χθών: Difference between revisions

m
no edit summary
m (Text replacement - "Low German German Low German" to "Low German")
mNo edit summary
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=chthon
|Transliteration C=chthon
|Beta Code=xqw/n
|Beta Code=xqw/n
|Definition=ἡ, gen. [[χθονός]],<br><span class="bld">A</span> [[earth]], esp. [[the surface of the earth]] (rarely [[soil]], χθονὸς τρίμοιρον χλαῖναν A.''Ag.''872): ''poet.'' word (Com. only in lyr. or paratrag.), very rare in Prose, [[LXX]] ''3 Ki.''14.15 (cod. Alex.), ''Supp.Epigr.'' 2.520 (Rome); seldom with Art. (only when an Adj. is added, v. infr. 11); ἀπὸ χ. ὑψόσ' ἀερθείς Od.8.375, cf. 10.149, Il.14.349; ἐξ ἵππων ἀποβάντες ἐπὶ χθόνα 8.492, cf. 11.619; ἐπὶ χθονὶ κεῖτο τανυσθείς 20.483; κατέθηκεν ἐπὶ χθονί 6.473, cf. 3.89; χθονὶ φύλλα πελάσσαι 13.180; <b class="b3">ἐπὶ χ.</b>, opp. [[οὐρανῷ]], 4.443; ζῶντος καὶ ἐπὶ χθονὶ δερκομένοιο 1.88; ἐπὶ χ. σῖτον ἔδοντες Od.8.222, etc.; τοὶ ἐπὶ χ. ναιετάουσι 6.153; ἄριστον ἄνδρα τῶν ἐπὶ χ. S.''Tr.''811; <b class="b3">χθόνα δύμεναι</b> to go beneath [[the earth]], i.e. to die, Il.6.411, Hes.''Sc.''151; <b class="b3">ἐτέθαπτο ὑπὸ</b> χθονός Od.11.52; <b class="b3">κεκευθὼς ὑπὸ χθονὸς</b> buried, A.''Th.''588; κατὰ χθονὸς κρύψαι τινά S.''Ant.''24, cf. ''OC''1546 (Pass.); χθονὶ γυῖα καλύψαιμι Pi.''N.''8.38; κούφα σοι χ. ἐπάνωθε πέσοι E.''Alc.''463 (lyr.); opp. [[θάλασσα]], A.''Ag.''576; <b class="b3">ὑπὸ χθονός</b>, of [[the nether world]], Τάρταρον... ἧχι βάθιστον ὑπὸ χ. ἐστι βέρεθρον Il.8.14; κάτω μελαίνας χ. Alc.''Supp.''7.10, cf. A.''Eu.''72; <b class="b3">οἱ ὑπὸ χ. φίλοι</b>, i.e. those [[in the shades below]], Id.''Ch.''833 (lyr.), cf. S.''Ant.''65; <b class="b3">ὦ κατὰ χθονὸς θεαί</b>, i.e. the Erinyes, A.''Eu.''115; <b class="b3">εἰς τοὺς ἔνερθε καὶ κάτω χ. τόπους</b> ib. 1023.<br><span class="bld">2</span> [[earth]], i.e. [[the world]], Id.''Pr.''139 (anap.), ''Ag.''528; ἐπ' ἔσχατα χθονός [[Sophocles|S.]]''[[Fragments|Fr.]]''956.<br><span class="bld">3</span> [[Earth]], as a goddess, [[Aeschylus|A.]]''[[Prometheus Vinctus|Pr.]]''207, ''Eu.''6.<br><span class="bld">II</span> [[land]], [[country]], once in Hom., <b class="b3">εἴσατο δὲ χ.</b>, of Ithaca, Od. 13.352; <b class="b3">πολύμηλος χ.</b>, of Libya, Pi.''P.''9.7; <b class="b3">εὔκαρπος χ.</b>, of Sicily, Id.''N.''1.14; freq. in Trag., freq. without Art., <b class="b3">χ. Ἀσιᾶτις, Φωκέων</b>, [[Aeschylus|A.]]''[[The Persians|Pers.]]''61 (anap.), 485; with Art., πᾶσαν τὴν Μυκηναίων χθόνα S.''El.''423; τῆς περιρρύτου χ. Αήμνου Id.''Ph.''1; τὴν Κορινθίαν χ. Id.''OT''795; τὴν ἐμὴν χ. Id.''Aj.''846; <b class="b3">τῆς Ἀθηναίων χ.</b> (paratrag.) Ephipp. 14.13; even of a [[city]], τῆσδε δημοῦχοι χ. S.''OC''1348; νόμους χθονός Id.''Ant.''368 (lyr.), cf. ''OT''736,939; Com., ὦ πόλι φίλη Κέκροπος,.. οὖθαρ ἀγαθῆς χθονός Ar.''Fr.''110 (lyr.); ξένης ἀπὸ χ. Eup.71 (paratrag.). (Cf. Skt. loc. [[kṣámi]] 'on the ground', Hittite [[tegan]] 'ground', Tocharian tkan- 'place', Ir. [[]] 'place' (acc. [[don]], dat. dun).)
