LSJ

ἀραρίσκω

English (LSJ)

(redupl. form of [root ] αρ,
A join, fit together), only impf. ἀράρισκε Od.14.23, Theoc.25.103: the tenses in use (from *ἄρω) are mostly poet., v. infr.
A trans.:—Ion. aor. 1 ἦρσα Il.14.167 (ἐπ-), Ep. ἄρσα Od.21.45, imper. ἄρσον 2.289, pl. ἄρσετε A.R.2.1062, part. ἄρσας Il.1.136 (also inf. ἀράραι· ἁρμόσαι, πλέξαι, Hsch.): aor. 2 ἤρᾰρον, Ion. ἄρᾰρον, inf. ἀρᾰρεῖν, part. ἀρᾰρών (but ἄρᾰρον is used intr. in Il.16.214, Od.4.777, Simon.41; while for ἄρηρεν, in trans. sense (Od.5.248), ἄρασσεν is the true reading; ἐς οὐρανὸν ἤραρεν ὄσσε Orph.A.984 is by confusion with αἴρω:—Med., fut. ἄρσομαι Lyc.995 acc. to Sch. (possibly fr. αἴρω): aor. I ἠρσάμην, part. ἀρσάμενος Hes.Sc.320: 3pl. aor. 2 opt. (in pass. sense) ἀραροίατο A.R.1.369: pf. subj. ἀρήρεται Hes.Op.431 (προσ-):—Pass., pf. part. ἀρηρεμένος or ἀρηρέμενος A.R.3.833, al.; later incorrectly written ἀρηράμενος Q.S.2.265, Opp.C.2.384, etc.: aor. I ἤρθην, only 3pl. ἄρθεν, for ἤρθησαν, Il.16.211:—join together, fasten, οἱ δ' ἐπεὶ ἀλλήλους ἄραρον βόεσσι when they had knitted themselves one to another with their shields, Il.12.105 (in Pass., μᾶλλον δὲ στίχες ἄρθεν 16.211); ἄγγεσιν ἄρσον ἅπαντα pack up, Od.2.289.
II fit together, construct, ὅτε τοῖχον ἀνὴρ ἀράρῃ πυκινοῖσι λίθοισιν Il.16.212:—Med., ἀρσάμενος παλάμῃσι Hes. Sc.320.
2 μνηστῆρσιν θάνατον καὶ Κῆρ' ἀραρόντες having prepared, contrived, Od.16.169.
III fit, equip, furnish with a thing, νῆ' ἄρσας ἐρέτῃσιν 1.280; καὶ πώμασιν ἄρσον ἅπαντας fit all [the jars] with covers, 2.353, cf. A.R.2.1062; καὶ ἤραρε θυμὸν ἐδωδῇ furnished, i.e. satisfied, his heart with food, Od.5.95:—in Pass., esp. pf. part., fitted, furnished with, πύλας ἀρηρεμένας σανίδεσσι A.R.1.787.
2 please, gratify, ἐμέ γ' ἁ στονόεσσ' ἄρᾰρεν φρένας S.El.147 (lyr.); ἁ Νεμέα ἄρᾱρε Nemea smiled on [him], Pi.N.5.44.
IV make fitting or make pleasing, ἄρσαντες κατὰ θυμόν (sc. τὸ γέρας), Il.1.136.
B intr.:—pf. ἄρᾱρα with pres. sense, Ion. and Ep. ἄρηρα, part. ἀραρώς, ἀρηρώς, Hom., Trag., and late Prose (except that X. has προσαραρέναι HG4.7.6), Ep. fem. part. ἀρηρυῖα Hes.Th.608, and metri gr. ἀρᾰρυῖα Hom., εὖ ἀρᾰρός Opp.H.3.367: Ion. and Ep. plpf. ἀρήρειν or ἠρήρειν, with impf. sense, Il.10.265, 12.56, etc.:—Med. only aor. 2 part. sync. ἄρμενος, η, ον, also ος, ον Hes.Op.786 (cf. however ἀρηρεμένος): on aor. 2 used intr. v. supr.A.1:—to be joined closely together, ἀρηρότες = in close order, Il.13.800; ἄραρον κόρυθές τε καὶ ἀσπίδες 16.214; ἑξείης ποτὶ τοῖχον ἀρηρότες [πίθοι] piled close against the wall, Od.2.342: c. dat. instr., κόλλῃσιν ἀρηρότα Emp.96.4; in Tactics, ἀραρός, τό, = ὀμφαλός (q.v.), Ascl.Tact.2.6, etc.
2 abs., to be fixed, φρεσὶν ᾗσιν ἀρηρώς Il.10.553; θυμὸς ἀρηρώς Theoc.25.113; ἄρᾱρε φέγγος shines for ever, Pi.N.3.64; ἄραρεν ἥδε γ' ὠλένη is fixed, A.Pr.60: or metaph., θεῶν.. οὐκέτι πίστις ἄραρε E.Med.414(lyr.); ὡς ταῦτ' ἄραρε ib.322; τὸ σόν τ' ἄραρε is fixed, ib.745: abs., ἄραρε = it is fixed, my mind is made up, Id.Or.1330, Men.Epit.185; τὸ ἀραρὸς ἦθος steadfastness, J.AJ14.12.3; δόγματα ἀραρότα D.Chr.12.56; also of persons, ἀραρὼς τὴν γνώμην steadfast, Plu.Dio32; [θεοὶ] ἀραρότες τοῖς κρίμασιν Hierocl.p.48 A.; τοῖς λογισμοῖς ἀ. Id.p.51 A.
II fit well or fit closely, ζωστὴρ ἀρηρώς a close-fitting belt, Il.4.134; πύλαι εὖ, στιβαρῶς ἀραρυῖαι, 7.339, 12.454; σανίδες πυκινῶς ἀ. 21.535; fit or be fitted to a thing, ἔγχος παλάμηφιν ἀρήρει fitted the hands, Od.17.4; κόρυθα κροτάφοις ἀραρυῖαν, κνημῖδες ἐπισφυρίοις ἀραρυῖαι, Il.13.188, 19.370; κυνέη ἑκατὸν πολίων πρυλέεσσ' ἀραρυῖα fitting a hundred champions, i.e. large enough for them, 5.744; also with Preps., κυνέη ἐπὶ κροτάφοις ἀραρυῖα Od.18.378, Hes.Sc.137; ὄφρ' ἂν.. δούρατ' ἐν ἁρμονίῃσιν ἀρήρῃ Od.5.361; κεραυνὸς ἐν κράτει ἀ. fit emblem in victory, Pi.O.10(11).83; ἀνθρώποισιν ἀρηρότα μυθίζεσθαι befitting men, Orph.A.191.
III to be fitted, be furnished with a thing, [τάφρος] σκολόπεσσιν ὀξέσιν ἠρήρει Il.12.56; πόλις πύργοις ἀραρυῖα 15.737; ζώνη θυσάνοις ἀραρυῖα 14.181: hence, furnished, endowed with, χαρίτεσσιν ἀραρώς Pi.I.2.19; ἔθνεα θνητῶν παντοίαις ἰδέῃσιν ἀρηρότα Emp.35.17; κάλλει ἀραρώς E.El. 948; πολλῇσιν ἐπωνυμίῃσιν ἀρηρώς D.P.28.
IV to be fitting, be agreeable, be pleasing, (cf. ἀρέσκω) once in Hom., ἐνὶ φρεσὶν ἤραρεν ἡμῖν it fitted our temper well, Od.4.777; ἄκοιτιν ἀρηρυῖαν πραπίδεσσι Hes. Th.608.
V syncop. aor. 2 part. Med. ἄρμενος, ἄρμενη, ἄρμενον (ος, ον Id.Op.786), fitting, fitted or suited to (cf. ἀρμένως), c. dat., ἱστὸν.. καὶ ἐπίκριον ἄρμενον αὐτῷ fitted or fastened to the mast, Od.5.254 (cf. ἄρμενα, τά); τροχὸν ἄρμενον ἐν παλάμῃσιν Il.18.600; πέλεκυν.. ἄ. ἐν π. Od.5.234.
2 fit, meet, μάλα γάρ νύ οἱ ἄρμενα εἶπεν Hes.Sc. 116: rarely c. inf., ἡμέρα κούρῃσι γενέσθαι ἄρμενος a day meet for girls to be born, Id.Op.786.
3 prepared, ready, χρήματα δ' εἰν οἴκῳ πάντ' ἄ. ποιήσασθαι ib.407; ἄ. πάντα παρεῖχον Id.Sc.84, cf. Thgn.275; ἄ. ἐς τόδε ἔργον A.R.4.1461; ἄ. ἐς πόλεμόν τε καὶ ἐν νήεσσι μάχεσθαι Hermonax 1.3, cf. 8.
4 agreeable, welcome, ἄρμενα πράξαις, = εὖ πράξας, Pi.O.8.73; ἐν ἀρμένοις θυμὸν αὔξων Id.N.3.58; so of men, ἄ. ξείνοισιν Pl.Epigr.6. (Cf. Lat. arma, armus, artus, Goth. arms, etc.)

