γε
Χρόνος δ' ἀμαυροῖ πάντα κεἰς λήθην ἄγει → Diesque celat omnia atque oblitterat → Die Zeit verdunkelt alles, gibt's dem Vergessen preis
English (LSJ)
Dor. and Boeot. γα, enclitic Particle, giving emphasis to the word or words which it follows.
I with single words, at least, at any rate, but often only to be rendered by italics in writing, or emphasis in pronunciation: τὸ γὰρ… σιδήρου γε κράτος ἐστίν such is the power of iron, Od.9.393; εἴ που πτωχῶν γε θεοὶ… εἰσίν if the poor have any gods to care for them, 17.475; μάλιστά γε 4.366; ὅ γ' ἐνθάδε λεώς at any rate the people here, S.OC42, etc.: with negs., οὐ δύο γε not even two, Il.5.303, 20.286; οὔκουν φθόγγος γε not the least sound, E.IA9.
2 with Pronouns: with Pron. of 1st Pers. so closely joined, that the accent is changed, in ἔγωγε, ἔμοιγε (also ἔγωγα Lacon., but ἐγώνγα, ἰώνγα Boeot.): in Hom. freq. with Art. used as Pron., v. ὅ γε: with demonstr. Pronouns, κεῖνός γε, τοῦτό γε, etc.: in Com. coalescing with -ί final, αὑτηγί Ar.Ach.784; τουτογί, ταυταγί, etc., Id.V.781, Pax1057, etc. (but ἐνγεταυθί Th.646): after possess. Pronouns, ἐμόν γε θυμόν Il.20.425, etc.: freq. after relat. Pronouns, ὅς γε, οἵ γε, etc., οἵ γέ σου καθύβρισαν S.Ph.1364; ὅς γ' ἐξέλυσας δασμόν Id.OT35, etc.; ὅσον γε χρῄζεις even as much as... ib.365; οἷόν γέ μοι φαίνεται Pl.R. 329a: rarely with interrog. Pronouns, τίνα γε… εἶπας; E.Tr.241; ποίου γε τούτου πλήν γ' Ὀδυσσέως ἐρεῖς; S.Ph.441.
3 after Conjunctions, to emphasize the modification or condition introduced by the subjoined clause, πρίν γε, before at least, sometimes repeated, οὐ μὲν… ὀΐω πρίν γ' ἀποπαύσεσθαι, πρίν γε… αἵματος ἆσαι Ἀρῆα Il.5.288, cf. Od.2.127; πρὶν ἄν γε or πρίν γ' ἄν, Ar.Eq.961, Ra.78, etc.; ὅτε γε Pl.Phd. 84e; ὁπότε γε S.OC1699; ἐπεί γε X.An.1.3.9; ἐπειδή γε Th.6.18; ὅπου γε X.Cyr.2.3.11; εἴ γε, ἐάν γε, if that is to say, if really, Th.6.18, Pl.Phdr. 25†c; also simply to lay stress on the condition, κἄν γε μὴ λέγω and if I do not... Ar.Ach.317; εἴπερ γε if at any rate, Hdt.7.16.γ, 143, etc.; ὥστε γε (v.l. ὥς γε), with inf., so far at least as to... Pl.Phdr. 230b; ὥς γ' ἐμοὶ χρῆσθαι κριτῇ E.Alc.801; ὥς γε or ὥσπερ γε as at least, S.Ant.570, OT715, etc.:—γε may follow τε, when τε is closely attached to the preceding word, ὡς οἷόν τέ γε μάλιστα X.Mem.4.5.2, Pl.R. 412b; ἐάντε γε Id.Plt.293d; οἵ τέ γε Id.Grg. 454e:—for its use in opposed or disjunctive clauses, v. infr. 11.3.
4 after other Particles, καὶ μὴν… γε, οὐ μὴν… γε, with words intervening, X.Mem.1.4.12, E.Alc.518, etc.; after ἄν in apodosi, when preceded by οὐ or καί, Id.Ph.1215, Or.784; ἄταρ… γε but yet, Ar.Ach. 448; καίτοι γε, v. καί τοι; ἀλλά γε (without intervening words) is f.l. in Pl.Hp.Ma.287b (leg. ἀλλ' ἄγε), R.331b (ἀλλά γε ἕν codd., ἀλλὰ ἕν γε Stob.); ἀλλά γε δή dub. in Id.Phdr.262a; later, Plu.2.394c, Ael.NA10.49 codd.: but,
5 when preceding other Particles, γε commonly refers to the preceding word, while the Particle retains its own force: but sometimes modifies the sense of the following Particle, γε μήν nevertheless, πάντως γε μήν Ar.Eq.232, cf. E.El.754, X., etc.; Ep. and Ion. γε μέν Il.2.703, Od.4.195, Hdt.7.152; γε μὲν δή A.Ag. 661, S.Tr.484; γε μέντοι Pl.Tht.164a, X.An.2.3.9, etc.: γε δή freq. strengthens an assertion, A.Pr.42, Th.2.62, etc.; οἰόμεθά γε δή Pl.Euthd.275a (cf. also 11.1); γέ τοι, implying that the assertion is the least that one can say, Ar.V.934, Pl.424,1041, etc.; γέ τοι Pl. Grg.447b; γέ τοι δή S.OT1171, Pl.Phdr. 264b; γέ τοί που Id.Lg. 888e; γε δήπου Id.Phd.94a, etc.; γέ που at all events, any how, Ar. Ach.896, Pl.R. 607d, 478a, etc.; for γε οὖν, v. γοῦν.
II exercising an influence over the whole clause:
1 epexegetic, namely, that is, Διός γε διδόντος that is if God grant it, Od.1.390; κλῦθι, Ποσείδαον... εἰ ἐτεόν γε σός εἰμι if indeed I am really thine, 9.529: hence to limit, strengthen or amplify a general assertion, ἀνὴρ… ὅστις πινυτός γε any man—at least any wise man, 1.229; freq. preceded by καί, usually with words intervening, ἦ μὴν κελεύσω κἀπιθωΰξω γε πρός ay and besi †es that... A.Pr.73; παρῆσάν τινες καὶ πολλοί γε some, ay and a great many, Pl.Phd. 58d; καὶ γελοίως γε Id.R.531a; freq. with the last term in an enumeration, ταύτῃ ἄρα… πρακτέον καὶ γυμναστέον καὶ ἐδεστέον γε καὶ ποτέον Id.Cri. 47b; ὄψεις τε καὶ ἀκοαὶ καὶ… καὶ ἡδοναί γε δή Id.Tht.156b; repeated, συνήγαγόν μοι καί γε ἀργύριον καί γε χρυσίον LXX Ec.2.8; rarely without intervening words, καί γε ὁ θάνατος διὰ τὴν μοίρην ἔλαχεν Hp.Septim.9, cf. Lys.11.7 codd.; καί γε… ἐκχεῶ Act.Ap.2.18: hence,
2 in dialogue, in answers where something is added to the statement of the previous speaker, as ἔπεμψέ τίς σοι… κρέα;Answ. καλῶς γε ποιῶν yes and quite right too, Ar.Ach.1049; κενὸν τόδ' ἄγγος, ἢ στέγει τι;Answ. σά γ' ἔνδυτα… yes indeed, your clothes, E.Ion1412; οὕτω γὰρ ἂν μάλιστα δηχθείη πόσις. Answ. σὺ δ' ἂν γένοιο γ' ἀθλιωτάτη γυνή yes truly, and you... Id.Med.817, cf. S.OT 680, etc.; πάνυ γε yes certainly, Pl.Euthphr.8e, etc.; οὕτω γέ πως yes somehowso, Id.Tht.165c; sometimes preceded by καί, καὶ οὐδέν γ' ἄτοπον yes and no wonder, ib.142b, cf. d, 147e; sometimes ironically, εὖ γε κηδεύεις πόλιν E.IT1212.
