ἁλίσκομαι

English (LSJ)

[ᾰλ], defect. Pass., Act. supplied by αἱρέω
A (ἁλίσκω Aq. Ps.21(22).14, cf. ἐλέφας μῦν οὐχ ἁλίσκει Zen.3.67): impf. ἡλισκόμην (never ἑαλ-) Hdt., etc.: fut. ἁλώσομαι Hdt., etc., later ἁλωθήσομαι LXX Ez.21.24 (19) cod. A: aor. (the only tense used by Hom.) ἥλων Od.22.230, always in Hdt., and sometimes in codd. of Att., as Pl. Hp.Ma. 286a, Hyp.Eux.15, cf. X.An.4.4.21, but the common Att. form was ἑάλων IG2.38, etc., cf. Thom.Mag.146 [ᾱ, Ar.V.355, later ᾰ AP7.114 (D.L.), 11.155 (Lucill.); ᾰ in other moods, exc. part. ἁλόντε Il.5.487, inf., v. infr.]; subj. ἁλῶ, ῷς, ῷ A.Th.257, E.Hipp. 420, Ar.Ach.662, V.898, etc., Ion. ἁλώω Il.11.405, ἁλώῃ 14.81, Hdt. 4.127; opt. ἁλοίην Il.22.253, Antipho 5.59, etc., Ep. 3sg. ἁλῴη (v.l. ἁλοίη, which is to be preferred) Il.17.506, Od.15.300; inf. ἁλῶναι [ᾰ] Il.21.281, [ᾱ] Hippon.74, s.v.l., Ep. ἁλώμεναι Il.21.495; part. ἁλούς Il.2.374, etc.; later, inf. ἁλωθῆναι v.l. in LXX Ez.40.1, D.S.21.6: pf. ἥλωκα Hdt.1.83, Antiph.204.7, Xenarch.7.17, Hyp.Phil.11, D. 21.105; part. ἁλωκότα Pi.P.3,57; ἑάλωκα [ᾰλ] A.Ag.30, Hdt. 1.191, 209 codd., and Att., as Th.3.29, Pl.Ap.38d, D.19.179: plpf. ἡλώκειν Hdt.1.84, X.An.5.2.8.: (ϝαλ-, cf. ϝαλίσσκηται IG9(2).1226 (Thess.), ϝαλόντοις ib.5(2).351.7 (Stymphalus)):—to be taken, be conquered, fall into an enemy's hand, of persons and places, Il.2.374, etc.; ἁλώσεται (sc. ὁ Κρέων) S.OC1065; ἁλίσκεσθαι εἰς πολεμίους to fall into the hands of the enemy, Pl.R. 468a, IG12(7).5 (Amorg.); ἐν τοιαύταις ξυμφοραῖς Pl.Cri.43c.
2 to be caught, seized, of persons and things, θανάτῳ ἁλῶναι to be seized by death, die, Il.21.281, Od.5.312; without θανάτῳ, Il.12.172, Od.18.265, etc.; ἄνδρ' ἐκ θνάτου κομίσαι ἤδη ἁλωκότα (sc. νόσῳ) Pi.P.3.57; γράμματα ἑάλωσαν εἰς Ἀθήνας letters were seized and taken to Athens, X.HG1.1.23; τοῖς αὑτῶν πτεροῖς ἁλισκόμεσθα, of eagle, i.e. by a feathered arrow, A.Fr.139:—to be taken or caught in hunting, Il.5.487, X.An.5.3.10:—ἁ. ἀπάταις, μανίᾳ, S.El.125, Aj.216; ὑπ' ἔρωτος Pl.Phdr.252c; ὑπὸνουσήματος τεταρταίου Hp.Nat.Hom.15; νοσήματι Arist.Pr.954a35, etc.; μιᾷ νίκῃ ἁλίσκονται by one victory they are ruined, Th.1.121: abs., to be overcome, A.Eu.67, S.Aj.648.
3 in good sense, to be won, be achieved, S.OT542, E.Alc.786, X.Cyn.12.21.
4 c. gen., succumb to, τῆς ὥρας, τοῦ κάλλους, Ael.VH12.52, Ps.-Luc. Charid.9; κόρης Philostr.Her.8.2, prob. in Eun.Hist.p.238D.
5 to be established by argument, be proved, Phld.Sign.29,33.
II c. part., to be caught or be detected doing a thing, οὔτε σὺ ἁλώσεαι ἀδικέων Hdt.1.112; ἐπιβουλεύων ἐμοὶ.. ἑάλωκε ib.209; ἐὰν ἁλῷς ἔτι τοῦτο πράττων Pl.Ap.29c; with Subst. or Adj., οὐ γὰρ δὴ φονεὺς ἁλώσομαι S.OT576; μοιχὸς γὰρ ἢν τύχῃς ἁλούς Ar.Nu.1079; ἁ. ἐν κακοῖσι S.Ant.496.
2 freq. as law-term, to be convicted and condemned, λιποταξίου γραφὴν ἡλωκέναι D.21.105, cf. Antipho 2.2.9, 2.3.6; ἁ. μιᾷ ψήφῳ And.4.9:—c. gen. criminis, ἁλῶναι ψευδομαρτυριῶν, ἀστρατείας, ἀσεβείας, etc. (sc. γραφήν), v. sub vocc.; ἁ. θανάτου to be convicted of a capital crime, Plu.2.552d; ἁλοῦσα δίκη conviction, Pl.Lg. 937d; of false evidence, ὁπόσων ἂν μαρτυρίαι ἁλῶσιν ibid.