Spanish (DGE)

• Morfología: [fut. med. ἄρσομαι Lyc.995; aor. sigm. imperat. act. ἄρσον Od.2.289, cf. A.R.2.1062, part. plu. ἄρσαντες Il.1.136, red. ind. 3a plu. ἄραρον Il.16.214, subj. 3a sg. ἀράρῃ Il.16.212, inf. ἀραρεῖν Simon.90.4, ἀράραι Hsch., med. opt. 3a plu. ἀραροίατο A.R.1.369, part. dual ἀραρόντε Od.16.169, rad. atem. part. ἄρμενος, -η, -ον passim, -ος, -ον Hes.Op.786, sigm. part. ἀρσάμενος Hes.Sc.320, pas. ind. 3a plu. ἄρθην Il.16.211; perf. act. ind. 3a plu. ἄρηρεν Od.5.248 (var.), AP 6.163 (Meleagr.), ἄραρε Pi.N.3.64, A.Pr.60, E.Or.1330, subj. ἀρήρῃ Od.5.361, part. masc. ἀρηρώς Il.4.134, ἀραρώς Pi.I.2.19, E.El.948, fem. ἀραρυῖα Il.21.535, ἀρηρυῖα Hes.Th.608, neutr. ἀρηρός Il.11.31, ἀραρός Opp.H.3.367; plusperf. act. 3a sg. ἀρήρει Il.10.265, ἠρήρει Il.12.56, part. pas. ἀρηρέμενος A.R.3.833, ἀρηράμενος Q.S.2.265, Opp.C.2.384]
A intr.
I de cosas construidas c. varias piezas semejantes o de las propias piezas, frec. c. dat. instrum.
1 de maderas y materiales de construcción ensamblarse, armarse, ajustarse ὄφρ' ἂν ... δούρατ' ἐν ἁρμονίῃσιν ἀρήρῃ mientras que los maderos permanezcan ensamblados en sus juntas, Od.5.361, esp. en part. perf. σανίδας πυκινῶς ἀραρυίας Il.21.535, cf. Od.2.344, σανίδες ... εὖ ἀραρυῖαι tablas bien ensambladas, Od.22.128, 23.42, θύρας πυκινῶς ἀραρυίας Il.9.475, Od.21.236, 23.194, cf. Od.22.155, πύλας εὖ ἀραρυίας Il.7.339, ὑλοτόμον τε ταμεῖν, ... νήια ... ξύλα πολλά, τά τ' ἄρμενα νηυσὶ πέλονται y que el leñador corte madera para barcos en abundancia y que es adecuada para barcos Hes.Op.808
•de cosas semejantes naturalmente unidas (ὅστεα) ... κόλλῃσιν ἀρηρότα Emp.B 96.4, ὀφθαλμοὺς βλεφάροισι λίην ἀραρῶσι καλύψας Heliod.SHell.472.8.
2 de armas defensivas ensamblarse, armarse, articularse μέσσῃ δ' ἐνὶ πῖλος ἀρήρει en medio hacía de armazón un gorro de fieltro (del casco de colmillos de jabalí) Il.10.265, (ἀσπίς) τὴν ... δύω κανόνεσσ' ἀραρυῖαν escudo que se arma sobre dos travesaños (del escudo en forma de ocho) Il.13.407, ζωστὴρ ἀρηρώς coselete compuesto de placas articuladas, Il.4.134, cf. 213, θώρηξ, ... τὸν ῥ' ... γυάλοισιν ἀρηρότα Il.15.530.
II de cosas a las que se ajusta otra u otras, esp. en perf., frec. c. dat.
1 estar armado, provisto, pertrechado c. dat. instrum., de construcciones ἀγορὴ ... ῥυτοῖσιν λάεσσι ... ἀραρυῖα plaza empedrada de adoquines, Od.6.267, (τάφρος) σκολόπεσσιν ... ἠρήρει (el talud) estaba pertrechado con estacas, Il.12.56, τείχεα ... σκολόπεσσιν ἀρηρότα murallas fortificadas con empalizadas, Od.7.45, πόλις πύργοις ἀραρυῖα ciudad fortificada con torreones, Il.15.737, ὑπερθυρίοις ἀραρυῖαι ἑπτὰ πύλαι las siete puertas fortificadas con dinteles Hes.Sc.271, cf. Il.18.275
•de vehículos armar, montar ἀπήνη ... ὑπερτηρίῃ ἀραρυῖα el carro montado con su caja, Od.6.70, ἱστὸν ποίει καὶ ἐπίκριον ἄρμενον αὐτῷ hizo un mástil con su cofa montada en él, Od.5.254
•gener. estar provisto, adornado ζώνῃ ἑκατὸν θυσάνοις ἀραρυίῃ Il.14.181, fig. (πόλος) πνοιῇσιν ἀρηρώς del Polo Norte, Man.2.23.
