ὅδε
English (LSJ)
ἥδε, τόδε, demonstr. Pron.,
A this, formed by adding the enclit. -δε to the old demonstr. Pron. ὁ, ἡ, τό, and declined like it through all cases: Ep. dat. pl. τοῖσδεσσι, τοῖσδεσσιν, as well as τοῖσδε, Il.10.462, Od.2.47, al.; and τοῖσδεσι 10.268, 21.93; τοῖσδεσιν Democr. 175; τοισίδε Hdt.1.32, al.: Aeol. gen. pl. τῶνδεων Alc.126: Arg. gen. pl. τωνδεωνήν (= τῶνδεων ἤν) Mnemos.57.208(vi B. C.): nom. pl. neut. ταδήν ibid., IG4.506.1; ταδή Sch.Ar.Ach.744:—ὅδε, like οὗτος, is opp. ἐκεῖνος, to designate what is nearer as opp. to what is more remote; but ὅδε refers more distinctly to what is present, to what can be seen or pointed out, though this distinction is sometimes not observed, e.g. ξύμπας Ἀχαιῶν λαός, ἐν δὲ τοῖσδ' ἐγώ S.Ph.1243 (v.l. τοῖς), cf. Ant.449, and on the other hand, ἦ τόνδε φράζεις;—τοῦτον, ὅνπερ εἰσορᾷς Id.OT1120: the forms ὁδί, ἡδί, etc. [ῑ], are freq. in Com. and Oratt., but are not used in Trag.: the ῑ may be separated from the ὅδε by the adversative δέ, as τὸν μὲν... τηνδεδί Ar.Av.18, cf. Ec. 989.
I of place, to point out what is present or before one, Ἕκτορος ἥδε γυνή this is, or here is, the wife of Hector, Il.6.460: very freq. in Trag., ἀκτὴ μὲν ἥδε Λήμνου S.Ph.I, cf.E.Tr.4,Ion5,Hel.I,HF 4,Ba.1; in Com., ἐγὼ σιωπῶ τῷδε; Ar.Ra.1134, etc.; and in Prose, ὧν Θεόδωρος εἷς ὅδε Pl.Tht.164e; of what belongs to this world, Id.Phdr.250a, Smp.211c.
2 with Verbs of action, = here, ἀνδρί, ὅστις ὅδε κρατέει who holds sway here, Il.5.175; ἔγχος μὲν τόδε κεῖται ἐπὶ χθονός here it lies, 20.345, cf. 21.533, Od.1.185, etc.; ἥδ' ἡ κορώνη.. λέγει the crow here.., v.l. in Ar.Av.23: freq. in Trag., esp. to indicate the entrance of a person on the stage, καὶ μὴν Ἐτεοκλῆς.. ὅδε χωρεῖ here comes... E.Ph.443, cf.S.OT297,531,632, OC32,549; f.l. in E.Heracl.80.
3 with a pers. Pron., ὅδ' ἐγὼ.. ἤλυθον here am I come, Od.16.205; ἡμεῖς οἵδε περιφραζώμεθα let us here.., 1.76; δῶρα δ' ἐγὼν ὅδε.. παρασχέμεν here am I [ready] to provide... Il.19.140: with a pr. n., ὅδ' εἰμ' Ὀρέστης E.Or.380: with αὐτός, ὅδ' αὐτὸς ἐγώ Od.21.207, 24.321.
4 also with τίς and other interrog. words, τίς δ' ὅδε Ναυσικάᾳ ἕπεται; who is this following her? 6.276, cf. 1.225; τί κακὸν τόδε πάσχετε; what is this evil ye are suffering? 20.351; πρὸς ποῖον ἂν τόνδ'.. ἔπλει; S.Ph.572, cf. 1204.
5 in Trag. dialogue, ὅδε and ὅδ' ἀνήρ, = ἐγώ, Id.OT534,815, etc.; γυναικὸς τῆσδε, for ἐμοῦ, A.Ag.1438; τῆσδέ γε ζώσης ἔτι S.Tr.305; so ξὺν τῇδε χερί with this hand of mine, Id.Ant.43, cf. OT811.
6 in Arist., τοδί designates a particular thing, 'such and such', τοδὶ διὰ τοδὶ αἱρεῖται EN 1151a35; τόδε μετὰ τόδε GA734a28, cf. b9; Καλλίᾳ κάμνοντι τηνδὶ τὴν νόσον τοδὶ συνήνεγκε Metaph.981a8; τόδε τὸ ἐν τῷ ἡμικυκλίῳ APo. 71a20; ἥδε ἡ ἰατρική, opp. αὐτὴ ἡ ἰ., Metaph.997b30; τόδε τι a this, i.e. a fully specified particular, Cat.3b10, al., cf. Gal.6.113,171; τόδε τι καὶ οὐσία Arist.Metaph.1060b1; πορευσόμεθα εἰς τήνδε τὴν πόλιν Ep. Jac.4.13.
II of time, to indicate the immediate present, ἥδ' ἡμέρα S.OT438, etc.: more strongly, κατ' ἦμαρ.. τὸ νῦν τόδε Id.Aj.753; τοῦδ' αὐτοῦ λυκάβαντος Od.14.161; but νυκτὸς τῆσδε in the night just past, S.Aj.21; νυκτὶ τῇδε Id.El.644; so τῆσδε τῆς ὁδοῦ on this present journey, Id.OT1478, cf. Ant.878 (cj.); also ἀπόλλυμαι τάλας ἔτος τόδ' ἤδη δέκατον now for these ten years, Id.Ph.312; τῶνδε τῶν ἀσκητῶν athletes of the present day, Pl.R. 403e.
2 ἐς τόδε elliptic c. gen., ἐς τόδ' ἡμέρας E.Ph.425; ἐς τόδε ἡλικίης Hdt.7.38; πῶς ἐς τόδ' ἂν τόλμης ἔβη; S.OT125.
III in sentences beginning this is.., the Engl. this is freq. represented by nom. pl. neut. τάδε; ἐπεὶ οὐκ ἔρανος τάδε γ' ἐστίν this is not an ἔρανος, Od.1.226; ἆρ' οὐχ ὕβρις τάδ'; is not this insolence? S.OC883; of persons, Ἀπόλλων τάδ' ἦν this was A., S. OT1329 (lyr.); οὐ γὰρ ἔσθ' Ἕκτωρ τάδε E.Andr. 168; οὐκέτι Τροία τάδε Id.Tr.100 (anap.); οὐ τάδε Βρόμιος Id.Cyc.63 (lyr.); οὐκ Ἴωνες τάδε εἰσίν Th.6.77; τάδ' οὐχὶ Πελοπόννησος, ἀλλ' Ἰωνία Inscr. ap.Str.9.1.6.
2 to indicate something immediately to come, τόδε μοι κρήηνον ἐέλδωρ (which then follows) Il.1.41,504, cf. 455, al.; Ἀθηναίων οἵδε ἀπέθανον IG12.943.2: hence, in historical writers, opp. what goes before (cf. οὗτος c. 1.2), ταῦτα μὲν Λακεδαιμόνιοι λέγουσι... τάδε δὲ ἐγὼ γράφω Hdt.6.53; ταῦτα μὲν δὴ σὺ λέγεις· παρ' ἡμῶν δὲ ἀπάγγελλε τάδε X.An.2.1.20, etc.; v. οὗτος B.1.2; opp. ἐκεῖνος, S.El.784: rarely applied to different persons in the same sentence, νῦν ὅδε [La†us] πρὸς τῆς τύχης ὄλωλεν, οὐδὲ τοῦδ' ὕπο [by Oedipus] Id.OT 948.
