παρά

English (LSJ)

[ρᾰ], Ep. and Lyr. also παραί: shortd. πάρ, in Hom., Lyr. (but rarely in Trag., in lyr. passages, A.Supp.553, S.Tr.636), and in all dial ects exc. Att., GDI5434.8 (Paros), IG5(2).3.14 (Tegea, iv B. C.), Inscr.Magn.26.28 (Thess.), etc.:—Prep. c. gen., dat., and acc., prop.

   A beside: hence,    A WITH GEN. prop. denoting motion from the side of, from beside, from:    I of Place, πὰρ νηῶν ἔλθωμεν Il.13.744; παρὰ ναῦφιν ἐλευσόμεθ' 12.225, etc.; παρ' Ὠκεανοῖο ῥοάων . . ἐπερχομένη Od.22.197; πὰρ νηῶν ἀπώσεται Il.8.533, etc.; δῶρα π. νηὸς ἐνεικέμεν 19.194; φάσγανον ὀξὺ ἐρυσσάμενος π. μηροῦ 1.190, cf. 21.173; σπασσάμενος . . ἄορ παχέος π. μηροῦ 16.473; πλευρὰ παρ' ἀσπίδος ἐξεφαάνθη was exposed beside the shield, 4.468, cf. A.Th.624.    II commonly of Persons,    1 with Verbs of going or coming, bringing, etc., ἦλθε . . πὰρ Διός Il.2.787; παρ' Αἰήταο πλέουσα Od.12.70, etc.; ἀγγελίη ἥκει π. βασιλέος Hdt.8.140. ά; αὐτομολήσαντες π. βασιλέως X.An.1.7.13; ἐξεληλυθὼς παρ' Ἀριστάρχου D.21.117; ὁ π. τινὸς ἥκων his messenger, X.Cyr.4.5.53; so οἱ π. τινός Th.7.10, Ev.Marc.3.21, etc.; ὅστις ἀφικνεῖτο τῶν π. βασιλέως πρὸς αὐτόν X.An.1.1.5, etc.; τεύχεα καλὰ φέρουσα παρ' Ἡφαίστοιο from his workshop, Il.18.137, cf. 617, etc.; ἀπαγγέλλειν τι π. τινός X.An.2.1.20; σὺ δὲ οἰμώζειν αὐτοῖς παρ' ἐμοῦ λέγε Luc.DMort.1.2.    2 issuing from a person, γίγνεσθαι π. τινός to be born from, Pl.Smp.179b; λόγος (sc. ἐστί) π. Ἀθηναίων c. acc. et inf., Hdt.8.55: freq. following a Noun, δόξα ἡ π. τῶν ἀνθρώπων glory from (given by) men, Pl.Phdr.232a; ἡ π. τινὸς εὔνοια the favour from, i. e. of, any one, X.Mem.2.2.12; τὸ παρ' ἐμοῦ ἀδίκημα done by me, Id.Cyr.5.5.13; τὰ π. τινός all that issues from any one, as commands, commissions, Id.An.2.3.4, etc.; or promises, gifts, presents, Id.Mem.3.11.13; τὰ παρ' ἐμοῦ my opinions, Pl.Smp.219a; παρ' ἑωυτοῦ διδούς giving from oneself, i. e. from one's own means, Hdt. 2.129, 8.5; παρ' ἑαυτοῦ προσετίθει X.HG6.1.3; νόμον θὲς παρ' ἐμοῦ by my advice, Pl.Prt.322d; αὐτοὶ παρ' αὑτῶν of themselves, Id.Tht. 150d, cf. Phdr.235c.    3 with Verbs of receiving, obtaining, and the like, τυχεῖν τινος π. τινός Od.6.290, 15.158; πὰρ δ' ἄρα μιν Ταφίων πρίατο 14.452; ἀρέομαι πὰρ μὲν Σαλαμῖνος Ἀθαναίων χάριν Pi.P.1.76; εὑρέσθαι τι π. τῶν θεῶν Isoc.9.14, cf. IG12.40.10; δέχεσθαι, λαμβάνειν, ἁρπάζειν π. τινός, Th.1.20, X.Oec.9.11, Hes.Th.914; ἀντιάσαι, αἰτήσασθαι π. τινός, S.El.870 (lyr.), X.HG3.1.4; ἀξιοῖ π. τοῦ ἰατροῦ φάρμακον πιὼν ἐξεμέσαι τὸ νόσημα Pl.R.406d; κόσμος τοῖς πράξασι γίγνεται π. τῶν ἀκουσάντων Id.Mx.236e: without Verb, ὁ καρπὸς ὁ π. τῶν δημάρχων IG12.76.27: with Verbs of learning, etc., μεμαθηκέναι π. τινῶν Hdt.2.104, etc.    4 with Pass. Verbs, πὰρ Διὸς . . μῆνις ἐτύχθη Il.15.122; π. θεῶν ἡ τοιαύτη μανία δίδοται Pl.Phdr.245c, etc.; τὰ π. τῶν θεῶν σημαινόμενα, συμβουλευόμενα, X.Cyr.1.6.2; τὰ π. τινὸς λεγόμενα ib.6.1.42; τὰ π. τῆς τύχης δωρηθέντα the presents of... Isoc.4.26; με π. σοῦ σοφίας πληρωθήσεσθαι Pl.Smp.175e.    III rarely for παρά c. dat., by, near, πὰρ ποδός Pi.P.10.62, 3.60; παρὰ δὲ κυανέων πελαγέων dub. l. in S.Ant.966 (lyr.); τὸν Ῥειτὸν τὸν παρὰ τοῦ ἄστεως IG12.81.5; πολλοὶ παρ' ἀμφοτέρων ἔπιπτον, = ἀμφοτέρωθεν, D.S.19.42.    IV π. τῆς συγχωρήσεώς τινος without his consent, BCH46.337 (Teos).    B WITH DAT. denoting rest by the side of any person or thing, answering the question where?    I of Places, κατ' ἂρ ἕζετ' . . πὰρ πυρί, ἔκειτο π. σηκῷ, Od.7.154, 9.319; νέμονται π. πέτρῃ 13.408; ἑσταότες παρ ὄχεσφιν Il.8.565; πὰρ ποσὶ μαρναμένων ἐκυλίνδετο at their feet, 14.411, etc.; π. θύρῃσι at the door, 7.346; π. ῥηγμῖνι θαλάσσης 2.773; δεῖπνον . . εἵλοντο παρ' ὄχθῃσιν ποταμοῖο Od.6.97, cf. Il.4.475, 20.53, etc.; κεῖσθαι παρ' Ἅιδῃ S.OT972; παρ' οἴνῳ over wine, ib. 780, etc.    II of persons, beside, πὰρ δὲ οἷ αὐτῷ εἷσε Θεοκλύμενον Od.15.285; κεῖτο παρὰ μνηστῇ ἀλόχῳ Il.9.556, cf. 6.246, etc.; παρ' ἀνδράσιν εὐνάζεσθαι Od.5.119; δαίνυσθαι π. τινί 8.243; πὰρ δέ οἱ ἑστήκει stood by him, Il.4.367.    2 at one's house or place, with one, μένειν π. τισί 9.427; θητευέμεν ἄλλῳ, ἀνδρὶ παρ' ἀκλήρῳ Od.11.490; φιλέεσθαι π. τινί Il.13.627; παρ' ἑωυτοῖσι at their own house, Hdt.1.105, cf. 86; παιδευθῆναι π. τινί X.Cyr.1.2.15; καταλύειν π. τινί D.18.82 (but παρά τινα καταλῦσαι Th.1.136), etc.: hence οἱ παρ' ἐμοί those of my household, X.Mem.2.7.4, etc.; τὰ παρ' ἐμοί life with me, Id.An. 1.7.4; οἱ παρ' ἡμῖν ἄνθρωποι our people, Pl.Phd.64b; ἡ παρ' ἡμῖν πολιτεία, ὁ παρ' ὑμῖν δῆμος, D.15.19; ὁ παρ' αὑτῷ βίοτος one's own life, S.OT612; τὸ παρ' ἡμῖν πῦρ Pl.Phlb.29f; ὅσος παρ' ὑμῖν ὁ φθόνος φυλάσσεται S.OT382; τὸ παρ' ἡμῖν σῶμα Pl.Phlb.29f; also, in one's hands, τὰ π. τοῖς Ἑλληνοταμίαις ὄντα IG12.91.6; ἔχειν παρ' ἑωυτῷ Hdt. 1.130, etc.; οὔπω παρ' ἐμοὶ τότ' ἦν λέγειν I had no right to speak then, Men.Epit.98.    3 before, in the presence of, ἤειδε π. μνηστῆρσιν Od. 1.154; before a judge, δίκας γίγνεσθαι π. τῷ πολεμάρχῳ IG12.16.9; π. Δαρείῳ κριτῇ Hdt.3.160; π. τῷ βασιλέϊ Id.4.65; παρὰ δικασταῖς Th. 1.73; εἰς κρίσιν καθιστάναι τινὰ π. τισί D.18.13: hence παρ' ἐμοί in my judgement, Hdt.1.32, cf. S.Tr.589, E.Heracl.881, 1 Ep.Cor.3.19; π. τούτῳ μέγα δυνήσεται with him, Pl.Grg.510e.    4 in quoting authors, παρ' Ἐφόρῳ, παρ' Αἰσχίνῃ, π. Θουκυδίδῃ, in Ephorus, etc., Plb. 9.2.4, D.H.Comp.9,18.    III Arc., = π. c. gen., from, καθὰ εἶχον τὰς ἰντολὰς π. τᾷ ἰδίᾳ πόλι SIG559.9 (Megalop., iii B. C.), cf. 558.10 (Ithaca, iii B. C.).    C WITH ACCUS. in three main senses,    I beside, near, by,    II along,    III past, beyond.    I beside, near, by:    1 with Verbs of coming, going, etc., to the side of, to, ἴτην π. νῆας Il.1.347, cf. 8.220, etc.; βῆ . . π. θῖνα 1.34, cf. 327, etc.; τρέψας πὰρ ποταμόν to the side of... 21.603, cf. 3.187: more freq. of persons, εἶμι παρ' Ἥφαιστον to the chamber of H., 18.143, cf. Od.1.285, etc.; ἐσιόντες π. τοὺς φίλους Th.2.51, etc.; φοιτᾶν π. τὸν Σωκράτη Pl.Phd.59d; πέμπειν ἀγγέλους, πρέσβεις π. τινά, Hdt. 1.141, Th.1.58, etc.; ἄγειν π. τινά Hdt.1.86; καταφυγὴ π. φίλων τινάς Th.2.17.    2 with Verbs of rest, beside, near, by, sts. with ref. to past motion (expressed in such phrases as ἧσο παρ' αὐτὸν ἰοῦσα Il.3.406, cf. 11.577), ἔς ῥα θρόνους ἕζοντο παρ' Ἀτρεΐδην Μενέλαον Od.4.51, cf. 13.372; κεῖται ποταμοῖο παρ' ὄχθας lies stretched beside... Il.4.487, cf. 12.381; παρ' ἔμ' ἵστασο come and stand by me, 11.314, cf. 592, 20.49, etc.; π. πυθμέν' ἐλαίης θῆκαν Od.13.122; καταθέτω π. τὰ ἴκρια IG12.94.28; κοιμήσαντο π. πρυμνήσια they lay down by... Od.12.32, cf. 3.460; ὁ παρ' ἐμὲ καθήμενος Pl.Euthd.271b, cf. Phd.89b; ἐκάθητο π. τὴν πύλην, π. τὴν ὁδόν, LXX Ge.19.1, Ev.Marc. 10.46; παρ' αὐτὸν τὸν καλέσαντα κατακείμενος δειπνῆσαι Thphr.Char. 21.2, cf. Pl.Smp.175c; ἐκαθέζετο π. τὸν Λύσιν Id.Ly.211a, cf. R.328c; στὰς παρ' αὐτόν Id.Phd.116c; τέμενος νεμόμεσθα . . παρ' ὄχθας Il.12.313, cf. 6.34, IG12.943.45; τοῦ Εὐρίπου, παρ' ὃν ᾤκει Aeschin.3.90; κατελείφθη π. τὸν νηόν Hdt.4.87; τὴν παρ' ἐμὲ ἐοῦσαν δύναμιν Id.8.140.ά (v.l. ἐμοί) ; εἶπεν αὐτῷ μένειν παρ' ἑαυτόν X.Cyr.1.4.18, cf. An.1.9.31, Ar.Fr.451, Is.8.16, Alex.248, Demetr.Com. Nov.1.5, IG22.654.23 (iii B. C.), Plb.3.26.1, 11.14.3, 28.14.3; ἡ π. θάλασσαν Μακεδονία Th.2.99, cf. S.El.184 (lyr.), Tr.636 (lyr.); Καρβασυανδῆς π. Καῦνον IG12.204.52; τὸ κουρεῖον τὸ π. τοὺς Ἑρμᾶς Lys.23.3, cf. And.1.62, Is.6.20, 8.35, Aeschin. 