τύπτω: Difference between revisions
Φιλίας δοκιμαστήριον ὁ χωρισμὸς φίλων → Probas amicum, ab eo si longe absies → Der Freundschaft Probe ist die Trennung von dem Freund
m (Text replacement - "[[si varia lectio" to "[[si vera lectio") |
|||
Line 32: | Line 32: | ||
}} | }} | ||
{{Thayer | {{Thayer | ||
|txtha=[[imperfect]] ἔτυπτον; [[present]] [[passive]] infinitive τύπτεσθαι; from | |txtha=[[imperfect]] ἔτυπτον; [[present]] [[passive]] infinitive τύπτεσθαι; from Homer down; the Sept. for חִכָּה; to [[strike]], [[smite]], [[beat]] ([[with]] a [[staff]], a [[whip]], the [[fist]], the [[hand]], etc.): τινα, τό [[στόμα]] τίνος, τό [[πρόσωπον]] τίνος, L brackets; T Tr WH [[omit]] the [[clause]]); τινα [[ἐπί]] (Tdf. [[εἰς]]) τῇ σιαγόνα, [[εἰς]] [[τήν]] κεφαλήν τίνος, [[τήν]] κεφαλήν τίνος, ἑαυτῶν τά στήθη (Latin plangere pectora), of mourners, to [[smite]] [[their]] breasts, ἔτυπτεν [[εἰς]] τό [[στῆθος]], G L T Tr WH [[omit]] [[εἰς]]). God is said τύπτειν to [[smite]] [[one]] on whom he inflicts punitive [[evil]], to [[smite]] [[metaphorically]], i. e. to [[wound]], [[disquiet]]: [[τήν]] συνείδησιν τίνος, [[one]]'s [[conscience]], [[ἵνα]] τί τύπτει σε ἡ [[καρδία]] [[σου]]; [[τόν]] δέ [[ἄχος]] [[ὀξύ]] [[κατά]] φρένα τυψε βαθεῖαν, [[Homer]], Iliad 19,125; Καμβυσεα ἐτυψε ἡ ἀληθηιη [[τῶν]] λόγων, [[Herodotus]] 3,64). | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml |
Revision as of 08:30, 29 May 2022
English (LSJ)
Il.11.561, etc.: fut. A τύψω Nonn.D.44.160, Hierocl.Facet. 200: aor. 1 ἔτυψα, Ep. τύψα, Il.13.529, al., Emp.43, Hdt.3.64, but rare in Trag. and Att., as A.Eu.156 (lyr.), [Lys.] Fr.20 S.: Att. fut. τυπτήσω Ar.Nu.1443, Pl.21. Pl.Grg.527a, D.21.204: aor. 1 ἐτύπτησα first in Arist.Pol.1274b20 (as v.l.), then Philostr.VS2.1.8, Aesop.66, Hierocl.Facet.86: aor. 2 ἔτῠπον E.Ion 766 (lyr.); Ep. part. τετυπόντες Call.Dian.61 (perhaps pf. τετύποντες): pf. τέτῠφα only in Theodos.Can.p.47 H.; τετύπτηκα Poll.9.129, Philostr.VS2.10.3:— Med., Hdt.2.61, Plu.Alex.3, etc., (κατ-) Sapph.62: aor. 1 ἐτυψάμην Luc.Asin.14, (ἀπ-) Hdt.2.40: fut. (in pass. sense) τυπτήσομαι Ar.Nu. 1379:—Pass., aor. 1 ἐτύφθην Plu.Galb.26, Gp.18.17.7, Hierocl. Facet.138, Zen.2.68; ἐτυπτήθην Ph.2.323: aor. 2 ἐτύπην [ῠ] Il.11.191, Pi.N.1.53, A.Pr.363, Ar.Ach.1194 (lyr.), Alciphr.3.57: pf. τέτυμμαι Il.13.782, A.Th.889 (lyr.), Eu.509 (lyr.), inf. τετύφθαι Hdt. 3.64; τετύπτημαι Luc.Demon.16, Arg.D.54:—In Att. and LXX the fut. and aor. are supplied by πατάσσω, e.g. τύπτει . . καὶ καταβάλλει πατάξας Lys.13.71; later sometimes by παίω, e.g. ὁ δὲ παίσας ἐπερωτᾷ ποτέρᾳ τετύπτηκεν Poll.9.129; the pf. by πλήσσω; the Pass. partly (esp. in pf. and aor.) by πλήσσω: a complete paradigm of this verb is given by Theodos.Can.p.43 H., al.:—beat, strike, smite, τύπτουσιν ῥοπάλοισι (sc. τὸν ὄνον) Il. 11.561; ἀμφὶ δέ μιν σφυρὰ τύπτε καὶ αὐχένα δέρμα 6.117; ἴχνια τύπτε πόδεσσι πάρος κόνιν ἀμφιχυθῆναι 23.764; χθόνα τύπτε μετώπῳ Od.22.86; ἅλα τύπτον ἐρετμοῖς 4.580, 9.104, al.; but in Hom. mostly with weapons of war, [ξίφει], δουρί, ἄορι, Il.4.531, 13.529, 20.378; ἐγχείῃσιν 