καταβαίνω
Γυνὴ γὰρ οὐδὲν οἶδε πλὴν ὃ βούλεται → Scit, quod cupiscit, femina, ulterius nihil → Denn eine Frau versteht nur, was sie will, sonst nichts
English (LSJ)
Dor. καβαίνω Alcm.38: A fut. καταβήσομαι Hes.Th.750, etc.: pf. καταβέβηκα; Boeot. part. καταβεβάων IG7.3055: aor. κατέβην Il.10.541, Pi.O.9.43, etc.; poet. 3pl. κατέβαν Il.24.329, κατέβησαν LXX 2 Ki.23.13; imper. κατάβηθι Od.23.20, Ar.Lys.873, Lacon. κάβασι Hsch., κατάβᾱ Ar.V.979, Ra.35; Ep. 1pl. subj. καταβήομεν (v.l. καταβείομεν) Il.10.97; late 3sg. opt. κατάβοι LXX 2 Ki.1.21 (cod. B), Conon 45.2J.; poet. part. καββάς Pi.N.6.51; Ep. inf. καταβήμεναι Il.14.19:—Med., Ep. aor. 1 κατεβήσετο 6.288, 13.17, Od.2.337, al. (with v.l. κατεβήσατο); imper. καταβήσεο Il.5.109:—go down from or come down from... c. gen., πόλιος κ. 24.329; οὐρανόθεν κ. 11.184; Παρνασοῦ Pi.O.9.43, etc.: also with Preps., ἐξ ὄρεος Il.13.17; ἐς πεδίον 3.252, etc.: also c. acc. loci, θάλαμον κατεβήσετο Od.2.337; κ. Ἀΐδαν, Ἀΐδα δόμον, S.Ant.822 (anap.), E.Heracl.913 (lyr.); but κατέβην δόμον Ἄϊδος εἴσω Od.23.252 (later abs., die, Lib.Or.38.16); ἔσω κ. Hes.Th.750: also c. acc. in quite different senses, κατέβαιν' ὑπερώϊα she came down from the upper floor, Od.18.206, 23.85; κλίμακα κατεβήσετο came down the ladder, 1.330 (κ. κατὰ τῆς κλίμακος Lys. 1.9); ξεστὸν ἐφόλκαιον καταβάς having got down by the lading-plank, Od.14.350: abs., καταβαίνειν δ' οὐ σχολή come downstairs, Ar. Ach.409; esp.
1 dismount from a chariot or from horseback, δίφρου Il.5.109; ἐκ τῆς ἁρμαμάξης Hdt.9.76; ἀφ' ἁρμάτων Pi.N.6.51; ἀπὸ τοῦ ἵππου X.Cyr.5.5.6; but κ. ἀπὸ τῶν ἵππων give up riding, D.42.24, cf. Arist.Ath.49.1:—hence in Pass., ἵππος καταβαίνεται the horse is dismounted from, X.Eq.11.7.
2 go down from the inland parts to the sea, esp. from central Asia (cf. ἀναβαίνω II.3), Hdt.1.94, etc.; also from Athens, κ. ἐς Πειραιᾶ, ἐς λιμένα, Pl.R. 327a, Tht.142a.
3 go down into the scene of contest, γυμνὸν ἐπὶ στάδιον κ. Pi.P.11.49; κ. ἐπ' αὐτὸ τοῦτο (sc. τὸ ἀεθλεύειν) Hdt.5.22: abs., = Lat. in certamen descendere, Pi.N.3.42, S.Tr.504(lyr.), X.An.4.8.27; cf. καταβατέον; μέτρῳ καταβαίνειν 'seek no more contests' (μέτρῳ by litotes for μή), Pi.P.8.78; μεθ' ὅπλων κ. Pl.Lg.834c.
4 of an orator, come down from the tribune, Lys.12.92, D.19.23, etc.; rarely in full, κ. ἀπὸ τοῦ βήματος ib.113; so κατάβα.—καταβήσομαι Ar.V.979; later, also κ. ἀπὸ τοῦ λόγου, ἀπὸ τῶν ἰαμβείων, to cease from... Luc.Tox.35, Nec.1.
5 less freq. of things, πρὶν… καταβήμεναι ἐκ Διὸς οὖρον Il.14.19; of tears, E.Andr.111 (eleg.); of streams, Pl.Criti.118d; of the womb, Arist.HA582b24; πόσσω κατέβα τοι ἀφ' ἱστῶ; at what price did [the robe] come down from the loom? Theoc.15.35; of the heavenly bodies, set, Vett.Val.31.3.
II metaph.,
1 attain, πόμπιμον κατέβαινε νόστου τέλος Pi.N.3.25; κ. ἐπὶ τελευτήν Pl.R. 511b: abs., attain one's end, ἐν φάει κ. Pi.N.4.38; simply, come to, arrive at in course of speaking, κατέβαινε ἐς λιτάς he ended with prayer, Hdt.1.116: usually c. part., κατέβαινε αὖτις παραιτεόμενος ib.90, cf. 118, 9.94; καταβάς, of a writer, Eun.VSp.454B.
