καρδιά: Difference between revisions
τὸ δὲ ποιεῖν ἄνευ νοῦ ἃ δοκεῖ καὶ σὺ ὁμολογεῖς κακὸν εἶναι: ἢ οὔ → but doing what one thinks fit without intelligence is—as you yourself admit, do you not?—an evil
mNo edit summary |
|||
| (2 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 1: | Line 1: | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=και [[καρδία]], η (AM [[καρδία]], Α ιων. τ. καρδίη και [[κραδίη]], αιολ. τ. [[κάρζα]], κυπρ. τ. [[κορζία]], Μ και [[καρδιά]])<br /><b>1.</b> [[κοίλο]] μυϊκό όργανο που αποτελεί το κεντρικό κινητήριο [[στοιχείο]] της κυκλοφορίας του αίματος<br /><b>2.</b> <b>μτφ.</b> η [[έδρα]] τών συναισθημάτων, τών επιθυμιών και τών παθών του ανθρώπου, η [[ψυχή]]<br /><b>3.</b> [[διάθεση]], [[θέληση]], όρεξη («δουλεύει [[χωρίς]] [[καρδιά]]»)<br /><b>4.</b> το εσώτερο [[μέρος]] του κορμού και τών κλάδων ενός φυτού, η [[εντεριώνη]]<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> <b>εκκλ.</b> «ἄνω σχῶμεν τὰς καρδίας» — ας ανατείνουμε [[προς]] τον θεό τις ψυχές μας<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> <b>μτφ.</b> το [[μέσο]] μιας εποχής ή περιόδου ή κατάστασης, η [[ακμή]], το κεντρικότερο και κυριότερο [[σημείο]] («στην [[καρδιά]] του πολέμου»)<br /><b>2.</b> [[άλλη]] [[ονομασία]] στρειδιού, το [[κυδώνι]]<br /><b>3.</b> μικρό [[κόσμημα]] τών [[γυναικών]] με [[σχήμα]] καρδιάς<br /><b>4.</b> το εσώτερο και τρυφερότερο [[μέρος]] φυτού ή καρπού (α. «η [[καρδιά]] του καρπουζιού» β. «η [[καρδιά]] του μαρουλιού»)<br /><b>5.</b> ως [[προσφώνηση]] αγαπητού προσώπου<br /><b>6.</b> <b>φρ.</b> α) «[[αγγίζω]] την [[καρδιά]] κάποιου»<br />i) [[συγκινώ]] κάποιον<br />ii) [[κάνω]] κάποιον να μέ συμπαθήσει<br />β) «[[αλαφρώνω]] την [[καρδιά]] κάποιου» — [[ανακουφίζω]] κάποιον<br />γ) «βγαίνει η [[καρδιά]] μου» ή «κόβεται η [[καρδιά]] μου» — [[πεθαίνω]]<br />δ) «[[καίω]] την [[καρδιά]] κάποιου»<br />i) [[κάνω]] κάποιον να υποφέρει<br />ii) [[κάνω]] κάποιον να μέ ερωτευθεί<br />ε) (ειρωνικά) (για μη ευνοϊκή [[είδηση]]) «μού 'κάνες την [[καρδιά]] [[περιβόλι]]» — μέ δυσαρέστησες<br />στ) «[[κάνω]] [[καρδιά]]» ή «[[κάνω]] την [[καρδιά]] μου [[πέτρα]]» — [[κάνω]] [[κουράγιο]], [[κάνω]] [[υπομονή]] ή [[αποκτώ]] [[θάρρος]]<br />ζ) «μαραίνει [[κάτι]] την [[καρδιά]] μου» — μέ λυπεί [[κάτι]] πολύ<br />η) «κλαίει η [[καρδιά]] μου» — [[λυπάμαι]]<br />θ) «πήγε η [[καρδιά]] μου στον [[τόπο]] της» — έπαυσα να [[ανησυχώ]], ησύχασα<br />ι) «πηδά η [[καρδιά]] μου» — [[χαίρομαι]], [[λαχταρώ]]<br />ια) «ρα(γ)ίζει η [[καρδιά]] μου» ή «ρα(γ)ίζεται η [[καρδιά]] μου» — θλίβομαι πολύ<br />ιβ) «τρέμει η [[καρδιά]] μου» — [[φοβάμαι]] πολύ, [[τρομάζω]]<br />ιγ) «το λέει η [[καρδιά]] μου» — έχω [[θάρρος]], [[είμαι]] [[γενναίος]]<br />ιδ) «[[μιλώ]] στην [[καρδιά]] κάποιου» — [[συγκινώ]] κάποιον<br />ιε) «[[χαλώ]] την [[καρδιά]] κάποιου» — [[δυσαρεστώ]], [[στενοχωρώ]] κάποιον<br />ιστ) «[[ανοίγω]] την [[καρδιά]] μου» — [[μιλώ]] με [[ειλικρίνεια]], [[εκμυστηρεύομαι]]<br />ιζ) «έχω (ή [[είμαι]]) ανοιχτή [[καρδιά]]» — [[είμαι]] [[προσηνής]], [[είμαι]] [[ευπροσήγορος]]<br />ιη) «έχω καλή [[καρδιά]]» — [[είμαι]] [[καλός]] [[άνθρωπος]], [[είμαι]] [[καλόψυχος]]<br />ιθ) «δεν το [[βαστά]] η [[καρδιά]] μου»<br />i) δεν το [[ανέχομαι]]<br />ii) δεν [[αντέχω]] σε [[μεγάλη]] [[συγκίνηση]]<br />κ) «βάστα, [[καρδιά]] μου, βάστα» — [[πρέπει]] να [[κάνω]] [[υπομονή]], [[πρέπει]] να αντέξω<br />κα) «έχω σκληρή (ή μαύρη) [[καρδιά]]» — [[είμαι]] [[άσπλαχνος]]<br />κβ) «[[καρδιά]] [[χρυσή]]» ή «[[καρδιά]] ευγενική» — [[άνθρωπος]] [[αγαθός]], [[ευγενικός]]<br />κγ) «μαύρη [[καρδιά]]» ή «κακή [[καρδιά]]» — [[άνθρωπος]] [[κακός]]<br />κδ) «[[καρδιά]] [[πέτρα]]» — [[άνθρωπος]] [[σκληρός]], [[ανηλεής]]<br />κε) «πονετική [[καρδιά]]» — [[άνθρωπος]] [[πονόψυχος]]<br />κστ) «[[λόγια]] της καρδιάς» — εγκάρδια, ειλικρινή [[λόγια]]<br />κζ) «από καρδιάς» ή «[[μέσα]] από την [[καρδιά]]» ή «με όλη την [[καρδιά]]» — [[ολόψυχα]], [[πρόθυμα]]<br />κη) «με ελαφριά [[καρδιά]]» ή «[[ελαφρά]] τῃ καρδίᾳ» — απερίσκεπτα<br />κθ) «το τραβάει η [[καρδιά]] μου» — το [[επιθυμώ]] πολύ<br />λ) «πήγε η [[καρδιά]] μου στον [[τόπο]] της» — αναθάρρησα, συνήλθα από τον φόβο μου<br />λα) «έχω [[καρδιά]] [[αγκινάρα]]» — [[είμαι]] [[ερωτύλος]]<br />λβ) «ανακατώνεται η [[καρδιά]] μου» — [[αηδιάζω]], έχω [[τάση]] για εμετό<br /><b>7.</b> <b>παροιμ.</b> α) «έχει [[καρδιά]] για πόλεμο, μα δεν βαστάν τα κότσια» — για κάποιον που κάνει τον γενναίο, ενώ στην [[πραγματικότητα]] [[είναι]] [[δειλός]]<br />β) «[[θεωρία]] επισκόπου και [[καρδία]] μυλωνά» — γι' αυτούς που φαίνονται τέλειοι ενώ στην [[πραγματικότητα]] δεν αξίζουν<br />γ) «[[κάλλιο]] κόμπο στο [[πουγγί]], [[παρά]] κόμπο στην [[καρδιά]]» — [[είναι]] προτιμότερο να μη δίνεις δανεικά, [[παρά]] να δανείζεις και να στενοχωριέσαι [[γιατί]] δεν σού τά επιστρέφουν<br />δ) «στον κάμπο δείχνετ' η [[καρδιά]], στο [[μετερίζι]] η [[μαστοριά]]» — η [[μάχη]] [[σώμα]] με [[σώμα]] [[είναι]] η μόνη που απαιτεί [[γενναιότητα]]<br /><b>νεοελλ.-μσν.</b><br /><b>1.</b> (για [[τόπο]]) το κεντρικό [[σημείο]] («στην [[καρδιά]] της Αθήνας»)<br /><b>2.</b> <b>φρ.</b> α) «[[ανοίγω]] την [[καρδιά]] κάποιου» — [[χαροποιώ]] κάποιον<br />β) «[[βάζω]] (ή έχω) κάποιον στην [[καρδιά]] μου» — [[συμπαθώ]] πολύ κάποιον, [[αγαπώ]]<br />γ) «[[κλέβω]] την [[καρδιά]] κάποιου»<br />i) [[απατώ]], [[ξεγελώ]] κάποιον<br />ii) [[γοητεύω]] κάποιον δ) «τρώ(γ)ει [[κάτι]] την [[καρδιά]] μου» — μέ λυπεί [[κάτι]], λυπούμαι<br />ε) «από [[βάθος]] καρδιάς» ή «από βάθους καρδίας» ή «εκ μέσου καρδίας» — με βαθύ και ειλικρινές [[αίσθημα]]<br />στ) «[[δροσερεύω]] (ή [[δροσίζω]]) την [[καρδιά]] κάποιου» — [[ικανοποιώ]], [[ανακουφίζω]], [[παρηγορώ]]<br />ζ) «βράζει η [[καρδιά]] μου» — ταράζομαι, [[θυμώνω]]<br />η) «άπτει η [[καρδιά]] μου» — εξάπτομαι, εξοργίζομαι<br />θ) «πηδά η [[καρδιά]] μου» — [[χαίρομαι]], [[λαχταρώ]]<br />ι) «καθαρή [[καρδιά]]» ή «[[καθαρά]] [[καρδία]]» — [[άνθρωπος]] [[αγνός]]<br />ια) «με την καλή [[καρδιά]]» ή «με όλη την [[καρδιά]]»<br />i) [[ολόψυχα]], αφοσιωμένα<br />ii) (για [[παράκληση]]) θερμότατα<br />ιβ) «[[χάνω]] την [[καρδιά]] μου» — [[χάνω]] ό,τι πολυτιμότερο έχω<br /><b>μσν.</b><br /><b>1.</b> [[συναίσθημα]], [[αίσθημα]]<br /><b>2.