|Definition=ἡ, gen. [[χθονός]],<br><span class="bld">A</span> [[earth]], esp. the [[surface of the earth]] (rarely [[soil]], χθονὸς τρίμοιρον χλαῖναν A.''Ag.''872): ''poet.'' word (Com. only in lyr. or paratrag.), very rare in Prose, [[LXX]] ''3 Ki.''14.15 (cod. Alex.), ''Supp.Epigr.'' 2.520 (Rome); seldom with Art. (only when an Adj. is added, v. infr. 11); ἀπὸ χ. ὑψόσ' ἀερθείς Od.8.375, cf. 10.149, Il.14.349; ἐξ ἵππων ἀποβάντες ἐπὶ χθόνα 8.492, cf. 11.619; ἐπὶ χθονὶ κεῖτο τανυσθείς 20.483; κατέθηκεν ἐπὶ χθονί 6.473, cf. 3.89; χθονὶ φύλλα πελάσσαι 13.180; <b class="b3">ἐπὶ χ.</b>, opp. [[οὐρανῷ]], 4.443; ζῶντος καὶ ἐπὶ χθονὶ δερκομένοιο 1.88; ἐπὶ χ. σῖτον ἔδοντες Od.8.222, etc.; τοὶ ἐπὶ χ. ναιετάουσι 6.153; ἄριστον ἄνδρα τῶν ἐπὶ χ. S.''Tr.''811; <b class="b3">χθόνα δύμεναι</b> to go beneath [[the earth]], i.e. to die, Il.6.411, Hes.''Sc.''151; <b class="b3">ἐτέθαπτο ὑπὸ</b> χθονός Od.11.52; <b class="b3">κεκευθὼς ὑπὸ χθονὸς</b> buried, A.''Th.''588; κατὰ χθονὸς κρύψαι τινά S.''Ant.''24, cf. ''OC''1546 (Pass.); χθονὶ γυῖα καλύψαιμι Pi.''N.''8.38; κούφα σοι χ. ἐπάνωθε πέσοι E.''Alc.''463 (lyr.); opp. [[θάλασσα]], A.''Ag.''576; <b class="b3">ὑπὸ χθονός</b>, of [[the nether world]], Τάρταρον... ἧχι βάθιστον ὑπὸ χ. ἐστι βέρεθρον Il.8.14; κάτω μελαίνας χ. Alc.''Supp.''7.10, cf. A.''Eu.''72; <b class="b3">οἱ ὑπὸ χ. φίλοι</b>, i.e. those [[in the shades below]], Id.''Ch.''833 (lyr.), cf. S.''Ant.''65; <b class="b3">ὦ κατὰ χθονὸς θεαί</b>, i.e. the Erinyes, A.''Eu.''115; <b class="b3">εἰς τοὺς ἔνερθε καὶ κάτω χ. τόπους</b> ib. 1023.<br><span class="bld">2</span> [[earth]], i.e. [[the world]], Id.''Pr.''139 (anap.), ''Ag.''528; ἐπ' ἔσχατα χθονός [[Sophocles|S.]]''[[Fragments|Fr.]]''956.<br><span class="bld">3</span> [[Earth]], as a [[goddess]], [[Aeschylus|A.]]''[[Prometheus Vinctus|Pr.]]''207, ''Eu.''6.<br><span class="bld">II</span> [[land]], [[country]], once in Hom., <b class="b3">εἴσατο δὲ χ.</b>, of Ithaca, Od. 13.352; <b class="b3">πολύμηλος χ.</b>, of Libya, Pi.''P.''9.7; <b class="b3">εὔκαρπος χ.</b>, of Sicily, Id.''N.''1.14; freq. in Trag., freq. without Art., <b class="b3">χ. Ἀσιᾶτις, Φωκέων</b>, [[Aeschylus|A.]]''[[The Persians|Pers.]]''61 (anap.), 485; with Art., πᾶσαν τὴν Μυκηναίων χθόνα S.''El.''423; τῆς περιρρύτου χ. Αήμνου Id.''Ph.''1; τὴν Κορινθίαν χ. Id.''OT''795; τὴν ἐμὴν χ. Id.''Aj.''846; <b class="b3">τῆς Ἀθηναίων χ.</b> (paratrag.) Ephipp. 14.13; even of a [[city]], τῆσδε δημοῦχοι χ. S.''OC''1348; νόμους χθονός Id.''Ant.''368 (lyr.), cf. ''OT''736,939; Com., ὦ πόλι φίλη Κέκροπος,.. οὖθαρ ἀγαθῆς χθονός Ar.''Fr.''110 (lyr.); ξένης ἀπὸ χ. Eup.71 (paratrag.). (Cf. Skt. loc. kṣámi 'on the ground', Hittite tegan 'ground', Tocharian tkan- 'place', Ir. dū 'place' (acc. [[don]], dat. dun).)