2 κ. εἰς… conform to, εἰς τοὺς Χρόνους κ. τούτους Arist.Pol.1335a11.
3 condescend, Timocl.1.2 D.
4 fall in value, POxy.1223.33 (iv A.D.), cf. Poll.1.51.
5 λέγεται μηδὲν αὐτοῖς τούτων καταβαίνειν, of abusive language, does not affect them or get home, Chrysipp.Stoic.2.242.
German (Pape)
[Seite 1338] (s. βαίνω); imperat. aor. κατάβηθι, Od. 23, 20 Ar. Nub. 237, auch κατάβα, Ran. 35; ep. conj. aor. καταβείομεν für καταβῶμεν, Il. 10, 97; κατεβήσετο, Il. 13, 17. 24, 191 Od. 10, 107, neben κατεβήσατο, Il. 6, 288 Od. 1, 330. 2, 337. 15, 99, wo Bekker überall κατεβήσετο schreibt; καταβήσεο, Il. 5, 109; – herabgehen, heruntergehen, heruntersteigen, Gegensatz von ἀναβαίνω, Od. 12, 77 u. sonst; οὐρανόθεν, Il. 11, 184 u. öfter; ἔκ τινος ἔς τι, ἐξ ὄρεος, 13, 17, ἐς πεδίον, 3, 252; ἐς Ἀΐδα δόμον Pind. P. 3, 11; ἐκ τῆς ἁρμαμάξης Her. 9, 76; τὰ ἐκ τῶν ὀρέων καταβάντα ῥεύματα Plat. Critia. 118 d; εἰς τὰ πεδία Legg. III, 678 c; εἰς φρέαρ Lach. 193 c; mit dem gen., δίφρου, πόλιος, vom Wagen heruntersteigen, von der Burg herabkommen, Il. 5, 109. 24, 329; Παρνασοῦ Pind. Ol. 9, 46; πολλὰ δὲ δάκρυά μοι κατέβα χροός Eur. Andr. 111; – mit dem acc. des Ortes, zu dem man hinabgeht, θάλαμον κατεβήσατο, er ging in das Gemach hinab, Od. 2, 337; Ἀΐδαν καταβήσει Soph. Ant. 816, wie τὸν Ἅιδα δόμον κατέβα Eur. Heracl. 913; ὅτε δὴ κατέβην δόμον Ἄϊδος εἴσω Od. 23, 252. Von anderer Art ist der acc. κλίμακα κατεβήσατο, sie stieg die Treppe herab, Od. 1, 330, wie ξεστὸν ἐφόλκαιον καταβάς, am Steuer hinabgestiegen, 14, 350; ähnlich κατέβαινε ὑπερώϊα, sie stieg das Obergemach, von dem Obergemach herab, 18, 206. 23, 85. – Auch pass., καταβαίνεται ὁ ἵππος, man steigt vom Pferde, Xen. de re equ. 11, 7; aber act., καταβὰς ἀπὸ τοῦ ἵππου, abgestiegen, Cyr. 5, 5, 6; καταβέβηκεν ἀπὸ τῶν ἵππων Dem. 42, 24. – Besondere Beziehungen sind – a) vom Binnenlande nach der Küste hingehen, Gegensatz ἀναβαίνειν, καταβήσομαι ἐς Ἰωνίην Her. 5, 206, aus Hochasien herabziehen, u. öfter; κατέβην χθὲς εἰς Πειραιᾶ Plat. Rep. I init.; Phaedr. 278 b; ἐς λιμένα Theaet. 142 a. – b) auf den niedriger gelegenen Kampfplatz herabsteigen, um zu kämpfen; absolut, Soph. Tr. 503; μεθ' ὅπλων, Plat. Legg. III, 834 c; Xen. An. 4, 8, 27; auch ἐς ἀγῶνα. – c) vom Redner, von der Rednerbühne herabsteigen, καταβήσομαι, Dem. 20, 154. 19, 32 u. oft bei den Rednern, selten mit dem Zusatz ἀπὸ τοῦ βήματος, Dem. 19, 113; auch ἀπὸ τοῦ λόγου, aufhören zu reden, Luc. Tox. 35, vgl. Necyom. 2. – Übertr., κατέβαινε ἐς λιτάς, er ließ sich auf Bitten ein, wie wir sagen »er ließ sich herab zu bitten«, Her. 1, 116; ähnlich κατέβαινε αὖτις παραιτεόμενος 1, 90; κατέβαινε λέγων, er ging so weit zu sagen, 1, 118; λόγους ἄλλους ἐποιεῦντο ἐς ὃ κατέβαινον συλλυπεύμενοι τῷ πάθεϊ 9, 94; ἐπὶ τελευτὴν καταβαίνειν, zu Ende, zum Ziele kommen, Plat. Rep. VI, 511 b; εἰς τοὺς χρόνους καταβαίνειν, in die Zeit fallen, Arist. pol. 7, 16. – Auch vom Preise, wie bei uns, τιμῆς τοῦ σίτου καταβεβηκυίας, wenn der Preis heruntergegangen, Poll. 1, 51. – Vom Regen, κατέβη ἡ βροχή Matth. 7, 25. – Bei Pind. P. 8, 78 ist es trans. gebraucht, ἄλλον δ' ὑπὸ χειρῶν μέτρῳ καταβαίνει, er drückt ihn herab, erniedrigt ihn, Gegensatz ὕπερθε βάλλων.
