κινέω
Οὐκ ἔστιν οὐδείς, ὅστις οὐχ αὑτῷ φίλος → Nemo est, amicus ipse qui non sit sibi → Den gibt es nicht, der nicht sich selber wäre Freund
English (LSJ)
A aor. ἐκίνησα, Ep. κίνησα Il.23.730, etc.:—Med. and Pass., fut. κινήσομαι (in pass. sense) Pl.Tht.182c, D.9.51, κινηθήσομαι Ar.Ra. 796, Pl.R. 545d, etc.: aor. Med. (Ep.) κινήσαντο Opp.C.2.582: aor. Pass. ἐκινήθην, Ep.3pl. ἐκίνηθεν Il.16.280: (cf. κίω):—set in motion, ἄγε κινήσας, of Hermes leading the souls, Od.24.5; simply, move, οὐδέ τι κινῆσαι μελέων ἦν 8.298; κ. θύρην 22.394; κ. κάρη Il.17.442, etc.; Ζέφυρος κ. λήϊον 2.147; κ. ὄμμα S.Ph.866; ναῦς ἐκίνησεν πόδα E.Hec.940 (lyr.), etc.; σκληρὰ ἡ γῆ ἔσται κινεῖν, i.e. plough, X.Oec.16.11; κ. δόρυ, of a warrior about to attack, E.Andr.607; κ. στρατιάν Id.Rh.18 (anap.); κ. ὅπλα Th.1.82; κ. σκάφην rock a cradle, Phylarch.36 J.
b in later Gr., set in motion a process of law, etc., PKlein.Form.405, etc.
2 remove a thing from its place, ἀνδριάντα Hdt.1.183; γῆς ὅρια Pl.Lg. 842e; κ. τι τῶν ἀκινήτων meddle with things sacred, Hdt.6.134, cf. S.Ant.1061, Th.4.98; κ. τὰ χρήματα ἐς ἄλλο τι apply them to an alien purpose, Id.2.24; κ. τῶν χρημάτων Id.1.143, 6.70; κ. τὸ στρατόπεδον X.An.6.4.27, etc. (κινεῖν alone, Plb.2.54.2, cf. LXX Ge.20.1, Plu.Dio 27); change, innovate, νόμαια Hdt.3.80; τοὺς πατρίους νόμους Arist. Pol.1268b28; τῶν κειμένων νόμων Zaleuc. ap. Stob.4.2.19:—Pass., νόμιμα κινούμενα Pl.Lg.797b; ἰατρικὴ κινηθεῖσα παρὰ τὰ πάτρια Arist. Pol.1268b35: so abs. in Act., change treatment, ib.1286a13.
3 Gramm., inflect, τὰ ῥήματα ἐκίνει τὸ τέλος A.D.Pron.104.15:—more usually in Pass., κατὰ τὸ τέλος κινεῖσθαι ib.104.10.
4 alter a manuscript reading, Str.7.3.4.
II disturb, of a wasps' nest, τοὺς δ' εἴ πέρ τις… κινήσῃ ἀέκων Il.16.264; arouse, κ. τινὰ ἐξ ὕπνου E.Ba.690; urge on, φόβος κ. τινά A.Ch.289; φυγάδα πρόδρομον κινήσασα having driven him in headlong flight, S.Ant.109 (lyr.); κ. ἐπιρρόθοις κακοῖσιν attack, assail, ib.413; μήτηρ κ. κραδίαν, κ. δὲ χόλον E.Med.99 (anap.); ἐάν με κινῇς καὶ ποιήσῃς τὴν χολὴν… ζέσαι Anaxipp.2; κ. τινά incite or stir one up to speak, Pl.R. 329e, Ly.223a, X.Mem.4.2.2; κ. τὰ πολλὰ καὶ ἄτοπα stir up… questions, Pl.Tht.163a; call in question an assumption, τὰ μέγιστα κ. τῶν μαθηματικῶν Arist.Cael.271b11, cf. Phld.Sign.27; κ. τὸ τὰ ἄκρα… ἀνταίρειν Str.2.1.12, cf. Plot.2.1.6; ὁ κινῶν [τὰ φαινόμενα] λόγος S.E.M.8.360:—Pass., S.OC1526; κινεῖται γὰρ εὐθύς μοι χολή my bile is stirred, Pherecr.69.5; κεκινῆσθαι πρός τι X.Oec.8.1.
2 set going, cause, call forth, φθέγματα S.El.18; πατρὸς στόμα Id.OC 1276; μῦθον E.El.302; λόγον περί τινος Pl.R. 450a; πάντα κ. λόγον Id.Phlb.15e; κ. ὀδύνην S.Tr.974 (anap.); κακά Id.OT636; πάθος Phld. Mus.p.4 K.; πόλεμον, πολέμους, Th.6.34, Pl.R. 566e; Ἐμπεδοκλέα… πρῶτον ῥητορικὴν κεκινηκέναι Arist.Fr.65.
3 Medic., κ. οὔρησιν, οὖρα, Dsc.2.109, 127; κοιλίαν ib.6.
4 sens. obsc., κ. γυναῖκα Eup.233.3 (nisi leg. ἐβίνουν), cf.Ar.Ach.1052 (v.l.), Eq.364, Nu.1103 (lyr., Pass.), al., AP11.7 (Nicander); κ. τὰ σκέλεα Herod.5.2.