3 to heighten a contrast or opposition,
a after conditional clauses, εἰ μὲν δὴ σύ γ'... τῷ κε Ποσειδάων γε… if you do so, then at all events Poseidon will... Il.15.49 sq.; ἐπεὶ πρὸς τοῦτο σιωπᾶν ἥδιόν σοι… τόδε γε εἰπέ at any rate tell me this, X.Cyr. 5.5.20; εἰ μὴ τὸ ὅλον, μέρος γ' ἐπιβάλλει D.18.272:—sts. in the protasis, εἰ γὰρ μὴ ἑκόντες γε… ἀλλ' ἀέκοντας… Hdt.4.120.
b in disjunctive sentences to emphasize an alternative, ἤτοι κεῖνόν γε… δεῖ ἀπόλλυσθαι ἢ σέ… Id.1.11; ἤτοι κρίνομέν γε ἢ ἐνθυμούμεθα ὀρθῶς τὰ πράγματα Th.2.40; πατὴρ δ' ἐμός… ζώει ὅ γ' ἢ τέθνηκε Od.2.131, cf. Il.10.504: also in the second clause, εἰπέ μοι, ἠὲ ἑκὼν ὑποδάμνασαι ἤ σέ γε λαοὶ ἐχθαίρουσι Od.3.214, cf. Hdt.7.10.θ. S.OT1098 sq.
4 in exclamations, etc., ὥς γε μή ποτ' ὤφελον λαβεῖν dub. in E.IA70, cf. S.OC977, Ph.1003, Ar.Ach.93,836, etc.; in oaths, οὔτοι μὰ τὴν Δήμητρά γ' v.l. in Ar.Eq.698; μὰ τὸν Ποσειδῶ γ' οὐδέποτ' Id.Ec.748; καὶ ναὶ μὰ Δία γε X.Ap.20; καὶ νὴ Δία γε Ar.Eq.1350, D.Chr.17.4, Luc. Merc.Cond.28, Lib.Or.11.59, etc.: with words intervening, καὶ νὴ Δί', ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, ἕτεροί γε… D.13.16; νὴ Δία, ὦ Ἀθηναῖοι, ὥρα γε ὑμῖν X.HG7.1.37; merely in strong assertions, τίς ἂν φιλέοντι μάχοιτο; ἄφρων δὴ κεῖνός γέ… Od.8.209, etc.
5 implying concession, εἶμί γε well then I will go (in apodosi), E.HF861; δρᾶ γ' εἴ τι δράσεις Id.IA817, cf. Andr.239.
III γε freq. repeated in protasis and apodosis, as πρίν γε... πρίν γε, v. supr.1.3; εἰ μή γε… τινὶ μείζονι, τῇ γε παρούσῃ ἀτιμίᾳ Lys.31.29; even in the same clause, οὐδέν γ' ἄλλο πλήν γε καρκίνους Ar.V.1507, cf. Hdt.1.187, E.Ph.554, Pl.R. 335b, Grg.502a.
IV POSITION: γε normally follows the word which it limits; but is freq. placed immediately after the Article, as ὅ γε πόλεμος Th.1.66, etc.; or the Prep., κατά γε τὸν σὸν λόγον X.Cyr.3.1.15; ἔν γε ταῖς Θήβαις S.OT1380; or δέ, νῦν δέ γε Pl.Tht.144e; τὸ δέ γε ib.164b; δοῖμεν δέ γέ που ἄν Id.R.607d, cf. Phd.94a, etc.; freq. in retorts, ἁμές ποκ' ἦμες ἄλκιμοι νεανίαι. Answ. ἁμὲς δέ γ' εἰμές Carm.Pop.18; οὐκ οἶδ' ὅτι λέγεις. Answ. ἡ γραῦς δέ γε οἶδ', ὡς ἐγῷμαι Men.Epit.577, cf. A.Th.1031, etc.
Spanish (DGE)
A uso enfático, restrictivo y exclusivo
I c. pron. y subst.
1 c. pron. y art.:
a) c. pron. pers. βαρέα σύ γ' εἶπας A.Supp.342, μὴ εἰδέναι σέ γ' ἥτις εἶ S.Tr.321, cf. E.Or.1617, Ar.Au.85, Th.1004, φὰς σέ γε εἶναι τὸν κελεύοντα Hdt.1.117, τί δὲ χύτρα νώ γ' ὠφελήσει; Ar.Au.358 (cód.), τὸ μὲν γὰρ πλῆθος ἡμεῖς γε τῶν πολεμίων οὐδὲ διωξόμεθα X.Cyr.4.1.19
•formando una palabra c. ἐγώ como en ἔγωγε (v. ἐγώ, ἔγωγε, ἔγωγα, ἐγώνγα, ἰώνγα), id. como -γί: αὑτηγί Ar.Ach.784, τουτογί, ταυταγί Ar.V.781, Pax 1057, ἐγγεταυθί Ar.Th.646;
b) c. ὁ, ἡ, τό c. valor dem. τοὺς ὅ γε συγκαλέσας a ésos, habiéndolos él convocado, Il.2.55, ἦ ῥ' οἱ γ' ὑβρισταί τε καὶ ἄγριοι Od.6.120, εἰ τό γ' ἄμεινον Il.1.116, αὐτὰρ ὅ γ' ἦπαρ ἦσθιεν Hes.Th.523, εὖθ' ὅ γ' ἀνὰ προμάχους σεύαιθ' cuando él en vanguardia se lanzaba Mimn.13.6, τό γε μή Parm.B 2.7, αἰεὶ γὰρ τῇ γ' ἔσται, ὅπῃ γέ τις αἰὲν ἐρείδῃ Emp.B 12.3, μανεὶς ἢ ὅ γε ἀπόπληκτος γενόμενος Hdt.2.173, πάσσοφοι ἀτεχνῶς τώ γε ellos dos, simplemente, saben de todo Pl.Euthd.271c, τά γ' ἐν τοῖς βιβλίοις Pl.Phdr.266d
•c. otros pron. dem. κείνῳ γε B.11.23, τίς τοῦδέ γ' ἀνδρὸς ... ἔτ' ἀθλιώτερος; S.OT 815, τάδε γε κρυερὰ πάθεα Ar.Ach.1192, αὐταί γ' εἰσὶν αἱ διδάσκαλοι E.Supp.771, εἰ ... ὁ παρασάγγης δύναται τριήκοντα στάδια, ὥσπερ οὗτός γε δύναται ταῦτα Hdt.5.53, κλέπτης μὲν οὖν οὗτός γε Ar.V.953;
c) c. pos. ἐμόν γε ... θυμόν Il.20.425;
d) c. art. determinando el bloque nominal precisamente éste εἰ δέ τοι δεινὸν τό γε δεινὸν ἦν Simon.38.18, ὅ γε πόλεμος Th.1.66, ἀδύνατόν που τῶν γε ὑστέρων εἰδέναι (τὴν ὀρθότητα) es imposible desde luego que entienda (el sentido de) las (palabras) derivadas Pl.Cra.426a, τοιοῦτον αὐτὸν εἶναι τῆς γε ὑμετέρας ὄντα οἰκίας ya que el tal es precisamente de tu casa Pl.Chrm.154e;
e) c. interr. τίνος γ' ὑπ' ἄλλου E.Hec.774, ποίου δε τούτου πλήν γ' Ὀδυσσέως ἐρεῖς; S.Ph.441;
f) c. relat. κοίτοιο τάχ' ἔσσεται ... ὥρη, ὅν τινά γ' ὕπνος ἕλοι pronto será la hora de dormir, para quienquiera que le coja el sueño, Od.19.511, ὅς γ' ἐξέλυσας ... δασμόν S.OT 35, cf. 365, φράσον δ' ἅπερ γ' ἔλεξας S.Ph.559, cf. 1364, ὅς γ' ἐμὲ ... ἀπέλυσ' ἄδειπνον el tío este que me despidió sin comer Ar.Ach.1152, ἥτις γε τῆς σῆς προύθανε ψυχῆς ella, la que murió en tu lugar Alcestis, E.Alc.620, cf. Io 942, Ar.Pax 479, Pl.Cra.422b, οἷόν γέ μοι φαίνεται Pl.R.329a;
g) c. indef. esp. c. ἄλλος, ἕτερος, πᾶς: τί δῆτ' ἂν ἄλλο γ' ἐννέποις; S.Tr.630
•esp. c. la neg. οὐδὲν ἄλλο γ' ἢ ... A.Pers.209, Ar.V.1507 (cód.), en la frase τί δ' ἄλλο γ' ἢ ... A.Th.852, Ar.Nu.1287, Pl.Phdr.268b, οὐκ ἔχω εἰπεῖν ... ἄλλο γε ἢ ὅτι Hdt.1.49, τί ὄνομα ἄλλο γε λεγόμενον περὶ Πρωταγόρου ἀκούομεν; Pl.Prt.311e, πάντων γ' ἂν εἴη σχετλιώτατος Isoc.5.103, καὶ νὴ Δί', ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, ἕτεροι γε D.13.16;
h) c. prep. εἴην δὲ τότ' ἐγὼ Φολεγάνδριος ἢ Σικινήτης ἀντί γ' Ἀθηναίου fuera yo folegandrio o sicineta, que no ateniense Sol.2.4, cf. Hp.Art.32.
