θύω

English (LSJ)

(A), impf. ἔθυον, Ep.
A θῦον Od.15.222, Ion. θύεσκον Hippon. 37: fut. θύσω [ῡ] E.El.1141, Pl.Lg.909d, Henioch.5.10, Dor. θυσῶ Theoc. 2.33; 3pl. θυσέοντι IG12(3).452 (Thera): aor. ἔθῡσα Od.9.231, etc., Ep. θῦσα 14.446: pf. τέθῠκα Ar.Lys.1062, Pl.R.328c:—Med., fut. θύσομαι E.Heracl.340 (as Pass., Hdt.7.197): aor. ἐθυσάμην Th.4.92, (ἐκ-) Hdt.6.91, etc.:—Pass., fut. τῠθήσομαι D.S.16.91, Luc. DDeor.4.2: aor. ἐτύθην [ῠ] Hdt.1.216, A.Ch.242, Philem.155.2 (part. written θυθέν Men.Sam.185, cf. τὴν βοῦν τὴν θυθεῖσαν IG12(7).241 (Amorgos, iii B.C.), etc.): pf. τέθῠμαι A.Eu.341 (lyr.), Ar.Av.1034, X. HG3.5.5 (in med. sense, 5.1.18, An.7.8.21): plpf. ἐτέθῠτο Id.HG3.1.23. [ῡ in fut. and aor., ῠ in pf. Act. and Pass., and aor. Pass.; ῡ generally in pres. and impf., exc. in trisyll. cases of part., θῠοντα Od.15.260, θύοντες h.Ap.491, but θύεσκε Hippon. 37; ἔθυε, θύων, Pi. O.10(11).57,13.69; θύειν, at the end of a line, E.El.1141 (s. v.l., fort. θύη), Cyc.334, Ar.Ach.792 (spoken by a Megarian); θύεις, θύω, Strato Com.1.19, 20; θύωντι 3pl. pres. subj., Theoc.4.21.]
I Act., offer by burning meat or drink to the gods (τὸ θύειν δωρεῖσθαί ἐστι τοῖς θεοῖς Pl.Euthphr.14c), θεοῖσι δὲ θῦσαι ἀνώγει Πάτροκλον... ὁ δ' ἐν πυρὶ βάλλε θυηλάς Il.9.219, cf. Aristarch. ap. Sch.adloc., Com.Adesp.7D. (ap. Phryn.PSp.74 B.); ἦ ῥα καὶ ἄρ γματα θῦσε θεοῖς, of a drink offering, Od.14.446, cf. 15.260; so ἔνθα δὲ πῦρ κήαντες ἐθύσαμεν (sc. τῶν τυρῶν) made an offering of cheese, 9.231; θ. ἀκρόθινα Pi.O.10(11).57; πέλανον, δεῖπνα, A.Pers.204, Eu.109; πυρούς, ναστούς, Ar.Av.565, 567: c. dat. rei, θ. τούτῳ ὅ τι ἔχοι ἕκαστος (with v.l. τοῦτο) Hdt.1.50.
2 sacrifice, slay a victim, [τῷ ἡλίῳ] θ. ἵππους (v.l. ἵπποισι) ib. 216; ταῦρον Pi.O.13.69; αὑτοῦ παῖδα A.Ag.1417, cf. S.El.532, etc.; ἱρά Hdt.1.59; ἱερεῖα Th.1.126, etc.; θ. θῦμα, θυσίαν, Pl.Plt.290e, R. 362c, etc.; θ. διαβατήρια, ἐπινίκια, etc., Plu.Luc.24, Pl.Smp.173a, etc.:—Pass., τὰ τεθυμένα = the flesh of the victim, X.HG4.3.14, etc.; τὰ τεθ. ἱερά ib.3.5.5; τὰ θυόμενα Id.Lac.15.3.
b simply, slaughter, Hdt.1.126, Ar.Lys.1062, LXX Is.22.13.
3 abs., offer sacrifice, Hdt.1.31.al., A.Ag.594, Fr.161.2, S.OC1159; τοῖσι θεοῖσι θ. Pherecr. 23, cf. Hdt.4.60, 8.138; θεῶν ἕνεκα Men.129.1.
4 celebrate with offerings or sacrifices, σῶστρα θ. Hdt.1.118; γενέθλια Pl.Alc.1.121c; Λύκαια, Ἡράκλεια X.An.1.2.10, D.19.86; ἐλευθέρια Henioch.5.10; γάμους Plu.Pomp.55.
5 c. dupl.acc., εὐαγγέλια θύειν ἑκατὸν βοῦς = sacrifice a hundred oxen for the good news, Ar.Eq.656.
6 Ἑστίᾳ θύειν, prov. of niggards, because sacrifices to Hestia admitted no one to share the offering, Theopomp.Com.28.
II Med., cause a victim to be offered, τῶν θυμάτων ὧν δεῖ θύεσθαι καὶ παρίστασθαι IG5(1).1390.65 (Andania, i B.C.), etc.: hence freq. abs., consult the gods, Hdt.7.189, E.Heracl.340; ἐπὶ Κρότωνα, ἐπὶ τῷ Πέρσῃ, i.e. on marching against…, Hdt.5.44, 9.10, cf. X.An.7.8.21; θύεσθαι ἐπ' ἐξόδῳ ib. 6.4.9; ὑπὲρ τῆς μονῆς ib.5.6.27: c. inf., θ. ἰέναι offer sacrifice [to learn] whether to go or not, ib.2.2.3; also ἐθυόμην εἰ βέλτιον εἴη ib.6.1.31 (so in Act., ἔθυε (v.l. ἐθύετο) τῷ Διί… πότερά οἱ λῷον καὶ ἄμεινον εἴη… ib.7.6.44); διαβατήρια θύεσθαι, as in Act., Th.5.54.
2 metaph., tear in pieces, of wild beasts, A.Ag.137 (lyr.). (Hence θυμός, cf. Skt. dhūmás, Lat. fumus 'smoke', θυμιάω, θύος, θυήλημα, τύφω, perhaps θεῖον (A), Lat. suffire; cf. sq.)

(B) [ῡ], aor. ἔθῡσα Call.Fr.82:—rage, seethe, ἄνεμος μὲν ἐπαύσατο λαίλαπι θύων Od.12.400; Ζέφυρος μεγάλῃ σὺν λαίλαπι θύων ib. 408, cf. Hes.Op.621, Th.874; of a swollen river, ὁ δ' ἐπέσσυτο οἴδματι θύων seething, Il.21.234; ὑψόσε θύων ib.324; of a wind-swept sea, ὁ δ' ἔστενεν οἴδματι θύων 23.230, cf. Hes.Th.109,131; of the wake of a ship, κῦμα δ' ὄπισθε πορφύρεον μέγα θῦε Od.13.85; δάπεδον δ' ἅπαν αἵματι θῦεν the ground seethed with blood, 11.420, 22.309; of persons, storm, rage, ἦ γὰρ ὅ γ' ὀλοιῇσι φρεσὶ θύει Il.1.342; ἔγχεϊ θῦεν 11.180; κασιγνήτα μένει θύοισα Pi.P.3.33; θύουσαν Ἅιδου μητέρα A.Ag. 1235; πυκνὰ δέ οἱ κραδίη ἔντοσθεν ἔθυεν A.R.3.755 (v.l. ἔθυιεν): c.inf., desire eagerly, ἐνισπεῖν ib.685; of a horse, Call.Fr.82; of a serpent, Nic.Th.129 (v.l. θυίῃσι). [ῡ always: for θύμενος [ῠ] is f.l. for σύμενος in Pratin.Lyr.1.4.] θυίω (q.v.) should perhaps be preferred in later Ep., and is cj. in Pi.l.c. (Cf. Lett. dusmas (pl.) 'anger', dusēt 'puff', 'pant', Lat. furo (fr. dhǔs-), θύελλα, θυίω, θυιάς (orig. madwoman); prob. cogn. with foreg.)