1.182, 3.88, Lycurg.112; τᾶς παστάδος τᾶς παρ' Ἀπόλλωνα IG42 (1).109 iii 146 (Epid.); παρ' ὄμμα before one's eyes, E.Supp.484; π. πόδας on the spot, Phld.Ir.p.78 W., Rh.2.2 S.; immediately thereafter, Plb.1.7.5, 1.8.2, al.    b Dor., Boeot., and Thess., = supr. B. 11.2, at the house of... with a person, IG7.3171.7 (Orchom. Boeot.), GDI 1717 (Delph.); παρ' ἁμὲ πολυτίματος [ὁ σῖτος] Ar.Ach.759 (Megar.); τοῖς κατοικέντεσσι πὰρ ἀμμέ IG9(2).517.18 (Larissa, iii B. C.); τοῖ πὰρ ἀμμὲ πολιτεύματος ib.13; πεπολιτευκὼρ πὰρ ἁμέ Schwyzer 425.5 (Elis, iii/ii B. C.): so in Att., θέμενος π. γυναῖκας depositing with... Pl. R.465c.    3 with Verbs of striking, wounding, etc., βάλε στῆθος π. μαζόν Il.4.480, etc.; τὸν δ' ἕτερον . . κληῗδα παρ' ὦμον πλῆξε 5.146; τύψε κατὰ κληῗδα παρ' αὐχένα 21.117, cf. 4.525, 8.325, etc.; αἰχμὴ δ' ἐξελύθη παρὰ νείατον ἀνθερεῶνα 5.293, cf. 17.310; δησάμενος τελαμῶνι π. σφυρόν ib.290.    4 with Verbs of placing, examining, etc., side by side with... ὁ ἔλεγχος π. τὸν ἔλεγχον παραβαλλόμενος Pl.Grg.475e, cf. Hp.Mi.369c, Smp.214c, R.348a; ἐξέτασον παρ' ἄλληλα τὰ σοὶ κἀμοὶ βεβιωμένα D.18.265; ἄλλα παρ' ἄλλατιθέμενα . . τῶν χρωμάτων Arist.Mete.375a24.    b Geom., παραβάλλειν π. apply an area to (i. e. along) a finite straight line, Euc.1.44, Archim.Aequil.2.1; π. τὴν δοθεῖσαν αὐτοῦ γραμμὴν παρατείναντα Pl. Men.87a; ἡ [εὐθεῖα] παρ' ἣν δύνανται αἱ καταγόμεναι τεταγμένως the line to which are applied the squares of the or dinates, etc., Apollon. Perg.Con.1.11: hence,    c Arith., παραβάλλειν τι π. τι divide by . . (v. παραβάλλω A. VII. 2); μερίζω τι π. τι Dioph.4.33; ἐπὶ γ π. ί multiply by 3 and divide by 10, PLond.5.1718.2 (vi A. D.).    5 Geom., parallel to... Democr.155, Arist. Top.158b31, Archim.Sph. Cyl.1.12, al.    6 metaph. in Gramm., like, as a parody of... π. τὸ Σοφόκλειον, π. τὰ ἐν Τεύκρῳ Σοφοκλέους, Sch.Ar.Av.1240, Nu.584.    b Gramm., of words which differ as compared with other words, π. τὸ τοῦ ἔρωτος ὄνομα σμικρὸν παρηγμένον ἐστίν . . [τὸ ἥρως] Pl.Cra.398d, cf. 399a, Lg.654a: hence, derived from... π. τὸ ἔδαφος, δάπεδον, A.D. Pron.31.16; π. τὸ δρῶ δρᾶμα Sch.A.R.2.624; σύγκειται [τὸ αὐθέντης] π. τὸ εἷναι . . καὶ π. τὸ αὐτός Phryn.PSp.24 B.    7 generally, of Comparison, alongside of, compared with, usu. implying superiority, δοκέοντες π. ταῦτα οὐδ' ἂν τοὺς σοφωτάτους ἀνθρώπων Αἰγυπτίους οὐδὲν ἐπεξευρεῖν Hdt.2.160, cf. 7.20, 103; ἡλίου ἐκλείψεις αἳ πυκνότεραι π. τὰ ἐκ τοῦ πρὶν χρόνου μνημονευόμενα ξυνέβησαν Th.1.23, cf. 4.6; τῶν ἁπάντων ἀπερίοπτοί εἰσι π. τὸ νικᾶν Id.1.41; π. τὰ ἄλλα ζῷα ὥσπερ θεοὶ ἄνθρωποι βιοτεύουσι X.Mem.1.4.14; φαίνεται π. τὸ ἀλγεινὸν ἡδὺ καὶ π. τὸ ἡδὺ ἀλγεινὸν ἡ ἡσυχία Pl.R.584a, cf. Phdr.236d, La.183c, al.; εὐδαίμων μᾶλλον π. πάντας BCH26.332 (Halae); προετέρει π. πάντας PSI 4.422.34 (iii B. C.): sts. implying inferiority or defect, ἠλάττωσας αὐτὸν βραχύ τι παρ' ἀγγέλους a little lower than the angels, LXX Ps. 8.6; μιᾷ ἡμέρᾳ ὑστεροῦσι π. τὸν ἥλιον lag one day behind the sun, Gem.8.19; so perh. παρ' αὐτόν, ὑπὲρ αὐτόν (has passed the ball?) short of him, beyond him, Antiph.234; μέγα τοι ἡμέρα παρ' ἡμέραν γιγνομένη γνώμην ἐξ ὀργῆς μεταστῆσαι one day compared with another is important... a day's delay makes a difference, Antipho 5.72; τί γὰρ παρ' ἦμαρ ἡμέρα τέρπειν ἔχει προσθεῖσα κἀναθεῖσα τοῦ γε κατθανεῖν; what joy has one day compared with another to offer, since it only brings us nearer to, or farther from, death (which is neither good nor evil)? S.Aj.475; ὃς μὲν κρίνει (prefers) ἡμέραν παρ' ἡμέραν, ὃς δὲ κρίνει (approves) πᾶσαν ἡμέραν Ep.Rom.14.5.    8 with Verbs of estimating, to set at so and so much, hence π. = equivalent to... ταρβῶ μὴ . . θῆται παρ' οὐδὲν τὰς ἐμὰς ἐπιστολάς set at nought, E.IT732, cf. A. Ag.229 (lyr.); παρ' οὐδὲν ἄγειν S.Ant.35; π. μικρὸν ἡγεῖσθαι or ποιεῖσθαί τι hold of small account, Isoc.5.79, D.61.51; παρ' ὀλίγον ποιεῖσθαί τινα X.An.6.6.11; so with εἶναι, etc., παρ' οὐδέν ἐστι are as nothing, S.OT983, cf. Ant.466; παρ' οὐδὲν αὐταῖς ἦν ἂν ὀλλύναι πόσεις E.Or.569; οὐ π. μέγα ἔσεσθαι τὸ πταῖσμα Arr.An.1.18.6; so perh. π. σμικρὰ κεχώρηκε have turned out of little account, have amounted to little, Hdt.1.120.    b in Accountancy, without a verb, π. τὴν καταλλαγήν on account of κ., PHib.1.100.4 (iii B. C.).    9 of correspondence, ὀφείλειν στατῆρα π. στατῆρα stater for stater (one to each of two creditors), BCH50.214 (Thasos, v B. C.); πληγὴν π. πληγὴν ἑκάτερον Ar.Ra.643; συνεῖναι ἑκατέρῳ ἡμέραν παρ' ἡμέραν stayed day for day with each, D.59.46; hence of alternation, ποιεῖσθαι ἁγνείας καὶ θυσίας δύο π. δύο, of four priests acting two and two alternately, BGU1198.12 (i B. C.); τοῦ καθημερινοῦ ἢ μίαν π. μίαν (sc. ἡμέραν) [πυρετοῦ] quotidian or tertian fever, ib.956.3 (iii A. D.): sts. without doubling of the Noun, παρ' ἡμέρην, opp. καθ' ἡμέρην, tertian, opp. quotidian, Hp.Aph.1.12; καθ' ἡμέραν, παρ' ἡμέραν, π. δύο, π. τρεῖς every day, every second day, every third (fourth) day, Arr.Epict.2.18.13; π. μίαν every second day, Plb.3.110.4; παρ' ἐνιαυτόν every second year, Plu.Cleom.15; παρ' ἔτος year and year about, Arist.GA757a7; every second year, Paus.8.15.2; π. μέρος by turns (v. μέρος II. 2); ὁ ἀνὰ μέρος παρ' ἓξ μῆνας ὑπὲρ γῆν τε καὶ ὑπὸ γῆν γινόμενος Ἄδωνις Corn. ND28; π. μῆνα τρίτον every third month, Arist.HA582b4, cf. Plu.2.942e; but π. τρία [ἔτεα] prob. every fourth year, IG5(2).422 (Phigalea), cf. Arr.Epict. l.c.; ἕνα παρ' ἕνα παραλειπτέον every second one, Nicom.Ar.1.18; ἕνα π. δύο (τρεῖς) every third (fourth) one, ibid.; παρὰ δ' ἄλλαν ἄλλα μοῖρα διώκει now one now another, E.Heracl. 611.    10 precisely at the moment of, παρ' αὐτὰ τἀδικήματα flagrante delicto, D.18.13, 21.26; ἀποδώσω π. τὸν εὔθυνον τὸ καθῆκον IG12.188.31; π. τοιοῦτον καιρόν, π. τὰς χρείας, D.20.41,46; π. τὰ δεινά in the midst of danger, Plu.Ant.63; π. τὴν πρώτην γένεσιν Jul.Or.1.10b; π. τὴν πρώτην (sc. ἐπίθεσιν) at the first attack, Hld.9.2; π. γε τὴν πρώτην ὁρμήν Ael.NA14.10.    b distributively, whether of Time, π. τὰ ἑβδομήκοντα ἔτεα in each complete period of seventy years, Hdt.1.32; ἐν ταῖς ὁδοιπορίαις π. στάδια διακόσια . . τοῖς ἑκατὸν σταδίοις διήνεγκαν ἀλλήλων X.Oec.20.18; πὰρ Ϝέτος each year, every year, Tab.Heracl. 1.101; π. τὸν ἐνιαυτὸν ἕκαστον IG12(7).5.14 (Amorgos); παρ' ἆμάρ τε καὶ νύκτα day and night, B.Fr.7; or more generally, πὰρ τὰν ἐλαίαν in respect of each olive plant, Tab.Heracl.1.122; παρ' ἡμέραν αἱ ἀμίαι πολὺ ἐπιδήλως αὐξάνονται from day to day, per day, Arist.HA571a21; τὸ παρ' ἑκάστην βάσιν γινόμενον μικρὸν πολὺ γίνεται π. πολλάς Id.Pr. 881b26; ἡ παρ' ἡμέραν χάρις D.8.70; τὸ παρ' ἑκάστην ἡμέραν ἡδύ Pl. Lg.705a.    c παρ' ἆμαρ on (this) day, to-day, τὸ μὲν πὰρ ἆμαρ, τὸ δέ . . to-day and to-morrow, Pi.P.11.63; but παρ' ἦμαρ to-morrow, S. OC1455 (lyr.).    d throughout a period of time, π. τὴν ζόην Hdt. 7.46; π. τὸν βίον ἅπαντα Pl.Lg.733a; π. πάντα τὸν χρόνον D.18.10; also more loosely, during, π. τὴν πόσιν while they were drinking, Hdt.2.121.δ; π. τὸν πότον Aeschin.2.156; π. τὴν κύλικα Plu.Ant.24; π. δεῖπνον or π. τὸ δεῖπνον, Id.2.737a,674f.    II along, ὄνος παρ' ἄρουραν ἰών Il.11.558; βῆ δὲ θέειν π. τεῖχος 12.352; π. ῥόον Ὠκεανοῖο ᾔομεν Od. 11.21; ἔπλεον π. τὴν ἤπειρον Hdt.7.193; π. πᾶσαν τὴν ὁδόν Isoc.4.148; ὀρθὴν παρ' οἶμον . . τύμβον κατόψει straight along the road, E.Alc.835; παρ' ὅλην τὴν φάραγγα Plb.10.30.3; παρ' αὐτὴν τὴν χαράδραν παραπορευομένων ib.9; for παραβάλλειν π., v. supr. c. 1.4b.    2 strictly according to, without deviating from, εἶμι π. στάθμην ὀρθὴν ὁδόν Thgn. 945, cf. S.Fr.474.5; ὠμοί τε δούλοις πάντα καὶ π. στάθμην, i.e. too strict, A.Ag.1045; π. τὸν λόγον ὃν ἀποφέρουσιν . . ἐπιδείξω I will prove to you strictly according to the accounts which they themselves submit, D.27.34.    