13.782 (Pass.); φασγάνῳ Od.22.98; σκήπτρῳ τυπεὶς ἐκ τῆσδε χειρός S.OT811; μάστιγι Lex ap. Aeschin.1.139 (Pass.): c. acc. cogn., τ. τινὰ σχεδίην (sc. πληγήν) Il.5.830; πληγὰς τ. τινά Antipho 4.3.1, v. infr. 111.2: the part struck is sometimes in acc., γαστέρα γάρ μιν τύψε παρ' ὀμφαλόν Il.21.180, cf. Pi.N.9.26, E.Andr.1150, etc.: with a Prep., Φόρκυνα . . κατὰ γαστέρα τύψε Il.17.313; ἐγκύμονά τις ἔτυψε κατὰ γαστρός [Lys.] l.c.; τ. τινὰ εἰς τὸν ὦμον X.Cyr.5.4.5; ἐπὶ κόρρης Pl.Grg. 527a; ἐπὶ τὴν σιαγόνα Ev.Luc.6.29; τ. χαλκώματα beat pots and pans (to make a noise), Sor.2.29: abs., strike, τύπτε δ' ἐπιστροφάδην Il. 21.20, cf. Od.22.308, Ar.Ra.610; τ. καὶ πνίγων Antipho 4.1.6; Ζέφυρος λαίλαπι τύπτων beating with fury, Il.11.306, cf. Pi.P.6.14 (s. v.l.). 2 even of missiles, ἐκ χειρὸς τοῖς λίθοις τύπτοντες Plb.3.53.4; whereas Hom. opposes τύπτειν to βάλλειν, δουρὶ τυπεὶς ἢ βλήμενος ἰῷ Il.11.191 = 206, cf. 15.495, al. 3 later, sting, ὄφις υ' ἔτυψε μικρός Anacreont.33.10; ὑπὸ σφηκῶν τύπτεσθαι X.HG4.2.12, cf. Gp.l.c.; πόδα κάκτος τ. Theoc.10.4; οἱ βασιλεῖς [μελιττῶν] . . οὐ τύπτουσιν Arist. HA553b6. 4 metaph., τὸν δ' ἄχος ὀξὺ κατὰ φρένα τύψε βαθεῖαν sharp grief smote him to the heart, Il.19.125; Καμβύσεα ἔτυψε ἡ ἀληθείη Hdt.3.64; ἔτυπεν ὀδύνα με πλευμόνων ἔσω E.Ion766 (lyr.); ξυμφορᾷ τετυμμένος A.Eu.509 (lyr.); ἀνίαισι τυπείς Pi.N.1.53; τύπτειν τὴν συνείδησίν τινος ἀσθενοῦσαν wound his conscience, 1 Ep.Cor.8.12; of divine punishment, ἐγώ εἰμι Κύριος ὁ τύπτων LXX Ez.7.6(9); τύπτειν σε μέλλει ὁ θεός Act.Ap.23.3. 5 strike a coin, ἐξ ἀργύρου τυπτόμενον νόμισμα Hero *Mens.60. II Med. τύπτομαι, beat, strike oneself, esp., like κόπτομαι, beat one's breast for grief, Hdt.2.61: c. acc. pers., mourn for a person, ib.42,132. III Pass., to be beaten, struck, or wounded, δουρὶ τυπείς Il.11.191; ὑπὸ δουρί ib.433; δορὸς ὕπο Ar.Ach.1194 (lyr.); κράτων τυπτομένων Od.22.309. 2 c. acc. cogn., receive blows or wounds, ἕλκεα . . ὅσσ' ἐτύπη Il.24.421; τύπτομαι πολλάς (sc. πληγάς) I get many blows, Ar.Nu.972 (anap.), cf. Pax 644 (troch.), Ra.636, Lex ap.Aeschin.1.139: c. dat., καιρίῃ (sc. πληγῇ) τετύφθαι Hdt.3.64; v. supr. 1.1.
German (Pape)
[Seite 1162] schlagen; Curtius Grundz. d. Griech. Et. 2. Aufl. S. 204; Att. Prosa: τύπτω (τύπτομαι u. s. w.), τυπτήσω (Ar. Nub. 1443 Plat. Hipp. maj. 292 b), τυπτητέος (Demosth. 54, 44); Homer: τύπτουσιν, τύπτον, τυπτομένων u. dgl., τύψε(ν), τύψῃ, τύψον, τύψας, perf. pass. τετυμμένω Iliad. 13, 782, ἐτύπη, τυπείης, τυπείς; bei Andern: fut. τύψω, aor. ἐτύπτησα, aor. ἔτυπον und τέτυπον, perf. τετύπτηκα, perf. pass. τετύπτημαι, aor. pass. ἐτυπτήθην, vgl. Lob. Phryn. 764 Iac. A. P. 483 Ach. Tat. 830, fut. pass. τυπτήσομαι Ar. Nub. 1379, wofür Buttmann Ausf. Gr. Sprachl. 2. Ausg. Bd. 2 S. 87 τυπήσομαι will. – Τύπτω gehört zu den Verben, durch welche Homer nur den Angriff ἐκ χειρός bezeichnet, bei dem der Angreifende sich von der Waffe nicht trennt, wie beim Wurf und beim Schuß, s. Lehrs Aristarch. ed. 2 p. 51–70. Nach Homer ist der Gebrauch von τύπτειν freier; Hermesian. bei Athen. 