2 c. subst. confiriendo un valor enfático casi aumentativo a la vez que exclusivo Περγάμῳ εἰν ἱερῷ, ὅθι οἱ νηός γε τέτυκτο en la sagrada Pérgamo, donde estaba su gran templo, Il.5.446, τόφρα δέ οἱ κομιδή γε θεῷ ὣς ἔμπεδος ἦεν hasta entonces estaba acostumbrado a un gran cuidado de su persona, casi como de un dios, Od.8.453, ἀγλαΐας γε διασκεδάσειεν ἁπάσας Od.17.244, ῥεῖα θεός γ' ἐθέλων καὶ ἀμείνονας ... ἵππους δωρήσαιτο sí que un dios, queriéndolo, podría regalar caballos aún mejores que éstos, Il.10.556, οὐ μὲν Τυδέϊ γ' ὧδε φίλον πτωσκαζέμεν ἦεν desde luego, sí que a Tideo no le gustaría tal cobardía, Il.4.372, τὸ γὰρ ... σιδήρου γε κράτος ἐστίν tal es la fuerza asombrosa del hierro, Od.9.393, αἱ πόλεις παρ' ἀνδρῶν γ' ἔμαθον ἐχθρῶν las ciudades se enteraron nada menos que por los enemigos Ar.Au.378 (cód.).
II id. (y c. adj. y verbos) pero introducido por partíc.:
a) en gener. frec. en negaciones μὴ σύ γε S.OC 1441, τόλμα, θυμέ, ... μηδὲ σύ γ' ... Thgn.1031, cf. 560, μὴ δῆτα, θυμέ, μὴ σύ γ' ἐργάσῃ τάδε E.Med.1056, cf. Hec.408, Pl.Cra.393b, μή μοί γε Ar.Eq.19, οὐ σύ γ' Ar.V.518, etc., D.19.242, μὴ ὑμεῖς γε, ὦ Ἀθηναῖοι X.HG 1.7.29, σὺ δ' οὐ λέγεις γε E.Andr.239;
b) introducido por disyuntivas para realzar un contraste u oposición εἰπέ μοι, ἠὲ ἑκὼν ὑποδάμνασαι, ἦ σέ γε λαοὶ ἐχθαίρουσ' Od.3.214, repetido ἤ σέ γε Μοῦσ' ἐδίδαξε ... ἤ σέ γε Ἀπόλλων Od.8.488, cf. S.OT 1101, ἤτοι κεῖνόν γε ... ἢ σέ Hdt.1.11, cf. Th.2.40, ζώει ὅ γ' ἢ τέθνηκε Od.2.131
•c. adj. ἢ γάρ μιν ζωόν γε κιχήσεαι, ἢ ... o si, ojalá, le alcanzas vivo, o ..., Od.4.546, ἤτοι ἀγαθόν γ' ἐστὶν ἢ κακόν Pl.Grg.467e;
c) introducido por adversativas c. ἀλλά Gorg.B 11a.10, ἀλλ' ὧδέ γ' Ἀτρείδας ἂν εὐφράναιμί που pero así, sí que daría una alegría a los Atridas S.Ai.469, ἀλλὰ τὸν αὑτοῦ γε νεὼν βάλλει pero nada menos que él dispara a su propio templo Ar.Nu.401, ἀλλὰ μὴν τόν γε Παίονα ... ἡγεῖσθαι χρή D.1.23, cf. Pl.Cra.386d, 412a, c. adj. ἀλλὰ ‘βλαβερόν’ γε καὶ ‘ζημιῶδες’ Pl.Cra.417d
•c. ἀτάρ: ἀτὰρ δέομαί γε πτωχικοῦ βακτηρίου Ar.V.1514, cf. Eq.427, Nu.801, X.Oec.21.1;
d) introducido por conectivas ἦ τοι ἐμὸν θυμὸν καὶ ἔπειτά γ', ὀΐω, γνώσεαι ¡en verdad que muy pronto, creo, conocerás mi ánimo!, Od.16.309, cf. Ar.Ra.116, καὶ νῦν γε ¡y aún más! S.Ai.1376, ἔβλεψεν εἴς με ... κἀμυκᾶτό γε ¡me lanzó una mirada y nada menos que mugió! Ar.Ra.562, καὶ μὴν ... καὶ κατ' ἐκεῖνόν γε τὸν λόγον Pl.Phd.72e, cf. R.464b, καὶ μὴν τύποι γε ¡y he aquí los sellos! E.Hipp.862, cf. Alc.518, Ar.Ra.1198, Pl.Cra.412a, X.Mem.1.4.12, D.8.28, καὶ μὲν δὴ ... ἀτεχνῶς γέ μοι δοκεῖς Pl.Cra.396d, οὐκ ἄρα ἡγεῖσθαί γε προσήκει ..., ἀλλὰ ἕπεσθαι Pl.Phd.93a.
B uso simplemente enfático
I c. gradaciones hasta la interjección
1 c. adv., adj. y subst. que expresan número, medida e intensidad a veces traducible como muy, mucho σοὶ γάρ τε μάλιστά γε λαὸς Ἀχαιῶν πείσονται μύθοισι Il.23.156, cf. 15.383, E.IT 580, τούτοις δὴ τρέφεταί τε καὶ αὔξεται μάλιστά γε τὸ τῆς ψυχῆς πτέρωμα Pl.Phdr.246e, ἄγαν γε λυπεῖς S.Ai.589, Ant.573, ὡς τάχιστά γε S.OC 1416, πάντως γε καλόν Pl.Smp.185b, cf. Phd.89d, Ar.Au.816, 1542 (cód.), πάνυ γε Pl.Euthphr.8e, σφόδρα γε D.7.32, παρῆσάν τινες, καὶ πολλοί γε Pl.Phd.58d, ὥρα γε ὑμῖν ... ζητεῖν ¡ya es hora que busquéis! X.HG 7.1.37;
b) c. numerales οὐ δύο γε ni siquiera dos, Il.5.303, τεκεῖν μή τιν' ἑκατόν γε ἐτέων πόλιν ... ἄνδρα Pi.O.2.93, τρεῖς γ' ἄγλιθας μετέπεμψα Ar.V.680 (cód.), cf. Lys.589, Din.1.74.