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1355.png Seite 1355]] ἡ, gen. χθονός, Erde, Erdboden; ὑπὸ χθὼν σμερδαλέον κονάβιζε ποδῶν Il. 2, 465; ἐπὶ χθονὶ κεῖτο τανυσθείς 20, 483, u. sonst; sie heißt εὐρεῖα oft, wie [[εὐρυόδεια]], [[πολυβότειρα]]; Hom. vrbdt auch ἐμεῦ ζῶντος καὶ ἐπὶ χθονὶ δερκομένοιο, Il. 1, 88 Od. 16, 439; vgl. ἐπὶ χθονὶ [[σῖτον]] ἔδοντες 8, 222; δύσζηλοι γάρ τ' εἰμὲν ἐπὶ χθονὶ φῦλ' ἀνθρώπων 7, 307; χθονὸς μὲν εἰς τηλουρὸν ἥκομεν [[πέδον]] Aesch. Prom. 1; κίον' οὐρανοῦ τε καὶ χθονὸς ὤμ οις ἐρείδων 349; u. oft in diesem <span class="ggns">Gegensatz</span> bei den Tragg., wie im <span class="ggns">Gegensatz</span> von [[θάλασσα]], Aesch. Ag. 562; χθόνα [[δύμεναι]], unter die Erde gehen, d. i. sterben, Il. 6, 411; Hes. Sc. 151; wie ὁ κατὰ χθονὸς Ἅιδης Aesch. Ag. 1359; οἱ ὑπὸ χθονὸς φίλοι, die Todten in der Unterwelt, Ch. 820; Ἐτεοκλέα κατὰ χθονὸς ἔκρυψε Soph. Ant. 24, wie ὑπ ὸ χθονὸς κεκε υθέναι Aesch. Spt. 588. – Dah. das Innere der Erde, der Erdschooß, s. Herm. Eur. Hec. 70. – Bei den Tragg. auch von den einzelnen Ländern, [[πᾶσα]] χθὼν [[Ἀσιῆτις]] Aesch Pers. 61; ἔς τε Φωκέων χθόνα 477, u. öfter; Soph. Phil. 477. 660 Ant. 1147 u. sonst; u. überh. = [[πόλις]], Valck. Eur. Phoen. 6, Seidl. Troad. 4. – Vgl. [[χαμαί]], humus.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1355.png Seite 1355]] ἡ, gen. χθονός, [[Erde]], [[Erdboden]]; ὑπὸ χθὼν σμερδαλέον κονάβιζε ποδῶν Il. 2, 465; ἐπὶ χθονὶ κεῖτο τανυσθείς 20, 483, u. sonst; sie heißt εὐρεῖα oft, wie [[εὐρυόδεια]], [[πολυβότειρα]]; Hom. vrbdt auch ἐμεῦ ζῶντος καὶ ἐπὶ χθονὶ δερκομένοιο, Il. 1, 88 Od. 16, 439; vgl. ἐπὶ χθονὶ [[σῖτον]] ἔδοντες 8, 222; δύσζηλοι γάρ τ' εἰμὲν ἐπὶ χθονὶ φῦλ' ἀνθρώπων 7, 307; χθονὸς μὲν εἰς τηλουρὸν ἥκομεν [[πέδον]] Aesch. Prom. 1; κίον' οὐρανοῦ τε καὶ χθονὸς ὤμ οις ἐρείδων 349; u. oft in diesem <span class="ggns">Gegensatz</span> bei den Tragg., wie im <span class="ggns">Gegensatz</span> von [[θάλασσα]], Aesch. Ag. 562; χθόνα [[δύμεναι]], unter die Erde gehen, d. i. sterben, Il. 6, 411; Hes. Sc. 151; wie ὁ κατὰ χθονὸς Ἅιδης Aesch. Ag. 1359; οἱ ὑπὸ χθονὸς φίλοι, die Todten in der Unterwelt, Ch. 820; Ἐτεοκλέα κατὰ χθονὸς ἔκρυψε Soph. Ant. 24, wie ὑπ ὸ χθονὸς κεκε υθέναι Aesch. Spt. 588. – Dah. das Innere der Erde, der Erdschooß, s. Herm. Eur. Hec. 70. – Bei den Tragg. auch von den einzelnen Ländern, [[πᾶσα]] χθὼν [[Ἀσιῆτις]] Aesch Pers. 61; ἔς τε Φωκέων χθόνα 477, u. öfter; Soph. Phil. 477. 660 Ant. 1147 u. sonst; u. überh. = [[πόλις]], Valck. Eur. Phoen. 6, Seidl. Troad. 4. – Vgl. [[χαμαί]], humus.