2 sujetarse (κνημίδας) ἀργυρέοισιν ἐπισφυρίοις ἀραρυίας Il.3.331, κουλεὸν ... χρυσέοισιν ἀορτήρεσσιν ἀρηρός Il.11.31, περόναι ..., κληΐσιν ... ἀραρυῖαι Od.18.294, cf. Il.24.269, Parm.B 1.20, μοχλοῖς δ' ἄραρε κλῇθρα E.Or.1571.
3 de cosas naturalmente unidas a otras (tb. fig.), esp. en perf. mantenerse firme, mantenerse enclavado, mantenerse fijo δρύες ... ῥίζῃσιν ... ἀραρυῖαι Il.12.134, cf. Hes.Th.812
•abs. fijarse, clavarse ἄραρεν ἥδε γ' ὠλένη este brazo está clavado A.Pr.60, cf. Plu.2.446a, 983d
•abstr. fig. ἄραρε φέγγος Αἰακιδᾶν se mantiene firme la luz de los Eácidas Pi.N.3.64, θεῶν δ' οὐκέτι πίστις ἄραρεν no hay fe firme ya en los dioses E.Med.413, cf. 745, 322, ὕμμι κλέος ... ἀραρίσκετ' ἐ[ς αἰεί Orác. en ZPE 5.1970.48 (Cauno), cf. AP 16.40 (Crin.), Numen.4a.29, 5.27, Man.2.9, δόγματα D.Chr.12.56
•en diálogos (τοῦτ') ἄραρε está decidido, es en firme E.Andr.255, Heracl.398, Hipp.1090, Or.1330, Men.Epit.402, Luc.Pisc.3, Cat.8.
III indicando la rel. entre cosas y pers.
1 c. dat. de partes del cuerpo
a) de cascos ajustarse, encajarse, adaptarse κόρυθα κροτάφοις ἀραρυῖαν casco ajustado a las sienes, Il.13.188, 18.611, cf. Od.18.378, 22.102, Hes.Sc.137, κυνέην ... ἑκατὸν πολίων πρυλέεσσ' ἀραρυῖαν casco capaz para los soldados de cien ciudades (de la cimera de Atenea) Il.5.744;
b) ajustarse, ser a la medida, convenir de armas ἔγχος, ὅ οἱ παλάμηφιν ἀρήρει Il.3.338, cf. 16.139, μάστιγα ... χειρὶ λαβὼν ἀραρυῖαν cogiendo el látigo hecho a la medida de su mano, Il.19.396, c. prep. y dat. πέλεκυν ... ἄρμενον ἐν παλάμῃσι hacha ajustada a sus manos, Od.5.234;
c) de instrumentos y materiales de trabajo convenir, ser manejable ὡς ὅτε τις τροχὸν ἄρμενον παλάμῃσιν ... κεραμεὺς πειρήσεται como cuando un alfarero prueba la rueda manejable para sus manos, Il.18.600
•abs. ser apropiado, útil μάλα γὰρ νύ τοι ἄρμενον οὕτω de troncos de diferente tamaño, Hes.Op.424, cf. A.R.1.957, fig. ἐν ἅπαντι κράτει ... κεραυνὸν ἀραρότα al rayo que acompaña a todo éxito (por ser señal de Zeus), Pi.O.10.83;
d) subst. τὸ ἄρμενον q.u.
2 fig. gener. c. dat. de pers. o seres vivos ser apropiado, ser apto ἡ ἕκτη κούρῃ γε γενέσθαι ἄρμενος el sexto (día) es apropiado para que nazca una niña Hes.Op.786, cf. 617, τοῖσί κεν ἄρμενα πάντα ... δέλετρα para ellos cualquier cebo es apto Numen.Her.SHell.574
•de las palabras y el canto convenir, complacer μῦθον, ὃ δὴ καὶ πᾶσιν ἐνὶ φρεσὶν ἤραρεν ἡμῖν Od.4.111, οἱ ἄρμενα εἶπεν Hes.Sc.116, γᾶρυν ἀραρεῖν ἀκοαῖσι βροτῶν Simon.90.4, ἄρσαντες κατὰ θυμόν Il.1.136
•gener. abs. ἁ Νεμέα μὲν ἄραρεν Nemea (te) fue propicia Pi.N.5.44
•de pers. en part. c. dat. complaciente ξείνοισιν AP 7.35 (Leon. = Pl.Epigr.17), GVI 905 (III/II a.C.), ἄρμενον· φίλον Hsch.
IV de objetos individuales sin elemento de unión entre ellos estar dispuesto ordenadamente, estar colocado ordenadamente πίθοι οἴνοιο ... ποτὶ τοῖχον ἀρηρότες cántaros de vino dispuestos contra la pared, Od.2.342, φόρτον ἄρμενον la carga bien colocada Hes.Op.632, χρήματα δ' εἰν οἴκῳ πάντ' ἄρμενα ποιήσασθαι hay que hacer que todos los aperos estén a mano en casa Hes.Op.407, cf. Thgn.275.
