ἐπί

English (LSJ)

Thess. (before τ)

   A ἐτ IG9(2).517.14 (iii B. C.), Prep. with gen., dat., and acc., to denote the being upon or supported upon a surface or point.    A WITH GEN.:    I of Place,    1 with Verbs of Rest, upon, καθέζετ' ἐ. θρόνου Il.1.536; ἧστο . . ὑψοῦ ἐπ' ἀκροτάτης κορυφῆς 13.12; ἐ. πύργου ἔστη 16.700; κεῖται ἐ. χθονός 20.345: without a Verb expressed, ἔγχεα ὄρθ' ἐ. σαυρωτῆρος (sc. σταθέντα) ἐλήλατο 10.153; ἔκλαγξαν ὀϊστοὶ ἐπ' ὤμων the arrows on his shoulders, 1.46; ἐ. γῆς, opp. ὑπὸ γῆς, Pl.Lg.728a: also with Verbs of Motion, where the subject rests upon something, as on a chariot, a horse, a ship, φεύγωμεν ἐφ' ἵππων on our chariot, Il.24.356; οὐκ ἂν ἐφ' ὑμετέρων ὀχέων . . ἵκεσθον 8.455; ἄγαγε . . δῶρ' ἐπ' ἀπήνης 24.447; ἐπὶ τῆς ἁμάξης . . ὠχέετο Hdt.1.31; ἐπὶ τῶν ἵππων ὀχεῖσθαι X.Cyr.4.5.58; οὓς κῆρες φορέουσι . . ἐ. νηῶν Il.8.528; πέμπειν τινὰς ἐ. τριήροιν X.HG5.4.56, etc.; ἐπ' ὤμου . . φέρειν Od.10.170; τὴν κλεῖδα περιφέρειν ἐφ' ἑαυτοῦ to carry the key about on his person, Numen. ap. Eus.PE14.7; βαδιοῦνται ἐ. δυοῖν σκελοῖν, ἐφ' ἑνὸς πορεύσονται σκέλους, Pl.Smp.190d; ἐπ' ἄκρων ὁδοιπορεῖν walk on tiptoe, S.Aj.1230; of places, upon, if the place is an actual support, νέρθε κἀπὶ γῆς ἄνω Id.OT416; ἐ. τοῦ εὐωνύμον on the left, ἐ. τῶν πλευρῶν on the flanks, X.An.1.8.9,3.2.36; but most freq., in, rarely in Hom., ἐπ' ἀγροῦ in the country. Od. 1.190; γᾶς ἐ. ξένας S.OC1705 (lyr.); νήσου τῆσδ' ἐφ' ἧς ναίει Id.Ph. 613; ἐ. ξένας δμωῒς ἐπ' ἀλλοτρίας πόλεος E.Andr.137 (lyr.); οἱ ἐ. Θρᾴκης σύμμαχοι Th.5.35; τοὺς ἐ. τῆς Ἀσίας κατοικοῦντας Isoc.12.103; ἐπ' οἰκήματος κατίσαι, καθῆσθαι, in a brothel, Hdt.2.121.έ, Pl. Chrm.163b; τοὺς ἐ. τῶν οἰκημάτων καθεζομένους Aeschin.1.74; ἐ. τῶν ἐργαστηρίων καθίζειν Isoc.7.15; μένειν ἐ. τῆς αὐτῶν (sc. χώρας) remain in statu quo, Indut. ap. Th.4.118; οἱ ἐπ' ἐρημίας λῃστεύοντες Jul. Or.7.210a; later of towns, ἐπ' Ἀλεξανδρείας BGU908.16 (ii A.D.), etc.; sts. also, at or near, ἐπ' αὐτάων (sc. τῶν πηγῶν) Il.22.153; κόλπος ὁ ἐ. Ποσιδηΐου Hdt.7.115; αἱ ἐ. Λήμνου ἐπικείμεναι νῆσοι off Lemnos, ib.6 codd.; τὰ ἐ. Θρᾴκης the Thrace-ward region, Th.1.59, cf. IG12.45.17, etc.; ποταμοὶ ἐφ' ὧν ἔξεστιν ἡμῖν ταμιεύεσθαι .. on, i.e. near which... X.An.2.5.18; ἐ. τῶν τραπεζῶν at the money-changers' tables, Pl.Ap.17c; in Geom., αἱ ἐφ' ὧν AA BB [γραμμαί] the lines AA BB, Arist.EN1132b6, etc.; ἕλιξ ἐφ' ἇς τὰ ΑΒΓΔ a spiral ABCD, Archim.Spir.13 (cf. B.1.1k); also ἐ. τοῦ βάτου in the passage concerning the bush, Ev.Marc.12.26.    2 in various relations not strictly local, μένειν ἐ. τῆς ἀρχῆς remain in the command, X.Ages.1.37; μένειν ἐ. τινος abide by it, D.4.9; ἐ. τῶν πραγμάτων, ἐ. τοῦ πολεμεῖν εἶναι, to be engaged in .., Id.15.11, Prooem.1; ἐ. ὀνόματος εἶναι bear a name, Id.39.21; ἔχεται πόλις ἐ. νόσου S.Ant.1141 (lyr.).    b of ships, ὁρμεῖν ἐπ' ἀγκύρας ride at (i.e. in dependence upon an) anchor, Hdt.7.188; ἐ. προσπόλου μιᾶς χωρεῖν dependent upon an attendant, S.OC746.    c with the personal and reflexive Pron., once in Hom., εὔχεσθε . . σιγῇ ἐφ' ὑμείων Il.7.195; later mostly with 3rd pers., ἐπ' ἑωυτῶν κεῖσθαι by themselves, Hdt.2.2, cf. 8.32; οἰκέειν κώμην Id.5.98; ἐ. σφῶν αὐτῶν αὐτόνομοι οἰκεῖν Th.2.63; ἵζεσθαι Hdt.9.17; ἐφ' ἑαυτῶν πλεῖν Th.8.8; ἐπ' ὑμέων αὐτῶν βαλέσθαι consider it by yourselves, Hdt.3.71, etc.; αὐτὴ ἐφ' αὑτῆς σκοποῦσα Th.6.40; ἐφ' ἡμῶν αὐτῶν τὸν ἐξετασμὸν ποιεῖσθαι D.18.16; ἐπ' ἑωυτῶν διαλέγονται speak in a dialect of their own, Hdt. 1.142; also αὐτοὶ ἐφ' ἑαυτῶν χωρεῖν X. An.2.4.10; πράττειν Pl.Prt.326d, cf. Sph.217c; τὸ ἐφ' ἑαυτῶν μόνον προορώμενοι considering their own interest only, th.1.17.    d with numerals, to denote the depth of a body of soldiers, ἐ. τεττάρων ταχφῆναι to be drawn up four deep, four in file, X.An.1.2.15, etc.; ἐ. πεντήκοντα ἀσπίδων συνεστραμμένοι, of the Thebansat Leuctra, Id.HG 6.4.12; ἐπ' ὀλίγων τεταγμένοι, i.e. in a long thin line, Id.An.4.8.11; οὐκ ἐπ' ὀλίγων ἀσπίδων στρατιὰν παρατεταγμένην Th.7.79; ἐφ' ἑνὸς ἄγειν in single file, X.Cyr.2.4.2, cf. An.5.2.6; rarely of the length of the line, ἐ. τεσσάρων ταξάμενοι τὰς ναῦς Th.2.90; in X., ἐγένοντο τὸ μέτωπον ἐ. τριακοσίων . . τὸ δὲ βάθος ἐφ' ἑκατόν Cyr.2.4.2; πλεῖν ἐ. κέρως, ἐ. κέρας, v. infr. c.1.3; ἐ. φάλαγγος γίγνεται τὸ στράτευμα is formed in column, An.4.6.6, etc. (but in E.Ph.1467, ἀσπίδων ἔπι is merely in or under arms): hence, generally, ἐ. ὀκτὼ πλίνθων τὸ εὖρος eight bricks wide, X.An.7.8.14.    e c. gen. pers., before, in presence of, ἐ. μαρτύρων . . πράσσεταί τι Antipho 2.3.8; ἐξελέγχεσθαι ἐ. πάντων D.25.36; so, before a magistrate or official, ἐ. τοῦ στρατηγοῦ POxy. 38.11 (i A.D.), cf. UPZ71.15 (ii B.C.), Ev.Matt.28.14; γράψομαί σε ἐ. Ῥαδαμάνθυος Luc.Cat.18; τινὰ εἰς δίκην καὶ κρίσιν ἐ. τῶν στρατοπέδων προκαλεῖν Jul.Or.1.30d; πίστεις δοῦναι ἐ. θεῶν D.H.5.29; but ἐπὶ δικασταῖς is f.l. in D.19.243 (leg. ἔπη).    f with Verbs of perceiving, observing, judging, etc., in the case of, ἐπὶ νούσων παντοίων ἐπύθοντο Emp.112.10; ὁρᾶν τι ἐ. τινος X.Mem.3.9.3; αἰσθάνεσθαί τι ἐ. τινος Pl.R.406c, etc.; τὴν γνώμην ἔχειν ἐ. τινος Hyp.Eux.32; τὰ συμβόλαια ἐ. τῶν νόμων σκοπεῖν D.18.210; ἐπ' αὐτῶν τῶν ἔργων ἂν ἐσκόπει ib.233, cf. 25.2 (v.l.); ἐφ' ἑνός τι παριδεῖν Lycurg.64; τὰς ἐναντιώσεις ἐ. μὲν τῶν λόγων τηροῦντες, ἐ. δὲ τῶν ἔργων μὴ καθορῶντες Isoc.13.7; οὐδεὶς ἐφ' αὑτοῦ τὰ κακὰ συνορᾷ Men.631; ἀγνοεῖν τι ἐ. τινος X.Mem.2.3.2; also with Verbs of speaking, on a subject, λέγειν ἐ. τινος Pl.Chrm.155d, R.524e, etc.; ἐπιδεῖξαί τι ἐ. τινος Isoc.8.109; ἵνα τοὺς ἐπαίνους ἐπ' αὐτῶν κοινοὺς ποιήσωμαι D.60.12.    3 implying Motion:    a where the sense of motion is lost in the sense of being supported, ὀρθωθεὶς . . ἐπ' ἀγκῶνος having raised himself upon his elbow, Il.10.80; ἐ. μελίης . . ἐρεισθείς 22.225; τὴν μὲν . . καθεῖσεν ἐ. θρόνου 18.389.    b in a pregnant sense, denoting the goal of motion (cf. εἰς A.1.2, ἐν A.1.8), νῆα . . ἐπ' ἠπείροιο ἔρυσσαν drew the ship upon the land and left it there, 1.485; περάαν νήσων ἔπι carry to the islands and leave there, 21.454, cf.22.45; ἐ. τῆς γῆς καταπίπτειν X.Cyr.4.5.54; ἀναβῆναι ἐ. τῶν πύργων ib.7.1.39; ἐπ' Ἀβύδου ἀφικομέναις Th.8.79 (v.l.); freq. of motion towards or (in a military sense) upon a place, προτρέποντο μελαινάων ἐ. νηῶν Il.5.700; τρέσσε . . ἐφ' ὁμίλου 11.546 (but νήσου ἔ. Ψυρίης νέεσθαι to go near Psyria, Od.3.171); ἐπ' οἴκου ἀπελαύνειν, ἀναχωρεῖν, ἀποχωρεῖν, homewards, Hdt.2.121.δ, Th.1.30,87, etc.; also with names of places, ἰέναι ἐ. Κυζίκου Hdt.4.14; πλεῖν ἐ. Χίου Id.1.164, cf. 168; ἀποπλεῖν ἐπ' αἰγύπτου ib. 1; ἀπαλλάσσεσθαι ἐ. Θεσσαλίης Id.5.64; ὁ κόλπος ὁ ἐ. Παγασέων φέρων the bay that leads to Pagasae, Id.7.193; ἡ ἐ. βαβυλῶνος ὁδός the road leading to B., X.Cyr. 5.3.45, cf.An.6.3.24.    c metaph., ἐ. γνώμης τινὸς γίγνεσθαι come to an opinion, D.4.7; ἐπ' ἐλπίδος γενέσθαι Plu.Sol.14; ὡς ἐ. κινδύνου as if to meet danger, Th.6.34; ἐ. τοῦ ἀλύπως ζῆν with a view to .., Pl.Prt. 358b; cf. infr. B. 111.2.    II of Time, in the time of, ἐ. προτέρων ἀνθρώπων Il.5.637,23.332; ἐ. Κρόνου Hes.Op.111; ἐ. Κέκροπος, ἐ. Δαρείου, etc., Hdt.8.44,6.98, etc.; ἐ. τῶν τριάκοντα Lys.13.2; ὀλιγαρχία ἡ ἐ. τῶν τετρακοσίων καταστᾶσα Isoc.8.108; ἐ. τούτου τυραννεύοντος, ἐ. Λέοντος βασιλεύοντος, ἐ. Μήδων ἀρχόντων, etc., Hdt.1.15,65, 134, etc.; ἐ. τῆς ἐμῆς βασιλείας Isoc.3.32; ἐπ' ἐμεῦ in my time, Hdt.1.5, 2.46, etc.; ἡ εἰρήνη ἡ ἐπ' Ἀνταλκίδου D.20.54, cf. X.HG5.1.36; αἱ ἐπ' Ἀσδρούβα γενόμεναι ὁμολογίαι Plb.3.15.5; ἐπ' εἰρήνης in time of peace, Il.2.797, 9.403; ἐπ' ἐμῆς νεότητος Ar.Ach.211 (lyr.); ἐ. Λάχητος καὶ τοῦ προτέρου πολέμου Th.6.6; ἐπ' ἡμέρης ἑκάστης v.l. for -ῃ -τῃ in Hdt.5.117.    