2 c. otros adv., adj. y subst., como exclamation, equiv. a signos de admiración:
a) c. adv., qué πρῴ γε στενάζεις A.Pr.696, εὖ γε στοχάζῃ S.Ant.241, οὐκ ἂν ἐνδίκως γ' ἀτιμάζοιτό σοι ¡pues no se te haría poca injusticia! S.Ai.1342, cf. E.Or.386, σοφῶς γε Ar.Nu.773, γενναίως γε Pl.Tht.146d, γελοίως γε Pl.R.531a, cf. X.An.7.1.22
•repetido εὖ γ', εὖ γε Ar.Pax 285
•acompañado de interj. ἰὼ κύνες, ἰώ, καλῶς, σοφῶς γε X.Cyn.6.17
•prob. irónico εὖ γε κηδεύεις πόλιν ¡pues sí que cuidas bien la ciudad! E.IT 1212, ἡδέως γε Pl.Prm.131b;
b) c. adj. calificativos: c. partículas e interj. muy, sí que, vaya πόθεόν γε μὲν ἀρχόν ¡y bien que echaban de menos a su jefe!, Il.2.703, φεῦ· ταχεῖα γ' ἦλθε A.Pers.739, θαυμαστόν γε, ὦ βουλή Lys.4.1, ὑβριστής γ' εἶ Pl.Men.76a
•frec. orac. nomin. pura δεινόν γε S.El.341, E.Hec.846, κακός γε μάντις A.Ch.777, στυγναί γε δὴ δαΐοις A.Pers.286, κομψός γ' ὁ κῆρυξ E.Supp.426, cf. Ba.445, σχέτλιά γε λέγεις Pl.Grg.467b, φιλόλογός γ' εἶ ἀτεχνῶς Pl.Tht.161a, cf. X.Mem.2.3.9
•a veces irónico δεινόν γ' ὄνειδος S.OT 1035, cf. E.Cyc.551, D.9.65, δημοτικός γε Din.1.79;
c) c. subst., acompañado de juramentos νὴ τοὺς θεούς, ὦ Φαίδων, συγγνώμην γε ἔχω ὑμῖν Pl.Phd.88c
•c. n. propios de dioses en juramentos μὰ τὸν Ποσειδῶ οὐδέποτέ γ' Ar.Ec.748, καὶ νὴ Δί' εἴ γε Ar.Eq.1350, cf. X.Ap.20, D.Chr.17.4, Luc.Merc.Cond.28, Lib.Or.11.59.
3 c. verbos:
a) para reforzar una orden, en imper. [[]], ya, pues ἑλοῦ γε S.El.345, cf. Ph.1003, δρᾶ γ' E.IA 817, οἴου γε σύ Pl.R.336e
•en disyuntivas ἢ σὺ κτεῖνε ... ἢ 'μοὶ πάρες γε E.Rh.623
•c. subj. yusivo ἴωμέν γε καὶ σκοπῶμεν Pl.Tht.201a
•en órdenes negativas μὴ νῦν ἀφῆτε γ' αὐτόν Ar.V.922
•en otros tiempos y modos [[]], eh, ah ἦ μὴν κελεύσω κἀπιθωύξω γε πρός A.Pr.73, οὐκ εὐσεβεῖς γε E.Io 1290, ἥδομαι γ' ἥδομαι Ar.Pax 1127, cf. Ach.836, δουλεύουσί γε D.9.66, ἤτοι κρίνομέν γε ἢ ἐνθυμούμεθα ὀρθῶς τὰ πράγματα y además, nosotros sí que juzgamos o razonamos correctamente sobre los asuntos Th.2.40.
II c. ref. oracional, para marcar segmentos
1 para enfatizar la afirmación, a veces trad. como sí, sí, y ..., bien que en respuestas retóricas o no τίς ἂν φιλέοντι μάχοιτο; ἄφρων δὴ κεῖνός γε Od.8.209, ἦ που στενάζει; κλαίει γε E.Alc.201, cf. Med.818, Io 1413, φήσεις γ' Ar.Eq.1388, ἔπεμψέ τίς σοι ... κρέα; -καλῶς γε ποιῶν Ar.Ach.1050, cf. Pl.R.457c, οὕτω γέ πως Pl.Tht.165c
•frec. para reforzar la afirmación c. μήν A.Pr.42, Th.2.62, tb. ὡς οἷόν τέ γε μάλιστα ¡y es lo más importante! X.Mem.4.5.2, Pl.R.412b
•en respuestas a preguntas negativas ἀλλ' οὐ σοὶ βλάβος; -ἐμοί γε E.Heracl.256, cf. Ar.Eq.411, Pl.Cri.53d, Grg.491e, D.23.197, E.Hec.421
•en esticomitías y réplicas rápidas τί μέλλεις κομίζειν δόμων τόνδ' ἔσω; -μαθοῦσα γ' ἥτις ἡ τύχη S.OT 680, -πόλλ' ἂν γένοιτο καὶ διὰ ψευδῶν ἔπη. -καὶ τἄμπαλίν γε τῶνδ' ἀληθείᾳ σαφῆ E.Hel.310, cf. Ph.417, καὶ ἀληθῆ γε ἐρῶ Pl.Grg.470e, cf. Prt.341d, Tht.200a
•indicando concesión pues, entonces εἶμί γε E.HF 861.
2 para enfatizar la negación, traducible como no, de ninguna manera, tampoco
a) en respuestas y argumentos negativos (en poesía frec. en esticomitias) μεθ' ὧν Τροίαν σ' ἑλεῖν δεῖ ... -οὐδέποτέ γ' S.Ph.999, cf. Ar.V.486, Pl.Phd.74c, ἔστι τις λόγος; Οὐδείς γε E.IT 564, cf. Ar.Nu.734, Pl.Prt.310b, ὦ δορυξέ. -μηδαμῶς γε Ar.Pax 1260, ἥκιστά γε Pl.Euthd.272b, cf. X.Mem.4.6.10
•tras preguntas retóricas ὀρθοῖς ἔμελλον ὄμμασιν τούτους ὁρᾶν; ἥκιστα γ' S.OT 1386, οὐ μὲν δή ... γε X.An.2.4.6, οὐκοῦν ... γε Pl.Phdr.258c, cf. S.OT 342, οὐκοῦν τοῦτό γε θάνατος ὀνομάζεται; Pl.Phd.67d, cf. Cra.414b, καὶ οὐδέν γ' ἄτοπον Pl.Tht.142b, μὴ μέντοι γε μὴ σπανίσας γε (II 3) ἄλλως ἀνοίξῃ que de ninguna manera abra (la tumba) a no ser por extrema necesidad Hdt.1.187, cf. E.Hipp.1014, Ar.Nu.1215, ἡδύ ...; οὐδέ γ' ἀσφαλές D.19.221
•acompañado de interj. Ar.V.163;
b) combinado c. ἄν: κοὐκ ἄν γε λέξαιμ' ἐπ' ἀγαθοῖσι σοῖς κακά E.Ph.1215, καί τις ἄν γέ μ' οἰκτίσειε E.Or.784.