German (Pape)

[Seite 1228] vgl. θύνω u. θυνέω; θῦε, Od. 15, 222; θυετε, Eur. I. A. 1348; aber θύοντα mit kurzem υ Od. 15, 260, vgl. Hippon. Ath. IX, 370 c, s. zu Ende; θύσω, dor. θυσῶ, Theocr. 2, 33; perf. τέθυκα, mit kurzem υ, Ar. Lys. 1062; aor. pass. ἐτύθην, mit kurzem υ, Aesch. Ch. 240; sync. aor. med. θύμενος Pratin. bei Ath. XIV, 617 d; – 1) opfern; bei Hom. nur vom Verbrennen der ἀπαρχαί, bei den Att. auch vom Schlachten der Opferthiere, s. Lehrs Aristarch. ed. 2 p. 82; ἄργματα θῦσε θεοῖς Od. 14, 446; θεοῖσι δὲ θῦσαι ἀνώγει Il. 9, 219, wo darauf folgt ὁ δ' ἐν πυρὶ βάλλε θυηλάς, Od. 9, 231 πῦρ κείαντες ἐθύσαμεν, wo sie nur von dem Käse, den sie essen, den Göttern Etwas darbringen können, was Ath. V, 179 c ἀπαρχὰς τῶν βρωμάτων νέμειν τοῖς θεοῖς erkl.; Od. 15, 222 u. 260 ist von einer Libation auf dem Schiffe die Rede; – übh. opfern Pind. Ol. 11, 59. 13, 66; ἀποτρόποισι δαίμοσι θῦσαι πέλανον Aesch. Pers. 200; νυκτίσεμνα δεῖπν' ἐπ' ἐσχάρᾳ πυρὸς ἔθυον Eum. 109; Ἀργείοισιν εὔχεσθαι χρεών, θύειν τε λεί. βειν τε Suppl. 459; ἔθυσεν αὑτοῦ παῖδα Ag. 1391; καὶ τῆς τυθείσης νηλεῶς ὁμοσπόρου Ch. 240, wie τὴν σὴν ὅμαιμον θῦσαι θεοῖσιν Soph. El. 522; ξένους Eur. I. T. 278; übertr., schlachten, morden, ξίφει θύουσα θῆλυς ἄρσενας ib. 1332; ἀπαρχάς Ar. Ran. 1239; κριθάς, πυρούς, μελιττούτας Av. 565 ff.; δεκάτην 922; χοῖρον Ach. 758; übh. schlachten, δελφάκιον Lys. 1062; τῷ ἡλίῳ θύουσι ἵππους Her. 1, 216; ἱερεῖα Thuc. 1, 126 u. Folgde oft; τὰ μέγιστα θύματα Plat. Polit. 290 e; θυσίας Rep. IV, 419 u. öfter; Euthyph. 14 c οὐκοῦν τὸ θύειν δωρεῖσθαί ἐστι τοῖς θεοῖς. – Auch pass.; τεθυμένα ἱερά Xen. Hell. 3, 4, 4 u. sonst. – Selten c. gen., λιβανωτοῦ D. C. 56, 31. – Man bemerke noch εὐαγγέλια θύειν ἑκατὸν βοῦς Ar. Equ. 654, hundert Stiere für die glückliche Nachricht opfern; βασιλέως γενέθλια ἅπασα θύει καὶ ἑορτάζει ἡ Ἀσία, Asien feiert mit Opfern den Geburtstag des Königs, Plat. Alc. I, 121 c; γάμους θύειν Plut. Pomp. 55, διαβατήρια Lucull. 24, διαβατήρια θύεσθαι Thuc. 5, 54, σωτήρια, Opfer für die Rettung, Xen. An. 3, 2, 9, εὐχαριστήρια, Dankopfer, Pol. 5, 14, 8. – Med. opfern lassen, ein Opfer veranstalten; Ἀθηναίοις θυσαμένοις πρὸ τοῦ λοιμοῦ Plat. Conv. 201 d Rep. II, 378 a; bes. ein Opferthier schlachten lassen, um aus den Eingeweiden Kunde über den Ausgang einer Sache zu erhalten, ἐγένετο θυομένοισι τὰ σφάγια χρηστά Her. 9, 62, ἐθύετο καὶ καλλιερέετο 7, 167; θυομένῳ ἐπὶ Κρότωνα, in Beziehung auf den Marsch gegen Kroton, 5, 44 (vgl. Xen. An. 7, 8, 21); ἐπὶ τῷ Πέρσῃ 9, 10; ἐπ' ἐξόδῳ ἐθύετο Εενοφῶν, er opferte, um über den Ausfall eines Streifzuges Etwas zu erfahren, Xen. An. 6, 2, 9; ἐπὶ τούτοις ἐθύσαντο 3, 5, 18, wo Krüger viele Beispiele der Art, auch von περί τινος, beibringt; ὑπὲρ τῆς μονῆς 5, 6, 27; c. inf., ἐμοὶ θυομένῳ ἰέναι ἐπὶ βασιλέα οὐκ ἐγίγνετο τὰ ἱερά 2, 2, 3, wenn man nicht besser den inf. zu ἐγίγνετο τὰ ἱερά bezieht; mit indirekter Frage, ἐθυόμην, εἰ βέλτιον εἴη 5, 9, 31, vgl. 7, 2, 15, ich opferte, um zu erfahren, ob es besser sei. – 2) im praes. u. impf. von jeder heftigen, ungestümen Bewegung, daherstürmen, daherbrausen (vgl. θέω u. σεύω); vom brausenden Sturme, ἄνεμος λαίλαπι od. σὺν λαίλαπι θύων, Od. 12, 400. 408; ἀνέμων θύουσιν ἀῆται Hes. O. 619; Th. 875; von daherwogenden Fluthen u. Flüssen, ὁ δ' ἐπέσσυτο οἴδματι θύων Il. 21, 234; 23, 230; κῦμα δ' ὄπισθεν μέγα θῦε θαλάσσης Od. 13, 84; πόντος ἀπείριτος οἴδματι θύων Hes. Th. 109; δάπεδον αἵματι θῦεν, der Boden wogte, schäumte od. dampfte von Blut, Od. 11, 420. 22, 309. 24, 184. Auch von Menschen, in leidenschaftlicher Bewegung sein, rasen, toben; ἔγχεϊ θῦεν, er wüthete mit dem Speer in der Schlacht, Il. 11, 180. 16, 699; ἦ γὰρ ὅ γ' ὀλοῇσι φρεσὶ θύει, οὐδέ τι οἶδε νοῆσαι 1, 342; vom Zorn, κασιγνήταν μένει θύοισαν Pind. P. 3, 33. Von der Schlange, Nic. Th. 128; im sync. aor., θύμενος ἀν' ὄρεα Pratin. Ath. XIV, 617 d. Nach Hesych. auch = ἐνθουσιᾷν. – Der gemeinschaftliche Begriff beider Bdign scheint der des Auffahrens, Aufloderns zu sein. [In θύειν brauchen Eur. El. 1136 Cycl. 334 u. Ar. Ach. 758 das υ kurz, wie einige andere Komiker, Mein. Men. p. 254; Pind. scheint es in der ersten Bedeutung kurz, in der zweiten lang gebraucht zu haben; so ist auch in den abgeleiteten Wörtern, die den Begriff des Opferns ausdrücken, wie θυσία, θυηλή, das υ kurz; wo der Begriff der Bewegung vorherrscht, θυμός, θύνω ist es lang; in anderen schwankt die Quantität wie die Bdtg.]