b later ἐ. δείπνου at dinner, Luc.Asin.3; ἐ. τῆς τραπέζης, ἐφ' ἑκάστης κύλικος, Plu.Alex.23; ἐ. τῆς κύλικος, ἐ. τοῦ ποτηρίου, Luc.Pisc.34, Plu.Alex.53.    III in various causal senses:    1 over, of persons in authority, ἐπ' οὗ ἐτάχθημεν Hdt.5.109; οἱ ἐ. τῶν πραγμάτων the public officers, D.18.247; freq. in forged decrees, ὁ ἐ. τῶν ὅπλων στρατηγός ib.38; ὁ ἐ. τῶν ὁπλιτῶν, τῶν ἱππέων, ib.116; ὁ ἐ. τῆς διοικήσεως ib.38 (but cf. c. 111.3); τοῦ ἐ. τῶν ὁπλιτῶν is f.l. in Lys. 32.5; ὁ ἐ. τῆς χώρας στρατηγός Plu.Phoc.32; οἱ ἐ. τῶν σιτοποιῶν καὶ μαγείρων Id.Alex.23; ὁ ἐ. τοῦ οἴνου Id.Pyrrh.5; ὁ ἐ. τῶν ἐπιστολῶν τοῦ Ὄθωνος, = Lat. ab epistulis, his secretary, Id.Oth.9; cf. B. 111.6.    2 κεκλῆσθαι ἐ. τινος to be called after him, Hdt.4.45; ἐ. τινος μετονομασθῆναι Id.1.94: ἐ. τινος τὰς ἐπωνυμίας ἔχειν Id.4.107; ἐ. τινος ἐπώνυμος γίγνεσθαι ib.184; also ἐπ' ὀνόματος καλεῖν Plb.5.35.2.    3 of occasions, circumstances, and conditions, οὐκ ἐ. τούτου μόνον, ἀλλ' ἐ. πάντων, on all occasions, D.21.38, cf. 183; ἐφ' ἑκάστων Pl.Phlb.25e; ἐφ' ἑκατέρου Id.Tht.159c; ἐφ' ἑκάστης μαντείας D.21.54; ἐπ' ἐξουσίας καὶ πλούτου πονηρὸν εἶναι in .. ib.138; ἐ. τῆς ἀληθείας καὶ τοῦ πράγματος ib.72, cf. 18.17; τὴν ἐ. τῆς πομπῆς καὶ τοῦ μεθύειν πρόφασιν λαβών Id.21.180; ἐ. σχολῆς Aeschin.3.191; ἐπ' ἀδείας Plu. Sol.22; ἐπ' ἀληθείας Ev.Marc.12.14, POxy.255.16 (i A.D.): hence in adverbial phrases, ἐπ' ἴσας (sc. μοίρας) equally, S.El.1062 (lyr.); ἐ. καιροῦ D.20.90; ἐπ' ἐσχάτων at the last, LXXDe.17.7 (v.l. ἐσχάτῳ) ; ἐπὶ τοῦ παρόντος for the present, SIG543.6 (Epist. Philipp.).    4 in respect of, ἐ. τῶν πραγμάτων Arist.Pol.1280a17, cf. EN1131b18; concerning, τὰ ἐπ' αὐτῶν ἐνεστηκότα PTeb.7.6 (ii B. C.).    B WITH DAT.:    I of Place, upon, just like the gen. (hence Poets use whichever case suits the metre, whereas in Prose the dat. is more freq.):    1 with Verbs of Rest, ἕζεο τῷδ' ἐ. δίφρῳ Il.6.354; ἧντ' ἐ. πύργῳ 3.153; στῆ δ' ἐ. . . νηΐ 8.222; κεῖσθαι ἐ. τινι X.An.1.8.27; καίειν ἐ. πᾶσι (sc. βωμοῖς) Il.8.240; ἔβραχε χαλκὸς ἐ. στήθεσσι 4.420; ἐ. χθονὶ δέρκεσθαι 1.88, etc.: also with Verbs of Motion, where the subject rests upon something, νηυσὶν ἐπ' ὠκυπόροισιν ἔβαινον 2.351 (v.l. for ἐν) ; ἐπ' ὤμοις φέρειν E.Ph.1131 (but ἐφ' ἵππῳ, ἐφ' ἵπποις and the like are never used for ἐφ' ἵππου, etc.); of places, mostly in, ἐ. τῇ χώρῃ Hdt.5.77; τἀπὶ Τροίᾳ πέργαμα S.Ph.353; ἐπ' ἐσχάτοις τόποις Id.Tr.1100; ἐ. τῇ ψυχῇ δάκνομαι Id.Ant.317; also, at or near, ἐ. κρήνῃ Od.13.408; ἐ. θύρῃσι Il.2.788, etc.; of rivers, etc., by, beside, ἐ. ὠκυρόῳ Κελάδοντι . . 7.133, etc.; ἐπ' ἐσχάρῃ Od.7.160; ἐ. νηυσί Il.1.559, etc.; of persons, οὐ τἀπὶ Λυδοῖς οὐδ' ἐπ' Ὀμφάλῃ λατρεύματα in Lydia, in the power of O., S.Tr.356.    b on or over, ἐπ' Ἰφιδάμαντι over the body of Iphidamas, Il.11.261, cf. 4.470; τοιόνδ' ἐπ' ἀνδρὶ κομπάζεις λόγον A.Ag.1400; also, over or in honour of, ἐ. σοὶ κατέθηκε . . ἄεθλα Od.24.91; [βοῦς] ἐ. Πατρόκλῳ πέφνεν Il. 23.776; κειράμενοι χαίτας ἐπ' Ἀδώνιδι Bion 1.81, cf. Lys.2.80; in Dor. and Aeol.sepulchral Inscrr., Schwyzer 348,al.    c in hostile sense, against, Hdt.1.61,6.74, 88, S.Ph.1139 (lyr.), etc.; as a check upon, οἱ πρόβουλοι καθεστᾶσιν ἐ. τοῖς βουλευταῖς Arist.Pol.1299b37, cf. 1271a39; also, towards, in reference to, ἐ. πᾶσι χόλον τελέσαι Il.4.178; ἐπ' ἔργοις πᾶσι S.OC1268; δικαιότερος καὶ ἐπ' ἄλλῳ ἔσσεαι Il.19.181, cf. S.Tr.994 (anap.), etc.; ἐ. τοῖς δυνατοῖς ἔχειν τὴν γνώμην Democr. 191; τὸ ἐ. πᾶσιν τοῖς σώμασι κάλλος extending over all bodies, Pl. Smp.210b; ἡ [παιδεία] ἡ ἐ. σώμασι, ἐ. ψυχῇ, Id.R.376e; τἀπὶ σοὶ κακά the ills which lie upon thee, S.Ph.806: in Att. also, νόμον τίθεσθαι, θεῖναι ἐ. τινι, make a law for his case, whether for or against, Pl.Grg. 488d, Lexap.And.1.87; νόμους ἀναγράψαι ἐ. τοῖς ἀδικοῦσι D.24.5; νόμος κεῖται ἐ. τινι ib.70; τἀπὶ τῷ πλήθει νενομοθετημένα ib.123, cf. 142; τί θεσμοποιεῖς ἐ. ταλαιπώρῳ νεκρῷ; E.Ph.1645.    d. of accumulation, upon, after, ὄγχνη ἐπ' ὄγχνῃ one pear after another, pear on pear, Od.7.120; ἐ. κέρδεϊ κέρδος Hes.Op.644; ἄτη ἑτέρα ἐπ' ἄτῃ A. Ch.404 (lyr.); πήματα ἐ. πήμασι, ἐ. νόσῳ νόσος, S.Ant.595, OC544 (both lyr.).    e. in addition to, over and above, besides, οὐκ ἄρα σοί γ' ἐ. εἴδεϊ καὶ φρένες ἦσαν Od.17.454, cf. 308; ἄλλα τε πόλλ' ἐ. τῇσι παρίσχομεν Il.9.639, cf. Od.22.264; ἐ. τοῖσι besides, 24.277; ἐ. τούτοις Him.Or.14.10; so of Numerals, τρισχιλίους ἐ. μυρίοις Plu.Publ.20, cf. Jul.Or.4.148c, etc.; γυναῖκ' ἐφ' ἡμῖν . . ἔχει E.Med.694: with Verbs of eating and drinking, with, ἐ. τῷ σίτῳ πίνειν ὕδωρ X.Cyr.6.2.27; νέκταρ ποτίσαι ἐπ' ἀμβροσίᾳ Pl.Phdr.247e; esp. of a relish, κάρδαμον μόνον ἐ. τῷ σίτῳ ἔχειν X.Cyr.1.2.11; παίειν ἐφ' ἁλὶ τὰν μᾶδδαν Ar.Ach.835: metaph., ἐ. τῷ φάγοις ἥδιστ' ἄν; ἐ. βαλλαντίῳ; Id.Eq.707; later ἐ. γογγυλίσι διαβιῶναι live on turnips, Ath.10.419a.    f. of position, after,behind, of soldiers, X.Cyr.8.3.16-18.    g. in dependence upon, in the power of, τὰ δ' οὐκ ἐπ' ἀνδράσι κεῖται Pi.P.8.76; ἐ. τινί ἐστι it is in his power to do, c.inf., Hdt.8.29, etc.; ἐ. σοί ἐστιν ἀναζωπυρεῖν M.Ant.7.2; ἐ. ἑτέροις γίγνεσθαι Th.6.22; ἐ. τῷ πλήθει in their hands, S.OC66, cf. Th.2.84; τὸ ἐπ' ἐμοί, τὸ ἐ. ἐκείνῳ, etc., as far as is in my power, etc., X. Cyr.5.4.11, Isoc.4.142, etc.; τὸ ἐ. τούτοις εἶναι Lys.28.14; ἐ. τοῖς υἱάσι their property, Leg.Gort.4.37.    h. according to, ἐ. τοῖς νόμοις Lexap.D. 24.56; ἐ. πᾶσι δικαίοις ποιούμεθα τοὺς λόγους Id.20.88; ἐ. προφάσει θηρός S.Tr.662 codd.(lyr.).    i. of condition or circumstances in which one is, ἀτελευτήτῳ ἐ. ἔργῳ Il.4.175, etc.; ἐπ' ἀρρήτοις λόγοις S.Ant.556; ἐπ' ἀσφάκτοις μήλοισι E.Ion 228 (lyr.); ταύταις ἐ. συντυχίαις Pi.P.1.36; ἐπ' εὐπραξίᾳ S.OC1554; ἐ. τῷ παρόντι Th.2.36; ἐπ' αὐτοφώρῳ λαβεῖν, v. αὐτόφωρος; also ἐ. τῷ δείπνῳ at dinner, X.Cyr.1.3.12, Thphr.Char. 3.2; ἐ. τῇ κύλικι Pl.Smp.214b; ἐ. θαλίαις E.Med.192 (anap.).    k. Geom., of the point, etc., at which letters are written, κέντρον ἐφ' ᾧ K Hippocr. ap. Simp.in Ph.64.14; ἡ [γραμμὴ] ἐφ' ᾗ HK the line HK, Arist.Mete.375b22.    2. with Verbs of Motion:    a. where the sense of motion merges in that of support, ἐ. χθονὶ βαίνει Il.4.443; θεῖναι ἐ. γούνασιν 6.92; καταθέσθαι ἐ. γαίῃ 3.114; ἱστὸν ἔστησεν ἐ. ψαμάθοις 23.853; ἐ. φρεσὶ θῆκε 1.55; δυσφόρους ἐπ' ὄμμασι γνώμας βαλεῖν S.Aj.51, etc.    b. in pregnant construction, πέτονται ἐπ' ἄνθεσιν fly on to the flowers and settle there, Il.2.89; ἐκ . . βαῖνον ἐ. ῥηγμῖνι θαλάσσης Od.15.499; καθεῖσεν ἐ. Σκαμάνδρῳ Il.5.36; ἦλθε δ' ἐ. Κρήτεσσι 4.251, cf. 273; νῆες εἰρύατ' . . ἐ. θινὶ θαλάσσης 4.248.    c. rarely for εἰς c.acc., νηυσὶν ἔ. γλαφυρῇσιν ἐλαυνέμεν 5.327, 11.274.    d. in hostile sense, upon or against, ἐ. τινι ἔχειν, ἰθύνειν ἵππους, 5.240, 8.110; ἐ. τινι ἱέναι βέλος, ἰθύνεσθαι ὀϊστόν, 1.382, Od.22.8; ἐ. τοι Ἀκράγαντι τανύσαις Pi.O.2.91; ἐ. Τυδεΐδῃ ἐτιταίνετο . . τόξα Il.5.97; ἐφ' Ἕκτορι . . ἀκοντίσσαι 16.358; κύνας . . σεύῃ ἐπ' ἀγροτέρῳ συΐ 11.293; ὡρμήθησαν ἐπ' ἀνδράσιν Od.10.214, cf. E.Ph.1379, etc.: also ἐ. τινι τετάχθαι Th.2.70, 3.13; ὅστις φάρμακα δηλητήρια ποιοῖ ἐ. Τηΐοισιν SIG37.2 (Teos, v B.C.).    II. of Time, rarely, and never in good Att., exc. in sense of succession (infr. 2), ἐ. νυκτί by night, Il.8.529; ἐφ' ἡμέρῃ, αἱ δ' ἐ. νυκτί Hes.Op.102; ἐπ' ἤματι τῷδε on this very day, Il.13.234; ἐπ' ἤματι for to-day, 19.229, 10.48, Od.2.284; αἰεὶ ἐπ' ἤματι every day, 14.105; ἐπ' ἡμέρῃ ἑκάστῃ Hdt.4.112, 5.53, cf. D.S. 34/5.2.1; ὁ ἥλιος νέος ἐφ' ἡμέρῃ ἐστίν Heraclit.6; ἐ. τρίς Act.Ap.10.16, PHolm.1.18.    