3 esp. combinado c. δέ (neg. οὐδέ γε, μηδέ γε):
a) enfatizando su valor adversativo o de réplica ἄλγος γυναιξὶν ἀνδρὸς εἴργεσθαι. - τρέφει δέ γ' ἀνδρὸς μόχθος ἡμένας ἔσω A.Ch.921, cf. S.Ai.1150, E.Heracl.109, Ar.Nu.915, Au.55, Pax 349, Hdt.8.59, Th.5.109, Pl.Phdr.230c, Tht.144e, 164b, οὐ χρῆν σε λῦσαι δέλτον ... - οὐδέ γε φέρειν δὲ πᾶσιν Ἕλλησιν κακά E.IA 308, ἁμές ποκ' ἦμες ἄλκιμοι νεανίαι. - ἁμὲς δέ γ' εἰμές Carm.Pop.24, οὐκ οἶδ' ὅτι λέγεις. - ἡ γραῦς δέ γ' οἶδ', ὡς ἐγὦιμαι Men.Epit.759;
b) en la argumentación o exposición y diálogo imaginario ἐγὼ δέ γ' ἄνδρας ἓξ ... τάξω por el contrario, yo situaré seis hombres A.Th.282, cf. S.Ai.1409, E.Or.547, ἐγὼ δέ γ' ἀντείποιμ' ἂν ὡς ... Ar.Nu.1417, cf. Hdt.8.142, Th.2.54, οὗτοι μὲν ἔφυγον δι' ἐμέ, ὁμολογῶ· ἐσώθη δέ γε ὁ πατήρ And.Myst.68
•diálogo indirecto ὁ δ' ἠντεβόλει γ' αὐτοὺς ὀλίγον μεῖναι χρόνον y él, venga a suplicarles que le atendieran un momento Ar.Eq.667;
c) en la argumentación filosófica ἀλλὰ τὸ τάχιστον ... κάλλιστον ὄν. ἦ γάρ; - πάνυ γε. - ἡ δέ γε σωφροσύνη ...; Pl.Chrm.159d, cf. Grg.497a, Euthd.301d, Men.96c, Cra.394a, Arist.Pol.1277b28;
d) en la cadena hablada, para recoger un punto en la conversación ἐνταῦθ' ἔνεισιν. ἡ δέ γ' ... Ar.Nu.211;
e) esp. para reforzar un argumento prohibitivo en la frase εἰ δὲ μή γε Arr.Epict.3.22.27, IGR 4.833 (Hierápolis), POxy.1159.6 (III d.C.), εἰ δὲ μή γε, μισθὸν οὐκ ἔχετε Eu.Matt.6.1, cf. PMag.4.2629.
4 en enumeraciones y «estilo καί»: ἡ ἀριθμητικὴ καὶ λογιστικὴ ... καὶ πεττευτική γε καὶ ἄλλαι πολλαὶ τέχναι Pl.Grg.450d
•esp. para enfatizar el último término ταύτῃ ἄρα ... πρακτέον καὶ γυμναστέον ... καὶ ἐδεστέον γε καὶ ποτέον Pl.Cri.47b, cf. Tht.156b
•repetido συνήγαγόν μοι καί γε ἀργύριον καί γε χρυσίον LXX Ec.2.8
•en estilo polisindético καὶ γνώμην γε περὶ παντὸς πᾶσαν ἴσχει ... μέγιστον· καὶ ὅσα γε ψυχὴν ἔχει ... Anaxag.B 12, cf. Isoc.7.72, D.2.10, 3.12, LXX Ex.35.34, I.AI 20.19
•καίτοι γε καίτοι μέγα γ' ἐστὶ νομοθέτῃ παράδειγμα Pl.Lg.663e, cf. Clit.407c, ICr.3.4.9.76 (Itanos II a.C.), Arr.Epict.3.24.90, Eu.Io.4.2, ἐάντε γε Pl.Plt.293d.
C uso limitativo
I 1traducible a veces como sólo, en el caso que, al menos, por lo menos
a) en orac. temp., frec. c. neg. οὐ μὲν σφῶΐ γ' ὀΐω πρίν γ' ἀποπαύσεσθαι, πρίν γ' ἢ ἕτερόν γε ... ¡que creo que solo entonces cejaremos, no antes que uno de los dos ...!, Il.5.288, cf. Od.2.128, μὴ ... πρὶν ἄν γε τῶν χρησμῶν ἀκούσῃς τῶν ἐμῶν Ar.Eq.961, cf. Ra.78, ὅτε γε Pl.Phd.84e, ὁπότε γε καὶ τὸν ἐν χεροῖν κατεῖχον cuando por lo menos le podía abrazar S.OC 1699;
b) causales ἐπειδὴ σοί γ' ἐφῆκα πᾶν λέγειν puesto que, al menos, te he permitido decir todo S.El.631, cf. E.Hipp.946, Ar.Th.145, Hdt.1.60, Pl.Cri.49b, Phd.114d, Tht.158b, ἐπεί γε X.An.1.3.9, ὅπου γε X.Cyr.2.3.11
•c. ὡς: ὡς πάντά γ' ἔστ' ἐκεῖνα διαπεπραγμένα sobre todo porque en este caso aquellos ejércitos han sido desbaratados A.Pers.260, cf. S.Ant.570, E.Cyc.164, Alc.800, Hipp.651, Ar.Ach.327, V.218, Pl.Alc.1.131e, X.Cyr.1.4.13, Aen.Tact.28.4;
c) comparativas, c. ὥσπερ: ὥσπερ γ' ἡ φάτις al menos según el rumor S.OT 715, καταγέλαστοι γίγνονται, ὥσπερ γε οἶμαι οἱ πολιτικοί Pl.Grg.484e, cf. Cra.427a, X.Oec.1.10, ὥσπερ γε καί Ar.Nu.673, Pl.La.183a, X.Cyr.1.6.34, Arist.Pol.1276b4;
d) condicionales εἰ ... γε ὣς ἔον, εἴ ποτ' ἔον γε, μετ' ἀνδράσιν así era yo, al menos entonces, entre los guerreros, Il.11.762, cf. Od.9.529, εἴ κ' ἐθέλων γε μένοις en el caso de que quisieras quedarte, Od.7.315, πῶς δ' οὐχί, παῖς γ' εἰ τῶνδε γεννητῶν ἔφυν; ¿cómo que no, si se da el caso que nací de estos padres? S.OT 1015, cf. E.Med.88, 512, Ar.Eq.276, εἴ πέρ γε Hdt.7.16γ, 143, ἢν δὲ βούλωνταί γε ἐμοὶ ὁμολογέειν Hdt.8.140α, cf. 3.73, 4.120, Th.6.18, Ar.Ach.317, Pl.Euthd.272d, Phd.115c, Phdr.253c, Ep.Eph.3.2, 4.21
•tb. en la apódosis εἰ μὲν δὴ σύ γ' ἔπειτα ... ἶσον ἐμοὶ φρονέουσα ... τῶ κε Ποσειδάων γε pues si tú piensas lo mismo que yo, qué menos (hará) Posidón, Il.15.49, εἰ γὰρ βλέποντος μὴ 'δυνήθημεν κρατεῖν, πάντως θανόντος γ' ἄρξομεν si mientras vivía no hemos podido mandar, mandemos al menos una vez muerto S.Ai.1068, cf. X.Cyr.5.5.20, D.18.27, Eu.Luc.11.8, 18.5
•en la frase εἰ μὴ ... γε simplemente τί δέ, εἰ μὴ ὑπισχνεῖτό γε ... X.Oec.9.1, cf. 10.9, Cyr.1.4.13, μὰ τοὺς θεούς, εἰ μὴ 'κ πονηρῶν γ' ¡por los dioses, si no soy más que un pobretón! Ar.Eq.186, cf. Lys.943, Th.898, εἰ μή γε ἄλλῳ τινὶ μείζονι, τῇ γε παρούσῃ ἀτιμίᾳ si no con una pena mayor, por lo menos con el baldón actual Lys.31.29, cf. Isoc.10.8, IEphesos 1486.14 (II d.C.);
e) consecutivas ὥστε γε συγκεκληιμένην πάντοθεν ... ὄρεσι ya que se da el caso que está encerrada (Tesalia) por todas partes por montañas Hdt.7.129, cf. Pl.Phdr.230b;
f) acompañando a ciertas partículas γέ τοι por lo menos Pl.Grg.447b, γέ που sea lo que fuere, en todo caso Ar.Ach.896
•γε οὖν v. γοῦν.