French (Bailly abrégé)
descendre : οὐρανόθεν IL du ciel ; δίφρου IL d'un char ; ἐξ ὄρεος IL d'une montagne ; ἀπὸ τοῦ ἵππου XÉN de cheval ; θάλαμον OD dans la chambre ; ἐς πεδίον IL, ἐς θάλαμον IL dans la plaine, dans la chambre ; κλίμακα OD descendre une échelle ; particul. :
1 descendre de l'intérieur des terres vers la mer;
2 descendre dans l'arène au pr. et au fig.
3 descendre de la tribune ; fig. ἀπὸ τοῦ λόγου, ἀπὸ τῶν ἰαμβείων LUC cesser le discours, les iambes;
4 en venir à, aboutir à particul. dans un discours : ἐς λιτάς HDT en venir à des prières ; κατέβαινε λέγων HDT il dit en finissant.
Étymologie: κατά, βαίνω.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
κατα-βαίνω ep. aor. mixtus med. ep. med. 2 sing. καταβήσεο, 3 sing. κατεβήσετο, poët. stamaor. 3 plur. κατέβαν, conj. 1 plur. καταβήομεν, inf. καταβήμεναι, ep. ptc. καββάς, Lac. imperat. κατάβα naar beneden gaan, afdalen:; οὐρανόθεν κ. uit de hemel afdalen Il. 11.184; met gen..; δίφρου van de strijdwagen afstappen Il. 5.109; met acc.:; κλίμακα κ. de trap afdalen Od. 1.330; κατέβαιν’ ὑπερώϊα zij kwam omlaag van de bovenverdieping Od. 18.206; met prep.:; ἐξ ὄρεος van de berg afdalen Il. 13.17; ἀπὸ τοῦ ἵππου van het paard afstappen Xen. Cyr. 5.5.6; ook abs.:; καταβαίνειν δ’ οὐ σχολή geen tijd om naar beneden te komen Aristoph. Ach. 409; speciaal van het podium stappen, ophouden met spreken:; βούλομαι... ὀλίγα... ἀναμνήσας κ. ik wil het spreekgestoelte verlaten na een paar feiten gememoreerd te hebben Lys. 12.92; κ. ἀπὸ τοῦ βήματος van het spreekgestoelte stappen Dem. 19.113; overdr.: κ. ἀπὸ τῶν ἰαμβείων afstappen van spreken in iamben Luc. 38.1; κ. ἀπὸ τοῦ λόγου ophouden met het betoog Luc. 57.35. het strijdperk betreden:; μέτρῳ κατάβαιν (ε) zoek het strijdperk met mate Pind. P. 8.78; πολλοί... κατέβησαν velen (atleten) betraden het strijdperk Xen. An. 4.8.27; overdr.. κατέβαν πρὸ γάμων zij namen deel aan de strijd om het huwelijk Soph. Tr. 504. overdr. uiteindelijk komen (tot), uitkomen (bij):; κ. ἐπὶ τελευτήν aan het eind komen Plat. Resp. 511b; eindigen met:; κατέβαινεν ἐς λιτάς hij eindigde met smeekbeden Hdt. 1.116.5; vaak met ptc.: κατέβαινε παραιτεόμενος tenslotte vroeg hij als gunst Hdt. 1.90.3.
Russian (Dvoretsky)
καταβαίνω: (fut. καταβήσομαι, pf. καταβέβηκα, aor. κατέβην - эп. 3 л. pl. κατέβαν, imper. κατάβηθι - атт. κατάβᾱ, эп. 1 л. pl. conjct. καταβείομεν=καταβῶμεν, дор. part. καββάς; med.: эп. 3 л. sing. aor. 1 κατεβήσετο, imper. καταβήσεο)
1 сходить (вниз), спускаться (ἐξ ὄρεος Hom. и ἀπὸ τοῦ ὄρους NT; δίφρου, πόλιος, οὐρανόθεν, ἐς πεδίον, (ἐς) θάλαμον Hom.; ἐκ τῆς ἁρμαμάξης Her.; ἀπὸ τοῦ ἵππου Xen.; ἀπὸ τοῦ βήματος Dem.; εἰς φρέαρ Plat.; Ἀΐδαν Soph.; τὸν Ἃιδα δόμον Eur., ἐπὶ τὴν θάλασσαν NT): κλίμακα δόμοιο κ. Hom. спускаться по лестнице дома; ὁ ἵππος καταβαίνεται (pass.) Aesch. всадник сходит с коня;
2 спускаться на арену, вступать в борьбу (ἀμφίγυοι κατέβαν Soph.): πολλοὶ κατέβησαν Xen. многие приняли участие в состязаниях; κ. ἐπὶ τὴν ἅμιλλαν Plat. выходить на состязание; καταβατέον ἐπ᾽ αὐτούς Arph. необходимо помериться силами, т. е. сразиться с ними;
3 стекать, струиться (вниз) (δάκρυα κατέβα χρόος Eur.): τὰ ἐκ τῶν ὀρῶν καταβαίνοντα ῥεύματα Plat. текущие с гор потоки; κατέβη ἡ βροχή NT пошел дождь;
4 спускаться (от центра к периферии), совершать переход (из глубины страны к побережью), отправляться, идти (καταβῆναι ἐς Σμύρνην Her.): εἰς λιμένα καταβαίνων Plat. направляясь (из города) в порт;
5 (тж. ἐπὶ τελευτὴν κ. Plat.) доходить до конца (повествования), заканчивать: κ. ἐς λιτάς Her. закончить просьбами; κατέβαινε λέγων ὡς … Her. свой рассказ (Астиаг) закончил словами, что …;
6 приходиться, совпадать (κ. εἰς τοὺς χρόνους τούτους Arst.);
7 переставать, прекращать: κ. ἀπὸ τοῦ λόγου Luc. прекращать (свою) речь; κ. ἀπὸ τῶν ἰαμβείων Luc. перестать декламировать ямбы;
8 (редко), принижать, унижать, низвергать (τινά Pind.).