5 phrases: κινεῖν πᾶν χρῆμα = turn every stone, try every way, Hdt.5.96; μὴ κινεῖν εὖ κείμενον = 'let sleeping dogs lie', Pl.Phlb. 15c; μὴ κίνει Καμάριναν, ἀκίνητος γὰρ ἀμείνων Orac. ap. St.Byz.; κινεῦντα μηδὲ κάρφος 'not stirring a finger', Herod.3.67, cf. 1.55; μηδ' ὀδόντα κινῆσαι Id.3.49; κ. τὸν ἀπ' ἴρας πύματον λίθον 'play the last card', Alc.82 (s.v.l.).
6 in Law, πολιτικῶς κ. κατά τινος employ civil action against, Cod.Just.4.20.13.1.
B Pass., to be put in motion, go, Il.1.47; νηθεὶς ἐπῄει dub. in Pi.Fr.101: generally, to be moved, stir, κινήθη ἀγορή, ἐκίνηθεν φάλαγγες, Il.2.144, 16.280; of an earthquake, Δῆλος ἐκινήθη Hdt.6.98, Th.2.8; θύελλα κινηθεῖσα S.OC1660; τί κεκίνηται; what motion is this? E.Andr.1226 (anap.); κινεῖσθαι, opp. ἑστάναι, motion, opp. rest, Pl. Sph.250b, etc.; ὥσπερ χορδαὶ ἐν λύρᾳ συμπαθῶς κινηθεῖσαι vibrating in unison, Plot.4.4.8.
2 of persons, to be moved, be stirred, ὁ κεκινημένος = one who is agitated, excited, Pl.Phdr.245b, cf. Vett.Val.45.25, al.; κ. παθητικῶς Phld.Rh.1.193 S.
3 of dancing, κ. τῷ σώματι Pl.Lg.656a.
4 move forward, of soldiers, S.OC1371, E.Rh.139, Ph.107; but κ. ἐκ τῆς τάξεως leave the ranks, X.HG2.1.22.
5 to be disturbed or be in rebellion, D.C.39.54, 42.15, al.
6 κεκινημένος περί τι, Lat. versatus in... Pl.Lg.908d.
Quotes
Δῶς μοι πᾶ στῶ καὶ τὰν γᾶν κινάσω Give me a place to stand and I'll move the earth
Archimedes, quoted in Pappus' Συναγωγή 8.1060
German (Pape)
[Seite 1440] (vgl. κίω), gehen machen, in Bewegung setzen, Od. 24, 5, bewegen; οὐδέ τι κινῆσαι μελέων ἦν οὐδ' ἀναεῖραι Od. 8, 298; öfter κάρη κινεῖν, das Haupt bewegen, schütteln, als Zeichen des Unwillens u. Zorns; κινηθεὶς ἐπῄει Pind. frg. 70; φόβος κινεῖ, ταράσσει καὶ διώκεται δέμας Aesch. Ch. 287; κινεῖ γὰρ ἁνὴρ ὄμμα Soph. Phil. 854; τὸν λεύκασπιν ἄνδρα ὀξυτέρῳ κινήσασα χαλινῷ Ant. 109, in die Flucht treiben; pass., θύελλα κινηθεῖσα O. C. 1656; μόλις γεραιὰ κινοῦσαι μέλη Eur. Suppl. 172; πόδα Bacch. 764; δόρυ Andr. 607 (wie ὅπλα, eigtl. die Waffen in Bewegung setzen, Thuc. 1, 82; vgl. Dem. 17, 16) u. öfter; im med., τάχ' ἂν στρατὸς κινοῖτο ἀκούσας νυκτέρους ἐκκλησίας Rhes. 139; in Prosa, in mancherlei Verbindungen; von der Stelle rücken, ἀνδριάντα Her. 1, 183; γῆς ὅρια Plat. Legg. VIII, 842 e; im med. oder pass. sich bewegen, im Gegensatz von ἑστάναι, Rep. IV, 436 c, wie κινούμενα καὶ ἑστῶτα Theaet. 181 e; bes. von Tanzbewegungen, vgl. Legg. VII, 800 a; c. accus., αἰσχύνονται τοιαῦτα τῷ σώματι κινεῖσθαι, so Etwas zu tanzen, II, 656 a; übh. gehen, Il. 1, 47 u. öfter; ὡς μηδεὶς κινήσοιτο ἐκ τῆς τάξεως Xen. Hell. 2, 1, 22; – κινεῖν τὰ χρήματα ἐς ἄλλο τι, das deponirte Geld zu etwas Anderem verwenden, Thuc. 2, 24, wie τῶν χρημάτων κινεῖν, das Geld angreifen, 1, 143, vgl. 6, 70; χρήματα κινεῖν ἱερά Dem. 24, 179; App. B. C. 2, 41; – γῆ κεκινημένη, umgeackert, Xen. Cyn. 5, 18; – πᾶν χρῆμα κινεῖν, ὅπως –, Alles in Bewegung setzen, Her. 5, 96; πάντα λόγον κινεῖν Plat. Phileb. 15 e Conv. 198 e; vgl. ὅσον λόγον πάλιν κινεῖτε περὶ τῆς πολιτείας Rep. V, 540 a; – μὴ κινήσῃς ἀγρίαν ὀδύνην πατρός, rege nicht auf, Soph. Trach. 