2. of succession, after, ἕκτῃ ἐ. δέκα on the 16th of the month, Chron. ap. D.18.155, Decr.ib.181 (δεκάτῃ codd.); τετράδι ἐ. δέκα IG12.304.62; πρὸ τῆς ἕκτης ἐ. δέκα ib.22.1361.19; ἐπ' ἐξεργασμένοισι, = Lat. re peracta, Hdt.4.164, etc.; ἐ. τινι ἀγορεύειν, ἀνίστασθαι, E.Or.898,902, X.Cyr.2.3.7, etc.; ἐ. διεφθαρμένοισι Ἴωσι Hdt.1.170, τὰ ἐ. τούτοισι, = Lat. quod superest, Id.9.78, cf. Th.1.65, A.Ag. 255, etc.; τοὐπὶ τῷδε πῆμα E.Hipp.855 (lyr.), etc.    3. in the time of (cf. A. 11) only in Arc., ἐπὶ Χαιριάδαι Schwyzer665 A 21, cf. 666 (Orchom.).    III. in various causal senses:    1. of the occasion or cause, τετεύξεται ἄλγε' ἐπ' αὐτῇ for her, Il.21.585; ἐ. σοὶ μάλα πόλλ' ἔπαθον for thee, 9.492: freq. with Verbs expressing some mental affection, ἐπὶ παντὶ λόγῳ ἐπτοῆσθαι Heraclit.87; μέγα φρονεῖν ἐ. τινι to be proud at or of a thing, Pl.Prt.342d, X.HG3.4.11, etc.; χλιδᾶν ἐ .τινι S.El.360; ἀγάλλεσθαι, ἀγανακτεῖν ἐ. τοῖς παροῦσι, X.An.2.6.26, Isoc.4.122; ὀνομαστὸς ἐ. τινι γεγονέναι X.Mem.1.2.61; also ἐφ' αἵματι φεύγειν to be tried on a capital charge, D.21.105; πληγὰς λαμβάνειν ἐ. τινι X.Cyr.1.3.16; ζημιοῦσθαι ἐ. τινι D.24.122, etc.: in adverbial phrases [δικάσσαι] ἐπ' ἀρωγῇ with favour, Il.23.574; δολίῃ ἐ. τέχνῃ Hes. Th.540; ἐ. μιῇ αἰτίῃ ἀνήκεστον πάθος ἔρδειν Hdt.1.137, etc.; ἐ .κακουργίᾳ καὶ οὐκ ἀρετῇ for malice, Th.1.37; ἐπ' εὐνοία, ἐπ' ἔχθρα, D. 18.273, 21.55; ἐπ' ἀγαθῇ ἐλπίδι with . ., X.Mem.2.1.18, cf. Ep.Rom. 4.18; ἐφ' ἑκατέροις in both cases, Pl.Tht.158d, cf. Xenoph.34.4; ἐ. δάκρυσί τινα καταστένειν E. Tr.315 (lyr.); ἐ. τῇ πάσῃ συκοφαντίᾳ καὶ διασεισμῷ Mitteis Chr.31 vI (ii B.C.), etc.    2. of an end or purpose, υἱὸν ἐ. κτεάτεσσι λιπέσθαι Il.5.154, cf. 9.482; ἐ. δόρπῳ for supper, Od.18.44; ἐ. κακῷ ἀνθρώπου σίδηρος ἀνεύρηται Hdt.1.68; ἐ. διαφθορῇ Id.4.164; ἐ. σῷ καιρῷ S.Ph.151 (lyr.); ἐ. τῷ κέρδει X.Mem.1.2.56; δῆσαι ἐ. θανάτῳ or τὴν ἐ. θανάτῳ, Hdt.9.37, 3.119, cf.1.109, X.An.1.6.10; ἐ. θανάτῳ συλλαβεῖν Isoc.4.154; ἐπ' ἐξαγωγῇ for exportation, Hdt.5.6; χρηστηριάζεσθαι ἐ. τῇ χώρῃ with a view to gaining . ., Id.1.66; ἐ. τούτοις ἐθύσαντο X.An.3.5.18; ἐ. τῷ ὑβρίζεσθαι Th.1.38, cf.34, etc.; τι κακοτεχνεῖν ἐ. αἰσχύνῃ τοῦ ἀνδρός PEleph.1.6 (iv B.C.).    3. of the condition upon which a thing is done, ἐ. τούτοισι on these terms, Hdt.1.60, etc.; ἐ. τοῖσδε, ὥστε . . Th.3.114; ἐ. τούτῳ, ἐπ' ᾧτε on condition that . ., Hdt.3.83, cf. 7.158: in orat. obliq., ἐπ' or ἐφ' ᾧτε folld. by inf., Id.1.22, 7.154, X.HG2.2.20; ἐφ' ᾧ μηδὲν κακὸν ποιήσουσιν Th.1.126 (but ἐφ' ᾧ = wherefore, Ep.Rom.5.12); ἐπ' οὐδενί on no condition, on no account, Hdt.3.38; but, for no adequate reason, D. 21.132; ἐπ' ἴσῃ τε καὶ ὁμοίῃ, ἐπὶ τῇ ἴσῃ καὶ ὁμοίᾳ, on fair and equal terms, Hdt.9.7, Th.1.27; ἐ. ῥητοῖς, v. ῥητός; also of a woman's dowry, τὴν μητέρα ἐγγυᾶν ἐ. ταῖς ὀγδοήκοντα μναῖς D.28.16; γῆμαί τινα ἐ. δέκα ταλάντοις And.4.13; τὴν θυγατέρα ἔχειν γυναῖκα ἐ. τῇ τυραννίδι Hdt.1.60; on the principle of . ., ἐ. τῷ μὴ λυπεῖν ἀλλήλους Th.1.71.    4. of the price for which... ἔργον τελέσαι δώρῳ ἔ. μεγάλῳ Il.10.304, cf. 21.445; ἐ. τίνι χρήματι; Hdt.3.38; ἐ. πόσῳ; Pl.Ap.41a; ἐ .ταλάντῳ χρυσίου Ar.Av.154; ἐπ' ἀργυρίῳ λέγειν, πράττειν, D.19.182, 24.200; ἐ. χρήμασι λυμαίνεσθαι Id.19.332; ἐ. πολλῷ ἐρρᾳθυμηκότες Id.1.15; also of money lent at interest, δανείζεσθαι ἐ. τοῖς μεγάλοις τόκοις ibid.; ἐ. δραχμῇ δανείζειν lend at 12 per cent., Id.27.9; ἐπ' ὀκτὼ ὀβολοῖς τὴν μνᾶν τοῦ μηνὸς ἑκάστου δανείζειν, i.e. at 16 per cent., Id.53.13; ἐ. διακοσίαις εἴκοσι πέντε τὰς χιλίας for 225 per mille, i.e. 22.5 per cent., Syngr. ap. eund.35.10; also of the security on which money is borrowed, δανείζειν ἐ. ἀνδραπόδοις Id.27.27; ἐπ' οἴνου κεραμίοις τρισχιλίοις Id.35.18; ἐ. νηΐ Id.56.3; δανείζειν ἐ. τοῖς σώμασιν Arist.Ath.9.1, cf. 2.2, D.H.4.9.    5. of names, φάος καὶ νὺξ ὀνόμασται . . ἐ. τοῖσί τε καὶ τοῖς Parm.9.2; ἐ. τῇ τοῦ οἰκείου ἔχθρᾳ στάσις κέκληται Pl.R.470b; so ὄνομα κεῖται ἐ. τινι X.Cyr.2.2.12; ὄνομα καλεῖν ἐ. τινι Pl.Sph.218c, cf. 244b; πότερον ταῦτα, πέντε ὀνόματα ὄντα, ἐ. ἑνὶ πράγματί ἐστι Id.Prt.349b (v. supr. A. 111.2).    6. of persons in authority, ὅς μ' ἐ. βουσὶν εἷσεν who set me over the kine, Od.20.209, cf. 221; ποιμαίνειν ἐπ' ὄεσσι Il.6.25; οὖρον κατέλειπον ἐ. κτεάτεσσιν Od.15.89; σημαίνειν ἐ. δμῳῇσι 22.427; πέμπειν ἐ. τοσούτῳ στρατεύματι Th.6.29; ἐ. ταῖς ναυσίν X.HG1.5.11; οἱ ἐ. ταῖς μηχαναῖς Id.Cyr.6.3.28; οἱ ἐ. ταῖς καμήλοις ib.33; οἱ ἐ. τοῖς πράγμασιν ὄντες D. 9.2; ἐ. θυγατρὶ . . γαμεῖν ἄλλην γυναῖκα Hdt.4.154.    7. in possession of, possessing, ἐ. τοῖς ἑαυτοῦ μένειν Th.4.105, cf. 8.86; ζῆν ἐ. παιδίοις, τελευτᾶν ἐ. παιδὶ γνησίῳ, Alciphr.1.3, Philostr.VS2.12.2; ἐ. παισὶ διαδόχοις Hdn.4.2.1; ἀποθανεῖν ἐ. κληρονόμοις ταῖς θυγατράσι Artem.1.78, cf. PMeyer6.22 (ii A.D.); ἐ. μόνῳ παιδὶ σαλεύειν Hld. 1.9.    C. WITH Acc.:    I. of Place, upon or on to a height, with Verbs of Motion, ἐ. πύργον ἔβη Il.6.386, cf. 12.375; ἐ. τὰ ὑψηλότατα τῶν ὀρέων ἀναβαίνειν Hdt.1.131; προελθεῖν ἐ. βῆμα Th.2.34; ἀναβιβαστέον τινά, ἀναβαίνειν ἐ. τὸν ἵππον, Pl.R.467e, X.An.3.4.35; also ἐξ ἵππων ἀποβάντες ἐ. χθόνα Il.3.265; ἐξεκυλίσθη πρηνὴς ἐ. στόμα upon his face, 6.43; ἐ. θρόνον . . ἕζετο 8.442; ὤμω . . ἐ. στῆθος συνοχωκότε drawn together upon his breast, 2.218; Ὀδυσσῆ' εἷσαν ἐ. σκέπας Od.6.212; θέσθαι ἐ. τὰ γόνατα X.An.7.3.23; ἐπ' ἀμφότερα τὰ ὦτα καθεύδειν Aeschin.Socr.54; ἐ. κεφαλήν head-foremost, Pl.R.553b, Luc.Pisc.48 (v. κεφαλή): less freq. than ἐπί with gen. or dat.    b. Geom., αἱ ἐ. τὰς ἁφὰς ἐπιζευγνύμεναι εὐθεῖαι joining the points of contact, Archim. Sph.Cyl.1.8; κάθετος ἐ. perpendicular to (v. κάθετος).    2. to, ἦλθε θοὰς ἐ. νῆας Il.1.12, etc.; ἐ. βωμὸν ἄγων ib.440; ἴθυσαν δ' ἐ. τεῖχος 12.443; ἐ. τέρμ' ἀφίκετο S.Aj.48; ἡ [ὁδὸς] ἐ. Σοῦσα φέρει X. An.3.5.15; ἡ ὁδὸς ἡ ἀπὸ τῶν Πυλῶν ἐ. τὸ Ποσειδώνιον Th.4.118; ἐ. τὸ αὐτὸ αἱ γνῶμαι ἔφερον Id.1.79: c.acc. pers., βῆ δ' ἄρ' ἐπ' Ἀτρεΐδην Il.2.18, cf. 10.18,85,150, etc.: sts. in pregn. constr. with Verbs of Rest, ἐπιστῆναι ἐ. τὰς θύρας Pl.Smp.212d; παρεῖναι ἐ. τὸν τάφον Th.2.34, cf. X.Cyr.3.3.12.    b. metaph., ἐ. ἔργα τρέπεσθαι, ἰέναι, Il.3.422, Od.2.127; ἰέναι ἐ. τὸν ἔπαινον Th.2.36; ἐ. συμφορὴν ἐμπεσεῖν Hdt.7.88 codd.; also ἐ. τὴν τράπεζαν ἀποδιδόναι, ὀφείλειν, pay, owe to the bank, D.33.12, Docum. ap. eund.45.31; ἡ ἐγγύη ἡ ἐ. τὴν τράπεζαν D.33.10; τὸ ἐ. τὴν τράπεζαν χρέως ib.24; also εἰσποιηθῆναι ἐ. τὸ ὄνομά τινος to be entered under his name, Id.44.36.    c. up to, as far as (μέχρι ἐ. X.An.5.1.[1]), παρατείνειν ἐπ' Ἡρακλέας στήλας Hdt.4.181; ἐ. θάλασσαν καθήκειν Th.2.27,97: metaph., ἐ. πείρατ' ἀέθλων ἤλθομεν Od.23.248; ἐ. διηκόσια ἀποδιδόναι yield 200-fold, Hdt. 1.193; in measurements, πλέον ἢ ἐ. δύο στάδια X.Cyr.7.5.8, An.6.2.2; ὅσον ἐ. εἴκοσι σταδίους ib.6.4.5, cf. 1.7.15: freq. with a neut. Adj. or Pron., τόσσον τίς τ' ἐπιλεύσσει ὅσον τ' ἐ. λᾶαν ἵησιν Il.3.12; ὅσσον ἔφ' 2.616, cf. 15.358; ἐ. τοσοῦτό γε φρονέω, . . ταύτην μηδὲν σίνεσθαι I am prudent enough, not to... Hdt.6.97; ἐ. ὅσον δεῖ Th.7.66; ἐ. πάντ' ἀφίξομαι S.OT265; ἐ. πᾶν ἐλθεῖν X.An.3.1.18; ἐ. τὸ ἔσχατον ἀγῶνος ἐλθεῖν Th.4.92; ἐ. μεῖζον χωρεῖν, ἔρχεσθαι, ib.117, S.Ph.259; ἐ. μέγα χωρεῖν δυνάμεως Th.1.118; ἐ. μακρότερον, ἐ. μακρότατον, Id.4.41, 1.1, Hdt.4.16, 192; ἐ. σμικρόν, ἐ. βραχύ, a little way, a little, S. El.414, Th.1.118; ἐπ' ἔλαττον, ἐπ' ἐλάχιστον, Pl.Phd.93b, Th.1.70; ἐπ' ὀλίγον, ἐ. πολλά, Pl.Sph.254b; ἐ. πλέον still more, Hdt.2.171, 5.51, Th.2.51; rarely with Advs., ἐ. μᾶλλον Hdt.1.94, 4.181.    d. before, into the presence of (cf. A. 1.2e), ἦγον δή μιν ἐ. τὰ κοινά Id.3.156 (but στὰς ἐ. τὸ συνέδριον standing at the door of the council, Id.8.79); ἐ. ἡγεμόνας καὶ βασιλεῖς ἀχθήσεσθε Ev.Matt.10.18.    e. in Military phrases (cf. A. 1.2d), ἐπ' ἀσπίδας πέντε καὶ εἴκοσιν ἐτάξαντο, i.e. twenty-five in file, Th.4.93; dub. in X., as ἐ. πολλοὺς τεταγμένοι many in file, An.4.8.11 codd.; ἐπ' ὀλίγον τὸ βάθος γίγνεσθαι Cyr.7.5.2 codd.; for ἐ. κέρας v. infr.3.    