3 as 'antecedent' to a defining Relat., ὃν πόλις στήσειε, τοῦδε χρὴ κλύειν Id.Ant.666, cf. Tr.23, Ph.87, etc.: in Hom., in such cases, the δέ is separate, as ὃς δέ κε μηρίνθοιο τύχῃ... ὁ δ' οἴσεται ἡμιπέλεκκα Il.23.858, cf. Od.11.148, 149, al. (but ὅδε sometimes has its deictic force and the relat. clause merely explains, as νήσου τῆσδ' ἐφ' ἧς ναίει S.Ph. 613, cf. Il.2.346, X.An.7.3.47, etc.).
IV Adverbial usage of some cases:
1 τῇδε,
a of place, here, on the spot, Il.12.345, Od. 6.173, etc.; so τῶν τε ὑπὸ γῆς θεῶν καὶ τῶν τ. Pl.Lg.958d.
b of Manner, thus, A.Eu.45; ὅρα δὲ καὶ τ., ὅτι.. Pl.Phd. 79e, cf. R.433e, etc.
2 acc. neut. τόδε with ἱκάνω, etc., hither, to this spot, Il.14.298, Od.1.409, al.; also δεῦρο τόδε Il.14.309, Od.17.444,524.
b therefore, on this account, τόδε χώεο 23.213: so also acc. pl. neut., τάδε γηθήσειε on this account, Il.9.77.
3 dat. pl. neut., τοισίδε in or with these words, τοισίδε ἀμείβεται Hdt.1.120; τοισίδε προέχει in these respects, ib.32.
German (Pape)
[Seite 291] ἥδε, τόδε (eigtl. τοσδε, demonstrat. zu dem ebenfalls nicht mehr vorkommenden ποσ), gen. τοῦδε, τῆσδε, τοῦδε, u. s. w., in der Deklination mit dem Artikel übereinstimmend, ep. dat. plur. neben τοῖσδε auch τοῖσδεσσι u. τοῖσδεσσιν, Il. 10, 462 Od. 2, 47. 165. 13, 258, u. τοῖσδεσι, 10, 268. 21, 93; – dieser, diese, dieses, lebhafter als οὗτος hinzeigend, der da, Hom. u. Folgde, sowohl allein stehend, als mit einem Nomen verbunden, welches dann gewöhnlich, bes. in Prosa, den Artikel hat. – Oft kann es gradezu durch hier übersetzt werden, ἀνδρὶ ὅστις ὅδε κρατέει, der hier herrscht, Il. 5, 175, ἔγχος μὲν τόδε κεῖται ἐπὶ χθονός, liegt hier auf der Erde, 20, 345; νηῦς δέ μοι ἥδ' ἕστηκεν ἐπ' ἀγροῦ νόσφι πόληος, in die Ferne zeigend, das Schiff steht hier, Od. 1, 185; auch neben κεῖνος, jener dort, Il. 19, 344, vgl. Od. 18, 44. 20, 34. 22, 367. 24, 308; ῥεῖ πολὺς ὅδε λεώς, Aesch. Spt. 80; κήρυκ' ἀπ' ἀκτῆς τόνδ' ὁρῶ, da sehe ich den Herold, Ag. 479; Ch. 720; κλῇθρα γὰρ πυλῶν τάδε διοίγεται, Soph. O. R. 1294; ἐς δέον πάρεσθ' ὅδε Κρέων, 1416; πέλας γὰρ ἄνδρα τόνδε νῷν ὁρῶ, O. C. 29, u. so gewöhnlich dann ohne Artikel; auch in Prosa, Χαιρεφῶν ὅδε, Plat. Gorg. u. A. – Das Hinweisen auf das zunächst Vorliegende tritt bes. hervor in der Vrbdg οὐκ ἔρανος τάδε γ' ἐστίν, das hier ja ist nicht ein freundschaftliches Mahl, Od. 1, 226, was, von den Tragg. öfter gebraucht, auch auf Personen angewendet wird, οὐ γὰρ ἔσθ' Ἕκτωρ τάδε, Eur. Andr. 168; so Thuc. οὐκ Ἴωνες τάδε εἰσὶν οὐδὲ Ἑλλησπόντιοι, 6, 77. – So steht es auch mit dem persönlichen Pron. verbunden, ὅδ' ἐγώ, ich hier, Od. 16, 205, ἀλλ' ἄγετ' ἡμεῖς οἵδε περιφραζώμεθα, laßt uns hier berathschlagen, 1, 76; δῶρα δ' ἐγὼν ὅδε πάντα παρασχεῖν, sc. εἰμί, ich bin hier, dir alle Gaben darzubringen, Il. 19, 140; vgl. Aesch. Ch. 216; Eur. Or. 374; u. verstärkt, ὅδ' αὐτὸς ἐγώ, ich selbst hier, Od. 21, 207. 24, 321; dah. auch ἀνὴρ ὅδε oft bei den Tragg. = ich hier; τῆσδέ γε ζώσης, Soph. Tr. 304. 1009, vgl. Phil. 1025 O. R. 534. 815; ὅδ' εἴμ' Ὀρέστης, ὃν ἱστορεῖς, Eur. Or. 374; vgl. εἰ τὸν νεκρὸν σὺν τῇδε κουφιεῖς χερί, Soph. Ant. 43, mit dieser Hand hier, mit meiner Hand. – Dieselbe örtliche Beziehung tritt in der Frage nach τίς hervor, τίς ὅδε Ναυσικάᾳ ἕπεται; wer folgt hier der Nausikaa? Od. 6, 276; τί κακὸν τόδε πάσχετε; was leidet ihr hier? 20, 351; vgl. 1, 225. 20, 191. – So wird auch absolut τόδε gebraucht, hierher, Il. 14, 298. 24, 172 Od. 1, 409. 19, 407; auch δεῦρο τόδε, Il. 14, 309 Od. 17, 444. 