974; ἴδια κινοῦντες κακά O. R. 636; ἐγερτὶ κινῶν ἄνδρ' ἀνὴρ ἐπιῤῥόθοις κακοῖσι, aufregen durch Schmähungen, Ant. 409; – ἃ δ' ἐξάγιστα μηδὲ κινεῖται λόγῳ, was nicht durch die Rede bewegt, wovon nicht gesprochen wird, τὰ ἀπόῤῥητα, O. C. 1523, vgl. Ant. 1061; so bes. τὰ ἀκίνητα κινεῖν, sprichwörtlich, Her. 6, 134; Plat. Legg. III, 684 d; – beunruhigen, stören, καὶ δάκνειν Rep. V, 474 d; αὐτὸν ἐκίνουν, ich ließ ihn nicht in Ruhe, 329 d; aufregen, Xen. Mem. 4, 2, 2; ταῦτα κινεῖ, ταῦτα ἐξίστησιν ἀνθρώπους ἑαυτῶν Dem. 21, 72; öfter Plut. u. a. Sp. Dah. pass. aufrührerisch sein, οἱ Γαλάται ἐκινήθησαν αὖθις D. Cass. 40, 17, öfter; τὰ καθεστῶτα κινεῖν Pol. 2, 21, 3. Aehnl. πάντα κινεῖται, es kommt Alles in Aufruhr, wird aufgeregt, Dem. 2, 21, von alten Schäden, die aufbrechen, wie 18, 198. – Νόμαια κινέει πάτρια, verändern, Her. 3, 80; νόμους Plat. u. A. Auch = untersuchen, durchforschen, Ἐμπεδοκλέα πρῶτον τὴν ῥητορικὴν κεκινηκέναι Sext. Emp. adv. math. 7, 6, anregen, u. oft; auch τραγῳδίαν, Plut. Sol. 29. – Κεκινημένος περὶ πᾶσαν τὴν μαγγανείαν, wie versari in, Plat. Legg. X, 908 d. – In obscönem Sinne, = βινέω, Ar. Nubb. 1371 u. öfter; vgl. Luc. parasit. 10; Ep. ad. 86 (XI, 202); οἱ κινούμενοι = κίναιδοι. – Scheinbar intrans. steht es mit Auslassung von στρατόν, Pol. 2, 52, 2, αὖθις ἐκ ποδὸς ἐκίνει, wie im lat. movere; vgl. Plut. Caes. 26.
French (Bailly abrégé)
κινῶ :
f. κινήσω, ao. ἐκίνησα, pf. κεκίνηκα;
I. tr. 1 mouvoir, mettre en mouvement, remuer, agiter, acc. : ὅπλα THC mettre en mouvement, càd prendre sa lance, ses armes ; ◊ prov. κινεῖν πᾶν χρῆμα HDT mettre en mouvement tous les moyens, càd remuer ciel et terre ; ◊ prov. κινεῖν τὰ ἀκίνητα HDT remuer ce qu'il ne faut pas remuer, càd employer tous les moyens ou faire l'impossible;
2 déplacer, changer de place, acc. : ἀνδριάντα HDT une statue ; fig. τὰ χρήματα ἐς ἄλλο τι THC employer de l'argent à qqe autre entreprise ; κινεῖν τῶν χρημάτων THC emporter une partie de l'argent (d'Olympie, etc.);
3 mouvoir ou déplacer violemment, agiter, troubler : σφῆκας IL des guêpes ; fig. φόβος κινεῖ ESCHL la crainte trouble ; presser, poursuivre ; κινεῖν φυγάδα SOPH poursuivre un fugitif, presser sa fuite ; κινεῖν ἐπιρρόθοις κακοῖσιν SOPH assaillir de maux;
4 sans idée de violence pousser légèrement, toucher du doigt;
5 exciter, stimuler : κακά SOPH causer des maux;
6 mettre en mouvement ; produire au dehors : λόγῳ κινεῖν ἐξάγιστα SOPH révéler des mystères sacrés;
7 remuer, bouleverser, changer ; νόμαια πάτρια HDT les coutumes des ancêtres ; τὰ καθεστῶτα ISOCR les coutumes, les institutions, le gouvernement établi;
8 c. βινέω AR;
II. intr. (s.e. στρατόπεδον ou στρατόν) lever le camp, marcher en avant;
Pass.-Moy. (f. κινήσομαι ou κινηθήσομαι et ao. ἐκινήθην au sens Moy.) se mouvoir, càd se mettre en mouvement, s'ébranler en parl. de troupes : κ. ἐκ τῆς τάξεως XÉN se déplacer de son rang, quitter son rang ; en gén. aller, marcher : πρὸς ἄστυ SOPH vers la ville.