Spanish (DGE)

• Alolema(s): ἀλίσκ- Alc.321, tes. Ϝαλ[ί] σσκ- IG 9(2).1226 (Falana V a.C.)
• Prosodia: [ᾰ-, excepto ᾱ en ἁλόντε Il.5.487, ἑάλω Ar.V.355]
• Morfología: [Hom. sólo tema de aor. ἁλῶναι; v. act. sólo tard. ἁλίσκω Aq.Ps.21.14, Zen.3.67; fut. ἁλώσομαι Hdt.7.102, LXX Ez.21.29; aor. ind. ἥλων Od.22.230, Hdt.5.65, 8.92, Pl.Hp.Ma.286a, Hyp.Eux.15, X.An.4.4.21, ἑάλων IG 2².29.14 (IV a.C.), subj. ép. jón. ἁλώω Il.11.405, ἁλώῃ Il.14.81, Hdt.4.127, át. ἁλῷ A.Th.257, inf. ép. ἁλώμεναι Il.21.495, tard. ἁλωθῆναι D.S.21.2, part. arcad. Ϝαλόντοις IG 5(2).351.7 (Estínfalo IV/III a.C.); perf. ind. jón.-át. ἑάλωκα A.A.30, Hdt.1.191, Th.3.29, ἁλώκαντι Plu.Lys.14, part. dór. ἁλωκότα Pi.P.3.57; plusperf. ἡλώκειν Hdt.1.84, X.An.5.2.15]
A formas med.-pas. de pres. y fut., act. de aor. y perf.
I c. sent. físico, de pers.
1 c. suj. agente y paciente animados ser cogido, ser capturado βέλτερον ὃς φεύγων προφύγῃ ... ἠὲ ἁλώῃ Il.14.81, cf. 11.405, αὐτὸς ἁλούς A.A.473, cf. 324, ἀνὴρ γὰρ ἡμῖν ἐστὶν ἐκ Τροίας ἁλούς es un hombre de Troya capturado por nosotros S.Ph.1337, cf. Hdt.1.78, 91, 2.121ε, εἰς πολεμίους caer en manos de los enemigos Pl.R.468a, cf. IG 12(7).5.15 (Arcesine IV a.C.), ἤμ που ἁλίσκωνται si son capturados en algún lugar, SIG 194.7 (Anfípolis IV a.C.)
•c. alusión a la caza ser capturado, cazado, Il.5.487, τοῖς αὑτῶν πτεροῖς ἁλισκόμεθα somos cazados por nuestras propias plumas (las flechas), A.Fr.139, cf. Hdt.2.93, ἐνύδριες ἁλίσκονται Hdt.4.109, X.An.5.3.10.
2 c. suj. paciente de ciu., islas, países ser conquistado, ser ganado, ser rendido, ser tomado πόλις ... ἁλοῦσά τε περθομένη τε Il.2.374, cf. 4.291, Πέργαμος ... ἁλίσκεται Pi.O.8.42, cf. Thgn.236, A.Th.257, A.818, S.Ph.1341, cf. 1440, Hdt.1.83, Νάξος ἑάλω Ar.V.355, (Βαβυλών) ἑαλωκυῖα Arist.Pol.1276^a29, μιᾷ νίκῃ ἁλίσκονται Th.1.121, πατρίς τε γαῖα ... δορὶ ἁ. A.Th.586, cf. A.339, Hdt.1.169, 4.127
•de naves, Hdt.7.181, 8.92, X.HG 5.1.27
•de posiciones ser tomado, ocupado λόφος X.An.4.2.13, στρατόπεδον X.Cyr.5.1.3
•de unas cartas ser cogidas, ser aprehendidas γράμματα ... ἑάλωσαν εἰς Ἀθήνας se cogieron unas cartas (y se llevaron) a Atenas X.HG 1.1.23.
II en sent. ya jur., de pers.
1 c. pred. ser cogido haciendo algo, ser descubierto, ser hallado μοιχός Hippon.41.1, Ar.Nu.1079, Pl.168, φονεύς S.OT 576
•esp. c. part. ὡς μήποτ' ἄνδρα τὸν ἐμὸν αἰσχύνασ' ἁλῶ E.Hipp.420, ἐὰν δέ τις ἁλίσκηται κακουργῶν περὶ τὰ μέτρα IG 2².1013.56 (II d.C.) cf. SIG 194.7 (Anfípolis IV a.C.), προδοῦσ' ἁλώσομαι S.Ant.46, E.IT 1419, ἀδικέων Hdt.1.112, ἢν ἁλῶμεν ἐνδυόμεναι κατὰ σκότον τόλμημα τηλικοῦτον Ar.Ec.287, cf. Ar.Pax 1234, τοῦτο πράττων Pl.Ap.29c, c. adj. pred. κακός γ' ὢν ἐς φίλους E.Med.84, μή ποθ' ἁλῶ περὶ τὴν πόλιν ὢν ὥσπερ ἐκεῖνος δειλὸς καὶ λακαταπύγων Ar.Ach.664