524; ähnl. ἐς τόδε τόλμης ἔβη, Soph. O. R. 125; ἐς τόδε χρόνου, ἡμέρας u. ä., s. Schäf. D. Hal. de C. V. 144. – Bei Orts- u. Zeitbestimmungen kann es zuweilen durch unser grade wiedergegeben werden, αὐτοῦ τῷδ' ἐνὶ δήμῳ, grade hier im Volke, Od. 2, 317, vgl. 10, 271; τανῦν τάδε, grade jetzt, Her. 7, 104. – Auf die Zeit bezogen drückt es die unmittelbare Gegenwart aus, τῇδ' ἐν ἡμέρᾳ, an diesem Tage, Soph. O. C. 1608, d. i. heute; so bes. auch τἀπὸ τοῦδε, von jetzt an, in Zukunft, Ai. 1355, ἐκ τοῦδε, Ant. 574, ἐκ τῶνδε, Ai. 820, vgl. τὰ δεύτερα ἐκ τῶνδε λέγοιμι O. R. 282. – Im Gegensatz von ἐκεῖνος geht es auf das Rähere, ἀπήλλαγμαι φόβου πρὸς τῆσδ' ἐκείνου τε, Soph. El. 774 Ant. 566, obwohl in καὶ νῦν ὅδε πρὸς τῆς τύχης ὄλωλεν, οὐδὲ τοῦδ' ὕπο, O. R. 948, die beiden ὅδε auf verschiedene Personen gehen; dem οὗτος steht es gegenüber Plat. Men. 81 d; vgl. σοὶ τοῖσδέ τ' οὐδὲν εἴργεται· τούτους δ' ἔα, Soph. Trach. 343; εἰ τάδ' ἐν τούτοις Ant. 39; bei Hom. schon, Il. 8, 109. – Gew. bezieht es sich auf das zunächst Folgende, während οὗτος auf das Vorige zurückweis't, nur einzeln findet sich des lebhaftern Ausdrucks wegen βαρεῖαν ὁ ξένος φάτιν τήνδ' εἶπε, Soph. Phil. 1035; dagegen schon bei Hom. μέμνημαι τόδε ἔργον, Il. 9, 527, was v. 529 beschrieben wird; εὖ νῦν τόδ' ἴσθι, μηδέπω μεσοῦν κακόν, Aesch. Pers. 427, dies wisse, nämlich daß das Uebel noch nicht die Hälfte erreicht hat, wie ἀνδρῶν τάδ' ἐστὶν σφάγια καὶ χρηστήρια θεοῖσιν ἔρδειν, Spt. 212 Pers. 348: u. mit folgendem Relativum, νήσου τῆσδ', ἐφ' ἧς ναίει τὰ νῦν, Soph. Phil. 609; vgl. Il. 2, 346 Od. 1, 403; – ταῦτα μὲν Λακεδαιμόνιοι λέγουσι, was eben angeführt worden, τάδε δὲ ἐγὼ γράφω, was nun folgt, Her. 6, 53, vgl. 58. 7, 133; Xen. An. 2, 1, 20 Κλέαρχος δὲ πρὸς ταῦτα εἶπεν· ἀλλὰ ταῦτα μὲν δὴ σὺ λέγεις· παρ' ἡμῶν δὲ ἀπάγγελλε τάδε, ὅτι –, wo Krüger richtig aus den mss. τάδε hergestellt hat; auch Plat. vrbdt εἰ διδακτόν ἐστιν ἀρετὴ πάλαι σκοποῦμεν· τοῦτο δὲ σκοποῦντες τόδε σκοποῦμεν, ἆρα, Men. 93 b; ἆρ' οὖν οὐχ ἥδε ἀρχὴ ὁμολογίας, ἐρέσθαι, Rep. V, 462 a; τόδε δέ μοι λέγε, ἆρα, I, 351 d; περὶ τοὖδε, ὃν κόσμον λέγομεν, Phil. 29 d; Legg. I, 627 e; so bei Xen. oft εἶπε τάδε, er sagte Folgendes. – Zuweilen steht der Relativsatz vorauf, so daß ὅδε sich auf diesen zurückbezieht, ὅστις γὰρ ἐν πολλοῖσιν ὡς ἐγὼ κακοῖς ζῇ, πῶς ὅδ' οὐχὶ κατθανὼν κέρδος φέρει; Soph. Ant. 460. – Anders ist Xen. An. 7, 3, 47, τάδε δή, ὦ Ξενοφῶν, ἃ σὺ ἔλεγες· ἔχονται οἱ ἄνθρωποι, da haben wir, was du sagtest, da trifft das ein. – Von einzelnen Casus bemerke man: τῇδε, wie τῇ, dem Fragewort πῇ entsprechend, hier an dieser Stelle, hier, νῦν δ' ἐνθάδε κάββαλε δαίμων, ὄφρ' ἔτι που καὶ τῇδε πάθω κακόν, Od. 6, 172. 12, 186 Il. 12, 345; u. in Prosa, πάντα τά τ' ἐν Λακεδαίμονι καὶ τὰ τῇδε, Plat. Legg. I, 630 d, öfter; auch = au sdiese Weise, so, Il. 17, 512, τῇδε τελευτᾶν Aesch. Ch. 405, τῇδε γὰρ τρανῶς ἐρῶ Eum. 45; u. in Prosa, Plat. Prot. 352 a Phaedr. 261 e u. öfter; auffallender noch in Vrbdgn wie ὅρα δὲ καὶ τῇδε, ὅτι, Phaed. 79 e; τί δὲ τῇδε; δοκεῖ σοι –, wie denn so? 92 e; εἰ ἡμῖν καὶ τῇδε ὁμολογεῖς εἴτε καὶ οὔ, Crat. 437 e, vgl. Apol. 40 c; – ferner τόδε; außer der schon erwähnten Bdtg »hierher« ist es auch = deshalb, darum, Od. 20, 217. 23, 213; – so auch τάδε, Il. 9, 77; – τοῖσδε, τοισίδε, aufdiese Weise, mit diesen Worten, Her. 1, 32. 120.
French (Bailly abrégé)
ἥδε, τόδε ; gén. τοῦδε, τῆσδε, τοῦδε, etc.
pron. démonstr. : celui-ci, celle-ci, ceci avec idée d'une pers. ou d'une chose présente : ἥδε ἡ πόλις ou ἡ πόλις ἥδε, la ville qui est ici, dans laquelle ou auprès de laquelle je me trouve;
ὅδε se rapporte;