Étymologie: R. κιν, développement de la R. κι, mouvoir, > κίω, aller, cf. lat. cio, cieo.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
κινέω [~ κίω] ook praes. κίνυμαι; Aeol. imperat. κίνη, med. κινεῦ; ep. aor. κίνησα, 3 sing. iter. (ἀπο)κινήσασκε; ep. aor. pass. 3 plur. ἐκίνηθεν met acc. bewegen, in beweging zetten:; κάρη het hoofd schudden Il. 17.442; ook pass.:; Δῆλος ἐκινήθη Delos werd door een aardbeving getroffen Thuc. 2.8.3; spreekw.:; κ. πᾶν χρῆμα hemel en aarde bewegen Hdt. 5.96.1; κ. πάντα λόγον elk mogelijk argument in stelling brengen Plat. Smp. 198e; seks. neuken, ook pass. tot actie bewegen, opruien, prikkelen:; τοὺς δ’ εἴ περ... ὀδίτης κινήσῃ als een voorbijganger hen (wespen) stoort Il. 16.264; κινῶν ἄνδρ ' ἀνὴρ ἐπιρρόθοις κακοῖσιν terwijl de een de ander wakker hield met luide dreigementen Soph. Ant. 413; overdr.:; φόβος κινεῖ, angst brengt hem in verwarring Aeschl. Ch. 289; μὴ κινήσῃς... ὀδύνην wek geen smart op Soph. Tr. 975; ἐξ ὕπνου κινεῖν δέμας iemand uit zijn slaap halen Eur. Ba. 690; πόλεμον κ. oorlog aanwakkeren Thuc. 6.34.3; κ. στάσεις onlusten veroorzaken NT Act. Ap. 24.5; spreekw.:; μὴ κινεῖν εὖ κείμενον geen slapende honden wakker maken Plat. Phlb. 15c; filos. discussie uitlokken, tot discussie prikkelen:. ἐν νῷ εἶχον... τινὰ τῶν πρεσβυτέρων κινεῖν ik was van plan iemand van de ouderen tot een discussie te verlokken Plat. Lys. 223a; τούτου χάριν τὰ πολλὰ καὶ ἄτοπα ταῦτα ἐκινήσαμεν daarom hebben wij die vele vreemde zaken naar voren gebracht Plat. Tht. 163a. van zijn plaats halen, verwijderen:; μὴ κινέειν τὸν ἀνδριάντα het standbeeld niet te verwijderen Hdt. 1.183.3; κινεῖν τὸ στρατόπεδον het legerkamp opbreken Xen. An. 6.4.27; overdr. veranderen, wijzigen:; τὰ χρήματα ἐς ἄλλο τι κ. het geld voor een ander doel besteden Thuc. 2.24.1; τοὺς πατρίους νόμους κ. de wetten van de voorouders wijzigen Aristot. Pol. 1268b28; abs:.: κινεῖν ἔξεστι τοῖς ἰατροῖς de artsen mogen hun behandeling veranderen Aristot. Pol. 1286a13. med.-pass., intrans. zich bewegen:; κινήθη ἀγορή de vergadering raakte in rep en roer Il. 2.144; τὰ σφέτερα αὐτῶν κινούμενα de onrustige situatie in eigen gebied Thuc. 4.76.4; προεῖπεν ὡς μηδεὶς κινήσοιτο ἐκ τῆς τάξεως hij beval dat niemand zijn post mocht verlaten Xen. Hell. 2.1.22; overdr..; κεκινημένος gepassioneerd Plat. Phaedr. 245b; κεκινημένος περί ervaren in. zich bewegen, voortgaan:. εἴπερ οἵδε κινοῦνται λόχοι πρὸς ἄστυ Θήβης als deze afdelingen naar de binnenstad van Thebe gaan Soph. OC. 1371.
Russian (Dvoretsky)
κῑνέω:
