ἐκβάλλω
English (LSJ)
Arc. ἐσδέλλω IG5(2).6.49 (Tegea, iv B.C.), fut. -βᾰλῶ: aor. -έβαλον: pf. -βέβληκα: Pass., fut. A -βεβλήσομαι E.Ba.1313:— throw or cast out of, c. gen., Ὀδίον μέγαν ἔκβαλε δίφρου Il.5.39, etc.: abs., throw out, ἐκ δ' εὐνὰς ἔβαλον 1.436, etc.; καὶ τὴν μὲν..ἰχθύσι κύρμα γενέσθαι ἔκβαλον threw her overboard, Od.15.481, cf. Hdt.1.24: then in various relations, ἐκπίπτω being freq. used as its Pass.: 1 throw ashore, τὸν δ' ἄρ'..νεὸς ἔκβαλε κῦμ' ἐπὶ χέρσου Od.19.278; ἄνεμος.. τρηχέως περιέσπε..πολλὰς τῶν νεῶν ἐκβάλλων πρὸς τὸν Ἄθων Hdt.6.44; ἐ. ἐς τὴν γῆν Id.7.170 (but in 2.113 ἄνεμοι..ἐκβάλλουσι ἐς τὸ πέλαγος carry out to sea; ἐξέβαλεν ἄνεμος ἡμᾶς drove us out of our course, E.Cyc.20):—Med., put ashore, ἵππους ἐξεβάλλοντο Hdt. 6.101; jettison, Syngr. ap. D.35.11. 2 cast out of a place, Κιμμερίους ἐκβαλόντες ἐκ τῆς Εὐρώπης Hdt.1.103; ἐ. ἐκ τῆς χώρας, of an enemy, Lycurg.99, cf. D.60.8; especially of banishment, ἐκ πόλεως ἐ. drive out of the country, Pl.Grg.468d, cf. Ar.Pl.430, etc.; of a corpse, ἔξω τῆς πόλεως, τῶν ὁρίων, Pl.Lg.873b, 909c: c. acc. only. drive out, banish, Heraclit.121, S.OC6†6,770, etc.; turn out, νεοττούς Arist. HA618b12; cast out of the synagogue, Ev.Jo.34; ἐκ τοῦ τάγματος J.BJ2.8.8; exorcize, cast out evil spirits, Ev.Marc.1.34, al.; also in weakened sense, cause to depart, ib.43. 3 expose on a desertisland, S.Ph.257, 1034, 1390; expose a dead body, ταφῆς ἄτερ Id.Aj.1388; ἐ. τέκνα expose children, E.Ion964. 4 ἐ. γυναῖκα ἐκ τῆς οἰκίας divorce her, D. 59.83: with simple acc., And.1.125, D.59.63, D.S.12.18, etc.:—Pass., LXXLe.21.7. 5 cast out of his seat, depose a king, ἐ. ἕδρας Κρόνον A.Pr.203; ἐκ τυραννίδος θρόνου τ' ib.910; ἐκ τῆς τιμῆς X.Cyr.1.3.9: without ἐκ, ἐ. τινὰ πλούτου S.El.649:—Pass., to be ejected, of an occupier, PPetr.2p.143 (iii B.C.), PMagd. 12.8 (iii B.C.), etc.; χάριτος ἐκβεβλημένη S.Aj.808; ἐκ τῆς φιλίας X.An.7.5.6; ἐκ τῆς ἀρχῆς ἐξεβλήθησαν Isoc.4.70. 6 throw decisively in wrestling. τίν' οὐ παλαίουσ' ἐς τρὶς ἐ. ; S.Fr.941.13. 7 ἐ. φρέατα dig wells, Plu. Pomp.32. 8 of drugs, get rid of, τοξεύματα Dsc.3.32. 9 expel afterbirth, Hp. Mul.1.78. 10 publish, σύνταξιν Plb.30.4.11; issue, δόγμα ib.19.6; ἀπόκρισιν Id.29.19.5. II strike out of, χειρῶν δ' ἔκβαλλε κύπελλα Od.2.396, cf. Theoc.22.210; ἐκβάλλεθ'..τευχέων πάλους throw them out of the urns, A.Eu.742: abs., δοῦρα ἐ. fell trees (prop., cut them out of the forest), Od.5.244. 2 strike open, break in, ἐ. θύρετρα, πύλας, θύρας, E.Or.1474, Hec.1044, Lys.3.23, D.47.53. III let fall, drop, χειρὸς δ' ἔκβαλεν ἔγχος Il.14.419; σφῦραν B.17.28; ξίφος E. Andr.629, cf. Ar.Lys.156; οἰστούς X.An.2.1.6: metaph., ἦ ῥ' ἅλιον ἔπος ἔκβαλον let fall an idle word, Il.18.324; εἰ μὴ ὑπερφίαλον ἔπος ἔκβαλε Od.4.503, cf. Hdt.6.69, A.Ag.1662, etc.; ἐ. ῥῆμα Pl.R. 473e: abs., utter, speak, D.L.9.7; shed, δάκρυα δ' ἔκβαλε θερμά Od. 19.362; ἐ. ἕρκος ὀδόντων cast, shed one's teeth, Sol.27, cf. E.Cyc.644, etc.; throw up blood, S.Ant.1238; spit out, Thphr.HP4.8.4; ἐκβαλεῦσι τὰς κούρας their eyes will drop out, prov. of covetous persons, Herod.4.64. IV throw away, cast aside, reject, εὐμένειαν, χάριν, S.OC631,636, cf. Plb.1.14.4; προγόνων παλαιὰ θέσμια E.Fr.360.45; θεούς Ar.Nu.1477; recall, repudiate, ἐ. λόγους Pl.Cri.46b; annul, τοὔπος S.OT849; remoue an official from his post, D.21.87; drive an actor from the stage, Id.19.337: metaph., of a politician, Pl.Ax.368d: —Pass., Ar.Eq.525; ἐκβάλλεσθαι ἄξια Antipho 4.3.1. V lose, properly by one's own fault, φρένας, τἀγαθόν. S.Ant.649, Aj.965, cf. Ar.Eq.404, Ec.75. VI produce, of women, Hp.Epid.4.25 (of premature birth), Plu.Publ.21; especially in case of a miscarriage or abortion, Hp.Mul.1.60, Thphr.HP9.18.8; βρέφος ἐκ τῆς γαστρός Ant.Lib. 34; with play on 1.2, D.L.2.102, etc.; hatch chicks, Sch.Ar.Av. 251. b of plants, ἐ. καρπόν put forth fruit, Hp.Nat.Puer.22; ἐ. στάχυν E.Ba.75 ):—Pass., τὰ ἐκβαλλόμενα BGU197.12(i A.D.). VII put out a bone or joint, Hp.Fract.31, Art.67; χεῖρα Arr.Epict.3.15.4. VIII upset, undo the effect of a speech, Plb.11.10.6. IX Math., produce a line, in Pass., Arist. Cael. 71b29, Mech.850a11, Str. 2.1.29, etc.; ἐ. εἰς ἄπειρον produce to infinity, in metaph. sense, τὰ δεινά Phld.D.1.12, cf. 13. 2 start counting, in astronomical calculations, Procl.Par.Ptol.252. X intr., go out, depart, ἵν' ἐκβάλω ποδὶ ἄλλην ἐπ' αἶαν E.El.96; of the sea, break out of its bed, Arist. Mete.367b13; of a rivcr, branch off, Pl.Phd.113a: metaph., ἐπειδὰν ἐς μειράκια ἐκβάλωσιν D.C.52.26.