III past, beyond, παρὰ σκοπιὴν καὶ ἐρινεὸν ἠνεμόεντα . . ἐσσεύοντο Il.22.145, cf. Od.3.172, 24.12; βῆ δὲ π. Κρουνούς h.Ap.425; π. τὴν Βαβυλῶνα παριέναι pass by Babylon, X.Cyr.5.2.29; παρ' αὐτὴν τὴν χύτραν ἄκραν ὁρῶντες looking over the edge of... Ar.Av.390.    2 metaph., over and above, in addition to, οὐκ ἔστι π. ταῦτ' ἄλλα Id.Nu. 698; π. ταῦτα πάντα ἕτερόν τι Pl.Phd.74a, cf.R.337d, D.18.139, X.HG 1.5.5; ἑκὼν ἐπόνει π. τοὺς ἄλλους more than the others, Id.Ages.5.3, cf. Mem.4.4.1, Oec.20.16; ἃ τῷ ῥαψῳδῷ προσήκει καὶ σκοπεῖσθαι καὶ διακρίνειν π. τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους Pl.Ion539e.    3 metaph., in excess over, πὰρ δύναμιν beyond one's strength, Il.13.787, cf. Th.1.70, Hyp.Lyc.16, Arist.Rh.Al.1423b29; π. τὴν δ. Id.Po.1451b38.    4 metaph., in transgression or violation of, π. μοῖραν Od.14.509; π. μοῖραν Δίος Alc.Supp. 14.10; παρ' αἶσαν, παρὰ δίκαν, Pi.P.8.13, O.2.16, etc.; π. τὸ δίκαιον Th.5.90, etc.; π. τὰς σπονδάς, τὸν νόμον, Id.1.67, X.HG1.7.14; π. φύσιν Th.6.17, cf. Pl.Lg.747b; π. τὴν στήλην prob. in IG12.45.20; π. καιρόν out of season, Pi.O.8.24, etc.; π. γνώμαν ib.12.10, cf. A.Supp.454; π. δόξαν, π. τὸ δοκοῦν ἡμῖν, π. λόγον, Th.3.93, 1.84, Plb.2.38.5; παρ' ἐλπίδα or ἐλπίδας, A.Ag.899, S.Ant.392, etc.; πὰρ μέλος out of tune, Pi.N.7.69; π. τὴν ἀξίαν Th.7.77, etc.; π. τὸ εἰωθός, τὸ καθεστηκός, Id.4.17, 1.98.    5 π. τοσοῦτον ἦλθε κινδύνου, = παρῆλθε τοσοῦτον κινδύνου, passed over so much ground within the sphere of danger, i.e. incurred such imminent peril, Id.3.49, cf. 7.2; in such phrases the tmesis was forgotten, and the acc. came to be governed by παρά, which thus came to mean 'by such and such a margin', 'with so much to spare', ἐνίκησαν π. πολύ, ἡσσηθέντες π. πολύ, Id.1.29, 2.89, cf. Pl. Ap.36a; παρὰ δ' ὀλίγον ἀπέφυγες only just, E.IT870 (lyr.); παρ' ὀλίγον ἢ διέφευγον ἢ ἀπώλλυντο Th.7.71; δεινότατον π. πολύ by far, Ar.Pl. 445; παρ' ὅσον quatenus, Luc.Nec.17, etc.; π. δύο ψήφους ἀπέφυγε by two votes, Hyp.Eux.28, cf. D.23.205; π. τέτταρας ψήφους μετέσχε τῆς πόλεως Is.3.37; π. τοσοῦτον ἐγένετο αὐτῷ μὴ περιπεσεῖν by so much (= little) he missed falling in with... Th.8.33; π. πέντε ναῦς πλέον ἀνδρὶ ἑκάστῳ ἢ τρεῖς ὀβολοὶ ὡμολογήθησαν ib.29; οὐ π. μικρὸν ἐποίησαν they made no little difference, Isoc.4.59.    b in phrases like π. τοσοῦτον ἦλθε κινδύνου, τοσοῦτον was sts. understood of the interval from danger, etc., and παρά came to mean 'by so much short of' (τὸ π. μικρὸν ὥσπερ οὐδὲν ἀπέχειν δοκεῖ Arist.Ph.197a29), within such and such a distance of, so near to, τὴν Ἠϊόνα π. νύκτα ἐγένετο (sc. αὐτῷ) λαβεῖν he was within one night of taking E., Th.4.106; π. μικρὸν ἦλθον ἀποθανεῖν I came within a little of... Isoc. 19.22, cf. Plb.1.43.7, Plu. Caes. 39; παρ' ἐλάχιστον ἦλθε . . ἀφελέσθαι was within an ace of taking away, Th.8.76; παρ' οὐδὲν μὲν ἦλθον ἀποκτεῖναι (were within a mere nothing, within an ace of killing him), ἐξεκήρυξαν δ' ἐκ πόλεως Aeschin. 3.258, cf. Plu.Pyrrh. 14, Alex.62; π. τοσοῦτον ἦλθε διαφυγεῖν so near he came to escaping, Luc.Cat.4; παρὰ ἓν πάλαισμα ἔδραμε νικᾶν Ὀλυμπιάδα Hdt.9.33; παρ' οὐδὲν ἐλθόντες τοῦ ἀποβαλεῖν Plb.1.45.14, cf. 2.55.4, D.S.17.42: hence without ἐγένετο or ἐλθεῖν, π. μίαν μονάδα (less) by one, i.e. less one, Nicom.Ar.1.8; τεσσαράκοντα π. μίαν, = 39, 2 Ep.Cor.11.24; παρ' ἕνα τοσοῦτοι the same number less one, Plu. Publ.9; σύ μοι παρ' ἕνα ἥκεις ἄγων you have brought me one too few, Luc.Cat.4; δύναται π. δύο συλλαβὰς εἶναι τὸ καταληκτόν Heph.4.2; τὰ ὁλοκόττινα ηὑρέθησαν π. ἑπτὰ κεράτια seven carats short, PMasp.70.2 (vi A. D.); πάντες παρ' ἕνα, πάντες παρ' ὀλίγους, all save one (a few), Plu.Cat.Mi.20, Ant.5; ἔτη δύο π. ἡμέρας δύο IG5(1).801 (Laconia); of one Μάρκος, θηρίον εἶ π. γράμμα you are a bear (ἄρκος) all but a letter, AP11.231 (Ammian.); ὡς π. τι καὶ τὰς ὄψεις ἀφανίσαι so that he all but (lit. less something) lost his sight, Vett.Val.228.6; π. τι βυθίζεσθαι v.l. in Ev.Luc.5.7; τὸ π. τοῦτο the figure less that, i.e. the remainder or difference, PTeb.99.10 (ii B. C.), cf. POxy.264.4 (i A. D.), PAmh.2.148.5 (v A. D.); hence of any difference whether of excess or defect, οὐδὲν π. τοῦτο ποιούμενοι τοὺς . . Λευκανούς τε καὶ τοὺς . . Σαυνίτας making no difference between... Str.6.1.3, cf. 14.5.11, Plu.2.24c.    6 hence of the margin by which anything increases or decreases, and so of the cause according to which anything comes into existence or varies, τὸ εὖ π. μικρὸν διὰ πολλῶν ἀριθμῶν γίνεται Polyclit.2 (cf. μικρός III. 5 c); διαφέρει π. τὰς τῶν παθημάτων ἐναντιώσεις according to... Arist.HA486b5; μεταπίπτει π. τὰ κλίματα Gem. 5.29, cf. 11.5, al.; π. τὰ πράγματα cj. in Apollod.Car.11.    7 more generally of the margin by which an event occurs, i.e. of the necessary and sufficient cause or motive (τὸ μὴ π. τοῦτο γίνεσθαι τότε λέγομεν, ὅταν ἀναιρεθέντος τούτου μηδὲν ἧττον περαίνηται ὁ συλλογισμός Arist.APr.65b6, cf. 48a24, al.), κεινὰν π. δίαιταν just for the sake of unsatisfying food, Pi.O.2.65; ἕκαστος οὐ π. τὴν ἑαυτοῦ ἀμέλειαν οἴεται βλάψειν each thinks that his own negligence will not suffice to cause injury, Th.1.141, cf. Isoc.3.48; π. τὴν αὑτοῦ ἁμαρτίαν all through his own fault, Antipho 3.4.5, cf. Isoc.6.52, D.4.11, 18.232; πολλὰ . . ἐστιν αἴτια τούτων, καὶ οὐ παρ' ἓν οὐδὲ δύ' εἰς τοῦτο τὰ πράγματ' ἀφῖκται not from one or two causes only, Id.9.2; οὐ π. τοῦτο οὐκ ἔστι it does not follow that it is not... 1 Ep.Cor.12.15; π. τὸ τὴν ἀρίθμησιν ποιήσασθαι ἐξ ἑτοίμου τοὺς ἐργώνας οὐκ ὀλίγα χρήματα περιεποίησε τῇ πόλει by the simple fact of prompt payment, IPE12.32B35 (Olbia, iii B. C.); οὐδὲν ἂν παρ' ἕνα ἄνθρωπον ἐγένετο τούτων Lycurg.63, cf. Plb.3.103.2, 18.28.6, al.; οὐδεὶς παρ' ἑαυτόν ἐστι βασιλεύς thanks to himself alone, Aristeas 224; παρ' αὑτὸν ἀτυχεῖ Arr.Epict.3.24.2, cf. Phld.Rh.2.16 S.; παρ' ἡμᾶς ἡ τῶν ἀγαθῶν ἀπόστασις Hierocl. in CA25p.477M.; εἶναι π. τοῦτο σωτηρίαν τε πόλει καὶ τοὐναντίον, i.e. on this depends... Pl.Lg.715d, cf. X.Eq.Mag.1.5, D.C.Fr.36.5; π. μίαν ἡμέραν καὶ ἓν πρᾶγμα καὶ ἀπόλλυται προκοπὴ καὶ σῴζεται Epict.Ench.51.2; π. τὸ Ἕλληνά με εἶναι just because I am a Greek, UPZ7.13 (ii B. C.); π. τὸ ἀγαπᾶν αὐτὸν αὐτήν LXX Ge.29.20, cf. Ex.14.11; later more loosely, because of... Phld.Rh.1.158 S., Gem.6.24, etc.; οὐδὲν π. σὲ γέγονε it is no fault of yours, PRyl.243.6 (ii A. D.), cf. POxy.1420.7 (ii A. D.).    8 of a limit of possibility, εἴπερ ἐνεδέχετο π. τοὺς παρόντας καιρούς D.18.239; πεῖσαι τό γε παρ' αὑτόν to persuade (the judges) so far as in you lies, Arr.Epict.2.2.20; οἴμωζε παρ' ἐμέ as far as I am concerned, for all I care, Ar.Av.846.    D POSITION: παρά may follow its Subst. in all three cases, but then becomes by anastrophe πάρα: when the ult. is elided, the practice varies, τῇσι παρ' Il.18.400; but Ἡφαίστοιο πάρ' ib.191.    E παρά abs., as ADV., near, together, Il.1.611, al., E.IA201 (lyr.).    F πάρα (with anastrophe) stands for πάρεστι and πάρεισι, Il.1.174, Hes.Op.454, A.Pers.167, Hdt.1.42, al., S.El.285, Ar.Ach.862, etc.    G IN COMPOS.,    I alongside of, beside, of rest, παράκειμαι, παράλληλοι, παρέζομαι, πάρειμι (εἰμί), παρίστημι; of motion, παραπλέω, πάρειμι (εἶμι).    II to the side of, to, παραδίδωμι, παρέχω.    III to one side of, by, past, παρέρχομαι, παροίχομαι, παραπέμπω, παρακμάζω, παρατρέχω.    IV metaph.,    1 aside or beyond, i.e. amiss, wrong, παραβαίνω, παράγω, παροράω, παρορκέω, παρακούω, παραγιγνώσκω.    2 of comparison, as in παραβάλλω, παρατίθημι.    3 of alteration or change, as in παραλλάσσω, παραπείθω, παραπλάσσω, παρατεκταίνω, παραυδάω, παράφημι.    4 of a side-issue, παραπόλλυμι. (Cogn. with Goth. faúr 'along', Lat. por-.)