•ἐν κακοῖσί τις ἁλούς siendo uno cogido en un crimen S.Ant.496.
2 c. γραφήν más gen. ser condenado λιποταξίου γραφὴν ἑαλωκέναι D.21.105, cf. Antipho 2.2.9, 2.3.6
•sólo c. gen. ἁλῶναι ψευδομαρτυριῶν Arist.Rh.1376^a20, οἱ ξενίας ἁλόντες Arist.Fr.441 ἁλῶναι θανάτου ser condenado por un crimen capital, ser condenado a muerte Plu.2.552d
•simpl. ser condenado μιᾷ ψήφω And.4.9, ἁλοῦσα δίκη condena Pl.Lg.937d
•de decretos ser invalidado τῶν ψηφισμάτων ... ἢ μενόντων κατὰ χώραν ἢ ἁλόντων D.58.37.
III siendo el compl. agente una fuerza o personif. y el suj. paciente de pers.
1 suj. paciente pers. ser cogido, alcanzado, sucumbir ante c. dat. agente θανάτῳ Il.21.281, Od.5.312, νοσήματι ἁ. caer enfermo, sucumbir a la enfermedad Arist.Pr.954^a35
•c. gen. agente ὑπὸ νουσήματος Hp.Nat.Hom.15, ὑπὸ πλευρίτιδος Arist.Pr.871^b33, cf. 887^a23
•abs., según el cont. amplio unas veces morir ἠὲ κατακτάμεν ἠὲ ἁλῶναι Il.12.172, cf. 17.506, 22.253, 14.183, ἄνδρ' ἐκ θανάτου κομίσαι ἤδη ἁλωκότα hacer volver de la muerte a un hombre que ya ha sucumbido Pi.P.3.57, pero ἁλούσας τάσδε ... ὁρᾷς las ves rendidas (por el sueño), A.Eu.67
•esp. sucumbir a la fuerza del amor, sucumbir ante, rendirse a c. gen. ὑπ' Ἔρωτος Pl.Phdr.252c, ὑπὸ τῆς ὥρας Ael.VH 12.52, τοῦ κάλλους Luc.Charid.9, τῆς κόρης Philostr.Her.39.26, cf. Eun.Hist.42, ἑάλω κατὰ κρατὸς τῆς κόρης Bas.Sel.V.Thecl.15.30, abs. αἰδὼς δέ μιν εἶχεν ἁλῶναι el respeto le retuvo de sucumbir (al deseo amoroso), Musae.97.
2 id. c. compl. agente que indica palabras ser cogido, atrapado ἀπάταις S.El.125, ἐν οἷς μάλιστ' ἂν ἀλγοίην ἁλούς (en la trampa) en la que más me dolería ser cogido S.OC 764, cf. ἀπορίᾳ μὲν ἑάλωκα ... τόλμης Pl.Ap.38d, ἐν τοιαύταις ξυμφοραῖς Pl.Cri.43c.
3 sucumbir ante, dejarse sobornar δώροις Zen.1.71.
IV suj. paciente abstr.
1 ser conseguido, ganado, conquistado el poder τυραννίδα θηρᾶν, ὃ πλήθει χρήμασίν θ' ἁλίσκεται S.OT 542, ὑπὸ πολιτικῶν δυνάμεων ἁλῶναι Pl.Smp.184a, πόνους καὶ παιδεύσεις αἷς ἁλίσκεται (ἡ ἀρετή) X.Cyn.12.21, ἁλίσκεται χὠ δεινὸς ὅρκος χαἰ περισκελεῖς φρένες resultan vencidos el más terrible juramento y las más firmes decisiones S.Ai.648.
2 ser captado, ser comprendido τὸ τῆς τύχης ... ἀφανὲς ... κἄστ' οὐ διδακτὸν οὐδ' ἁλίσκεται τέχνῃ E.Alc.786, τἀφανῆ τεκμηρίοισιν εἰκότως ἁλίσκεται E.Fr.811, τῇ μεταξύ δυνάμει τὸ μεταξὺ πλανητὸν ἁλισκόμενον Pl.R.479d.
3 de razonamientos quedar establecido de manera racional, ser probado Phld.Sign.29.12, 33.9.
B act. pres. capturar, coger ἐλέφας μῦν οὐχ ἁλίσκει Zen.3.67 (prob. otra versión del refrán ἐλέφας μῦν οὐκ ἀλεγίζει Greg.Cypr.1.2.48).
• Etimología: *Hu̯elH^i̯3- ‘destruir’ en ags. wōl ‘peste’, het. walḫ- ‘golpear’; en grado C/C *Hu̯°lH^i̯3- gr. ἁλίσκομαι, het. ḫullai ‘combatir’.