3. of the quarter or direction towards or in which a thing takes place, ἐ. δεξιά, ἐπ' ἀριστερά, to the right or left, Il.7.238, 12.240, Od.3.171, Hdt.6.33, etc.; ἐ. τὰ ἕτερα or ἐ. θάτερα, Id.5.74, Th.1.87, etc.; ἐ. τὰ μακρότερα,βραχύτερα, on the longer, shorter side, Hdt.1.50; ἐπ' ἀμφότερα νοέων both ways, Id.8.22; ἐπ' ἀμφότερα μαχᾶν τάμνειν τέλος Pi.O.13.57, etc.; ἐ. τάδε Φασήλιδος on this side, Isoc.7.80; ἐ. ἐκεῖνα, v. ἐπέκεινα; ἐφ' ἕν, ἐ. δύο, ἐ. τρία, of space, in one, two, three dimensions, Arist.de An.404b23, Plot.6.3.13; in Military phrases, ἐ. δόρυ ἀναστρέψαι,ἐ. ἀσπίδα μεταβαλέσθαι, to the spear or shield side, i.e. to right or left, X.An.4.3.29, Cyr.7.5.6; ἐ. πόδα ἀναχωρεῖν, etc., retire on the foot, i.e. facing the enemy, Id.An.5.2.32; so ἐ. κέρας or ἐ. κέρως πλεῖν, etc., sail towards or on the wing, i.e. in column (v. κέρας v11): metaph., ἐ. τὸ μεῖζον κοσμῆσαι, δεινῶσαι, etc., with exaggeration, Th.1.10, 8.74, etc.; ἐ. τὸ πλέον ἀγγέλλεσθαι Id.6.34; ἐ. τὸ φοβερώτερον ib.83; ἐ. τὰ γελοιότερα ἐπαινέσαι so as to provoke laughter, Pl. Smp.214e; ἐ. τὰ καλλίω, ἐ. τὰ αἰσχίονα, Id.Plt.293e; ἐ. τὸ βέλτιον καὶ κάλλιον, ἐ. τὸ χεῖρον καὶ τὸ αἴσχιον, Id.R.381b; ἐ. τὸ ἄμεινον Orac. ap. D.43.66.    4. in hostile sense, against, ἰέναι ἐ. νέας Il. 13.101; ὦρτο δ' ἐπ' αὐτούς 5.590; στρατεύεσθαι or -εύειν ἐ. τινα, Hdt. 1.71,77, Th.1.26, etc.; ἰέναι ἐ. φάτιν S.OT495 (lyr.); πλεῖν ἐ. τοὺσ Ἀθηναίους Th.2.90; πέμπειν στρατηγὸν ἐ. τινας Hdt.1.153; θύεσθαι ἐ. τινα offer sacrifice on going against . ., X.An.7.8.21; ἐφ' ὑμᾶς to your prejudice, D.6.33, 10.57.    5. of extension over a space, πουλὺν ἐφ' ὑγρὴν ἤλυθον over much water, Il.10.27: ἐπ' εὐρέα νῶτα θαλάσσης 2.159; ἐ. κύματα 13.27; ὁρόων ἐπ' ἀπείρονα πόντον 1.350; πλέων, λεύσσων ἐ. οἴνοπα πόντον, 7.88, 5.771; ἐ. πολλὰ δ' ἀλήθην Od. 14.120; ἄγοισι . . Ἀνδρομάχαν . . ἐπ' ἄλμυρον πόντον Sapph.Supp.20a. 7: also with Verbs of Rest, ἐπ' ἐννέα κεῖτο πέλεθρα over nine acres he lay stretched, Od.11.577; τόσσον ἔπ' over so much, 5.251, cf. 13.114; διώκοντες ἐ. πολύ over a large space, Th.1.50, cf. 62, etc.; ἐ. πλεῖστον ib.4; ὡς ἐ. πλεῖστον 2.34, etc.; freq. to be rendered on, δράκων ἐ. νῶτα δαφοινός Il.2.308; ἵππους . . ἐ. νῶτον ἐΐσας ib.765; ὅσσα τε γαῖαν ἔπι πνείει 17.447; ἐ. γαῖαν εἰσὶ δύω [γένη] Hes.Op.11; ἀοιδοὶ ἔασιν ἐ. χθόνα Th.95; ἐ. γᾶν μέλαιναν ἔμμεναι κάλλιστον Sapph. Supp.5.2; also, among, κλέος πάντας ἐπ' ἀνθρώπους Il.10.213, cf. 24.202,535; δασσάμενοι [κτήματ'] ἐφ' ἡμέας Od.16.385, cf. Pl.Prt. 322d.    II. of Time, for or during a certain time, ἐ. χρόνον Il.2.299, Od.14.193: πολλὸν ἐ. χρόνον 12.407; παυρίδιον . . ἐ. χρόνον Hes. Op.133; ἐ. δηρόν Il.9.415; ἐ. πολὺν χρόνον Pl.Phd.84c, etc.; ἐπ' ὀλίγον χρόνον Lycurg.7; ἐ. χρόνον τινά, ἐ. τινα χρόνον, Pl.Prt.344b, Grg.524d; γῆν ἀπεμίσθωσαν ἐ. δέκα ἔτη Th.3.68; ἐ. διετές Lexap.D. 46.20; ἐ. τρεῖς ἡμέρας X.An.6.6.36; τὸ ἐφ' ἡμέραν ἀρκέσον enough for the day, Id.Cyr.6.2.34, cf. D.50.23, Hdt.1.32; ἐ. πολύ for a long time, Th.1.6, etc.    2. up to, until a certain time, εὗδον παννύχιος καὶ ἐπ' ἠῶ καὶ μέσον ἦμαρ Od.7.288; οὐδ' ἐ. γῆρας ἵκετ' 8.226.    III. in various causal senses:    1. of the object or purpose for which one goes, ἀγγελίην ἔπι Τυδῆ στεῖλαν sent him for (i.e. to bring) tidings of... Il.4.384 (dub.); ἐ. βοῦν ἴτω let him go for an ox, Od.3.421; ἐ. τεύχεα δ' ἐσσεύοντο Il.2.808; ἐλθεῖν πρός τινα ἐπ' ἀργύριον X.Cyr.1.6.12; πέμπειν εἴς τινα ἐ. στράτευμα ib.4.5.31; ἴτω τις ἐφ' ὕδωρ ib.5.3.49; ἥκειν ἐ. τοὺς τόκους for (i.e. to demand) the interest, D.50.61: less freq. c. acc. pers., ἐπ' Ὀδυσσῆα ἤϊε Od.5.149, cf. S.OT555; κατῆλθον ἐ. ποιητήν Ar.Ra.1418; κατέρχονται ἐ. τὸν Ἀγόρατον Lys. 13.23: with acc. of a Noun of Action, ἐξιέναι ἐ. θήραν go out hunting, X.Cyr.1.2.9; ἔπλεον οὐχ ὡς ἐ. ναυμαχίαν (v.l. for -μαχίᾳ) Th.2.83; ἐ. μάχην ἰέναι X.An.1.4.12; ἔρχεσθαι, ἵζειν ἐ. δεῖπνον, Il.2.381, Od.24.394; ἐ. δόρπον ἀνέστη 12.439; κληθεὶς ἐ. δεῖπνον Pl.Smp.174e, etc.; καλεῖν ἐ. ξείνια Hdt.2.107,5.18span>; ἐ. τὴν θεωρίαν to see the sight, Ev.Luc.23.48, cf. PTeb.33.6 (ii B.C.): freq. with neut. Pron. or Adj., ἐ. τοῦτο ἐλθεῖν for this purpose, X.An.2.5.22, cf. Th.5.87; ἐπ' αὐτὸ τοῦτο Pl.Grg.447b, etc.; ἐ. τί; to what end? Ar.Nu.256; ἐφ' ὅ τι Id.Lys.22,481; ἐφ' ἃ ἤλθομεν for which purpose, Th.7.15, etc.; ἐπὶ ἴσα for like ends, Pi.N.7.5 (but ἐ. ἶσα μάχη τέτατο, = ἴσως, Il.12.436); ἐ. τὸ βέλτιον to a better result, X.An.7.8.4; ἀναστῆσαί τινα ἐ. χριστὸν Θεοῦ set up as God's anointed, LXX 2 Ki.23.1: after an Adj., ἄριστοι πᾶσαν ἐπ' ἰθύν Il.6.79, cf. Od.4.434; ἄπορος ἐ. φρόνιμα S.OT691 (lyr.); χρήσιμος ἐ . . . οὐδέν D.25.31: after a Noun, ὁδὸς ἐ. τι X.Cyr.1.6.21; ὄργανα ἐ. τι ib.6.2.34.    2. so far as regards, τοὐπὶ τήνδε τὴν κόρην S.Ant.889; ὅσον γε τοὐπ' ἐμέ E.Or.1345; τοὐπί σε, τὸ ἐ. σέ, Id.Hec. 514, X.Cyr.1.4.12; τὸ ἐ. σφᾶς εἶναι Th.4.28; ὡς ἐ. τὸ πολύ for the most part, Arist.Top.100b29, etc.; ἐ. πᾶν Th.2.51; τὸ πρὸς ἅπαν ξυνετὸν ἐ. πᾶν ἀργόν Id.3.82; κρείσσων ἐπ' ἀρετήν Democr.181; ἐ. μέγα Call.Dian.55.    3. of persons set over others, ἐ. τοὺς πεζοὺς καθιστάναι ἄρχοντα X.Cyr.4.5.58, cf. HG3.4.20; στρατηγὸς ἐ. τοὺς ὁπλίτας, ἐ. τὴν χώραν, Arist.Ath.61.1, IG22.682.24; ἐ. τὸν Πειραιέα Arist.Ath.l.c.; ἐ. Ῥαμνοῦντα IG2.1206b (cf. A. 111.1); οἱ θεσμοθέται οἱ ἐ. τοὺς νόμους κληρούμενοι D.20.90.    4. according to, by, ἐ. στάθμην by the rule, Od.5.245, 21.44, etc.    D. POSITION:—ἐπί may suffer anastrophe (ἔπι) and follow its case, as in Il.1.162; it may like wise follow its Verb, ἤλυθ' ἔπι ψυχή Od.24.20, cf. Il.9.539.    II. in Poets it is sts. put with the second of two Nouns, though in sense it also governs the first, ἢ ἁλὸς ἢ ἐ. γῆς Od.12.27, cf. S.OT761, Ant.367 (lyr.).    E. ABS., used adverbially, without anastrophe, καὶ ἐ. σκέπας ἦν ἀνέμοιο Od.5.443; κτεῖνον δ' ἐ. μηλοβοτῆρας as well, Il.18.529; esp. ἐ. δέ . . and besides . ., Hdt.7.65,75, etc.; πολιαί τ' ἐ. ματέρες S. OT182 (lyr.).    II. ἔπι, for ἔπεστι, there is, Il.1.515, 3.45, Od.16.315; οὐ γὰρ ἔπ' ἀνήρ . . there is no man... 2.58; σοὶ δ' ἔ. μὲν μορφὴ ἐπέων 11.367; ἔ. δέ μοι γέρας A.Eu.393 codd. (lyr.).    F. PROSODY: in ἐπιόψομαι, ι is not elided before a vowel; also in some words where σ or ϝ has been lost, as ἐπιάλμενος, ἐπιείκελος, ἐπιεικής, ἐπιέξομαι (v. ἐπέχω v11). Dor. ἐπιεργάζομαι (v. ἐπιεργάζομαι).    G. IN COMPOSITION:    I. of Place, denoting,    1. Support or Rest upon, ἔπειμι (A), ἐπίκειμαι, ἐπικαθίζω, ἐπαυχένιος, ἐπιβώμιος, etc.    2. Motion,    a. upon or over, ἐπιβαίνω, ἐπιτρέχω.    b. to or towards, ἐπέρχομαι, ἐπιστέλλω, ἐπαρίστερος, ἐπιδέξιος.    c. against, ἐπαΐσσω, ἐπιπλέω 11, ἐπιστρατεύω, ἐπιβουλεύω.    d. up to a point, ἐπιτελέω.    e. over a place, as in ἐπαιωρέομαι, ἐπαρτάω.    f. over or beyond boundaries, as in ἐπινέμομαι.    g. implying reciprocity, as in ἐπιγαμία.    3. Extension over a surface, as in ἐπαλείφω, ἐπανθίζω, ἐπιπέτομαι, ἐπιπλέω 1, ἐπάργυρος, ἐπίχρυσος.    4. Accumulation of one thing over or besides another, as in ἐπαγείρω, ἐπιμανθάνω, ἐπαυξάνω, ἐπιβάλλω, ἐπίκτητος.    5. Accompaniment, to, with, as in ἐπᾴδω, ἐπαυλέω, ἐπαγρυπνέω: hence of Addition, ἐπίτριτος one and 1/3 more, 1 +1/3; so ἐπιτέταρτος, ἐπίπεμπτος, ἐπόγδοος, etc.    6. with Adjs., somewhat, slightly, as in ἐπίξανθος, ἐπίπικρος.    II. of Time and Sequence, after, as in ἐπιβιόω, ἐπιβλαστάνω, ἐπιγίγνομαι, ἐπακόλουθος, ἐπίγονος, ἐπιστάτης 1.2.    III. in causal senses:    1. Superiority felt over or at, as in ἐπιχαίρω, ἐπιγελάω, ἐπαισχύνομαι.    2. Authority over, as in ἐπικρατέω, ἔπαρχος, ἐπιβουκόλος, ἐπιποιμήν.    3. Motive for, as in ἐπιθυμέω, ἐπιζήμιος, ἐπιθάνατος.    4. to give force or intensity to the Verb, as in ἐπαινέω, ἐπιμέμφομαι, ἐπικείρω, ἐπικλάω.