English (Autenrieth)
aor. 2 κατέβην, 3 pl. -έβησαν, κατέβαν, subj. -βείομεν, imp. κατάβηθι, inf. -βῆναι, -βήμεναι, mid. aor. κατεβήσετο, imp. καταβήσεο, subj. καταβήσεται: step down, descend, τινός, ‘from,’ οὐρανόθεν, Od. 6.281; εἴς τι, ἐπί τι, and sometimes w. acc. of end of motion without prep., κατεβήσετο θάλαμον, Od. 2.337; then apparently trans., κλίμακα, ἐφόλκαιον, ‘down-stairs,’ ‘down the rudder,’ Od. 1.330, Od. 14.350 ; ὑπερώια, as acc. of the place from which (as if the verb meant to leave), Od. 18.206, Od. 23.85.
English (Slater)
καταβαίνω (καταβαίνει; -ων; -ειν: impf. κατέβαινε: aor. κατέβαν, -έβα; καταβαίς, -βάντ(ι), -βάντα, -βάντες, -βάντε. cf. Radt on (Pae. 2.34))
a lit., go down c. acc., dat., ἐπὶ, εἰς c. acc. Ἀλφεῷ μέσσῳ καταβαὶς ἐκάλεσσε (Turyn: -βάς codd.) (O. 6.58) Πύρρα Δευκαλίων τε Παρνασσοῦ καταβάντε δόμον ἔθεντο πρῶτον (O. 9.43) εἰς Ἀίδα δόμον κατέβα (P. 3.11) πρῴραθεν Εὔφαμος καταβαὶς (Turyn: -βάς codd.) (P. 4.22) (Βάττον) “Πύθιον ναὸν καταβάντα” entering (P. 4.55) Πυθοῖ τε γυμνὸν ἐπὶ στάδιον καταβάντες, ἤλεγξαν Ἑλλανίδα στρατιὰν ὠκύτατι entering (P. 11.49) βαρὺ δέ σφιν νεῖκος Ἀχιλεὺς ἔμπεσε χαμαὶ καταβαὶς ἀφ' ἁρμάτων (Turyn: καββάς codd.) (N. 6.51)
b arrive at one's destination.
I c. (ἐς +) acc. ἰδίᾳ τ' ἐρεύνασε τεναγέων ῥοάς, ὁπᾷ πόμπιμον κατέβαινε νόστου τέλος (sc. Ἡρακλέης) (N. 3.25) κατέβαν στεφάνων καὶ θαλιᾶν τροφὸν ἄλσος Ἀπόλλωνος (Pae. 6.13) μοι ἀγῶνα Λοξίᾳ καταβάντ' εὐρὺν ἐν θεῶν ξενίᾳ (Pae. 6.60) ἐς δ Ἰαολκὸν ἐπεὶ κατέβα ναυτᾶν ἄωτος (P. 4.188)
II abs., after a sea voyage. καί νυν ὑπ' ἀμφοτέρων σὺν Διαγόρᾳ κατέβαν sc. to Rhodes (O. 7.13) τῷ μὲν διδύμας χάριτας εἰ κατέβαν ἄγων sc. to Sicily (P. 3.73)
III met., arrive, win through, attain one's goal ἔμπα, καἴπερ ἔχει βαθεῖα ποντιὰς ἅλμα μέσσον, ἀντίτειν' ἐπιβουλίᾳ. σφόδρα δόξομεν δαίων ὑπέρτεροι ἐν φάει καταβαίνειν (N. 4.38) ὃς δὲ διδάκτ' ἔχει, ψεφεννὸς ἀνὴρ ἄλλοτ ἄλλα πνέων οὔ ποτ ἀτρεκεῖ κατέβα ποδί (N. 3.42) μόχθος ἡσυχίαν φέρει καιρῷ καταβαίνων (Pae. 2.34)
c dub., causal, bring down δαίμων δὲ παρίσχει, ἄλλοτ' ἄλλον ὕπερθε βάλλων, ἄλλον δ ὑπὸ χειρῶν μέτρῳ καταβαίνει (sic distinx. codd.: ἀντὶ τοῦ καταβαίνειν ποιεἰ Σ: post χειρῶν distinxit Bergk, qui κατάβαιν vel καταβαίνειν coni.) (P. 8.78)
d frag., ]ενει κατεβα[ Πα. 13. b. 16. κατεβα[ fr. 59. 4.