I. en gén.
1 à une pers. ou à une chose présente (en ce sens τάδε dans les propos. négat. en parl. d'un seul objet : οὐκ ἔρανος τάδε γ' ἐστί OD ce qui se passe ici n'est pas un festin de compagnons ; οὐκ Ἴωνες τάδε εἰσίν THC ce ne sont pas des Ioniens ; τάδ' ἐστὶ Πελοπόννησος, οὐκ Ἰωνία PLUT c'est le Péloponnèse, non l'Ionie;
2 d'ord. à ce qui suit immédiatement, pour attirer l'attention sur ce qu'on va dire : τόδε μοι κρήηνον ἐέλδωρ· τίσειαν Δαναοὶ ἐμὰ δάκρυα σοῖσι βέλεσσι IL exauce le vœu que je t'adresse : que les Grecs expient mes larmes sous tes traits ; τόνδε τὸν τρόπον ATT de la manière suivante ; εἶπε τάδε ATT il parla ainsi;
II. particul. avec idée de lieu;
1 ὅδε désigne la pers. ou la chose présente au même lieu que celui qui parle, « celui-ci, celui-là » : καί ποτέ τις εἴπῃσιν, ἰδὼν κατὰ δάκρυ χέουσαν, Ἕκτορος ἥδε γυνή IL et l'on dira en te voyant verser des larmes : voilà la femme d'Hector ; χῶρος μὲν ἱερὸς πᾶς ὅδ' ἐστί SOPH tout l'endroit où tu es est sacré ; ἀκτὴ μὲν ἥδε Λήμνου SOPH c'est ici le rivage de Lemnos;
2 ὅδε au nom. et à l'acc. comme adv. de lieu au sens de « ici, là » : ὅστις ὅδε κρατέει IL celui qui triomphe ici sur nous ; ἔγχος μὲν τόδε κεῖται ἐπὶ χθονός IL la javeline est ici sur la terre;
3 dans le même sens, avec un pron. pers. : ὅδ' ἐγώ OD moi ici ; ἡμεῖς οἵδε OD nous qui sommes ici ; δῶρα δ' ἐγὼν ὅδε πάντα παρασχεῖν IL je suis ici, pour te présenter tous les dons ; ὅδ' εἰμί ESCHL me voici;
4 joint -- aux pron. interrog. : τίς ὅδε Ναυσικάᾳ ἕπεται ; OD qui est celui qui suit là Nausicaa ? τί κακὸν τόδε πάσχετε ; OD quelle infortune subissez-vous ici ? - à ποῖος : ποῖον ἐρεῖς τόδ' ἔπος ; SOPH quelle parole prononces-tu là ?;
5 dans le dialogue attique, emphatiquement pour désigner la personne qui parle : ὅδ' ἀνήρ EUR, γυνὴ ἥδε ESCHL l'homme, la femme que voici, càd moi ; de même au lieu du pron. possess. : ἐμός τῇδε χερί SOPH, χεροῖν ταῖνδε SOPH de la main, des mains que voici, càd de ma main, de mes mains;
6 avec des adv. de lieu et de temps, pour déterminer avec précision au sens de « précisément, justement » : αὐτοῦ τῷδ' ἐνὶ δήμῳ OD justement ici dans le peuple;
III. avec idée de temps ἥδ' ἡμέρα SOPH le jour d'aujourd'hui ; ἔτος τόδ' ἤδη δέκατον βόσκων νόσον SOPH voici déjà la dixième année que je suis en proie à mon mal;
IV. adv. avec une prép. : • ἀπὸ τοῦδε, • τἀπό τοῦδε SOPH à l'instant ; • ἐκ τοῦδε, • ἐκ τῶνδε ATT aussitôt;
‒ ou abs.
1 dat. • τῇδε : avec idée de lieu ici, à cette place ; avec idée de manière de cette façon, de cette manière, ainsi;
2 acc. neutre • τόδε : avec idée de lieu ici avec mouv. • δεῦρο τόδε, m. sign. ; • ἐς τόδε χρόνου ATT jusqu'au moment où nous sommes ; fig. πῶς ἐς τόδ' ἂν τόλμης ἔβη SOPH comment en serait-il venu à ce degré d'audace ? au sens de « c'est pourquoi »;
3 acc. neutre plur. • τάδε, ainsi;
4 dat. neutre plur. • τοῖσδε et • τοισίδε, de cette manière, à ces mots.
Étymologie: ὅ, -δε.
Russian (Dvoretsky)
ὅδε: ἥ-δε, τόδε, gen. τοῦδε, τῆσδε, τοῦδε pron. demonstr. (для указания ближайшего предмета, часто - самого говорящего)
1 вот этот, здесь находящийся, здесь присутствующий: Ἓκτορος ἥδε γυνή Hom. это - жена Гектора; ἥκω δὲ Δελφῶν τήνδε γῆν Eur. я прибыл сюда в Дельфы; ὅδ᾽ εἴμ᾽ Ὀρέστης, ὃν ἱστορεῖς Eur. вот я - тот Орест, которого ты разыскиваешь; δεῦρο τόδε Hom. сюда именно; ἀπὸ τοῦδε и τἀπὸ τοῦδε Soph. (от)ныне, теперь; ἐκ τοῦδε и ἐκ τῶνδε Soph. тотчас же, сейчас же, тут же; ἐς τόδε χρόνου Soph. до настоящего момента; ἐς τόδε τόλμης Soph. до такой (степени) дерзости; τὰ νῦν τάδε Her. именно теперь, в настоящий момент;