German (Pape)

[Seite 921] bei, als adv. ohne Casus bei den Epikern oft, daran, dabei, wo es in der Regel als tmesis gefaßt werden kann; ἐν δ' ἄλοχοι πολιαί τ' ἐπὶ μάτερες Soph. O. R. 182; so bes. ἐπὶ δέ in Aufzählungen, Her. 7, 65. 75. 8, 67; von den Sp. bes. Arr. 5, 5, 1 u. öfter. – Gew. Präposition mit dem gen., dat. u. acc., auf, bei (vgl. ὀπίσω u. ä.).

French (Bailly abrégé)

par élis. ἐπ’, dev. une aspirée ἐφ’ :
adv. et prép., sur, dessus;
A. adv. (en poésie et en prose ion.);
I. 1 dessus,càd à la surface (de façon à recouvrir) : ἐπὶ δ’ ἄλφιτα παλύνειν IL répandre de la farine dessus, saupoudrer de farine ; χυτὴν ἐπὶ γαῖαν ἔχευαν IL ils amoncelèrent de la terre dessus ; à l’extrémité, au bord : χρυσῷ δ’ ἐπὶ χείλεα κεκράαντο OD et les bords (de cette corbeille) étaient entourés d’un cercle d’or;
2 au-dessus (de façon à tomber dans) : ἐπὶ δ’ αἴγειον κνῆ τυρόν IL et elle racla au-dessus un fromage de chèvre;
II. immédiatement auprès, tout près avec idée de mouv. : ἦλθε δ’ ἐπί OD alors s’approcha (l’âme de, etc.);
III. à la suite;
1 au propre ὣς Τρῶες πρὸ μὲν ἄλλοι, αὐτὰρ ἐπ’ ἄλλοι IL ainsi les Troyens, les uns en avant, puis les autres par derrière;
2 en outre, et aussi : ἐπὶ δὲ Ὀρέστην IL et ils tuèrent aussi Orestès ; ἐπὶ δέ HDT et en outre ; ἐν δ’ ἄλοχοι πολιαί τ’ ἐπὶ ματέρες ἐπιστενάχουσιν SOPH et dans l’intérieur (du temple) les épouses et aussi les mères aux cheveux blancs poussent des gémissements ; ἐπὶ σκέπας ἦν ἀνέμοιο OD et de plus, on était abrité contre le vent ; κτεῖνον δ’ ἐπὶ μηλοβοτῆρας IL et outre le troupeau ils tuèrent aussi les pâtres;
IV. À l’emploi adv. de ἐπὶ se rattachent les exemples où le verbe qui accompagne ἐπὶ est construit avec un dat. ou un acc.
1 • dat. : βάλεν δ’ ἐπὶ δέρμα ἑκάστῳ OD et sur chacun (de nous) la déesse jeta une peau (de phoque) ; ἐπὶ νύκτα τάνυσεν ὑσμίνῃ IL Zeus étendit l’obscurité sur la mêlée;
2 • acc. : τὸ δ’ οὐδ’ ἐπὶ νῆες περόωσιν OD ce gouffre (de la mer) que même des navires ne traversent pas ; ἐπὶ κνέφας ἤλυθε γαῖαν IL l’obscurité s’abattit sur la terre;
B. Prép. avec le gén., le dat. et l’acc.
• Gén. I. 1 sur : ἧστο ὑψοῦ ἐπ’ ἀκρότάτης κορυφῆς IL il était assis en haut sur le sommet de la cime ; ἐπὶ πύργου ἔστη IL (si Apollon ne se) fût placé sur une tour ; οἳ μὲν ἐφ’ ἵππων κρέμανται, ἡμεῖς δὲ ἐπὶ γῆς βεβηκότες XÉN eux sont suspendus sur leurs chevaux, nous au contraire fermement posés sur le sol ; φεύγωμεν ἐφ’ ἵππων IL fuyons sur notre char ; κατέζετ’ ἐπὶ θρόνου IL il s’assit sur son trône ; ἐπὶ τῆς γῆς καταπίπτοντες XÉN tombant à terre;
2 sur le sol de, sur le territoire de ; sur ou dans : γῆς ἐπὶ ξένης SOPH sur une terre étrangère ; ἐπ’ ἀγροῦ OD à la campagne;
3 p. anal. en parl. de circonstances, de la condition où l’on vit, etc.) au milieu de, dans, en : ἐπὶ σχολῆς ESCHN à loisir ; ἐπ’ ἴσης (s.e. μοίρας) SOPH également ; avec idée de temps ἐπὶ προτέρων ἀνθρώπων IL du temps des premiers hommes ; ἐπὶ Κύρου HDT du temps de Cyrus ; ἐφ’ ἡμῶν HDT de nos jours ; ἐπ’ εἰρήνης IL en temps de paix;
4 à la surface de pour marquer le point extrême et comme la surface d’une étendue en largeur : ἐπὶ τῶν πλευρῶν XÉN sur les flancs (de l’ennemi) ; ἐπὶ τοῦ εὐωνύμου XÉN à l’aile gauche;
5 pour marquer l’idée qu’on s’appuie sur, qu’on se repose sur, qu’on s’attache à : ἐπὶ γνώμης τινὸς γίγνεσθαι DÉM se ranger à l’avis de qqn ; οἱ Ἕλληνες ὑφορῶντες τοὺς βαρβάρους αὐτοὶ ἐφ’ ἑαυτῶν ἐχώρουν XÉN les Grecs qui se défiaient des barbares marchaient séparément litt. seuls s’appuyant sur eux-mêmes, càd ne comptant que sur eux-mêmes ; εὔχεσθε σιγῇ ἐφ’ ὑμείων IL priez silencieusement en vous-mêmes;
6 en gén. (pour marquer le point d’appui, le point par lequel une chose se rattache à une autre) d’après, par suite de : κεκλῆσθαι ἐπί τινος HDT être appelé d’après qqe particularité ; ἡ ἐπὶ Ἀνταλκίδου εἰρήνη καλουμένη XÉN la paix dite d’Antalcidas;
7 en gén., pour marquer une idée de fixité, de permanence : μένειν ἐπὶ τῆς ἀρχῆς XÉN rester attaché au commandement, conserver le commandement ; ἔχεσθαι ἐπὶ νόσου SOPH être tenu par la maladie;
8 sur, au sujet de : λέγειν ἐπί τινος PLAT parler sur qch;
9 sur pour marquer une idée d’autorité ; cf. franç. avoir la haute main sur : ὁ ἐπὶ τῶν ὅπλων DÉM, ὁ ἐπὶ τῶν ὁπλιτῶν DÉM le commandant des hoplites ; ὁ ἐπὶ τῶν ἱππέων DÉM le commandant de la cavalerie ; ὁ ἐπὶ τοῦ οἴνου PLUT le sommelier, l’échanson ; ὁ ἐπὶ τῶν δεσμῶν LUC le geôlier;
II. p. anal. en touchant à :
1 tout près : ἐπ’ αὐτάων (τῶν πηγῶν) IL près de ces sources ; αἱ ἐπὶ Λήμνου ἐπικείμεναι νῆσοι HDT les îles situées près de Lemnos ; ἐπὶ τῶν τραπεζῶν PLAT auprès des tables de changeurs ; ἐπὶ μαρτύρων, devant témoins ; γράψομαί σε ἐπὶ Ῥαδαμάνθυος LUC je t’assignerai devant Rhadamanthe;
2 avec idée de succession en touchant l’un à l’autre, en venant l’un après l’autre : ἐτάχθησαν ἐπὶ τεττάρων XÉN (les troupes) furent disposées sur quatre rangs (de profondeur) ; ἐπ’ ὀλίγων τεταγμένοι XÉN rangés sur une ligne de peu de profondeur ; ἦν γὰρ ἐφ’ ἑνὸς ἡ κατάβασις XÉN car on ne pouvait descendre qu’un à un ; en parl. de la largeur ἐγένοντο τὸ μέτωπον ἐπὶ τριακοσίων, τὸ δὲ βάθος ἐφ’ ἑκατόν XÉN ils se rangèrent sur 300 de front, sur 100 de profondeur;
3 en touchant à, jusqu’à avec mouv. : τρέσσε δὲ παπτήνας ἐφ’ ὁμίλου IL il se retira frémissant et les yeux fixés sur la foule ; ἀνακομίζεσθαι ἐπ’ οἴκου HDT, ἀναχωρεῖν ἐπ’ οἴκου THC se retirer chez soi ; en gén. vers la région de, vers : ἔπλεον ἐπὶ Λέσβου καὶ Ἑλλησπόντου XÉN (les Athéniens) firent voile vers la région de Lesbos et de l’Hellespont (cf. franç. mettre le cap sur) ; ἡ ἐπὶ Βαβυλῶνος ὁδός XÉN la route qui mène à Babylone;
• Dat. I. sur d’ord. en poésie, rar. en prose;
1 au propre (avec idée de repos) : ἧντ’ ἐπὶ πύργῳ IL ils étaient assis au haut d’une tour ; πῦρ ἐπ’ ἐσχαρόφι καίετο OD le feu brûlait sur le foyer ; avec un verbe de mouv. mais impliquant soit que l’idée de fixité marquée par ἐπὶ est antérieure à l’idée de mouv. : ἐπὶ χθονὶ βαίνει IL elle marche sur la terre ; soit que l’objet dont on parle est immobile pendant la durée de l’action : τοὺς ὁπλίτας ἐπὶ ναυσὶν εὐθὺς πέμπουσιν THC ils envoient aussitôt les hoplites sur des vaisseaux ; soit que l’idée d’immobilité est le résultat de l’action : ἕζεο τῷδ’ ἐπὶ δίφρῳ IL assieds-toi sur ce char ; θεῖναι ἐπὶ γούνασιν IL poser sur ses genoux ; πέτονται ἐπ’ ἄνθεσιν IL elles volent et se posent sur des fleurs ; fig. ἐπὶ φρεσὶ θῆκε IL elle déposa (cette pensée) dans l’esprit (d’Achille);
2 avec idée d’accumulation ὄγχνη ἐπ’ ὄγχνῃ OD poire sur poire ; fig. πήματα ἐπὶ πήμασι SOPH douleurs sur douleurs ; en gén. avec idée d’addition : sur, par-dessus, en outre : οὐκ ἄρα σοίγ’ ἐπὶ εἴδεϊ καὶ φρένες ἦσαν OD avec ta beauté tu n’avais certes pas de raison ; ἐπὶ τοιῖσι OD, ἐπὶ τούτοις ATT outre les choses ; κάρδαμον ἐπὶ τῷ σίτῳ ἔχειν XÉN avoir du cresson avec (le pain qui sert de) nourriture ; τρισχιλίους ἐπὶ μυρίοις PLUT treize mille (litt. trois mille en sus de dix mille);
3 p. suite (avec idée de succession) à la suite de au propre : ὀλίγοι τῶν ἐπὶ πᾶσιν ἀπέθανον XÉN qqes hommes furent tués à la queue de l’arrière-garde (litt. qqes-uns de ceux qui venaient après tous les autres) ; avec idée de temps ἐπὶ τούτοις XÉN après cela, là-dessus;
II. pour marquer le point d’appui ou le point d’attache, d’où
1 avec idée de temps durant, pendant, seul. en poésie : ἐπ’ ἤματι IL pendant le jour ; ἐπὶ νυκτί IL pendant la nuit ; αἰεὶ ἐπ’ ἤματι OD chaque jour;
2 pour marquer une idée de fixité, de permanence ἐπὶ ἔργῳ IL au travail ; ἐπὶ τούτοις μένειν DÉM s’en tenir à cela;
3 pour marquer une idée de dépendance -- en vue de : ἐπὶ τῷ κέρδει XÉN en vue du gain, pour le gain ; ἄγειν τὴν βασιλέως θυγατέρα ἐπὶ γάμῳ XÉN litt. emmener la fille du roi pour l’épouser, càd épouser la fille du roi ; ἐπ’ ἐξαγωγῇ HDT pour l’exportation ; εἰ ἐπ’ ἀγαθῷ ἐκόλασά τινα XÉN si j’ai châtié qqn pour son bien ; -- en l’honneur de : (βοῦς) ἐπὶ Πατρόκλῳ πέφνεν IL il avait tué (des bœufs) en l’honneur de Patrocle ; -- à l’égard de, au sujet de : ἐπὶ μὲν ἐπῶν ποιήσει Ὅμηρον μάλιστα τεθαύμακα, ἐπὶ δὲ τραγῳδίᾳ Σοφοκλέα, ἐπὶ δὲ ανδριαντοποιΐᾳ Πολύκλειτον, ἐπὶ δὲ ζωγραφίᾳ Ζεῦξιν XÉN pour la poésie épique, c’est Homère surtout que j’admire ; pour la tragédie, c’est Sophocle ; pour la sculpture, Polykleitos ; pour la peinture, Zeuxis ; -- à cause de : ἐπὶ σοὶ μάλα πολλὰ πάθον IL pour toi j’ai beaucoup souffert ; μέγα φρονεῖν ἐπί τινι XÉN s’enorgueillir de qch ; -- à la condition de, moyennant : καὶ ἐπὶ τούτοις ἔλαβον καὶ ἔδοσαν πάντες τὰ πιστά XÉN à ces conditions tous reçurent et donnèrent les gages de foi habituels ; ἐπὶ ῥητοῖς THC à des conditions dites, càd convenues ; ἐπὶ οὐδενί HDT sans condition ; ἐπ’ ἴσῃ καὶ ὁμοίᾳ HDT, ἐπὶ τῇ ἴσῃ καὶ ὁμοίᾳ THC à des conditions égales et semblables ; ἔργον τελέσαι μεγάλῳ ἐπὶ δώρῳ IL achever le travail moyennant un gros présent ; -- d’après, selon : ἐπὶ τοῖς νόμοις DÉM conformément aux lois ; -- à la portée de, au pouvoir de : ὁπόταν βούλῃ εἰσιέναι ὡς ἐμέ, ἐπὶ σοὶ ἔσται XÉN toutes les fois que tu voudras venir chez moi, tu en seras le maître ; ἐπί τινί ἐστι avec l’inf. HDT il est au pouvoir de qqn de, il dépend de qqn de, etc. ; τὸ ἐπ’ ἐμοί XÉN, τὸ ἐπί σοι ISOCR autant qu’il est en mon pouvoir, en ton pouvoir ; τὸ ἐπὶ τούτῳ THC en tant que cela dépend de lui ; τὸ ἐπὶ τούτοις εἶναι LYS autant que cela a dépendu d’eux;
III. sur, à la tête de : ὅς μ’ ἐπὶ βουσὶν εἷσεν OD celui qui m’a commis à la garde des bœufs ; οἱ ἐπὶ τοῖς καμήλοις XÉN les chameliers;
IV. dans la direction de, d’ord. avec idée d’hostilité, càd contre : ἐπί τινι ἔχειν ἵππους IL, ἰθύνειν ἵππους IL diriger des chevaux contre qqn ; ἐπί τινι ἱέναι βέλος IL lancer un trait contre qqn;
• Acc. I. sur :
1 avec mouv. (au propre) : ἐπὶ πύργον ἔβη IL elle monta sur une tour ; ἀναβάντες ἐπὶ τοὺς ἵππους XÉN étant montés sur leurs chevaux;
2 sur, à travers : πουλὺν ἐφ’ ὑγρὴν ἤλυθον IL ils étaient venus sur la vaste mer ; ἐπὶ πολλὰ δ’ ἀλήθην OD j’ai erré par beaucoup de contrées ; p. anal. (avec des verbes de repos impliquant une idée de mouv.) à travers l’espace : ἐπὶ πόντον δρόων IL ou λεύσσων IL voyant ou regardant sur la mer ; ἐπὶ τόσσον IL à une aussi grande distance ; ἐπὶ πολύ THC à une grande distance;
3 en touchant à, particul. en touchant l’un à l’autre, en venant l’un après l’autre : ἐπ’ ἀσπίδας πέντε καὶ εἴκοσιν ἐτάξαντο THC ils se rangèrent par rangées de 25 boucliers, càd de 25 hommes ; ἐπὶ διπλάσιον τὸ βάθος γίγνεσθαι XÉN former une masse double de profondeur;
4 pour marquer le point d’attache, et, par suite, la relation ou la dépendance -- par suite de, d’après, selon : ἐπὶ στάθμην OD selon le cordeau, au cordeau ; -- au milieu de, parmi : κλέος πάντας ἐπ’ ἀνθρώπους IL (il est) renommé parmi tous les hommes;
5 pour marquer le point où une chose aboutit jusqu’à avec un verbe de mouv. : ἦλθε θοὰς ἐπὶ νῆας IL il vint jusqu’aux vaisseaux rapides ; ἐπὶ βωμὸν ἄγειν IL conduire à l’autel ; πλέον ἢ ἐπὶ δύο στάδια XÉN jusqu’à plus de deux stades ; ἀλλ’ οὐ κάτοιδα πλὴν ἐπὶ σμικρὸν φράσαι SOPH mais je ne sais pas parler sinon jusqu’à (dans les limites d’)une faible mesure ; ἐπὶ ὅσον δεῖ THC autant qu’il faut ; ἐπὶ ἶσα IL jusqu’à un résultat égal, càd également ; ἐπὶ πᾶν, en somme ; ἐπ’ ἔλαττον, moins ; ἐπὶ μεῖζον ou ἐπὶ πλέον, davantage ; avec un acc. de pers. : βῆ δ’ ἄρ’ ἐπ’ Ἀτρείδην IL il s’avança donc jusqu’auprès de l’Atride ; fig. ἐπὶ τὸ αὐτὸ αἱ γνῶμαι ἔφερον THC les avis aboutissaient à la même conclusion ; avec idée de temps εὗδον παννύχιος καὶ ἐπ’ ἠὼ καὶ μέσον ἦμαρ OD je dormis toute la nuit, jusqu’à l’aurore et jusqu’au milieu du jour;
6 rar. sur avec idée d’autorité : ἐπὶ τοὺς πεζοὺς καθιστάναι ἄρχοντα XÉN mettre un chef à la tête de l’infanterie;
II. auprès : στὰς ἐπὶ τὸ συνέδριον HDT s’étant arrêté à la porte du conseil;
III. dans la direction de :
1 vers : ἐπὶ δεξιά IL vers la droite ; ἐπὶ τὰ μακρότερα, ἐπὶ τὰ βραχύτερα HDT du côté le plus long, le plus court ; ἐπ’ ἀμφότερα HDT dans les deux directions ; ἐπὶ δόρυ XÉN, ἐπ’ ἀσπίδα XÉN du côté de la lance, du côté du bouclier (v. δόρυ, ἀσπίς) ; fig. ἐπὶ τὸ βέλτιον, dans le sens du mieux ; ἐπὶ τὸ χεῖρον, dans le sens du pire;
2 avec idée d’hostilité contre : ἰέναι ἐπὶ νέας IL marcher contre les vaisseaux ; ἰέναι ἐπὶ τοὺς πολέμιους XÉN marcher contre l’ennemi;
3 fig. en vue de : ἴτω τις ἐφ’ ὕδωρ XÉN qu’on aille chercher de l’eau ; ἀγγελίην ἔπι Τυδῆ στεῖλαν IL ils envoyèrent Tydée pour porter des nouvelles ; ἐλθεῖν πρός τινα ἐπ’ ἀργύριον XÉN être venu auprès de qqn pour avoir de l’argent ; ἔξεισι βασιλεὺς ἐπὶ θήραν XÉN le roi sort pour la chasse ; καλεῖν ἐπὶ δεῖπνον XÉN inviter à dîner ; ἐπὶ τί ; en vue de quoi ? pourquoi ?;
4 en ce qui regarde, quant à : ἵππους ἐπὶ νῶτον ἐΐσας IL des cavales de grandeur égale (litt. égales quant au dos) ; τὸ ἐπί σε XÉN, τοὐπί σε EUR en ce qui te regarde;
REM. 1 ἐπί se place d’ord. dev. son rég. (v. ci-dessus), qqf après, et en ce cas il s’accentue ἔπι;
2 En composition ἐπί signifie,
A. avec idée de lieu (au propre et au fig.) :
1 sur, au-dessus de;
2 vers;
3 contre;
4 jusqu’à;
5 au milieu de, parmi;
6 en outre;
B. avec idée de temps sur, après;
C. avec idée de relation :
1 en vue de;
2 à cause de.
Étymologie: cf. lat. ob.