German (Pape)

[Seite 98] pass. zu αἱρέω u. συλλαμβάνω; impf. stets ἡλισκόμην; fut. ἁλώσομαι; aor. ἥλω Od. 22, 230, Her. 3, 15, att. ἑάλων, ἥλων Xen. An. 4, 5, 24 u. sonst, ἑάλων = ἑάλωσαν Babr. 31, 20; conj. ἁλῶ, ἁλώω Il. 11, 405 Od. 18, 265, ἁλώῃ Iliad. 9, 592. 14, 81, optat. ἁλοίην Iliad. 22, 253, ἁλοίη Iliad. 17, 506, ἁλῴη Od. 14, 183. 15, 300, inf. ἁλῶναι Iliad. 12, 172. 21, 281 Od. 5, 312. 24, 34, ἁλώμεναι Iliad. 21, 495, partic. ἁλοῦσα Iliad. 2, 374. 4, 291. 13, 816, ἁλόντε Iliad. 5, 487; perf. ἥλωκα, att. ἑάλωκα, Xen. gew. ἥλωκα, dor. ἅλωκα mit ᾰ Pind. P. 3, 57. – Hom. nur aor. – 1) gefangen, eingenommen, erobert werden; μή πως, ὡς ἀψῖσι λίνου ἁλόντε πανάγρου, ἀνδρἂσι δυσμενέεσσιν ἕλωρ καὶ κύρμα γένησθε Iliad. 5, 487, eine Taube entkommt dem Falken, οὐδ' ἄρα τῇ γε ἁλώμεναι αἴσιμον ἦεν Iliad. 21, 495; – πόλις χερσὶν ὑφ' ἡμετέρῃσιν ἁλοῦσά τε περθομένη τε Il. 4, 291. 2, 374, ἀνθρώποισι τῶν ἄστυ ἁλώῃ 9, 592; – θανάτῳ ἁλῶναι, umkommen, 21, 281; ἕλοιμί κεν ἤ κεν ἁλοίην, tödten od. getödtet werden, 22, 253, ἠὲ κατακτάμεν ἠὲ ἁλῶναι 12, 172, Gegensatz φυγεῖν u. θάνατον φυγεῖν Od. 14, 183. 15, 300; – Pind. hat das praes. Ol. 8, 42 u. ἀνὴρ ἁλωκώς P. 3, 57. Bei Trag. meist im Krieg erobert werden, Aesch. ἑάλωκεν Ag. 30. sonst aor.; Soph. ἀπάταις El. 124, κακοῖσι Ant. 492, μανίᾳ Ai. 215; aber προδοῦσα Ant. 46 Ai. 1246 Eur. Andr. 190, φονεὺς ἁλώσομαι Soph. O. R. 526, κακός γ' ὢν εἰς φίλους ἁλίσκεται Med. 84 vgl. Hipp. 913 Iph. T. 1419 geht in die Bedtg 2) über. Prosa, Her. τεῖχος ἥλωκε 1, 83, ἡ ἀτραπὸς δι' ἣν ἥλωσαν οἱ ἁλόντες 7, 175; Thuc. u. Xen.; εἰς τοὺς πολεμίους ἁλίσκεσθαι, sich von den Feinden gefangen nehmen lassen, Plat. Rep. V, 468 a; ἑάλωσαν εἰς Ἀθήνας γράμματα Xen. Hell. 1, 1, 23; aber εἰς βρόχον, in einer Schlinge, Aesop.; ὑπ' ἔρωτος Plat. Conv. 184 a; ἔρωτι Xen. Cyr. 5, 1, 17; Luc. Deor. D. 6, 3; τοῦ κάλλους, von der Schönheit, Charid. 19; μειρακίου, κόρης, Sp., sich in Jemanden verlieben. – 2) gerichtlicher Ausdruck: ertappt, überführt werden, mit dem partic. schon Her. μὴ ψευδόμενος ὑπό σευ ἁλώσεται 7, 102 vgl. 197. 2, 174; Tragg. in den oben angeführten Stellen; ἐὰν ἁλίσκηται τῶν νόμων καταφρονῶν Plat. Legg. VI, 754 e; mit dem gen., in einem Prozess verurtheilt werden, κλοπῆς, des Diebstahls überführt und deswegen verurtheilt, Dem. 24, 103; τῆς κακώσεως ibd.; ψευδομαρτυρίων, δώρων Plut. Nic. 28, ἀργίας Sol. 17, προδοσίας Rom. 17; ἂν ἁλῷ θανάτου S. N. V. 7; τοῖς τῆς ἐνδείξεως δικαίοις ἑάλωκεν Dem. 25, 17; ἁλοὺς τὴν γραφήν Antiph. 2, β, 9, der γ, 6 ἁλῶναι dem ἀποφυγεῖν entgegeuf.; absol., ἁλοὺς μοιχός, ein überführter Ehebrecher, Ar. Nub. 1062; τῇ δίκῃ ἁλούς Plat. Legg. XII, 955 d; ἐπὶ κακοῖς ἔργοις ἁλούς Plut. Pericl. 22; ἁλοῦσα δίκη ein entschiedener Prozess Plat. Legg. XI, 937 d.

French (Bailly abrégé)

f. ἁλώσομαι, ao.2 ἑάλων > sbj. ἁλῶ, opt. ἁλοίην, inf. ἁλῶναι, part. ἁλούς ; pf. ἑάλωκα;
I. être pris :
1 être saisi, tomber aux mains de ; ἑάλωσαν εἰς Ἀθήνας γράμματα XÉN les lettres furent saisies et envoyées à Athènes ; fig. θανάτῳ ἁλῶναι IL être saisi par la mort ; ἁ. ὕπνῳ ESCHL se laisser prendre par le sommeil;
2 en b. part être pris, être obtenu, être achevé;
II. être pris en flagrant délit ; ἐὰν ἁλῷς τοῦτο πράττων PLAT Apol. 29c si tu viens à être surpris faisant cela ; être convaincu : προδοσίας, κλοπῆς, δώρων convaincu de trahison, de vol, de concussion, etc. ; προδοῦσ' ἁλίσκεται SOPH, προδοῦσ' ἁλώσομαι SOPH elle est convaincue, je serai convaincue d'avoir trahi ; οὐ γὰρ δὴ φονεὺς ἁλώσομαι SOPH car je ne serai pas convaincu de (ce) meurtre;
III. être condamné : θανάτου PLUT à mort.
Étymologie: cf. ἑλεῖν.

Russian (Dvoretsky)

ἁλίσκομαι: (служит pass. к αἱρέω; impf. ἡλισκόμην, fut. ἁλώσομαι, aor. ἥλων и ἑάλων, pf. ἥλωκα и ἑάλωκα, ppf. ἑαλῶκειν - ион. ἡλῶκειν; inf. aor. ἁλῶναι и ἁλῶμεναι - поздн. ἁλωθῆναι)
1 попадать(ся), попадать в плен, быть захватываемым (χερσὶν ὑφ᾽ ὑμετέρῃσιν ἁλοῦσα πόλις Hom.): ἀψῖσι λίνου ἁλῶναι Hom. попасться в силок; εἰς τοὺς πολεμίους ἁ. Plat. попасть в плен к врагам; γράμματα πεμφθέντα ἑάλωσαν εἰς Ἀθήνας Xen. посланное (в Лакедемон) письмо было перехвачено (и направлено) в Афины; ἡ σελήνη ὑπὸ τῆς σκιᾶς ἁλίσκεται Plut. происходит затмение луны;
2 быть постигаемым, поражаемым (θανάτῳ ἁλῶναι Hom.): μανίᾳ ἁλούς Soph. охваченный безумием; ἁλῶναι ἔρωτι Xen., Luc. или ὑπ᾽ ἔρωτος Plat. быть охваченным любовью; τοῦ κάλλους τινὸς ἁλόντες Luc. плененные чьей-л. красотой; ἔκ τινος ἁλοὺς ἀπάταις Soph. ставший жертвой чьего-л. обмана; νοσήμασι ἁ. μανικοῖς Arst. заболеть душевными недугами;
3 достигаться, быть обретаемым (χρήμασι Soph.; τέχνῃ Eur.);
4 гибнуть, погибать (ἢ θάνατον φυγέειν ἢ ἁλῶναι Hom.): ἀνὴρ ἁλωκώς Pind. умерший;
5 быть уличаемым, пойманным: ἁλῶναί τινος Plut. быть изобличенным в чем-л.; οὐ προδοῦσ᾽ ἁλώσομαι Soph. меня нельзя будет уличить в измене;
6 быть осуждаемым: ἁλῶναι θανάτου Plut. быть приговоренным к смерти (ср. 2); ψήφοις ἁπάσαις ἁ. Plut. быть осужденным единогласно; ἁ. τινος и ἐπί τινι Plut. быть осужденным за что-л.; ἡ ἁλοῦσα δίκη Plat. решенное дело.