13, 71 vs. 63 ὑπὸ σκολιοῖο τυπέντα τόξου, Pfeilschuß; Polyb. 3, 53, 4 τοῖς μὲν τὰς πέτρας ἐπικυλίοντες, τοὺς δ' ἐκ χειρὸς τοῖς λίθοις τύπτοντες, Steinwürfe; vgl. Soph. Aj. 255 πεφόβημαι λιθόλευστον Ἄρη ξυναλγεῖν μετὰ τοῦδε τυπείς. – Mit einem Stocke hauen, οἱ δέ τε παῖδες τύπτουσιν (τὸν ὄνον) ῥοπάλοισιν Il. 11, 560; vgl. Soph. O. R. 811; τύπτειν τῇ μάστιγι Plat. Legg. 9, 879 e; oft von scharfen Angriffswaffen, φασγάνῳ, ἄορι, ξίφεϊ, δουρί, ἔγχεσι, ἐγχείῃσι, Il. 4, 531. 13, 529. 524 u. sonst; auch ohne näher bestimmenden dat., κατὰ γαστέρα τύψεν 17, 313 Od. 22, 308; Ggstz βάλλειν Il. 11, 191. 15, 495. 20, 378. 462. 22, 68; sylleptisch, d. h. von beiden Arten der Verwundung, Wurf und Schlag zusammen, Iliad. 13, 782; – τύπτειν εἰς τὸν ὦμον Xen. Cyrop. 5, 4, 5; τὸν ἄνδρα τύπτειν τὰς πληγάς, ἐξ ὧν ἀπέθανεν Antiph. 4 γ 1. – Auch von Bienen, Skorpionen, Schlangen, = stechen. – Übertragen, ἄχος ὀξὺ κατὰ φρένα τύψε βαθεῖαν, verwundete ihn tief in der Seele, Il. 19, 125; ἡ ἀληθηΐη ἔτυψε Καμβύσεα, die Wahrheit traf, verletzte den Kambyses, Her. 3, 64; ἀνίαις τυπείς, Pind. N. 1, 53; ξυμφορᾷ τετυμμένος Aesch. Eum. 485; διανταῖος ἔτυπεν ὀδύνα με Eur. Ion. 766. – Ohne feindlichen Sinn, Iliad. 6, 117 ἀμφὶ δέ μιν σφυρὰ τύπτε καὶ αὐχένα δέρμα κελαινόν, ἄντυξ; ἅλα τύπτειν ἐρετμοῖς, das Meer mit Rudern schlagen, Od. oft; χθόνα μετώπῳ τύπτειν, den Erdboden mit der Stirn schlagen, zu Boden stürzen, 22, 86; ἴχνια πόδεσσι τύπτειν, die Spur mit den Füßen treten, Il. 23, 764; νέφεα Ζέφυρος στυφελίξῃ, βαθείῃ λαίλαπι τύπτων, mit Sturmesgewalt peitschend, 11, 306; vgl. Pind. P. 6, 14; Folgde. – Med. sich schlagen, bes. sich die Brust schlagen, als Zeichen der Trauer, Her. oft; τύπτεσθαί τινα, Einen betrauern, 2, 42. 61. 132; Plut. Alex. 3 διέθεον τὰ πρόσωπα τυπτόμενοι καὶ βοῶντες. – Pass. geschlagen, verwundet werden, δουρὶ νῶτα τυπέντα Pind. N. 9, 26; πλευρὰ φασγάνῳ τυπείς Eur. Andr. 1151; auch die Verwundung, der Schlag im accus. dabei, Schläge, Wunden empfangen, ἕλκεα, ὅσσ' ἐτύπη Il. 24, 421; τύπτομαι πολλάς, sc. πληγάς, ich bekomme viele Schläge, Ar. Nubb. 959; τύπτεσθαι τῇ δημοσίᾳ μάστιγι πεντήκοντα πληγάς Aesch. 1, 139.
Greek (Liddell-Scott)
τύπτω: μέλλ. τύψω, πρῶτον παρὰ Νόννῳ· ἀλλ’ ἀόρ. α΄ ἔτυψα Ἰλ. Ν. 529, κ. ἀλλ., Ἡρόδ., ἀλλὰ σπάνιον παρ’ Ἀττικ., οἷον Αἰσχύλ. Εὐμ. 156 (λυρ.), Λυσίου Ἀποσπ. 10. 2, Ἀττικ. μέλλ. τυπτήσω Ἀριστοφ. Νεφ. 1444, Πλ. 20, Πλάτ. Ἱππ. Μείζ. 292Β· ἀόριστ. α΄ ἐτύπτησα πρῶτον ἐν Ἀριστ. Πολιτικ. 2. 12. 13 (ἔνθα ὅμως ὁ Muret. τι πταίσωσι)· ― ἀόρ. β΄ ἔτῠπον μόνον ἐν Εὐρ. Ἴωνι 767, Ἐπικ. μετοχ. τετυπόντες Καλλ. εἰς Ἄρτεμ. 61· ― πρκμ. τέτῠφα μόνον παρὰ τῷ Χοιροβ. σ. 564· τετύπηκα Πολυδ. Θ΄. 129, Φιλόστρ. 588. ― Μέσ., παρ’ Ἡροδ. καὶ τοῖς μεταγενεστ. πεζογράφοις: ἀόρ. α΄ ἐτυψάμην Λουκ. Ὄνος 14, (ἀπ-) Ἡρόδ. 2. 40· μέλλ. (ἐπὶ παθητ. σημασίας) τυπτήσομαι ἢ τῠπήσομαι Ἀριστοφ. Νεφ. 1379. ― Παθ., ἀόρ. α΄ ἐτύφθην Πλουτ. Γάλβ. 26, κλπ.· ἐτυπτήθην Ζηνόβ. ἐν Παροιμιογρ. 2. 68· ἀόρ. β΄ ἐτύπην [ῠ] παρ’ Ὁμήρῳ, Ἀττικ. ποιηταῖς καὶ μεταγεν. πεζογράφοις: ― πρκμ. τέτυμμαι Ἰλ. Ν. 782, Αἰσχύλ. Θήβ. 889, Εὐμ. 509 (λυρ.), ἀπαρ. τετύφθαι Ἡρόδ. 3. 