German (Pape)

[Seite 467] ep. πάρ und παραί, Adverb., bei, daneben, ἔνθα καθεῦδ' ἀναβάς· παρὰ δὲ χρυσόθρονος Ἥρη, Il. 1, 611; Od. 3, 400; u. so noch Eur. I. A. 201. – Gew. Praeposit., bei, neben, die unmittelbare Nähe, u. zwar c. dat. die Ruhe bei, c. gen. die Bewegung von der Seite her, c. acc. die Bewegung an die Seite hin bezeichnend. Also

Greek (Liddell-Scott)

παρά: πρόθ. μετὰ γεν., δοτ. καὶ αἰτ.· ἡ ῥιζικὴ αὐτῆς σημασία εἶναι ἡ τοῦ παραπλεύρως, πλησίον, ἥτις καὶ ποικίλως τροποποιεῖται ἐν τῇ σχέσει αὐτῆς πρὸς τὰς διαφόρους πτώσεις: παρ’ Ἐπικ. καὶ λυρ. ὑπάρχει καὶ ὁ τύπος παραί: ― συντετμ. παρ, παρ’ Ὁμ. πρὸ τοῦ γράμματος δ, μάλιστα πρὸ τοῦ συνδέσμου δέ, ὡς καὶ πρὸ τῶν γραμμάτων π καὶ ν· ἀλλὰ σπανίως (καὶ μόνον ἐν τῇ Ἰλ.) πρὸ τῶν γ ζ ξ σ τ· σπανίως δὲ (καὶ μόνον ἐν τῇ Ὀδ.) καὶ πρὸ των κ μ· παρὰ Πινδ. καὶ τοῖς Δωρ. ποιηταῖς πρὸ τῶν β δ λ μ π σ τ χ· ὡσαύτως ἐν τῷ Δωρικῷ πεζῷ λόγῳ, Ἀρχύτ. παρὰ Διογ. Λ 3. 22· σπάν. παρὰ Τραγικ. ἐν λυρ. χωρίοις, Αἰσχύλου Ἱκέτ. 553, Σοφ. Τρ. 636· ἐν συνθέσει πρὸ τῶν β θ κ μ π στ τ φ. (Πρὸς τὰ παρά, παραί, πρβλ. Σανσκρ. parâ (a, ab), param (ultra)· Λατ. per, Ὀσκαν. per-um (sine)· Γοτθ. fra-, fair· Ἀρχ. Σκανδιν. καὶ Ἀγγλο-Σαξον. for- (Ἀγγλ. for- ἐν τῷ for swear, κλ.). Ἀρχ. Γερμ. far-, fer- (Γερμ. ver-), κτλ.). [υυ· παρ’ Ἐπικ. ὅταν ἡ λήγουσα πρέπῃ νὰ εἶναι μακρὰ ἐν χρήσει εἶναι ὁ τύπος, παραί]. Α. ΜΕΤΑ ΓΕΝΙΚΗΣ κυρίως σημαίνει κίνησιν ἔκ τινος, τὸ Γαλλ. de chez· 1) ἐπὶ τόπου, πὰρ νηῶν ἔλθωμεν Ἰλ. Ν. 744· παρὰ ναῦφιν ἐλευσόμεθ’ Μ. 225, κλ.· παρ’ Ὠκεανοῖο ῥοάων ἐρχομένη Ὀδ. Χ. 197· πὰρ νηῶν ἀπωθεῖσθαι Ἰλ. Θ. 533, κτλ.· δῶρα παρὰ νηὸς ἐνεικέμεν Τ. 194: ― ἐν τῇ κυριολεκτικωτάτῃ σημασίᾳ φάσγανον ὀξὺ ἐρυσσάμενος παρὰ μηροῦ Ἰλ. Α. 190, πρβλ. Φ. 173· σπασσάμενος .. ἄορ παχέος παρὰ μηροῦ Π. 473· ὡσαύτως, πλευρὰ παρ’ ἀσπίδος ἐξεφάνθη, ἐξεφάνησαν, ἐφάνησαν ἐγγὺς τῆς ἀσπίδος, Δ. 468, πρβλ. Αἰσχύλου Θήβ. 624. ΙΙ. συνήθως ἐπὶ προσώπων, 1) μετὰ ῥημάτων σημαινόντων τὸ ἔρχεσθαι, ὑπάγειν, φέρειν κτλ., ἦλθε .. πὰρ Διὸς Ἰλ. Β. 787· παρ’ Αἰήταο πλέουσα Ὀδ. Μ. 70, κτλ.· ἀγγελίη ἥκει παρὰ βασιλῆος Ἡρόδ. 8. 140, 1· αὐτομολεῖν παρὰ βασιλέως Ξεν. Ἀν. 1. 7, 13· ἐξεληλυθὼς παρ’ Ἀριστάρχου Δημ. 552. 23· ὁ παρὰ τινος ἥκων, ἄγγελος, ἀγγελιαφόρος τινὸς, Ξεν. Κύρ. 4. 5. 53· οὕτως, οἱ παρά τινος Θουκ. 7. 10, κτλ.· ἀλλά, οἱ παρά τινος, οἱ φίλοι τινός, οἱ ἐξ αὐτοῦ ἐξαρτώμενοι, Ξεν. Ἀν. 1. 1, 5, κτλ.· ― ὡσαύτως, τεύχεα καλὰ φέρουσα παρ’ Ἡφαίστοιο, ἐκ τοῦ ἐργοστασίου τοῦ Ἡφ., Ἰλ. Σ. 137, πρβλ. 617, κτλ.· ἀπαγγέλειν ἢ ἐξαγγέλλειν τι παρά τινος Ξεν. Ἀν. 2. 1, 20, κτλ.· σὺ δὲ οἰμώζειν αὐτοῖς παρ’ ἐμοῦ λέγε Λουκ. Νεκρ. Διάλ. 1. 2. 2) τὸ προέρχεσθαι ἔκ τινος προσώπου, γίγνεσθαι παρά τινος, γεννᾶσθαι ἔκ τινος, Πλάτ. Συμπ. 179B· ὅταν ἡ ἐμπρόθ. γενικὴ ἕπηται μετά τι οὐσιαστ., δυνάμεθα νὰ ὑπονοήσωμεν μετοχήν, μαρτύρια παρ’ Ἀθηναίων (ἐξυπακ. δοθέντα) Ἡρόδ. 8. 55· ἡ παρὰ τῶν ἀνθρώπων δόξα, ἡ (διδομένη) ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων, Πλάτ. Φαῖδρ. 232A· ἡ παρά τινος εὔνοια, ἡ ἐκ μέρους τινὸς εὔνοια, δηλ. ἡ εὔνοιά τινος, Ξεν. Ἀπομν. 2. 2, 12· τὸ παρ’ ἐμοῦ ἀδίκημα, ὅπερ ἐγὼ ἔπραξα, ὁ αὐτ. ἐν Κύρ. 5. 5, 13· τὰ παρά τινος, πᾶν ὅ,τι προέρχεται ἔκ τινος, οἷον προσταγή, ἀπόφασις, παραγγελία, ὁ αὐτ. ἐν Ἀν. 2. 3, 4, κτλ.· ὑπόσχεσις, δῶρον, ὁ αὐτ. ἐν Ἀπομν. 3. 11, 13· τὰ παρ’ ἐμοῦ, αἱ γνῶμαί μου, αἱ ἰδέαι μου, Πλάτ. Συμπ. 219A· ― ὡσαύτως παρ’ ἑαυτοῦ διδόναι, ἐκ τῶν ἰδίων, Ἡρόδοτ. 2. 129., 8. 5· παρ’ ἑαυτοῦ προσετίθει Ξεν. Ἑλλ. 6. 1, 3· νόμον θὲς παρ’ ἐμοῦ, κατὰ συμβουλήν μου, Πλάτ. Πρωτ. 322D· ― ἀλλ’ ὡσαύτως, παρ’ ἑαυτοῦ, ἐξ ἑαυτοῦ, ὁ αὐτ. ἐν Θεαιτ. 150D, Φαίδρ. 235C. 3) μετὰ ῥημάτων σημαινόντων τὸ δέχεσθαι, λαμβάνειν, καὶ τὰ ὅμοια, τυχεῖν τινος παρά τινος Ὀδ. Ζ. 290, Ο. 158· πρίασθαί τινα παρά τινος Ξ. 452· εὑρέσθαι τι παρά τινος Ἰσοκρ. 191E· δέχεσθαι, λαμβάνειν, ἁρπάζειν παρά τινος Θουκ. 1. 20, κτλ· ἀντιάζειν ἢ αἰτεῖσθαι παρά τινος Σοφ. Ἠλ. 870, Ξεν. Ἑλλ. 3. 1, 4· γίγνεται ἢ ἐστί μοί τι παρά τινος Πλάτ. Μενέξ. 236E, κτλ.· ― οὕτω μετὰ ῥημάτων σημαινόντων τὸ μανθάνειν, ἀκούειν, κτλ., μανθάνειν, πυνθάνεσθαι, ἀκούειν παρά τινος Ἡρόδ. 2. 104., 7. 182. 4) μετὰ παθ. ῥημάτων, πὰρ Διὸς .. μῆνις ἐτύχθη Ἰλ. Ο. 122· παρὰ θεῶν δίδοταί τι ἢ σημαίνεταί τι Πλάτ. Φαῖδρ. 245B, κτλ.· τὰ παρά τινος λεγόμενα ἢ συμβουλευόμενα Ξεν. Κύρ. 6. 1, 42., 1. 6, 2· τὰ παρὰ τῆς τύχης δωρηθέντα, τὰ δῶρα τῆς τύχης, Ἰσοκρ. 45D· σοφίας πληροῦσθαι παρά τινος Πλάτ. Συμπ. 175Ε· ― ἀλλὰ δὲν πρέπει νὰ θεωρηθῇ ὡς ἰσοδύναμος τῇ ὑπό, ὡς καταφαίνεται τοῦτο ἐκ τῶν φράσεων, φάρμακον πιεῖν παρὰ τοῦ ἰατροῦ, κατὰ τὴν συνταγὴν αὐτοῦ, ὁ αὐτ. ἐν τῇ Πολ. 406D· κακὸν λαβεῖν παρά τινος Ξεν., κτλ. ― Ἴδε Χαριτωνίδου Ποικίλα Φιλολογικὰ τ. Β΄, σ. 605-620, 829 κἑξ., πρβλ. προσέτι σ. 791, 793. ΙΙΙ. Ἔν τισι ποιητικοῖς χωρίοις εὕρηται ἀντὶ τῆς παρὰ μετὰ δοτικ., πλησίον, πὰρ ποδὸς Πινδ. Π. 10. 97· πὰρ Σαλαμῖνος αὐτόθι 1. 47· πὰρ δὲ Κυανεᾶν σπιλάδων (παρὰ δὲ Κυανεᾶν πελάγει κτλ. Jebb) Σοφ. Ἀντ. 966 (Λυρ.)· ναιῶν παρ’ Ἰσμηνοῦ ῥείθρων (ναιετῶν παρ’ ὑγρὸν Ἰσμηνοῦ ῥεῖθρόν [τ’] κτλ. Jebb) αὐτόθι 1123 (Λυρ.)· οὕτω παρὰ μεταγεν. πεζογράφοις, πολλοί παρ’ ἀμφοτέρων ἔπεσον - ἀμφοτέρωθεν, Διόδ. 19. 42, κτλ. Β. ΜΕΤΑ ΔΟΤΙΚΗΣ σημαίνει τὸ εἶναι πλησίον τινὸς προσώπου ἢ πράγματος, μετὰ ῥημάτων δηλούντων στάσιν, οἷον τὸ εἷναι, στῆναι, ἧσθαι, κτλ., καὶ οὕτως εἶναι ἐν χρήσει ὡς ἀπάντησις εἰς τὸ ἐρώτημα ποῦ; I. ἐπὶ τόπου, ἧσθαι πὰρ πυρί, κεῖσθαι παρὰ σηκῷ Ὀδ. Η. 154, Ι. 319· νέμεσθαι παρὰ πέτρῃ Ν. 408· ἑστάναι παρ’ ὄχεσφιν Ἰλ. Θ. 565· πὰρ ποσσί, παρὰ τοὺς πόδας τινός, Ξ. 411, κτλ.· παρὰ θύρῃσιν, κατὰ τὴν θύραν, Η. 346 παρὰ ῥηγμῖνι θαλάσσης Β 773, κτλ.· δεῖπνον ἕλοντο παρ’ ὄχθῃσιν ποταμοῖο Ὀδ. Ζ. 97, πρβλ. Ἰλ. Δ. 475, Υ. 53, κτλ.