</b> [[χαρακτήρας]], [[φύση]]<br /><b>3.</b> [[υπόσταση]], ύπαρξη<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> α) «ἀνάβω τὴν καρδιὰ κάποιου» — [[συγκινώ]] κάποιον<br />β) «ἀναπαύεται ἡ [[καρδιά]] μου» — [[ησυχάζω]]<br />γ) «[[ἅπτω]] τὴν καρδιὰ κάποιου» — [[κάνω]] κάποιον να μέ ερωτευθεί<br />δ) «[[βάνω]] τὴν καρδιὰ μου εἰς...» ή «[[βάνω]] τὴν καρδιὰ μου [[πρός]]»<br />i) [[τηρώ]], [[διαφυλάσσω]] [[κάτι]]<br />ii) [[δίνω]] [[σημασία]] σε [[κάτι]]<br />ε) «[[δυναμώνω]] τὴν [[καρδιά]] κάποιου» — [[δίνω]] [[θάρρος]] σε κάποιον<br />στ) «εἶμαι δυνατῆς καρδιᾱς [[ἄνθρωπος]]» — [[είμαι]] [[άνθρωπος]] με σταθερό [[φρόνημα]]<br />ζ) «[[ζουρώνω]] τὴν καρδιὰν κάποιου» — [[προσβάλλω]] κάποιον<br />η) «κρατῶ τὴν καρδιὰν κάποιου» — [[συγκινώ]] κάποιον<br />θ) «νεύει ἡ καρδιὰ μου» — παρασύρομαι<br />ι) «[[στέκω]] εἰς μίαν καρδίαν» — [[ομονοώ]]<br />ια) «[[συντυχαίνω]] ἐπί τὴν καρδίαν κάποιου» — [[συγκινώ]] κάποιον ιβ) «[[χωρίζω]] τὴν [[καρδιά]] κάποιου» — [[απελπίζω]] κάποιον<br />ιγ) «ψηλαίνει ἡ [[καρδιά]] μου» — [[υπερηφανεύομαι]], επαίρομαι<br />ιδ) «ἀκάνθινη [[καρδιά]]» — [[άνθρωπος]] [[σκληρός]]<br />ιε) (σε [[μάχη]] ή σε πόλεμο) «ἀπὸ καρδίας» — με [[γενναιότητα]]<br />ιστ) «εἰς μίαν καρδίαν» — με [[ομοψυχία]]<br />ιζ) «ἐκ καρδίας» — σε μεγάλο βαθμό<br />ιη) «ἐκ | |mltxt=και [[καρδία]], η (AM [[καρδία]], Α ιων. τ. καρδίη και [[κραδίη]], αιολ. τ. [[κάρζα]], κυπρ. τ. [[κορζία]], Μ και [[καρδιά]])<br /><b>1.</b> [[κοίλο]] μυϊκό όργανο που αποτελεί το κεντρικό κινητήριο [[στοιχείο]] της κυκλοφορίας του αίματος<br /><b>2.</b> <b>μτφ.</b> η [[έδρα]] τών συναισθημάτων, τών επιθυμιών και τών παθών του ανθρώπου, η [[ψυχή]]<br /><b>3.</b> [[διάθεση]], [[θέληση]], όρεξη («δουλεύει [[χωρίς]] [[καρδιά]]»)<br /><b>4.</b> το εσώτερο [[μέρος]] του κορμού και τών κλάδων ενός φυτού, η [[εντεριώνη]]<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> <b>εκκλ.</b> «ἄνω σχῶμεν τὰς καρδίας» — ας ανατείνουμε [[προς]] τον θεό τις ψυχές μας<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> <b>μτφ.</b> το [[μέσο]] μιας εποχής ή περιόδου ή κατάστασης, η [[ακμή]], το κεντρικότερο και κυριότερο [[σημείο]] («στην [[καρδιά]] του πολέμου»)<br /><b>2.</b> [[άλλη]] [[ονομασία]] στρειδιού, το [[κυδώνι]]<br /><b>3.</b> μικρό [[κόσμημα]] τών [[γυναικών]] με [[σχήμα]] καρδιάς<br /><b>4.</b> το εσώτερο και τρυφερότερο [[μέρος]] φυτού ή καρπού (α. «η [[καρδιά]] του καρπουζιού» β. «η [[καρδιά]] του μαρουλιού»)<br /><b>5.</b> ως [[προσφώνηση]] αγαπητού προσώπου<br /><b>6.</b> <b>φρ.</b> α) «[[αγγίζω]] την [[καρδιά]] κάποιου»<br />i) [[συγκινώ]] κάποιον<br />ii) [[κάνω]] κάποιον να μέ συμπαθήσει<br />β) «[[αλαφρώνω]] την [[καρδιά]] κάποιου» — [[ανακουφίζω]] κάποιον<br />γ) «βγαίνει η [[καρδιά]] μου» ή «κόβεται η [[καρδιά]] μου» — [[πεθαίνω]]<br />δ) «[[καίω]] την [[καρδιά]] κάποιου»<br />i) [[κάνω]] κάποιον να υποφέρει<br />ii) [[κάνω]] κάποιον να μέ ερωτευθεί<br />ε) (ειρωνικά) (για μη ευνοϊκή [[είδηση]]) «μού 'κάνες την [[καρδιά]] [[περιβόλι]]» — μέ δυσαρέστησες<br />στ) «[[κάνω]] [[καρδιά]]» ή «[[κάνω]] την [[καρδιά]] μου [[πέτρα]]» — [[κάνω]] [[κουράγιο]], [[κάνω]] [[υπομονή]] ή [[αποκτώ]] [[θάρρος]]<br />ζ) «μαραίνει [[κάτι]] την [[καρδιά]] μου» — μέ λυπεί [[κάτι]] πολύ<br />η) «κλαίει η [[καρδιά]] μου» — [[λυπάμαι]]<br />θ) «πήγε η [[καρδιά]] μου στον [[τόπο]] της» — έπαυσα να [[ανησυχώ]], ησύχασα<br />ι) «πηδά η [[καρδιά]] μου» — [[χαίρομαι]], [[λαχταρώ]]<br />ια) «ρα(γ)ίζει η [[καρδιά]] μου» ή «ρα(γ)ίζεται η [[καρδιά]] μου» — θλίβομαι πολύ<br />ιβ) «τρέμει η [[καρδιά]] μου» — [[φοβάμαι]] πολύ, [[τρομάζω]]<br />ιγ) «το λέει η [[καρδιά]] μου» — έχω [[θάρρος]], [[είμαι]] [[γενναίος]]<br />ιδ) «[[μιλώ]] στην [[καρδιά]] κάποιου» — [[συγκινώ]] κάποιον<br />ιε) «[[χαλώ]] την [[καρδιά]] κάποιου» — [[δυσαρεστώ]], [[στενοχωρώ]] κάποιον<br />ιστ) «[[ανοίγω]] την [[καρδιά]] μου» — [[μιλώ]] με [[ειλικρίνεια]], [[εκμυστηρεύομαι]]<br />ιζ) «έχω (ή [[είμαι]]) ανοιχτή [[καρδιά]]» — [[είμαι]] [[προσηνής]], [[είμαι]] [[ευπροσήγορος]]<br />ιη) «έχω καλή [[καρδιά]]» — [[είμαι]] [[καλός]] [[άνθρωπος]], [[είμαι]] [[καλόψυχος]]<br />ιθ) «δεν το [[βαστά]] η [[καρδιά]] μου»<br />i) δεν το [[ανέχομαι]]<br />ii) δεν [[αντέχω]] σε [[μεγάλη]] [[συγκίνηση]]<br />κ) «βάστα, [[καρδιά]] μου, βάστα» — [[πρέπει]] να [[κάνω]] [[υπομονή]], [[πρέπει]] να αντέξω<br />κα) «έχω σκληρή (ή μαύρη) [[καρδιά]]» — [[είμαι]] [[άσπλαχνος]]<br />κβ) «[[καρδιά]] [[χρυσή]]» ή «[[καρδιά]] ευγενική» — [[άνθρωπος]] [[αγαθός]], [[ευγενικός]]<br />κγ) «μαύρη [[καρδιά]]» ή «κακή [[καρδιά]]» — [[άνθρωπος]] [[κακός]]<br />κδ) «[[καρδιά]] [[πέτρα]]» — [[άνθρωπος]] [[σκληρός]], [[ανηλεής]]<br />κε) «πονετική [[καρδιά]]» — [[άνθρωπος]] [[πονόψυχος]]<br />κστ) «[[λόγια]] της καρδιάς» — εγκάρδια, ειλικρινή [[λόγια]]<br />κζ) «από καρδιάς» ή «[[μέσα]] από την [[καρδιά]]» ή «με όλη την [[καρδιά]]» — [[ολόψυχα]], [[πρόθυμα]]<br />κη) «με ελαφριά [[καρδιά]]» ή «[[ελαφρά]] τῃ καρδίᾳ» — απερίσκεπτα<br />κθ) «το τραβάει η [[καρδιά]] μου» — το [[επιθυμώ]] πολύ<br />λ) «πήγε η [[καρδιά]] μου στον [[τόπο]] της» — αναθάρρησα, συνήλθα από τον φόβο μου<br />λα) «έχω [[καρδιά]] [[αγκινάρα]]» — [[είμαι]] [[ερωτύλος]]<br />λβ) «ανακατώνεται η [[καρδιά]] μου» — [[αηδιάζω]], έχω [[τάση]] για εμετό<br /><b>7.</b> <b>παροιμ.</b> α) «έχει [[καρδιά]] για πόλεμο, μα δεν βαστάν τα κότσια» — για κάποιον που κάνει τον γενναίο, ενώ στην [[πραγματικότητα]] [[είναι]] [[δειλός]]<br />β) «[[θεωρία]] επισκόπου και [[καρδία]] μυλωνά» — γι' αυτούς που φαίνονται τέλειοι ενώ στην [[πραγματικότητα]] δεν αξίζουν<br />γ) «[[κάλλιο]] κόμπο στο [[πουγγί]], [[παρά]] κόμπο στην [[καρδιά]]» — [[είναι]] προτιμότερο να μη δίνεις δανεικά, [[παρά]] να δανείζεις και να στενοχωριέσαι [[γιατί]] δεν σού τά επιστρέφουν<br />δ) «στον κάμπο δείχνετ' η [[καρδιά]], στο [[μετερίζι]] η [[μαστοριά]]» — η [[μάχη]] [[σώμα]] με [[σώμα]] [[είναι]] η μόνη που απαιτεί [[γενναιότητα]]<br /><b>νεοελλ.-μσν.</b><br /><b>1.</b> (για [[τόπο]]) το κεντρικό [[σημείο]] («στην [[καρδιά]] της Αθήνας»)<br /><b>2.</b> <b>φρ.