Spanish (DGE)
A tr.
I c. ac. de pers. o anim.
1 arrojar, echar fuera, tirar c. gen. del lugar de dónde Ὀδίον ... δίφρου Il.5.39, c. el gen. sobreentendido por el cont. καὶ τὴν μὲν ... ἰχθύσι κύρμα γενέσθαι ἔκβαλον y la tiraron (de la nave) para ser pasto de peces, Od.15.481, cf. Hdt.1.24, D.35.11, de aves νεοττοὺς ... ἐκβάλλουσιν desde el nido, Arist.HA 618b12, δαιμόνια πολλὰ ἐξέβαλεν ref. al cuerpo Eu.Marc.1.34, cf. 3.22
•c. constr. adlativas y locativas τὸν δ' ἄρ' ... ἔκβαλε κῦμ' ἐπὶ χέρσου Od.19.278, cf. Hdt.7.170, πολλὰς τῶν νεῶν ... πρὸς τὸν Ἄθων Hdt.6.44, μιν ... εἰς τὸ πέλαγος Hdt.2.113, ἄνεμος ἐξέβαλεν ἡμᾶς τήνδ' ἐς Αἰτναίαν πέτραν E.Cyc.20, ἔνθα Ζεὺς ἐκβάλλει θεῶν ὅταν τις ἐξυβρίζῃ (el Tártaro) donde Zeus arroja a aquel de los dioses que se le insolenta Pherecyd.Syr.B 5
•abs. en cont. agon. hacer caer del carro, derribar al auriga SEG 34.1437.10 (Apamea V/VI d.C.)
•expulsar, echar de una ciu., una casa, etc. Ἑρμόδωρον ἄνδρα ... ἐξέβαλον Heraclit.B 121, τῶν ἐμ' ἐκβεβληκότων S.OC 646, τοὺς ἐπινεμομένους βαρβάρους SEG 39.1426.23 (Cilicia III a.C.), c. gen. del lugar de dónde ἄνακτ' ... τῶνδε δωμάτων E.HF 924, c. ἐκ, ἔξω y gen. Κιμμερίους ... ἐκ τῆς Εὐρώπης Hdt.1.103, ζητοῦντες ἐκ πάσης με χώρας ἐκβαλεῖν Ar.Pl.430, τὴν ... θυγατέρα ἐκ τῆς οἰκίας D.59.83, τοὺς ἐπιστρατευομένους ἐκ τῆς χώρας Lycurg.99, cf. Pl.Grg.468d, ἐκ τῆς θαλάττης Λακεδαιμονίους Pl.Mx.246a, αὐτὸν ἔξω τοῦ ἀμπελῶνος Eu.Marc.12.8, cf. Eu.Io.9.34, en v. pas. τόν τε Ὅμηρον ἔφασκεν ἄξιον ἐκ τῶν ἀγώνων ἐκβάλλεσθαι Heraclit.B 42, cf. Ph.1.54, 139, ὁ ἐκβαλλόμενος διὰ τὴν παράβασιν de Adán, Meth.Symp.58.
2 sacar, llevar afuera c. gen. de n. de lugar οὕτως ἐκβάλλει τῆς Αἰγύπτου ὁ Μωυσῆς τὸν λαόν así saca Moisés a su pueblo de Egipto Gr.Nyss.V.Mos.67.9
•tb. c. ac. de anim., en v. med. ἵππους ἐξεβάλλοντο desembarcaron los caballos Hdt.6.101
•fig., c. gen. de abstr. liberar σε τῶν βαράθρων τῆς ἁμαρτίας Gr.Nyss.Ascens.325.8.
3 abandonar, dejar atrás, c. la idea gener. de sacar fuera, mantener apartado οἱ μὲν ἐκβαλόντες ἀνοσίως ἐμέ a Filoctetes, en la isla, S.Ph.257, cf. 1034, 1390
•de cadáveres, c. pred. del ac. λωβητὸν αὐτὸν ἐκβαλεῖν ταφῆς ἄτερ S.Ai.1388, εἰς ... τρίοδον ἔξω τῆς πόλεως ἐκβαλλόντων γυμνόν Pl.Lg.873b, ἀποθανόντα δὲ ἔξω τῶν ὁρίων ἐκβάλλειν ἄταφον Pl.Lg.909c
•esp. exponer τέκνον E.Io 964, ἐὰν ἦν ἄρσενον ἄφες, ἐὰν ἦν θήλεα ἔκβαλε POxy.744.10 (I a.C.)
•repudiar ταύτην And.Myst.125, γυναῖκα D.S.12.18, Herenn.Phil.Sign.23, cf. D.59.63, en v. pas., LXX Le.21.7.
4 fig. apartar c. gen. de abstr., en v. pas. ἔγνωκα ... τῆς παλαιᾶς χάριτος ἐκβεβλημένη tengo presente que he sido apartada del favor de antes S.Ai.808, ἔδεισε μὴ ἐκ τῆς Σεύθου φιλίας ἐκβληθείη X.An.7.5.6
•expulsar de un cargo o una situación de privilegio, deponer, destituir c. gen. o ἐκ y gen. ἐκβαλεῖν ἕδρας Κρόνον echar a Crono de su asiento A.Pr.201, αὐτὸν ἐκ τυραννίδος θρόνων τ' ἄιστον ἐκβαλεῖ de su tiranía y su trono lo arrojará, aniquilado A.Pr.910, τοὺς ... τυράννους ἐξέβαλλον Isoc.4.125, ἐκβάλλει καὶ ἀτιμοῖ τὸν διαιτητήν D.21.87, cf. Arist.Pol.1272b3, en v. pas. δήμου παίγνιον ἐκβαλλόμενον juguete del pueblo rechazado Pl.Ax.368d, αἱ δ' ... ἐκ τῆς ἀρχῆς ἐξεβλήθησαν Isoc.4.70, ἐκ αὐτῶν τῶν μοναστηρίων Cyr.Al.Ep.Lib.282.18
•en lit. crist. excomulgar ποιήσει ἐκβαλεῖν τὸν ἕνα, ἵνα σώσῃ τοὺς πολλούς Origenes Hom.12.5 in Ier., en v. pas. Ἀρείου ... τῆς ἐκκλησίας ἐκβληθέντος Ath.Al.Apol.Sec.6.
5 jur. expulsar a alguien de una relación contractual, mediante rescisión unilateral ἐγβαλεῖν Μητρόδωρον ... ἐκ τῆς μισθώσεως PPetr.2.44.11 en BL 1.376 (III a.C.), ἐ. σε ... ἐκ τοῦ ἐνοικισμοῦ μέχρι τοῦ τὸν χρόνον πληρωθῆναι POxy.1641.7 (I d.C.).
6 subrayando la direcc. ‘hacia’ enviar, mandar para realizar un trabajo ἐκβάλετε εἰς τὰ χώματα ... ὑδροφύλακας PRyl.80.1 (I d.C.), cf. OMich.655.4 (III/IV d.C.), ἐξέβαλέν με εἰς τὸ ἐργάσασθαι εἰς τὰ χώματα me asignó el trabajo de los diques, PMich.618.15 (II d.C.).