· κεῖσθαι παρ’ ᾅδῃ Σοφ. Ο. Τ. 972· παρ’ οἴνῳ αὐτόθι 780, κτλ. ΙΙ. ἐπὶ προσώπων, πλησίον τινός, παρὰ τὸ πλευρόν τινος, πὰρ δὲ οἱ αὑτῷ εἶσε Θεοκλύμενον Ὀδ. 285· κεῖτο παρὰ μνηστῇ ἀλόχῳ Ἰλ. Ι. 556, πρβλ. Ζ. 246, κτλ· παρ’ ἀνδράσιν εὐνάζεσθαι Ὀδ. Ε. 119· δαίνυσθαι παρά τινι Θ. 243· στῆναι παρά τινι, πλησίον τινός, Ἰλ. Δ. 367· ἀκολούθως, 2) συχνάκις ὡς τὸ Λατ. apud, τὸ Γαλλ. chez, ἐν τῷ οἴκῳ τινός, πλησίον τινός, μένειν παρά τινι Ι. 427· θητεύειν ἀνδρὶ παρ’ ἀκλήρῳ Ὀδ. Λ. 490· φιλέεσθαι παρά τινι Ἰλ. Ν. 627· παρ’ ἑωυτοῖσι, ἐν τῇ ἰδίᾳ αὐτῶν οἰκίᾳ, Ἡρόδ. 1. 105, πρβλ. 86· παιδεύεσθαι παρά τινι Ξεν. Κύρ. 1. 2, 15· καταλύειν παρά τινι Δημ. 252. 25 (ἀλλὰ παρά τινα Θουκ. 1. 136), κτλ.· ― ἐντεῦθεν, οἱ παρ’ ἐμοί, οἱ ἐν τῇ οἰκίᾳ μου, οἱ οἰκεῖοί μου, Ξεν. Ἀπομν. 3. 11, 14, κτλ.· τὰ παρ’ ἐμοί, αἱ ὑποθέσεις μου, ὁ αὐτ. ἐν Ἀν. 1. 7, 4, κτλ.· οἱ παρ’ ἡμῖν ἄνθρωποι, οἱ ἄνθρωποι ἐδῶ, Πλάτ. Φαίδων 64Β· ἡ παρ’ ἡμῖν πολιτεία, ὁ παρ’ ὑμῖν δῆμος Δημ. 196. 4, κτλ.· - ὡσαύτως ὡς τὸ Λατ. apud ἀντὶ penes, ἐν χερσί τινος, ἔχειν παρ’ ἑωυτῷ Ἡρόδ. 1. 130, κτλ. 3) ὡς τὸ Λατ. coram, ἐνώπιον, ἤειδε παρὰ μνηστῆρσιν Ὀδ. Α. 145· ἐνώπιον δικαστοῦ, παρὰ Δαρείῳ κριτῇ Ἡρόδ. 3. 160· παρὰ τῷ βασιλεῖ ὁ αὐτ. 4. 65· οἱ λόγοι γίγνονται παρὰ δικασταῖς τισι Θουκ. 1. 73· εἰς κρίσιν καθιστάναι τινὰ παρά τινι Δημ. 229. 22, κτλ.· πρβλ. Valck. εἰς Ἱπποκρ. 324, Wolf. εἰς Δημ. πρὸς Λεπτίν. 249· ― ἐντεῦθεν παρ’ ἐμοί, Λατιν. me judice, Ἡρόδ. 1. 32, πρβλ. Σοφ. Τρ. 589, Εὐρ. Ἡρακλ. 881· ― πρβλ. προβαίνω ΙΙΙ, παράγω ΙΙΙ, παρέρχομαι VII. 4) ἐν ποικίλαις ἐννοίαις καὶ σχέσεσι, εὐδοκιμεῖν, μέγα δύνασθαι, τιμᾶσθαι παρά τινι, ὑπό τινος, Πλάτ. Πρωτ. 337B, Γοργ. 510E, κλ.· τὸν παρ’ αὑτῷ βίοτον, τὴν ἑαυτοῦ ζωήν, Σοφοκλ. Ο. Τ. 612· τὸ παρ’ ἡμῖν πῦρ Πλάτ. Φίληβ. 29C, πρβλ. Σοφ. Ο. Τ. 382· τὸ παρ’ ἡμῖν σῶμα Πλάτ. Φίληβ. 29E. 5) ὅταν γίνηται μνεία συγγραφέων, παρ’ Ὁμήρῳ apud Homerum, παρὰ Πλάτωνι, κτλ., Διον. Ἁλ. π. Συνθ. 3, κ. ἀλλ. Γ. ΜΕΤ’ ΑΙΤΙΑΤ. κυρίως σημαίνει τὸ ἔρχεσθαι πλησίον τινὸς ἢ κίνησιν παράλληλον πρός τι, ὅθεν εἶναι ἐν χρήσει ὡς καὶ ἡ μετὰ δοτικ., πλὴν ὅτι ἡ μετὰ δοτικ. σύνταξις ἐκφέρει ἁπλῶς στάσιν πλησίον τινός, ἐνῷ κατὰ τὴν μετ’ αἰτιατ. σύνταξιν ὑπάρχει ἀείποτε ἔννοιά τις ἐκτάσεως· Ι) ἐπὶ τόπου, 1) μετὰ ῥημάτων δηλούντων τὸ ἔρχεσθαι, ὑπάγειν, κτλ., ἴτην παρὰ νῆας Ἰλ. Α. 347., Θ. 220, κτλ.· βῆ .. παρὰ θῖνα Α. 34, πρβλ. 327, κτλ.· τρέψας πὰρ ποταμόν, πλησίον, παραπλεύρως τοῦ ποταμοῦ, Φ. 603, πρβλ. Γ. 187· συχνότερον ἐπὶ προσώπων, εἶμι παρ’ Ἥφαιστον, εἰς τὸν θὰλαμον τοῦ Ἡφ. Σ. 143, πρβλ. Ὀδ. Α. 285, κτλ.· εἰσιέναι παρὰ τινα Θουκ. 2. 51, κτλ.· φοιτᾶν παρὰ τὸν Σωκράτη Πλάτ. Φαίδων 59D· πέμπειν ἀγγέλους ἢ πρέσβεις παρά τινα Ἡρόδ. 1. 141, Θουκ. 1. 58, κλ.· ἄγειν παρά τινα Ἡρόδ. 1. 86· καταφυγὴ παρὰ φίλους Θουκ. 2. 17. 2) μετὰ ῥημάτων στάσεως, = πλησίον, συχν. ἐν ἀναφορᾷ πρὸς προγενεστέραν κίνησιν (ἥτις ἔκφέρεται πλήρης ἐν φράσεσιν οἵα ἡ: ἧσο παρ’ αὐτὸν ἰοῦσα Ἰλ. Γ. 406, πρβλ. Λ. 577), ἔς ῥα θρόνους ἕζοντο παρ’ Ἀτρεΐδην Μενέλαον Ὀδ. Δ. 51, πρβλ. Ν. 372· ἡ μὲν τ’ ἀζομένη κεῖται ποταμοῖο παρ’ ὄχθας, καὶ αὕτη μὲν (δηλ. ἡ αἴγειρος) κεῖται ξηραινομένη παρὰ τὰς ὄχθας ποταμοῦ…, Ἰλ. Δ. 487, πρβλ. Μ. 381· παρ’ ἔμ’ ἵστασο, ἐλθὲ καὶ στάσου πλησίον μου, Λ. 314, πρβλ. 592., Υ. 49, κτλ.· παρὰ πυθμέν’ ἐλαίης θῆκαν Ὀδ. Ν. 122· οὕτω, κοιμήσαντο παρὰ πρυμνήσια, ὑπῆγαν καὶ ἐπλαγίασαν παρὰ τά …, Μ. 32, πρβλ. Γ. 460· τέμενος νεμόμεσθα ... παρ’ ὄχθας Μ. 313, πρβλ. Ζ. 34, κτλ.· κατελείφθη παρὰ τὸν νηὸν Ἡρόδ. 4. 87· τὴν παρ’ ἐμὲ ἐοῦσαν δύναμιν 8. 140, 1· καὶ παρ’ Ἀττ., ἡ παρὰ θάλλασαν Μακεδονία Θουκ. 2. 99, πρβλ. Σοφ. Ἠλ. 183, Τρ. 636, κτλ.· παρ’ ὄμμα, ὁ πρὸ τῶν ὀφθαλμῶν, Εὐρ. Ἱκέτ. 484. 3) συχνάκις καὶ μετὰ ῥημάτων σημαινόντων τὸ πλήττειν, τραυματίζειν, κλ., βάλε στῆθος παρὰ μαζὸν Ἰλ. Δ. 480, κλ.· τὸν δ’ ἕτερον … κληῖδα παρ’ ὦμον πλῆξ’ Ε. 146· τύψε κατὰ κληῖδα παρ’ αὐχένα Φ. 117· πρβλ. Δ. 525, Θ. 325, κλ.· οὕτω αἰχμὴ δ’ ἐξεσύθη παρὰ νείατον ἀνθερεῶνα Ε. 293, πρβλ. Ρ. 310· ὡσαύτως, δησάμενος τελαμῶνι παρὰ σφυρὸν Ρ. 290. 4) μετὰ ῥημάτων σημαινόντων τὸ παρέρχεσθαί τι, Ἰλ. Χ. 145, Ὀδ. Γ. 172· παρὰ τὴν Βαβυλῶνα δεῖ παριέναι, πρέπει νὰ περάσῃ πλησίον τῆς Βαβυλῶνος, Ξεν. Κύρ. 5. 2, 29. β) παρ’ δύναμιν, ὑπὲρ δύναμιν, παρ’ δύναμιν δὲ οὐκ ἔστι, καὶ ἐσσύμενον πολεμίζειν, ἀντίθετον τῷ κατὰ δύναμιν, Ἰλ. Ν. 787· συχνὸν παρ’ Ἀττικοῖς. γ) τὸ ἐναντίον τινός, παρὰ μοῖραν, ἐναντίον τῆς μοίρας, Ὀδ. Ξ. 509 (ἀκριβῶς ὡς τὸ ὑπὲρ μοῖραν Ἰλ. Υ. 336)· ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ κατὰ μοῖραν, συχνάκις παρ’ Ὁμήρῳ· οὕτω, παρ’ αἶσαν, παρὰ δίκην Πινδ. Π. 8. 16, Ο. 2. 30, κτλ.· παρὰ τὸ δίκαιον Θουκ. Ε. 90, κτλ.· παρὰ τὰς σπονδάς, τοὺς νόμους ὁ αὐτ. 1. 67, κλ.· παρὰ φύσιν ὁ αὐτ. 6. 17· ἀλλά, παρὰ τὴν ἑωυτῶν φύσιν, ἐναντίον τῆς ἑαυτῶν φύσεως. Ἡρόδ. 7. 103, πρβλ. Πλάτ. Νόμ. 747Β· παρὰ καιρόν, παρακαίρως, ἀκαίρως, Πινδάρ. Ο. 8. 32, κλ.· παρὰ γνώμην αὐτόθι: 12. 14, Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 454· παρὰ δόξαν, π. τὸ δοκοῦν ἡμῖν, π. λόγον Θουκ. 3. 93., 1. 84, κλ.· παρ’ ἐλπίδας, Σοφοκλ. Ἀντ. 392, κλ.· πὰρ μέλος, παραφώνως, Πινδ. Ν. 7. 101, κτλ.· παρὰ τὴν ἀξίαν Θουκ. 7. 77, κλ.· παρὰ τὸ εἰωθός, τὸ καθεστηκὸς ὁ αὐτ. 4. 17, κτλ. 5) πλήν, ἐκτός, οὐκ ἔστι παρὰ ταῦτ’ ἄλλα, ἐκτὸς τούτων ἄλλα δὲν ὑπάρχουσι, Ἀριστοφ. Νεφ. 698· παρὰ ταῦτα πάντα ἕτερόν τι Πλάτ. Φαίδων 74Α, πρβλ. Πολ. 337D, Δημ. 274. 12· - οὕτως ἐν τοῖς ἑπομένοις παραδείγμασι, παρὰ ἓν πάλαισμα ἔδραμε νικᾶν Ὀλυμπιάδα, παρὰ ἕνα μόνον ἀγῶνα, δηλ. τὴν πάλην, εἰς ἣν ἡττήθη, θὰ ἐκέρδαινε τὸ βραβεῖον τῶν Ὀλυμπιακῶν ἀγώνων, Ἡρόδ. 9. 33· παρὰ τέτταρας ψήφους μετέσχε τῆς πόλεως Ἰσαῖ. 41. 