but the passive in this sense is not found in Greek writings; see Delitzsch at the passage.

Greek Monotonic

πειράω:Α. μέλ. -άσω [ᾱ], αόρ. αʹ ἐπείρᾱσα, παρακ. πεπείρᾱκα — Παθ., αόρ. αʹ ἐπειράθην [ᾱ]. Β. αποθ. πειράομαι, μέλ. -ᾱσομαι, Δωρ. βʹ πληθ. πειρασεῖσθε· αόρ. αʹ Μέσ. ἐπειρᾱσάμην, Ιων. -ησάμην, Παθ. ἐπειρήθην, Αττ. -άθην [ᾱ], παρακ. πεπείρᾱμαι· Ιων. -ημαι· Ιων. γʹ πληθ. υπερσ. ἐπεπειρέατο· (πεῖρα),
Α. Ενεργ.,
I. προσπαθώ, αποπειρώμαι, προσπαθώ να κάνω, με απαρ., σε Ομήρ. Ιλ., Ηρόδ. κ.λπ.
II. με γεν. προσ., κάνω δοκιμή σε κάποιον, σε Ομήρ. Ιλ.· με εχθρική σημασία, επιχειρώ κάτι εναντίον κάποιου, σε Όμηρ., Ηρόδ.
III. απόλ., δοκιμάζω την τύχη μου, δοκιμάζω την ικανότητά μου στο κλέψιμο, σε Ομηρ. Ύμν.· ναυσὶ πειράω, κάνω απόπειρα από τη θάλασσα, σε Θουκ.· πρβλ. πειρατής.
IV. με αιτ. προσ., κάνω απόπειρα εναντίον κάποιου, σε Αριστοφ. Β. I. αποθ. με την ίδια σημασία, με απαρ., προσπαθώ να κάνω, σε Ομήρ. Ιλ., Ηρόδ.· επίσης ακολουθ. από εἰ, προσπαθώ σαν..., σε Ομήρ. Ιλ.· από μή, σε Ομήρ. Οδ.
II. πιο συνηθισμένο με γεν.,
1. με γεν. προσ., κάνω δοκιμασία σε κάποιον, βλέπω κατά πόσο είναι αξιόπιστος, σε Όμηρ., Ηρόδ.· επίσης με εχθρική σημασία, δοκιμάζω τις δυνάμεις του εχθρού, σε Ομήρ. Ιλ.· πειράω τῆς Πελοποννήσου, κάνω μια απόπειρα εναντίον της, σε Ηρόδ.· τοῦ τείχους, σε Θουκ.
2. με γεν. πράγμ., κάνω δοκιμασία ή δοκιμάζω τη δύναμη κάποιου, σε Όμηρ.· δοκιμάζω την τύχη μου σε μια εργασία ή έναν διαγωνισμό, στον ίδ.· επίσης, δοκιμάζω κάτι για να δω αν είναι καλό, τόξου, νευρῆς, σε Ομήρ. Οδ.· δοκιμάζω, έχω εμπειρία από, έρχομαι σε γνωριμία, σε Ηρόδ., Θουκ.
3. απόλ., δοκιμάζω την τύχη μου στον πόλεμο, σε Ομήρ. Ιλ.
III. με δοτ. τρόπου, δοκιμάζω ή επιχειρώ μαζί με, ἐπειρήσαντο πόδεσσι, δοκίμασαν την τύχη τους στον αγώνα δρόμου, σε Ομήρ. Οδ.· σφαίρῃ πειρήσαντο, στον ίδ.· επίσης, πειράω σὺν ἔντεσι, σὺν τεύχεσι πειρηθῆναι, σε Ομήρ. Ιλ.
IV. 1. με αιτ. πράγμ., ἤ ἕκαστα πειρήσαιτο, ή πρέπει να εξεταστεί το κάθε ένα χωριστά, σε Ομήρ. Οδ.
2. με αιτ. προσ., επιχειρώ για προσπάθεια σε..., σε Πίνδ.