Greek (Liddell-Scott)

ἁλίσκομαι: [ᾰ], ἐλλειπτικὸν παθ., οὗ τὸ ἐνεργ. παραλαμβάνεται ἐκ τοῦ αἱρέω (ἁλίσκω μόνον ἐν παροιμίᾳ ἐλέφας μῦν οὐχ ἁλίσκει, Παροιμιογράφ.): παρατ. ἡλισκόμην (οὐδέποτε ἐαλ-), Ἡρόδ., Ἀττ., μέλλ. ἁλώσομαι, Ἡρόδ., Ἀττ.: ἀόρ. ἥλων, Ὀδ. Χ. 230, ἀείποτε παρ’ Ἡροδ., καὶ ἐνίοτε ἐν χειρογράφοις Ἀττ. συγγραφέων, ὡς Πλάτ. Ἱππ. Μείζ. 286Α, Ξεν. Ἀν. 4. 4, 21, ἀλλ’ ὁ κοινὸς Ἀττ. τύπος ἦτο ἑάλων [ᾰ, Ἀριστοφ. Σφ. 355, ἀλλὰ ᾰ Ἀνθ. Π. 7. 114., 11. 155· ᾰ ἐν πάσαις ταῖς λοιπαῖς ἐγκλίσεσι, κτλ., πλὴν ἐν τῇ μετοχ. ἁλόντε, Ἰλ. Ε. 487]· ὑποτακτ. ἁλῶ, ῷς, ῷ, Αἰσχύλ. Θήβ. 257, Εὐρ. Ἱππ. 420, Ἀριστοφ. Ἀχ. 662. Σφ. 898, κτλ., Ἰων. ἁλώω, ἁλώῃ, Ἰλ. Λ. 405, Ξ. 81, Ἡρόδ. 4. 127· εὐκτ. ἁλοίην, Πλάτ., Ἐπ. ἁλῴην, Ὀδ. Ξ. 183, Ο. 300· (ἡ ὑποτακτ. ἁλώῃ καὶ εὐκτ. ἁλῴη συχνάκις συγχέονται, ἄλλαι γραφαὶ ἐν Ἰλ. Ι. 592, Ξ. 81, Ἡροδ. 4. 127)· ἀπαρ. ἁλῶναι, Ἰλ. Φ. 281, Ἀττ., Ἐπ. ἁλώμεναι, αὐτόθι 495· μετοχ. ἁλούς, Ἰλ. Β. 374, Ἀττ., ἴδε ἀνωτέρω: - πρκμ. ἥλωκα, Ἡρόδ. 1. 83, Ἀντιφ. ἐν «Στρατιώτῃ» 1, 7, Ξέναρχ. ἐν «Πορφύρᾳ» 1, 17, καὶ συχν. παρὰ Δημοσθ., ἀλλὰ κοινῶς παρ’ Ἀττ. ἑάλωκα [ᾰλ], Αἰσχύλ. Ἀγ. 30, Θουκ., κτλ. (καὶ ἐν χειρογράφ. Ἡροδ., 1. 191, 209)· ὑπερσ. ἡλώκειν, Ξεν. Ἀν. 5. 2, 12. - Περὶ τῶν τύπων ἥλων, ἑάλων, ἥλωκα, ἑάλωκα ἴδε Veitch Ἑλλ. Ρήματα ἐν λέξ. - Ἐκ τῶν χρόνων τούτων ὁ Ὅμηρ. μεταχειρίζεται μόνον τὸν ἀόρ. - Πρβλ. παραλίσκομαι. (Τὸ ὅτι τὸ ἁλίσκομαι μετὰ τῶν χρόνων αὐτοῦ χρησιμεύει ὡς τὸ παθητ. τοῦ αἱρέω, ἀόρ. β΄ εἷλον, ἑλεῖν, ὑποδεικνύει τὴν √ ἉΛ = ϜΕΛ (πρβλ. ἑϝάλων), μ. τῆς σημασ. τοῦ λαμβάνειν, ἴδε Λοβ. Ρηματικ. 163. Φαίνεται δὲ ὅτι εἶναι ἄσχετον πρὸς τὸ ἀνᾱλίσκω, ἴδε ἐν λέξει). Λαμβάνομαι, νικῶμαι, συλλαμβάνομαι, περιέρχομαι εἰς χεῖρας τοῦ ἐχθροῦ, ἐπὶ προσώπων καὶ τόπων, Ἰλ. Β. 374, καὶ ἀλλ., Ἡρόδ., Τραγ., κτλ.· ἁλώσεται (ἐνν. ὁ Κρέων), Σοφ. Ο. Κ. 1065· ἁλίσκεσθαι εἰς πολεμίους, περιπίπτειν εἰς χεῖρας τῶν ἐχθρῶν καὶ συλλαμβάνεσθαι ὑπ’ αὐτῶν, Πλάτ. Πολ. 468Α· ἐν τοιαύταις ξυμφοραῖς, ὁ αὐτ. Κρίτων 43C. 2) λαμβάνομαι, καταλαμβάνομαι, ἐπὶ προσώπων καὶ πραγμάτων, θανάτῳ ἁλῶναι, καταληφθῆναι ὑπὸ θαν., ἀποθανεῖν, Ἰλ. Φ. 281, Ὀδ. Ε. 312, καὶ ἄνευ τοῦ θανάτῳ, Ἰλ. Μ. 172, Ὀδ. Σ. 265, κτλ.