64· τετύπτημαι Λουκ. Δημώνακτος Βίος 16. ― Παρὰ τοῖς δοκίμοις Ἀττικ. ὁ ἀόρ. παρελαμβάνετο ἐκ τοῦ παίω ἢ πατάσσω, π. χ. τύπτει... καὶ καταβάλλει πατάξας Λυσί. 136. 22· ὁ δὲ πρκμ. ἐκ τοῦ πλήσσω· φαίνεται δὲ ὅτι ἀπέφευγον καὶ τὴν χρῆσιν τοῦ παθητ., ἴδε πλήσσω ἐν τέλει. (Ἡ √ΤΥΠ φαίνεται ἐν τῷ ἀορ. β΄, ἐν ταῖς λέξεσι τύπος, τύπανον, τυπάς, κτλ.· πρβλ. Σανσκρ. tup, tump, tump-âmi, tôp-âmi (laedo)· Σλαυ. tap-ŭ·(obt-sus), tet-i (τύπτειν) ἀλλ’ ἡ ῥίζα φαίνεται ἀποβαλοῦσα τὸ γράμμα s, πρβλ. Ἀρχ. Γερμαν. stumpf (mancus)· Ἀρχ. Σκανδιν. stúfr (stump)). Κτυπῶ, πλήττω, κυρίως διὰ ῥάβδου ἢ ξύλου. τύπτουσιν ῥοπάλοισιν (ἐξυπακ. τὸν ὄνον) Ἰλ. Λ. 561· ἀλλὰ παρ’ Ὁμήρῳ ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον, κτυπῶ διὰ πολεμικοῦ ὅπλου, φασγάνῳ, ἄορι, ξίφει, δουρί, ἔγχεσι τύπτειν Δ. 531, Ν. 529, κ. ἀλλ.· τ. τινὰ σκήπτρῳ ἐκ χειρὸς Σοφ. Ο. Τ. 811· μάστιγι Πλάτ., κλπ.· μετὰ συστοίχ. αἰτ., τύψον (δηλ. πληγὴν) δὲ σχεδίην, «ἐκ τοῦ σύνεγγυς» (Σχόλ.), Ἰλ. Ε. 830· πληγὰς τ. τινὰ Ἀντιφῶν 127. 13, ἴδε κατωτ. ΙΙΙ. 2· ― τὸ κτυπηθὲν μέρος ἐνίοτε κατ’ αἰτ., γαστέρα γάρ μιν τύψε παρ’ ὀμφαλὸν Ἰλ. Φ. 180, πρβλ. Πινδ. Ν. 9. 62, Εὐρ., κλπ.· ἢ μετὰ προθέσεως, [αὐτὸν] κατὰ γαστέρα τύψεν Ἰλ. Ρ. 313· οὕτω, τ. εἰς τὸν ὦμον Ξεν. Κύρ. 5. 4, 5· ἐπὶ κόρρης Πλάτ. Γοργ. 527Α· ― ἀπολ., κτυπῶ, τύπτε δ’ ἐπιστροφάδην Ἰλ. Φ. 20, πρβλ. Ὀδ. Χ. 309 τ. καὶ πνίγων Ἀντιφῶν 125. 39. 2) παρὰ Πολυδ. Γ΄, 53, 4, λέγεται ἔτι καὶ ἐπὶ τῶν βαλλομένων πραγμάτων, βελῶν, ἀκοντίων καὶ τῶν τοιούτων· ἐν ᾧ ὁ Ὅμηρ. ἀντιτίθησι τὸ τύπτειν πρὸς τὸ βάλλειν, ἢ δουρὶ τυπεὶς ἢ βλημένος ἰῷ Ἰλ. Λ. 206, Ο. 495, κτλ.· ― ὕστερον ὡσαύτως, κεντῶ, πλήττω διὰ κέντρου, ὄφις μ’ ἔτυψε μικρὸς Ἀνακρεόντ. 36. 10· ὑπὸ σφηκῶν τύπτεσθαι Ξεν. Ἑλλ. 4. 2, 12· κάκτος τ. πόδα τινὸς Θεόκρ. 10, 4· οἱ βασιλεῖς μελιττῶν... οὐ τύπτουσιν Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 5. 21, 5. 3) μεταφορ., ἄχος ὀξὺ κατὰ φρένα τύψε βαθεῖαν, ὀξεῖα θλῖψις ἐπλήγωσε τὴν καρδίαν του βαθέως, Ἰλ. Τ. 125· ἡ ἀληθηίη ἔτυψε Κομβύσεα Ἡρόδ. 3. 64· ἔτυπεν ὀδύνα με πνευμόνων ἔσω Εὐρ. Ἴων 767· ξυμφορᾷ τετυμμένος Αἰσχύλ. Εὐμ. 509· ἀνίαις τυπεὶς Πινδ. Ν. 1. 81. 4) ἅλα τύπτον ἐρετμοῖς Ὀδ. Δ. 580, Ι. 104, κτλ.· χθόνα μετώπῳ τύπτειν, δηλ. πίπτειν κατὰ κεφαλῆς, Χ. 86· ἴχνια πόδεσσι τύπτειν, βαίνειν ἐπὶ τὰ ἴχνη αὐτοῦ, Ἰλ. Ψ. 764· ἀμφὶ δέ μιν σφυρὰ τύπτε καὶ αὐχένα δέρμα Ζ. 117· ― ἀπολ., Ζέφυρος λαίλαπι τύπτων, κτυπῶν, ὁρμῶν, προσβάλλων διὰ λαίλαπος Λ. 306, πρβλ. Πινδ. Π. 6. 13· ἴδε ἐν λ. ὑποτύπτω. ΙΙ. Μέσ., τύπτομαι, κτυπῶ ἐμαυτόν, «χτυπιοῦμαι», μάλιστα ὡς τὸ κόπτομαι, Λατιν. plangor, κτυπῶ τὰ στήθη μου ἐκ θλίψεως, Ἡρόδ. 2, 61, μετ’ αἰτιατ. προσώπ., θρηνῶ διά τινα, ὁ αὐτ. 2. 42. 61, 132· ἴδε ἐν λ. κόπτω, τίλλω, Heyne Tibull. 1. 7, 28. III. Παθ., τύπτομαι, κτυποῦμαι, πλήττομαι, δουρὶ τυπεὶς Ἰλ. Λ. 191· ὑπὸ δουρὶ αὐτόθι 433· δορὸς ὕπο Ἀριστοφ. Ἀχ. 1194· κράτων τυπτομένων Ὀδ. Χ. 309. 2) μετὰ συστοίχου αἰτ., λαμβάνω πληγάς, κτυπήματα, ἕλκεα, ὅσσ’ ἐτύπη Ἰλ. Ω. 421· τύπτομαι πολλὰς (ἐξυπακ. πληγὰς) Ἀριστοφ. Νεφ. 972, πρβλ. Εἰρ. 644, Βατρ. 636, Αἰσχίν. 19. 30· οὕτω μετὰ δοτικ., καιρίῃ (ἐξυπακ. πληγῇ) τετύφθαι Ἡρόδ. 3. 64· ἴδε ἀνωτ. Ι. 1.