V c. suj. de pers. o de seres vivos.
1 agruparse, apiñarse, de ejércitos cerrar filas μᾶλλον δὲ στίχες ἄρθεν Il.16.211, ἀρηρότες ἡΰτε πέτρη Il.15.618, cf. 13.800, de ahí ὣς ἄραρον κόρυθές τε καὶ ἀσπίδες así estaban trabados los cascos y escudos (de los guerreros) Il.16.214
•subst. (τὸ) ἀραρός lo apretado, la parte central del ejército, Ascl.Tact.2.6, gener. μῆλα ... στοιχηδὸν ἀρηρότα Nonn.D.34.257, c. dat. ἔθνεα μυρία θνητῶν, παντοίαις ἰδέῃσιν ἀρηρότα millares de razas mortales compuestas de todas las formas posibles Emp.B 35.17.
2 mantenerse firme, seguro en part. c. dat. (θεοί) ἀραρότες τοῖς κρίμασιν Hierocl.p.48, τοῖς λογισμοῖς ἀραρώς Hierocl.p.51, abs. ὁ σύζυγος μοῦ ὁ ἀραρώς τίς ποτ' ἐστίν quién es el doble que me está unido en la doctrina maniquea, Manes 23.5
•del carácter ser firme, ser decidido, ser seguro θυμὸς ἀρηρώς Theoc.25.113, τὸ ἀραρὸς ... ἦθος I.AI 14.308.
3 fig. c. dat. ref. a cualidades o defectos en perf. estar dotado, estar provisto οὔτε φρεσὶν ᾗσιν ἀρηρώς ni muy dotado de inteligencia, Od.10.553, cf. Archil.22.2, ἄκοιτιν ἀρηρυῖαν πραπίδεσσι Hes.Th.608, cf. Fr.129.13, κάλλει τ' ἀραρώς E.El.948, χαρίτεσσιν ἀραρώς Pi.I.2.19, ὀλοῇσιν ἀπηνείῃσιν ἄρηρεν A.R.2.1202, πολλῇσιν ἐπωνυμίῃσιν ἀρηρώς D.P.28.
4 c. εἰς y ac. ser apto, estar preparado, estar dispuesto ἐς τόδε ἔργον A.R.4.1461, ἐς πόλεμον καὶ ἐν νήεσσι μάχεσθαι Hermonax 1.3, cf. 8, gener. ἄρμενος ἐν μικροῖσι καὶ ἄ. ἐν μεγάλοισιν Anon. en Teles 6.
B tr.
I artesanalmente
1 frec. c. dat. ajustar, trabar, sujetar (ἴκρια) ἀραρὼν ... σταμίνεσσι sujetando (el armazón de tablas) a las cuadernas, Od.5.252, ἐπὶ δὲ ζυγὸν ἤραρεν ἀμφοῖν ajustó el clavijero a los dos (brazos de la lira) h.Merc.50
•gener. ajustar, armar, fabricar τὰ μὲν ... ἤραρε τέκτων Il.4.110, (σάκος) ἀρσάμενος παλάμῃσι Hes.Sc.320
•c. dat. de materia ὡς δ' ὅτε τοῖχον ἀνὴρ ἀράρῃ πυκινοῖσι λίθοισι Il.16.212, cf. Od.14.267
•fig. ὅρκων ... ἄρσαντες ζυγόν ajustando un yugo de juramentos Lyc.204.
2 ajustar, armar, dotar πώμασιν ἄρσον ἅπαντας ajusta todas (las ánforas) con sus tapas, Od.2.353
•esp. de barcos armar, dotar, equipar νῆ' ἄρσας ἐρέτῃσιν ἐείκοσιν dotando la nave con veinte remeros, Od.1.280, δούρασί τε ... καὶ ἀσπίσιν ἄρσετε νῆα A.R.2.1062.
3 de obj. individuales disponer, colocar ἄγγεσιν ἄρσον ἅπαντα Od.2.289
•fig. disponer, preparar μνηστῆρσιν θάνατον ... ἀραρόντε Od.16.169.
4 adaptar, confortar, agradar αὐτὰρ ἐπεὶ δείπνησε καὶ ἤραρε θυμὸν ἐδωδῇ después que cenó y confortó su ánimo con la comida, Od.5.95, 14.111, φρένας S.El.147.
II c. ac. de pers. sujetar, trabar οἱ δ' ἐπεὶ ἀλλήλους ἄραρον τυκτῇσι βόεσσι Il.12.105, en v. med. με χερσίν AP 15.35 (Theoph.).
III prob. confusión con αἴρω, fig. ἐς δ' οὐρανὸν ἤραρεν ὄσσε fijó los ojos en el cielo Orph.A.984, cf. Lyc.995.
• Diccionario Micénico: a-ra-ru-ja, ]a-ra-ru-wo-ja, a-ra-ru-wo-a.
• Etimología: De una raíz *ar- < *H2er- ‘ajustar’, c. numerosos deriv. en ide., cf. ἀριθμός, ἀρτύς, ἄρθρον, etc.; al aor. ἤραρον corresponde arm. arari.