English (Strong)
from κατά and the base of βάσις; to descend (literally or figuratively): come (get, go, step) down, fall (down).
English (Thayer)
imperfect 3rd person plural κατέβαινον; future καταβήσομαι; 2nd aorist κατέβην, imperative κατάβηθι (κατάβα (R G (where L T Tr WH participle καταβάς)), see ἀναβαίνω); perfect καταβέβηκα; (from Homer on); the Sept. for יָרַד; to go down, come down, descend;
1. of persons;
a. properly: absolutely, the place from which one has come down being evident from the context, καταβάς ἔστη, ἀπό with the genitive of the place, L Tr marginal reading WH text ἐκ); ἐκ with the genitive of place, G L T Tr WH (see ἐκ, I:3); by εἰς with the accusative of place, R G L brackets Tr; others omit εἰς etc.); to come down, as from the temple at Jerusalem, from the city of Jerusalem; also of celestial beings coming down to earth: absolutely, ἀπό with the genitive of the place, ἐκ τοῦ οὐρανοῦ, R G; others ἀπό), 41f, 50f, 58 (on these passages cf. Buttmann, 297 (255)); εἰς with the accusative of place, ἐπί with the accusative of place, R G L marginal reading); ἐν with dative of place, R L) (see ἐν, I:7); by πρός with the accusative of person, to be cast down, of the devil, to come (i. e. be sent) down: adds ἐπ' αὐτόν); ἀπό with a genitive of person, ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἀπό τοῦ Θεοῦ, to come (i. e. fall) down: from the upper regions of the air; as βροχή, λαῖλαψ, πῦρ ἀπό (Lachmann ἐκ) τοῦ οὐρανοῦ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ εἰς τήν γῆν, ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἀπό τοῦ Θεοῦ, R G Tr); χάλαζα ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἐπί τινα, θρόμβοι ἐπί τήν γῆν, L brackets WH reject the passage); of a way leading downward, καταβαίνειν ἕως ᾅδου, to (go i. e.) be cast down to the lowest state of wretchedness and shame: L Tr WH; (WH text Tr marginal reading Compare: συγκαταβαίνω.)
Greek Monolingual
Greek Monotonic
καταβαίνω: μέλ. -βήσομαι, παρακ. -βέβηκα, αόρ. βʹ κατέβην, ποιητ. γʹ πληθ. κατέβαν· προστ. κατάβηθι ή κατάβᾱ· Επικ. αʹ πληθ. υποτ. καταβείομεν (αντί -βῶμεν) — Μέσ., Επικ. γʹ ενικ. αόρ. αʹ κατεβήσετο· προστ. καταβήσεο·
Α. I. 1. κατεβαίνω, κατηφορίζω ή κατέρχομαι, Λατ. descemdere, ἐξ ἄρεος, από το βουνό, σε Ομήρ. Ιλ.· κ. πόλιος, κατεβαίνω από την πόλη, στο ίδ.· κ. δίφρου, αφιππεύω, ξεκαβαλικεύω, κατεβαίνω από το άρμα, στο ίδ.· με αιτ. τόπου, θάλαμον κατεβήσετο, κατέβηκε στο δωμάτιο, στον θάλαμό της, σε Ομήρ. Οδ.· αλλά επίσης και με αιτ., κατέβαιν' ὑπερώϊα, κατέβηκε από τα επάνω διαμερίσματα, από τον επάνω όροφο, στο ίδ.· κλίμακα κατεβήσετο, κατέβηκε τη σκάλα, στο ίδ.· απόλ., κατεβαίνω κάτω, σε Αριστοφ.· απ' όπου στην Παθ., ἵππος καταβαίνεται, το άλογο ξεκαβαλικεύεται από, σε Ξεν.
2. κατεβαίνω από τα μεσόγεια, από το εσωτερικό προς την θάλασσα, ιδίως, από την κεντρική Ασία (πρβλ. ἀναβαίνω II. 3), σε Ηρόδ.· κ. ἐς Πειραιᾶ, σε Πλάτ.
3. έρχομαι, φθάνω στην ξηρά, φθάνω στην ξηρά με ασφάλεια, σε Πίνδ.
4. κατέρχομαι, κατεβαίνω στην παλαίστρα, κ. ἐπ. ἄεθλα, σε Ηρόδ.· και απόλ., όπως το Λατ. in certamen descendere, σε Σοφ., Ξεν.