1 двигать, шевелить (μέλεα Hom.; καὶ χεῖράς τε καὶ τὴν κεφαλήν Plat.; τῷ δακτύλῳ NT): κ. κάρη Hom. или κεφαλήν NT качать головой; κ. ὄμμα Soph. и ὄμματα Arst. открывать глаза; κ. πόδα Eur. отправляться, уходить; κ. δόρυ Eur. брать в руки копье, т. е. начать воевать; κ. ὅπλα Thuc. браться за оружие; χορδὰς κ. Arst. ударять по струнам; κ. πᾶν χρῆμα Her. и κ. πάντα λόγον (или κάλων) Plat. пускать в ход все средства; μὴ κ. τὰ ἀκίνητα Plat. погов. не двигать недвижимого, т. е. не касаться неприкосновенного; κινήθη ἀγορή Hom. собрание двинулось; Δῆλος ἐκινήθη Her. Делос содрогнулся; προεῖπεν ὡς μηδεὶς κινήσοιτο ἐκ τῆς τάξεως Xen. (Лисандр) приказал, чтобы никто не уходил из строя; αὐτοῦ κινηθέντος Hom. когда он шел; κινεῖσθαι πρὸς ἄστυ Θήβης Soph. двигаться на город Фивы; ἐν ὀρχήσει κινεῖσθαι Plat. носиться в пляске, плясать; ἐκινήθη ἡ πόλις ὅλη NT весь город пришел в движение; περὶ πᾶσαν τὴν μαγγανείαν κεκινημένοι Plat. возящиеся со всяческим колдовством; филос. τὸ πρῶτον κινοῦν ἀκίνητον Arst. движущее, но неподвижное первоначало;
2 прикасаться, трогать, сдвигать с места (ἀνδριάντα Her.; λυχνίαν ἐκ τόπου τινός NT); передвигать, перемещать (γῆς ὅρια Plat.); переносить, снимать (τὸ στρατόπεδον Xen.): κ. τὰ χρήματα ἐς ἄλλο τι Thuc. употребить деньги на иные цели;
3 трогать, подталкивать: εἶπον κινήσας αὐτόν Plat. дотронувшись до него, я спросил;
4 волновать, раздражать (σφῆκας Hom.);
5 тревожить, бередить (ὀδύνην Soph.);
6 будить, пробуждать (τινα ἐξ ὕπνου Eur.);
7 обращать в бегство, гнать, преследовать (φῶτα φυγάδα Soph.);
8 преследовать, угнетать, мучить (φόβος κινεῖ Aesch.);
9 возбуждать, побуждать (ἐπιρρόθοις κακοῖσίν τινα Soph.; τὸ ὀρεκτόν Arst.): στάσιν κ. Arst. поднимать восстание; κ. χόλον Eur. вызывать гнев; κ. κακά Soph. причинять бедствия;
10 делать явным, обнаруживать, разглашать (ἃ ἐξάγιστα λόγῳ Soph.);
11 опрокидывать, ломать, изменять, нарушать (νόμαια πάτρια Her.; τοὺς πατρίους νόμους Arst.; τὰ καθεστῶτα Isocr.): φάρμακα τὴν κοιλίαν κινοῦντα Arst. слабительные средства;
12 трогаться с места, сниматься (κινῆσας ἐκεῖθεν, ὑπερέβαλλε τὰ Λιγγονικά, sc. ὁ Καῖσαρ Plut.);
13 = βινέω Arph.;
14 вспахивать, обрабатывать (γῆ κεκινημένη Xen.);
15 двигать вперед, преобразовывать, перерабатывать (τραγῳδίαν Plut.; τὴν ῥητορικήν Sext.).
Greek (Liddell-Scott)
κῑνέω: μέλλ. -ήσω, Ἀττ.: ἀόρ. ἐκίνησα, Ἐπικ. κίνησα Ἰλ. Ψ. 730, κτλ. ― Μέσ. καὶ Παθ., μέλλ. κινήσομαι (ἐπὶ παθητ. σημασ.) Πλάτ. Θεαίτ. 182C, κτλ.· ὡσαύτως -ηθήσομαι Ἀριστοφ. Βάτρ. 796, Πλάτ. Πολ. 545D, Δημ. 124. 11, κτλ.· ἀόριστ. μέσ. (Ἐπικ.) κινήσαντο Ὀππ. Κυν. 2. 582· ἀόρ. παθ. ἐκινήθην Ἀττ., Ἐπικ. γ΄ πληθ. ἐκίνηθεν Ἰλ. Π. 280. πρκμ. κεκίνημαι Ἀττ. (Ἐκ τῆς √ΚΙ, κίω, πηγαίνω, ἥτις γίνεται μεταβατικὴ ἐν τῷ κινέω, κίνυμαι· πρβλ. Σανσκρ. śi (acuere), śin-utê (κίνυται)· Λατ. ci-o, ci-eo, ci-tus, ex-ci-to, κτλ. καὶ ἴσως κῖκυς, κικύω) ῑ ἐν τῷ κινέω, κίνυμαι, κινύσσομαι, κίνυγμα, κτλ.· ἀλλὰ ῐ ἐν τῷ κινάθισμα. Κάμνω τι νὰ κινηθῇ, ἄγε κινήσας, ἐπὶ τοῦ Ἑρμοῦ ὁδηγοῦντος τὰς ψυχάς, Ὀδ. Ω. 5· καὶ οὕτως ἁπλῶς κινῶ, οὐδέ τι κινῆσαι μελέων ἦν Θ. 298· κ. θύρας Χ. 394· κ. κάρη Ἰλ. Ρ. 442, κτλ.· Ζέφυρος κ. λήϊον Β. 147· κ. ὄμμα Σοφ. Φιλ. 866· πόδα Εὐρ. Ἑκ. 940, κτλ.