French (Bailly abrégé)

1f. θύσω, ao. ἔθυσα, pf. τέθυκα Pass. ao. ἐτύθην, pf. τέθυμαι;
1 offrir un sacrifice aux dieux : θ. κριθάς, πυρούς offrir de l'orge, du froment ; φλόγα θύουσα καὶ καθαρμόν EUR allant offrir un holocauste expiatoire ; ou avec le dat. : θ. τούτῳ ὅ τι ἔχοι ἕκαστος HDT offrir un sacrifice avec ce que chacun pouvait avoir;
2 offrir une victime en sacrifice : τῷ ἡλίῳ ἵππους HDT sacrifier des chevaux au soleil ; παῖδα ESCHL sacrifier à qqn un enfant ; abs. égorger une victime pour un sacrifice ; Pass. τὰ θυόμενα XÉN, τὰ τεθυμένα XÉN les parties de la victime offertes en sacrifice (mais τὰ τεθυμένα ἱερά XÉN le sacrifice offert);
3 célébrer par un sacrifice : γενέθλια PLAT, Λυκαῖα XÉN, γάμους PLUT célébrer par un sacrifice un anniversaire, les fêtes d'Apollon, un mariage, etc.
4 consulter les dieux en leur offrant un sacrifice : πότερα ἄμεινον εἴη XÉN pour savoir lequel serait préférable;
Moy. θύομαι (pf. τέθυμαι);
1 offrir un sacrifice pour soi, sacrifier pour soi;
2 consulter les dieux en leur offrant un sacrifice : ἐπί τινι, ὑπέρ τινος au sujet de qch ; ἐπὶ Πέρσῃ HDT, ἐπὶ Κρότωνα HDT pour l'expédition contre la Perse, contre Crotone ; avec εἰ et l'opt. : εἰ βέλτιον ἦν XÉN pour savoir s'il était préférable;
3 p. ext. déchirer, mettre en pièces en parl. de bêtes sauvages;
NT: sacrifier, immoler, tuer, égorger.
Étymologie: R. Θυ, faire fumer, brûler = lat. fu dans fumus, cf. lat. suffire.
2seul. prés., impf. et ao. ἔθυσα;
s'élancer impétueusement, bondir, se précipiter avec fureur : ἔγχεϊ IL s'élancer avec une javeline.
Étymologie: R. Θυ, cf. θέω et θύνω.

Russian (Dvoretsky)

θύω:
I (fut. θύσω с ῡ, aor. ἔθῡσα, pf. τέθῠκα; pass.: aor. ἐτύθην с ῠ, pf. τέθῠμαι; в praes. и impf. ῡ или ῠ)
1 (тж. θ. θυσίας Lys., Plat.) совершать жертвоприношение, приносить жертву (у Hom. - только о бескровных) (θεοῖς Hom.);
2 приносить в жертву, сжигать на алтаре (ἄργματα θεοῖς Hom.; πέλανον Aesch.; πυρούς Arph.; τινὰ χθονίοις θεοῖς Plut.): (редко с dat.) θ. τούτῳ, ὅ τι ἔχοι ἕκαστος Her. совершать жертвоприношения тем, что каждый имеет, т. е. по своим возможностям; приносить в жертву (путем заклания и сожжения) (τῷ ἡλίῳ ἵππους - v.l. ἵπποισι Her.; τινὶ ταῦρον Pind.; αὑτοῦ παῖδα Aesch.): τὰ θυόμενα и τὰ τεθυμένα Xen., Arst. приносимые в жертву части животного;
3 преимущ. med. вопрошать богов или молиться богам путем жертвоприношения: θύεσθαι ἐπὶ τῇ ἐφόδῳ Xen. совершать жертвоприношение по случаю выступления в поход; θύεσθαι ἐπί τινα Xen. совершать жертвоприношение в связи с затеянным против кого-л. походом; θύεσθαι ὑπὲρ τῆς μονῆς Xen. совершать жертвоприношение в связи с решением остаться; ἐθύετο (v.l. ἔθυε) τῷ Διί, πότερά οἱ λῷον καὶ ἄμεινον εἴη Xen. (Ксенофонт) принес жертву Зевсу с целью узнать, что для него было бы самое лучшее; ἐμοὶ θυομένῳ ἰέναι ἐπὶ βασιλέα, οὐκ ἐγίγνετο τὰ ἱερά Xen. когда я совершал жертвоприношение (чтобы узнать мнение богов) насчет похода против (персидского) царя, внутренности жертвенных животных не дали благоприятного ответа;
4 справлять, совершая жертвоприношения, праздновать жертвоприношением (σῶστρα Her. или σωτήρια Xen.; γενέθλια Plat.; Λυκαῖα Xen.; γάμους Plut.): εὐχαριστήρια θ. Polyb. приносить благодарственную жертву; εὐαγγέλια θ. ἑκατὸν βοῦς τῇ θεῷ Arph. за счастливую весть принести в жертву богине сто быков;
5 закалывать, зарезывать, убивать (τὰ αἰπόλια καὶ τὰς ποίμνας Her.; δελφάκιον Arph.; θῦσαι καὶ ἀπολέσαι NT);
6 (о хищных животных), разрывать на части, растерзывать, (μογερὰν πτάκα Aesch.).
II (ῡ) (только praes., impf. ἔθῡον - эп. θῦον и aor. ἔθῡσα) бурно устремляться, бушевать, неистовствовать: ἄνεμος (σὺν) λαίλαπι θύων Hom. ураганом бушующий ветер; ὁ (πόντος) ἔστενεν, οἴδματι θύων Hom. море застонало, высоко вздымаясь; δάπεδον ἅπαν αἵματι θῦεν Hom. вся земля была залита потоками крови; ἔγχεϊ θῦεν Hom. (Агамемнон) бешено действовал копьем; ὀλοῇσι φρεσὶ θ. Hom. потеряв рассудок, безумствовать.

Greek (Liddell-Scott)