Middle Liddell

πεῖρα
A. Act. to attempt, endeavour, try to do, c. inf., Il., Hdt., etc.
II. c. gen. pers. to make trial of one, Il.: in hostile sense, to make an attempt on, Hom., Hdt.
III. absol. to try one's fortune, try one's skill in thieving, Hhymn.; ναυσὶ π. to make an attempt by sea, Thuc.; cf. πειρατής.
IV. c. acc. pers. to make an attempt on, Ar.
B. Dep. in the same sense, c. inf. to try to do, Il., Hdt.;—also foll. by εἰ, to try whether, Il.; by μή, Od.
II. most commonly, c. gen.,
1. c. gen. pers. to make trial of one, to see whether he is trustworthy, Hom., Hdt.:—also in hostile sense, to make trial of the strength of an enemy, Il.; π. τῆς Πελοποννήσου to make an attempt on it, Hdt.; τοῦ τείχους Thuc.
2. c. gen. rei, to make proof or trial of one's strength, Hom.:— to try one's chance at or in a work or contest, Hom.:—also to make proof of a thing, to see what it is good for, τόξου, νευρῆς Od.:— to make proof of, have experience of, make acquaintance with others, Hdt., Thuc.
3. absol. to try one's fortune, try the chances of war, Il.
III. c. dat. modi, to make a trial or attempt with, ἐπειρήσαντο πόδεσσι tried their luck in the foot-race, Od.; σφαίρηι πειρήσαντο Od.; also, π. σὺν ἔντεσι, σὺν τεύχεσι πειρηθῆναι Il.
IV. c. acc. rei, ἢ ἕκαστα πειρήσαιτο or should examine into each particular, Od.
2. c. acc. pers. to make an attempt on, Pind.

Chinese

原文音譯：peir£w 胚拉哦
詞類次數：動詞（2）
原文字根：細察
字義溯源：實驗，嘗試，努力，想，想要；源自（πεῖρα）=實驗）； （πεῖρα）出自（πέραν）=那邊）；而 （πέραν）又出自（πειράω）X*=穿過）
出現次數：總共（2）；徒（2）
譯字彙編：
1） 想要（2） 徒9:26； 徒26:21

Mantoulidis Etymological

(=δοκιμάζω, ἀποκτῶ ἐμπειρία). Ἀπό τό οὐσ. πεῖρα (=δοκιμή) πού παράγεται ἀπό τό περάω -ῶ.
Παράγωγα: πείραμα, πείρασις (=ἀπόπειρα γιά ἀποπλάνηση), πειρατέον, ἀποπειρα-τέον, ἀπείρατος, πειράζω, πειρασμός, πειραστής (=διάβολος), πειραστικός (=δοκιμαστικός), πειρατής, πειρατεύω, πειρατεία, πειρατικός, πειρατικῶς.

Lexicon Thucydideum

tentare, to try, attempt, 1.61.4, 2.19.1, 4.25.10, 4.43.5, 4.70.2, 4.100.1, 6.38.2, 6.63.2, 7.12.2, 7.32.1, 7.37.3, 7.38.1,
cum inf. with infinitive 1.50.4, 2.72.2, [nonnulli codd. several manuscripts πείράσουσι] 2.77.2, [vulgo commonly πειράσαι]... 4.9.2, 4.102.2, 4.128.1.
ad stuprum sollicitare, to seduce, 6.54.4,
PASS. 6.54.4,
MED. tentare, experiri, to attempt, try, 2.44.2, 2.81.2, 2.85.2, 4.108.6, 4.114.4. 4.117.1. 4.132.2, 5.69.1. 5.69.15.111.1, 7.39.2,
conari, to try, attempt, 1.25.1. 1.31.2. 1.71.7, 1.78.4, 1.81.8. 1.143.1. 1.144.5. 2.35.3. 2.58.1, 2.65.1. 3.38.2. 3.39.1. 3.54.1. 3.62.5. 3.63.1. 3.78.1. 3.97.1, 4.12.1. 4.15.2. 4.35.3. 4.35.4. 4.41.3. 4.59.4. 4.60.2, 4.61.2. 4.66.4. 4.85.2. 4.87.2, 4.92.4. 4.92.7. 4.126.1. 4.129.4. 5.35.5. 5.36.1. 5.38.4. 5.98.1. 5.112.2, 6.18.5. 6.34.1. 6.34.5. 6.38.4. 6.40.2. 6.48.1. 6.76.3, 6.87.3. 6.88.7. 6.89.5. 7.70.2. 7.70.5. 8.3.1. 8.63.3. 8.76.6.
active, actively 2.5.5, 2.33.2, 6.92.4.