· κ. γῆν, δηλ. ἀροτριῶ αὐτήν, Ξεν. Οἰκ. 16, 11· κ. δόρυ, ἐπὶ πολεμιστοῦ μέλλοντος νὰ προσβάλῃ τινά, Εὐρ. Ἀνδρ. 607· οὕτω, κ. στρατιὰν ὁ αὐτ. ἐν Ρήσ. 19, πρβλ. Φοιν. 107· κ. ὅπλα Θουκ. 1. 82, Δημ. 216. 8. 2) κινῶ ἢ μετακινῶ τι ἐκ τῆς θέσεώς του, ἀνδριάντα Ἡρόδ. 6. 183· γῆς ὅρια Πλάτ. Νόμ. 842E· κ. τὰ ἀκίνητα, ἀναμιγνύομαι εἰς πράγματα ἱερὰ, Ἡρόδ. 6. 134, πρβλ. Σοφ. Ο. Κ. 1526, Ἀντ. 1061, Θουκ. 4. 98· οὕτω, κ. τὰ χρήματα ἐς ἄλλο τι, μεταχειρίζομαι αὐτὰ εἰς ἄλλον σκοπόν, ὁ αὐτ. 2. 24· κ. τῶν χρημάτων ὁ αὐτ. 1. 143., 6. 70· ― κ. τὸ στρατόπεδον, Λατ. castra movere, Ξεν. Ἀν. 6. 4, 27, κτλ.· (κινεῖν μόνον, Πολύβ. 2. 54, 2, κτλ.)· ― μεταβάλλω, νεωτερίζω, μετατρέπω ἐπὶ τὸ νεώτερον, τὰ νόμαια Ἡρόδ. 3. 80· καὶ ἀπολ., κάμνω μεταβολήν, Ἀριστ. Πολιτικ. 3. 15, 4. ΙΙ. διαταράττω, ἐπὶ φωλεᾶς σφηκῶν, τοὺς δ’ εἴπερ τις... κινήσῃ ἀέκων Ἰλ. Π. 264· κ. τινα ἐξ ὕπνου Εὐρ. Βάκχ. 690· διεγείρω, φόβος κ. τινα Αἰσχύλ. Χο. 289· φυγάδα πρόδρομον κινήσασα, ἐξωθήσασα αὐτὸν εἰς ταχεῖαν φυγήν, Σοφ. Ἀντ. 109· κ. ἐπιρρόθοις κακοῖς, προσβάλλω, ἐπιτίθεμαι, αὐτόθι 413 (πρβλ. ἐξίστημι). μάτηρ κ. κραδίαν, κινεῖ δὲ χόλον Εὐρ. Μήδ. 99· ἐάν με κινῇς καὶ ποιήσῃς τὴν χολήν... ζέσαι Ἀνάξιππ. ἐν «Ἐπιδ.» 1· κ· τινα, παρακινῶ, παρορμῶ τινα νὰ ὁμιλήσῃ, Πλάτ. Πολ. 329D, Λυσ· 223A, Ξεν. Ἀπομν. 4. 2, 2 (πρβλ. ὑποκινέω)· κ. πολλὰ καὶ ἄτοπα, ὑποκινῶ, προκαλῶ ἐρωτήσεις, Πλάτ. Θεαίτ. 163A. ― Παθ., Σοφ. Ο. Κ. 1527· κινεῖται γὰρ εὐθύς μου χολή, ἡ χολή μου ἀναταράττεται, Φερεκρ. ἐν «Κορ.» 3· κινεῖσθαι πρός τι Ξεν. Οἰκ. 8, 1. 2) θέτω εἰς κίνησιν, παράγω, προξενῶ, ἀρχίζω, προκαλῶ, φθέγματα Σοφ. Ἠλ. 18· στόμα ὁ αὐτ. ἐν Ο. Κ. 1276· μῦθον Εὐρ. Ἠλ. 302· λόγον περί τινος Πλάτ. Πολ. 450A· κ. ὀδύνην Σοφ. Τρ. 676· κακὰ ὁ αὐτ. ἐν Ο. Τ. 636· πόλεμον, πολέμους Θουκ. 6. 34, Πλάτ. Πολ. 566E. 3) Παροιμ., κ. πᾶν χρῆμα, κινῶ πάντα λίθον, δοκιμάζω κατὰ πάντα τρόπον, Ἡρόδ. 5. 96. Β. Παθ., τίθεμαι εἰς κίνησιν, κινοῦμαι, πορεύομαι, Ἰλ. Α. 47· κινηθεὶς ἐπῄει Πινδ. Ἀποσπ. 70· καθόλου, κινοῦμαι, συγκινοῦμαι, ἀναταράττομαι, κινήθη ἀγορή, ἐκίνηθεν φάλαγγες Ἰλ. Β. 144, Π. 280· ἐπὶ σεισμοῦ, ἐκινήθη Δῆλος Ἡρόδ. 6. 98, Θουκ. 2. 8· θύελλα κινηθεῖσα Σοφ. Ο. Κ. 1660· τί κεκίνηται; τί σημαίνει (εἶναι) ἡ κίνησις αὕτη; Εὐρ. Ἀνδρ. 1226· κινούμενα, ἐν κινήσει, Πλάτ. Νόμ. 797Β· ὁ κεκινημένος, ὁ ἐν συγκινήσει ὤν, ἐξεγηγερμένος, ὁ αὐτ. ἐν Φαίδρ. 245Β. 2) ἐπὶ ὀρχήσεως, ὡς τὸ Λατ. moveri, ὁ αὐτ. ἐν Νόμ. 656A, κτλ. 3) κινοῦμαι ἐμπρός, ἐπὶ στρατιωτῶν, Σοφ. Ο. Κ. 1371, Εὐρ. Ρῆσ. 139, Φοίν. 109, Ξεν., κλ. 4) διατελῶ ἐν κινήσει ἢ ἐν ἀποστασίᾳ, Δίων Κ. 5) κεκινημένος περί τι, Λατ. versatus in..., Πλάτ. 908D.
English (Slater)
κῑνέω
a move, speed ἐν δ' ὁ παγκρατὴς κεραυνὸς ἀμπνέων πῦρ κεκίνη[ται τό τ] Ἐνυαλίου ἔγχος Δ. 2. 16.
b met., excite δελφῖνος, τὸν μὲν ἀκύμονος ἐν πόντου πελάγει αὐλῶν ἐκίνησ' ἐρατὸν μέλος fr. 140b. 17. [v. περιδινέω]
Spanish
English (Strong)
from kio (poetic for eimi, to go); to stir (transitively), literally or figuratively: (re-)move(-r), way.