French (Bailly abrégé)

f. inus., ao. ἦρσα > impér. ἄρσον, etc. ; ao.2 ἤραρον, pf.2 intr. ἄραρα;
Pass. ao. ἤρθην, pf. ἀρήρεμαι;
I. tr. 1 adapter, ajuster, emboîter : ἀλλήλους ἀρ. βόεσσι IL se serrer litt. s'ajuster les uns les autres en rapprochant les boucliers en peau de bœuf ; μᾶλλον δὲ στίχες ἄρθεν IL les rangs devinrent plus serrés litt. mieux ajustés ; ἄγγεσιν ἀρ. ἅπαντα OD serrer litt. ajuster tout dans des vases ; ἀρ. τοῖχον λίθοισιν IL construire un mur avec des pierres ; fig. γέρας ἄρσαντες κατὰ θυμόν IL ayant proportionné la récompense à mon désir;
2 garnir, équiper : νῆα ἐρέτῃσιν OD garnir un vaisseau de rameurs ; πώμασιν ἀρ. ἅπαντα OD munir tous les vases de leur couvercle ; ἀρ. θυμὸν ἐδωδῇ OD réconforter son cœur avec de la nourriture;
II. intr. (à l'ao.2 ἤραρον, au pf. ἄραρα et au pqp. ἀρήρειν, au sens d'un prés. et d'un impf.);
1 être adapté, ajusté : ἄραρον poét. κόρυθές τε καὶ ἀσπίδες IL casques et boucliers allaient litt. s'ajustaient bien ; ζωστὴρ ἀρηρώς IL baudrier qui va litt. s'ajuste bien ; κόρυθες κροτάφοις ἀραρυῖαι IL casques qui s'adaptent bien aux tempes ; fig. convenir à : ἐν φρεσὶν ἤραρεν ἡμῖν OD cela nous plut au fond du cœur;
2 être ajusté solidement, càd se tenir ferme, être ferme : Τρῶες ἀρηρότες IL les Troyens en rangs serrés ; fig. φρεσὶν ἀρηρώς OD ferme d'esprit ; pf. 3ᵉ sg. (au sens d'un prés.) ἄραρε (une chose) est fixée, ferme, solide : ἀραρεν ἥδε γ' ὠλένη ESCHL ce bras est solidement attaché ; fig. en parl. de foi, de serments;
3 être garni ou muni de : πόλις πύργοις ἀραρυῖα IL ville fortifiée de tours ; ζώνη θυσάνοις ἀραρυῖα IL ceinture garnie de franges;
Moy. ἀραρίσκομαι (f. ἄρσομαι, ao. ἠρσάμην) ajuster pour soi ou sur soi ; part. ao.2 Moy. sync. ἄρμενος, η, ον qui s'ajuste bien : ἐπίκριον ἄρμενον ἱστῷ OD antenne fixée au mât ; πέλεκυς ἄρμενος ἐν παλάμῃσι OD hache qui tient bien dans les mains.
Étymologie: R. Ἀρ ajuster.

German (Pape)

erweiterte Nebenform von ἄρω, fügen, anfügen, Od. 14.23 ἀμφὶ πόδεσσιν ἑοῖς ἀράρισκε πέδιλα, τάμνων δέρμα βόειον, machte Schuhe; Theocr. 25.103.