English (Autenrieth)

upon, on.—I. adv., thereon, on top, thereby, besides; esp. ἔπι = ἔπεστι or ἔπεισι, οὔ τοι ἔπι δϝέος, ‘thou hast nought to fear,’ Il. 1.515, Od. 8.563. Here belong all examples of ‘tmesis,’ ἐπὶ δ' αἴγειον κνῆ τῦρόν, grated ‘on,’ Il. 11.639, 640; the appropriate case of a subst. may specify the relation of the adv., ἐπὶ κνέφας ἤλυθε γαῖαν, darkness came ‘on’—over the earth, Il. 24.351 .—κρἔ ἔδων καὶ ἐπ' ἄκρητον γάλα πίνων, ‘on top’ of the meat, ‘besides,’ Od. 9.297 ; πρὸ μέν τ' ἄλλ, αὐτὰρ ἐπ ἄλλα, some before, some ‘after,’ Il. 13.799 ; ἐπὶ σκέπας ἦν ἀνέμοιο, ‘withal,’ Od. 5.443.—II. prep., (1) w. gen., local, of position, on, at, or direction, towards, for; and sometimes temporal; freq. ἐφ' ἵππων, ἐπὶ νηῶν; ἐπ ἀγροῦ, ‘in the country,’ ‘at the farm,’ Od. 1.190 ; ἐπ' ὄγμου, ‘at the swath,’ Il. 18.557 ; σῖγῇ ἐφ' ὗμείων, ‘by yourselves,’ Il. 7.195 ; ἐπὶ παιδὸς ἕπεσθαι, ‘along with,’ Od. 1.278; direction, νήσου ἔπι Ψυρίης, make ‘for’ the island, Od. 3.171, Il. 5.700; time, ἐπ' εἰρήνης, ἐπὶ προτέρων ἀνθρώπων, ‘in the time of,’ Il. 2.797, Il. 5.637.—(2) w. dat., of place, time, purpose, condition; νέμεσθαι ἐπὶ κρήνῃ, ‘at’ the spring, Od. 13.408 ; νῆα ἐπ' ἠπείροιο ἔρυσσαν | ὑψοῦ ἐπὶ ψαμαθοῖς, high ‘upon the sand,’ Il. 1.486 ; ἐπὶ Πατρόκλῳ τέτατο ὑσμίνη, ‘over Patroclus,’ Il. 17.543; so of charge or mastery, ποιμαίνειν ἐπ' ὄεσσι, Il. 6.25; υἱὸν ἐπὶ κτεάτεσσι λιπέσθαι, ‘in charge of,’ ‘as master of,’ Il. 5.154 ; ἐπὶ ἴστορι πεῖρας ἑλέσθαι, ‘by,’ i. e. before a judge, Il. 18.501; freq. of hostile direction, ἧκε δ' ἐπ Ἀργείοισι βέλος, ‘at the Greeks,’ Il. 1.382; addition, ὄγχνη ἐπ' ὄγχνῃ, ‘pear upon pear,’ Od. 7.120, 216; of time, ἐπὶ νυκτί, ‘in the night,’ Il. 8.529 ; ἐπ' ἤματι, ‘a day long,’ Il. 19.229; ‘day by day,’ Od. 12.105 ; ἐπ' ἤματι τῷδε, ‘on this day,’ Il. 13.234; cause or purpose, γαστέρας ἐπὶ δόρπῳ κατθέμεθα, ‘for supper,’ Od. 18.44 ; ἐπ' ἀρωγῇ, Il. 23.574; ἐπὶ ῥηθέντι δικαίῳ, ‘at a just remark,’ Od. 18.414; condition or price, μισθῷ ἔπι ῥητῷ, Il. 21.445, Κ 3, Il. 9.602.—(3) w. acc., local, direction to or at (hostile), or extension, over; of purpose, for; and of time in extension, for, up to; ἕζεσθαι ἐπ' ἐρετμά, ‘take seats at the oars,’ Od. 12.171 ; ἐπὶ ἔργα τρέπεσθαι, ‘to work,’ Il. 3.422 ; ὄρνυσθαι ἐπί τινα, ‘against,’ Il. 5.590 ; ἐπ' ἐννέα κεῖτο πέλεθρα, ‘extending over,’ Od. 11.577 ; πάντας ἐπ' ἀνθρώπους ἐκέκαστο, ‘the world over,’ Il. 24.535; so ἐπὶ γαῖαν, ἐπὶ πόντον; purpose, ἀναστῆναι ἐπὶ δόρπον, Il. 12.439; time, παννύχιον εὑδεῖν καὶ ἐπ' ἠῶ καὶ μέσον ἦμαρ, Od. 7.288; so ἐπὶ χρόνον, ‘for a time;’ ἐπὶ δϝηρόν, ‘for long.’