English (Thayer)
κίνω; future κινήσω; 1st aorist infinitive κινῆσαι; passive, present κινοῦμαι; 1st aorist ἐκινήθην; (from κίω, poetic for ἸΩ, εἰμί, Curtius, § 57; hence)
1. properly, to cause to go, i. e. to move, set in motion (from Homer down);
a. properly, in passive (cf. Winer's Grammar, 252 (237)) to be moved, move: of that motion which is evidence of life, κινεῖν δακτύλῳ φορτία, to move burdens with a finger, τήν κεφαλήν, to move to and fro (A. V. wag) (expressive of derision), Sept. for רֹאשׁ הֵנִיעַ), to move from a place, to remove: τί ἐκ τοῦ τόπου, ἐκ τῶν τόπων, passive, to move i. e. excite: στάσιν, a riot, disturbance, στάσις, 2); ταραχήν, Josephus, b. j. 2,9, 4); τήν πόλιν, to throw into commotion, passive, μετακινέω, συγκινέω.)
Greek Monotonic
κῑνέω: μέλ. -ήσω, αόρ. αʹ ἐκίνησα, Επικ. κίνησα — Μέσ. και Παθ., κινήσομαι και -ηθήσομαι, αόρ. αʹ ἐκινήθην, Επικ. γʹ πληθ. ἐκίνηθεν· παρακ. κεκίνημαι·
Α. I. 1. θέτω σε κίνηση, μετακινώ, σε Όμηρ., Αττ.
2. κινώ ή μετατοπίζω ένα πράγμα από τη θέση του, σε Ηρόδ.· κ.τὰ ἀκίνητα, αναμειγνύομαι σε πράγματα ιερά, στον ίδ., Σοφ.· κ. τὰ χρήματα ἐς ἄλλοτι, μεταχειρίζομαι αυτό για άλλο σκοπό, σε Ηρόδ.· κ. τὸ στρατόπεδον, Λατ. castra movere, σε Ξεν.· μεταβάλλω, μετατρέπω, νεωτερίζω, τὰ νόμαια, σε Ηρόδ.
II. διαταράζω, ξεσηκώνω, λέγεται για φωλιά σφηκών, σε Ομήρ. Ιλ.· διεγείρω, εξωθώ, ξεσηκώνω, σε Τραγ. κ.λπ.
III. παράγω, προξενώ, προκαλώ, σε Σοφ. κ.λπ.· παροιμ., κ. πᾶν χρῆμα, κινώ κάθε πέτρα, δοκιμάζω κάθε τρόπο, σε Ηρόδ. Β. 1. Παθ., θέτω σε κίνηση, κινούμαι, πορεύομαι, μετακινούμαι, αναταράζομαι, σε Ομήρ. Ιλ., Ηρόδ., Αττ.
2. κινούμαι μπροστά, λέγεται για στράτευμα, σε Σοφ., Ξεν. κ.λπ.
Frisk Etymological English
Grammatical information: v.
Meaning: set in movement, drive away, shake (Il.).
Other forms: Aor. κινῆσαι.
Compounds: often with prefix, e. g. ἀνα-, δια-, μετα-, παρα-, συν-,
Derivatives: κίνημα, κίνησις movement, agitation (IA.) with παρα-κινηματικός (Ph.), κινητικός moving, movable (IA.; Chantraine Étude sur le vocab. gr. 101); κινηθμός movement (Pi.; on the meaning Benveniste Origines 201); κινώ = κίνησις (Emp. 123, 2; after H. Dor.); κινητήρ mover, agitator (h. Hom., Pi.; of Poseidon; cf. Fraenkel Nom. ag. 1, 108; 153; Benveniste Noms d'agent 39 a. 42) with κινητήριος (A.); κινητής id. (Ar., Plb.); κίνηθρον (Poll.), -ητρον (Eust.) spoon (for stirring); κινητήριον brothel (Eup.; from κινεῖν sens. obsc.); - a back-formation from ἀπο-κινεῖν is ἀπόκινος m. name of a comic dance (Com.). - Besides κίνυμαι move oneself, κινέομαι only present-stem (Il.), incid. with ἐν-, ἐπι-, ὑπο- (Q. S.); intensive lengthening is κινύσσομαι be heavily moved, be excited (A. Ch. 196; Schwyzer 716) with κίνυγμα moved, light object, playing ball, toy (A. Pr. 158, anap.).
Origin: IE [Indo-European] [538] *ḱei- set in movement
Etymology: Because of κίνυμαι we must assume for κινέω an older *κινέϜ-ω, for *κι-νευ-μι; the non-present forms κινῆ-σαι etc. are therefore analogical formations. Schwyzer 696 w. n. 5. κι-νυ-μαι, *κι-νευ-μι is an old νυ-present; s. κίω, also σεύω.
See also: s. κίω, auch σεύω.
Middle Liddell
I. pf to set in motion, to move, Hom., Attic
2. to move or remove a thing from its place, Hdt.; κ. τὰ ἀκίνητα to meddle with things sacred, Hdt., Soph.; κ. τὰ χρήματα ἐς ἄλλο τι to apply them to an alien purpose, Hdt.;— κ. τὸ στρατόπεδον, Lat. castra movere, Xen.:— to change, innovate, τὰ νόμαια Hdt.
II. to rouse, disturb, of a wasps' nest, Il.: to stir up, arouse, urge on, Trag., etc.
III. to set agoing, cause, call forth, Soph., etc.:—proverb., κ. πᾶν χρῆμα to turn every stone, try every way, Hdt.
B. Pass. to be put in motion, to be moved, move, stir, Il., Hdt., Attic
2. to move forward, of soldiers, Soph., Xen., etc.