II c. ac. de cosa
1 dejar caer, soltar c. gen. χειρὸς δ' ἔκβαλεν ἔγχος Il.14.419, más frec. sin el gen. ἐκ δ' εὐνὰς ἔβαλον Il.1.436, σφῦραν B.18.28, ξίφος E.Andr.629, Ar.Lys.156, Theoc.22.198, (οἰστούς) X.An.2.1.6
•de forma involuntaria perder παῖς ... ἕρκος ὀδόντων ἐκβάλλει pierde los dientes de leche, Sol.19.2, ἐκβάλλειν δακτύλιον Adam.5.32
•fact. hacer caer, hacer soltar Ἀθήνη ... χειρῶν δ' ἔκβαλλε κύπελλα de sus manos hizo caer las copas, Od.2.396, χερῶν δέ οἱ ἔκβαλε τυκτήν μάρμαρον Theoc.22.210
•tirar, abatir εἴκοσι δ' ἔκβαλε πάντα (δοῦρα) Od.5.244.
2 sacar c. gen. o ἐκ y gen. ἐκβάλλεθ' ... τευχέων πάλους A.Eu.742
•sacar a la luz, abrir, descubrir φρέατα Plu.Pomp.32
•exportar ἃ ἂν κατὰ γῆν ἐξφέρῃ ἢ ἐκβάλλῃ SEG 39.1180.15 (Éfeso I d.C.).
3 hacer saltar las puertas, abrir violentamente θύρετρα ... μοχλοῖσιν ἐκβαλόντες E.Or.1474, πύλας E.Hec.1044, θύρας Lys.3.23, D.47.53, Plb.5.25.3.
4 echar, expulsar fuera del cuerpo εἴθε ... ἐκβάλοις τὴν ἔνθεσιν ojalá eches el bocado Ar.Eq.404, τὸν μὲν χυλὸν καταπίνουσι, τὸ δὲ μάσημα ἐκβάλλουσιν Thphr.HP 4.8.4, βλοσυρὰν ἐξέβαλλεν ἄχναν el agua de mar tragada, Tim.15.83, οὐ γὰρ τὰ σεαυτοῦ σπλάγχν' ἐκβάλλεις Plu.2.831c, αἶγας ... ἐπειδὰν τοξευθῶσι ... ἐκβάλλειν τὰ τοξεύματα tras la ingesta de díctamo, Dsc.3.32.
5 de líquidos verter, derramar δάκρυα Od.19.362, cf. E.IA 477, ὀξεῖαν ἐκβάλλει ῥοὴν ... φοινίου σταλάγματος S.Ant.1238, de un río ὕδωρ ἐς θάλασσαν ἐκβάλλων vertiendo sus aguas en el mar, Peripl.M.Rubri 38.
6 dispensar, distribuir en v. pas. ἐκβαλλόμενος ὁ ... σῖτος el trigo dispensado Gr.Nyss.V.Macr.413.24.
III c. ac. de abstr.
1 rechazar, no aceptar τίς δῆτ' ἂν ἀνδρὸς εὐμένειαν ἐκβάλοι τοιοῦδ'; ¿quién rechazaría la benevolencia de tal varón? S.OC 631, χάριν S.OC 636, ὅτ' ἐξέβαλλον τοὺς θεούς Ar.Nu.1477, ἐπιείκειαν Plb.1.14.4, cf. Antipho 4.3.1
•ref. la palabra revocar, desdecirse de κοὐκ ἔστιν αὐτῷ τοῦτό γ' ἐκβαλεῖν S.OT 849, cf. Pl.Cri.46b
•desatender παλαιὰ θέσμι' E.Fr.13.45M., ὁ ἀκρατὴς ἐκβάλλει τότε τὴν ἐπιστήμην el incontinente prescinde entonces de su conocimiento Arist.MM 1201b22.
2 perder, desperdiciar, echar a perder μὴ ... τὰς φρένας ... ἐκβάλῃς no pierdas la razón S.Ant.649, τἀγαθόν S.Ai.965, cóm. ἱδρῶτα καὶ φειδωλίαν Ar.Ec.751.
3 abolir τὴν ἵππαρχον ἐξουσίαν Lyd.Mag.proem.2.2.
IV usos esp. derivados
1 en cont. de lengua pronunciar, expresar ἅλιον ἔπος ἔκβαλον vanas palabras pronuncié, Il.18.324, ὑπερφίαλον ἔπος Od.4.503, cf. A.A.1663, Hdt.6.69, ῥῆμά τε καὶ λόγον Pl.R.473e, λόγον ἐν τῷ μέσῳ Plb.30.7.6
•exponer, hacer público ἐξέβαλε ... τὴν σύνταξιν τῆς δικαιολογίας publicó un escrito de defensa Plb.30.4.11, ἀπόκρισιν ἐξέβαλεν hizo pública una respuesta Plb.29.19.5
•abs. exponer, expresarse λαμπρῶς τε ... ἐν τῷ συγγράμματι καὶ σαφῶς ἐκβάλλει de Heráclito, D.L.9.7
•de preceptos legales promulgar δόγμα τι τοιοῦτον ἐξέβαλον promulgaron el siguiente decreto Plb.30.19.6.
2 cirug. dislocar ὀστέον Hp.Fract.31, τὸ ἄρθρον Hp.Art.67, χεῖρα Arr.Epict.3.15.4.
3 expulsar, medic., ref. la placenta, Hp.Mul.1.78, ref. un aborto ἐξέβαλε θῆλυ Hp.Epid.4.25, τὸ βρέφος μὲν ἐξέβαλεν ἐκ τῆς γαστρός Ant.Lib.34.4, tb. abs. διαφθείρει καὶ ἐκβάλλει (la embarazada) pierde el feto y lo expulsa Hp.Mul.1.60, cf. Thphr.HP 9.18.8
•ref. la dentición echar ὁ μήπω ἐκβεβληκὼς τοὺς ὀδόντας Fr.Lex.I 1
•zool., ref. a aves poner τοὺς νεοττούς Sch.Ar.Au.250α
•bot., ref. plantas echar, producir τὸν καρπὸν Hp.Nat.Puer.22, στάχυν E.Ba.750.
4 geom. trazar una línea desde un punto, en v. pas. ἄπειροι ἔσονται αἱ ἀπὸ τοῦ μέσου ἐκβαλλόμεναι (αἱ γραμμαί) Arist.Cael.271b29
•prolongar una línea εὐθεῖαν Euc.1Post.2, en v. pas. τὴν ἀπὸ Θαψάκου πρὸς ἄρκτον ἐκβαλλομένην la (línea) que se prolonga en dirección norte desde Tápsaco Str.2.1.29, ἐὰν ... εὐθεῖα ... ἐκβληθῇ Gem.16.2, cf. Arist.Mech.850a11, frec. en imperat. ἐκβεβλήσθωσαν Euc.1.2
•óptica emitir en v. pas. ἀκτῖνες Hero Dioptr.17, Seren.Sect.Cyl.30.
5 fil., ref. magnitudes extender, ampliar εἰ μέλλει τις μὴ καὶ τοῖς μεγέθεσιν ... εἰς ἄπειρον αὐτὰς ἐκβάλλειν si uno no quiere ampliarlos (los átomos) hasta la infinitud en tamaño Epicur.Ep.[2] 43, c. compl. pred. μικρόν τι μόνον μακρὰν ἐκβαλόντες Epicur.Ep.[2] 59.5
•en uso refl. causar, producir, generar para uno mismo τοῦτο γὰρ ἀγνοούμενον ποεῖ τὰ μὲν ὑπολήψεων δεκτικὰ ζῷια ... εἰς ἄπειρον ἐκβάλλειν τὰ δεινά la ignorancia de este hecho es causa de que los animales capaces de formarse falsas opiniones (i.e. los humanos) creen terrores hasta un grado infinito Phld.D.1.12.11, cf. 1.13.7.