2 вот какой, вот что за, следующий (μέμνημαι τόδε ἔργον Hom.): ταῦτα μὲν Λακεδαιμόνιοι λέγουσι, τάδε δὲ ἐγὼ γράφω Her. это говорят лакедемоняне, а вот что пишу я; εἶπε τάδε Xen. он сказал следующее; τοῖσδε и τοισίδε Her. следующим образом или следующими словами; ἡμεῖς οἵδε Hom. мы, здесь присутствующие; ποῖον ἐρεῖς τόδ᾽ ἔπος; Soph. что это ты такое говоришь?; ἔτος τόδ᾽ ἤδη δέκατον Soph. вот уже десятый год; νυκτὸς τῆσδε и νυκτὶ τῇδε Soph. в эту (минувшую) ночь;
3 вот этот самый, в смысле мой: χεροῖν ταῖνδε Soph. вот этими самыми, т. е. моими собственными руками; ἔγχος μὲν τόδε κεῖται ἐπὶ χθονός Hom. вот лежит мое копье на земле; νῆυς δέ μοι ἥδ᾽ ἕστηκεν νόσφι πόληος Hom. мой корабль стоит вдали от города; μετ᾽ ἀνδρὸς τοῦδε Soph. вот со мной.
Greek (Liddell-Scott)
ὅδε: ἥδε, τόδε, δεικτικὴ ἀντωνυμία, οὗτος, αὕτη, τοῦτο, σχηματισθεῖσα τῇ προσθήκῃ τοῦ ἐγκλιτικοῦ -δε εἰς τὴν παλαιὰν δεικτικὴν ἀντων. ὁ, ἡ, τό, καὶ κλίνεται κατ’ αὐτήν, κατὰ πάσας τὰς πτώσεις· Ἐπικ. δοτ. πληθ. τοῖσδεσσι, τοῖσδεσσιν, ὡς καὶ τοῖσδε, Ἰλ. Κ. 462, Ὀδ. Β. 47, κ. ἀλλ.· καὶ τοῖσδεσι Κ. 268., Φ. 93· τοισίδε παρ’ Ἡροδ., πρβλ. Elmsl. εἰς Εὐρ. Μήδ. 1262· γεν. πληθ. τῶνδεων παρ’ Ἀλκαί. 123. ὅδε, ὡς τὸ οὗτος, εἶναι ἀντίθετ. τῷ ἐκεῖνος, καὶ δεικνύει τὸ πλησιέστερον κατ’ ἀντίθεσιν πρὸς τὸ πορρωτέρω κείμενον· ἀλλὰ τὸ ὅδε εἶνε δεικτικώτερον, δηλ. ἀναφέρεται μᾶλλον διακεκριμένως εἴς τι παρόν, εἴς τι ὁρώμενον καὶ δυνάμενον διὰ τοῦ δακτύλου νὰ δειχθῇ· οἷον αὕτη ἡ πο- πόλις ἢ ἡ πόλις αὕτη, εἶναι ἡ πόλις περὶ ἧς ὡμίλησα· ἀλλὰ ἥδε ἡ λις ἢ ἡ πόλις ἥδε, εἶναι αὕτη ἐδῶ ἡ πόλις ἐν ᾗ ὑπάρχω, ἣν βλέπω. Μάλιστα τὸ ὅδε δύναται νὰ τεθῇ ὅταν ἀναφέρηται εἴς τι ἤδη λεχθὲν ξύμπας Ἀχαιῶν λαός, ἐν δὲ τοῖσδ’ ἐγὼ Σοφ. Φ. 1243, πρβλ. Ἀντ. 442, 447· καὶ ἡ προσήκουσα δεικτικὴ δύναμις τοῦ ὅδε δὲν εἶναι ἄγνωστος εἰς τὸ οὗτος, ὡς παρὰ Σοφ. Ο. Τ. 1120, ἦ τόνδε φράζεις; -τοῦτον, ὅνπερ εἰσορᾶς. Ἡ δεικτικὴ αὕτη δύναμις γίνεται ἰσχυροτέρα καὶ κτᾶται μείζονα ἔμφασιν ἐν τοῖς τύποις ὁδί, ἡδί, κτλ., [ῐ], οἵτινες ὅμως ἀνήκουσιν εἰς τὴν γλῶσσαν τοῦ κοινοῦ βίου καὶ ἀπαντῶσι συχνάκις παρὰ τοῖς κωμ. καὶ τοῖς ῥήτορσιν, ἀλλ’ οὐδέποτε ἀπαντῶσι παρὰ τοῖς Τραγ., Πόρσ. εἰς Εὐρ. Μήδ. 157· ὁδεδί, τηνδεδὶ εὕρηνται ὡσαύτως, ἀλλὰ λίαν σπανίως, Elmsl. εἰς Ἀριστοφ. Ἀχ. 152, Δινδ. εἰς Ἀριστοφ. Ὄρν. 18. I. ἐπὶ τόπου, ὡς τὸ Γαλλ. voici, πρὸς δεῖξιν πράγματος παρόντος ἢ ἐνώπιόν τινος ὄντος, Ἕκτορος ἥδε γυνή, αὕτη εἶναι…, ἢ «νὰ» ἡ γυνὴ τοῦ Ἕκτορος, Ἰλ. Ζ. 640· συχνότατον παρὰ Τραγ., ἀκτή μὲν ἥδε Λήμνου Σοφ. Φ. 1· ἰδίως ἐν τοῖς προλόγοις τοῦ Εὐρ., Τρῳ. 4, Ἴων 5, Ἑλ. 1, Ἡρ. Μαιν. 4, Βάκχ. 1· οὕτω παρὰ Πλάτ., κτλ. 2) ὡσαύτως μετὰ ῥημάτων ἐνεργείας, σχεδὸν ἐπὶ τῆς σημασίας τοῦ ὧδε, «ἐδῶ», ἀνδρί, ὅστις ὄδε κρατέει, ὅστις ἐδῶ κυβερνᾷ, Ἰλ. Ε. 175· ἔγχος μὲν τόδε κεῖται ἐπὶ χθονός, Υ. 345, πρβλ. Φ. 533, Ὀδ. Α. 185, κτλ.· - συχνάκις παρὰ Τραγ., ἰδίως ὅπως δηλωθῇ ἡ εἴσοδος προσώπου ἐπὶ τῆς σκηνῆς, ἑπομένως μετὰ ῥημάτων κινήσεως, σχεδὸν ὡς τὸ δεῦρο- καὶ μὴν Ἐτεοκλῆς… ὅδε χωρεῖ, ἰδοὺ ἔρχεται..., Εὐρ. Φοίν. 443, πρβλ. Ο. Τ. 297, 531, 632, Ο. Κ. 32. 549· ἧττον συχν. μετὰ τοῦ β΄ προσ., ὅδε ἐκ τίνος γῆς, ὦ γέρον... ἦλθες; Εὐρ. Ἡρακλ. 81, ἔνθα ἴδε Elmsl. 3) ἐνίοτε προστίθεται ἀντωνυμία προσωπική, ὅδ’ ἐγὼ ... ἤλυθον, ἰδοὺ ἦλθον, Ὀδ. Π. 205· ἡμεῖς οἵδε περιφραζώμεθα, ἡμεῖς ἐδῶ ἂς …, Α. 76· δῶρα δ’ ἐγὼν ὅδε... παρασχεῖν, ἰδοὺ ἐγὼ [ἕτοιμος] νὰ παράσχω…, Ἰλ. Τ. 140· ὡσαύτως μετ’ οὐσιαστ., ὅδ’ αὐτὸς ἐγὼ Ὀδ. Φ. 207., Ω. 321. 4) οὕτω μετὰ τοῦ ἐρωτηματ. τίς, τίς ὅδε Ναυσικάᾳ ἕπεται· τίς εἶναι οὗτος ὅστις...; Ὀδ. Ζ. 276, πρβλ. Α. 225· τί κακὸν τόδε πάσχετε; τί κακὸν εἶναι τοῦτο ὅπερ πάσχετε, Υ. 351· οὕτω καὶ μετ’ ἄλλων ἐρωτηματικῶν, πρὸς ποῖον ἂν τόνδ’… ἔπλει; τίνος εἴδους ἄνθρωπος εἶναι διὰ τὸν ὁποῖον...; Σοφ. Φ. 572, πρβλ. 1204· - ἡ ἐρώτησις κυρίως ἀναφέρεται εἴς τι ὁρώμενον ἢ κατάδηλον. 