</b> α) «[[ανοίγω]] την [[καρδιά]] κάποιου» — [[χαροποιώ]] κάποιον<br />β) «[[βάζω]] (ή έχω) κάποιον στην [[καρδιά]] μου» — [[συμπαθώ]] πολύ κάποιον, [[αγαπώ]]<br />γ) «[[κλέβω]] την [[καρδιά]] κάποιου»<br />i) [[απατώ]], [[ξεγελώ]] κάποιον<br />ii) [[γοητεύω]] κάποιον δ) «τρώ(γ)ει [[κάτι]] την [[καρδιά]] μου» — μέ λυπεί [[κάτι]], λυπούμαι<br />ε) «από [[βάθος]] καρδιάς» ή «από βάθους καρδίας» ή «εκ μέσου καρδίας» — με βαθύ και ειλικρινές [[αίσθημα]]<br />στ) «[[δροσερεύω]] (ή [[δροσίζω]]) την [[καρδιά]] κάποιου» — [[ικανοποιώ]], [[ανακουφίζω]], [[παρηγορώ]]<br />ζ) «βράζει η [[καρδιά]] μου» — ταράζομαι, [[θυμώνω]]<br />η) «άπτει η [[καρδιά]] μου» — εξάπτομαι, εξοργίζομαι<br />θ) «πηδά η [[καρδιά]] μου» — [[χαίρομαι]], [[λαχταρώ]]<br />ι) «καθαρή [[καρδιά]]» ή «[[καθαρά]] [[καρδία]]» — [[άνθρωπος]] [[αγνός]]<br />ια) «με την καλή [[καρδιά]]» ή «με όλη την [[καρδιά]]»<br />i) [[ολόψυχα]], αφοσιωμένα<br />ii) (για [[παράκληση]]) θερμότατα<br />ιβ) «[[χάνω]] την [[καρδιά]] μου» — [[χάνω]] ό,τι πολυτιμότερο έχω<br /><b>μσν.</b><br /><b>1.</b> [[συναίσθημα]], [[αίσθημα]]<br /><b>2.</b> [[χαρακτήρας]], [[φύση]]<br /><b>3.</b> [[υπόσταση]], ύπαρξη<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> α) «ἀνάβω τὴν καρδιὰ κάποιου» — [[συγκινώ]] κάποιον<br />β) «ἀναπαύεται ἡ [[καρδιά]] μου» — [[ησυχάζω]]<br />γ) «[[ἅπτω]] τὴν καρδιὰ κάποιου» — [[κάνω]] κάποιον να μέ ερωτευθεί<br />δ) «[[βάνω]] τὴν καρδιὰ μου εἰς...» ή «[[βάνω]] τὴν καρδιὰ μου [[πρός]]»<br />i) [[τηρώ]], [[διαφυλάσσω]] [[κάτι]]<br />ii) [[δίνω]] [[σημασία]] σε [[κάτι]]<br />ε) «[[δυναμώνω]] τὴν [[καρδιά]] κάποιου» — [[δίνω]] [[θάρρος]] σε κάποιον<br />στ) «εἶμαι δυνατῆς καρδιᾱς [[ἄνθρωπος]]» — [[είμαι]] [[άνθρωπος]] με σταθερό [[φρόνημα]]<br />ζ) «[[ζουρώνω]] τὴν καρδιὰν κάποιου» — [[προσβάλλω]] κάποιον<br />η) «κρατῶ τὴν καρδιὰν κάποιου» — [[συγκινώ]] κάποιον<br />θ) «νεύει ἡ καρδιὰ μου» — παρασύρομαι<br />ι) «[[στέκω]] εἰς μίαν καρδίαν» — [[ομονοώ]]<br />ια) «[[συντυχαίνω]] ἐπί τὴν καρδίαν κάποιου» — [[συγκινώ]] κάποιον ιβ) «[[χωρίζω]] τὴν [[καρδιά]] κάποιου» — [[απελπίζω]] κάποιον<br />ιγ) «ψηλαίνει ἡ [[καρδιά]] μου» — [[υπερηφανεύομαι]], επαίρομαι<br />ιδ) «ἀκάνθινη [[καρδιά]]» — [[άνθρωπος]] [[σκληρός]]<br />ιε) (σε [[μάχη]] ή σε πόλεμο) «ἀπὸ καρδίας» — με [[γενναιότητα]]<br />ιστ) «εἰς μίαν καρδίαν» — με [[ομοψυχία]]<br />ιζ) «ἐκ καρδίας» — σε μεγάλο βαθμό<br />ιη) «ἐκ στεναγμοῦ καρδίας» — με γοερό [[κλάμα]]<br />ιθ) «μὲ [[καρδιά]]» — [[πάρα]] πολύ<br />κ) «[[μετὰ]] καρδιᾱς ζεούσης» — προθυμότατα<br />κα) «στερεὰ [[καρδία]]» — [[σταθερότητα]]<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[θάρρος]]<br /><b>2.</b> [[φρόνημα]]<br /><b>3.</b> [[ονομασία]] αστερισμών<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> το άνω [[στόμιο]] του στομάχου<br /><b>2.</b> το [[στομάχι]]<br /><b>3.</b> (για σκεύη ή για τη [[θάλασσα]]) [[βυθός]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το όνομα <i>καρδ</i>-<i>ία</i>, σχηματισμένο [[κατά]] τα θηλ. σε -<i>ία</i>, όπως [[πολλά]] άλλα που δηλώνουν [[μέλος]] ή όργανο του σώματος ([[πρβλ]]. [[αρτηρία]], [[κοιλία]]), προέρχεται από μεταπλασμό ενός παλαιότατου ονόματος <i>κῆρ</i> <span style="color: red;"><</span> <i>κηρδ</i>, που προέρχεται απευθείας από την ΙΕ [[ρίζα]] <i>k</i><i>ē</i><i>rd</i>- «[[καρδιά]]». Στην [[κλίση]] του, [[καθώς]] και στην [[κλίση]] αντίστοιχων τ. άλλων ΙΕ γλωσσών, εμφανίζεται η συνεσταλμένη [[βαθμίδα]] <i>kŗd</i>- της ρίζας ([[πρβλ]]. λατ. <i>cord</i>-<i>is</i>, αρχ. ελλ. <i>καρδ</i>-<i>ία</i> και <i>κραδ</i>-<i>ίη</i>). Μια [[παρέκταση]] -<i>i</i>- που εμφανίζεται και σε ορισμένες άλλες γλώσσες ([[πρβλ]]. λιθουαν. <i>šird</i>-<i>is</i>, ορμ. όργ. <i>srt</i>- <i>iw</i>, χεττ. γεν. <i>kard</i>-<i>ias</i>) συνέβαλε πιθ. στον μεταπλασμό του <i>κῆρ</i> (και συγκεκριμένα από το συνεσταλμένης βαθμίδας θ. <i>καρδ</i>-) [[κατά]] τα θηλ. σε -<i>ία</i>, απ' όπου προέκυψε ο τ. <i>καρδ</i>-<i>ία</i>. Το νεοελλ. [[καρδιά]] με [[μετάθεση]] του τόνου και [[συνίζηση]] του άτονου [[πλέον]] -<i>i</i>-. Τέλος, ο αρχ. ποιητ. τ. [[κέαρ]] προέκυψε υποχωρητικά από τη δοτ. <i>κῆρι</i> του <i>κῆρ</i> [[κατά]] το [[σχήμα]] <i>ἦρι</i>: <i>ἔαρ</i> πιθ. και με την [[επίδραση]] του <i>ἦπαρ</i>. Η λ. [[καρδία]] απαντά σε πάμπολλα σύνθ. με τις μορφές <i>καρδι</i>(<i>ο</i>)- ως α' συνθετικό και -<i>κάρδιος</i> ή -<i>καρδος</i> ως β' συνθετικό.<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[καρδιακός]], [[κάρδιον]], [[καρδιώνω]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[καρδικός]]<br /><b>μσν.</b><br />[[καρδιόθεν]] <b>μσν.-νεοελλ.</b> [[καρδίτσα]], [[καρδούλα]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Α' συνθετικό) Βλ. λ. <i>καρδι</i>(<i>ο</i>)-. (Β' συνθετικό) i) -<i>κάρδιος</i><br />[[εγκάρδιος]], [[περικάρδιος]], [[σκληροκάρδιος]], [[υποκάρδιος]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[ακάρδιος]], <i>αψικάρδιος</i>, [[βαθυκάρδιος]], [[βαρυκάρδιος]], [[βαρυμωροκάρδιος]], [[διακάρδιος]], [[δικάρδιος]], [[ερυθροκάρδιος]], [[ευκάρδιος]], [[θρασυκάρδιος]], [[ισχυροκάρδιος]], [[κατακάρδιος]], [[κλονοκάρδιος]], [[λιθοκάρδιος]], [[μελανοκάρδιος]], [[νωθροκάρδιος]], [[οξυκάρδιος]], [[παχυκάρδιος]], [[πονηροκάρδιος]], [[προσκάρδιος]], [[στερεοκάρδιος]], [[στρεβλοκάρδιος]], [[ταλακάρδιος]], [[ταραξικάρδιος]], [[ταχυκάρδιος]], [[τλησικάρδιος]], [[υψηλοκάρδιος]], [[χαλκεοκάρδιος]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[θελξικάρδιος]], [[σπαραξικάρδιος]], [[τερψικάρδιος]]<br />ii) -<i>καρδος</i><br /><b>νεοελλ.</b><br />[[αγριόκαρδος]], [[άκαρδος]], [[αλαφρόκαρδος]], [[ανοιχτόκαρδος]], <i>βαριόκαρδος</i>, [[βαρύκαρδος]], [[γενναιόκαρδος]], [[δειλόκαρδος]], [[ζεστόκαρδος]], [[κακόκαρδος]], [[καλόκαρδος]], [[λαγόκαρδος]], [[λεοντόκαρδος]], [[μεγαλόκαρδος]], <i>μικρόκαρδος</i>, [[ολιγόκαρδος]], [[πετρόκαρδος]], [[πικρόκαρδος]], [[πονόκαρδος]], [[σκληρόκαρδος]], [[στενόκαρδος]], [[τρυφερόκαρδος]], [[χρυσόκαρδος]]]. | ||
}} | |||
{{trml | |||
|trtx====[[heart]]=== | |||