Frisk Etymology German
κινέω: {kīnéō}
Forms: Aor. κινῆσαι,
Grammar: v.
Meaning: in Bewegung setzen, vertreiben, schütteln (seit Il.).
Composita: oft mit Präfix, z. B. ἀνα-, δια-, μετα-, παρα-, συν-,
Derivative: Davon κίνημα, κίνησις Bewegung, Aufregung (ion. att.) mit παρακινηματικός (Ph.), κινητικός bewegend, beweglich (ion. att.; Chantraine Étude sur le vocab. gr. 101); κινηθμός Bewegung (Pi.; zur Bed. Benveniste Origines 201); κινώ = κίνησις (Emp. 123, 2; nach H. dor.); κινητήρ Erreger, Erschütterer (h. Hom., Pi.; von Poseidon; vgl. Fraenkel Nom. ag. 1, 108; 153; Benveniste Noms d'agent 39 u. 42) mit κινητήριος (A.); κινητής ib. (Ar., Plb.); κίνηθρον (Poll.), -ητρον (Eust., Sch.) Rührlöffel; κινητήριον Bordell (Eup.; von κινεῖν sens. obsc.); — eine Rückbildung von ἀποκινεῖν ist ἀπόκινος m. N. eines komischen Tanzes (Kom.). — Daneben κί̄νυμαι sich bewegen, κινέομαι nur Präsensstamm (ep. seit Il.), vereinzelt mit ἐν-, ἐπι-, ὑπο- (Q. S.); intensive Erweiterung davon κινύσσομαι heftig bewegt werden, aufgeregt sein (A. Ch. 196; Schwyzer 716) mit κίνυγμα bewegter, leichter Gegenstand, Spielball (A. Pr. 158, anap.).
Etymology: Wegen κίνυμαι ist für κινέω ein älteres *κινέϝω, wohl für *κινευμι, anzusetzen; die außerpräsentischen Formen κινῆσαι usw. sind somit Analogiebildungen. Schwyzer 696 m. A. 5 u. Lit. In κινυμαι, *κινευμι liegt ein altes νυ-Präsens vor, s. κίω, auch σεύω.
Page 1,855
Chinese
原文音譯:kinšw 企尼哦
詞類次數:動詞(8)
原文字根:攪動 相當於: (נוּעַ)
字義溯源:移動,鼓動,搖,搖動,挪,挪動,激動,動,動作,震動;源自(εἰμί)X*=行走,去)
同源字:1) (ἀμετακίνητος)不可移動的 2) (κινέω)移動 3) (κίνησις)行動 4) (μετακινέω)移到別處去 5) (συγκινέω)共同移動
同義字:1) (κινέω)移動 2) (μεθιστάνω / μεθίστημι)遷移 3) (μεταβαίνω)更換地方 4) (μετατίθημι)遷移,變 5) (φέρω)負擔,攜帶
出現次數:總共(8);太(2);可(1);徒(3);啓(2)
譯字彙編:
1) 搖著(2) 太27:39; 可15:29;
2) 都挪移(1) 啓6:14;
3) 我要⋯挪去(1) 啓2:5;
4) 鼓動(1) 徒24:5;
5) 震動(1) 徒21:30;
6) 動作(1) 徒17:28;
7) 去動(1) 太23:4
Mantoulidis Etymological
Ἀπό ρίζα κι- τοῦ κίω (=προχωρῶ). Θέμα κι + πρόσφυμα νε + ω → κινέω -κινῶ.
Παράγωγα: κίνημα, μετακίνημα, κίνησις, μετακίνησις, κινητέος, κινητέον, μετακινητέον, κινητήρ, κινητήριος, κινητής, κινητικός, κινητός, ἀκίνητος, δυσκίνητος, εὐκίνητος, ἀεικίνητος, μετακινητός, κίνητρον.
Léxico de magia
conmover como acción de la divinidad φάνηθί μοι, κύριε, μεγαλώνυμε, ... ὁ διαρρήσσων πέτρας καὶ κινῶν ὀνόματα θεῶν muéstrate a mí, señor, tú que tienes un gran nombre, tú que rompes las piedras y conmueves los nombres de los dioses P IV 1023
Lexicon Thucydideum
movere, to move, set in motion
a) loco, in place of 1.105.5, 3.16.1,
b) usu solito, as usual 1.143.1, [Vat. Vatican manuscript νικής.] 2.24.1, 4.98.5, 6.70.4, 8.15.1,
c) de bello, concerning war 1.82.1, 6.34.3,
d) mutare, novare, to change, innovate, 4.55.4, 4.89.2, 8.71.2,
e) agitare, tentare, to agitate, attempt, 1.93.2, 6.36.2,
PASS. moveri, to be moved, be disturbed, 2.8.3,
movere se, to move oneself, 7.67.2,
loco suo, in its proper place 2.81.8, 5.8.1, 5.10.5, 7.4.4, [nonnulli codd. several manuscripts νικῶνται]. 7.50.4, 8.100.2,
agitari, to be disturbed, be troubled, 3.82.1, 4.76.4, [vulgo commonly κινούμενοι]. 8.48.1.