θύω: ῡ (Α), Ὅμ., κλ.: παρατατ. ἔθυον, Ἐπικ. θῦον Ὀδ. Ο. 222, Ἰων. θύεσκον Ἱππῶν. 28: μέλλ. θύσω ῡ Εὐρ., Πλάτ., κ. ἀλλ., Δωρ. θυσῶ Θεόκρ. 2. 33: ἀόρ. ἔθῡσα Ὀδ., Ἀττ., Ἐπικ. θῦσα Ὀδ. Ξ. 446: πρκμ. τέθῠκα Ἀριστοφ. Λυσ. 1062, Πλάτ., πρβλ. Δράκοντα 46. 26., 87. 25. ― Μέσ., μέλλ. θύσομαι Εὐρ. Ἡρακλ. 310 (ἀλλ’ ὡς Παθ., Ἡρόδ. 7. 197): ἀόρ. ἐθυσάμην Ἡρόδ., Ἀττ. ― Παθ., μέλλ. τῠθήσομαι Διόδ. 16. 91: ἀόρ. ἐτύθην ῠ Ἡρόδ. 1. 216, Αἰσχύλ. Χο. 242: πρκμ. τέθῠμαι Αἰσχύλ. Εὐμ. 341, Ἀριστοφ. Ὄρν. 1034, Ξεν., ἀλλὰ μετὰ σημασ. μέσ., ὁ αὐτ. ἐν Ἑλ. 5. 1, 18· καὶ οὕτως ὑπερσ. ἐτέθῠτο αὐτόθι 3. 1, 23. ― (Περὶ τῆς ῥίζης ἴδε θύω Β). ῡ ἀείποτε ἐν μέλλ. καὶ ἀορ., ῠ ἐν τῷ ἐνεργ. καὶ παθητ. πρκμ. καὶ παθητ. ἀορ.· ῡ μακρὸν ὡσαύτως ἐν τῷ ἐνεστῶτι καὶ παρατατικῷ, πλὴν τῶν τρισυλλάβων πτώσεων τῆς μετοχ., θῠοντα Ὀδ. Ο. 260· θῠοντες Ὁμ. Ὕμν. εἰς Ἀπόλλ. 491· θῠοντι Θεόκρ. 4. 21. ― Ἀκολούθως ἔχομεν ὀλίγας ἄλλας ἐξαιρέσεις: θῠεσκε Ἱππῶναξ 28· ἔθῠε, θῠων Πίνδ. Ο. 10 (11). 69., 19. 98· θῠειν, ἐν τέλει στίχου, Εὐρ. Ἠλ. 1141, Κύκλ. 334, Ἀριστοφ. Ἀχ. 792 (ἐν τῷ στόματι ξένου)· θῠεις, θῠω Στράβων παρ’ Ἀθην. 382Ε. Ι. προσφέρω μέρος τροφῆς ὡς ἀπαρχὴν εἰς τοὺς θεούς, (τὸ θύειν δωρεῖσθαί ἐστι τοῖς θεοῖς Πλάτ. Εὐθύφρ. 14C)· θεοῖσι δὲ θῦσαι ἀνώγει Πάτροκλον..., ὁ δ’ ἐν πυρὶ βάλλε θυηλὰς Ἰλ. Ι. 219 (ἔνθα ὁ Ἀρίσταρχ. σημειώνει ὅτι ὁ Ὅμ. μετεχειρίζετο τὴν λέξιν μόνον ἐπὶ τῆς σημασ. τοῦ προσφέρω ἢ καίω, οὐδέποτε δὲ ὡς = τῷ σφάξαι, πρὸς θυσίαν)· ἦ ῥα καὶ ἄργματα θῦσε θεοῖς, ἐπὶ σπουδῆς, Ὀδ. Ξ. 446, πρβλ. Ο. 260· οὕτως, ἔνθα δὲ πῦρ κήοντες ἐθύσαμεν (ἐνν. τῶν τυρῶν), ἐτελέσαμεν προσφορὰν τυροῦ, Ι. 213, πρβλ. μάλιστα Ἀθήν. 179Β κἑξ.: - οὕτω, θ. ἀκρόθινα Πίνδ. Ο. 10 (11). 70· πέλανον, δεῖπνα Αἰσχύλ: Πέρσ. 204, Εὐμ. 109· κριθάς, πυρούς, μελιτούττας Ἀριστοφ. Ὄρν. 565 κἑξ.· παρ’ Ἡροδ. μετὰ δοτ. πράγμ., θ. τούτω ὅ τι ἔχοι ἕκαστος 1. 50· οὕτω, θ. ἵπποισι (διάφ. γραφ. ἀντὶ ἵππους) 1. 216. 2) προσφέρω θυσίαν, δηλ. σφάζων θῦμά τι, τῷ Ἡλίῳ θ. ἵππους (διάφ. γραφ. ἵπποισι) Ἡρόδ. 1. 216· ταῦρον Πίνδ. Ο. 13. 96· αὐτοῦ παῖδα Αἰσχύλ. Ἀγ. 1417, πρβλ. Σοφ. Ἠλ. 532, κτλ.· ἱρὰ Ἡρόδ. 1. 59· ἱερεῖα Θουκ. 1. 126, κτλ.· θ. θύματα, θυσίας, διαβατήρια, ἐπινίκια, ζωάγρια, ἴδε ἐν λ.: - καὶ ἁπλῶς, σφάζω, ἀποκτείνω, Ἡρόδ. 1. 126, Ἀριστοφ. Λυσ. 1061. - Παθ., τὰ τεθυμένα, ἡ σὰρξ τοῦ θύματος, Ξεν. Ἑλλ. 4. 3, 14. κτλ.· τὰ τεθ. ἱερὰ αὐτόθι 3. 5, 5· τὰ θυόμενα ὁ αὐτ. ἐν Λακ. 15, 3. 3) ἀπόλ., θυσιάζω, προσφέρω θυσίας, Ἡρόδ. 1. 31, κ. ἀλλ., Αἰσχύλ. Ἀγ. 594, Ἀποσπ. 156, Σοφ. Ο. Κ. 1159· τοῖσι θεοῖσι θ. Φερεκρ. ἐν «Αὐτομάτῳ» 1, πρβλ. Ἡρόδ. 4. 60., 8. 138 θεῶν ἕνεκα Μένανδ. ἐν «Δυσκόλῳ» 3. 4) ἑορτάζω διὰ προσφορῶν ἢ θυσιῶν, μετ’ αἰτ., σῶστρα θ. Ἡρόδ. 1. 118· γενέθλια Πλάτ. Ἀλκ. 1. 121C· Λύκαια, Ἡράκλεια Ξεν. Ἀν. 1. 2, 10, Δημ. 368. 11· ἐλευθέρια Ἡνίοχ. ἐν Ἀδήλ. 1. 10· γάμους Πλούτ. Πομπ. 55. 5) μετὰ διπλ. αἰτ., εὐαγγέλια θ. ἑκατὸν βοῦς, θυσιάζω 100 βοῦς ἐπὶ τῇ καλῇ ἀγγελίᾳ, Ἀριστοφ. Ἱππ. 656. 6) Ἑστίᾳ θύειν, παροιμ. ἐπὶ φιλαργύρων, διότι οὐδεὶς ἠδύνατο νὰ συμμετάσχῃ τῶν θυμάτων τῶν εἰς τὴν Ἑστίαν προσφερομένων, Θεόπομπ. Κωμ. ἐν Καπ. 4. ΙΙ. Μέσ., κάμνω ὥστε νὰ θυσιασθῇ ἢ διατάττω νὰ θυσιασθῇ θῦμά τι ἵνα λάβω μαντείαν, ἑπομένως, = λαμβάνω μαντείαν, μαντεύομαι, Ἡρόδ. 7. 167, 189, πρβλ. Αἰσχύλ. Ἀγ. 137, Εὐρ. Ἡρακλ. 340· ἐπὶ Πέρσῃ, ἐπὶ Κρότωνα, δηλ. περὶ ἐκστρατείας ἐναντίον..., Ἡρόδ. 5. 44., 9. 10, πρβλ. Ξεν. Ἀν. 7. 8, 21: - σπαν. μετ’ ἀπαρ., θύομαι ἰέναι, συμβουλεύομαι τὰ ἱερὰ ἂν πρέπει νὰ ἀπέλθω ἢ οὐχί, Ξεν. Ἀν. 2. 2, 3· οὕτω, θύεσθαι ἐπ’ ἐξόδῳ αὐτόθι 6. 4, 9· ὑπὲρ τῆς μονῆς αὐτόθι 5. 6, 27· ἐθυόμην εἰ βέλτιον ἦν, προσέφερον θυσίας ὅπως μάθω ἂν..., αὐτόθι 5. 9, 31 (οὕτως ἐν τῷ ἐνεργ., ἔθυε τῷ Διΐ.., πότερα ἄμεινον εἴη..., αὐτόθι 7. 6, 44)· διαβατήρια θύεσθαι, ὡς ἐν τῷ ἐνεργ., Θουκ. 5. 54: - μεταφ., κατασπαράττω, ἐπὶ ἀγρίων ζῴων, Αἰσχύλ. Ἀγ. 137.

English (Autenrieth)

part. θύοντα, but ipf. θῦε, aor. ἔθῦσα: offer as burnt offering, Od. 14.446, Od. 15.260. (See cut.)
rage; of men, and of winds, waves, torrents, ‘surging,’ Il. 21.234 ; δάπεδον δ' ἅπαν αἵματι θῦεν, ‘reeked,’ ‘swam' with blood, Od. 11.420.

English (Slater)

θῠω
   1 sacrifice τὰν πολέμοιο δόσιν ἀκρόθινα διελὼν ἔθυε (O. 10.57) “καὶ Δαμαίῳ μιν θύων ταῦρον ἀργάεντα πατρὶ δεῖξον” (O. 13.69) ]θυόντων (Pae. 3.96) θύεται γὰρ ἀγλαᾶς ὑπὲρ Πανελλάδος (Pae. 6.62) Ἀλαλά ᾇ θύεται ἄνδρες ὑπὲρ πόλιος τὸν ἱρόθυτον θάνατον (τὸν ἱρ. θαν. secl. Sternbach) fr. 78. 2. πάντα θύειν ἑκατόν fr. 170. met., test., Philod., de Musica 4, p. 89. 10 K.: καὶ τὸν Πίνδαρον οὕτω νομίζειν, ὅτ' ἔφη θύσων πο[εῖς]θαι διθύραμβον (supp. von Arnim) Snell Pindaro verba θύσων διθύραμβον tribuit fr. 86a, cf. Kallim., fr. 494 Pf.
θῡω, v. θυίω.

Spanish

ofrecer, presentar como ofrenda, sacrificar

English (Strong)

a primary verb; properly, to rush (breathe hard, blow, smoke), i.e. (by implication) to sacrifice (properly, by fire, but genitive case); by extension to immolate (slaughter for any purpose): kill, (do) sacrifice, slay.

English (Thayer)

imperfect ἔθυον; 1st aorist ἔθυσα; passive, present infinitive θύεσθαι; perfect participle τεθυμενος; 1st aorist ἐτύθην ( bez elz ἐθυθην, cf. Winer's Grammar, § 5,1d. 12); (from Homer down); the Sept. mostly for זָבַח, also for שָׁחַט, to slay;
1. to sacrifice, immolate: absolutely, τίνι, the dative of person (in honor of one), τίνι τί, to slay, kill: absolutely, τί, τό πάσχα, the paschal lamb, to slaughter: absolutely, τινα, 1 Maccabees 7:19.