5. λέγεται για ρήτορα, κατεβαίνω από το βήμα, κατάβα· απάντηση, καταβήσομαι, σε Αριστοφ.
6. πόσσω κατέβα τοι ἀφ' ἱστῶ, πόσο σου στοίχισε (το ύφασμα) να κατέβει από τον αργαλειό; σε Θεόκρ.
II. μεταφ., καταβαίνειν εἴς τι, καταλήγω την ομιλία μου σ' ένα σημείο, κατέβαινε ἐς λιτάς, τελείωνε με προσευχή, σε Ηρόδ.· με μτχ., κατέβαινεν παραιτεόμενος, τελείωνε με παρακάλια, στον ίδ.· κ. ἐπὶ τελευτήν, σε Πλάτ. Β. μτβ., κατεβάζω κάτι, σε Πίνδ.
Greek (Liddell-Scott)
καταβαίνω: ποιητ. κᾰβαίνω, Ἀλκμὰν 22: μέλλ. -βήσομαι, Ἡσ. Θ. 750: πρκμ. -βέβηκα: ἀόρ. κατέβην, ποιητ. καὶ πληθ. κατέβαν Ἰλ. Ω. 329, Πίνδ.: προστ. κατάβηθι Ὀδ. Ψ. 20, Ἀριστοφ. Λυσ. 873· κατάβᾱ ὁ αὐτ. ἐν Σφ. 979, Βατρ. 35· κάβασι· «κατάβηθι, Λάκωνες» Ἡσύχ.· Ἐπικ. α΄ πληθ. καταβείωμεν (ἀντὶ -βῶμεν) Ἰλ. Κ. 97· ποιητ. μετοχ. καββὰς Πίνδ.: ― Μέσ., Ἐπικ. ἀόρ. α΄ κατεβήσετο Ἰλ. Ζ. 288., Ν. 17, Ὀδ. Β. 337, κ. ἀλλ. (ἐν ταῖς παλαιοτέραις ἐκδόσ. συχνάκις ἡμαρτημένως κατεβήσατο)· προστ. καταβήσεο, Ἰλ. Ε. 109. Κατέρχομαι, καταβαίνω, Λατ. descendere, ἀντίθετον τῷ ἀναβαίνω. Σύνταξις: μετ’ ἐμπρόθετου προσδιορισμοῦ, κ. ἐξ ὄρεος, κατέρχομαι ἐκ..., Ἰλ. Ν. 17· μετὰ γεν. μόνον, ὡς, κ. πόλιος Ω. 329· οὐρανόθεν κ. Λ. 184· καὶ οὕτω παρ’ Ἀττ.: ― κ. ἐς πεδίον, ἐς μέγαρον, ἐς κρήνην Γ. 252, κτλ.· ἢ μετ’ αἰτ. τόπου μόνον, θάλαμον κατεβήσετο Ὀδ. Β. 337· κατέβην δόμον Ἄϊδος εἴσω Ψ. 252, πρβλ. Ἡσ. Θ. 750· καὶ οὕτω παρὰ Πινδ. καὶ Ἀττ.:― ἀλλ’ ὡσαύτως μετ’ αἰτ. ἐπὶ ὅλως διαφόρου ἐννοίας, κατέβαιν’ ὑπερώϊα, κατέβαινεν ἐκ τοῦ ἄνω πατώματος, Ὀδ. Σ. 206, Ψ. 85· καί, κλίμακα κατεβήσετο, κατέβη τὴν κλίμακα, Α. 330, (οὕτω, κ. κατὰ κλίμακος Λυσ. 92. 30)· ξεστὸν ἐφόλκαιον καταβάς, καταβὰς διὰ τοῦ ξεστοῦ πηδαλίου, Ὀδ. Ξ. 350 (πρβλ. καταθρώσκω)· οὕτως ἀπολ., καταβαίνειν δ’ οὐ σχολὴ Ἀριστοφ. Ἀχ. 409· ἐντεῦθεν ἐν τῷ παθ. τύπῳ, ἵππος καταβαίνεται, καταβαίνει τις ἀπὸ τοῦ ἵππου, Ξεν. Ἱππ. 11, 7. ― Ἰδιαίτεραι χρήσεις, 1) κατέρχομαι ἀπὸ ἅρματος ἢ ἵππου, δίφρου Ἰλ. Ε. 109· ἐκ τῆς ἁρμαμάξης Ἡρόδ. 9. 76· ἀφ’ ἁρμάτων Πινδ. Ν. 6. 87· ἀπὸ τοῦ ἵππου Ξεν. Κύρ. 5. 5, 6· ἀλλὰ, κ. ἀπὸ τῶν ἵππων, ἐγκαταλείπω τὴν ἱππασίαν, Δημ. 1046. 11. 2) ἐκ τῆς μεσογαίας καταβαίνω εἰς τὴν θάλασσαν, ἰδίως ἐκ τῶν καντρικῶν μερῶν (πρβλ. ἀναβαίνω ΙΙ. 3), Ἡρόδ. 1. 94, κτλ.· οὕτω, κ. ἐς Πειραιᾶ, ἐς λιμένα Πλάτ. Πολ. ἐν ἀρχ., Θεαίτ. ἐν ἀρχ. 3) ἔρχομαι εἰς τὴν ξηράν, φθάνω εἰς τὴν ξηράν ἀσφαλῶς, Πινδ. Ν. 4. 63· ― ἐντεῦθεν, φθάνω εἰς τὸν σκοπόν μου, εἰς τὸ τέλος, αὐτόθι 3. 