6 gram. perder una letra ἐκβάλλει τὸ ɛ̄ (τὸ ἐΐσκω) Sch.Er.Il.11.799.
B intr.
I 1cambiar, pasar a ἐπειδὰν ἐς μειράκια ἐκβάλωσιν cuando pasen a la adolescencia D.C.52.26.1.
2 subrayando la idea de procedencia brotar un río, Pl.Phd.113a
•del mar encresparse, levantarse ὅταν μὲν γὰρ κυμαίνουσα ἐκβάλλῃ Arist.Mete.367b13.
II fig. del color, en v. med.-pas. borrarse, volverse desvaído ἐκβληθέντος ... τοῦ ἑτέρου (χρώματος) Gr.Nyss.M.46.73C.
German (Pape)
[Seite 753] (s. βάλλω, ἐκβεβλήσεται Eur. Bacch. 1304), 1) aus-, herauswerfen, z. B. aus dem Schiffe, Od. 15, 481; τινὰ δίφρου, Einen vom Wagen herabstoßen, Il. 5, 39, wie ἵππων 11, 109; aus dem Meere ans Land, Od. 19, 278, wie Her. 1, 170; ans Land setzen, sc. ἐκ νεώς, 1, 24; ναῦς εἰς γῆν, ans Land werfen, Pol. 1, 51, 12; ἐκ πόλεως, aus der Stadt vertreiben, verbannen, Plat. Gorg. 468 d; auch ἔξω τῆς πόλεως, Legg. IX, 873 b, wie ἔξω τῶν ὁρίων ἄταφον X, 909 e; ohne Zusatz, Menex. 243 b, wie Her. 1, 103; Soph. O. R. 399 O. C. 752; καὶ ἐξωθεῖν 774; ἐκβαλεῖν ἕδρης Κρόνον, vom Throne stoßen, Aesch. Prom. 201, wie ἐκ τυραννίδος θρόνων τ' ἄϊστον ἐκβαλεῖ ibd. 912; γονὰν – δόμων Ag. 1546; ausstoßen, aussetzen, Soph. Phil. 257 u. öfter; vgl. λώβαις τὸν ἄνδρα ἐκβαλεῖν Ai. 1371; ohne Zusatz = vom Throne stoßen, O. R. 386; τινὰ πλούτου, des Vermögens berauben, El. 639; ἐκβαλῶ σε τῆς τιμῆς, aus dem Amte verdrängen, Xen. Cyr. 1, 3, 8; ἔδεισε, μὴ ἐκ τῆς Σεύθου φιλίας ἐκβληθείη, daß er aus der Freundschaft verdrängt würde, An. 7, 5, 6; vgl. ἔγνωκα γὰρ τῆς παλαιᾶς χάριτος ἐκβεβλημένη Soph. Ai. 795; Sp., wie Pol. τὸν Ἄρατον ἐκβαλεῖν ἐκ τῆς ὑποθέσεως 4, 82, 6; – τέκνα, Kinder aussetzen, Eur. Ion 964. Aber θυγατέρα Dem. 59, 63, wie γυναῖκα D. Sic. 12, 18, = verstoßen; – ἐκβεβλήσθω τὸ τιμή, excipiatur, Schol. Ap. Rh. 4, 1677. – 2) herausschlagen, machen, daß Etwas herausfällt; χειρὸς δ' ἔκβαλεν ἔγχος Il. 14, 419. 15, 468, wie Theocr. 22, 210; δοῦρα ἐκβάλλειν, Baumstämme aus dem Walde fällen, Od. 5, 244; σταθμά, θύρετρα, πύλας, Eur. Herc. Fur. 999 Or. 1474 Hec. 1044; vgl. Dem. 47, 63 u. Pol. 5, 25, 3. – Milder, fallen lassen, δάκρυ Od. 19, 362; Eur. Ion 924 u. öfter. Bes. – 3) ἔπος, ein Wort fallen lassen, unbedachtsam hinwerfen, Il. 18, 324 Od. 4, 503; übh. = vorbringen, στόματος ἐκβ. ἔπος Eur. Herc. Fur. 148; κόμπους Tr. 1180; vgl. Aesch. Ag. 1648 Ch. 46; ῥῆμα Plat. Pol. V, 473 e; ἀπόκρισιν, eine Antwort geben, Pol. 29, 7, 5 u. öfter. Aehnl. – 4) wegwerfen; ἐκβαλὼν ξίφος φίλημ' ἐδέξω Eur. Andr. 629; Ar. Lys. 156; ὀϊστούς Xen. An. 2, 1, 6; αἰχμάς Ael. V. H. 6, 14; ὀδόντας, die Zähne wechseln, schichten, Arist. H. A. 6, 22 u. A. Von Frauen, zu früh gebären, abortiren, Hippocr. u. Folgde, wie Plut. Poplic. 21. Bei Sp. übh. = gebären, Anton. Lib. 34; vgl. Schol. Callim. Dian. 232. Bei den Aerzten = ausfallen, verrenken, Hippocr. u. A. Uebh. – 5) verwerfen, verachten; τους θεούς Ar. Nubb. 1477; προγόνων παλαιὰ θέσμια Eur. frg. v. 45 bei Lycurg. 100; τοὺς πολλοὺς τῶν μύθων ἐκβλητέον Plat. Rep. II, 377 c. Vgl. Soph. τίς δῆτ' ἂν ἀνδρὸς εὐμένειαν ἐκβάλοι τοιοῦδε, wer sollte verschmähen, O. C. 637, wie χάριν 642; neben ἀτιμόω διαιτητήν, Dem. 21, 87; ἃ ἐκβάλλεσθαι ἄξια Antiph. IV γ 1. Bes. von Schauspielern, eigtl. = von der Bühne herunterbringen, auszischen, καὶ συρίττειν Plat. Az. 368 d; καὶ ἐκσυρίττειν ἐκ τῶν θεάτρων Dem. 19, 337; oft bei Sp., wie Luc. Nigr. 8; vom Redner, Isocr. 8, 3; – λόγους, widerlegen, Plat. Crit. 46 b; vgl. Soph. κοὐκ ἔστι τοῦτὁ γ' ἐκβαλεῖν πάλιν, sc. ἔπος, O. R. 849, zurücknehmen, Schol. οὐ δύναται ἀρνεῖσθαι; stärker, λόγους, διαβούλιον, umstoßen, Pol. 11, 10, 6. 29, 9, 5. – 6) verlieren, durch eigene Schuld, τἀγαθὸν χεροῖν ἔχοντες οὐκ ἴσασι, πρίν τις ἐκβάλῃ Soph. Ai. 944, Schol. πρὶν ἄν τις αὐτοῦ στερηθῇ; vgl. φίλον γὰρ ἐσθλὸν ἐκβαλεῖν G. R. 611; τὰς φρένας Ant. 645; ἱδρῶτα καὶ φειδωλίαν Ar. Eccl. 751; σπλῆνα Thesm. 3; δόξαν Plat. Rep. III, 412 e. – 7) hervorbringen, hervortreiben (nach B. A. 38 der reguläre Ausdruck für ἐξορμενίζω), καρπόν, Hippocr.; στάχυν, Eur. Baoch. 749; ἴουλον, Philostr.; auch νεοττούς, ausbrüten, Schol. Ar. Av. 252; – φρέατα, Brunnen graben, Plut. Pomp. 32. – 8) intrans., von Flüssen, entspringen, Plat. Phaed. 113 a u. öfter bei Pol. – Das med., Her. 6, 101, ans Land setzen; Dem. 35, 11 in einer Syngraphe = über Bord werfen.