Abaza: агвы; Abkhaz: агәы; Adyghe: гу; Afrikaans: hart; Aghwan: 𐕆𐕞𐕡𐕄; Ainu: ケウトゥㇺ, カッ; Akkadian: 𒊮; Alabama: chonoska; Albanian: zemër; Arbëresh: zëmbër; Ama: mulu; Amharic: ልብ; Andi: рокӏо; Apache Western Apache: bijíí; Arabic: قَلْب, فُؤَاد; Egyptian Arabic: قلب; Hijazi Arabic: قلب; Moroccan Arabic: قلب; South Levantine Arabic: قلب; Aragonese: corazón; Aramaic Classical Syriac: ܠܒܐ; Jewish Babylonian Aramaic: לִבָּא; Archi: икӏв; Armenian: սիրտ; Old Armenian: սիրտ; Aromanian: inimã; Assamese: ডিল, হিয়া-জালী, হৃদযন্ত্ৰ, হৃদপিণ্ড, কলিজা; Asturian: corazón, corazu, coral; Avar: ракӏ; Aymara: lluqu; Azerbaijani: ürək; Bakhtiari: دل; Baluchi: دل, زرد; Bambara: dusu; Banjarese: andui; Bashkir: йөрәк; Basque: bihotz; Bau Bidayuh: satung; Belarusian: сэрца; Bengali: হৃৎপিন্ড, হার্ট; Bikol Central: puso; Breton: kalon; Budukh: йыкӏ; Bulgarian: сърце; Burmese: နှလုံး; Buryat: зүрхэн; Catalan: cor; Cebuano: kasingkasing; Central Atlas Tamazight: ⵓⵍ; Central Melanau: jatuong; Chamicuro: ajkeloki; Chavacano: corazon; Chechen: дог; Cherokee: ᎠᏓᏅᏙ; Chichewa: mtima; Chinese Cantonese: 心臟, 心脏; Dungan: щин, галэбу; Hakka: 心臟, 心脏; Mandarin: 心臟, 心脏; Min Dong: 心臟, 心脏; Min Nan: 心臟, 心脏; Wu: 心臟, 心脏; Chukchi: линлиӈ; Chuvash: чӗре; Coptic: ϩⲏⲧ; Cornish: kolon; Corsican: core; Crimean Tatar: yürek; Czech: srdce; Danish: hjerte; Dargwa: уркӏи; Dhivehi: ހިތް; Dolgan: һүрэк; Dupaningan Agta: pusu; Dutch: [[hart]]; Eblaite: 𒇷𒅤; Elfdalian: järta; Emilian: côr; Erzya: седей; Esperanto: koro; Estonian: süda; Evenki: меван; Ewe: dzi; Faroese: hjarta; Fiji Hindi: dil; Fijian: uto; Finnish: sydän; French: [[cœur]]; Friulian: cûr; Fula: ɓernde; Gagauz: kalp; Galician: corazón; Ge'ez: ልብ; Georgian: გული; German: [[Herz]]; Alemannic German: Härz; Gothic: 𐌷𐌰𐌹𐍂𐍄𐍉; Greek: [[καρδιά]]; Ancient Greek: [[καρδία]], [[κραδίη]], [[καρδίη]], [[κῆρ]], [[κάρζα]], [[κορζία]], [[κόρζα]]; Greenlandic: uummat; Guaraní: ñe'ã; Gujarati: દિલ, હૃદય, હૈયું; Gurani: دڵ; Haitian Creole: kè; Hausa: zuciya; Hawaiian: puʻuwai; Hebrew: לֵב; Hidatsa: náada; Higaonon: kasingkasing; Hiligaynon: tagipusoon; Hindi: दिल, हृदय, हिया, कलेजा, जिगर, क़ल्ब, कल्ब, हार्ट, हृद्, हिवड़ा, जिगरा, गूदा; Hittite: 𒆠𒅕; Hungarian: szív; Hunsrik: Herz; Hunzib: раъкӏу; Icelandic: hjarta; Ido: kordio; Ilocano: puso; Ingrian: syän; Ingush: дог; Interlingua: corde; Inuktitut: ᐆᒻᒪᑎ; Inupiaq: uumman; Irish: croí; Old Irish: cride; Isnag: puso; Istriot: core, cor, cour; Italian: [[cuore]]; Japanese: 心臓; Javanese: jantung; K'iche': anima'; Kabyle: ul; Kalmyk: зүркн; Kannada: ಹೃದಯ; Kanuri: karǝgǝ; Kashubian: serce; Kazakh: жүрек; Ket: хуу; Khmer: បេះដូង; Khvarshi: локӏва; Komi-Permyak: сьӧлӧм; Komi-Zyrian: сьӧлӧм; Korean: 심장(心臟); Kumyk: юрек; Kuna: kuage; Kurdish Central Kurdish: دڵ; Laki: دِڵ; Northern Kurdish: dil, qelb, dil; Southern Kurdish: دِڵ; Kyrgyz: жүрөк; Ladakhi: སྙིང; Ladino: korasón; Lak: къюкӏ; Lakota: chaŋté; Lao: ໃຈ, ກະມະລະ, ຈິດຕະຣາດ, ດວງໃຈ, ຣຶໄທ; Latgalian: sirds; Latin: [[cor]]; Latvian: sirds; Laz: გური; Lezgi: рикӏ; Ligurian: cheu; Limburgish: hert; Lingala: motéma; Lithuanian: širdis; Livonian: sidām; Lombard: cör, cœur; Low German: Hiärte, Hiätt, Hart; Luwian: 𒍝𒀀𒅈𒍝; Luxembourgish: Häerz; Macedonian: срце; Malagasy: fo; Malay: jantung; Brunei Malay: jantung; Indonesian: jantung; Malayalam: ഹൃദയം; Maltese: qalb; Manchu: ᠨᡳᠶᠠᠮᠠᠨ, ᠮᡠᠵᡳᠯᡝᠨ; Mansi: сым; Manx: cree; Maori: manawa; Mapudungun: piwke; Maranao: poso'; Marathi: ह्रुदय; Mari Eastern Mari: шӱм; Western Mari: йӓнг; Maricopa: iiwa; Mazanderani: دل; Mbyá Guaraní: py'a; Middle French: coeur; Mingrelian: გური; Mirandese: coraçon; Mizo: lung, thinlung; Moksha: седи; Mongolian Cyrillic: зүрх; Mongolian: ᠵᠢᠷᠦᠬᠡ; Mozarabic: قرجون; Muak Sa-aak: roc³ caj³; Mòcheno: hèrz; Nahuatl Central: yolotl; Central Huasteca: yolotl; Classical: yollotl, yollohtli; Nanai: миаван; Nauruan: idiruko; Navajo: ajéídíshjool; Neapolitan: core; Nenets: сей; Nepali: मुटु, हृदय; Newar: नुगः; Nogai: юрек; Norman: tchoeu, tchoeur; North Frisian: hart; Northern Ohlone: mí̄nji; Northern Sami: váibmu; Norwegian Bokmål: hjerte; Nynorsk: hjarte, hjarta; Occitan: còr; Ojibwe: inde'; Okinawan: くくる; Old Church Slavonic Cyrillic: срьдьцє; Glagolitic: ⱄⱃⱐⰴⱐⱌⰵ; Old East Slavic: сьрдьце; Old English: heorte; Old French: cuer; Old Frisian: hirte; Old High German: herza; Old Norse: hjarta; Old Occitan: cor; Old Prussian: seyr, sīr, sīran; Oriya: ହୃତ୍ପିଣ୍ଡ; Orok: ме̄ва; Oromo: honnee, laphee; Ossetian: зӕрдӕ; Ottoman Turkish: یورك, قلب, گوڭل; Palauan: reng; Pangasinan: puso; Pashto: زړه, قلب; Persian: دل, قلب; Phoenician: 𐤋𐤁; Piedmontese: cheur; Pipil: -yulu; Pite Sami: vájbmo; Pitjantjatjara: kuṯuṯu; Plautdietsch: Hoat; Polabian: zai̯våtăk; Polish: serce; Portuguese: [[coração]]; Punjabi: ਦਿਲ, ਜਿਗਰਾ, ਹਿਰਦਾ; Quechua: sunqu, songo, şongo; Rajasthani: हिवडौ; Rapa Nui: mahatu; Romani: ilo; Romanian: inimă, cord; Romansch: cor; Russian: [[сердце]]; Rusyn: сердце; Rwanda-Rundi: umutima; Samoan: fatun; Samogitian: šėrdės; Sanskrit: हृदय, हृद्; Santali: ᱵᱳᱨᱳ; Sardinian: còro; Saterland Frisian: Haat; Scots: hert; Scottish Gaelic: cridhe; Sebop: pucu; Serbo-Croatian Cyrillic: ср̏це; Roman: sȑce; Sherpa: སྙིང; Shona: moyo; Shor: чӱрек; Sicilian: cori; Sidamo: wodana; Silesian: śerce; Sindhi: دِلِ; Sinhalese: හදවත; Skolt Sami: čââʹđ; Slovak: srdce; Slovene: srce; Somali: wadne, qalbi; Sorbian Lower Sorbian: wutšoba; Upper Sorbian: wutroba; Sotho: pelo; Southern Altai: јӱрек; Spanish: [[corazón]]; Sundanese: jantung; Svan: გვი, გუ̂ი, გუ; Swahili: moyo sg, mioyo; Swedish: hjärta; Tabasaran: юкӏв; Tagalog: puso; Tajik: дил, қалб; Tamil: இதயம்; Taos: píana; Tatar: йөрәк; Tausug: jantung; Telugu: గుండె; Tetum: fuan; Thai: หัวใจ, ดวงใจ, หฤทัย, ฤทัย; Tibetan: སྙིང, མགུལ་སྙིང; Tigre: ልብ; Tigrinya: ልቢ; Tocharian A: āriñc; Tocharian B: käryāñ, arañce; Tswana: pelo; Turkish: yürek, kalp, dil, gönül; Turkmen: kalp, ýürek; Tuvan: чүрек; Ubykh: гьы; Udmurt: сюлэм; Ugaritic: 𐎍𐎁; Ukrainian: серце; Umbundu: utima; Urdu: دل, ہردی, قلب; Uyghur: يۈرەك, قەلب; Uzbek: yurak; Venetian: còre; Veps Vietnamese: tim); Volapük: lad; Votic: süä; Võro: süä; Walloon: cour; Welsh: calon; Middle Welsh: callon; West Coast Bajau: jantung; West Frisian: hert; White Hmong: plawv; Wolof: xol; Xhosa: intliziyo; Yagnobi: дил; Yakut: сүрэх; Yiddish: הערץ, האַרץ; Yoruba: ọkàn; Yucatec Maya: puksiʼikʼal; Yurok: chekws; Zazaki: zerri, zare, dil, zerzi, qelb; Zealandic: 'arte; Zhuang: sim; Zulu: inhliziyo; ǃXóõ: ǀqʻàn | |||