5) εἰς ἐπιρρήματα τόπου ἢ χρόνου ἡ ἀντωνυμ. αὕτη προσθέτει ἀκρίβειαν, αὐτοῦ τῷδ’ ἐνὶ δήμῳ, αὐτοῦ μεταξὺ τούτου ἀκριβῶς τοῦ λαοῦ, Ὀδ. Β. 317· μέν’ αὐτοῦ τῷδ’ ἐνὶ χώρῳ Κ. 271· τανῦν τάδε, ἐν τῷ παρόντι, τώρα ἀκριβῶς, Ἡρόδ. 7. 104. 6) ἐν τῷ Ἀττ. διαλόγῳ τὸ ἀρσ. καὶ θηλ. τῆς ἀντωνυμίας ταύτης συχνάκις ἀναφέρονται εἰς τὸν λαλοῦντα, ὅδε καὶ ὅδ’ ἀνήρ, κατ’ ἔμφασιν ἀντὶ τοῦ ἐγώ, Σοφ. Ο. Τ. 534, 818, κτλ.· γυναικὸς τῆσδε, ἀντὶ ἐμοῦ, Αἰσχύλ. Ἀγ. 1438· τῆσδέ γε ζώσης ἔτι Σοφ. Τρ. 305· οὕτως, τῇδε χερί, διὰ ταύτης τῆς ἐμῆς χειρός, ὁ αὐτ. ἐν Ἀντ. 43, πρβλ. Ο. Τ. 811, Πόρσ. εἰς Εὐρ. Μήδ. 389. 7) παρ’ Ἀριστ. τοδὶ σημαίνει ἰδιαίτερόν τι πρᾶγμα, τοδὶ διὰ τοδὶ αἱρεῖσθαι Ἠθικ. Νικ. 7. 9, 1· τοδὶ συνήνεγκε καὶ Σωκράτει ὁ αὐτ. Μετὰ τὰ Φυσ. 1. 1, 6. ΙΙ. ἐπὶ χρόνου εἰς δήλωσιν τοῦ ἀμέσως παρόντος, ἥδ’ ἡμέρα Σοφ. Ο. Τ. 438, κτλ.· ἰσχυρότερον, κατ’ ἦμαρ… τὸ νῦν τόδε ὁ αὐτ. ἐν Αἴ. 753· τοῦδ’ αὐτοῦ λυκάβαντος, κατ’ αὐτὴν ταύτην τὴν ἡμέραν, Ὀδ. Ξ. 161· - ἀλλά, νυκτὸς τῆσδε, κατὰ τὴν ἄρτι παρελθοῦσαν νύκτα, Σοφ. Αἴ. 21· νυκτὶ τῇδε ὁ αὐτ. ἐν Ἠλ. 644. 2) οὕτω, τῆσδε τῆς ὁδοῦ, κατὰ τοῦτο τὸ ταξείδιον, ὁ αὐτ. ἐν Ο. Τ. 1478, πρβλ. Ἀντ. 878. 3) ἀπόλλυμαι τάλας ἔτος τόδ’ ἤδη δέκατον, ἐπὶ δέκα ἤδη ἔτη, ὁ αὐτ. ἐν Φιλ. 312. 4) ἐς τόδε, ἐλλειπτικὸν μετὰ γεν., ἐς τόδ’ ἡμέρας Εὐρ. Φοίν. 425· ἐς τόδε ἡλικίης Ἡρόδ. 7. 38· πῶς ἐς τόδ’ ἂν τόλμης ἔβη; Σοφ. Ο. Τ. 125. ΙΙΙ. ἐπὶ γενικωτέρας ἐννοίας, πρὸς δεῖξιν πράγματος ὑπάρχοντος ἐνώπιόν τινος, ἐπεὶ οὐκ ἔρανος τάδε γ’ ἐστίν, αἱ ἑτοιμασίαι τὰς ὁποίας βλέπω δὲν εἶναι ἔρανος, Ὀδ. Α. 226· ἆρ’ οὐχ ὕβρις τάδ’; οἱ λόγοι οὗτοι δὲν εἶναι ὕβρις; Σοφ. Ο. Κ. 883· οὕτως ἐπὶ προσώπων, Ἀπόλλων τάδ’ ἦν, οὗτος ἦτο ὁ Ἀπόλλων, ὁ αὐτ. ἐν Ο. Τ. 1329· οὐ γάρ ἐσθ’ Ἕκτωρ τάδε Εὐρ. Ἀνδρ. 168· οὐκέτι Τροία τάδε ὁ αὐτ. ἐν Τρῳ 99· οὐ τάδε Βρόμιος ὁ αὐτ. ἐν Κυκλ. 63· οὐκ Ἴωνες τάδε εἰσὶν Θουκ. 6. 77· οὕτω, τάδ’ οὐχὶ Πελοπόννησος, ἀλλ’ Ἰωνία, Ἐπιγραφ. παρὰ Στράβ. 2) εἰς δεῖξιν ἢ δήλωσιν πράγματος ὃ μέλλει ἀμέσως νὰ τελεσθῇ, τόδε μοι κρήηνον ἐέλδωρ (ὅπερ καὶ γίνεται), Ἰλ. Α. 41, πρβλ 504, Η. 375, Ὀδ. Α. 376, Β. 141, κτλ., καὶ παρ’ Ἀττ.: ἐντεῦθεν παρ’ ἱστορικοῖς συγγραφεῦσιν, ἐν αντιθέσει πρὸς τὸ οὗτος (πρβλ. οὗτος Γ. Ι. 2), ταῦτα μὲν Λακεδαιμόνιοι λέγουσι ... τάδε δ’ ἐγὼ γράφω Ἡρόδ. 6. 53· ταῦτα μὲν δὴ σὺ λέγεις· παρ’ ἡμῶν δὲ ἀπάγγελλε τάδε Ξεν. Ἀν. 2. 1, 20, κτλ.· ἴδε οὗτος Β. Ι. 2· - ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ ἐκεῖνος, Σοφ. Ἠλ. 784· - τὸ ὅδε πολὺ σπανίως ἀναφέρεται εἰς διάφορα πρόσωπα ἐντὸς τῆς αὐτῆς προτάσεως, νῦν ὅδε [ὁ Λάϊος] πρὸς τῆς τὺχης ὄλωλεν, οὐδὲ τοῦδ’ ὕπο [τοῦ Οἰδίποδος] ὁ αὐτ. ἐν Ο. Τ. 948. 3) οὐχὶ σπανίως ἕπεται ἀναφορικὴ πρότασις, νήσου τῆσδε ἐφ’ ἧς ναίει ὁ αὐτ. ἐν Φιλ. 613, πρβλ. Ἰλ. Β. 346, Ξεν. Ἀνάβ. 7. 3, 47, κτλ. 4) παρ’ Ὁμ., ὅταν τὸ ἀναφορικὸν προηγῆται, ὁ Βεκκῆροςγράφει ὁ δέ, κτλ., ἐν ἀποδόσει, ὡς ἐν Ἰλ. Ψ. 858, Ὀδ. Λ. 148, 149, κτλ.· ὁ Buttm. ἤθελε νὰ ἐπεκτείνῃ τοῦτο καὶ εἰς τοὺς Ἀττ. συγγραφεῖς, ὡς Σοφ. Ἀντ. 666, Τρ. 23, Φιλ 48, κτλ.· ἀλλὰ τοῦτο εἶναι περιττὸν ἂν μὴ καὶ πλημμελές, ὡς φαίνεται ἐκ τῆς χρήσεως τῆς ἀντωνυμίας οὗτος μετὰ τὸ ἀναφορικὸν. IV. Ἐπίρρ. χρῆσις πτώσεών τινων: 1) τῇδε, α) ἐπὶ τόπου, ἐνταῦθα, εἰς τοῦτο, τὸ μὲρος, Λατ. hac, Ἰλ. Μ. 315, Ὀδ. Ζ. 173, κτλ.· οὕτω, τῶν τε ὑπὸ γῆς θεῶν καὶ τῶν τῇδε Πλάτ. Νόμ. 958D. β) ἐπὶ τρόπου, οὕτως, Ἰλ. Σ. 512, Αἰσχύλ. Εὐμ. 45· ὡσαύτως παρὰ Πλάτ., ὅρα δὲ καὶ τῇδε …, ὅτι ... Φαίδων 79E, πρβλ. Πολ. 433Ε, κτλ. 2) αἰτιατ. οὐδ. τόδε, εἰς τοῦτο τὸ μέρος, ἐδῶ, Ἰλ. Ξ. 598 Ὀδ. Α. 409, κτλ.· ὡσαύτως, δεῦρο τόδε Ἰλ. Ξ. 309, Ὀδ. Ρ. 444, 524. β) ὅθεν, δι’ ὃ, Υ. 217, Ψ. 213· - οὕτω καὶ αἰτ. οὐδ. πληθ. τάδε, διὰ ταῦτα, ὅθεν, Ἰλ. Ι. 77· - οὕτω, λοιπόν, Erf. εἰς Σοφ. Ο. Τ. 265. 3) δοτ. οὐδ. πληθ. τοῖσδε καὶ τοισίδε, διὰ τούτων τῶν λέξεων, μὲ ταύτας τὰς λέξεις, Ἠρόδ. 1. 32, 120.