Greek Monolingual

(I)
(ΑΜ θύω)
προσφέρω θυσία, θυσιάζω
νεοελλ.
μτφ.
1. καταστρέφω, αφανίζω, εξοντώνω
2. φρ. α) «θύω στον Βάκχο» — μεθώ, πίνω υπερβολικά
β) «θύω στην Αφροδίτη» — παραδίδομαι σε σαρκικές απολαύσεις
γ) «θύω και απολλύω»
i. κάνω μεγάλες καταστροφές
ii. παρεκτρέπομαι σε μεγάλο βαθμό
αρχ.
1. προσφέρω μέρος των καρπών ή γενικώς των τροφίμων ως απαρχή στους θεούς
2. σκοτώνω, σφάζω
3. γιορτάζω κάτι με προσφορές, με θυσίες στους θεούς
4. μέσ. θύομαι
(για άγρια θηρία) κατασπαράσσω
5. μέσ. α) τελώ θυσία
β) εορτάζω με θυσίες («τὰ διαβατήρια θυομένοις», Θουκ.)
γ) μαντεύω με εξέταση των σπλάχνων του θύματος
6. φρ. «θύομαι ἐπί τινι ἢ ἐπί τι(να)» — ζητώ να λάβω μαντεία για κάτι (α. «θυομένω ἐπί Κρότωνα» — ενώ θυσίαζε ζητώντας να λάβει μαντεία για την εκστρατεία κατά του Κρότωνος, Ηρόδ.
β. «έθύετο έπ' έξόδω» — ζητούσε να λάβει μαντεία προκειμένου να εξέλθει, Ξεν.)
7. (το ουδ. πληθ. μτχ. ενεστ. και παθ. παρακμ. ως ουσ.) τὰ θυόμενα και τὰ τεθυμένα (ενν. Ιερά)
οι σάρκες των θυμάτων.
[ΕΤΥΜΟΛ. Ανάγεται στη μηδενισμένη βαθμίδα dhw- της ΙΕ ρίζας dheu- «διασκορπίζω, στροβιλίζω» και συνδέεται με το λατ. suf-fio «υποκαίω, θυμιώ» (< dhw- + παρέκταση -i-). Στα παρ. του θύω (I) εμφανίζονται επί πλέον δύο παρεκτεταμένα θέματα, ένα σιγμόληκτο (πρβλ. θυσμικός) και ένα ερρινόληκτο (πρβλ. θυμιάω/-ώ) που αντιστοιχεί στο θ. του λατ. fumus, του αρχ. ινδ. dhūma- και του αρχ. σλαβ. dymŭ, όλα με τη σημασία «καπνός». Το ρ. θύω (I) θα πρέπει να σήμαινε αρχικά «καπνίζω, παράγω καπνό» και συγγενείς τ. με τη σημασία αυτή απαντούν σε πολλές ΙΕ γλώσσες. Θρησκευτικού χαρακτήρα σημασίες το ρ. προσέλαβε μόνο στην Ελληνική. Για τη σχέση του με το θύω (ΙΙ) βλ. το τελευταίο.
ΠΑΡ. θύμα, θυμιώ, θυσία, θύτης
αρχ.
θυηλή, θυμέλη, θύον, θύος, θυσμικός, θυστάς, θύστας, θυστήριος, θύστρα, θυτήρ.
ΣΥΝΘ. αρχ. αναθύω, αντεπιθύω, αντιθύω, αποθύω, εκθύω, ενθύω, επιθύω, καταθύω, μεταθύω, προθύω, συγκαταθύω, συνθύω.
(II)
θύω (Α)
1. (για πνοή ανέμου και για υδάτινο, θαλάσσιο ή ποτάμιο ρεύμα)
κινούμαι βίαια, τρέχω ορμητικά (α. «Ζέφυρος μεγάλη σὺν λαίλαπι θύων», Ομ. Οδ.
β. «ἔνθορε μέσσῳ κρημνοῦ ἀπαΐξας, ὁ δ' ἐπέσσυτο οἴδματι θύων» — χυμώντας απ' την όχθη πήδησε στού ποταμού το μέσο, κι αυτός όρμησε τρέχοντας με κύμα φουσκωμένο, Ομ. Ιλ.)
2. μαίνομαι, είμαι μανιασμένος, βράζω («θύουσαν Ἅιδου μητέρα», Αισχύλ.)
3. (με απαρμφ.) επιθυμώ σφοδρά («θύω ἐνισπεῖν», Απολλ. Ρόδ.).
[ΕΤΥΜΟΛ. Ο παράλλ. τ. του ενεστ. θύνω (< θύ-νF-ω, και ο πρτ. εθύνεον < ε-θυνεF-ον) μπορεί να θεωρηθεί αντίστοιχος του αρχ. ινδ. dhū-no-ti «σείω», οπότε το ρ. θα μπορούσε να αναχθεί στη μηδενισμένη βαθμίδα dhw- της ΙΕ ρίζας dheu- «διασκορπίζω, στροβιλίζω». Ο άλλος παράλληλος τ. του ενεστ. θυίω (< θυσ-γω) προέρχεται από παρεκτεταμένο θ. θυσ- που εμφανίζεται και σε ορισμένα παρ. (βλ. κατωτέρω) και συνδέεται πιθ. με το λατ. furo «μαίνομαι». Η ύπαρξη παρ. με θ. σιγμόληκτο (πρβλ. θυστάς) και ερρινόληκτο (πρβλ. θύνος) και η πιθ. αναγωγή του ρ. στη μηδενισμένη βαθμίδα dhw- της ΙΕ ρίζας dheu-, χαρακτηριστικά και του θύω (I), καθώς και ορισμένοι τ. που μπορούν να θεωρηθούν παρ. είτε του ενός ρ. είτε του άλλου (πρβλ. θυστάς, θυστήριος), αποτελούν ενδείξεις ότι το θύω (I) και (ΙΙ) συνέπιπταν αρχικά σε ένα και μόνο ρήμα, που στη συνέχεια διασπάστηκε και διαφοροποιήθηκε μορφολογικά και σημασιολογικά. Η διαφοροποίηση αυτή, ωστόσο, παρουσιάζει αρκετά δυσερμήνευτα σημεία, έτσι ώστε κανένα συμπέρασμα δεν μπορεί να εξαχθεί με βεβαιότητα.
ΠΑΡ. θύελλα
αρχ.
θυία, θυ(ι)άς, Θυῖος, θύνος, θύσις, θυστάς, θυστήριος, θυώ, Θυώνη.
ΣΥΝΘ. αναθύω, επιθύω, υπερθύω].

Greek Monotonic

θύω: (Α), Επικ. παρατ. θῦον· μέλ. θύσω [ῡ], Δωρ. θυσῶ, αόρ. αʹ ἔθῡσα, Επικ. θῦσα, παρακ. τέθῠκα· Μέσ., μέλ. θύσομαι, επίσης με Παθ. σημασία· αόρ. αʹ ἐθυσάμην· Παθ., αόρ. βʹ ἐτύθην [ῐ], παρακ. τέθῠμαι, χρησιμ. επίσης με Μέσ. σημασία·
I. 1. Ενεργ., προσφέρω μέρος γεύματος στο θεό, σε Όμηρ. (ο οποίος χρησιμ. τη λέξη μόνο με τη σημασία της προσφοράς ή της καύσης, ποτε = σφάξαι, σφαγιάζω προς θυσία) θύω πέλανον, δεῖπνα, σε Αισχύλ.· κριθάς, πυρούς, σε Αριστοφ.·
2. θυσιάζω, μέσω της σφαγής θύματος, τῷ ἡλίῳ θύω ἵππους, σε Ηρόδ.· θύω αὑτοῦ παῖδα, σε Αισχύλ.· ἱερεῖα, σε Θουκ.· επίσης κοινώς, σφαγιάζω, σφάζω, φονεύεω, σκοτώνω, σε Ηρόδ.· Παθ., τὰ τεθυμένα, η σάρκα του θύματος, σε Ξεν.
3. απολ., θυσιάζω, προσφέρω θυσία, σε Ηρόδ., Αισχύλ., κ.λπ.
4. γιορτάζω με προσφορές ή θυσίες, με αιτ., σε Ηρόδ., Ξεν.
5. με διπλή αιτ., εὐαγγέλια θύω ἑκατὸν βοῦς, θυσιάζω εκατό βόδια για να γιορτάσω τα χαρμόσυνα νέα, σε Αριστοφ.
II. Μέσ., προκαλώ θυσία, σφαγιάζω θύμα, και επομένως εκλαμβάνω τους οιωνούς, σε Ηρόδ., Αισχύλ., κ.λπ.· σπάνια με απαρ., θύομαι ἰέναι, συμβουλεύομαι τους οιωνούς για να φύγω, για να ξέρω αν θα φύγω ή όχι, σε Ξεν.· επίσης, θύεσθαι ἐπ' ἐξόδῳ, στον ίδ.· μεταφ., σχίζω σε κομμάτια, κομματιάζω, ξεσχίζω, σε Αισχύλ.
• θύω: (Β), μέλ. -σω, όπως το θύνω, σπεύδω εμπρός, λέγεται για τον ορμητικό άνεμο, σε Ομήρ. Οδ.· λέγεται για φουσκωμένο ποτάμι, σε Ομήρ. Ιλ.· λέγεται για τη θάλασσα, σε Ομήρ. Οδ.· δάπεδον αἵματι θῦεν, το έδαφος «έβραζε» από το αίμα, στον ίδ.· γενικά, μαίνομαι, οργίζομαι, σε Ομήρ. Ιλ., Αισχύλ.