af: hart; ak: akoma; als: herz; am: ልብ; ang: heorte; an: corazón; arc: ܠܒܐ; ar: قلب; arz: قلب; ast: corazón; as: হৃদযন্ত্ৰ; atj: otehi; av: ракӏ; ay: lluqu; azb: اورک; az: ürək; bat_smg: šėrdės; ba: йөрәк; bcl: puso; be_x_old: сэрца; be: сэрца; bg: сърце; bh: दिल; bjn: andui; bn: হৃৎপিণ্ড; bo: སྙིང་།; br: kalon; bs: srce; bxr: зүрхэн; ca: cor; cbk_zam: corazon; cdo: sĭng-câung; ceb: kasingkasing; ce: дог; ckb: دڵ; co: core; cr: ᒥᑌᐦ; cs: srdce; cv: чĕре; cy: calon; da: hjerte; de: Herz; diq: qelb; dv: ހިތް; el: καρδιά; eml: côr; en: heart; eo: koro; es: corazón; et: süda; eu: bihotz; fa: قلب; fiu_vro: süä; fi: sydän; fo: hjarta; fr: cœur; fy: hert; ga: croí; gcr: tchò; gl: corazón; gn: ñe'ã; gom: काळीज; hak: sîm-chhong; he: לב; hif: dil; hi: हृदय; hr: srce; ht: kè; hu: szív; hy: սիրտ; hyw: սիրտ; ia: corde; id: jantung; ie: cordie; ilo: puso; io: kordio; is: hjarta; it: cuore; iu: ᐅᐅᒻᒪᑎ; ja: 心臓; jbo: risna; jv: jantung; ka: გული; kbp: calɩm fɩɣa; kk: жүрек; kn: ಹೃದಯ; ko: 심장; kv: сьӧлӧм; ky: жүрөк; la: cor; lbe: къюкӏ; lb: häerz; lfn: cor; li: hert; lmo: coeur; ln: motéma; lt: širdis; lv: sirds; map_bms: jantung; mg: fo; mhr: шӱм; mk: срце; ml: ഹൃദയം; mn: зүрх; mrj: йӓнг; mr: हृदय; ms: jantung; mt: qalb; my: နှလုံး; nah: yollotl; nap: core; nds: hart; ne: मुटु; new: नुगः; nl: hart; nn: hjarte; no: hjerte; nrm: tchoeu; oc: còr; or: ହୃତ୍ପିଣ୍ଡ; pag: puso; pam: pusu; pa: ਦਿਲ; pl: serce; pnb: دل; ps: زړه; pt: coração; qu: sunqu; roa_rup: inimâ; ro: inimă; rue: сердце; ru: сердце; sah: сүрэх; sat: ᱨᱤᱫᱟᱹᱭ; sa: हृदयम्; scn: cori; sco: hert; sc: coru; sd: دل; se: váibmu; sh: srce; simple: heart; si: හෘදය; sk: srdce; sl: srce; sn: moyo; so: wadno; sq: zemra; sr: срце; su: jantung; sv: hjärta; sw: moyo; szl: śerce; ta: இதயம்; te: గుండె; tg: дил; th: หัวใจ; ti: ልቢ; tl: puso; tr: kalp; tt: йөрәк; ug: يۈرەك; uk: серце; ur: قلب; uz: yurak; vec: cuor; vep: südäikera; vi: tim; vls: erte; vo: lad; war: kasingkasing; wa: cour; wuu: 心臟; xal: зүркн; xh: intliziyo; xmf: გური; yi: הארץ; yo: ọkàn; za: simdaeuz; zh_min_nan: sim-chōng; zh_yue: 心; zh: 心臟 | |||
===[[soul]]=== | |||
Adyghe: псэ; Afrikaans: siel; Ainu: ラマ; Akan: kra, ɔkra; Albanian: shpirt, avë; Amharic: ነፍስ; Arabic: رُوح, نَفْس; Egyptian Arabic: روح, نفس; Aramaic Hebrew: רוחא; Armenian: հոգի; Aromanian: suflit, suflet; Asturian: alma; Avar: рухӏ; Azerbaijani: ruh, can; Bashkir: йән, рух; Basque: arima; Belarusian: душа; Bengali: আত্মা, রূহ, জান; Bikol Central: kalag; Breton: ene; Bulgarian: душа; Burmese: ဝိညာဉ်; Catalan: ànima; Chamicuro: sana'ne; Chechen: са; Cherokee: ᎠᏓᎾᏔ; Chinese Cantonese: 靈魂／灵魂, 魂魄; Mandarin: 靈魂／灵魂, 魂魄; Min Nan: 靈魂／灵魂, 魂魄; Chuukese: ngun; Classical Syriac: ܪܘܚܐ; Coptic: ⲯⲩⲭⲏ; Cornish: ena, enev; Czech: duše; Dalmatian: jamna; Danish: sjæl; Dutch: [[ziel]], [[geest]]; Eastern Mari: чон; Elfdalian: själ; Erzya: ойме; Esperanto: animo; Estonian: hing; Faroese: sál; Finnish: sielu, henki; French: [[âme]]; Old French: ame; Friulian: anime ànime; Galician: alma, ánima; Georgian: სული; German: [[Seele]]; Gothic: 𐍃𐌰𐌹𐍅𐌰𐌻𐌰; Greek: [[ψυχή]]; Ancient Greek: [[ψυχή]], [[θυμός]], [[φρήν]], [[καρδία]], [[κέαρ]], [[ἧπαρ]], [[σπλάγχνον]]; Guinea-Bissau Creole: alma; Gujarati: આત્મા; Hawaiian: ʻuhane; Hebrew: נְשָׁמָה, נֶפֶשׁ, רוּחַ; Hindi: आत्मा, रूह, नफ्स; Hungarian: lélek, önvaló; Icelandic: sál; Ido: anmo; Indonesian: ruh; Interlingua: anima; Irish: anam; Old Irish: ainimm; Istriot: anema; Italian: [[anima]]; Japanese: 魂, 霊, 魂魄; Kabardian: псэ; Kalmyk: седкл; Kannada: ಆತ್ಮ; Kapampangan: kaladwa, kaladua; Kashubian: dësza; Kazakh: жан, рух, діл; Khmer: ព្រលឹង, វិញ្ញាណ; Korean: 영혼(靈魂), 령혼(靈魂), 혼백(魂魄), 넋, 얼; Kurdish Northern Kurdish: rih; Kyrgyz: жан, рух, дил; Ladino: alma; Lakota: naǧí; Lao: ວິນຍານ; Latgalian: dvēsele; Latin: [[anima]], [[animus]]; Latvian: dvēsele, velis; Lezgi: руьгь; Lithuanian: siela; Luxembourgish: Séil; Macedonian: душа; Malay: roh, jiwa, nyawa; Malayalam: ആത്മാവ്; Maltese: ruħ; Manchu: ᡶᠠᠶᠠᠩᡤᠠ; Manx: annym; Maore Comorian: roho; Maori: wairua; Marathi: आत्मा; Mazanderani: جان; Middle English: soule; Moksha: вайме; Mongolian Cyrillic: сүнс; Mongolian: ᠰᠦ᠋ᠨ᠋ᠡᠰᠦ; Navajo: iiʼ sizíinii; Nepali: आत्मा; Nogai: ян; North Frisian: Siil; Northern Sami: heagga; Norwegian Bokmål: sjel; Nynorsk: sjel; Occitan: arma, anma; Ojibwe: ojichaag; Okinawan: まぶい, 魂; Old Church Slavonic Cyrillic: доуша; Old East Slavic: душа; Old Norse: sál; Old Portuguese: alma; Old Prussian: dūsi; Oriya: ଆତ୍ମା; Ossetian: уд; Ottoman Turkish: روح; Pali: viññāṇa; Pashto: روح, نفس; Persian: روح, روان, جان, نفس; Polish: dusza; Portuguese: [[alma]]; Quechua: aya, nuna; Romanian: suflet; Romansch: olma; Russian: [[душа]]; Rusyn: душа; Saanich: SELI; Sanskrit: आत्मन्, त्मन्, विज्ञान; Sardinian: ànima; Saterland Frisian: Seele; Scottish Gaelic: anam; Serbo-Croatian Cyrillic: душа; Roman: dúša; Shan: ၶႂၼ်ငဝ်း, ဝိၺၢၼ်ႇ; Sinhalese: ආත්මය; Slovak: duša; Slovene: duša; Somali: naf; Sorbian Lower Sorbian: duša; Upper Sorbian: duša; Southern Altai: тын, јан, рух; Spanish: [[alma]]; Sranan Tongo: kra; Swahili: roho, nafsi; Swedish: själ; Tabasaran: рюгь, жан; Tagalog: kalag, kaluluwa; Tajik: рӯҳ, ҷон, дил, нафс; Tamil: ஆன்மா; Tatar: рух, өрәк, кот, җан; Tausug: nyawa; Telugu: ఆత్మ; Thai: วิญญาณ; Tibetan: རྣམ་ཤེས; Tocharian A: āñcäm; Tocharian B: āñme; Turkish: ruh, can, tin; Turkmen: ruh, jan; Ugaritic: 𐎐𐎔𐎌; Ukrainian: душа; Urdu: روح, آتما; Uyghur: روھ, دىل; Uzbek: ruh, jon, dil, nafs; Venetian: ànema; Veps: heng; Vietnamese: linh hồn; Votic: entši; Võro: heng'; Walloon: åme; Welsh: enaid; West Frisian: siel, siele; Yagnobi: ҷон; Yiddish: נשמה, נעשאָמע; Yonaguni: 魂; Yámana: kašpíx; Zhuang: hoenz; Zulu: umoya; ǃXóõ: ǃnáã-sé | |||
}} | }} | ||
Latest revision as of 12:54, 18 April 2023
Greek Monolingual
και καρδία, η (AM καρδία, Α ιων. τ. καρδίη και κραδίη, αιολ. τ. κάρζα, κυπρ. τ. κορζία, Μ και καρδιά)
1. κοίλο μυϊκό όργανο που αποτελεί το κεντρικό κινητήριο στοιχείο της κυκλοφορίας του αίματος
2. μτφ. η έδρα τών συναισθημάτων, τών επιθυμιών και τών παθών του ανθρώπου, η ψυχή
3. διάθεση, θέληση, όρεξη («δουλεύει χωρίς καρδιά»)
4. το εσώτερο μέρος του κορμού και τών κλάδων ενός φυτού, η εντεριώνη
5. φρ. εκκλ. «ἄνω σχῶμεν τὰς καρδίας» — ας ανατείνουμε προς τον θεό τις ψυχές μας
νεοελλ.