Russian (Dvoretsky)

ἀραρίσκω: (aor. ἦρσα - эп. ἄρσα, impf. ἤρᾰρον - эп. ἄραρον; в неперех. значениях: pf.-praes. ἄραρα, ppf. - impf. ἀρήρειν)
1 класть вплотную, тесно укладывать (ἤϊα ἅπαντα ἄγγεσιν Hom.);
2 сплачивать, смыкать: ἀλλήλους ἀ. βόεσσιν Hom. сомкнуть свои щиты;
3 смыкаться, сплачиваться (Τρῶες ἀρηρότες Hom.): στίχες ἄρθεν Hom. ряды сомкнулись; ἄραρον ἀσπίδες Hom. щиты были сомкнуты; ποτὶ τοῖχον ἀρηρώς Hom. прислоненный к стене;
4 складывать, строить (τοῖχον λίθοισιν Hom.);
5 прилаживать, снабжать (πώματι ἀμφιφορῆα Hom.);
6 комплектовать (νῆα ἐρέτῃσιν Hom.);
7 удовлетворять, насыщать (θυμὸν ἐδωδῇ Hom.): ἀ. κατὰ θυμόν Hom. удовлетворять полностью; ἀ. τινὰ φρένας Soph. нравиться кому-л.;
8 готовить, подготовлять (θάνατόν τινι Hom.): ἀ. πόδεσσιν πέδιλα Hom. мастерить обувь;
9 быть твердым, крепким, непреклонным (φρεσὶν ἀρηρώς Hom.): ἄραρεν, ὡς ἔοικεν Eur. кажется, (это) окончательно решено; πόλις πύργοις ἀραρυῖα Hom. город, укрепленный башнями; κάλλει ἀραρώς Eur. гордый своей красотой или уверенный в своей красоте; ἄραρε ὅρκος μέγας Aesch. произнесена великая клятва;
10 плотно прилегать, хорошо сидеть, быть впору: ἔγχος παλάμῃφιν ἀρήρει Hom. копье было по руке;
11 соответствовать, подходить: ἄκοιτις ἀρηρυῖα πραπίδεσσι Hes. супруга по сердцу;
12 быть снабженным: ζώνη θυσάνοις ἀραρυῖα Hom. пояс с бахромой - см. тж. ἄρμενος.

Greek (Liddell-Scott)

ἀρᾰρίσκω: (κατ’ ἀναδιπλ. ἐκ τῆς √ΑΡ, συναρμόζω, ἴδε ἐν λ. *ἄρω), γνωστόν μόνον ἐκ τοῦ παρατ. ἀράρισκε, Ὀδ. Ξ. 23, Θεόκρ. 25. 103. Οἱ ἐν χρήσει χρόνοι σχηματίζονται ἐκ τοῦ ἄρω καὶ διαιροῦνται εἰς μεταβατικοὺς καὶ ἀμεταβάτους συμφώνως πρὸς τὴν διάθεσιν τοῦ ῥήματος· ἅπαντες δὲ εἶναι ποιητ. καὶ κατὰ τὸ πλεῖστον Ἐπικοί, ἴδε κατωτ.

English (Autenrieth)

(root αρ), aor. ἦρσα (ἄρσα), aor. 2 ἤραρον (ἄραρον), perf. 2 ἄρηρα, part. ἀρηρώς, ἀραρυῖα, ἀρηρός, plup. ἀρήρειν, ἠρήρειν, aor. pass. 3 pl. ἄρθεν, mid. aor. 2 part. ἄρμενος: I. trans. (ipf., aor. 1 and 2 act.), fit on or together, join, fit with; rafters in build ing a house, Il. 23.712; of constructing a wall, Il. 16.212; joining two horns to make a bow, Il. 4.110 ; νἦ ἄρσᾶς ἐρετῇσιν, ‘fitting out’ with oarsmen, Od. 1.280; pass., μᾶλλον δὲ στίχες ἄρθεν, ‘closed up,’ Il. 16.211; met. (γέρας), ἄρσαντες κατὰ θῦμόν, Il. 1.136; ἤραρε θῦμὸν ἐδωδῇ, Od. 5.95.—II. intrans. (mid., perf. and plup.), fit close, suit, be fitted with; of ranks of warriors, πυργηδὸν ἀρηρότες, Il. 15.618; jars standing in a row against the wall, Od. 2.342 ; θύραι πυκινῶς ἀραρυῖαι, Il. 9.475; πόλις πύργοις ἀραρυῖα, ‘provided with,’ Il. 15.737 ; τροχὸς ἄρμενος ἐν παλάμῃσιν, potter's wheel, ‘adapted’ to the hands, Il. 18.600; met., οὐ φρεσὶν ᾗσιν ἀρηρώς, Od. 10.553, (μῦθος) πᾶσιν ἐνὶ φρεσὶν ἤραρεν (aor. 2 here intr.), Od. 4.777.

English (Slater)

ἀραρίσκω (?) (pf. intrans. ᾰρᾶρε（ν); ᾰρᾶρώς, -ότα)
   1 be fixed, met. τηλαυγὲς ἄραρε φέγγος Αἰακιδᾶν αὐτόθεν (N. 3.64) ἁ Νεμέα μὲν ἄραρεν μείς τ' ἐπιχώριος (προσήρμοσται αὐτῷ πρὸς τὸ νικᾶν αἰεί. Σ.) (N. 5.44) part., ἀραρώς. a. fitting — ἐν ἅπαντι κράτει αἴθωνα κεραυνὸν ἀραρότα (O. 10.83)
   b c. dat., fitted with, endowed with κλειναῖς τ' Ἐρεχθειδᾶν χαρίτεσσιν ἀραρὼς ταῖς λιπαραῖς ἐν Ἀθάναις sc. Xenokrates (I. 2.19) cf. ἄρμενος.