Frisk Etymological English

1.
Grammatical information: v.
Meaning: rush in, sethe, storm, rage (Il.)
Other forms: also θυίω (Hom., h. Merc. 560; cf. Chantraine Gramm. hom. 1, 51 and 372), θύνω (Il.), ipf. also ε᾽θύνεον (Hes.), aor. ἔθυσα (Call. Fr. 82),
Compounds: rarely with prefix, ἀνα-, ὑπερ-,
Derivatives: θυ(ι)άς, -άδος f. "the storming one", thyiade, Bacchante (A., Tim.), also θυῖα f. (Str. 10, 3, 10 [and S. Ant. 1151, lyr.?]; cf. Fraenkel Nom. ag. 1, 95); Θυῖα n. name of a Dionysos-feast in Elis (Paus. 6, 26, 1), Θυιος name of a Thessal. and Boeotian month (inscr.); Θυώνη surn. of Semele (h. Hom., Sapph., Pi.); also θύστα θυῖα and θυστάδες νύμφαι τινές, αἱ ἔνθεοι, καὶ Βάκχαι H.; Θυστήριος surn. of Bakchos (EM); θῦνος πόλεμος, ὁρμή, δρόμος H. (from θύνω; not = Skt. ptc. dhūna-); θῦσις (Pl. Kra. 419e as explanation of θυμός). Deverbat.: θυάω be rutty, of swines (Arist.; after βακχάω, μαργάω a. o.; s. Schwyzer 726 n. 2). Unclear θυωθείς μανείς, ὁρμήσας H. - On θύελλα and θύσθλα s. v. Here also θυάκται m. pl. (Troizen IIa), if = mystae sive thiasotae; cf Fraenkel Nom. ag. 1, 174; DELG refers this to θύω 2.
Origin: XX [etym. unknown]
Etymology: θύνω has been analysed as *θύ-νϜ-ω (with ἐθύνεον < *ἐ-θύ-νεϜ-ον), an old νυ-present and identified with Skt. dhū-nó-ti schütteln (Schwyzer 696 a. n. 2). But I don't see what schütteln has to do with our verb. - For θυστάδες, θύσθλα one posited a stem θυσ-, which has also been posited for θυίω, if from *θύσ-ι̯ω (Schulze Q. 313 n. 5, Fraenkel Nom. ag. 2, 37; diff. J. Schmidt KZ 27, 294f.; s. also Schwyzer 686 ε). It is however not certain that this supposed *θυσ- has anything to do with our verb. This *θυσ- has been connected with Lat. fur-ō, -ere, s. W.-Hofmann s. v., where also other interpretations are given; we can therefore better leave furo on itself. See also 2. θύω. - The hesitation between θύω 1 and θύω 2 shows how uncertain the interpretation is. I wonder whether *θυσ- is not of foreign origin. Note rare forms or meanings as θύστα, θυτάδες, θυάω. Pok. 261ff. gives anenormous amount of forms and meanings, but no close parallel for the meaning of θύω 1. In the present situation, without further research, nothing can be said.
2.
Grammatical information: v.
Meaning: offer by burning, sacrifice, slaughter (Il.); in LSJ θύω Α.
Other forms: fut. θύσω, aor. θῦσαι (Il.), τυθῆναι (Hdt.), perf. τέθυκα, τέθυμαι (Att.),
Compounds: often with prefix, e. g. ἐκ-, κατα-, προ-, συν-,
Derivatives: Derivations partly show the older meaning smoke, incense (s. below): 1. θῦμα offer (IA etc.); 2. ἔκ-, πρό-θυσις from ἐκ-, προ-θύω (late); 3. θυσία s. below on θύτης; 4. θύος n. with θυέστης a. o. incense, s. v.; 5. θύον life-tree, s. v.; 6. θυητά n. pl. incense (Aret.; on the formation cf. θυηλη s.v.); 7. θυ(ε)ία f. strong smelling ceder, thuya with θυῖον n. resin (Thphr.); formation unclear; to θύος (s. v.)? 8. θύτης m. offerer (hell.; ἐκ-θύτης from ἐκ-θύω E.); θύτας (Thess.), with θυτεῖον offerplace (Aeschin.), θυτικός belonging to an offer (hell., directly from θύω), θυσία offer, offerfeast (h. Cer.; cf. Fraenkel Nom. ag. 1, 224, Porzig Satzinhalte 200); from there θυσιάζω offer with θυσίασμα, -αστήριος, -ον; 9. θυτήρ m. id. (trag.) with θυτήριον sacrificial animal (E.), also altar, name of the constellation Ara (Arat.; Scherer Gestirnnamen 192); 10. θύστας ὁ ἱερεὺς παρὰ Κρησί H., f. θυστάς, -άδος belonging to the sacrifice (A., S.; Fraenkel Nom. ag. 1, 182; 2, 37, E. Kretschmer Glotta 18, 85); 11. θύστρα n. = θύματα (Kos); 12. θυ<σ>τηρίοις θυμιατηρίοις H.; 13. θυσμικός regarding the sacrifice (ἔτος; Paros, Tenos); the -σ- in the last words hardly with Schulze Q. 320 n. 1 and Fraenkel l. c. from the σ-stem in θύος, but rather with Solmsen KZ 29, 114 analogical [to what?] (cf. μύστης a. o.). - With λ-, resp. μ-suffix in θυηλη, θυμός, θύμον, [not in θυμάλωψ], s. vv.; with μελ-suffix (Frisk Eranos 41, 51) θυμέλη hearth, altar (trag.; not with Aly Glotta 5, 60ff. prop. "practice-ground" from 1. θύω storm) with θυμελικός.
Origin: XX [etym. unknown]
Etymology: The regular stemformation of θύω will be the resultof inner-Greek adjustment. The original paradigma can no longer be reconstructed. As the nearest parallel is given Lat. suf-fiō, -īre incense, explained from *-dhu̯-ii̯ō, which is of course very far away. - It is often supposed that 1. θύω and 2. θύω were originally identical, but this is far from clear; one assumes a development like stieben, stäuben, wirbeln, stürmen, rauchen v. t., but this can well be wrong . The different languages show a mass of formations and meanings which can no longer be interpreted, see Pok. 261-267, (268-271). - S. further τύφω. θάνατος, θολός, ἀθύρω have nothing to do with our verb.- P. Pagot, RPh LXXV (2001) 144 connects Hitt. tuhhae pant, sigh from *dʰ(e)uh₂-, which is however very far as regards the meaning.