36· τἀνάπαλιν λέγεται ἐν τῇ Ἀνθολογίᾳ περί τινος Μάρκου, θηρίον εἶ παρὰ γράμμα, εἶσαι θηρίον (ἄρκος) παρὰ ἓν γράμμα, Ἰακώψιος εἰς Ἀνθ. Παλολ. σελ. 695· - ἐντεῦθεν, παρὰ μικρόν, παρ’ ὀλίγον, παρὰ βραχύ, ἅτινα ἅπαντα σημαίνουσι παραβολὴν ἧς ἡ ἰδιαιτέρα ἔννοια ὁρίζεται ἐκ τῶν συμφραζομένων, οἷον παρὰ δ’ ὀλίγον ἀπέφυγες, μόλις, Εὐρ. Ι. Τ. 872· παρ’ ὀλίγον ἢ διέφευγον ἢ ἀπώλλυντο Θουκ. 7. 71, κτλ.· παρὰ μικρὸν ἦλθεν ἀποθανεῖν, παρ’ ὀλίγον νὰ ἀποθάνῃ, ὀλίγον ἔλειψε νὰ ἀποθάνη, Ἰσοκρ. 388Ε, πρβλ. Πλουτ. Καίσ. 39 παρ’ ἐλάχιστον ἦλθε ... ἀφελέσθαι Θουκ. 8. 76· καί, παρ’ οὐδὲν μὲν ἦλθον ἀποκτεῖναι (ὀλίγον ἔλειψε νὰ τὸν φονεύσωσι), ἐξεκήρυξαν δ’ ἐκ πόλεως Αἰσχίν. 90. 25, πρβλ. Πλουτ. Πύρρ. 14, Ἀλέξ. 62· παρὰ τοσοῦτον ἦλθε κινδύνου, εἰς τοιοῦτον βαθμὸν κινδύνου κατήντησε, δηλ. εἰς τοιοῦτον ἐπικείμενον κίνδυνον περιῆλθεν ..., Θουκ. 3. 49· παρὰ τοσοῦτον ἐγένετο αὐτῷ μὴ περιπεσεῖν ..., τόσον ἐκ τοῦ πλησίον ἐξέφυγεν ἀπὸ τοῦ νά..., ὁ αὐτ. 8. 33· παρὰ τ. ἦλθε διαφυγεῖν· Λουκ. Κατάπλ. 4· - ἀντιθετ. πρὸς τὰς φράσεις ταύτας εἶναι τὸ παρὰ πολύ, δεινότατον παρὰ πολὺ Ἀριστοφ. Πλ. 445· παρὰ πολὺ νικᾶν, ἡσσᾶσθαι Θουκ. 1. 29., 2. 89, πρβλ. Πλάτ. Ἀπολ. 36Α· παρ’ ὅσον, Λατ. quatenus, Λουκ. Νεκυομαντ. 17, κτλ. β) αἱ φράσεις αὗται ἀπαντῶσιν ἐν ἄλλῃ σημασίᾳ μετ’ ἄλλων ῥημάτων, παρὰ σμικρὰ κεχώρηκε, κατήντησεν εἰς μικρὰ ἀποτελέσματα, Ἡρόδ. 1. 120· παρ’ οὐδέν ἐστι, εἶναι ὡς τίποτε, Σοφ. Ο. Τ. 983, πρβλ. Ἀντ. 466 παρ’ οὐδὲν αὐταῖς ἦν ἂν ὀλλύναι πόσεις Εὐρ. Ὀρ. 569· παρὰ μικρὸν ἡγεῖσθαι ἢ ποιεῖσθαί τι, θεωρεῖν τι ὡς μικροῦ λόγου ἄξιον, Ἰσοκρ. 98Α, Δημ. 1416, 22· παρ’ ὀλίγον ποιεῖσθαί τινα Ξεν. Ἀν. 6. 4, 11· παρ’ οὐδὲν τίθεσθαι, ἄγειν, ἡγεῖσθαι.· ποιεῖσθαι Εὐρ. Ι. Τ. 732, Ἀντ. 35, κτλ.· οὐ παρὰ μέγα ἐστὶ Ἀρρ. Ἀν. 1. 18· οὐ παρὰ μικρὸν ποιεῖν Ἰσοκρ. 52D· - ὡσαύτως, πάντες παρ’ ἕνα, μέχρις ἑνός, Πλουτ. Κάτ. Νεώτ. 20· παρ’ ἕνα τοσοῦτοι Ποπλικ. 9, πρβλ. Λουκ. Κατάπλ. 4· παρ’ ὀλίγους πάντες Πλουτ. Ἀντών. 5, κτλ. γ) τὴν ἔννοιαν τῆς παραβολῆς ἀκολουθεῖ ἐκ τοῦ πλησίον ἡ τῆς διαδοχῆς, οἷον παρ’ ἡμέραν ἢ παρ’ ἧμαρ, Δωρ. παρ’ ἆμαρ, ἡμέραν παρ’ ἡμέραν, Πινδ. Π. 11. 95, Σοφ. Ο. Κ. 1455· ἡμέραν παρ’ ἡμέραν Δημ. 1360. 20, πρβλ. Ἀντιφῶντα 137. 44, Σοφ. Αἴ. 475· ὅθεν τὸ παρ’ ἡμέραν ἀντιτίθεται τῷ καθ’ ἡμέραν, Ἱππ. Ἀφ. 1243· παρὰ μίαν, ἑκάστην δευτέραν ἡμέραν, Πολύβ. 3. 110, 4· παρὰ μῆνα τρίτον, κάθε τρίτον μῆνα, Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 7. 2, 1, πρβλ. Πλουτ. 2. 942Ε· παρ’ ἐνιαυτὸν ὁ αὐτ. ἐν Κλεομ. 15· - οὕτω καί, πληγὴ παρὰ πληγήν, κτύπημα ἀντὶ κτυπήματος, Ἀριστοφ. Βάτρ. 643· πρβλ. κατωτ. ΙΙ. 1. δ) ἡ ἔννοια τῆς συγκρίσεως ὑπονοεῖ ὡσαύτως τὴν τῆς ὑπεροχῆς ὡς ἐν τῇ Λατ. προθέσει prae, ὑπέρ..., περισσότερον παρά, παρὰ τὰ ἄλλα ζῷα ὥσπερ θεοὶ οἱ ἄνθρωποι βιοτεύουσι, οἱ ἄνθρωποι ὑπὲρ πάντα τἆλλα ζῷα ζῶσιν ὡς θεοί, Ξεν. Ἀπομν. 1. 4, 14, πρβλ. 4. 4, 1, κτλ.· ἀνδρεῖος παρ’ ὁντινοῦν Πλάτ. Θεαίτ. 144Α· συχνάκις συνάπτεται μετὰ τοῦ ἄλλος ἢ ἕτερος, ἴδε ἀνωτ. 5· ὡσαύτως πλεοναστικῶς μετὰ συγκρ., ὡς πρόθ. πρό, ἄμεινον παρά τι Ἡρόδ. 7. 103· χειμὼν μείζω παρὰ τὴν καθεστηκυῖαν ὥραν Θουκ. 4. 6, πρβλ. 1. 23, Πλάτ. Νόμ. 729Ε. ε) παρὰ τοῖς γραμματ., ὁμοίως, πρός, κατά, παρὰ τὸ Σοφόκλειον, παρὰ τὰ Σοφοκλέους, κτλ., Σχόλ. εἰς Ἀπολλ. Ρόδ. 158. 6) μεταφορ. εἰς δήλωσιν ἐξαρτήσεως ἔκ τινος πράγματος, ἐξ αἰτίας, ἕνεκα, οὐ παρὰ τὴν ἑαυτοῦ ἀμέλειαν οἴεται βλάψειν Θουκ. 1. 141, ἔνθα ἴδε Arnold, πρβλ. Πινδ. Ο. 2. 116, Ἀντιφῶν 124, 28, Ἰσοκρ. 126Ε, Δημ. 43. 15· πάνυ παρὰ τοῦτο ... γέγονε ὁ αὐτ. 305. 3· παρὰ τὰ πράγματα, κατὰ τὰς περιστάσεις, Cobet N. LL. σ. 123. 7) παρὰ τοῖς γραμμ. ἐκφράζει τὴν ἐτυμολογίαν ἢ παραγωγὴν λέξεώς τινος ἐξ ἄλλης, «τὸ δὲ χρῆν ῥῆμά ἐστι· παρ’ αὐτὸ γὰρ καὶ ὄνομα πίπτει τὸ χρεία· ὡς παρὰ τὸ δρῶ δρᾶμα» κτλ., Schäf. Σχόλ. εἰς Ἀπολλ. Ρόδ. Β. 624. ΙΙ. ἐπὶ χρόνου, μεθ’ Ὅμηρον, κυρίως, κατὰ τὴν διάρκειάν τινος, διαρκοῦντος .., παρὰ τὴν ζόην Ἡρόδ. 7. 46· παρὰ τὸν βίον ἅπαντα Πλάτ. Νόμ. 733Α· παρὰ πάντα τὸν χρόνον Δημ. 228. 24· παρὰ πότον, διαρκοῦντος τοῦ πότου, ἐν ᾧ ἔπινον, Αἰσχίν. 49. 14· παρὰ τὴν κύλικα Πλουτ. Ἀντών. 24· παρὰ δεῖπνον ἢ τὸ δ. ὁ αὐτ. 2. 737Α, 674Ε· - ἀλλά, 2) ἡ ἔννοια τῆς διαρκείας συχνάκις ἐξαφανίζεται, κατὰ τὴν στιγμὴν..., «ἐπάνω εἰς...»,, παρὰ τοιοῦτον καιρόν, παρὰ τὰς χρείας Δημ. 469. 20., 471. 4· παρ’ αὐτὰ τἀδικήματα, flagrante delicto, κατὰ τὴν στιγμὴν τῶν ἀδ. .., αὐτόθι 229. 19., 523. 7, κτλ.· παρὰ τὰ δεινά, ἐν μέσῳ τῶν κινδύνων, Πλουτ. Ἀντών. 63, κτλ. - Περὶ τοῦ παρ’ ἡμέραν, καὶ ὁμοίων φράσεων ἴδε ἀνωτ. Ι. 5· Δ. ΘΕΣΙΣ.: - Ἡ παρὰ δύναται νὰ τεθῇ μετὰ τὸ πτωτικὸν καὶ μετὰ τῶν τριῶν πτώσεων, ἀλλὰ τότε κατ’ ἀναστροφὴν γίνεται πάρα: πλὴν ὅταν τὸ ληκτικὸν φωνῆεν πάσχῃ ἔκθλιψιν, οἱ ἐκδόται δὲν εἶναι σύμφωνοι, πρβλ. Ἰλ. Δ. 97, Σ. 400, πρὸς Σ. 191. Ε. παρά, ἀπολ., ὡς ἐπίρρ., πλησίον, ὁμοῦ, εὐθύς, συχνάκις παρ’ Ὁμ.· τοῦτο πρέπει νὰ διακρίνηται ἀπὸ τῆς προθέσ. παρὰ ἐν τμήσει, ὅπερ ἐπίσης κοινὸν παρ’ Ὁμήρῳ. Ζ. ἡ πάρα (μετ’ ἀναστροφῆς) συχνάκις κεῖται, μάλιστα παρ’ Ὁμ. καὶ Ἡσ., ἀντὶ τοῦ πάρεστι καὶ τοῦ πάρεισι, ὅτε ἀείποτε πάσχει ἀναστροφήν· οὕτω παρ’ Ἀττ., ὡς ἐν Αἰσχύλ. Πέρσ. 167, Σοφ. Ἠλ. 285, Ἀριστοφ. Ἀχ. 862 κ. ἀλλ. Η. ΕΝ ΣΥΝΘΕΣΕΙ, διατηρεῖ τὴν αὐτὴν χρῆσιν καὶ σημασίαν· μάλιστα, Ι. τὴν τοῦ πλησίον ἢ ἐκ παραλλήλου, ὡς ἐν τοῖς παράκειμαι, παράλληλοι, παρέζομαι, πάρειμι (εἰμί), παρίστημι· καὶ ἐπὶ κινήσεως, ὡς ἐν τοῖς παραπλέω, πάρειμι (εἶμι). ΙΙ. πρὸς τὸ μέρος τινός, εἴς τινα, πρός τινα, οἷον ἐν τοῖς παραδίδωμι, παρέχω. ΙΙΙ. πλησίον μέρους τινός, ἐκ τοῦ πλησίον, ὡς ἐν τοῖς παρέρχομαι, παροίχομαι, παραπέμπω, παρακμάζω, παρατρέχω. IV. μεταφορ., 1) κατὰ μέρος ἢ πέραν τινός, δηλ. ἐσφαλμένως, κακῶς, ὡς ἐν τοῖς παραβαίνω, παράγω, παροράω, παρόμνυμι, παρακούω, παραγιγνώσκω, ἀκριβῶς ὡς τὸ Γερμανικὸν ver- ἐν τῷ verschwören, Ἀγγλ. forswear. 2) ἐπὶ συγκρίσεως, ὡς ἐν τοῖς παραβάλλω, παρατίθημι. 3) ἐπὶ μεταβολῆς ἢ διαδοχῆς, ὡς ἐν τοῖς παραλλάσσω, παραπείθω, παραπλάσσω, παρατεκταίνω, παραυδάω, παράφημι.