Greek Monolingual

ἀραρίσκω (Α)
Ι. 1. συνδέω, ταιριάζω μαζί
2. συναρμολογώ, κατασκευάζω
3. εξαρτύω, εξοπλίζω, εφοδιάζω
4. παρασκευάζω, ετοιμάζω
5. κάνω κάτι σύμφωνα με την προτίμηση κάποιου
6. είμαι αρμόδιος, κατάλληλος, έτοιμος, ευχάριστος
II. (μτχ.) ἀρηρώς κ. ἀραρώς, -υῖα, -ός
1. πυκνός στη διάταξη, στερεά συγκροτημένος
2. εφοδιασμένος, στολισμένος
3. προσαρμοσμένος, ταιριαστός.
[ΕΤΥΜΟΛ. Ο ενεστ. αραρίσκω είναι νεώτερος σχηματισμός από τον β' αόριστο ήραρον (απρμφ. αραρείν) και το επίθημα -ίσκω. Ο αόριστος αυτός, καθώς και ο αρχ. πρκμ. ἄραρα, προήλθε από αναδιπλασιασμό της ρίζας αρ - «συνάπτω, ταιριάζω» (πρβλ. αρμ. αόρ. arari «έκανα»), η οποία απαντά επιπλέον σε μια σειρά λέξεων διαφόρων γλωσσών (πρβλ. αβεστ. arānte «εγκαθίσταμαι», αβεστ. arәm «προσαρμοσμένος»). Ο ενεστ. αραρίσκω είναι συνήθης αποκλειστικά στην ποίηση, ήδη στην Ιλιάδα.
ΠΑΡ. άρθρο, άρμα, αρμός
αρχ.
αραρότως, αρθμός, άρμα (Ι), αρμή].

Greek Monotonic

ἀρᾰρίσκω: (αναδιπλ. τύπος του *ἄρω), παρατ. ἀράρισκον· οι υπόλοιποι χρόνοι σχημ. από το *ἄρω, δηλ·
Α. μτβ. αόρ. ἦρσα, Επικ. ἄρσα, αόρ. βʹ ἤρᾰρον, Ιων. ἄρᾰρον, απαρ. ἀραρεῖν, μτχ. ἀρᾰρών — Παθ. αόρ. αʹ ἤρθην, Επικ. γʹ πληθ. ἄρθεν·
I. ενώνω, συνάπτω, συνενώνω, τοποθετώ κάτι δίπλα σε κάτι άλλο, συμπυκνώνω, σε Ομήρ. Ιλ.· ἄγγεσιν ἄρσον ἅπαντα, να τοποθετήσεις καλά τα πάντα μέσα στα αγγεία, σε Ομήρ. Οδ.
II. 1. συναρμόζω, αρμολογώ, χτίζω· τοῖχον ἀραρεῖν λίθοισιν, σε Ομήρ. Ιλ.
2. παρασκευάζω, προετοιμάζω, επινοώ· μνηστῆρσιν θάνατον ἀραρόντες, σε Ομήρ. Οδ.
III. 1. εφοδιάζω, παρέχω, εξοπλίζω, προμηθεύω κάτι· νῆας ἄρσας ἐρέτῃσιν, στο ίδ.
2. κάνω κάτι ώστε να ευχαριστήσω κάποιον, ικανοποιώ, χαροποιώ, ευνοώ, σε Πίνδ., Σοφ.
IV.κάνω κάτι ώστε να ταιριάζει με τις προτιμήσεις κάποιου, να συμφωνεί με ό,τι τον ευχαριστεί, σε Ομήρ. Ιλ. Β. αμτβ., παρακ. ἄρᾱρα με σημασία ενεστ., Ιων. ἄρηρα, Επικ. μτχ. ἀρηρώς, με θηλ. ἀρηρυῖα και (χάριν του μέτρου) ἀρᾰρυῖα· Επικ. υπερσ. ἀρήρειν, ἠρήρειν, με σημασία παρατ.· από Παθ. τύπους συναντάμε μόνο τη μτχ. Επικ. αορ. βʹ ἄρμενος, -η, -ον·
I. 1. συνάπτομαι στενά με, συμπυκνώνομαι, συσκευάζομαι, σε Όμηρ.
2. είμαι δεσμευμένος, λέγεται για όρκους και την πίστη, σε Τραγ.· απόλ., ἄραρε, στερεώθηκε, συναρμόστηκε, προσαρμόστηκε, σε Ευρ.
II. αρμόζομαι ή προσαρμόζομαι καλά ή στέρεα, σε Όμηρ.· αρμόζω ή προσαρμόζομαι σε κάτι, με δοτ., στον ίδ.
III. είμαι εξοπλισμένος, προικισμένος, εφοδιασμένος με κάτι, με δοτ., σε Ομήρ. Ιλ.· κάλλει ἀραρώς, προικισμένος με φυσική καλλονή, σε Ευρ.
IV. είμαι αρμόδιος, κατάλληλος ή ταιριαστός, σύμφωνος με ή ευχάριστος σε, όπως το ἀρέσκω, σε Ομήρ. Οδ., Ησίοδ.· ομοίως και η Επικ. μτχ. Παθ. αορ. βʹ ἄρμενος, -η, -ον·
1. αυτός που αρμόζει, αρμόδιος, πρέπων, κατάλληλος για, με δοτ., σε Ομήρ. Οδ.· απόλ., αρμόδιος, συμβατός, κατάλληλος, Λατ. habilis, σε Ομήρ. Ιλ.
2. προετοιμασμένος, προπαρασκευασμένος, έτοιμος, σε Ησίοδ.
3. αποδεκτός, ευπρόσδεκτος· ἄρμενα πράξαις = εὖ πράξας, σε Πίνδ.