2 c. neg. por lo menos, al menos μή μ' ἀτιμάσητέ γε por lo menos no me deshonréis S.OC 1409, μὴ ... φρονῶν γ' ἀποστραφῇς tú que al menos estás en tus cabales no te apartes S.OT 326
•esp. μή τί γε: μή τι ποιήσαντί γ' D.8.27, cf. 21.148.
3 c. rel. ni siquiera πῶς δ' οὐκ ἐγὼ κάτοιδ' ἅ γ' εἶδον ἐμφανῶς; ¿cómo que no sé ni siquiera lo que ví claramente? S.El.923, cf. Pl.R.343a, Grg.471b.
4 en formaciones participiales en cuanto Διός γε διδόντος en cuanto sea Zeus el que lo concede, Od.1.390, ἀλλὰ μὴν οὐδ' Ἀθηνᾶς Ἀθηναῖος γ' ὤν, ... ἐπιλήσῃ pero en cuanto ateniense, no te olvidarás de Atenea Pl.Cra.406d, (ψυχήν) ἁρμονίαν γε οὖσαν (que el alma) en cuanto es armonía Pl.Phd.94c, διδούς γε τῶν δεδραμένων δίκην E.HF 756
•c. subst. y adj. τί κέρδος ἕξομεν βίον γ' ἀχρεῖον ἀνόσιον κεκτημένοι; E.HF 1302, cf. D.27.27, 37.
II c. subst. y pron. en aposición, a veces trad. es decir ἀνὴρ ... ὅς τις πινυτός γε μετέλθοι un hombre ... es decir uno que fuera listo, Od.1.229, πατέρα τὸν ἀμὸν μὴ στύγει, πόσιν γε σόν E.IA 1454, εἰς δυ' ἡμέρας ἔθηκεν, εἴς γε τὴν ἕνην τε καὶ νέαν Ar.Nu.1190, cf. Pl.Cra.438e; v. tb. γα.
• Etimología: Gener. se rel. c. la partíc. final de gót. mi-k, arm. is, y c. otras partíc. que presentan aspirada como gr. -χι, ai. -hi; het. ammuk, toc. -k pueden proceder de *g o *gh.
French (Bailly abrégé)
particule enclitique, marque :
I. une restriction du moins : Διός γε δίδοντος OD du moins Zeus le permet ; κατά γε τὸν σὸν λόγον XÉN du moins à t'entendre dire;
II. une affirmation;
1 à la vérité (au sens de μέν), p. opp. à δέ : σὺ δ' οὐ λέγεις γε, δρᾷς δέ EUR pour toi, tu ne parles pas à la vérité, mais tu agis;
2 certes, assurément, en vérité : οὐχ ὥς γε SOPH non certes ainsi, certainement non ainsi, nullement ainsi à coup sûr ; ὥσπερ γ' ἡ φάτις SOPH comme on fait (avait dit l'oracle), exactement comme, etc. Dans ces constr. γε équivaut souv. à notre « puisque » (lat. quippe, quippe qui, etc.) ; οἵ γέ σου καθύβρισαν SOPH eux qui en fait se sont joués de toi, càd (il faudrait nous dérober aux Atrides) puisqu'ils se sont joués de toi ; ὁπότε γε, ἐπεί γε, ἐπειδή γε etc. puisque en vérité;
3 justement, précisément : φίλους τιθέντες τούς γε πολεμιωτάτους EUR nous rendant amis justement les plus acharnés de nos ennemis ; ποίου δὲ τούτου πλήν γ' Ὀδυσσέως ἐρεῖς ; SOPH de qui vas-tu me parler là sinon justement d'Ulysse ?;
4 et même, bien plus : παρῆσάν τινες καὶ πολλοί γε PLAT ils étaient là qqes-uns et même beaucoup;
III. une conclusion eh bien donc ! donc : δρᾶ γ’, εἴ τι δράσεις EUR si tu veux faire qch (entreprendre une action mémorable), fais-le donc, ou fais-le tout de suite.
English (Slater)
γε a particle used to emphasise particular words, which it may either directly precede, esp. if a word group is emphasised, or follow.
a emphasising subs., pron., simm.
I subs. ὀρειᾶν γε Πελειάδων (N. 2.11) ἁ Σαλαμίς γε (N. 2.13) ἐπειδὴ τὸν ὑπὲρ κεφαλᾶς γε Ταντάλου λίθον παρά τις ἔτρεψεν ἄμμι θεός (τὸν coni. Heimsoeth) (I. 8.10) ἀλλ' ὅ γε Μέλαμπος (Pae. 4.28) Ἀπόλλωνί γ [ (Pae. 7.5) ]Ζηνί γε fr. 60a. 5. ἀέθλων γ' ἕνεκεν (O. 1.99) ἤτοι βροτῶν γε κέκριται πεῖρας οὔ τι θανάτου (O. 2.30) ἰατὰ δ' ἐστὶ βροτοῖς σύν γ ἐλευθερίᾳ καὶ τά (I. 8.15) ]ογοι τῶν γε δε[ (Π̆{S}: τε Π.) (Pae. 6.175)
II demonstratives. πέποιθα δὲ ξένον μή τιν — δύναμιν κυριώτερον τῶν γε νῦν κλυταῖσι δαιδαλωσέμεν ὕμνων πτυχαῖς (O. 1.105) τοῦτό γέ οἱ σαφέως μαρτυρήσω (O. 6.20) Ἄλτιν μὲν ὅγ' ἐν καθαρῷ διέκρινε (O. 10.45) τὸν δὲ τετράκναμον ἔπραξε δεσμὸν ἑὸν ὄλεθρον ὅγ (P. 2.41) κείνου γε κατὰ κλέος (P. 4.125) κεῖνον γε καὶ βαρύκομποι λέοντες περὶ δείματι φύγον (P. 5.57) ἤθελον κείνου γε πείθεσθ' ἀναξίαις ἑκόντες (N. 8.10) τοῦτό γέ τοι ἐρέω fr. 42. 2.