· ἄνδρ’ ἐκ θανάτου κομίσαι ἤδη ἁλωκότα [ἐνν. νόσῳ], Πίνδ. Π. 3. 100· ἑάλωσαν εἰς Ἀθήνας γράμματα, γράμματα κατελήφθησαν καὶ ἐστάλησαν εἰς Ἀθήνας, Ξεν. Ἑλλ. 1. 1, 23: - Ἐν Ἀριστοφ. Ἀχ. 700 ὑπάρχει λογοπαίγνιον ἐπὶ τῆς νομικῆς φράσεως (ἴδε κατωτέρω ΙΙ. 2)· τοῖς αὑτῶν πτεροῖς ἁλισκόμεθα, ἐπὶ ἀετοῦ, δηλ. διὰ πτεροφόρου βέλους, Αἰσχύλ. Ἀποσπ. 129· ἴδε ἐπὶ πᾶσι Πόρσ. Μήδ. 139 (VΙΙΙ): - ἀγρεύομαι κατὰ τὴν θήραν, Ἰλ. Ε. 487, Ξεν. Ἀ. 5. 3, 10: - ὡσαύτως, ἁλ. ὕπνω, Αἰσχύλ. Εὐμ. 67· ἀπάταις, μανίᾳ, Σοφ. Ἠλ. 125, Αἴ. 216· ὑπ’ ἔρωτος, Πλάτ. Φαῖδρ. 252C., κτλ.· νοσήματι, διαρροίᾳ, κτλ., Ἀριστ. Προβλ. 30, 1. 19, κτλ.: - ἀπολ., κατανικῶμαι, καταβάλλομαι, Σοφ. Αἴ. 649· ἁλοὺς ἐφόνευσα, Λατ. mente captus, ὁ αὐτ. Ο. Κ. 547 (ὡς ὁ Ἕρμανν. ἀντὶ ἄλλους, ἀλλ’ ἴδε ἄνους)· μιᾷ νίκῃ ἁλίσκονται, διὰ μιᾶς νίκης καταστρέφονται, Θουκ. 1. 121. 3) ἐπὶ καλῆς σημασίας, κερδίζομαι, ἀποκτῶμαι, κατορθοῦμαι, Σοφ. Ο. Τ. 543, Εὐρ. Ἄλκ. 768, Ξεν. Κυν. 12. 22· πρβλ. ἁλωτός ΙΙ. ΙΙ. συλλαμβάνομαι ἐπ’ αὐτοφόρῳ, λαμβάνομαι πράττων τι· οὔτε σὺ ἁλώσεαι ἀδικέων, Ἡρόδ. 1. 112· ἐπιβουλεύων ἐμοὶ … ἑάλωκε, αὐτόθι 209· ἐὰν ἁλῷς ἔτι τοῦτο πράττων, Πλάτ. Ἀπολ. 29C· ὡσαύτως μετὰ οὐσιαστ. ἢ ἐπιθέτου παραλειπομένης τῆς μετοχ. ὤν: οὐ γὰρ δὴ φονεὺς ἁλώσομαι, Σοφ. Ο. Τ. 576· μοιχὸς γὰρ ἢν τύχῃς ἁλούς, Ἀριστοφ. Νεφ. 1079· ὡσαύτως. ἁλ. ἐν κακοῖσι, Σοφ. Ἀντ. 496. 2) συχν. ὡς Ἀττικὸς δικανικὸς ὅρος, κηρύττομαι ἔνοχος, καταδικάζομαι, κατὰ πλήρη φράσιν, ἁλοὺς τῇ δίκῃ, Πλάτ. Νόμ. 937C· λιποταξίου γραφὴν ἡλωκέναι, Δημ. 549. 1· πρβλ. Ἀντιφῶντα 117. 18., 118. 26: ἁλ. μιᾷ ψήφῳ, Ἀνδοκ. 30· 10: μ. γεν. τοῦ ἐγκλήματος, ἁλῶναι ψευδομαρτυριῶν, ἀστρατείας, ἀσεβείας, κτλ. (ἐνν. γραφήν), ἴδε ἐν λέξεσιν: ἁλ. θανάτου, καταδικάζεσθαι εἰς θάνατον, Πλουτ. 2. 552D· ὡσαύτως, ἁλοῦσα δίκη, καταδίκη, Πλάτ. Νόμ. 937D: - πρβλ. αἱρέω ΙΙ. 4.

English (Autenrieth)

(ϝαλ.), pres. not in Homer, aor. ἥλω, subj. ἁλώω, opt. ἁλῴην, ἁλοίην, inf. ἁλῶναι, part. ἁλούς (ἇλόντε, Il. 5.487): be taken, captured, of men, towns; met. θανάτῳ ἁλῶναι, and without θανάτῳ of being ‘killed,’ ‘slain’ (cf. αἱρέω).