Middle Liddell

1
I. Act. to offer part of a meal to the gods, Hom. (who used the word only in the sense of offering or burning, never = σφάξαι, to slaughter for sacrifice); θ. πέλανον, δεῖπνα Aesch.; κριθάς, πυρούς Ar.
2. to sacrifice, i. e. by slaying a victim, τῶι ἡλίωι θ. ἵππους Hdt.; θ. αὑτοῦ παῖδα Aesch.; ἱερεῖα Thuc.:—also simply, to slaughter, slay, Hdt.:—Pass., τὰ τεθυμένα the flesh of the victim, Xen.
3. absol. to sacrifice, offer sacrifices, Hdt., Aesch., etc.
4. to celebrate with offerings or sacrifices, c. acc., Hdt., Xen.
5. c. dupl. acc., εὐαγγέλια θ. ἑκατὸν βοῦς το sacrifice a hundred oxen for the good news, Ar.
II. Mid. to cause to be offered, to have a victim slain, and so to take the auspices, Hdt., Aesch., etc.:—rarely c. inf., θύομαι ἰέναι I consult the auspices about going, to know whether I may go or not, Xen.; so, θύεσθαι ἐπ' ἐξόδωι Xen.:—metaph. to tear in pieces, Aesch.
2 like θύνω
to rush on or along, of a rushing wind, Od.; of a swollen river, Il.; of the sea, Od.; δάπεδον αἵματι θῦεν the ground boiled with blood, Od.:—generally, to storm, rage, Il., Aesch.

Frisk Etymology German

θύω: 1.
{thú̄ō}
Forms: (ep. poet. seit Il.), auch θυίω (Hom., h. Merc. 560; vgl. Chantraine Gramm. hom. 1, 51 und 372), θύ̄νω (ep. poet. seit Il.), Ipf. auch ἐθύνεον (Hes.), Aor. ἔθυσα (Kall. Fr. 82),
Grammar: v.
Meaning: einherstürmen, brausen, stürmen, toben.
Composita: vereinzelt mit Präfix, ἀνα-, ὑπερ-,
Derivative: Ableitungen: θυ(ι)άς, -άδος f. "die Stürmende", Thyiade, Bakchantin (A., Tim. u. a.), auch θυῖα f. (Str. 10, 3, 10 [und S. Ant. 1151, lyr.?]; vgl. Fraenkel Nom. ag. 1, 95); Θυῖα n. N. eines Dionysosfestes in Elis (Paus. 6, 26, 1), Θυιος N. eines thessal. und böotischen Monats (Inschr.); Θυώνη Bein. der Semele (h. Hom., Sapph., Pi. usw.); auch θύστα· θυῖα und θυστάδες· νύμφαι τινές, αἱ ἔνθεοι, καὶ Βάκχαι H.; Θυστήριος Bein. des Bakchos (EM); θῦνος· πόλεμος, ὁρμή, δρόμος H. (von θύνω; nicht = aind. Ptz. dhūna-); θῦσις (Pl. Kra. 419e als Erklärung von θυμός). Deverbativa: θυάω in Brunst sein, von Schweinen (Arist.; nach βακχάω, μαργάω u. a.; s. Schwyzer 726 A. 2), θυωθείς· μανείς, ὁρμήσας H. — Zu θύελλα und θύσθλα s. bes. Hierher noch θυάκται m. pl. (Troizen II^a), wenn = mystae sive thiasotae; zu den Vorbildern Fraenkel Nom. ag. 1, 174.
Etymology: Es liegt nahe, θύ̄νω aus *θύνϝω (mit ἐθύνεον aus *ἐθύνεϝον) als altes νυ-Präsens mit aind. dhū̆-nó-ti schütteln zu identifizieren (Schwyzer 696 u. A. 2 m. Lit., 698). Die abgeleiteten θυστάδες, θύσθλα u. a. lassen indessen auf einen Stamm θυσ- schließen, der auch in θυίω, wenn aus *θύσι̯ω, vorliegen kann (Schulze Q. 313 A. 5, Fraenkel Nom. ag. 2, 37; anders J. Schmidt KZ 27, 294f.; s. auch Schwyzer 686 ε), wobei Anschluß an lat. fur-ō, -ere möglich ist, s. W.-Hofmann s. v., wo auch andere Auffassungen über furō referiert sind. Weiteres s. 2. θύω.
Page 1,697-698
2.
{thúō}
Forms: Fut. θύσω, Aor. θῦσαι (seit Il.), τυθῆναι (Hdt. usw.), Perf. τέθυκα, τέθυμαι (att.),
Grammar: v.
Meaning: ‘ein Rauch- oder Brandopfer darbringen, opfern im allg.’.
Composita: oft mit Präfix, z. B. ἐκ-, κατα-, προ-, συν-,
Derivative: Zahlreiche Ableitungen, die z. T. auf die ältere Bedeutung rauchen, räuchern zurückgehen (vgl. dazu unten): 1. θῦμα Opfer (ion. att. usw.); 2. ἔκ-, πρόθυσις von ἐκ-, προθύω (spät); 3. θυσία s. unten zu θύτης; 4. θύος n. mit θυέστης u. a. Räucherwerk, s. bes.; 5. θύον Lebensbaum, s. bes.; 6. θυητά n. pl. Räucherwerk (Aret.; zur Bildung vgl. θυηλή); 7. θυ(ε)ία f. starkriechende Zederart, Thuya mit θυῖον n. Baumharz (Thphr.); Bildung mehrdeutig; zu θύος (s. d.)? 8. θύτης m. Opferer (hell. u. spät; ἐκθύτης von ἐκθύω E. u. a.); θύτας (thess.), mit θυτεῖον Opferplatz (Aeschin.), θυτικός zum Opfer gehörig (hell. u. spät, auch auf θύω beziehbar), θυσία Opfer, Opferfest (seit h. Cer.; vgl. Fraenkel Nom. ag. 1, 224, Porzig Satzinhalte 200); davon θυσιάζω opfern mit θυσίασμα, -αστήριος, -ον; 9. θυτήρ m. ib. (Trag. u. a.) mit θυτήριον Opfertier (E.), auch Opferaltar, N. des Sternbildes Ara (Arat.; Scherer Gestirnnamen 192); 10. θύστας· ὁ ἱερεὺς παρὰ Κρησί H., f. θυστάς, -άδος zum Opfer gehörig (A., S.; Fraenkel Nom. ag. 1, 182; 2, 37, E. Kretschmer Glotta 18, 85); 11. θύστρα n. = θύματα (Kos); 12. θυ<σ>τηρίοις· θυμιατηρίοις H.; 13. θυσμικός auf das Opfer bezüglich (ἔτος; Paros, Tenos); das -σ- der letztgenannten Wörter schwerlich mit Schulze Q. 320 A. 1 und Fraenkel a. a. O. vom σ-Stamm in θύος, sondern vielmehr mit Solmsen KZ 29, 114 analogisch (vgl. μύστης u. a.). — Mit λ-, bzw. μ-Suffix in θυηλή, θυμός, θύμον, θυμάλωψ, s. dd.; dazu mit μελ-Suffix (Frisk Eranos 41, 51) θυμέλη Herd, Altar (Trag. usw.; nicht mit Aly Glotta 5, 60ff. eig. "Tummelplatz" von 1. θύω stürmen) mit θυμελικός.
Etymology: Die regelmäßige Stammbildung von θύω ist selbstverständlich das Resultat einer innergriechischen Ausgleichung. Wie das Paradigma ursprünglich aussah, läßt sich nicht mehr ermittels. Zum Vergleich bietet sich vor allem lat. suf-fiō, -īre räuchern, das sich als Jotpräsens aus *-dhu̯-ii̯ō erklären läßt und als solches in die ī-Konjugation eingetreten ist. — Daß 1. θύω und 2. θύω ursprünglich identisch sind, läßt sich kaum bezweifeln; eine Bedeutungsreihe stieben, stäuben, wirbeln, stürmen, rauchen o. ä. läßt sich unschwer annehmen. Die verschiedenen Einzelsprachen zeigen eine Menge auseinandergehender Nominalbildungen und Verbalerweiterungen auf, die bei WP. 1, 835-847 und Pok. 261-267, 268-271 zusammengetragen sind. — S. noch τύφω, θάνατος, θολός, ἀθύρω.
Page 1,698-699