73· κ. ἐπὶ τελευτὴν Πλάτ. Πολ. 511Β. 4) κατέρχομαι εἰς τὴν κονίστραν ἢ τὸ στάδιον, ἀγωνίζομαι, παλαίω, σταδιοδρομῶ, κ. ἐπ’ ἄεθλα Ἡρόδ. 5. 22· καὶ ἀπολ., ὡς τὸ Λατ. in certamen descendere, Σοφ. Τρ. 504, Ἀν. 4. 8, 27· οὕτω, καταβατέον ἐπὶ τὴν ἅμιλλαν Πλάτ. Νόμ. 833D· καταβατέον γ’ ἐπ’ αὐτούς μ’, πρέπει νὰ κάμω ἐπίθεσιν κατ’ αὐτῶν, Ἀριστοφ. Σφ. 1514· ― πρβλ. καθίημι Ι. 2. 5) ἐπὶ ῥήτορος, κατέρχομαι ἀπὸ τοῦ βήματος, Λυσ. 128. 33, Δημ. 348, 10, κτλ.· σπανίως δὲ προστίθεται τὸ ἀπὸ τοῦ βήματος, ὁ αὐτ. 375. 20· οὕτω, κατάβα·― καταβήσομαι Ἀριστοφ. Σφ. 979. ― παρὰ μεταγεν. καί, καταβαίνω ἀπὸ τοῦ λόγου, ἀπὸ τῶν ἰαμβείων, παύομαι..., Λουκ. Τόξ. 35, Νεκυομ. 2. 6) σπανίως ἐπὶ πραγμάτων, πρὶν... καταβήμεναι ἐκ Διὸς οὖρον Ἰλ. Ξ. 19· ἐπὶ δακρύων, Εὐρ. Ἀνδρ. 111· ἐπὶ ῥευμάτων, τὰ δ’ ἐκ τῶν ὀρῶν καταβαίνοντα ὑποδεχομένη ῥεύματα Πλάτ. Κριτίας 118D· ἐπὶ τῆς μήτρας, καταβαίνουσιν αἱ ὑστέραι κάτω Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 7. 2, 6· πόσσω κατέβα τοι ἀφ’ ἱστῶ; πόσο σοῦ ἐστοίχισε τὸ ὕφασμα, ἡ ἐσθὴς νὰ καταιβῇ ἀπὸ τὸν «ἀργαλειό», Θεόκρ. 15. 35. ΙΙ. μεταφ., 1) καταβαίνω εἴς τι, φθάνω εἴς τι κατὰ τὴν ὁμιλίαν, καταλήγω, κατέβαινε ἐς λιτάς, ἐτελείωνε μὲ προσευχήν, Ἡρόδ. 1. 116· ἀλλὰ τὸ πλεῖστον μετὰ μετοχ., κατέβαινεν αὖτις παραιτεόμενος ὁ αὐτ. 1. 90, πρβλ. 1. 118., 9. 94. 2) κ. εἴς τι, καταλήγειν εἰς τὸ αὐτὸ συμπέρασμα, συμφωνεῖν ἔν τινι, ὡς, κ. εἰς χρόνους, συμφωνεῖν εἰς ἡλικίαν, Ἀριστ. Πολιτικ. 7. 16, 5. 3) καταβαίνω, ὡς καὶ νῦν, ἐπὶ τιμῶν, Πολυδ. Α΄, 51. 4) συγκαταβαίνω, πρός τινα Βασίλ. ΙΙΙ. ὑπάγω, προχωρῶ, Πινδ. Π. Ν. 3. 73., 4. 63. Β. μεταβ., καταβιβάζω, ἄλλον ὕπερθε βάλλων, ἄλλον δ’... καταβαίνει Πινδ. Π. 8. 111.
Middle Liddell
fut. -βήσομαι perf. -βέβηκα aor2 κατέβην poet. 3rd pl. κατέβαν imperat. κατάβηθι or κατάβα epic 1st pl. subj. καταβείομεν [epic 1st pl. subj. καταβείομεν for -βῶμεν] Mid., epic 3rd sg. aor1 κατεβήσετο imperat. καταβήσεο
I. to step down, go or come down, Lat. descendere, ἐξ ὄρεος from the mountain, Il.; κ. πόλιος to go down from the city, Il.; κ. δίφρου to dismount from the chariot, Il.; c. acc. loci, θάλαμον κατεβήσετο she came down to her chamber, Od.:—but also c. acc., κατέβαιν' ὑπερώϊα she came down from the upper floor, Od.; κλίμακα κατεβήσετο came down the ladder, Od.; absol. to come down stairs, Ar.; hence in Pass., ἵππος καταβαίνεται the horse is dismounted from, Xen.