English (Autenrieth)
pl. dat. τοῖσδε and τοίσδεσι: demonstr. pron., this here, ‘he, she, it here,’ pointing out a person or thing that is either actually (locally) present, or is a subject of present consideration or interest; hence the word is often ‘deictic,’ i. e. appropriately accompanied by a gesture, καί ποτέ τις εἴπῃσιν.. Ἕκτορος ἥδε γυνή, see, ‘this’ is the wife of Hector, Il. 6.460 ; νηῦς μοι ἥδ' ἕστηκεν ἐπ ἀγροῦ, is stationed ‘here,’ just outside the town, Od. 1.185 ; ἡμεῖς οἵδε, ‘we here,’ Od. 1.76; freq. referring to what follows, Il. 1.41, Od. 15.211; and sometimes anticipating a relative, Il. 2.346.
English (Slater)
ὅδε (ὅδ(ε), τοῦδε, τῷδε, τόνδ(ε), τῶνδ(ε), τούσδε; τᾶσδ(ε), τᾷδ(ε), τάνδ(ε); τόδε, τῷδε, τόδε.)
a this here, this before you, this present
I adj. ἐν τᾷδε Διὸς ἀρχᾷ (O. 2.58) δέξαι τόνδε κῶμον (O. 4.9) ἀγὼν ἐς φάος τόνδε δᾶμον ἀστῶν (O. 5.14) αἰτήσων πόλιν εὐανορίαισι τάνδε κλυταῖς δαιδάλλειν (O. 5.20) τᾶσδέ ποτε χθονὸς οἰκιστὴρ (O. 7.30) τόνδε κῶμον καὶ στεφαναφορίαν δέξαι (O. 8.10) τάνδ' ἁλιερκέα χώραν (O. 8.25) τόνδ' ἀνέρα (O. 9.110) τόνδε λαὸν (O. 13.27) “φίλτρον τόδ' ἱππεῖον δέκευ” (O. 13.68) ἰδοῖσα τόνδε κῶμον (O. 14.16) ὔμμιν τόδε φέρων μέλος (P. 2.3) τόδε μέλος nom. (P. 2.67) “τᾶσδ' ἐξ ἁλιπλάκτου ποτὲ γᾶς” i. e. from Thera (P. 4.14) “ἐν τᾷδ' νάσῳ” (P. 4.42) “τάνδε νᾶσον ἐλθόντες” (P. 4.51) δέδεξαι τόνδε κῶμον ἀνέρων (P. 5.22) πόλιν τάνδε κόμιζε (P. 8.99) ἵκεο βᾶσσαν τάνδε” (P. 9.52) τρὶς δὴ πόλιν τάνδ' εὐκλείξαι (Cyrene? Thebes?) (P. 9.91) τόδ' ἔζευξεν ἅρμα Πιερίδων (P. 10.65) δέξαι στεφάνωμα τόδ (P. 12.5) καὶ ὅδ' ἀνὴρ (N. 2.3) τάνδε νᾶσον Aigina (N. 3.68) ἐγὼ τόδε τοι πέμπω μεμιγμένον μέλι (N. 3.76) τῷδε μέλει κλιθείς (N. 4.15) καὶ τόδ' μέλος (N. 4.44) νᾶσον εὐκλέα τάνδε (N. 6.46) δάπεδον ἂν τόδε (N. 7.83) τοῦδ' ἀνδρὸς (I. 1.34) τούσδ' ὕμνους (I. 2.45) τόνδε πορὼν γενεᾷ θαυμαστὸν ὕμνον (I. 4.21) ὅδ' ἀνήρ (I. 4.70) τάνδ' ἐς εὔνομον πόλιν (I. 5.22) τάνδ' νᾶσον (I. 6.21) “ἀνδρὶ τῷδε” (v.l. τόνδε: Telamon) (I. 6.46) “ὥσπερ τόδε δέρμα με νῦν περιπλανᾶται θηρός” Herakles speaks (I. 6.47) τάνδε πόλιν (I. 6.65) Ἰάονι τόνδε λαῷ [παι]ᾶνα [δι]ώξω (Pae. 2.3) ὑπὸ σπλάγχ[νοις] φέροισα τόνδ' ἀνέῤ” Paris Πα. 8A. 19. τῷδ' ἐν ἄματι τερπνῷ (Pae. 15.1) τῶνδ ἀνδρῶν ἕνεκεν μερίμνας σώφρονος i. e. Aioladas and Pagondas, for whom the partheneion was composed (*parq. 2. 62.)
b subs. “καὶ ἐμοὶ θάνατον σὺν τῷδ' ἐπίτειλον, ἄναξ” Kastor (N. 10.77) “τόνδε δ' ἔπειτα πόσις σπέρμα θνατὸν ματρὶ τεᾷ πελάσαις στάξεν ἥρως” Kastor (N. 10.80) esp., m. pl., of the audience, Μοῖρ' ἅ τε πατρώιον τῶνδ ἔχει τὸν εὔφρονα πότμον the Emmenidai (O. 2.36) θεὸς τῶνδε κείνων τε κλυτὰν αἶσαν παρέχοι φιλέων (Boeckh: τῶν δ' ἐκείνων codd.: τῶν τε κείνων Heyne: the Stymphalians) (O. 6.102) πόλιός θ' ὑπὲρ φίλας ἀστῶν θ ὑπὲρ τῶνδ the Aiginetans (N. 8.14)
b prospective, pointing to what follows.
I adj., τῶν δ' Ὁμήρου καὶ τόδε συνθέμενος ῥῆμα (P. 4.277) καὶ τόδ' ἐξαύδασ ἔπος (N. 10.80)
II subs., εἶπεν καὶ τόδε (P. 4.86) “ἀλλ' ἄγε τῶνδέ τοι ἔμπαν αἵρεσιν παρδίδωμ” (N. 10.82) θρασύ μοι τόδ' εἰπεῖν, φαενναῖς ἀρεταῖς ὁδὸν κυρίαν λόγων οἴκοθεν (N. 7.50)
III frag. ]ωτον τόδε κα[ Πα. 22. d + e. 7.
English (Strong)
including the feminine hede, and the neuter tode from ὁ and δέ; the same, i.e. this or that one (plural these or those); often used as a personal pronoun: he, she, such, these, thus.
English (Thayer)
ἤδη, τόδε (from the old demonstrative pronoun ὁ, ἡ, τό, and the enclitic δέ) (from Homer down), this one here, Latin hicce, haecce, hocce;
a. it refers to what precedes: in τάδε πάντα, τάδε, these (viz. the following) things, as follows, thus, introducing words spoken, R G; τάδε λέγει etc., εἰς τήνδε τήν πόλιν (where we say into this or that city) (the writer not knowing what particular city the speakers he introduces would name), Winer's Grammar, 162 (153), who adduces as similar τήνδε τήν ἡμέραν, Plutarch, symp. 1,6, 1; (but see Lünemann's addition to Winer s and especially Buttmann, § 127,2)).
Greek Monotonic
ὅδε: ἥ-δε, τό-δε, δεικτ. αντων., αυτός, -ή, -ό, που σχηματίζεται με την προσθήκη του εγκλιτ. -δε στην αρχ. δεικτ. αντων. ὁ, ἡ, τό, και κλίνεται ως εξής· Επικ. δοτ. πληθ. τοῖσδεσσι, τοῖσδεσσιν και τοῖσδεσι· Ιων. τοισίδε· το ὅδε, όπως το οὗτος, σε αντίθ. προς το ἐκεῖνος, χρησιμ. για να υποδηλώσει το κοντινότερο, σε αντίθ. προς το πιο απομακρυσμένο, αναφέρεται δηλαδή σε ό,τι μπορούμε να δείξουμε με το δείκτη του χεριού· η δεικτική αυτή δυνατότητα είναι πιο εμφατική στους τύπους ὁδί, ἡδί κ.λπ., [ῑ], που απαντά κατ' εξοχήν σε Κωμ. και Ρήτ., αλλά ποτέ στους Τραγ.