Greek (Liddell-Scott)
ἐκβάλλω: μέλλ. -βᾰλῶ, ῥίπτω ἔξω ἐκ, μετὰ γεν., Ὅδιον μέγαν ἔκβαλε δίφρου Ἰλ. Ε. 39, κτλ.· ἢ ἀπολ., ἐκρίπτω, ἐκ δ’ εὐνὰς ἔβαλον Α. 436, κτλ.· καὶ τὴν μὲν.... ἰχθύσι κύρμα γενέσθαι ἔκβαλον, ἔρριψαν εἰς τὴν θάλασσαν, Ὀδ. Ο. 481, πρβλ. Ἡρόδ. 1. 24 (ἴδε ἐν λ. ἐκβολή)· ἀκολούθως κατὰ διαφόρους σχέσεις· ὡς παθητ. δὲ αὐτοῦ συχνάκις εὕρηται τὸ ἐκπίπτω. 1) ὡς τὸ Λατ. ejicere, ῥίπτω εἰς τὴν ξηράν, «ῥίχνω ἔξω», τὸν δ’ ἄρ’ ἐπὶ τρόπιος νεὸς ἔκβαλε κῦμ’ ἐπὶ χέρσου Ὀδ. Τ. 278· ἄνεμος.... τρηχέως περιέσπε.... πολλὰς τῶν νεῶν ἐκβάλλων πρὸς τὸν Ἄθων Ἡρόδ. 6. 44· ἐκβ. ἐς τὴν γῆν ὁ αὐτ. 7. 170 (ἀλλ. ἐν 2. 113, ἄνεμοι.... ἐκβάλλουσι ἐς τὸ πέλαγος, φέρουσι, παρασύρουσιν ἔξω εἰς τὸ πέλαγος· καί, ἀπηλιώτης ἄνεμος.... ἐξέβαλεν ἡμᾶς τήνδ’ ἐς Αἰτναίαν πέτραν, ἐξέβαλεν ἡμᾶς ἐκ τῆς ὁδοῦ ἡμῶν καὶ ἤγαγεν εἰς, κτλ., Εὐρ. Κύκλ. 20)· πρβλ. ἐκπίπτω 3· - ἐν τῷ μέσῳ τύπῳ, ἐκβάλλω εἰς τὴν ξηράν, ἵππους τε ἐξεβάλλοντο κτλ. Ἡρόδ. 6. 101, Δημ. 926. 17. 2) ἐκδιώκω, ἐκβ. ἐκ τῆς χώρας Λυκοῦργ. 160. 19, πρβλ. Δημ. 1391. 3· μάλιστα ἐπὶ ἐξορίας, πόλεως ἐκβ. Πλάτ. Γοργ. 468D· ἔξω τῆς πόλεως, τῶν ὁρίων ὁ αὐτ. Νόμ. 873Β, 909C· ἐκ τῆς χώρας Ἀριστοφ. Πλ. 430, κτλ.· ἀπολ. ἀποδιώκω, ἐξορίζω, Ἡρόδ. 1. 103, Σοφ. Ο. Κ. 646, 770, κτλ.· ἐκβάλλειν θεούς, ἐξορίζειν, ἀποδιώκειν πάντας τοὺς θεούς, Ἀριστοφ. Νεφ. 1477· πρβλ. ἐκπίπτω 2. 3) ἐκβάλλω τινὰ εἰς τὴν ξηρὰν καὶ καταλείπω αὐτὸν ἐκεῖ, ἀλλ’ οἱ μὲν ἐκβαλόντες ἀνοσίως ἐμὲ γελῶσι Σοφ. Φ. 257, πρβλ. 1034, 1390· ῥίπτω ἔξω, ἠθελησάτην.... αὐτὸν ἐκβαλεῖν ταφῆς ἄτερ ὁ αὐτ. Αἴ. 1388· ἐκβαλεῖν τέκνα, ἐκτιθέναι, Εὐρ. Ἴων. 964· πρβλ. σημασ. VI. 4) ἐκβάλλειν γυναῖκα ἐκ τῆς οἰκίας, ἀποπέμπειν αὐτήν, διαλύειν τὸν γάμον, Δημ. 1373. 10· ἀπολ. ἐπὶ τῆς αὐτῆς ἐννοίας, Ἀνδοκ. 16. 29, Δημ. 1366. 11. 5) ἐκδιώκω, ἐκβάλλω, ἐκβ. ἕδρας Κρόνον Αἰσχύλ. Πρ. 201· ἐκ τυραννίδος θρόνων τ’ ὁ αὐτ. 910· ἐκ τῆς ἀρχῆς Ἰσοκρ. 54Ε· ἐκ τῆς τιμῆς Ξεν. Κύρ. 1. 3, 9· καὶ ἄνευ τῆς ἐκ, ἐκβ. τινὰ πλούτου Σοφ. Ἠλ. 649· χάριτος ὁ αὐτ. Αἴ. 808. - Παθ., ἐκβάλλεσθαι ἐκ τῆς φιλίας Ξεν. Ἀν. 7. 5, 6. 6) καταρρίπτω, καταβάλλω ἐν τῇ πάλῃ, τίν’ οὐ παλαίουσ’ ἐς τρὶς ἐκβ.; Σοφ. Ἀποσπ. 678. 13. 7) ἐκβάλλειν φρέατα, ὀρύσσειν φρέατα, Πλουτ. Πομπ. 32. ΙΙ. ἐκκρούω, Λατ. excutere, χειρῶν δ’ ἔκβαλλε κύπελλα Ὀδ. Β. 396, πρβλ. Θεόκρ. 22. 210· ἐκβάλλεθ’... τευχέων πάλους, ἐκτινάξατε τοὺς κλήρους ἔξω τῶν σκευῶν, Αἰσχύλ. Εὐμ. 742· ἀπολ., δοῦρα ἐκβάλλειν, κόπτειν δένδρα (κυρίως ἐκκόπτειν αὐτὰ ἐκ τοῦ δάσους), Ὀδ. Ε. 244· πρβλ. ἐκκόπτω 2. 2) ἀνοίγω, βιαίως ἀνοίγω, ἐκβ. θύρετρα, πύλας Εὐρ. Ὀρ. 1474. Ἑκ. 1044. πρβλ. Λυσ. 98. 24. ΙΙΙ. ἀφίνω τι νὰ πέσῃ, χειρὸς δ’ ἔκβαλεν ἔγχος Ἰλ. Ξ. 419· ξίφος Εὐρ. Ἀνδρ. 629, πρβλ. Ἀριστοφ. Λυσ. 156. ― Μεταφ., ἦ ῥ’ ἅλιον ἔπος ἔκβαλον, ἐξεστόμισα μάταιον λόγον, Ἰλ. Σ. 324· εἰ μὴ ὑπερφίαλον ἔπος ἔκβαλε Ὀδ. Δ. 503, πρβλ. Ἡρόδ. 6. 69, Αἰσχύλ. Ἀγ. 1662, κτλ.· ἐκβ. ῥῆμα Πλάτ. Πολ. 473Ε· ― ἀπολ., ἐκτίθημι, ἐκφράζω, Διογ. Λ. 9. 7: ― προσέτι, χέω, χύνω, δάκρυα δ’ ἔκβαλε θερμὰ Ὀδ. Τ. 362· ἐκβάλλω, παῖς μὲν ἄνηβος ἐὼν ἔτι νήπιος ἕρκος ὀδόντων φύσας ἐκβάλλει πρῶτον ἐν ἕπτ’ ἔτεσι Σόλων 14. 2 καὶ τοὺς ὀδόντας ἐκβαλεῖν οὐ βούλομαι Εὐσ. Κύκλ. 644. κτλ.· ἐκβάλλω, ἐκπέμπω, καὶ φυσιῶν ὀξεῖαν ἐκβάλλει πνοὴν (ῥοὴν LVL2 V4) λευκῇ παρειᾷ φοινίου σταλάγματος Σοφ. Ἀντ. 1238. IV. ἀπορρίπτω, Σοφ. Ο. Κ. 631, 636. Εὐρ. Ἀποσπ. 362. 45, Ἀριστοφ. Νεφ. 1477, Ἀντιφῶν 127. 13, κτλ.· ἐκβ. λόγους Πλάτ. Κρίτων 46Β· ― ἀρνοῦμαι, δὲν παραδέχομαι, ἀλλ’ ὡς φανέν γε τοὔπος ὧδ’ ἐπίστασο, κοὐκ ἔστιν αὐτῷ τοῦτό γ’ ἐκβαλεῖν πάλιν Σοφ. Ο. Τ. 849· ― ἐκβάλλειν διαιτητήν, Δημ. 542 21., 1264. 22· ― ἀποδιώκω ἠθοποιὸν ἐκ τῆς σκηνῆς, Λατ. explodere, ὁ αὐτ. 449. 19· καὶ ἐν τῷ παθ., Ἀριστοφ. Ἱππ. 225· πρβλ. ἐκπίπτω 9. V. χάνω ἐξ ἰδίου σφάλματος, μὴ νύν ποτ’, ὦ παῖ, τὰς φρένας γ’ ὑφ’ ἡδονῆς γυναικὸς οὕνεκ’ ἐκβάλῃς Σοφ. Ἀντ. 649, Αἴ. 965, Ἀριστοφ. Ἱππ. 404, κτλ. VΙ. παράγω, ἐπὶ γυναικῶν, Ἱππ. 1131Η, Πλουτ. Ποπλικ. 21· ἀλλὰ κυρίως ἐπὶ ἐκτρώσεως, Ἱππ. 611. 43. κτλ.· ἐκβάλλει τοὺς νεοττούς, «βγάζει τὰ πουλιά», Σχόλ. Ἀριστοφ. Ὄρν. 252· ― ἐπὶ φυτῶν, ἐκβ. καρπὸν Ἱππ. 242. 