Frisk Etymological English

Grammatical information: v.
Meaning: fit together, construct, equip (Il.).
Other forms: aor. 2 ἀραρεῖν, aor. 1 ἄρσαι, perf. ἄραρα (intr.); aor. pass. ἤρθην; ἄρμενος fitting, equipped, isolated med. root ptc. (Il.) with substantivized n. pl. ἄρμενα, s. v.
Dialectal forms: Myc. ararowoa /ararwoha/ n. pl.; araruja /araruia(i)/; kakarea /khalkareha/
Derivatives: Many derivatives, so ἅρμα, ἁρμός, ἁρμονία, ἁρμόζω, ἁρμαλιά, ἀρτύς, ἄρθρον (s.s.vv.). From ἄραρα: ἀραρότως well fitted (A.). - Further ἀρθμός union, friendship (h. Merc. 524 u. a.). - ἁρμή junction (Hp.). - S. also ἀριθμός, ἀρείων, ἀρέσκω with ἀρετή, ἄρτι, ἁμαρτή, ὄαρ.
Origin: IE [Indo-European] [55] *h₂er- fit (together)
Etymology: The pres. is based on the aor. ἀραρεῖν; old perfect ἄραρα. Nearest cognate Arm. aorist arari I made (pres. arnem). The root is found in other languages, e.g. Av. arǝm fitting, Skt. r̥tá- Order.

Middle Liddell

[ἄρω] transitive: aor1 ἦρσα, epic ἄρσα: aor.2 ἤραρον, ionic ἄραρον, inf. ἀραρεῖν, part. ἀραρών:— Pass., aor1 ἤρθην, epic 3rd pl. ἄρθεν.] intransitive: perf. ἄρᾱρα in pres. sense, ionic ἄρηρα, epic part. ἀρηρώς, with fem. ἀρηρυῖα and (metri grat.) ἀραρυῖα: epic plup. ἀρήρειν, ἠρήρειν, with imperf. sense: —of the Pass. we only find epic aor2 part. ἄρμενος, η, ον.]
A. TRANS.:—
I. to join, join together, fasten, Il.; ἄγγεσιν ἄρσον ἅπαντα pack up everything in the vessels, Od.
II. to fit together, construct, τοῖχον ἀραρεῖν λίθοισιν Il.
2. to prepare, contrive, μνηστῆρσιν θάνατον ἀραρόντες Od.
III. to fit, equip, furnish with a thing, νῆα ἄρσας ἐρέτηισιν Od.
2. to please, gratify, favour, Pind., Soph.
IV. to make fitting or pleasing, Il.
B. INTR.:—
I. to be joined closely together, to be in close order, close-packed, Hom.
2. to be fixed, of oaths and faith, Trag.:—absol., ἄραρε 'tis fixed, Eur.
II. to fit well or closely, Hom.: to fit or be fitted to a thing, c. dat., Hom.
III. to be fitted, furnished with a thing, c. dat., Il.; κάλλει ἀραρώς endowed with beauty, Eur.
IV. to be fitting, meet or suitable, agreeable or pleasing, like ἀρέσκω, Od., Hes.:—so in epic aor2 pass. part. ἄρμενος, η, ον, fitting, fitted or suited to, c.dat., Od.; absol. meet, convenient, Lat. habilis, Il.
2. prepared, ready, Hes.
3. agreeable, welcome, ἄρμενα πράξαις = εὖ πράξας, Pind.

Frisk Etymology German

ἀραρίσκω: {ararískō}
Forms: Aor. 2 ἀραρεῖν, Aor. 1 ἄρσαι, Perf. ἄραρα (intr.)
Grammar: v.
Meaning: zusammenfügen, verfertigen, ausrüsten (seit Il.).
Derivative: Neben ἀραρίσκω stehen mehrere Nomina, die von einer Wurzel ἀρ- ausgehen, ohne sich direkt auf ἀραρίσκω zu beziehen. So ἅρμα, αρμός, ἁρμονία, ἁρμόζω, ἁρμαλιά, ἀρτύς, ἄρθρον (s. dd.). Direkt von ἄραρα: ἀραρότως fest angefügt (A., E., Pl. usw.). — Außerdem sind zu erwähnen: ἄρμενος passend, ausgerüstet, isoliertes mediales Wurzelpartizip (poet. seit Il.) mit dem substantivierten n. pl. ἄρμενα, s. d. — Ferner ἀρθμός Verbindung, Bund, Freundschaft (h. Merc. 524 u. a.) mit ἄρθμιος verbunden, befreundet (ep. ion.) und ἀρθμέω sich vereinigen (Il., A. R.); vgl. Porzig Satzinhalte 237 (nach θεσμός), Trümpy Fachausdrücke 187. — ἁρμή Vereinigung (Hp., Chrysipp., Q. S.); ἄρμα f. Vereinigung, Beischlaf (delphisch, Plu., H.). — ἄρσιον· δίκαιον H. ist wahrscheinlich aus ἀνάρσιος herausgelöst, s. Frisk Adj. priv. 7, Trümpy 182f. — S. noch ἀριθμός, ἀρείων, ἀρέσκω und ἀρετή, ἄρτι, ἁμαρτή, ὄαρ.
Etymology: Der reduplizierte Aorist ἀραρεῖν, woneben das alte Perfekt ἄραρα, hat sein nächstes Gegenstück im armen. Aorist arari ich machte (Präs. aṙnem). Das Präsens ἀραρίσκω ist neugebildet, s. z. B. Chantraine Gramm. hom. 1, 317. Das Wurzelelement ἀρ- ist sonst in einer Reihe von Bildungen verschiedener Sprachen zu Hause, s. die einzelnen Wörter und WP. 1, 69ff., Pok. 55f.
Page 1,128-129

Retrieved from "https://lsj.gr/index.php?title=ἀραρίσκω&oldid=3233092"