French (Bailly abrégé)
avec double conjug. : du th. τυπ- ao. ἔτυψα, ao.2 ἔτυπον, Pass. ao.2 ἐτύπην, pf. τέτυμμαι ; parallèlement, du th. τυπτε- : f. τυπτήσω, ao. ἐτύπτησα, pf. τετύπτηκα, Pass. f. τυπτήσομαι, pf. τετύπτημαι;
frapper de près (p. opp. à βάλλω frapper de loin) ; particul. :
1 frapper, battre : τύπτειν ῥοπάλοισον IL frapper avec des bâtons noueux ; τινα σκήπτρῳ SOPH frapper qqn avec un bâton;
2 p. ext. frapper avec une arme, blesser : τ. ξίφει IL frapper avec un glaive ; τ. μνηστῆρας OD frapper parmi les prétendants ; σχεδίην IL porter un coup ; τ. ἠέρα IL frapper dans le brouillard ; Pass. être frappé, blessé;
3 en parl. de blessures faites par des animaux ou des objets inanimés frapper, piquer, blesser ; en ces divers sens, la place où l’on est frappé, atteint ou blessé se met à l’acc. ou se désigne au moyen de prépos. γαστέρα γάρ μιν τύψε παρ’ ὀμφαλόν IL il l’atteignit au ventre, près du nombril ; τ. τινὰ ἐς τὸν ὦμον XÉN frapper qqn à l’épaule;
4 p. anal. frapper, heurter, fouler : τ. χθόνα μετώπῳ OD frapper le sol avec le front, càd tomber blessé ; ἴχνια πόδεσσιν IL presser la trace avec les pieds, càd suivre de très près (avant que la poussière soit retombée) ; ἅλα ἐρέτμοις OD frapper la mer avec des rames, ramer;
5 fig. frapper : ἡ ἀληθηΐη ἔτυψε Καμβύσεα HDT la vérité frappa Cambyse ; τὸν δ’ ἄχος κατὰ φρένα τύψε βαθείαν IL la douleur le blessa au plus profond de l’âme;
Moy. τύπτομαι;
1 intr. se frapper, particul. se frapper la poitrine en signe de deuil : τύπτεσθαί τινα HDT porter le deuil de qqn;
2 tr. frapper sur soi-même : τὰ πρόσωπα τυπτόμενοι καὶ βοῶντες PLUT se frappant le visage et criant.
Étymologie: R. Τυπ, frapper.
English (Autenrieth)
aor. τύψα, pass. perf. part. τετυμμένος, aor. 2 ἐτύπην: strike, hit, especially in hand-to-hand encounter, hence opp. to βάλλειν, Il. 11.191, Ν 2, Il. 15.495; met., τὸν ἄχος κατά φρένα τύψε βα- θεῖαν, ‘struck deep into his soul,’ Il. 19.125; pass., Il. 13.782, Il. 24.421; of rowers, ἅλα τύπτον ἐρετμοῖς, Od. 9.104; ‘trod in’ his (Ajax's) footsteps, Il. 23.754 ; λαίλαπι, ‘lashing’ with the tempest, Il. 11.306.
English (Slater)
τύπτω (pass. τυπτόμενον: aor. τᾰπείς, -έντα.)
1 strike δουρὶ Περικλυμένου πρὶν νῶτα τυπέντα μαχατὰν θυμὸν αἰσχυνθῆμεν (N. 9.26) ὃς καὶ τυπεὶς ἁγνῷ πελέκει τέκετο ξανθὰν Ἀθάναν fr. 34. ὁ δὲ χλωραῖς ἐλάταισι τυπεὶς οἴχεται Καινεὺς Θρ. . . τὸν (sc. θησαυρὸν ὕμνων) οὔτε χειμέριος ὄμβρος οὔτ' ἄνεμος ἐς μυχοὺς ἁλὸς ἄξοισι παμφόρῳ χεράδει τυπτόμενον (Dawes: -όμενος, -όμενοι codd.) (P. 6.14) met., ἵκετ' ὀξείαις ἀνίαισι τυπείς (N. 1.53)
Spanish
English (Strong)
a primary verb (in a strengthened form); to "thump", i.e. cudgel or pummel (properly, with a stick or bastinado), but in any case by repeated blows; thus differing from παίω and πατάσσω, which denote a (usually single) blow with the hand or any instrument, or πλήσσω with the fist (or a hammer), or ῥαπίζω with the palm; as well as from τυγχάνω, an accidental collision); by implication, to punish; figuratively, to offend (the conscience): beat, smite, strike, wound.