2. to go down from the inland parts to the sea, esp. from central Asia (cf. ἀναβαίνω II. 3), Hdt.; κ. ἐς Πειραιᾶ, Plat.
3. to come to land, get safe ashore, Pind.
4. to go down into the arena, κ. ἐπ' ἄεθλα Hdt.; and absol., like Lat. in certamen descendere, Soph., Xen.
5. of an orator, to come down from the tribune, κατάβα: —answer, καταβήσομαι Ar.
6. πόσσω κατέβα τοι ἀφ' ἵστω; at what price did [the robe come down from the loom? Theocr.
II. metaph., καταβαίνειν εἴς τι to come to a thing in the course of speaking, κατέβαινε ἐς λιτάς he ended with prayer, Hdt.; c. part., κατέβαινεν παραιτεόμενος ended in begging, Hdt.; κ. ἐπὶ τελευτήν Plat.
B. trans. to bring down, Pind.
Chinese
原文音譯:kataba⋯nw 卡他-白挪
詞類次數:動詞(80)
原文字根:向下-步 相當於: (יָרַד)
字義溯源:降下,降下來,下,去,降,到,回,滴,落,降臨,下去,下來,下到,淋,起了;由(κατά / καθεῖς / καθημέραν / κατακύπτω)*=下,按照)與(βάσις)=腳步)組成;而 (βάσις)出自(βαθύς)X*=行走)。這字在新約的使用有屬靈的一面:主耶穌受浸時,神的靈彷彿鴿子降下( 太3:16);主耶穌從天上降下來,乃是要按那差他來者的意思行( 約6:38);各樣美善的恩賜,和各樣全備的賞賜,都是從眾光之父那裏降下來的( 雅1:17);主耶穌必親自從天降下( 帖前4:16);末了,新耶路撒冷由神那裏從天而降下( 啓21:2)。比較: (κατέρχομαι)=下來
出現次數:總共(80);太(10);可(6);路(12);約(18);徒(19);羅(1);弗(2);帖前(1);雅(1);啓(10)
譯字彙編:
1) 降下(13) 太3:16; 太28:2; 約1:32; 約1:33; 約3:13; 徒11:5; 弗4:9; 啓10:1; 啓18:1; 啓20:1; 啓20:9; 啓21:2; 啓21:10;
2) 下來(8) 太8:1; 可3:22; 路10:31; 路17:31; 路19:5; 約1:51; 徒24:1; 徒24:22;
3) 降下來(7) 路9:54; 約6:33; 約6:50; 約6:51; 徒10:11; 雅1:17; 啓3:12;
4) 下去(7) 太14:29; 約4:51; 約5:7; 徒10:20; 徒10:21; 徒20:10; 徒23:10;
5) 下(5) 路10:30; 約5:4; 徒7:15; 徒8:38; 徒18:22;
6) 降(3) 可1:10; 路3:22; 啓13:13;
7) 淋(2) 太7:25; 太7:27;
8) 可以⋯下來(2) 太27:42; 可15:32;
9) 要下來(2) 太24:17; 可13:15;
10) 下來罷(2) 太27:40; 可15:30;
11) 降下來的(2) 約6:41; 約6:58;
12) 他⋯下來了(1) 路6:17;
13) 他⋯下去(1) 路2:51;
14) 降下的(1) 弗4:10;
15) 落(1) 啓16:21;
16) 他們⋯下來(1) 太17:9;
17) 下⋯去(1) 徒8:26;
18) 必⋯降臨(1) 帖前4:16;
19) 下⋯去了(1) 啓12:12;
20) 要下到(1) 羅10:7;
21) 我是⋯降下來的(1) 約6:42;
22) 下到⋯去(1) 約6:16;
23) 我⋯降下來(1) 約6:38;
24) 他⋯下來(1) 路19:6;
25) 到了(1) 徒8:15;
26) 滴(1) 路22:44;
27) 他下(1) 約2:12;
28) 回(1) 路18:14;
29) 起了(1) 路8:23;
30) 下來時(1) 可9:9;
31) 他下去(1) 約4:47;
32) 就下去罷(1) 約4:49;
33) 下到(1) 徒16:8;
34) 就下(1) 徒25:6;
35) 他們下到(1) 徒14:25;
36) 降臨(1) 徒14:11;
37) 我下來(1) 徒7:34;
38) 下來的(1) 徒25:7
Lexicon Thucydideum
descendere, to descend, disembark, 1.93.7, 1.105.4, 2.20.1, 2.48.1 (de pestilentia concerning the plague), 2.49.3, 2.98.4, 3.23.3, 3.95.1, 3.106.3, 4.15.1, 4.25.9. 4.44.1. 5.8.1,
item likewise 5.10.2. 5.58.3, 5.8.4. Ibid. in the same place 5.59.2. 6.30.1, 6.101.1. 6.101.3, 7.44.8, [Vat. Vatican manuscript καταβαῖεν]. 7.78.4. 8.45.6, 8.71.1.