French (Bailly abrégé)

adv. ou prép.
A. adv. auprès;
B. prép. avec le gén., le dat. ou l’acc.
• GÉN.
1 d’auprès de, du côté de : παρὰ νηῶν IL, παρὰ ναῦφιν IL, πὰρ νηῶν IL d’auprès des vaisseaux ; φάσγανον ἐρυσσάμενος παρὰ μηροῦ IL ayant tiré son épée du fourreau le long de sa cuisse ; ἐλθεῖν πὰρ Διός IL venir d’auprès de Zeus, càd de la part de Zeus ; ἥκει παρὰ βασιλῆος ἀγγελίη HDT un message est arrivé de la cour du grand-roi ; abs. ὁ παρ’ ἐμοῦ XÉN mon envoyé;
2 de sans mouv., avec idée de point de départ, d’origine : τυχεῖν τινος παρά τινος OD obtenir qch de qqn ; δέχεσθαι ou λαμβάνειν τι παρά τινος recevoir ou prendre qch des mains de qqn ; avec les verbes signifiant « apprendre, savoir, connaître » : ἀκούειν, μανθάνειν, πυνθάνεσθαι παρά τινος apprendre de qqn ; avec un subst. : ἡ παρά τινος εὔνοια la bienveillance que qqn témoigne;
3 p. suite avec un verbe Pass. par : τὰ παρὰ σοῦ λεγόμενα XÉN les choses dites par toi (propr. les paroles venant de toi) ; παρὰ πάντων ὁμολογεῖται XÉN il est reconnu par tout le monde, tout le monde convient que…;
4 rar. auprès de : παρὰ Κυανεᾶν σπιλάδων SOPH près des roches Cyanées;
• DAT.
1 auprès de sans mouv. : στῆναι παρά τινι IL se tenir auprès de qqn ; ὁρμίζεσθαι παρὰ τῇ Χερρονήσῳ XÉN être mouillé près de la Chersonèse ; μένειν παρά τινι IL rester auprès de qqn, chez qqn ; οἱ παρ’ ἐμοί XÉN mes parents, mes serviteurs, propr. ceux qui sont auprès de moi ; οἱ παρ’ ἡμῖν PLAT nos compatriotes, nos contemporains ; rar. avec mouv. : φοιτᾶν παρά τινι PLUT aller souvent chez qqn, fréquenter qqn;
2 chez, dans, en : ἡ παρ’ ἡμῖν πολιτεία DÉM le gouvernement institué chez nous, notre gouvernement ; παρ’ ἑαυτῷ XÉN chez soi ; παρ’ ἑαυτῷ γενέσθαι PLUT rentrer en possession de soi-même, revenir à soi;
• ACC.
1 auprès de, vers d’ord. avec mouv. : ἴτην παρὰ νῆας IL tous deux allaient vers les navires ; παρ’ ἐμὲ εἴσοδος XÉN l’accès auprès de moi ; sans mouv. παρὰ τὴν ὁδὸν κρήνη ἦν XÉN près de la route était une source;
2 le long de avec mouv. : βῆ δ’ ἀκέων παρὰ θῖνα θαλάσσης IL il allait triste le long du rivage de la mer ; sans mouv. κῶμαι παρὰ τὸν ποταμὸν ἦσαν XÉN le long du fleuve il y avait des villages ; p. anal. avec idée de temps durant, pendant : παρὰ τὸν πόλεμον ISOCR pendant la guerre ; παρὰ τὴν πόσιν HDT, παρὰ πότον XÉN pendant qu’on buvait;
3 à côté de ; fig. parallèlement à, en comparaison de : ὥστε τὸν Δαρείου στόλον παρὰ τοῦτον μηδὲν φαίνεσθαι HDT en sorte que la flotte de Darius à côté de celle-là n’avait l’air de rien ; ἀμείνονες παρὰ τὴν ἑαυτῶν φύσιν HDT meilleurs que leur nature (propr. en comparant leurs actes avec leur nature) ; ἐκλείψεις πυκνότεραι παρὰ τὰ ἐκ τοῦ πρὶν χρόνου THC des éclipses plus fréquentes qu’auparavant ; avec un adj. ou un adv. de quantité : παρ’ ὀλίγον ποιεῖσθαι XÉN faire peu de cas de ; παρ’ οὐδὲν ἄγειν SOPH ne faire aucun cas de ; ἓν παρ’ ἕν PLUT une chose après une autre ; παρ’ ἦμαρ SOPH, παρ’ ἑκάστην ἡμέραν XÉN jour par jour ; à la suite de, par suite de, à cause de : οὐδεὶς παρὰ τὴν ἑαυτοῦ ἀμέλειαν οἴεται βλάψειν THC personne ne croit devoir faire de tort par sa négligence;
4 en restant auprès, càd sans aller jusqu’à ; excepté : παρὰ πάντα ταῦτα DÉM tout cela excepté ; παρ’ ὀλίγον διέφευγον THC (il leur semblait) qu’ils étaient sur le point d’échapper ; avec un n. de nombre : παρὰ ἓν πάλαισμα ἔδραμε νικᾶν Ὀλυμπιάδα HDT il s’en fallut d’une lutte qu’il ne remportât le prix aux jeux olympiques ; Κιμῶνα παρὰ τρεῖς μὲν ἀφεῖσαν ψήφους τῷ μὴ θανάτῳ ζημιῶσαι DÉM Cimon fut absous, mais il s’en fallut de trois suffrages qu’il ne fût condamné à mort ; contrairement à : παρ’ ἐλπίδα contre toute espérance ; παρὰ τὰς σπονδάς XÉN contrairement au traité;
5 en passant le long de ; au delà de : παρὰ σκοπιήν IL au delà de la tour d’observation ; παρὰ τὴν Βαβύλωνα XÉN au delà de Babylone;
C. En composition, signifie;
1 auprès (παράκειμαι, παρατίθημι, …);
2 vers (παραδίδωμι, παρέχω, …);
3 le long de (παρατρέχω, παρέρχομαι, …) ; p. suite, en mauv. part pour marquer l’idée de négligence, d’omission (παραβαίνω, παροράω, …) ou en b. part, pour marquer l’idée de mettre en parallèle (παραβάλλω, παράλληλοι, …);
4 contre (παρανομέω, …);
5 en détournant (παραπείθω, παρατεκταίνω, …).
Étymologie: cf. skr. parâ « en venant de » ; param « au delà de », lat. per.

English (Autenrieth)

beside, by.—I. adv. (here belong all instances of the so-called ‘tmesis’), written πάρα (‘anastrophe’) when placed after the verb it modifies, or when the verb is not expressed; ἐτίθει πάρα πᾶσαν ἐδωδήν, placed food ‘beside’ (we should say ‘before’) him, Od. 5.196 ; πάρ ἄκυλον βάλεν, threw ‘down,’ we should say, Od. 10.242 ; παρά μ' ἤπαφε δαίμων, deceived and led me ‘astray’ (cf. our ‘beside oneself’), Od. 14.488. The relation of the adv. may be made more specific by the addition of an appropriate case of a subst. in the same sentence, thus showing the transition to the true prepositional usage, πὰρ δ' ἴσαν Ὠκεανοῦ ῥοάς (acc. of extent of space), Od. 24.11.—II. prep. (1) w. gen., from beside, from; φάσγανον παρὰ μηροῦ ἐρύσσασθαι, παρά τινος ἔρχεσθαι, often ‘from one's house,’ Il. 21.444; then to denote the giver, author, Od. 6.290, Il. 11.795.—(2) w. dat., of rest or position beside, but also where a certain amount of motion is meant, as with verbs of placing, sitting, falling, θεῖναι, πεσεῖν παρά τινι, Ν , Od. 15.285; then of possession, keeping, πὰρ κεινοῖσιν ἐμὸν γέρας, ‘in their hands,’ Od. 11.175.—(3) w. acc., to the side of, unto, along by, beyond, implying motion, though sometimes very faintly, Il. 1.463 ; τύψε κατὰ κληῖδα παρ' αὐχένα, motion implied in the mere act of striking, Il. 21.117 ; βῆναι παρὰ θι<<><>>να, ‘along the shore’; στῆναι παρά τινα, ‘come and stand by one’; then the thought of over-passing, over-stepping, transgressing, πὰρ δύναμιν, παρὰ μοῖραν, ‘contrary to right,’ Od. 14.509.—As a prep. also πάρα is written with anastrophe when standing after its case, unless there is elision, Od. 18.315.—In composition παρά has the meanings above given, but that of winning over (persuading from one side to the other), leading ‘astray,’ ‘amiss’ (also in good sense) by words, etc., is particularly to be noted.