English (Slater)

ἐπί (ἐπ, ἐφ; ἔπι following noun governed, (P. 5.93), (P. 8.89), etc.: following verb in tmesis, (O. 3.6), (P. 9.124), (P. 5.124) coni.: combined with
   1 διά (N. 6.48), (I. 4.41), with ἐν (N. 5.2) )
   1 prep. c. acc.
   a to, towards νίσοντ' ἐπ ἀνθρώπους ἀοιδαί (O. 3.10) ἄλλα δ' ἐπ ἄλλον ἔβαν ἀγαθῶν (O. 8.12) καί κεν ἐν ναυσὶν μόλον Ἰονίαν τάμνων θάλασσαν Ἀρέθοισαν ἐπὶ κράναν (P. 3.69) σὺν Νότου δ' αὔραις ἐπ Ἀξείνου στόμα πεμπόμενοι (P. 4.203) ἐγκωμίων γὰρ ἄωτος ὕμνων ἐπ' ἄλλοτ ἄλλον ὥτε μέλισσα θύνει λόγον (P. 10.54) εὔθυν' ἐπὶ τοῦτον, ἄγε Μοῖσα, οὖρον ἐπέων εὐκλέα (N. 6.28) Ζεὺς ἐπ' Ἀλκμήναν Δανάαν τε μολὼν (N. 10.11) ταχέως δ' ἐπ ἀδελφεοῦ βίαν πάλιν χώρησεν (N. 10.73) ὅσσα δ' ἐπ ἀνθρώπους ἄηται μαρτύρια φθιμένων ζωῶν τε φωτῶν ἀπλέτου δόξας (I. 4.9) ἐπὶ δὲ στρατὸν ἄις[σε fr. 33a. ἐπὶ γῆρας ἱξέμεν βίου (Pae. 6.116) ]επὶ βρέφος οὐρανίου Διὸς[ (Pae. 20.9) πορευθέντ' ἐπὶ τὸν κισσοδαῆ θεόν fr. 75. 9. τότε βάλλεταὶ τότ' ἐπ ἀμβρόταν χθόν ἐραταὶ ἴων φόβαὶ fr. 75. 16. ἐπεὶ Γηρυόνα βόας Κυκλώπειον ἐπὶ πρόθυρον Εὐρυσθέος ἔλασεν (v. l. Κυκλωπείων ἐπὶ προθύρων) fr. 169. 7.
   b over, across πέταται δ' ἐπί τε χθόνα καὶ διὰ θαλάσσας τηλόθεν ὄνυμ αὐτῶν (N. 6.48) καὶ πάγκαρπον ἐπὶ χθόνα καὶ διὰ πόντον (I. 4.41) ἁλὸς ἐπὶ κῦμα βάντες ἦλθον ἄγγελοι (Pae. 6.100) πεφόρητο δ' ἐπ Αἰγαῖον θαμά (sc. Ἀστερία) Πα. 7B. 49. πάντ' ἐπ οἶμον *fr. 107a. 6*. τέρπεται δὲ καί τις ἐπ' οἶδμ ἅλιον ναὶ θοᾷ διαστείβων fr. 221. 4.
   c in the direction of; on σύ τοι χε-ς θών νιν ἐπὶ δεξιὰ χειρὸς (P. 6.19) ἐδόκησαν ἐπ' ἀμφότερα μαχᾶν τάμνειν τέλος, τοὶ μὲν Ἑλέναν κομίζοντες, οἱ δ ἀπὸ πάμπαν εἴργοντες in both directions, on both sides (O. 13.57) πρίν τις εὐθυμίᾳ σκιαζέτω νόημ' ἄκοτον ἐπὶ μέτρα (μετρίως Σ.) (Pae. 1.3)
   d of purpose, for ἦλθε καὶ Γανυμήδης Ζηνὶ τωὔτ' ἐπὶ χρέος (O. 1.45) πέμψε δ' Ἑρμᾶς χρυσόραπις διδύμους υἱοὺς ἐπ ἄτρυτον πόνον (P. 4.178) Πυθοῖ τε γυμνὸν ἐπὶ στάδιον καταβάντες (P. 11.49) ἀναπνέομεν δ' οὐχ ἅπαντες ἐπὶ ἴσα (N. 7.5) ἀνὰ δ' αὐλὸν ἐπ αὐτὰν ὄρσομεν ἱππίων ἀέθλων κορυφάν (N. 9.8) Κάστορος δ' ἐλθόντος ἐπὶ ξενίαν πὰρ Παμφάη (N. 10.49)
   e against ἐπὶ Θήβας ξίφος ἑλκόμενον (e Σ supp. Lobel) (Pae. 8.103)
   2 c. gen.,
   a upon ἐμὲ δ' ἐπὶ ταχυτάτων πόρευσον ἁρμάτων (O. 1.77) ἀλλ' ἐπὶ χώρας αὖτις ἕσσαι (P. 4.273) “θαέομαι σαφὲς δράκοντα ποικίλον αἰθᾶς Ἀλκμᾶν' ἐπ ἀσπίδος νωμῶντα” (P. 8.46) ἐλινύσοντα ἐργάζεσθαι ἀγάλματ' ἐπ αὐτᾶς βαθμίδος ἑσταότ (N. 5.1) ἀλλ' ἐπὶ πάσας ὁλκάδος ἔν τ ἀκάτῳ, γλυκεἶ ἀοιδά, στεῖχ ἀπ Αἰγίνας (N. 5.2) λεχέων ἐπ' ἀμβρότων (Pae. 6.140)
   b in the days of, at the time of τέκεν ἑπτὰ σοφώτατα νοήματ' ἐπὶ προτέρων ἀνδρῶν παραδεξαμένους παῖδας (O. 7.72) ὁ δὲ καλόν τι νέον λαχὼν ἁβρότατος ἔπι μεγάλας ἐξ ἐλπίδος πέταται ὑποπτέροις ἀνορέαις (P. 8.89)
   3 c. dat.,
   a upon, at, on esp. of rivers, springs. πενταετηρίδ' θῆκε ζαθέοις ἐπὶ κρημνοῖς Ἀλφεοῦ (O. 3.22) Ζηνὸς ἐπ' ἀκροτάτῳ βωμῷ χρηστήριον θέσθαι κέλευσεν (O. 6.70) δόξαν ἔχω τιν' ἐπὶ γλώσσᾳ λιγυρᾶς ἀκόνας (O. 6.82) ὦ Πίσας εὔδενδρον ἐπ' Ἀλφεῷ ἄλσος (O. 8.9) δάμασε καὶ κείνους Ἡρακλέης ἐφ' ὁδῷ (O. 10.30) ἐπ' Ἀλφεοῦ ῥεέθροισιν (O. 13.35) [τὰ δ' ἐπ ὀφρύι Παρνασσίᾳ ἕξ (v. l. ὑπ) (O. 13.106) ] “μεμάντευμαι δ' ἐπὶ Κασταλίᾳ” (P. 4.163) ἐπ' Ἀπόλλωνός τε κράνᾳ (P. 4.294) πρυμνοῖς ἀγορᾶς ἔπι δίχα κεῖται θανών (P. 5.93) Ἰφιγένεἰ ἐπ' Εὐρίπῳ σφαχθεῖσα τῆλε πάτρας (P. 11.22) ὄχθαις ἔπι μηλοβότου ναίεις Ἀκράγαντος ἐύδματον κολώναν (P. 12.2) ἔσταν δ' ἐπ αὐλείαις θύραις ἀνδρὸς φιλοξείνου (N. 1.19) ὃν Ψαμάθεια τίκτ' ἐπιλτ;γτ; ῥηγμῖνι πόντου (N. 5.13) ἐπ' Ἀσωποῦ ῥεέθροις (N. 9.9) ἐπ' Εὐρώτα ῥεέθροις (I. 5.33) ἢ Δωρίδ' ἀποικίαν οὕνεκεν ὀρθῷ ἔστασας ἐπὶ σφυρῷ Λακεδαιμονίων; (I. 7.13) ὕδατι γὰρ ἐπὶ χαλκοπύλῳ (Pae. 6.7) ὑδάτεσσι δ' ἐπ Ἀσωποῦ (Pae. 6.134) ]αις ἐπ Ἰσμηνίαι[ς Πα. 7C. a. 7. θεῶν ἐπὶ βωμοῖς (haec verba praebet codd. Plutarchi, non habet pap.) Θρ. 7. 10.
   b down upon with verb of movement. κελαινῶπιν δ' ἐπί οἱ νεφέλαν ἀγκύλῳ κρατὶ κατέχευας (P. 1.7) “ἥρως ἐπ' ἀκταῖσιν θορὼν” (P. 4.36) καί σφιν ἐπὶ γλυκεραῖς εὐναῖς ἐρατὰν βάλεν αἰδῶ (P. 9.12) τὸν δὲ σύγκοιτον γλυκὺν παῦρον ἐπὶ γλεφάροις ὕπνον ἀναλίσκοισα ῥέποντα πρὸς ἀῶ (P. 9.24) Ζεὺς δ' ἐπ Ἴδᾳ πυρφόρον πλᾶξε ψολόεντα κεραυνόν (N. 10.71) ἀπὸ Ταυγέτοιο μὲν Λάκαιναν ἐπὶ θηρσὶ κύνα τρέχειν πυκινώτατον ἑρπετόν i. e. run down beasts fr. 106. 2. ἐπὶ λεπτῷ δενδρέῳ (sc. βαίνειν) fr. 230.
   c upon, over δόλιος γὰρ αἰὼν ἐπ' ἀνδράσι κρέμαται (I. 8.14) φιλέων δ' ἂν εὐχοίμαν Κρονίδαις ἐπ Αἰολάδᾳ καὶ γένει εὐτυχίαν τετάσθαι Παρθ. 1. 12. τὰν δ ἐπ αὐχένι στρέφοισαν κάρα (sc. ἔλαφον) *fr. 107a. 6.* [[[τοῦτο]] δόμεν γέρας ἐπὶ Βάττου γένει (codd.: ἔπι Tric.) (P. 5.124) ]
   d upon, in addition to κλεινᾷ τ' ἐν Ἰσθμῷ τετράκις εὐτυχέων, Νεμέᾳ τ ἄλλαν ἐπ ἄλλᾳ (O. 7.82) ἐσλὰ δ' ἐπ ἐσλοῖς ἔργα θέλοι δόμεν (O. 8.84) κόσμον ἐπὶ στεφάνῳ χρυσέας ἐλαίας ἁδυμελῆ κελαδήσω (O. 11.13) πέμπτον ἐπὶ εἴκοσι τοῦτο γαρύων εὖχος ἀγώνων ἄπο (N. 6.58)
   e towards, in the direction of ἐπί τοι Ἀκράγαντι τανύσαις αὐδάσομαι (O. 2.90) Ὀρσοτρίαινα δ' ἐπ Ἰσθμῷ ποντίᾳ ἅρμα θοὸν τάνυεν (O. 8.49)
   f in respect, consideration of αἰὼν πλοῦτόν τε καὶ χάριν ἄγων γνησίαις ἐπ' ἀρεταῖς (O. 2.11) Θαλία τε ἐρασίμολπε, ἰδοῖσα τόνδε κῶμον ἐπ' εὐμενεῖ τύχᾳ κοῦφα βιβῶντα (O. 14.16) ὁ δὲ λόγος ταύταις ἐπὶ συντυχίαις δόξαν φέρει (P. 1.36) ἀστῶν δ' ἀκοὰ κρύφιον θυμὸν βαρύνει μάλιστ ἐσλοῖσιν ἐπ ἀλλοτρίοις (P. 1.84) καὶ τὸ λοιπὸν ὁμοῖα, Κρονίδαι μάκαρες, διδοῖτ' ἐπ ἔργοισιν ἀμφί τε βουλαῖς ἔχειν (P. 5.119) τοῖσι τέλειον ἐπ' εὐχᾷ κωμάσομαί τι παθὼν ἐσλόν (P. 9.89) Μοῖσα δ' οὐκ ἀποδαμεῖ τρόποις ἐπὶ σφετέροισι (P. 10.38) ἐφ' ἑκάστῳ ἔργματι κεῖτο τέλος (I. 1.26) μισθὸς γὰρ ἄλλοις ἄλλος ἐπ' ἔργμασιν ἀνθρώποις γλυκύς (I. 1.47) τίμαθεν ἀμφικτιόνεσσιν ἵππων τ' ὠκυπόδων πολυγνώτοις ἐπὶ νίκαις Παρθ. 2. 45. similarly: θεὸς ἅπαν ἐπὶ ἐλπίδεσσι τέκμαρ ἀνύεται i. e. according to (P. 2.49) μή τινα παρὰ ματρὶ μένειν ἀλλ' ἐπὶ καὶ θανάτῳ φάρμακον κάλλιστον ἑᾶς ἀρετᾶς ἅλιξιν εὑρέσθαι at the cost of (P. 4.186) [ἐπ' ἄλλοισι δ ἄλλοι μέγαλοι (byz.: om. codd.: ἐν add cod. V.) (O. 1.113) ]
   g in the power of τὰ δ' οὐκ ἐπ ἀνδράσι κεῖται. δαίμων δὲ παρίσχει (P. 8.76)
   h frag. ]μιᾷ δ' ἐπὶ θήκᾳ[ fr. 169. 49.
   4 fragg. “ἐπὶ π[ ] κατερεῖψαι Πα. 8A. 22. ]τράπεζαν θεῶν ἐπ' ἀμβρ[ο (Pae. 15.7) ἐφθέγξάμαν ἔπι [ (Hermann: ἐπί codd.) fr. 177f.
   5 in tmesis. τρίτον ἔπι στέφανον βαλών (Hermann: ἐπὶ codd.) (P. 11.14) χαίταισι μὲν ζευχθέντες ἔπι στέφανοι (O. 3.6) ἐπὶ ἄγει (O. 2.37) ἐπὶ βαίνει (O. 7.45) ἐπὶ τεῦξαι (O. 8.32) ἐπὶ τίθησι (P. 2.9) ἐπὶ ἔκλαγξε (P. 4.23) εὔχομαί νιν Ὀλυμπίᾳ τοῦτο δόμεν γέρας ἔπι Βάττου γένει (Tric.: ἐπιδόμεν intellexit Er. Schmid: ἐπὶ codd.) (P. 5.124) “ἐπὶ ἀγείραις” (P. 9.54) δίκον φύλλ' ἔπι καὶ στεφάνους (v. ἐπιδικεῖν) (P. 9.124) ἐπὶ νεῦσαν (I. 8.45) ἐπὶ ἔχεαν (I. 8.58) ἐπὶ πέμπετε fr. 75. 2. ἐπὶ κεῖται Παρθ. 1. 8.