English (Slater)

ᾰλίσκομαι be captured, taken “Πέργαμος ἀμφὶ τεαῖς, ἥρως, χερὸς ἐργασίαι ἁλίσκεται” (O. 8.42) met., ἄνδρ' ἐκ θανάτου κομίσαι ἤδη ἁλωκότα (Er. Schmid: ἑαλ- codd.) (P. 3.57)

Greek Monolingual

ἁλίσκομαι (Α)
ελλειπτικό παθητικό ρήμα που έχει ως ενεργητικό το αἱρῶ (το ἁλίσκω μόνο στην παροιμία «ἐλέφας μῦν οὐχ ἁλίσκει»)
1. (για πρόσωπα, τόπους, πράγματα) κυριεύομαι, συλλαμβάνομαι, αιχμαλωτίζομαι, πέφτω στα χέρια του εχθρού
2. (για ζώα) πιάνομαι σε κυνήγι
3. κατανικώμαι, καταβάλλομαι
4. (με καλή σημ.) κερδίζομαι, κατορθώνομαι
5. κυριεύομαι από ερωτικό ή άλλο πάθος, δαμάζομαι
6. συλλαμβάνομαι επ’ αυτοφώρω, πιάνομαι τη στιγμή που κάνω κάτι, αποδεικνύομαι ως δράστης
7. (ως αττ. δικαν. όρος) κηρύσσομαι ένοχος, καταδικάζομαι.
8. φρ. «ἁλίσκομαι θανάτῳ», πεθαίνω
«ἁλίσκομαι θανάτου», καταδικάζομαι σε θάνατο
«ἁλοῦσα δίκη», καταδίκη.
[ΕΤΥΜΟΛ. Ελλειπτικό παθητικό ρ., του οποίου ο αντίστοιχος ενεργητικός τ. (ἁλίσκω) είναι μεταγενέστερος και πολύ σπάνιος. Το ομηρικό μέτρο, καθώς και ορισμένοι διαλεκτικοί τ. (πρβλ. θεσσαλ. Fαλίσσκεται και αρκαδ. Fαλόντοις) επιβεβαιώνουν την ύπαρξη αρκτικού F στο θ. του ρήματος. Η δάσυνση του ρημ. μπορεί να οφείλεται σε επίδραση τών τ. αἱρῶ και εἷλον, ενώ το πρόσφυμα -ισκ-, με το οποίο σχηματίζεται (Fαλ-ίσκ-ομαι), δηλώνει συνήθως ολοκλήρωση της ρηματικής ενέργειας. Ετυμολογικά το ρ. είναι συγγενές με την λ. εἵλωτες (< εFελωτες), τον τ. εἷλον (< εFελον, βλ. αἱρῶ), το γοτθ. wilwan «αρπάζω, λαφυραγωγώ)», πιθ. με το λατ. vello «ξεριζώνω, μαδώ» και συνδέεται συνήθως με την IE ρ. sel- / swel- «παίρνω, αρπάζω». Ο μέλλοντας (ἁλώσομαι), αόριστος (ἑάλων) και παρακείμενος (ἑάλωκα) του ρήματος σχηματίζονται με θεματικό φωνήεν -ω- αντί του συνήθους -η-. Ο τ. του αορίστου ἑάλων προήλθε από αρχικό τ. ἠ-Fӑ -λων (το αρκτικό -ἠ- χρονική αύξηση) με σίγηση του ενδοφωνηεντικού F (ἠӑ - λων) και αντιμεταχώρηση (ἑάλων)
η δάσυνση του τ. αναλογικά προς τον ενεστώτα.
ΠΑΡ. ἅλωσις αρχ. ἁλωτός.
ΣΥΝΘ. αρχ. ἀνθαλίσκομαι, ἐναλίσκομαι, παραλίσκομαι, προσαλίσκομαι.

Greek Monotonic

ἁλίσκομαι: (√ΑΛ), ελλειπτικό στην Παθ., η Ενεργ. συμπληρώνεται από το αἱρέω· παρατ. ἡλισκόμην, μέλ. ἁλώσομαι, αόρ. βʹ ἥλων, σε Αττ. ἑάλων [ᾱ], υποτ. ἁλῶ, -ῷς, -ῶ [ᾰ], Ιων. ἁλώω, ἁλώῃ [ᾰ], ευκτ. ἁλοίην, Επικ. ἀλῴην· απαρ. ἁλῶναι, Επικ. ἁλώμεναι· μτχ. ἁλούς· παρακ. ἥλωκα, Αττ. ἑάλωκα, υπερσ. ἡλώκειν·
I. 1. κυριαρχούμαι, κατακτώμαι, αλώνομαι, λέγεται για πρόσωπα και τόπους, σε Όμηρ. κ.λπ.· ἁλίσκεσθαι εἰς πολεμίοις, πέφτω στα χέρια του εχθρού, σε Πλάτ.
2. πιάνομαι, συλλαμβάνομαι, θανάτῳ ἁλῶναι, ή χωρίς το θανάτῳ, πεθαίνω, σε Όμηρ.· ἑάλωσαν εἰς Ἀθήνας γράμματα, γράμματα κατελήφθησαν και εστάλησαν στην Αθήνα, σε Ξεν.
3. με θετική σημασία, έχει κερδηθεί, έχει κατακτηθεί, έχει αποκτηθεί, σε Σοφ. κ.λπ.
II. με μτχ., συλλαμβάνομαι επ' αυτοφώρω ή εντοπίζομαι να κάνω κάτι, σε Ηρόδ.· ἐὰνἁλῷς τοῦτο πράττων, σε Πλάτ.· επίσης με ουσ. ή επίθ. η μετοχή ὤνπαραλείπεται, οὐ γὰρ φονεὺς ἁλώσομαι, σε Σοφ., Αριστοφ.
2. ως Αττ. δικανικός όρος, κηρύττομαι ένοχος, καταδικάζομαι, σε Πλάτ., Δημ.· με γεν. εγκλημ., καταδικάζομαι για, ἁλῶναι ψευδομαρτυριῶν κ.λπ.