}}
}}
{{bailly
{{bailly
|btext=χθονός (ἡ) :<br />terre :<br /><b>1</b> [[la terre]], [[le sol]] ; ἐπὶ χθονί IL à terre, sur le sol ; <i>particul.</i> sol propre à la culture;<br /><b>2</b> [[terre]], [[pays]], [[contrée]] : χθὼν [[Ἀσία]] ESCHL la terre d'Asie ; χθὼν [[Εὐρώπη]] SOPH la terre d'Europe ; [[ξένη]] SOPH terre étrangère, hospitalière ; χθὼν πατρῴα ESCHL terre des ancêtres, patrie ; <i>au sens de</i> cité, État : νόμους χθονός SOPH lois de l'État;<br /><b>3</b> [[l'ensemble du sol terrestre]], [[la terre entière]];<br /><b>4</b> [[la terre comme séjour des vivants et des morts]] : ζῶντος καἰ ἐπὶ χθονὶ δερκομένοιο IL vivant et voyant le jour sur la terre ; <i>au contraire</i>, χθόνα [[δύμεναι]] IL s'enfoncer sous terre, <i>càd</i> mourir ; <i>abs.</i> οἱ ὑπὸ χθονός ESCHL ceux qui sont sous terre, les morts ; οἱ κατὰ χθονὸς θεοί ESCHL, αἱ κατὰ χθονὸς θεαί ESCHL les dieux, les déesses des Enfers.<br />'''Étymologie:''' cf. [[χθαμαλός]], [[χαμαί]].
|btext=χθονός (ἡ) :<br />[[terre]] :<br /><b>1</b> [[la terre]], [[le sol]] ; [[ἐπὶ χθονί]] IL [[à terre]], [[sur le sol]] ; <i>particul.</i> sol propre à la culture;<br /><b>2</b> [[terre]], [[pays]], [[contrée]] : χθὼν [[Ἀσία]] ESCHL la terre d'Asie ; χθὼν [[Εὐρώπη]] SOPH la terre d'Europe ; [[ξένη]] SOPH terre étrangère, hospitalière ; χθὼν πατρῴα ESCHL terre des ancêtres, patrie ; <i>au sens de</i> cité, État : νόμους χθονός SOPH lois de l'État;<br /><b>3</b> [[l'ensemble du sol terrestre]], [[la terre entière]];<br /><b>4</b> [[la terre comme séjour des vivants et des morts]] : ζῶντος καἰ ἐπὶ χθονὶ δερκομένοιο IL vivant et voyant le jour sur la terre ; <i>au contraire</i>, χθόνα [[δύμεναι]] IL s'enfoncer sous terre, <i>càd</i> mourir ; <i>abs.</i> οἱ ὑπὸ χθονός ESCHL ceux qui sont sous terre, les morts ; οἱ κατὰ χθονὸς θεοί ESCHL, αἱ κατὰ χθονὸς θεαί ESCHL les dieux, les déesses des Enfers.<br />'''Étymologie:''' cf. [[χθαμαλός]], [[χαμαί]].
}}
}}
{{elru
{{elru