32· ἐκβ. στάχυν Εὐρ. Βάκχ. 749. VΙΙ. ἐξαρθρώνω μέλος τι, Ἱππ. κ. Ἀγμ. 773. VΙΙΙ. ἀποκρούω, ἀντικρούω, Λατ. rejicere, λόγους μακροὺς καὶ δοκοῦντας ὑπὸ τῶν ἀντιπολιτευομένων δεόντως εἰρῆσθαι, δι’ ὀλίγων ῥημάτων... ὁλοσχερῶς ἐξέλαβε Πολύβ. 11. 10, 6, κτλ. ΙΧ. ἐν τοῖς Μαθηματ., προεκβάλλω γραμμήν, Ἀριστ. Οὐρ. 1. 5, 6, Μηχαν. 2. 2, κ. ἀλλ. Χ. ἀμεταβ., ἐξέρχομαι, ἀπέρχομαι, ἵν’ ἐκβάλω ποδὶ ἄλλην ἐπ’ αἶαν Εὐρ. Ἠλ. 96· ἐπὶ τῆς θαλάσσης ἐξερχομένης τῆς κοίτης αὑτῆς, Ἀριστ. Μετεωρ. 2. 8, 25· ἐπὶ ποταμοῦ, κενῶ ἐμαυτόν, χύνομαι, Πλάτ. Φαίδων 113Α· πρβλ. ἐκδίδωμι ΙΙ, ἐξίημι Ι. 2.
French (Bailly abrégé)
f. ἐκβαλῶ, ao.2 ἐξέβαλον, pf. ἐκβέβληκα;
I. tr. jeter hors de, càd :
1 lancer au dehors, faire sortir, produire : δάκρυ OD faire jaillir une larme ; ἔπος IL prononcer une parole ; τινα ἐκ νεὼς ἐκβ. HDT faire sortir qqn d'un navire, le débarquer;
2 avec idée de violence rejeter, repousser : τινα δίφρου IL renverser qqn de son char ; χειρῶν τι OD faire tomber qch des mains de qqn ; τινα ἐκ τῆς τιμῆς XÉN chasser qqn de sa charge ; ἐκ τῆς ἀρχῆς ISOCR du pouvoir ; renier, désavouer;
3 laisser tomber : χειρὸς ἔγχος IL laisser échapper de sa main une javeline ; fig. τἀγαθόν SOPH laisser échapper le bonheur ; εὐμένειαν SOPH laisser échapper, càd perdre (par sa faute) l'affection ; jeter de côté, rejeter : οἰστούς XÉN des javelots;
II. intr. en appar. (s.e. ἑαυτόν) se jeter hors de, s'élancer : ποταμὸς κατὰ μέσον ἐκβάλλει PLAT le fleuve a son embouchure au milieu;
Moy. ἐκβάλλομαι débarquer.
Étymologie: ἐκ, βάλλω.
English (Autenrieth)
ipf. ἔκβαλλε, aor. 2 ἔκβαλον: throw or cast out or forth, let fall; χειρὸς ἔγχος, the spear from the hand, Il. 14.419; so of striking something from the hand of another, etc.; of felling trees, Od. 5.244; metaph., ἔπος, Σ 32, Od. 4.503.
English (Slater)
ἐκβάλλω throw out met., utter ἀδύνατα δ' ἔπος ἐκβαλεῖν κραταιὸν ἐν ἀγαθοῖς δόλιον ἀστόν (P. 2.81)
English (Strong)
from ἐκ and βάλλω; to eject (literally or figuratively): bring forth, cast (forth, out), drive (out), expel, leave, pluck (pull, take, thrust) out, put forth (out), send away (forth, out).
English (Thayer)
imperfect 3rd person plural ἐξέβαλλον (Tr marginal reading aorist)); future ἐκβάλω; pluperfect ἐκβεβλήκειν (without augment, Winer's Grammar, § 12,9; Buttmann, 33 (29)); 2nd aorist ἐξέβαλον; (passive and middle present ἐκβάλλομαι); 1st aorist passive ἐξεβλήθην; future passive ἐκβληθήσομαι; (from Homer down); the Sept. generally for גָּרַשׁ, occasionally for הוצִיא, הורִישׁ, הִשְׁלִיך; to cast out; to drive out; to send out;
1. with the included notion of more or less violence;
a. to drive out, (cast out): a person, ἐκ); T WH (rejected) marginal reading ἐξελεύσονται); δαιμόνια, ἐκ τίνος, ἀπό, L WH Tr text παρά); ἐν τίνι, by, through (Winer's Grammar, 389 (364)), τῷ ὀνόματι τίνος, Rst G); ἐπί τῷ ὀνόματι τίνος, WH Tr marginal reading ἐν; ἐν τῷ ὀνόματι Relz L T Tr WH); λόγῳ, τινα ἔξω τῆς πόλεως, to cast out: τινα followed by ἔξω, ἔξω with the genitive, ἐκβαλλόμενοι (i. e. for themselves, that they might the more easily save the ship and thereby their lives) τόν σῖτον εἰς τήν θάλασσαν, to expel a person from a society: to banish from a family, ἐκ (Tdf. omits ἐκ) τῆς ἐκκλησίας, to compel one to depart: ἀπό τῶν ὁρίων, to bid one depart, in stern though not violent language, ἐξάγειν); to bid one go forth to do some business, to command or cause one to depart in haste: τά πάντα (namely, πρόβατα), to let them out of the fold so that they rush forth (others, to thrust them forth by laying hold of them), to draw out with force, tear out: τί, to cause a thing to move straight on to its intended goal: τήν κρίσιν εἰς νῖκος, to reject with contempt; to cast off or away: τό ὄνομα τίνος ὡς πονηρόν, Plato, Crito, p. 46b.; de rep. 2, p. 377c.; Sophocles O. C. 636,646; of actors driven from the stage, hissed and hooted off, Demosthenes, p. 449,19).