English (Thayer)
imperfect ἔτυπτον; present passive infinitive τύπτεσθαι; from Homer down; the Sept. for חִכָּה; to strike, smite, beat (with a staff, a whip, the fist, the hand, etc.): τινα, τό στόμα τίνος, τό πρόσωπον τίνος, L brackets; T Tr WH omit the clause); τινα ἐπί (Tdf. εἰς) τῇ σιαγόνα, εἰς τήν κεφαλήν τίνος, τήν κεφαλήν τίνος, ἑαυτῶν τά στήθη (Latin plangere pectora), of mourners, to smite their breasts, ἔτυπτεν εἰς τό στῆθος, G L T Tr WH omit εἰς). God is said τύπτειν to smite one on whom he inflicts punitive evil, to smite metaphorically, i. e. to wound, disquiet: τήν συνείδησιν τίνος, one's conscience, ἵνα τί τύπτει σε ἡ καρδία σου; τόν δέ ἄχος ὀξύ κατά φρένα τυψε βαθεῖαν, Homer, Iliad 19,125; Καμβυσεα ἐτυψε ἡ ἀληθηιη τῶν λόγων, Herodotus 3,64).
Greek Monolingual
ΝΜΑ
(λόγιοςτ.) χτυπώ κάποιον ή κάτι
νεοελλ.
μτφ. ελέγχω, επιτιμώ («μέ τύπτει η συνείδησή μου» — νιώθω μεταμέλεια για κάτι επιλήψιμο που έκανα)
αρχ.
1. προξενώ πληγές με χτύπημα ράβδου
2. (στον Όμ.) πλήττω με πολεμικά όπλα («ξίφος ὀξύ, τῷ ὃ γε γαστέρα τύψε», Ομ. Ιλ.)
3. κρούω («ὁ δὲ χθόνα τύπτε μετώπῳ» — έπεσε καταγής, Ομ. Οδ.)
4. χτυπώ με κεντρί, κεντώ (α. «οἱ βασιλεῑς μελιττῶν... οὐ τύπτουσιν», Αριστοτ.
θ. «ὄφις μ' ἔτυψε μικρός», Ανακρ.)
5. (σχετικά με βέλη, ακόντια ή οποιαδήποτε βλήματα) βάλλω
6. κόβω νόμισμα
7. (μτφ. α) στενοχωρώ πολύ, πληγώνω («τὸν δ' ἄχος ὀξὺ κατὰ φρένα τύψε βαθεῑαν», Ομ. Ιλ.) β) (για την καρδιά) πάλλομαι ορμητικά, ιδίως από φόβο («ἱνατί οὐκ ἐσθίεις; καὶ ἱνατί τύπτει σε ἡ καρδία σου;», ΠΔ)
8. μέσ. τύπτομαι
α) χτυπιέμαι και, ειδικότερα, χτυπώ το στήθος μου από θλίψη, στηθοκοπιέμαι
β) (με αιτ.) θρηνώ κάποιον («τὸν δὲ τύπτονται», Ηρόδ.)
γ) (με σύστοιχη αιτ.) κάνω πληγές, πληγώνομαι («τυπτόμενος πολλάς», Αριστοφ.).
[ΕΤΥΜΟΛ. Το ρ. τύπ-τω (< τυπ-jω, πρβλ. κλέπ-τω < κλέπ-jω) ανάγεται στη μηδενισμένη βαθμίδα της ΙΕ ρίζας (s)teup- «σπρώχνω, ωθώ» (πρβλ. και λ. στύπος [Ι]) και συνδέεται με αρχ. ινδ. tupati «χτυπώ, πληγώνω», αρχ. σλαβ. tŭpati «κτύπος της καρδιάς», tŭpŭtŭ «θόρυβος». Από τα παρ. του ρ. τύπτω, η λ. τύπος, εκτός από την αρχική σημ. «κτύπος», έλαβε ειδικότερες σημ., όπως: «αποτύπωμα», «σχήμα, μορφή» «μήτρα, καλούπι», «πρότυπο, υπόδειγμα», «χαρακτήρας, τρόπος συμπεριφοράς» (για τις σημ. βλ. λ. τύπος) και χρησιμοποιήθηκε ευρύτατα στο τεχνικό λεξιλόγιο].
Greek Monotonic
τύπτω: (√ΤῨΠ), Επικ. παρατ. τύπτον· μέλ. τύψω, Αττ. τυπτήσω· αόρ. ἔτυψα, μεταγεν. ἐτύπτησα — Παθ., αόρ. ἐτύφθην, αόρ. βʹ ἐτύπην [ῠ]· μέλ. τῠπήσομαι· απαρ. παρακ. τετύφθαι·
I. 1. χτυπώ, πλήττω, σε Ομήρ. Ιλ. κ.λπ.· ἅλα τύπτον ἐρετμοῖς, σε Ομήρ. Οδ.· ἴχνια τύπτιν, περπατά στα ίχνη του, σε Ομήρ. Ιλ.· απόλ., Ζέφυρος λαίλαπι τύπτων, ο δυτικός άνεμος χτυπά με μανία, στο ίδ.
2. μεταφ., ἄχος κατὰ φρένα τύψε, μεγάλη θλίψη πλήγωσε την καρδιά του βαθιά, στο ίδ.· ἡ ἀληθείη ἔτυψε Καμβύσεα, σε Ηρόδ. κ.λπ.
II. Μέσ. όπως το κόπτομαι, Λατ. plangor, χτυπώ τα στήθη μου από θλίψη, στον ίδ.· με αιτ. προσ., θρηνώ για κάποιον, στον ίδ.