Frisk Etymological English

Grammatical information: v.
Meaning: be caught (Il.).
Other forms: Homer has only the aor. ἁλῶναι; fut. ἁλώσομαι, aor. ἑαλων < *ἠ-Ϝαλω-.
Dialectal forms: Thess. Ϝαλίσσκεται and Arc. Ϝαλόντοις show Ϝ-
Derivatives: ἅλωσις capture (Pi.) .
Origin: IE [Indo-European] *uelh₃- seize, catch
Etymology: Aor. ἑάλων from *ἠ-Ϝάλων. The aspiration may have been taken from αἱρεῖν, ἑλεῖν. - ἁλίσκομαι has the suffix -ισκ-. A root *uelh₃- explains the forms: zero grade *ulh₃- gives *Ϝλω- before consonant (e.g. in 1. 2. pl. aor.) and *Ϝαλ- before consonant (e.g. 3. pl. aor.); contamination then gives *Ϝαλω-. But perhaps better a passive aorist with -η-: *ulh₃-eh₁- > *Ϝαλω- (Hardarsson Aor. 208; an objection is that the form then must be terribly old). - Perhaps connected with Lat. vello pluck, tear out, Goth. wilwan rob, plunder, Arm. goɫanam steal (Hitt. walḫ- strike is semantically farther off). - Cf. ἀναλίσκω and εἵλωτες.

Middle Liddell

[Root !αλ] [ἡλώκει shows up in Attic [a defect. Pass., the Act. being supplied by αἱρέω
I. to be taken, conquered, of persons and places, Hom., etc.; ἁλίσκεσθαι εἰς πολεμίους to fall into the hands of the enemy, Plat.
2. to be caught, seized, θανάτῳ ἁλῶναι or without θανάτῳ, to die, Hom.; ἑάλωσαν εἰς Ἀθήνας γράμματα letters were seized and taken to Athens, Xen.
3. in good sense, to be won, achieved, attained, Soph., etc.
II. with part. to be caught or detected doing a thing, Hdt.; ἐὰν ἁλῷς τοῦτο πράττων Plat.; also with a Subst. or adj., the part. ὤν being omitted, οὐ γὰρ δὴ φονεὺς ἁλώσομαι Soph., Ar.
2. as Attic law-term, to be convicted and condemned, Plat., Dem.:—c. gen. criminis, to be convicted of, ἁλῶναι ψευδομαρτυριῶν, etc.

Frisk Etymology German

ἁλίσκομαι: {halískomai}
Forms: Aor. ἁλῶναι
Grammar: v.
Meaning: gefangen werden (bei Hom. nur Aor., sonst ion. att.).
Derivative: Ableitungen: ἅλωσις Einnahme, Gefangennahme (ion. att., vgl. Holt Les noms d'action en -σις 105) mit ἁλώσιμος einnehmbar, faßlich (vgl. Arbenz Die Adj. auf -ιμος 61f.); ἅλωμα = ἀνάλωμα, Aufwand (böot. Inschr.), vgl. ἀναλίσκω und Fraenkel Nom. ag. 1, 119. — ἀλωνάκη· ἀνάλωμα. Χαλκιδεῖς H. unklar; wahrscheinlich verdorben.
Etymology: Thess. ϝαλίσσκε̄ται und ark. ϝαλόντοις bezeugen anlautendes ϝ-; Aor. ἑάλων somit aus *ἠϝάλων; der Asper kann von αἱρεῖν, ἑλεῖν eingedrungen sein (Sommer Lautst. 101). — Das ι in ἁλίσκομαι kann zum Suffix gehören, ein Ablautswechsel mit ω (aus ωι) in ἁλῶναι (Schwyzer 709: 4) ist wenig wahrscheinlich und jedenfalls nicht zu beweisen; ω auch nicht mit Schwyzer 743: 2 aus ωυ unter Heranziehung von ἅλυσις (s. d.). — Gewöhnlich wird ϝαλίσκομαι als *gerissen werden zu lat. vello rupfen, raufen, got. wilwan rauben, arm. goɫanam stehlen und weiterhin zu gr. οὐλή gezogen. Vgl. auch ἀναλίσκω und εἵλωτες. Zum Gebrauch von ἁλίσκομαι s. die Abhandlung von Wlaschim (Titel unter ἄγρα).
Page 1,74

Mantoulidis Etymological

(=συλλαμβάνομαι, αἰχμαλωτίζομαι, κυριεύομαι). Ρίζα ϝαλ+ισκ+ομαι. Παράγωγα ἀπό ἴδια ρίζα: ἅλωσις (=κατάκτηση), ἁλώσιμος (=αὐτόν πού μπορεῖ κάποιος εὔκολα νά συλλάβει), ἁλωτός, δορυάλωτος, εὐάλωτος, αἰχμάλωτος, δυσάλωτος, εἵλως (=ὁ εἵλωτας), ἀνάλωτος (=πού δέν μπορεῖ κανείς νά κυριεύσει).

Lexicon Thucydideum

expugnari, to be stormed, 1.23.2, 1.102.3, 2.31.3, 2.76.3. 3.29.1, 3.29.2. 3.34.1, 3.34.14.68.4, 4.100.4, 4.115.3, 5.3.1. 5.3.3. 5.63.2. 6.2.3, 7.23.2. 7.23.27.31.3, 8.23.2, [Vat. Vatican manuscript ἑάλω]. 8.23.4.
capi, to be taken, 1.128.5, 3.114.1, 4.26.7, 4.48.4, 4.57.4, 4.104.1, 7.3.5, 7.24.2, 7.34.6. 7.41.3, 7.71.6, 8.23.4, 8.34.1,
comprehendi, deprehendi, to be seized, be caught, 1.103.1, 4.46.3,
debellari, to be subdued, 1.121.4, 7.40.4.