2. without the notion of violence;
a. to draw out, extract, one thing inserted in another: τό κάρφος τό ἐν τῷ ὀφθαλμῷ, ἐκ τοῦ ὀφθαλμοῦ, ibid. and ἀπό τοῦ ὀφθαλμοῦ 4 (where L T Tr WH ἐκ).
b. to bring out of, to draw or bring forth: τί ἐκ τοῦ θησαυροῦ, to except, to leave out, i. e. not receive: τί, followed by ἔξω (or ἔξωθεν), μή αὐτήν μετρήσῃς).
d. followed by εἰς with the accusative of place, to lead one forth or away somewhere with a force which he cannot resist: ἐκβάλλειν ἔξω (or ἔξωθεν) cf. Winer's Grammar, § 65,2.)
Greek Monolingual
(AM ἐκβάλλω)
1. ρίχνω, πετώ έξω, βγάζω με τη βία
2. αφήνω κάτι να βγει από μέσα μου, εκστομίζω, λέω
3. (για ποταμούς κ.λπ.) χύνομαι
4. διώχνω
μσν.
1. (για ρούχα, οπλισμό κ.λπ.) βγάζω από πάνω μου
2. θανατώνω κάποιον
3. (για σπαθί) τραβώ
4. (για νεκρούς) ξεθάβω
5. εξορύσσω
6. ξεπροβοδώ
7. ελευθερώνω
8. (για συναίσθημα) διώχνω
9. αφαιρώ
10. ξεχωρίζω, διαλέγω από ένα σύνολο
11. απομακρύνω
12. εκδίδω
13. εγκαθιστώ άρχοντα
14. βγαίνω
15. μέσ. (νομ.) αποκλείω τον ενάγοντα, καταργώ τη δίκη
αρχ.-μσν.
1. (για φτερά) μαδώ
2. (για δόντια) ξεριζώνω
αρχ.
1. παύω κάποιον από το αξίωμά του, του στερώ το προνόμιο
2. αποσπώ
3. (για δέντρα) ξεριζώνω
4. αφήνω κάτι να πέσει
5. ανατρέπω, καταφρονώ
6. αρνούμαι, απορρίπτω, αποκρούω
7. (για γυναίκα) αποβάλλω
8. (για φυτά) παράγω
9. ιατρ. εξαρθρώνω
10. (για παιδί) εκθέτω
11. (για πτώμα) αφήνω άταφο
12. (για σύζυγο) παίρνω διαζύγιο
13. (για γραμμή) επιμηκύνω
14. εκτείνω
15. (για πηγάδι) σκάβω
16. φεύγω για άλλον τόπο.
Greek Monotonic
ἐκβάλλω: μέλ. -βᾰλῶ, παρακ. -βέβληκα, αόρ. βʹ ἐξέβᾰλον·
I. 1. εκτοπίζω ή απομακρύνω από ένα μέρος, με γεν., σε Ομήρ. Ιλ. κ.λπ.· ή απόλ., πετώ έξω, αποκρούω, ρίχνω, πετώ εκτός, σε Ομήρ. Οδ.· επίσης όπως το Λατ. ejicere, ρίχνω στη ξηρά, στο ίδ., σε Ηρόδ.· αλλά, ἐκβ. ἐς τὸ πέλαγος, φέρνουν, παρασύρουν έξω στο πέλαγος, στον ίδ. — Μέσ., εκβάλλω στη ξηρά, στον ίδ.
2. απομακρύνω από ένα μέρος, εξορίζω, στον ίδ. κ.λπ.
3. εγκαταλείπω σ' ένα έρημο νησί, σε Σοφ.· εκθέτω ένα νεκρό, στον ίδ.
4. διαλύω το γάμο με τη σύζυγό μου, την αποπέμπω, σε Δημ.
5. απομακρύνω κάποιον από τη θέση του, εκθρονίζω, διώχνω ένα βασιλιά από το θρόνο, σε Αισχύλ. κ.λπ.
II. 1. αφαιρώ από, Λατ. excutere, χειρῶν ἔκβαλλε κύπελλα, σε Ομήρ. Οδ.· απόλ., δοῦρα ἐκβ., κόβω, ρίχνω δέντρα (κυρίως, τα κόβω από το δάσος), στο ίδ.
2. ανοίγω με τη βία, εισέρχομαι βιαίως, πύλας, σε Ευρ.
III. αφήνω κάτι να πέσει, χειρὸς ἔκβαλειν ἔγχος, σε Ομήρ. Ιλ.· μεταφ., ἔπος ἐκβ., ξεστόμισα, άφησα να μου ξεφύγει ένας μάταιος λόγος, σε Όμηρ. κ.λπ.· ομοίως, δάκρυα ἔκβ., σε Ομήρ. Οδ.· ἐκβ. ὀδόντας, βγάζω τα δόντια κάποιου, σε Ευρ.
IV.πετώ, απορρίπτω, αποκρούω, αποδοκιμάζω, σε Σοφ. κ.λπ.· απορρίπτω έναν υποψήφιο για αξίωμα, σε Δημ.· διώχνω, οδηγώ έναν ηθοποιό εκτός σκηνής, Λατ. explodere, στον ίδ.
V. χάνω, κυρίως από δικό μου σφάλμα, υπαιτιότητα, σε Σοφ. κ.λπ.
VI. είμαι παραγωγικός, λέγεται για γυναίκες, σε Πλούτ.· ομοίως λέγεται και για σιτάρι, ἐκβ. στάχυν, σε Ευρ.
VII. αμτβ. (ενν. ἑαυτόν), εξέρχομαι, απέρχομαι, αναχωρώ, φεύγω, απομακρύνομαι, στον ίδ.· λέγεται για ποταμό, αδειάζω, χύνομαι, μένω κενός, άδειος, εκκενώνομαι, σε Πλάτ.