English (Slater)

παρά, πάρ (with apocope often before μ, π, δ; also κ, ς, τ, χ, ζ, β; with anastrophe (Pae. 22.10) )
   1 c. acc.,
   a to, towards with vb. of motion. παρ' εὐδείελον ἐλθὼν Κρόνιον (O. 1.111) παρὰ Κρόνου τύρσιν (O. 2.70) Κρόνιον παρ' ὄχθον (O. 9.3) καί κεν ἐν ναυσὶν μόλον Ἀρέθοισαν ἐπὶ κράναν παρ' Αἰτναῖον ξένον (P. 3.69) ἰόντι γᾶς ὀμφαλὸν παρ' ἀοίδιμον (P. 8.59) οὐδὲ μολόντων πὰρ ματέρ' ἀμφὶ γέλως γλυκὺς ὦρσεν χάριν (P. 8.85) ἴτε σὺν Ἡρακλέος ἀριστογόνῳ ματρὶ πὰρ Μελίαν χρυσέων ἐς ἄδυτον τριπόδων θησαυρόν (P. 11.4) Κασσάνδραν πόρεὐ Ἀχέροντος ἀκτὰν παρ' εὔσκιον νηλὴς γυνά (P. 11.21) σώματα δὲ παρὰ Κρονίδαν Κένταυρον ἀσθμαίνοντα κόμιζεν (N. 3.47) ἀφνεὸς πενιχρός τε θανάτου παρὰ σᾶμα νέονται (πέρας ἅμα coni. Weiseler) (N. 7.19) παρὰ μέγαν ὀμφαλὸν εὐρυκόλπου μόλεν χθονός (N. 7.33) Κάστορος δ' ἐλθόντος ἐπὶ ξενίαν πὰρ Παμφάη (N. 10.49) πατρὸς ἀγλαὸν Τελεσάρχου παρὰ πρόθυρον ἰὼν (I. 8.2) Κύ]νθιον παρὰ κρημνόν (Pae. 12.8) ]παρ' ἁλμυρὸν οἴχεσθον Παρθ. 2. 77.
   b beside, by παρ' Εὐρώτα πόρον (O. 6.28) σόν τε, Κασταλία, πάρα / Ἀλφεοῦ τε ῥέεθρον (O. 9.17) τὸν εἶδον κρατέοντα χερὸς ἀλκᾷ βωμὸν παρ' Ὀλύμπιον (O. 10.101) χρυσότοξον θέμεναι παρὰ Πύθιον Ἀπόλλωνα θρόνους (O. 14.10) Ἀμένα παρ' ὕδωρ (P. 1.67) παρὰ δὲ τὰν εὔυδρον ἀκτὰν Ἱμέρα (P. 1.79) παρ' ἐμὸν πρόθυρον (P. 3.78) “πὰρ χθόνιον Ἀίδα στόμα” (P. 4.43) πὰρ μέσον ὀμφαλὸν (P. 4.74) Ἀμφιτρύωνος ἀγλαὸν παρὰ τύμβον (N. 4.20) πὰρ βωμὸν πατέρος Ἑλλανίου στάντες (N. 5.10) παρὰ Κασταλίαν τε (v. l. Κασταλίᾳ) (N. 6.37) θεοῦ παρ' εὐτειχέα δόμον (N. 7.46) θαρσαλέα δὲ παρὰ κρατῆρα φωνὰ γίνεται (N. 9.49) ἀλλά οἱ παρά τε πυρὰν τάφον θ' Ἑλικώνιαι παρθένοι στάν (I. 8.57) Δηρηνὸν Ἀπόλλωνα πάρ τ' Ἀφρο[δίταν (Pae. 2.5) χθονὸς ὀμφαλὸν πὰρ σκιάεντα μελπόμεναι (Pae. 6.17) γᾶς παῤ ὀμφαλὸν εὐρύν (Pae. 6.120) οἵαν Βρομίου [τελε]τὰν καὶ παρὰ σκᾶ[πτ]ον Διὸς Οὐρανίδαι ἐν μεγάροις ἵσταντι Δ. 2. . οἵ τ' ἀργίλοφον πὰρ Ζεφυρίου κολώναν ν[ fr. 140b. 5. Αἰγυπτίαν Μένδητα, πὰρ κρημνὸν θαλάσσας ἔσχατον Νείλου κέρας fr. 201. 1.
   c contrary to, against ἐν δίκᾳ τε καὶ παρὰ δίκαν (O. 2.16) “φύονται δὲ καὶ νέοις ἐν ἀνδράσιν πολιαὶ θαμάκι παρὰ τὸν ἁλικίας ἐοικότα χρόνον” (O. 4.27) μὴ παρὰ καιρὸν (O. 8.24) τὸ καυχᾶσθαι παρὰ καιρὸν μανίαισιν ὑποκρέκει (O. 9.38) πολλὰ δ' ἀνθρώποις παρὰ γνώμαν ἔπεσεν (O. 12.10) καὶ τὰν παρ' ὅρκον καὶ παρὰ ἐλπίδα κτίσιν (O. 13.83) τί κομπέω παρὰ καιρόν; (P. 10.4) τὸ δὲ πὰρ δίκαν γλυκὺ πικροτάτα μένει τελευτά. (I. 7.47)
   d past, by
   I παρὰ σκοπὸν οὐ χρὴ τὰ πολλὰ βέλεα καρτύνειν χεροῖν (O. 13.94) μαθὼν δέ τις ἀνερεῖ, εἰ πὰρ μέλος ἔρχομαι ψάγιον ὄαρον ἐννέπων (i. e. εἰ λοξὰ καὶ οὐκ ἀληθῆ λέγω Σ.) (N. 7.69) οὐ πὰρ σκοπόν fr. 6a. g. παρὰ ναῦν δ' ἰθύει τάχιστα δελφίς fr. 234.
   II met., beyond, exceeding, past παρ' αἶσαν ἐξερεθίζων (P. 8.13)
   e side by side with, in comparison with ἓν παρ' ἐσλὸν πήματα σύνδυο δαίονται βροτοῖς ἀθάνατοι (P. 3.81) “εἰ δὲ χρὴ καὶ πὰρ σοφὸν ἀντιφερίξαι, ἐρέω” (P. 9.50) σὲ δἐγὼ παρά μιν αἰνέω μέν, Γηρυόνα (παρ' ἀμὶν v. l. in codd. Aristidis, sed v. Σ ad loc., παρ' αὐτὸν τὸν Ἡρακλέα) fr. 81 ad Δ. 2. παρὰ Λύδιον ἅρμα πεζὸς οἰχνέων fr. 206.
   f for the sake of οὐ χθόνα ταράσσοντες οὐδὲ πόντιον ὕδωρ κενεὰν παρὰ δίαιταν (O. 2.65)
   g of alternation, Κάστορος βίαν, σέ τε, ἄναξ Πολύδευκες, υἱοὶ θεῶν, τὸ μὲν παρ' ἆμαρ ἕδραισι Θεράπνας, τὸ δ οἰκέοντας ἔνδον Ὀλύμπου every second day (P. 11.63)
   2 c. gen.,
   a from of motion from, from beside ἵκων δ' παῤ εὐηράτων σταθμῶν (O. 5.9) “ἀντρόθε γὰρ νέομαι πὰρ Χαρικλοῦς καὶ Φιλύρας” (P. 4.103) κωμάσομεν παρ' Ἀπόλλωνος Σικυωνόθε, Μοῖσαι, τὰν νεοκτίσταν ἐς Αἴτναν (N. 9.1) Θέμιν ὠκεανοῦ παρὰ παγᾶν Μοῖραι ἆγον fr. 30. 2.
   b from without motion,
   I παρὰ πατρὸς εὔδοξον Ἱπποδάμειαν σχεθέμεν (O. 1.70) ἀρέομαι πὰρ μὲν Σαλαμῖνος Ἀθαναίων χάριν μισθόν (P. 1.76) εἴ τι καὶ φλαῦρον παραιθύσσει μέγα τοι φέρεται πὰρ σέθεν (P. 1.88) χρὴ τὰ ἐοικότα πὰρ δαιμόνων μαστευέμεν (P. 3.59) εὖχος ἤδη παρὰ Πυθιάδος ἵπποις ἑλών (P. 5.21)
   II of place of origin. συμβαλεῖν δ' εὐμαρὲς ἦν τό τε Πεισάνδρου πάλαι αἷμ ἀπὸ Σπάρτας, καὶ παῤ Ἰσμηνοῦ ῥοᾶν κεκραμένον ἐκ Μελανίπποιο μάτρωος (Bergk: ῥοὰν codd.) (N. 11.36)
   c πὰρ ποδός, at γνόντα τὸ πὰρ ποδὸς (P. 3.60) τῶν δ' ἕκαστος ὀρούει, τυχών κεν ἁρπαλέαν σχέθοι φροντίδα τὰν πὰρ ποδός (P. 10.62)
   3 c. dat.
   a beside, by of place. παρ' Ἀλφεῷ (O. 1.20) πὰρ ποδί (O. 1.74) παρὰ βωμῷ (O. 1.93) παρ' Ἀλφειῷ (O. 7.15) παρὰ Κασταλίᾳ (O. 7.17) πὰρ Κρόνου λόφῳ (O. 8.17) ἀρχαίῳ σάματι πὰρ Πέλοπος (O. 10.24) παρ' εὐκλέι Δίρκᾳ (O. 10.85) συγγόνῳ παρ' ἑστίᾳ (O. 12.14) ὁμιλέων παρ' οἰκείαις ἀρούραις (O. 12.19) κόλποις παρ' εὐδόξοις Πίσας (O. 14.23) παρὰ Βοιβιάδος κρημνοῖσιν (P. 3.34) “Καφισοῦ παρ' ὄχθαις” (P. 4.46) παρὰ καλλιχόρῳ ναίοισι πόλι Χαρίτων (καλλίχορον πόλιν Theon) (P. 12.26) παρὰ μὲν ὑψιμέδοντι Παρνασσῷ (Tricl.: πὰρ codd.) (N. 2.19) Παλίου δὲ πὰρ ποδί (N. 4.54) [παρὰ Κασταλίᾳ τε (v. l. Κασταλίαν) (N. 6.37) ] τὸ δὲ πὰρ ποδὶ ναὸς ἑλισσόμενον αἰεὶ κυμάτων (N. 6.55) Κρονίου πὰρ τεμένει (N. 6.61) παρὰ πεζοβόαις ἵπποις τε (N. 9.34) Ἥβα τελείᾳ παρὰ ματέρι βαίνοισ (N. 10.18) (χαλκὸν) Λύκαιον πὰρ Διὸς θῆκε δρόμῳ (N. 10.48) ἁμέραν τὰν μὲν παρὰ πατρὶ φίλῳ Δὶ νέμονται (N. 10.55) παρὰ Κασταλίᾳ καὶ παρ' εὐδένδρῳ μολὼν ὄχθῳ Κρόνου (N. 11.24) ῥεέθροισί τε Δίρκας ἔφανεν καὶ πὰρ Εὐρώτᾳ πέλας (I. 1.29) Καίκου παρ' ὄχθαις (I. 5.42) παρ' εὐτειχέσιν Κάδμου πύλαις (I. 6.76) παρὰ καλλιρόῳ Δίρκᾳ (I. 8.19) Ζηνὶ μισγομέναν ἢ Διὸς παρ' ἀδελφεοῖσιν (I. 8.35) ποτίκολλον ἅτε ξύλον παρὰ ξύλῳ fr. 241.
   b in the presence of,
   I with, by the side of, among παρὰ μὲν τιμίοις θεῶν (O. 2.65) ἀκίνδυνοι δ' ἀρεταὶ οὔτε παῤ ἀνδράσιν οὔτ ἐν ναυσὶ κοίλαις τίμιαι (O. 6.10) Μοῖσα, καὶ πὰρ Δεινομένει κελαδῆσαι πίθεό μοι (P. 1.58) εὐμενέσσι γὰρ παρὰ Κρονίδαις (P. 2.25) παρὰ τυραννίδι (P. 2.87) καὶ θεοὶ δαίσαντο παρ' ἀμφοτέροις (P. 3.93) σάμερον μὲν χρή σε παρ' ἀνδρὶ φίλῳ στᾶμεν (P. 4.1) παρὰ ματρὶ μένειν (P. 4.186) Κόλχοισιν βίαν μεῖξαν Αἰήτᾳ παρ' αὐτῷ (P. 4.213) (Ὑπερβορέων), παρ' οἷς ποτε Περσεὺς ἐδαίσατο λαγέτας (P. 10.31) γάμον δαίσαντα πὰρ Δὶ Κρονίδᾳ (N. 1.72) νῦν δὲ παρ' Αἰγιόχῳ κάλλιστον ὄλβον ἀμφέπων ναίει (I. 4.58) σεμνᾷ μὲν κατάρχει Ματέρι πὰρ μεγάλᾳ ῥόμβοι τυπάνων Δ. 2. . παρὰ δέ σφισιν εὐανθὴς ἅπας τέθαλεν ὄλβος i. e. in their country Θρ. 7. 7.
   II met., with καλός τοι πίθων παρὰ παισίν, αἰεὶ καλός in the opinion of (P. 2.72) κοινᾶνι παρ' εὐθυτάτῳ γνώμαν πιθών, πάντα ἰσάντι νόῳ in the judgement of (P. 3.28) αἰὼν δ' ἀσφαλὴς οὔτ ἔγεντ οὔτ Αἰακίδᾳ παρὰ Πηλεῖ οὔτε παῤ ἀντιθέῳ Κάδμῳ (P. 3.87)
   4
   a in tmesis. “παρά τις ἔτρεψεν ἄμμι θεός” (v. παρατρέπω) (I. 8.10)
   b fragg. τὶν μὲν [πά]ρ μιν[ ] ἐμὶν δὲ πὰ[ρ] κείνοι[ς Πα. 1. 1 ]ν πάρα (Pae. 22.9) νέ]μομαι παρὰ[ fr. 215b. 9.