1. μτφ. το μέσο μιας εποχής ή περιόδου ή κατάστασης, η ακμή, το κεντρικότερο και κυριότερο σημείο («στην καρδιά του πολέμου»)
2. άλλη ονομασία στρειδιού, το κυδώνι
3. μικρό κόσμημα τών γυναικών με σχήμα καρδιάς
4. το εσώτερο και τρυφερότερο μέρος φυτού ή καρπού (α. «η καρδιά του καρπουζιού» β. «η καρδιά του μαρουλιού»)
5. ως προσφώνηση αγαπητού προσώπου
6. φρ. α) «αγγίζω την καρδιά κάποιου»
i) συγκινώ κάποιον
ii) κάνω κάποιον να μέ συμπαθήσει
β) «αλαφρώνω την καρδιά κάποιου» — ανακουφίζω κάποιον
γ) «βγαίνει η καρδιά μου» ή «κόβεται η καρδιά μου» — πεθαίνω
δ) «καίω την καρδιά κάποιου»
i) κάνω κάποιον να υποφέρει
ii) κάνω κάποιον να μέ ερωτευθεί
ε) (ειρωνικά) (για μη ευνοϊκή είδηση) «μού 'κάνες την καρδιά περιβόλι» — μέ δυσαρέστησες
στ) «κάνω καρδιά» ή «κάνω την καρδιά μου πέτρα» — κάνω κουράγιο, κάνω υπομονή ή αποκτώ θάρρος
ζ) «μαραίνει κάτι την καρδιά μου» — μέ λυπεί κάτι πολύ
η) «κλαίει η καρδιά μου» — λυπάμαι
θ) «πήγε η καρδιά μου στον τόπο της» — έπαυσα να ανησυχώ, ησύχασα
ι) «πηδά η καρδιά μου» — χαίρομαι, λαχταρώ
ια) «ρα(γ)ίζει η καρδιά μου» ή «ρα(γ)ίζεται η καρδιά μου» — θλίβομαι πολύ
ιβ) «τρέμει η καρδιά μου» — φοβάμαι πολύ, τρομάζω
ιγ) «το λέει η καρδιά μου» — έχω θάρρος, είμαι γενναίος
ιδ) «μιλώ στην καρδιά κάποιου» — συγκινώ κάποιον
ιε) «χαλώ την καρδιά κάποιου» — δυσαρεστώ, στενοχωρώ κάποιον
ιστ) «ανοίγω την καρδιά μου» — μιλώ με ειλικρίνεια, εκμυστηρεύομαι
ιζ) «έχω (ή είμαι) ανοιχτή καρδιά» — είμαι προσηνής, είμαι ευπροσήγορος
ιη) «έχω καλή καρδιά» — είμαι καλός άνθρωπος, είμαι καλόψυχος
ιθ) «δεν το βαστά η καρδιά μου»
i) δεν το ανέχομαι
ii) δεν αντέχω σε μεγάλη συγκίνηση
κ) «βάστα, καρδιά μου, βάστα» — πρέπει να κάνω υπομονή, πρέπει να αντέξω
κα) «έχω σκληρή (ή μαύρη) καρδιά» — είμαι άσπλαχνος
κβ) «καρδιά χρυσή» ή «καρδιά ευγενική» — άνθρωπος αγαθός, ευγενικός
κγ) «μαύρη καρδιά» ή «κακή καρδιά» — άνθρωπος κακός
κδ) «καρδιά πέτρα» — άνθρωπος σκληρός, ανηλεής
κε) «πονετική καρδιά» — άνθρωπος πονόψυχος
κστ) «λόγια της καρδιάς» — εγκάρδια, ειλικρινή λόγια
κζ) «από καρδιάς» ή «μέσα από την καρδιά» ή «με όλη την καρδιά» — ολόψυχα, πρόθυμα
κη) «με ελαφριά καρδιά» ή «ελαφρά τῃ καρδίᾳ» — απερίσκεπτα
κθ) «το τραβάει η καρδιά μου» — το επιθυμώ πολύ
λ) «πήγε η καρδιά μου στον τόπο της» — αναθάρρησα, συνήλθα από τον φόβο μου
λα) «έχω καρδιά αγκινάρα» — είμαι ερωτύλος
λβ) «ανακατώνεται η καρδιά μου» — αηδιάζω, έχω τάση για εμετό
7. παροιμ. α) «έχει καρδιά για πόλεμο, μα δεν βαστάν τα κότσια» — για κάποιον που κάνει τον γενναίο, ενώ στην πραγματικότητα είναι δειλός
β) «θεωρία επισκόπου και καρδία μυλωνά» — γι' αυτούς που φαίνονται τέλειοι ενώ στην πραγματικότητα δεν αξίζουν
γ) «κάλλιο κόμπο στο πουγγί, παρά κόμπο στην καρδιά» — είναι προτιμότερο να μη δίνεις δανεικά, παρά να δανείζεις και να στενοχωριέσαι γιατί δεν σού τά επιστρέφουν
δ) «στον κάμπο δείχνετ' η καρδιά, στο μετερίζι η μαστοριά» — η μάχη σώμα με σώμα είναι η μόνη που απαιτεί γενναιότητα
νεοελλ.-μσν.
1. (για τόπο) το κεντρικό σημείο («στην καρδιά της Αθήνας»)
2. φρ. α) «ανοίγω την καρδιά κάποιου» — χαροποιώ κάποιον
β) «βάζω (ή έχω) κάποιον στην καρδιά μου» — συμπαθώ πολύ κάποιον, αγαπώ
γ) «κλέβω την καρδιά κάποιου»
i) απατώ, ξεγελώ κάποιον
ii) γοητεύω κάποιον δ) «τρώ(γ)ει κάτι την καρδιά μου» — μέ λυπεί κάτι, λυπούμαι
ε) «από βάθος καρδιάς» ή «από βάθους καρδίας» ή «εκ μέσου καρδίας» — με βαθύ και ειλικρινές αίσθημα
στ) «δροσερεύω (ή δροσίζω) την καρδιά κάποιου» — ικανοποιώ, ανακουφίζω, παρηγορώ
ζ) «βράζει η καρδιά μου» — ταράζομαι, θυμώνω
η) «άπτει η καρδιά μου» — εξάπτομαι, εξοργίζομαι
θ) «πηδά η καρδιά μου» — χαίρομαι, λαχταρώ
ι) «καθαρή καρδιά» ή «καθαρά καρδία» — άνθρωπος αγνός
ια) «με την καλή καρδιά» ή «με όλη την καρδιά»
i) ολόψυχα, αφοσιωμένα
ii) (για παράκληση) θερμότατα
ιβ) «χάνω την καρδιά μου» — χάνω ό,τι πολυτιμότερο έχω
μσν.
1. συναίσθημα, αίσθημα
2. χαρακτήρας, φύση
3. υπόσταση, ύπαρξη
4. φρ. α) «ἀνάβω τὴν καρδιὰ κάποιου» — συγκινώ κάποιον
β) «ἀναπαύεται ἡ καρδιά μου» — ησυχάζω
γ) «ἅπτω τὴν καρδιὰ κάποιου» — κάνω κάποιον να μέ ερωτευθεί
δ) «βάνω τὴν καρδιὰ μου εἰς...» ή «βάνω τὴν καρδιὰ μου πρός»
i) τηρώ, διαφυλάσσω κάτι
ii) δίνω σημασία σε κάτι
ε) «δυναμώνω τὴν καρδιά κάποιου» — δίνω θάρρος σε κάποιον
στ) «εἶμαι δυνατῆς καρδιᾱς ἄνθρωπος» — είμαι άνθρωπος με σταθερό φρόνημα
ζ) «ζουρώνω τὴν καρδιὰν κάποιου» — προσβάλλω κάποιον
η) «κρατῶ τὴν καρδιὰν κάποιου» — συγκινώ κάποιον
θ) «νεύει ἡ καρδιὰ μου» — παρασύρομαι
ι) «στέκω εἰς μίαν καρδίαν» — ομονοώ
ια) «συντυχαίνω ἐπί τὴν καρδίαν κάποιου» — συγκινώ κάποιον ιβ) «χωρίζω τὴν καρδιά κάποιου» — απελπίζω κάποιον
ιγ) «ψηλαίνει ἡ καρδιά μου» — υπερηφανεύομαι, επαίρομαι
ιδ) «ἀκάνθινη καρδιά» — άνθρωπος σκληρός
ιε) (σε μάχη ή σε πόλεμο) «ἀπὸ καρδίας» — με γενναιότητα
ιστ) «εἰς μίαν καρδίαν» — με ομοψυχία
ιζ) «ἐκ καρδίας» — σε μεγάλο βαθμό
ιη) «ἐκ στεναγμοῦ καρδίας» — με γοερό κλάμα
ιθ) «μὲ καρδιά» — πάρα πολύ
κ) «μετὰ καρδιᾱς ζεούσης» — προθυμότατα
κα) «στερεὰ καρδία» — σταθερότητα
μσν.-αρχ.
1. θάρρος
2. φρόνημα
3. ονομασία αστερισμών
αρχ.
1. το άνω στόμιο του στομάχου
2. το στομάχι
3. (για σκεύη ή για τη θάλασσα) βυθός.
[ΕΤΥΜΟΛ. Το όνομα καρδ-ία, σχηματισμένο κατά τα θηλ. σε -ία, όπως πολλά άλλα που δηλώνουν μέλος ή όργανο του σώματος (πρβλ. αρτηρία, κοιλία), προέρχεται από μεταπλασμό ενός παλαιότατου ονόματος κῆρ < κηρδ, που προέρχεται απευθείας από την ΙΕ ρίζα kērd- «καρδιά». Στην κλίση του, καθώς και στην κλίση αντίστοιχων τ. άλλων ΙΕ γλωσσών, εμφανίζεται η συνεσταλμένη βαθμίδα kŗd- της ρίζας (πρβλ. λατ. cord-is, αρχ. ελλ. καρδ-ία και κραδ-ίη). Μια παρέκταση -i- που εμφανίζεται και σε ορισμένες άλλες γλώσσες (πρβλ. λιθουαν. šird-is, ορμ. όργ. srt- iw, χεττ. γεν. kard-ias) συνέβαλε πιθ. στον μεταπλασμό του κῆρ (και συγκεκριμένα από το συνεσταλμένης βαθμίδας θ. καρδ-) κατά τα θηλ. σε -ία, απ' όπου προέκυψε ο τ. καρδ-ία. Το νεοελλ. καρδιά με μετάθεση του τόνου και συνίζηση του άτονου πλέον -i-. Τέλος, ο αρχ. ποιητ. τ. κέαρ προέκυψε υποχωρητικά από τη δοτ. κῆρι του κῆρ κατά το σχήμα ἦρι: ἔαρ πιθ. και με την επίδραση του ἦπαρ. Η λ. καρδία απαντά σε πάμπολλα σύνθ. με τις μορφές καρδι(ο)- ως α' συνθετικό και -κάρδιος ή -καρδος ως β' συνθετικό.
ΠΑΡ. καρδιακός, κάρδιον, καρδιώνω
αρχ.
καρδικός
μσν.
καρδιόθεν μσν.-νεοελλ. καρδίτσα, καρδούλα.
ΣΥΝΘ. (Α' συνθετικό) Βλ. λ. καρδι(ο)-. (Β' συνθετικό) i) -κάρδιος
εγκάρδιος, περικάρδιος, σκληροκάρδιος, υποκάρδιος
αρχ.