Russian (Dvoretsky)
ἐκβάλλω: (fut. ἐκβαλῶ, aor. 2 ἐξέβαλον, pf. ἐκβέβληκα)
1) выбрасывать (τινὰ ἰχθύσι Hom.; τινὰ ἐς τὴν γῆν Her.);
2) прибивать, пригонять (τὰς ναῦς εἰς τὴν γῆν Polyb.);
3) сбрасывать, опрокидывать (τινὰ δίφρου Hom.);
4) свергать (τινὰ ἕδρας и ἐκ τυραννίδος θρόνων Aesch.);
5) валить, срубать (δοῦρα πάντα Hom.);
6) выбивать, вышибать (βιὸν χειρός τινι Hom.);
7) выламывать, взламывать (πύλας Eur.; θύρας Polyb.);
8) изгонять (τινὰ ἐκ и ἔξω τῆς πόλεως Plat., Arst.; τὸν Μῆδον ἐκ τῆς Ἑλλάδος Plut.);
9) прогонять (θυγατέρα Dem.; γυναῖκα Diod., Plut.);
10) прогонять шиканьем или свистом (τινὰ ἐκ τῶν θεάτρων Dem.);
11) отбрасывать, бросать (ξίφος Eur., Arph.; ὀϊστούς Xen.);
12) ронять: ἐ. δάκρυα Hom. и ἐ. δάκρυ Eur. проливать слезы;
13) бросать, подкидывать (τέκνον Eur.);
14) бросать, покидать (τινά Soph.);
15) высказывать, произносить (ἅλιον ἔπος Hom. и ἔπος τόδε Aesch.; κόμπους κενούς Eur.; ῥῆμά τε καὶ λόγον Plat.; ἀπόκρισιν Polyb.);
16) отвергать, отрицать (τοὺς θεούς Arph.; πολλοὺς τῶν μύθων Plat.; τὸν νόμον Plut.);
17) опровергать (λόγους Plat., Polyb.; διαβούλιον Polyb.);
18) лишать (τινὰ πλούτου Eur.): ἐκ τῆς φιλίας τινός ἐκβληθῆναι Xen. лишиться чьей-л. дружбы;
19) лишаться, терять (τὰς φρένας ὑφ᾽ ἡδονῆς Soph.; ὀδόντας Arst.): τὸν ἱδρῶτα καὶ φειδωλίαν ἐκβαλεῖν Arph. лишиться всего, что накоплено потом и бережливостью;
20) рождать, производить на свет (εὔκαρπον Θηβαίων στάχυν Eur.);
21) преждевременно родить, выкинуть (αἱ κυοῦσαι γυναῖκες ἐξέβαλλον ἀνάπηρα Plut.);
22) выкапывать, рыть (πανταχοῦ φρέατα Plut.);
23) (о линиях), проводить, чертить, (ἔστω ἐκβεβλημένη ἡ ΑΒ Arst.);
24) уходить, удаляться (ἄλλην εἰς αἶαν Eur.);
25) выходить, вытекать (ὁ ποταμὸς κατὰ μέσον ἐκβάλλει Plat.);
26) выходить из берегов (ἡ θάλαττα κυμαίνουσα ἐκβάλλει Arst.);
27) med. выводить на сушу, высаживать, выгружать (ἵππους Her.).
Middle Liddell
fut. -βᾰλῶ perf. -βέβληκα aor2 ἐξέβᾰλον
I. to throw or cast out of a place, c. gen., Il., etc.; or absol. to throw out, throw overboard, Od.: also, like Lat. ejicere, to throw ashore, Od., Hdt.; but, ἐκβ. ἐς τὸ πέλαγος carry out to sea, Hdt.:—Mid. to put ashore, Hdt.
2. to cast out of a place, banish, Hdt., etc.
3. to expose on a desert island, Soph.; to expose a dead body, Soph.
4. to divorce a wife, Dem.
5. to cast out of his seat, depose a king, Aesch., etc.
II. to strike out of, Lat. excutere, χειρῶν ἔκβαλλε κύπελλα Od.;—absol., δοῦρα ἐκβ. to fell trees (properly, to cut them out of the forest), Od.
2. to strike open, break in, πύλας Eur.
III. to let fall, χειρὸς ἔκβαλεν ἔγχος Il.:—metaph., ἔπος ἐκβ. to let fall a word, Hom., etc.; so, δάκρυα ἔκβ. Od.; ἐκβ. ὀδόντας to cast one's teeth, Eur.
IV. to throw away, reject, Soph., etc.:— to reject a candidate for office, Dem.; to drive an actor from the stage, Lat. explodere, Dem.
V. to lose, properly by one's own fault, Soph., etc.
VI. to produce, of women, Plut.; so, of wheat, ἐκβ. στάχυν Eur.
VII. intr. (sub. ἑαυτόν) to go out, depart, Eur.; of a river, to empty, discharge itself, Plat.
Chinese
原文音譯:™kb£llw 誒克-巴羅
詞類次數:動詞(82)
原文字根:出去-投 相當於: (גָּרַשׁ)
字義溯源:逐出,趕出去,趕逐,趕出,趕,丟,拋,落,發出,放出,推出,拿出,攆出,催趕,打發,打發出去,去掉,棄掉,施行;由(ἐκ / ἐκπερισσῶς / ἐκφωνέω)*=出)與(βάλλω / ἀμφιβάλλω)*=投,擲)組成。這字正面的意義:打發出去( 太9:38);反面的意義:趕出去( 約9:34)
同源字:1) (βάλλω / ἀμφιβάλλω)拋 2) (ἐκβάλλω)逐出
同義字:1) (ἐκβάλλω)逐出 2) (ἐξαιρέω)撕開 3) (ἐξαίρω)除去 4) (ἐξωθέω)趕出 5) (λαμβάνω)拿,取,領受
出現次數:總共(81);太(28);可(18);路(20);約(6);徒(5);加(1);雅(1);約叄(1);啓(1)
譯字彙編:
1) 趕(13) 太7:22; 太12:27; 太12:28; 可3:15; 可9:38; 可16:17; 路9:49; 路11:18; 路11:19; 路11:19; 路11:20; 約2:15; 約叄1:10;
2) 趕出(12) 太12:24; 太17:19; 太21:12; 可1:34; 可3:23; 可6:13; 可7:26; 可9:28; 可11:15; 路11:14; 路19:45; 徒13:50;
3) 去掉(5) 太7:5; 太7:5; 可9:47; 路6:42; 路6:42;
4) 趕逐(4) 太10:1; 太12:26; 太12:27; 可1:39;
5) 他⋯趕(3) 太9:34; 可3:22; 路11:15;
6) 丟(3) 太22:13; 太25:30; 可12:8;
7) 推出(2) 太21:39; 路20:15;
8) 趕出去(2) 太8:31; 路9:40;
9) 拿出(2) 太13:52; 路10:35;
10) 就發出⋯來(2) 太12:35; 太12:35;
11) 我⋯去掉(1) 太7:4;
12) 他⋯趕出去(1) 太8:16;
13) 攆⋯出去(1) 徒16:37;
14) 要除(1) 啓11:2;
15) 趕出去!(1) 加4:30;
16) 放出去(1) 雅2:25;
17) 我⋯丟(1) 約6:37;
18) 他打發⋯出去(1) 太9:38;
19) 拋(1) 徒27:38;
20) 他⋯放出來(1) 約10:4;
21) 他們⋯趕出去(1) 可9:18;
22) 打發⋯走(1) 可1:43;
23) 要把⋯趕出去(1) 太10:8;
24) 他們⋯趕(1) 約9:34;
25) 打發⋯出去(1) 路10:2;
26) 推出去了(1) 路20:12;
27) 落(1) 太15:17;
28) 催(1) 可1:12;
29) 攆出(1) 可5:40;
30) 他施行(1) 太12:20;
31) 被趕出去(1) 太9:33;
32) 將被趕(1) 太8:12;
33) 被攆出(1) 太9:25;
34) 他曾趕出(1) 可16:9;
35) 攆(1) 路4:29;
36) 他們趕(1) 約9:35;
37) 要被趕(1) 約12:31;
38) 推到(1) 徒7:58;
39) 我趕(1) 路13:32;
40) 被趕到(1) 路13:28;
41) 棄掉(1) 路6:22;
42) 我去掉(1) 路6:42;
43) 吩咐(1) 徒9:40