III. 1. Παθ., χτυπούμαι, πλήττομαι, τραυματίζομαι, σε Όμηρ. κ.λπ.· δέχομαι προσβολή, σε Ξεν.
2. με σύστ. αντ., λαμβάνω πληγές, χτυπήματα, ἕλκεα, ὅσσ' ἐτύπη, σε Ομήρ. Ιλ.· τύπτομαι πολλὰς (ενν. πληγάς), δέχομαι πολλά χτυπήματα, σε Αριστοφ.· ομοίως, με δοτ. καιρίῃ (ενν. πληγῇ) τετύφθαι, σε Ηρόδ.
Russian (Dvoretsky)
τύπτω: (fut. τυπτήσω, aor. 1 ἔτυψα - Arst. ἐτύπτησα, aor. 2 ἔτῠπον; pass.: aor. 1 ἐτύφθην, aor. 2 ἐτύπην с ῠ, pf. τέτυμμαι - поздн. τετύπτημαι; inf. pf. pass. τετύφθαι)
1) бить, ударять (ῥοπάλοισιν, sc. ὄνον Hom.): σκήπτρῳ τυπείς Soph. получив удар палкой; τ. τινὰ ἐπὶ κόρρης Plat. дать кому-л. пощечину; τύπτεσθαι μάστιγι πεντήκοντα πληγάς Aeschin. получать пятьдесят ударов кнутом; τὸν πρόσωπον τύπτεσθαι Plut. наносить себе удары в лицо (в знак скорби); ἅλα τ. ἐρετμοῖς Hom. ударять море веслами, т. е. грести; τ. χθόνα μετώπῳ Hom. хлопнуться о землю лбом; ἴχνια τ. πόδεσσι Hom. спешить по (чьим-л.) следам;
2) поражать, ранить (ξίφεσίν τε καὶ ἔγχεσιν Hom.; τὴν συνείδησίν τινος NT): γαστέρα и κατὰ γαστέρα τ. Hom. ранить в живот; καιρίῃ (sc. πληγῇ) τετύφθαι Her. быть смертельно раненым; πλευρὰ φασγάνῳ τυπείς Eur. раненный мечом в бок; τοῖς λίθοις τ. τινά Polyb. поражать кого-л. камнями, т. е. метать в кого-л. камни;
3) жалить, колоть (τινά Anacr.; πόδα τινός Theocr.; ὑπὸ σφηκῶν τύπτεσθαι Xen.);
4) перен. поражать, глубоко задевать: τὸν δ᾽ ἄχος ὀξὺ κατὰ φρένα τύψε Hom. острая боль пронзила его душу; ἡ ἀληθηΐη τῶν λόγων ἔτυψε (τὸν Καμβύσεα) Her. правдивость этих слов сразу осенила Камбиса; ξυμφορᾷ τετυμμένος Aesch. постигнутый несчастьем;
5) (об ударах, ранах и т. п.) наносить, причинять (ἕλκεα Hom.);
6) med. (с нанесением себе ударов) сокрушаться, предаваться скорби Her.: τύπτεσθαί τινα Her. горестно оплакивать кого-л.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
τύπτω, aor. ἔτυψα, soms ἔτυπον, pass. ἐτύπην, laat ook ἐτύφθην; perf. med. τέτυμμαι, laat ook τετύπτημαι fut. τυπτήσω act. slaan, stoten, treffen, met acc.; overdr. pijn doen:; τὸν δ ’ ἄχος ὀξὺ κατὰ φρένα τύψε βαθεῖαν hem raakte een scherp verdriet diep in zijn hart Il. 19.125; Καμβύσεα ἔτυψε ἡ ἀληθείη de waarheid drong met een klap tot Cambyses door Hdt. 3.64.1; van dieren steken:; ὑπὸ πολλῶν ( σφηκῶν ) τύπτεσθαι door vele wespen gestoken worden Xen. Hell. 4.2.12; van planten prikken:. τὸν πόδα κάκτος ἔτυψε een cactus prikte in zijn voet Theocr. Id. 10.4. med. zich slaan (als teken van rouw).
Middle Liddell
[Root !τυπ]
I. to beat, strike, smite, Il., etc.; ἅλα τύπτον ἐρετμοῖς Od.; ἴχνια τύπτειν to tread in his very track, Il.:—absol., Ζέφυρος λαίλαπι τύπτων the west wind beating, lashing with fury, Il.
2. metaph., ἄχος κατὰ φρένα τύψε sharp grief smote him to the heart, Il.; ἡ ἀληθηίη ἔτυψε Καμβύσεα Hdt., etc.
II. Mid., like κόπτομαι, Lat. plangor, to beat one's breast for grief, Hdt.; c. acc. pers. to mourn for a person, Hdt.
III. Pass. to be beaten, struck or wounded, Hom., etc.; to be stung, Xen.
2. c. acc. cogn. to receive blows or wounds, ἕλκεα, ὅσσ' ἐτύπη Il.; τύπτομαι πολλάς (sc. πληγάς) I get many blows, Ar.; so c. dat., καιρίηι (sc. πληγῆι) τετύφθαι Hdt.
Frisk Etymology German
τύπτω: {túptō}
Forms: Aor. τύψαι, auch τυπεῖν (E. in lyr.), τυπτῆσαι (sp.), Pass. τυπῆναι, auch τυφθῆναι und τυπτηθῆναι (sp.), Perf.Pass. τέτυμμαι (alles seit Il.), Fut. τυπτήσω (att.), τύψω (sp.), Perf. Akt. τετύπτηκα (Philostr., Poll.), τέτυφα (Theodos.), Ptz. τετύποντες? (Kall.; Schwyzer 749),
Grammar: v.
Meaning: ‘mit einer Waffe, einem Stock u. dgl. stoßen, stechen, schlagen’. Zum Gebrauch bei Homer Trümpy Fachausdrücke 98 ff.; zum Suppletivsystem τύπτω : ἐπάταξα : πέπληγα Bloch Suppl. Verba 83 ff.