ακάρδιος, αψικάρδιος, βαθυκάρδιος, βαρυκάρδιος, βαρυμωροκάρδιος, διακάρδιος, δικάρδιος, ερυθροκάρδιος, ευκάρδιος, θρασυκάρδιος, ισχυροκάρδιος, κατακάρδιος, κλονοκάρδιος, λιθοκάρδιος, μελανοκάρδιος, νωθροκάρδιος, οξυκάρδιος, παχυκάρδιος, πονηροκάρδιος, προσκάρδιος, στερεοκάρδιος, στρεβλοκάρδιος, ταλακάρδιος, ταραξικάρδιος, ταχυκάρδιος, τλησικάρδιος, υψηλοκάρδιος, χαλκεοκάρδιος
νεοελλ.
θελξικάρδιος, σπαραξικάρδιος, τερψικάρδιος
ii) -καρδος
νεοελλ.
αγριόκαρδος, άκαρδος, αλαφρόκαρδος, ανοιχτόκαρδος, βαριόκαρδος, βαρύκαρδος, γενναιόκαρδος, δειλόκαρδος, ζεστόκαρδος, κακόκαρδος, καλόκαρδος, λαγόκαρδος, λεοντόκαρδος, μεγαλόκαρδος, μικρόκαρδος, ολιγόκαρδος, πετρόκαρδος, πικρόκαρδος, πονόκαρδος, σκληρόκαρδος, στενόκαρδος, τρυφερόκαρδος, χρυσόκαρδος].
Translations
heart
Abaza: агвы; Abkhaz: агәы; Adyghe: гу; Afrikaans: hart; Aghwan: 𐕆𐕞𐕡𐕄; Ainu: ケウトゥㇺ, カッ; Akkadian: 𒊮; Alabama: chonoska; Albanian: zemër; Arbëresh: zëmbër; Ama: mulu; Amharic: ልብ; Andi: рокӏо; Apache Western Apache: bijíí; Arabic: قَلْب, فُؤَاد; Egyptian Arabic: قلب; Hijazi Arabic: قلب; Moroccan Arabic: قلب; South Levantine Arabic: قلب; Aragonese: corazón; Aramaic Classical Syriac: ܠܒܐ; Jewish Babylonian Aramaic: לִבָּא; Archi: икӏв; Armenian: սիրտ; Old Armenian: սիրտ; Aromanian: inimã; Assamese: ডিল, হিয়া-জালী, হৃদযন্ত্ৰ, হৃদপিণ্ড, কলিজা; Asturian: corazón, corazu, coral; Avar: ракӏ; Aymara: lluqu; Azerbaijani: ürək; Bakhtiari: دل; Baluchi: دل, زرد; Bambara: dusu; Banjarese: andui; Bashkir: йөрәк; Basque: bihotz; Bau Bidayuh: satung; Belarusian: сэрца; Bengali: হৃৎপিন্ড, হার্ট; Bikol Central: puso; Breton: kalon; Budukh: йыкӏ; Bulgarian: сърце; Burmese: နှလုံး; Buryat: зүрхэн; Catalan: cor; Cebuano: kasingkasing; Central Atlas Tamazight: ⵓⵍ; Central Melanau: jatuong; Chamicuro: ajkeloki; Chavacano: corazon; Chechen: дог; Cherokee: ᎠᏓᏅᏙ; Chichewa: mtima; Chinese Cantonese: 心臟, 心脏; Dungan: щин, галэбу; Hakka: 心臟, 心脏; Mandarin: 心臟, 心脏; Min Dong: 心臟, 心脏; Min Nan: 心臟, 心脏; Wu: 心臟, 心脏; Chukchi: линлиӈ; Chuvash: чӗре; Coptic: ϩⲏⲧ; Cornish: kolon; Corsican: core; Crimean Tatar: yürek; Czech: srdce; Danish: hjerte; Dargwa: уркӏи; Dhivehi: ހިތް; Dolgan: һүрэк; Dupaningan Agta: pusu; Dutch: hart; Eblaite: 𒇷𒅤; Elfdalian: järta; Emilian: côr; Erzya: седей; Esperanto: koro; Estonian: süda; Evenki: меван; Ewe: dzi; Faroese: hjarta; Fiji Hindi: dil; Fijian: uto; Finnish: sydän; French: cœur; Friulian: cûr; Fula: ɓernde; Gagauz: kalp; Galician: corazón; Ge'ez: ልብ; Georgian: გული; German: Herz; Alemannic German: Härz; Gothic: 𐌷𐌰𐌹𐍂𐍄𐍉; Greek: καρδιά; Ancient Greek: καρδία, κραδίη, καρδίη, κῆρ, κάρζα, κορζία, κόρζα; Greenlandic: uummat; Guaraní: ñe'ã; Gujarati: દિલ, હૃદય, હૈયું; Gurani: دڵ; Haitian Creole: kè; Hausa: zuciya; Hawaiian: puʻuwai; Hebrew: לֵב; Hidatsa: náada; Higaonon: kasingkasing; Hiligaynon: tagipusoon; Hindi: दिल, हृदय, हिया, कलेजा, जिगर, क़ल्ब, कल्ब, हार्ट, हृद्, हिवड़ा, जिगरा, गूदा; Hittite: 𒆠𒅕; Hungarian: szív; Hunsrik: Herz; Hunzib: раъкӏу; Icelandic: hjarta; Ido: kordio; Ilocano: puso; Ingrian: syän; Ingush: дог; Interlingua: corde; Inuktitut: ᐆᒻᒪᑎ; Inupiaq: uumman; Irish: croí; Old Irish: cride; Isnag: puso; Istriot: core, cor, cour; Italian: cuore; Japanese: 心臓; Javanese: jantung; K'iche': anima'; Kabyle: ul; Kalmyk: зүркн; Kannada: ಹೃದಯ; Kanuri: karǝgǝ; Kashubian: serce; Kazakh: жүрек; Ket: хуу; Khmer: បេះដូង; Khvarshi: локӏва; Komi-Permyak: сьӧлӧм; Komi-Zyrian: сьӧлӧм; Korean: 심장(心臟); Kumyk: юрек; Kuna: kuage; Kurdish Central Kurdish: دڵ; Laki: دِڵ; Northern Kurdish: dil, qelb, dil; Southern Kurdish: دِڵ; Kyrgyz: жүрөк; Ladakhi: སྙིང; Ladino: korasón; Lak: къюкӏ; Lakota: chaŋté; Lao: ໃຈ, ກະມະລະ, ຈິດຕະຣາດ, ດວງໃຈ, ຣຶໄທ; Latgalian: sirds; Latin: cor; Latvian: sirds; Laz: გური; Lezgi: рикӏ; Ligurian: cheu; Limburgish: hert; Lingala: motéma; Lithuanian: širdis; Livonian: sidām; Lombard: cör, cœur; Low German: Hiärte, Hiätt, Hart; Luwian: 𒍝𒀀𒅈𒍝; Luxembourgish: Häerz; Macedonian: срце; Malagasy: fo; Malay: jantung; Brunei Malay: jantung; Indonesian: jantung; Malayalam: ഹൃദയം; Maltese: qalb; Manchu: ᠨᡳᠶᠠᠮᠠᠨ, ᠮᡠᠵᡳᠯᡝᠨ; Mansi: сым; Manx: cree; Maori: manawa; Mapudungun: piwke; Maranao: poso'; Marathi: ह्रुदय; Mari Eastern Mari: шӱм; Western Mari: йӓнг; Maricopa: iiwa; Mazanderani: دل; Mbyá Guaraní: py'a; Middle French: coeur; Mingrelian: გური; Mirandese: coraçon; Mizo: lung, thinlung; Moksha: седи; Mongolian Cyrillic: зүрх; Mongolian: ᠵᠢᠷᠦᠬᠡ; Mozarabic: قرجون; Muak Sa-aak: roc³ caj³; Mòcheno: hèrz; Nahuatl Central: yolotl; Central Huasteca: yolotl; Classical: yollotl, yollohtli; Nanai: миаван; Nauruan: idiruko; Navajo: ajéídíshjool; Neapolitan: core; Nenets: сей; Nepali: मुटु, हृदय; Newar: नुगः; Nogai: юрек; Norman: tchoeu, tchoeur; North Frisian: hart; Northern Ohlone: mí̄nji; Northern Sami: váibmu; Norwegian Bokmål: hjerte; Nynorsk: hjarte, hjarta; Occitan: còr; Ojibwe: inde'; Okinawan: くくる; Old Church Slavonic Cyrillic: срьдьцє; Glagolitic: ⱄⱃⱐⰴⱐⱌⰵ; Old East Slavic: сьрдьце; Old English: heorte; Old French: cuer; Old Frisian: hirte; Old High German: herza; Old Norse: hjarta; Old Occitan: cor; Old Prussian: seyr, sīr, sīran; Oriya: ହୃତ୍ପିଣ୍ଡ; Orok: ме̄ва; Oromo: honnee, laphee; Ossetian: зӕрдӕ; Ottoman Turkish: یورك, قلب, گوڭل; Palauan: reng; Pangasinan: puso; Pashto: زړه, قلب; Persian: دل, قلب; Phoenician: 𐤋𐤁; Piedmontese: cheur; Pipil: -yulu; Pite Sami: vájbmo; Pitjantjatjara: kuṯuṯu; Plautdietsch: Hoat; Polabian: zai̯våtăk; Polish: serce; Portuguese: coração; Punjabi: ਦਿਲ, ਜਿਗਰਾ, ਹਿਰਦਾ; Quechua: sunqu, songo, şongo; Rajasthani: हिवडौ; Rapa Nui: mahatu; Romani: ilo; Romanian: inimă, cord; Romansch: cor; Russian: сердце; Rusyn: сердце; Rwanda-Rundi: umutima; Samoan: fatun; Samogitian: šėrdės; Sanskrit: हृदय, हृद्; Santali: ᱵᱳᱨᱳ; Sardinian: còro; Saterland Frisian: Haat; Scots: hert; Scottish Gaelic: cridhe; Sebop: pucu; Serbo-Croatian Cyrillic: ср̏це; Roman: sȑce; Sherpa: སྙིང; Shona: moyo; Shor: чӱрек; Sicilian: cori; Sidamo: wodana; Silesian: śerce; Sindhi: دِلِ; Sinhalese: හදවත; Skolt Sami: čââʹđ; Slovak: srdce; Slovene: srce; Somali: wadne, qalbi; Sorbian Lower Sorbian: wutšoba; Upper Sorbian: wutroba; Sotho: pelo; Southern Altai: јӱрек; Spanish: corazón; Sundanese: jantung; Svan: გვი, გუ̂ი, გუ; Swahili: moyo sg, mioyo; Swedish: hjärta; Tabasaran: юкӏв; Tagalog: puso; Tajik: дил, қалб; Tamil: இதயம்; Taos: píana; Tatar: йөрәк; Tausug: jantung; Telugu: గుండె; Tetum: fuan; Thai: หัวใจ, ดวงใจ, หฤทัย, ฤทัย; Tibetan: སྙིང, མགུལ་སྙིང; Tigre: ልብ; Tigrinya: ልቢ; Tocharian A: āriñc; Tocharian B: käryāñ, arañce; Tswana: pelo; Turkish: yürek, kalp, dil, gönül; Turkmen: kalp, ýürek; Tuvan: чүрек; Ubykh: гьы; Udmurt: сюлэм; Ugaritic: 𐎍𐎁; Ukrainian: серце; Umbundu: utima; Urdu: دل, ہردی, قلب; Uyghur: يۈرەك, قەلب; Uzbek: yurak; Venetian: còre; Veps Vietnamese: tim); Volapük: lad; Votic: süä; Võro: süä; Walloon: cour; Welsh: calon; Middle Welsh: callon; West Coast Bajau: jantung; West Frisian: hert; White Hmong: plawv; Wolof: xol; Xhosa: intliziyo; Yagnobi: дил; Yakut: сүрэх; Yiddish: הערץ, האַרץ; Yoruba: ọkàn; Yucatec Maya: puksiʼikʼal; Yurok: chekws; Zazaki: zerri, zare, dil, zerzi, qelb; Zealandic: 'arte; Zhuang: sim; Zulu: inhliziyo; ǃXóõ: ǀqʻàn