III verbal subs. ἐπεὶ τό γε λοιδορῆσαι θεοὺς ἐχθρὰ σοφία (O. 9.37) τό γ' ἐν ξυνᾥ πεποναμένον εὖ μὴ κρυπτέτω (P. 9.93) νικῶντί γε χάριν οὐ τραχύς εἰμι καταθέμεν (N. 7.75)
IV pers. pron. σέ γ' ἐπαρκέσαι (Turyn: τό γ' ἐπάρκεσε codd.) (N. 6.60) σέο γ' ἕκατι (codd.: γ del. Bergk, edd.: “contra poetae usum” Schr.) (I. 5.2)
b emphasising adj. ἑκατόν γ' ἐτέων (O. 2.93) κεῖνόν γε πράξασθαι πόνον (P. 4.243) ἦ μὰν ἀνόμοιά γε δᾴοισιν ἐν θερμῷ χροὶ ἕλκεα ῥῆξαν (N. 8.28) ἔδοξ' ἦρα καὶ ἀθανάτοις ἐσλόν γε φῶτα καὶ φθίμενον ὕμνοις θεᾶν διδόμεν (I. 8.60) ὀνομακλύτα γ' ἔνεσσι (Pae. 6.123)
c emphasising adv. νῦν γε (P. 4.290) τό γέ νυν (P. 11.44) οὐδὲ θερμὸν ὕδωρ τόσον γε μαλθακὰ τεύχει γυῖα, τόσον εὐλογία φόρμιγγι συνάορος (N. 4.4)
d emphasising πρίν clause. πολλ' ἔπαθεν, πρίν γέ οἱ χαλινὸν Παλλὰς ἤνεγκ (O. 13.65) Ἀλκυονῆ, οὐ τετραορίας γε πρὶν δυώδεκα πέτρῳ ἥροάς τ' ἐμβεβαῶτας ἱπποδάμους ἕλεν δὶς τόσους (N. 4.28) [
e dub. εἰ δ' ἀριστεύει μὲν ὕδωρ, κτεάνων δὲ χρυσὸς αἰδοιέστατος, νῦν γε (v.l. δὲ, edd.) (O. 3.43) γ varie e †γόνος coni. edd. (O. 9.76) τό γε μόρσιμον οὐ παρφυκτόν (codd., Theon: δὲ Tricl., edd.) (P. 12.30) ]
f combined with other particles.
I γε μάν v. μάν.
II γε μέν v. μέν.
III ἀλλά γε v. ἀλλά.
IV ἀτάρ γε v. ἀτάρ.
V ἤτοι γε v. supra a. α. (O. 2.30) η. f. ἦ μὰν γε v. supra b. (N. 8.28)
Greek Monolingual
(δωρ. και βοιωτ. γα) (μόριο) (Α)
μόριο με επιτακτική βεβαιωτική ή διασαφητική σημασία.
[ΕΤΥΜΟΛ. Το πιο συχνό από τα επιτατικά μόρια της αρχαίας, η χρήση του οποίου αποσκοπεί στην προβολή και έξαρση μιας λέξεως μέσα στην πρόταση. Χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερη ευκινησία (δεν έχει σταθερή θέση στην πρόταση), αλλά δεν παίζει ρόλο συνδετικού μορίου, δηλ. δεν χρησιμοποιείται στη σύνθεση φράσεων. Συντίθεται με προσωπικές κυρίως αντωνυμίες και άλλα μόρια ή συνδέσμους
πρβλ. αλλά, δη, και, μην, ουν, τοι (βλ. και γαρ). Με τους υποτακτικούς συνδέσμους: ει, πριν κ.λπ. και το αναφορικό ος, η χρήση του γε είναι αιτιολογική, ενώ στον διάλογο το γε είναι βεβαιωτικό και πολλές φορές απαντά μαζί με το μάλιστα. Υστερογενώς το γε απέκτησε και περιοριστική αξία, κυρίως στις αναφορικές, υποθετικές, αιτιολογικές προτάσεις. Επειδή όμως γρήγορα έχασε τη σημασία του, έγινε σπάνιο στους μτγν. χρόνους και εξαφανίστηκε στη Νέα Ελληνική. Συνδέεται με γοτθ. mi-k, pu-k (πρβλ. εμέγε, σέγε), αν και το mik μπορεί να σχηματίστηκε βάσει της ονομαστικής ik «εγώ». Λειτουργικά, αλλά όχι και μορφολογικά, συνδέεται επίσης με ελλ. -χι (πρβλ. μήχι, νήχι κ.ά.), αρχ. ινδ. hi, ha, gha, λιθ. ne-gu, ne-gὶ «δεν», αρχ. σλ. ni-že, τοχ. (a)k στο ns-ak «εγώ» κ.λπ. χεττ. ammuk «εγώ»].
Greek Monotonic
γε: Δωρ. γα· εγκλιτικό μόριο το οποίο χρησιμ. για να δώσει έμφαση στη λέξη ή στις λέξεις τις οποίες ακολουθεί, μέσω του περιορισμού της έννοιας (πρβλ. γοῦν),
I. 1. τουλάχιστον, όπως και να 'χει, εν πάση περιπτώσει, Λατ. quidem, saltem· ὧδε γε, έτσι τουλάχιστον, δηλ. μ' αυτόν τον τρόπο και όχι διαφορετικά, σε Ομήρ. Ιλ.· ὁ γ' ἐνθάδε λεώς, τουλάχιστον οι εδώ άνθρωποι, σε Σοφ.· με αρνητικά μόρια, οὐ δύο γε, Λατ. ne duo quidem, ούτε καν δύο, σε Ομήρ. Ιλ.· οὐ φθόγγος γε, ούτε ο παραμικρός, ελάχιστος ήχος, σε Ευρ.
2. με αντων.: με την προσωπ. αντων. του αʹ προσ. συνδέεται τόσο στενά που μεταβάλλεται και ο τονισμός π.χ. ἔγωγε, Λατ. equidem· επίσης, σύγε, ὅγε, κεῖνός γε, τοῦτό γε κ.λπ.· στην Αττ. έπειτα από αναφορ. αντων., ὅςγε, οἵ γε, κ.λπ., περίπου όμοιο με το Λατ. quippe qui, οἵ γέ σου καθύβρισαν, σε Σοφ.
3. έπειτα από όλων των ειδών τους συνδ., πρίν γε, πριν τουλάχιστον· εἴ γε, ἐάν γε, ἄν γε, Λατ. siquidem, αν δηλαδή, αν πράγματι κ.λπ.
II. επηρεάζει ολόκληρη την πρόταση·
1. συγκεκριμένα, δηλαδή· Διός γε διδόντος, δηλαδή αν ο Δίας το παραχωρήσει, σε Ομήρ. Οδ.· ἀνήρ, ὅστις πινύτος γε, κάθε άνδρας, τουλάχιστον όποιος είναι συνετός, στο ίδ.
2. στους Αττ. διαλόγους, όπου κάτι προστίθεται στη δήλωση του προηγούμενου ομιλητή, όπως, ἔπεμψέ τίς σοι; Απάντηση: καλῶς γε ποιῶν, ναι, και καλώς έπραξε, σε Αριστοφ.· ομοίως, πάνυ γε κ.λπ., σε Πλάτ.
3. υπονοώντας παραχώρηση· εἶμί γε, πολύ καλά, θα πηγαίνω, σε Ευρ.