I. 1. λέγεται για τόπο, όπως το Γαλλ. voici, για να δείξει τι βρίσκεται ενώπιον κάποιου, Ἕκτορος ἥδεγυνή, από εδώ η γυναίκα του Έκτορα, σε Ομήρ. Ιλ. κ.λπ.· επίσης, με ρήματα, εδώ, ὅστις ὅδε κρατέει, αυτός εδώ που έχει την εξουσία, που κυβερνά, στο ίδ.· ἔγχος μὲν τόδε κεῖται, εδώ βρίσκεται, στο ίδ.· σε Τραγ., λέγεται για να δηλώσει την είσοδο ενός προσώπου στη σκηνή, καὶ μὴν Ἐτεοκλῆς ὅδε χωρεῖ, και να, έρχεται..., σε Ευρ.· ὅδ' εἰμ' Ὀρέστης, νά 'μαι, ο Ορέστης, στον ίδ.
2. ομοίως, με το ερωτημ. τίς, τίς ὅδε Ναυσικάᾳ ἕπεται; ποιος είναι αυτός που την ακολουθεί; σε Ομήρ. Οδ.
3. σε Τραγ., τα ὅδε και ὅδ' ἀνήρ, εμφατικά αντί του ἐγώ· ομοίως, τῇδε χερί, μ' αυτό το ίδιο το χέρι μου, σε Σοφ.
II. 1. λέγεται για χρόνο, για να δηλώσει το άμεσο παρόν, ἥδ' ἡμέρα, στον ίδ. κ.λπ.· τοῦδ' αὐτοῦ λυκάβαντος, αυτή τη συγκεκριμένη ημέρα, σε Ομήρ. Οδ.· νυκτὸς τῆσδε, κατά τη χθεσινή ακριβώς νύχτα, σε Σοφ.
2. ἐς τόδε, ελλειπτικό με γεν., ἐς τόδ' ἡμέρας, σε Ευρ.· ἐς τόδε ἡλικίης, σε Ηρόδ.
III. 1. γενικά, λέγεται για να δηλώσει κάτι που βρίσκεται ενώπιον κάποιου, οὐκ ἔρανος τάδε γ' ἐστίν, αυτές οι προετοιμασίες που βλέπω δεν είναι ἔρανος, σε Ομήρ. Οδ.· Ἀπόλλων τάδ' ἦν, αυτός εδώ ήταν ο Απόλλωνας, σε Σοφ.
2. λέγεται για να δηλώσει κάτι που πρόκειται να γίνει άμεσα, ταῦτα μὲν Λακεδαιμόνιοι λέγουσι, τάδε δὲ ἐγὼ γράφω, σε Ηρόδ.
IV. επιρρ. χρήση ορισμένων πτώσεων:
1. δοτ. θηλ. τῇδε, λέγεται για τόπο, εδώ, σ' αυτό το σημείο, Λατ. hac, σε Όμηρ. κ.λπ.· του μέσου ή του τρόπου, έτσι, κατ' αυτόν τον τρόπο, σε Ομήρ. Ιλ., Αττ.
2. αιτ. ουδ. τόδε: α) εδώ, σ' αυτό το σημείο, σε Όμηρ.· δεῦρο τόδε, στον ίδ. β) γι' αυτό, γι' αυτόν το λόγο, σε Ομήρ. Οδ.· αιτ. πληθ. ουδ. τάδε, στον ίδ.
3. δοτ. πληθ. ουδ. τοῖσδε και τοισίσδε, με αυτές τις λέξεις, μ' αυτά τα λόγια, σε Ηρόδ.
Middle Liddell
demonstr. Pron., this, formed by adding the enclit. -δε to the old demonstr. Pron. τό, and declined like it: epic dat. pl. τοῖσδεσσι, τοῖσδεσσιν and τοῖσδεσι; ionic τοισίδε:—ὅδε, like οὗτος opp. to ἐκεῖνος, to designate the nearer as opp. to the more remote; but ὅδε is also deictic, i. e. refersto what can be pointed out. This deictic force is more emphat. in the forms ὁδί, ἡδί, etc. [ῑ], which belong to Com. and Oratt., and are never used in Trag.:
I. of place, like French voici, to point out what is before one, Ἕκτορος ἥδε γυνή here is the wife of Hector, Il., etc.:—also with Verbs, here, ὅστις ὅδε κρατέει who holds sway here, Il.; ἔγχος μὲν τόδε κεῖται here it lies, Il.:—in Trag., to indicate the entrance of a person on the stage, καὶ μὴν Ἐτεοκλῆς ὅδε χωρεῖ and see here comes . ., Eur.; ὅδ' εἰμ' Ὀρέστης here I am—Orestes, Eur.
2. so also with τίς interrog., τίς ὅδε Ναυσικάᾳ ἕπεται; who is this following her.? Od.
3. in Trag., ὅδε and ὅδ' ἀνήρ, emphatic for ἐγώ; so, τῇδε χερί with this hand of mine, Soph.
II. of time, to indicate the immediate present, ἥδ' ἡμέρα Soph., etc.; τοῦδ' αὐτοῦ λυκάβαντος on this very day, Od.; νυκτὸς τῆσδε in the night just past, Soph.
2. ἐς τόδε, elliptic c. gen., ἐς τόδ' ἡμέρας Eur.; ἐς τόδε ἡλικίης Hdt.
III. in a more general sense, to indicate something before one, οὐκ ἔρανος τάδε γ' ἐστίν these preparations which I see are not an ἔρανος, Od.,; Ἀπόλλων τάδ' ἦν this was Apollo, Soph.
2. to indicate something immediately to come, ταῦτα μὲν Λακεδαιμόνιοι λέγουσι, τάδε δὲ ἐγὼ γράφω Hdt.
IV. Adverbial usage of some cases:
1. fem. dat. τῇδε, of place, here, on the spot, Lat. hac, Hom., etc.:—of Way or Manner, thus, Il., Attic
2. acc. neut. τόδε, hither, to this spot, Hom.; δεῦρο τόδε Hom.
b. therefore, on this account, Od.; acc. neut. pl., τάδε Od.
3. neut. dat. pl. τοῖσδε and τοισίδε, in or with these words, Hdt.
Chinese
原文音譯:Óde 何-得
詞類次數:代名詞(12)
原文字根:那-尚
字義溯源:同樣地,這些,這樣,這,那,某,尚有,如此;由(ὁ)*=這)與(δέ)*=但)組成
出現次數:總共(10);路(1);徒(1);雅(1);啓(7)
譯字彙編:
1) 這樣(8) 徒21:11; 啓2:1; 啓2:8; 啓2:12; 啓2:18; 啓3:1; 啓3:7; 啓3:14;
2) 某(1) 雅4:13;
3) 她(1) 路10:39