af: hart; ak: akoma; als: herz; am: ልብ; ang: heorte; an: corazón; arc: ܠܒܐ; ar: قلب; arz: قلب; ast: corazón; as: হৃদযন্ত্ৰ; atj: otehi; av: ракӏ; ay: lluqu; azb: اورک; az: ürək; bat_smg: šėrdės; ba: йөрәк; bcl: puso; be_x_old: сэрца; be: сэрца; bg: сърце; bh: दिल; bjn: andui; bn: হৃৎপিণ্ড; bo: སྙིང་།; br: kalon; bs: srce; bxr: зүрхэн; ca: cor; cbk_zam: corazon; cdo: sĭng-câung; ceb: kasingkasing; ce: дог; ckb: دڵ; co: core; cr: ᒥᑌᐦ; cs: srdce; cv: чĕре; cy: calon; da: hjerte; de: Herz; diq: qelb; dv: ހިތް; el: καρδιά; eml: côr; en: heart; eo: koro; es: corazón; et: süda; eu: bihotz; fa: قلب; fiu_vro: süä; fi: sydän; fo: hjarta; fr: cœur; fy: hert; ga: croí; gcr: tchò; gl: corazón; gn: ñe'ã; gom: काळीज; hak: sîm-chhong; he: לב; hif: dil; hi: हृदय; hr: srce; ht: kè; hu: szív; hy: սիրտ; hyw: սիրտ; ia: corde; id: jantung; ie: cordie; ilo: puso; io: kordio; is: hjarta; it: cuore; iu: ᐅᐅᒻᒪᑎ; ja: 心臓; jbo: risna; jv: jantung; ka: გული; kbp: calɩm fɩɣa; kk: жүрек; kn: ಹೃದಯ; ko: 심장; kv: сьӧлӧм; ky: жүрөк; la: cor; lbe: къюкӏ; lb: häerz; lfn: cor; li: hert; lmo: coeur; ln: motéma; lt: širdis; lv: sirds; map_bms: jantung; mg: fo; mhr: шӱм; mk: срце; ml: ഹൃദയം; mn: зүрх; mrj: йӓнг; mr: हृदय; ms: jantung; mt: qalb; my: နှလုံး; nah: yollotl; nap: core; nds: hart; ne: मुटु; new: नुगः; nl: hart; nn: hjarte; no: hjerte; nrm: tchoeu; oc: còr; or: ହୃତ୍ପିଣ୍ଡ; pag: puso; pam: pusu; pa: ਦਿਲ; pl: serce; pnb: دل; ps: زړه; pt: coração; qu: sunqu; roa_rup: inimâ; ro: inimă; rue: сердце; ru: сердце; sah: сүрэх; sat: ᱨᱤᱫᱟᱹᱭ; sa: हृदयम्; scn: cori; sco: hert; sc: coru; sd: دل; se: váibmu; sh: srce; simple: heart; si: හෘදය; sk: srdce; sl: srce; sn: moyo; so: wadno; sq: zemra; sr: срце; su: jantung; sv: hjärta; sw: moyo; szl: śerce; ta: இதயம்; te: గుండె; tg: дил; th: หัวใจ; ti: ልቢ; tl: puso; tr: kalp; tt: йөрәк; ug: يۈرەك; uk: серце; ur: قلب; uz: yurak; vec: cuor; vep: südäikera; vi: tim; vls: erte; vo: lad; war: kasingkasing; wa: cour; wuu: 心臟; xal: зүркн; xh: intliziyo; xmf: გური; yi: הארץ; yo: ọkàn; za: simdaeuz; zh_min_nan: sim-chōng; zh_yue: 心; zh: 心臟
soul
Adyghe: псэ; Afrikaans: siel; Ainu: ラマ; Akan: kra, ɔkra; Albanian: shpirt, avë; Amharic: ነፍስ; Arabic: رُوح, نَفْس; Egyptian Arabic: روح, نفس; Aramaic Hebrew: רוחא; Armenian: հոգի; Aromanian: suflit, suflet; Asturian: alma; Avar: рухӏ; Azerbaijani: ruh, can; Bashkir: йән, рух; Basque: arima; Belarusian: душа; Bengali: আত্মা, রূহ, জান; Bikol Central: kalag; Breton: ene; Bulgarian: душа; Burmese: ဝိညာဉ်; Catalan: ànima; Chamicuro: sana'ne; Chechen: са; Cherokee: ᎠᏓᎾᏔ; Chinese Cantonese: 靈魂／灵魂, 魂魄; Mandarin: 靈魂／灵魂, 魂魄; Min Nan: 靈魂／灵魂, 魂魄; Chuukese: ngun; Classical Syriac: ܪܘܚܐ; Coptic: ⲯⲩⲭⲏ; Cornish: ena, enev; Czech: duše; Dalmatian: jamna; Danish: sjæl; Dutch: ziel, geest; Eastern Mari: чон; Elfdalian: själ; Erzya: ойме; Esperanto: animo; Estonian: hing; Faroese: sál; Finnish: sielu, henki; French: âme; Old French: ame; Friulian: anime ànime; Galician: alma, ánima; Georgian: სული; German: Seele; Gothic: 𐍃𐌰𐌹𐍅𐌰𐌻𐌰; Greek: ψυχή; Ancient Greek: ψυχή, θυμός, φρήν, καρδία, κέαρ, ἧπαρ, σπλάγχνον; Guinea-Bissau Creole: alma; Gujarati: આત્મા; Hawaiian: ʻuhane; Hebrew: נְשָׁמָה, נֶפֶשׁ, רוּחַ; Hindi: आत्मा, रूह, नफ्स; Hungarian: lélek, önvaló; Icelandic: sál; Ido: anmo; Indonesian: ruh; Interlingua: anima; Irish: anam; Old Irish: ainimm; Istriot: anema; Italian: anima; Japanese: 魂, 霊, 魂魄; Kabardian: псэ; Kalmyk: седкл; Kannada: ಆತ್ಮ; Kapampangan: kaladwa, kaladua; Kashubian: dësza; Kazakh: жан, рух, діл; Khmer: ព្រលឹង, វិញ្ញាណ; Korean: 영혼(靈魂), 령혼(靈魂), 혼백(魂魄), 넋, 얼; Kurdish Northern Kurdish: rih; Kyrgyz: жан, рух, дил; Ladino: alma; Lakota: naǧí; Lao: ວິນຍານ; Latgalian: dvēsele; Latin: anima, animus; Latvian: dvēsele, velis; Lezgi: руьгь; Lithuanian: siela; Luxembourgish: Séil; Macedonian: душа; Malay: roh, jiwa, nyawa; Malayalam: ആത്മാവ്; Maltese: ruħ; Manchu: ᡶᠠᠶᠠᠩᡤᠠ; Manx: annym; Maore Comorian: roho; Maori: wairua; Marathi: आत्मा; Mazanderani: جان; Middle English: soule; Moksha: вайме; Mongolian Cyrillic: сүнс; Mongolian: ᠰᠦ᠋ᠨ᠋ᠡᠰᠦ; Navajo: iiʼ sizíinii; Nepali: आत्मा; Nogai: ян; North Frisian: Siil; Northern Sami: heagga; Norwegian Bokmål: sjel; Nynorsk: sjel; Occitan: arma, anma; Ojibwe: ojichaag; Okinawan: まぶい, 魂; Old Church Slavonic Cyrillic: доуша; Old East Slavic: душа; Old Norse: sál; Old Portuguese: alma; Old Prussian: dūsi; Oriya: ଆତ୍ମା; Ossetian: уд; Ottoman Turkish: روح; Pali: viññāṇa; Pashto: روح, نفس; Persian: روح, روان, جان, نفس; Polish: dusza; Portuguese: alma; Quechua: aya, nuna; Romanian: suflet; Romansch: olma; Russian: душа; Rusyn: душа; Saanich: SELI; Sanskrit: आत्मन्, त्मन्, विज्ञान; Sardinian: ànima; Saterland Frisian: Seele; Scottish Gaelic: anam; Serbo-Croatian Cyrillic: душа; Roman: dúša; Shan: ၶႂၼ်ငဝ်း, ဝိၺၢၼ်ႇ; Sinhalese: ආත්මය; Slovak: duša; Slovene: duša; Somali: naf; Sorbian Lower Sorbian: duša; Upper Sorbian: duša; Southern Altai: тын, јан, рух; Spanish: alma; Sranan Tongo: kra; Swahili: roho, nafsi; Swedish: själ; Tabasaran: рюгь, жан; Tagalog: kalag, kaluluwa; Tajik: рӯҳ, ҷон, дил, нафс; Tamil: ஆன்மா; Tatar: рух, өрәк, кот, җан; Tausug: nyawa; Telugu: ఆత్మ; Thai: วิญญาณ; Tibetan: རྣམ་ཤེས; Tocharian A: āñcäm; Tocharian B: āñme; Turkish: ruh, can, tin; Turkmen: ruh, jan; Ugaritic: 𐎐𐎔𐎌; Ukrainian: душа; Urdu: روح, آتما; Uyghur: روھ, دىل; Uzbek: ruh, jon, dil, nafs; Venetian: ànema; Veps: heng; Vietnamese: linh hồn; Votic: entši; Võro: heng'; Walloon: åme; Welsh: enaid; West Frisian: siel, siele; Yagnobi: ҷон; Yiddish: נשמה, נעשאָמע; Yonaguni: 魂; Yámana: kašpíx; Zhuang: hoenz; Zulu: umoya; ǃXóõ: ǃnáã-sé