Chinese

原文音譯：qÚw 替哦
詞類次數：動詞（14）
原文字根：獻祭 相當於： （זָבַח‎）
字義溯源：獻祭*，宰，宰殺，殺害，被殺獻上。參讀 （ἀναιρέω）同義字
同源字：1） （εἰδωλόθυτος / ἱερόθυτος）偶像祭品 2） （θυμίαμα）芬香 3） （θυμιατήριον）燻爐 4） （θυμιάω）煙燻 5） （θυσία）獻祭 6） （θυσιαστήριον）祭壇 7） （θύω / ἐπιθύω）獻祭，宰殺 8） （ἱερόθυτος）獻上為祭
出現次數：總共（14）；太（1）；可（1）；路（4）；約（1）；徒（4）；林前（3）
譯字彙編：
1） 宰了（4） 路15:23； 路15:27； 徒10:13； 徒11:7；
2） 獻祭（2） 徒14:13； 徒14:18；
3） 他們獻祭（1） 林前10:20；
4） 你⋯宰了（1） 路15:30；
5） 宰⋯羊羔（1） 路22:7；
6） 獻的祭（1） 林前10:20；
7） 被殺獻上了（1） 林前5:7；
8） 殺害（1） 約10:10；
9） 已經宰了（1） 太22:4；
10） 宰（1） 可14:12

Mantoulidis Etymological

1 (=προσφέρω θυσία). Θέμα: θύ+ω → θύω.
Παράγωγα: θυσία, θυσιάζω, θυσιαστής, θυσιαστήριον, θῦμα, θυμέλη (=βωμός), θυηλή (=πρώτη προσφορά), θυηπόλος (=ἱερέας), θυηπολέω, θυηπολία, θυμιάω, τό θύμον (=θυμάρι), τό θύος -εος (=προσφορά), θυόεις (=εὐωδιαστός), θυτήρ (=θυσιαστής), θυτέον, θύτης, θυτικός, θύσιμος, ἄθυτος, θύσις, θυτήριον, θυστάς καί τό θεῖον (=θειάφι).
2 (=κινοῦμαι ὁρμητικά). Ἀπό τήν ἴδια ρίζα μέ τό πρώτο θύω.
Παράγωγα: θυάς ἤ θυιάς (=μαινάδα), θύελλα, θυελλώδης, θυνέω = θύνω (=σπεύδω, ὁρμῶ), θύσις (=ταραχή, μανία), θυμός, Θυώνη (ἐπιθ. τῆς Σεμέλης).

Léxico de magia

1 ofrecer, presentar como ofrenda sahumando, sustancias aromáticas c. ac. θυσάμενος ἄλευρα καὶ ὥριμα συκάμινα καὶ σήσαμον ἀδιάχυτον después de ofrecer harina de trigo, moras maduras y sésamo sin ablandar P III 612 <θύω σοι> τόδ' ἄρωμα, Διὸς τέκος, ... Ἄρτεμι te ofrezco esta hierba aromática, hija de Zeus, Ártemis P IV 2522 P IV 2852 θῦσον λιβάνου κόκκους γʹ ofrece tres granos de incienso P VII 637 c. ac. int. σὺ δὲ στάθητι θύων διὰ τοῦ προειρημένου ἐπιθύματος tú colócate de pie y realiza el sahumerio mediante la ofrenda establecida P I 333 ἡ δεῖνα σοι θύει, θεά, δεινόν τι θυμίασμα fulana quema en tu honor, diosa, una ofrenda terrible P IV 2574 ἔστιν οὖν τὸ ἐπίθυμα τὸ ἀγαθοποιόν, ὃ θύεις πρώτῃ καὶ δευτεραίᾳ ἡμέρᾳ hay, en efecto, un sahumerio benéfico que ofrecerás el primer y segundo día P IV 2675 ἔχε ... μαχαῖριν ὁλοσίδηρον δίστομον, ἵν' ἐὰν τὰ θύματα θύῃς, καθαρὸς ἀπὸ πάντων ten un cuchillo de doble filo todo de hierro, para que, limpio de toda impureza, ofrezcas los sacrificios P XIII 93 P XIII 648 abs. ἅψον λύχνους ἑπτὰ ἐπάνω πλίνθων ζʹ ὠμῶν καὶ θῦσον, αὐτῷ καπνίζων στύρακα enciende siete lámparas sobre siete ladrillos sin cocer y haz un sahumerio, quemando estoraque en su honor P III 23 ταῦτα εἰπὼν θῦσον tras decir estas cosas haz el sahumerio P IV 2492 P IV 2519 θυσάμενος σπένδε οἴνῳ μέλανι tras realizar un sahumerio, haz una libación con vino tinto P III 327 θύσας καὶ ἐπίθες καὶ λίβανον τοῖς ἐν λεπίδι ἀργυρᾷ χαρακτῆρσι haz un sahumerio y pon también incienso sobre los signos que hay en una lámina de plata P XXXVI 277 2 sacrificar animales θύσεις ἀλέκτορα λευκόν ofrecerás en sacrificio un gallo blanco P IV 2190 P XIII 369 ὅταν μέλλῃς ἀπογεύεσθαι, ἀλέκτορα θῦσον cuando vayas a probarlas, sacrifica un gallo P XIII 377 P XIII 436 P XIII 438 θύε αὐτῷ λευκομέτωπον <ὀν>άγριον ofrécele en sacrificio un onagro con la frente blanca P IV 2395 P IV 3148 ταῦτα δὲ πάντα μὴ θύε a todos estos (animales) no los sacrifiques P XII 32 θῦε δὲ καὶ ... χοῖρος λευκός sacrifica también ... un cochinillo blanco ... SM 75 9 (fr. lac.)

Translations

sacrifice

Albanian: flijoj; Arabic: ضَحَّى‎; Armenian: զոհաբերել; Asturian: sacrificar; Belarusian: ахвяроўваць, ахвяраваць; Bulgarian: принасям в жертва; Catalan: sacrificar; Chinese Mandarin: 犧牲, 牺牲, 祭獻, 祭献; Czech: obětovat; Danish: ofre; Dutch: offeren; Esperanto: oferi; Estonian: ohverdama; Faroese: bjóða, geva gávu; Finnish: uhrata; French: sacrifier; Galician: sacrificar; Georgian: შეწირვა, მსხვერპლშეწირვა; German: opfern; Gothic: 𐌲𐌰𐍃𐌰𐌻𐌾𐌰𐌽; Greek: θυσιάζω; Ancient Greek: ἁγνίζω, ἀναρρύω, δράω, δρῶ, ἐγκαίω, ἐκθύω, θυηλέομαι, θυηλοῦμαι, θυλέομαι, θυλοῦμαι, θυσιάζω, θυσίαν ἀναφέρω, θύω, ἱερεύω, ἱρεύω, ἱεροθυτέω, ἱεροθυτῶ, καταθύω; Hebrew: הקריב‎; Hindi: क़ुरबान करना; Hungarian: feláldoz; Icelandic: fórna, gefa til; Ido: sakrifikar; Italian: sacrificare; Japanese: 捧げる, 犠牲にする; Khmer: ហ័វ, ពលី, បូជា, សែន; Korean: 희생(犧牲)하다; Kurdish Central Kurdish: قوربان کردن‎; Lao: ພະລີ, ບູຊາ; Latin: sacrifico, condono; Latvian: upurēt, ziedot; Maori: raupanga, whakahere; Mongolian: тахил өргөх, тахих; Norwegian: ofre; Old English: offrian, blōtan; Polish: ofiarować, złożyć w ofierze; Portuguese: sacrificar; Romanian: sacrifica, jertfi; Russian: жертвовать, пожертвовать, приносить в жертву, принести в жертву; Sanskrit: यजति; Serbo-Croatian Cyrillic: жртвовати; Roman: žrtvovati; Slovak: obetovať, obetovať sa; Slovene: žrtvovati; Spanish: sacrificar; Swahili: kuchinja; Swedish: offra; Thai: พลี, บูชา; Turkish: kurban etmek; Ugaritic: 𐎄𐎁𐎈; Ukrainian: жертвувати; Vietnamese: hy sinh; Walloon: ofri, sacrifyî; Welsh: aberthu

Lexicon Thucydideum

immolare, sacra facere, to sacrifice, 1.127.6, 2.71.2, 5.18.2. 5.49.1. 5.50.2, 6.3.1. 6.54.1. 6.4.1,
MED. 4.92.7, 5.10.2, 5.54.2.