Composita : auch m. προ-, κατα- u.a.
Derivative: Zahlreiche Ableitungen. A. τύπος m. ‘Stoß, Schlag; Gepräge, erhabene Arbeit, Relief, Umriß, Gestalt; Abbild, Vorbild, Typus (nachhom.); zur Bed.geschichte Lippold Jb. d. deut. arch. Inst. 40, 206ff.; Roux Rev. ét. anc. 63, 5ff. (m. weiterer Lit.). Oft als Hinterglied, z.B. ἀντίτυπος ‘einen Gegenstoß verursachend, zurückschlagend, wider- hallend, widerspenstig, hart; ein Abbild enthaltend, entsprechend’, Subst. n. und m. Abbild (ion. att.) mit ἀντιτυπία, -έω, -ής, -ησις. Davon 1. Demin. τυπίον, -ίδιον n. kleines Vorbild (hell. Inschr.), -άριον n. kleine Figur (Tz.). 2. -ίς f. Keule, Hammer (A. R., Kall. u. a.; wie κοπίς u. a.; Chantraine Form. 338), -άς f. ib. (S. Fr. 844, H.; wie λεπάς u.a.). 3. -ετός m. = κοπετός (D. H.), -ητός ib. (Epigramm). 4. τύπης· πλήκτης (H. Theognost.; wohl für -της). 5. -ίας χαλκός gehämmertes Kupfer (Poll.; Gegensatz τροχίας). 6. -ικός, Adv. -ικῶς flgürlich, vorbildlich, eindrucksfähig (Plu., Gal., Ep. Kor. u.a.), -ώδης die Grundzüge enthaltend, im Umriss (Arist., Str. usw.). Verba: 7. -όομαι, -όω,sehr oft m. Präfix, z.B. ἀνα-, ἀντι-, ἐκ-, ἐν-, ὑπο-, ‘einen Eindruck empfangen, geformt werden; formen, bilden, modellieren’ (ion. att.) mit -ωσις, -ωμα, -ωτής, -ωτός, -ωτικός (ἀνα- ~ usw.). 8. -άζομαι = όομαι (Opp.); -άζειν· κόπτειν mit -αστήριον· τὸ τῶν ἁλιέων στυμνίον H. — B. τυπή f. Hieb, Stoß (Ε 887, A. R., Nik.; Porzig Satzinhalte 232); τύμμα n. Hieb, Stich, Wunde (Hp., A, Arist. usw.); τύψις m. das Schlagen, Wunde (J., Nik.), ὑπό- ~ techn. Ausdruck unklarer Bed. (Delos IIa). — C. Zu bemerken noch ἐντυπὰς (Adv.) κεκαλυμμένος mit den Umrissen hervortretend, d.h. straff, dicht eingehüllt (Ω 163; ähnlich A. R., Q.S.; = ὥστε τὸν τύπον τοῦ σώματος φαίνεσθαι II.); dazu ἐντυπαδία· ὅταν τῳ̃ ἱματίῳ τὴν χεῖρα πρὸς πρόσωπα κατειλημμένος στήσῃ H. (richtig?, vgl. Latte z. St.); vgl. ἔντυπος geprägt, gemünzt (ἀργύριον Poll.), eindrucksfähig (Phot.). ἐντυπόομαι, -όω eine Prägung erhalten, einprägen (Arist., hell. u. sp.), ἐντετύπασται er ist eingehüllt (Pisidien). Mit verbaler Beziehung προτυπής vordringend (Plot.; H. R. Schwyzer Mus. Helv. 20, 190 ff.); ὀροτύπος den Berg schlagend (ὕδωρ; A. Th. 85 [lyr.]), ὄρει- (ὀρεο-, ὀροι-)τύποι pl. Bergarbeiter mit -ία, -ίη (Hp., Thphr., Nik. u.a.). — Zu τύμπανον s. bes.
Etymology : Regelmäßiges, auf der Tiefstufe aufgebautes Paradigma mit idg. Verankerung: aind. tupáti, tumpáti, tópati usw. verletzen (Dhp.), aksl. tъpati ‘pochen (Herz)’, tъpъtъ ’ψόφος’,russ. tópot Stampfen. Hinzu kommen verschiedene Formen mit anl. s- in wechselnden Bedd.: aind. pra-stumpati mit den Hörnern stoßen (Gramm.), lat. stupeō betäubt, erstarrt sein, staunen, stuprum Entehrung (eig. *Betäubung’?), wohl auch στύπος (s.d.) u.a.; WP. 2, 618f., Pok. 1034, W.-Hofmann, Vasmer und Mayrhofer s.vv.
Page 2,945-946
Chinese
原文音譯:tÚptw 替普拖
詞類次數:動詞(14)
原文字根:打 相當於: (נָכָה)
字義溯源:重擊*,(用短棒或拳頭)連續擊打,打,動手打,毆打,捶著,擊打,刺,傷,捶。參讀 (δέρω) (εἶδος)同義字
同源字:1) (ἀντίτυπος)相當的 2) (ἐντυπόω)打印 3) (τυμπανίζω)用刑具拷問 4) (τυπικῶς)典型的 5) (τυπικῶς / τύπος)印模 6) (τύπτω)重擊 7) (ὑποτύπωσις)規範
出現次數:總共(13);太(2);可(1);路(4);徒(5);林前(1)
譯字彙編:
1) 打(8) 太27:30; 可15:19; 路6:29; 路12:45; 徒21:32; 徒23:2; 徒23:3; 徒23:3;
2) 捶著(2) 路18:13; 路23:48;
3) 傷了(1) 林前8:12;
4) 毆打(1) 徒18:17;
5) 動手打(1) 太24:49