Russian (Dvoretsky)
γε: дор. γᾰ (иногда слитно: ἐγωγε и т. п.) энклит. частица со знач.:
1 (уступительности) правда, хотя, по крайней мере, тж. все же: σὺ δ᾽ οὐ λέγεις γε, δρᾶς δέ Eur. ты, правда, не говоришь, но действуешь; τόδε γε εἰπέ Xen. скажи по крайней мере (хоть) вот что; ἐπεὶ σοί γε δοκεῖ Plat. если уж таково твое желание;
2 (ограничения) только, лишь: Διός γε διδόντος Hom. если только даст Зевс; ἂν δέ γε βούλῃ Plat. если только ты хочешь; ὅσος οὐκ ἐν ἄλλῳ ἑνί γε χωρίῳ ἐστίν Thuc. какого нет решительно ни в одной другой области; αύτῷ ἑνί γε ἀνδρὶ τῶν ἐφ᾽ ἡμῶν Xen. ему, одному единственному из наших современников;
3 (логического подчеркивания) поистине же, именно, -то: μάλιστά γε Hom., Soph., Plat., πάνυ или σφόδρα γε Plat. конечно же, еще бы; ποίου δὲ τούτου πλήν γ᾽ Ὀδυσσέως; Soph. о ком же как не об Одиссее именно?; φαμέν γε μὴν οὕτω Plat. это-то мы и утверждаем;
4 (усиления) и даже, к тому же: παρῆσάν τινες καὶ πολλοί γε Plat. кое-кто был, и даже многие;
5 (пояснения) ибо, ведь, поскольку: οἵ γε σοῦ καθύβρισαν Soph. ведь они обидели тебя; Ἀθηναῖός γ᾽ ὤν Plat. поскольку ты афинянин;
6 (заключения) итак, что же: εἶμί γε Eur. ну что же, я пойду.
Frisk Etymological English
Grammatical information: pcle
Meaning: at least, at any rate (Il.).
Other forms: Dor. Boeot. γα
Origin: IE [Indo-European] [418] *ǵ(h)e emphasising pcle
Etymology: Combinations like ἐμέγε, σέγε suggest comparison with Goth. etc. mi-k, Þu-k (though mik could be influenced by ik ego). Comparable functions have -χι, cf Skt. hi; also Skt. ha and gha; - Lith. ne-gù, ne-gì not, OCS ni-že neque, Toch. - (ä)k in nṣ-äk ego (masc.) etc., Hitt. ammuk me, ego etc. which may have IE g or gh. - See Wackernagel-Debrunner 561; also Pok. 418.
Middle Liddell
[cf. γοῦν
I. Enclitic Particle, serving to call attention to the word or words which it follows, by limiting the sense at least, at any rate, Lat. quidem, saltem, ὧδέ γε so at least, i. e. so and not otherwise, Il.; ὁ γ' ἐνθάδε λεώς at any rate the people here, Soph.: with negatives, οὐ δύο γε, Lat. ne duo quidem, not even two, Il.; οὐ φθόγγος γε not the least sound, Eur.
2. with Pronouns:—with Pron. of 1st Pers. so closely joined, that the accent is changed, ἔγωγε, Lat. equidem; also σύγε, ὅγε, κεῖνός γε, τοῦτό γε, etc.; in Attic after relat. Pronouns, ὅς γε, οἵ γε, etc., much like Lat. quippe qui, οἵ γέ σου καθύβρισαν Soph.
3. after Conjunctions of all kinds, πρίν γε, before at least; εἴ γε, ἐάν γε, ἄν γε, Lat. siquidem, if that is to say, if really; etc.
II. exercising an influence over the whole clause:
1. namely, that is, Διός γε διδόντος that is if God grant it, Od.; ἀνήρ, ὅστις πινυτός γε any man, — at least any wise man, Od.
2. in Attic dialogue, where something is added to the statement of the previous speaker, as, ἔπεμψέ τίς σοι; Answ. καλῶς γε ποιῶν yes and quite right too, Ar.; so, πάνυ γε, etc., Plat.
3. implying concession, εἶμί γε well then I will go, Eur.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
γε postpositief partikel, encl.
1. alg.: beperkend focus- of ‘spotlight’-partikel; richt de volle aandacht op het woord vóór γε, en drukt uit dat andere dingen er even niet toe doen tenminste, althans, in elk geval (in een mondelinge vertaling kun je vaak nadruk leggen op het woord vóór γε, en in een schriftelijke kun je dat woord cursiveren):. Αἰνείαν... θῆκεν Ἀπόλλων Περγάμῳ εἰν ἱερῇ, ὅθι οἱ νηός γε τέτυκτο Aeneas (obj.) bracht Apollo naar het heilige Pergamos, waar een tempel voor hem was gebouwd (d.w.z. wat Pergamos verder was is nu even niet van belang) Il. 5.446; ῥεῖα θεός γ’ ἐθέλων... ἵππους δωρήσαιτ’ ja een god kan gemakkelijk, als hij wil, paarden cadeau doen (d.w.z. ik heb het nu even niet over mensen) Il. 10.556; καίτοι τοῦτό γε παντὶ εὔγνωστον, ὅτι... en dat is toch in elk geval voor iedereen zonneklaar, dat... Lys. 17.4; κατά γε τὸν σὸν λόγον althans volgens jouw redenering Xen. Cyr. 3.1.15; νὴ τὴν Ἥραν, καλή γε ἡ καταγωγή allemachtig, de rustplek is wél mooi! Plat. Phaedr. 230b.
2. speciale gebruikswijzen
3. in bijzinnen
4. in rel. bijzinnen (causale nuance):. ἐξαπατᾷς με... ὅς γε οὐδὲ ἅττα ἐστὶ ταῦτα... ἐθέλεις εἰπεῖν je houdt me voor de gek, jij die niet eens bereid bent te zeggen wat dat is (d.w.z. want je bent niet eens bereid...) Plat. Ion 541e.
5. in cond. en causale bijzinnen εἴ γε wanneer althans, tenminste als:; οὐκ, ἤν γε σωφρόνως βουλεύησθε dat is niet het geval, wanneer jullie althans verstandig overleg plegen Thuc. 5.101.1; ook in de apodosis van cond. zin:. εἰ... ἀναγκαίως ἔχει... εἶμί γ (ε) als dat nodig is, dan ga ik Eur. HF 861; ἐπεί γ’ ἐλήφθης want je bent erbij! (d.w.z betrapt) Eur. Hipp. 955.
6. in bijzinnen met πρίν:. οὐκ ἀκούσῃ, πρίν γ’ ἂν αὐτὸς ἀποφήνῃ ὅ τι... dat zul je niet horen, tenminste niet voordat jijzelf onthult wat... Xen. Mem. 4.4.9.
7. in antwoorden, soms te vertalen m. b. v. ja of nee:. εἴπω τι δῆτα κἄλλ’...; # ὅσον γε χρῄζεις mag ik ook nog iets anders zeggen? # ja, zoveel als je wilt Soph. OT 364; ἆρα κώνειον λέγεις; # μάλιστά γε bedoel je de gifbeker? # absoluut ja! Aristoph. Ran. 125; ἀλλ’ εἴσιθ’... # μήπω γε μήπω γ’, ἀλλ’ ἐπιμεινάντων ga toch naar binnen! # nee, nee, nog niet, nog niet; ze moeten wachten Aristoph. Nub. 196.
Frisk Etymology German
γε: {ge}
Forms: dor. böot. γα
Grammar: hervorhebende Partikel
Meaning: ‘gerade (nur), eben, jedenfalls' (seit Il.).
Etymology: Verbindungen wie ἐμέγε, σέγε legen einen Vergleich mit got. usw. mi-k, þu-k sehr nahe; doch kann mik auch nach ik ego gebildet sein (Sommer IF 42, 130f.). Funktionell verwandt ist -χι, wozu aind. hi; daneben aind. ha und gha; — lit. ne-gù, ne-gì nicht, aksl. ni-že neque, toch. — (ä)k in nṣ-äk ego (Mask.) usw., heth. ammuk me, ego usw. können sowohl idg. g wie gh enthalten. — Einzelheiten bei Wackernagel-Debrunner 561 m. Lit.; dazu Pok. 418.
Page 1,293
English (Woodhouse)
at all events, at any rate, at least, in dialogue, of a truth