English (Abbott-Smith)

ἐπί (before a smooth breathing ἐπ’, before a rough breathing ἐφ’), prep. c. gen., dat., acc. (acc. most freq. in NT),
with primary sense of superposition, on, upon.
I.C. gen.,
1.of place, answering the question, where?
(a)of the place on which, on, upon: ἐπὶ (τ.) γῆς, Mt 6:10, 19, al.; τ. κεφαλῆς, I Co 11:10; τ. νεφελῶν, Mt 24:3o, al.; like ἐν, in constr. praegn. after verbs of motion: βάλλειν, Mk 4:26; σπείρειν, ib. 31; ἔρχεσθαι, He 6:7, al.; fig., ἐπ’ ἀληθείας (MM, s.v. ἀ.); of the subject of thought or speech, Ga 3:16; of power or authority, over, πάντων, Ro 9:5: τ. γάζης, Ac 8:27; ἐξουσία, Re 2:26 20:6;
(b)of vicinity, at, by: τ. θαλάσσης, Jo 6:9; τ. ὁδοῦ, Mt 21:19; τοῦ βάτου, Mk 12:26 (v. Swete, in l.); c. gen. pers., in the presence of, before, Mt 28:14, Ac 23:30, I Co 6:1, al.
2.Of time,
(a)c. gen. pers., in the time of: ἐπὶ Ἐλισαίου, Lk 4:27; ἐπὶ Κλαυδίου, Ac 11:28; ἐπὶ Ἀβιάθαρ ἀρχιερέως, when A. was high priest, Mk 2:26;
(b)c. gen. rei, at, at the time of: Mt 1:11, He 1:2, II Pe 3:3; ἐπὶ τ. προσευχῶν, Ro 1:10, Eph 1:16, I Th 1:2, Phm 4.
II.C. dat., of place, answering the question, where?
(a)lit., on, upon: Mt 9:16, 14:8, al.; after verbs of motion (v. supr., I, 1, (a)), Mt 9:16 Ac 8:16; above, Lk 23:38; at, by, Mk 13:29, Jo 5:2, Ac 5:9, al.;
(b)metaph., upon, on the ground of, Lk 4:4 (LXX); in the matter of, Mk 6:52 (v. Swete, in l.); upon, of, concerning, Ac 5:35, 40; of the ground, reason or motive (Bl., §38, 2; 43, 3), Mt 18:3 19:9, Ro 12:12, al.; ἐφ’ ᾧ, for the reason that,because, Ro 5:12 II Co 5:4; after verbs of motion, over, Mt 18:13, Ro 16:19, al.; of a condition (cl.), Ro 8:20, I Co 9:10; ἐπὶ δυσὶ μάρτυσιν (v. Westc. on He 9:10), He 10:28; of purpose or aim, Eph 2:10, Phl 4:10; of authority, over, Mt 24:47 Lk 12:44; of hostility, c. dat. pers. (cl.), against, Lk 12:52; in addition to (cl.), II Co 7:13; of an adjunct, in, at, on, Phl 1:3 2:17.
III.C. acc.,
1.of place of motion upon or over, answering the question, whither?
(a)lit., upon, over: Mt 14:28, 29, Lk 5:19, al. mult.; in NT also, answering the question, where? (as c. gen., dat.), Mk 4:38 11:2, Lk 2:25, Jo 1:32; ἐπὶ τ. αὐτό, Ac 1:15 2:1, al.; of motion to a vicinity, to, Mk 16:2, Ac 8:36, al.;
(b)metaph. (in wh. "the acc. is more widely prevalent than it strictly should be," Bl., §43, 1); of blessings, evils, etc., coming upon one, c. acc. pers., Mt 10:13 12:28, Ac 2:17, Jo 18:4, Eph 5:6, al.; of addition (dat. in cl.), λύπη ἐπὶ λύπην, Phl 2:27; ἐπικαλεῖν ὄνομα ἐπί (v.s. ἐπικαλέω), Ac 15:17, Ja 2:7; καλεῖν ἐπί, to call after, Lk 1:59; of number or degree: ἐπὶ τρίς (cl. εἰς τ.), thrice, Ac 10:16 11:10; ἐπὶ πλεῖον, the more, further, Ac 4:17 II Ti 2:16 3:9 (v. also infr., 2, (a)); ἐφ’ ὅσον (v. infr., ib.), forasmuch as, Mt 25:40, 45, Ro 11:13; of power, authority, control, Lk 1:33, Ac 7:10 Ro 5:14, He 3:6, al.; of the direction of thoughts and feelings, unto, towards, Lk 1:17 23:28, Ac 9:35, 42, Ro 11:22, Ga 4:9, Eph 2:7, I Ti 5:5, al.; of purpose, for, Mt 3:7, Lk 23:48; ἐφ’ ὅ πάρει (Rec. ἐφ’ ᾧ, Mt 26:50; of hostility, against, Mt 24:7, Mk 3:24-26 10:11 13:8, Lk 9:5, Jo 13:18, Ac 7:54, I Co 7:36, II Co 1:23; Of reference, concerning, for (cl. usually dat.), Mk 9:12 15:24, Jo 19:24, Ro 4:9.
2.Of time,
(a)during, for: Lk 4:25 (WH, txt., omits ἐπί), Ac 13:31 16:18, He 11:30, al.; ἐφ’ ὅσον (χρόνον), as long as, for so long time as, Mk 9:15 Ro 7:1, al. (for ἐφ’ ὅ in another sense, v. supr., 1, (b)); ἐφ’ ἱκανόν (v.s. ἱ), Ac 20:11; ἐπὶ πλεῖον (v. supr., 1, (b)), yet longer, further, Ac 20:9 24:4;
(b)on, about, towards (cl. εἰς): Lk 10:35 Ac 3:1 4:5.
IV.In composition, ἐπί signifies: up, ἐπαίρω; upon, ἐπίγειος, ἐπιδημέω, ὠπικαθίζω; towards, επιβλέπω, ὠπεκτείνω; over (of superintendence), ἐπιστάτης; again, in addition, ἐπαιτέω; against, ἐπιορκέω, ἐπιβουλή.

English (Strong)

a primary preposition; properly, meaning superimposition (of time, place, order, etc.), as a relation of distribution (with the genitive case), i.e. over, upon, etc.; of rest (with the dative case) at, on, etc.; of direction (with the accusative case) towards, upon, etc.: about (the times), above, after, against, among, as long as (touching), at, beside, X have charge of, (be-, (where-))fore, in (a place, as much as, the time of, -to), (because) of, (up-)on (behalf of), over, (by, for) the space of, through(-out), (un-)to(-ward), with. In compounds it retains essentially the same import, at, upon, etc. (literally or figuratively).

Greek Monotonic

ἐπί: πρόθ. με γεν., δοτ. και αιτ.: Ριζική σημασία, επάνω, επί, εις.
Α. ΜΕ ΓΕΝ.·
I. λέγεται για τόπο,
1. με ρήματα στάσης, επί ή πάνω, κεῖσθαι ἐπὶ χθονός, σε Ομήρ. Ιλ.· ἐφ' ἵππου, πάνω στην πλάτη του αλόγου, έφιππος κ.λπ.· ἐπὶγῆς, πάνω στη γη, επίγειος, σε Σοφ.· ἐπ' ἀγροῦ, στον αγρό, σε Ομήρ. Οδ. επίσης πλησίον ή κοντά, ἐπίΛήμνου, έξωθεν, μακριά από τη Λήμνο, σε Ηρόδ. κ.λπ.· με ρήματα κίνησης, η σημασία είναι πλήρης, μεστός, ἐπ' ἠπείροιο ἔρυσσαν, έσυραν το πλοίο εξολοκλήρου πάνω στην ξηρά και το άφησαν εκεί, σε Ομήρ. Ιλ. κ.λπ.· ἀναβῆναι ἐπὶ τῶν πύργων, σε Ξεν.
2. όχι αυστηρά για τόπο, μένειν ἐπὶ τῆς ἀρχῆς, παραμένω στο αξίωμα, στον ίδ.· ἐπὶ τῶν πραγμάτων, απασχολημένος με υποχρεώσεις, σε Δημ.· λέγεται για πλοία, ὁρμεῖν ἐπ' ἀγκύρας, είμαι αγκυροβολημένος (δηλ. εξαρτώμαι από), σε Ηρόδ.
3. μαζί με την προσ. και αυτοπαθ. αντων., ἐφ' ὑμείων, από μέσα σας, σε Ομήρ. Ιλ.· ἐφ' αὑτοῦ, από μόνος του, σε Θουκ.· αὐτός ἐφ' ἑαυτοῦ, σε Ξεν.
4. μαζί με αριθμητικά για να δηλωθεί το βάθος ενός στρατιωτικού σώματος, ἐπὶ τεττάρων, βάθους τεσσάρων ανδρών, στον ίδ.· ἐπ' ὀλίγων, δηλ. σε μακριά και λεπτή γραμμή, στον ίδ.· ἐφ'ἑνός, σε μία γραμμή (δηλ. χωρίς βάθος), στον ίδ.
5. με γεν. προσ., ενώπιον, με την παρουσία κάποιου, Λατ. coram, ἐπὶ πάντων, σε Δημ.
6. μαζί με ρήματα αίσθησης, ὁρᾶντι ἐπί τινος, σε Ξεν.
7. λέγεται για κίνηση, προς, προτρέποντο ἐπὶ νηῶν, σε Ομήρ. Ιλ.· πλεῖν ἐπὶ Χίου, πλέω για τη Χίο, σε Ηρόδ.· ἡ ἐπὶ Βαβυλῶνος ὁδός, ο δρόμος που οδηγεί στη Βαβυλώνα, σε Ξεν.
II. λέγεται για χρόνο, στα χρόνια κάποιου, ἐπὶπροτέρων ἀνθρώπων, σε Ομήρ. Ιλ.· ἐπὶ Κύρου, σε Ηρόδ.· ἐπ' ἐμοῦ, στον καιρό μου, στον ίδ.
III. με ποικίλες άλλες σημασίες·
1. υπεράνω, άνωθεν, από πάνω, λέγεται για αυτούς που έχουν εξουσία, ὁ ἐπὶ τῶν ὁπλιτῶν, ὁ ἐπὶ τῶν ἱππέων, σε Δημ.· ὁ ἐπὶ τῆς διοικήσεως, ο ταμίας, στον ίδ.
2. κεκλῆσθαι ἐπί τινος, ονομάστηκε έτσι από αυτόν, σε Ηρόδ.· ἡ ἐπ' Ἀνταλκίδου εἰρήνη καλουμένη, σε Ξεν.
3. λέγεται για περιστάσες και άλλα συναφή, ἐπὶ πάντων, σε κάθε περίσταση, σε Δημ.· ομοίως και σε φράσεις που αργότερα έγιναν επιρρηματικές, ἐπ' ἴσης (ενν. μοίρας), ομοίως, εξ ίσου, σε Σοφ. Β. ΜΕ ΔΟΤ.·
I. 1. λέγεται για τόπο, πάνω σε, ἕξεσθαι ἐπὶδίφρῳ, σε Ομήρ. Ιλ.· με ρήματα κίνησης, στο ίδ.· σε κατάσταση γονιμοποίησης, πέτονται ἐπ' ἄνθεσιν, πετούν πάνω στα λουλούδια και κάθονται εκεί, στο ίδ.· σε ή πλησίον, κοντά, ἐπὶ θύρῃσι, στο ίδ.· πάνω ή άνωθεν, από πάνω, ἐπ' Ἰφιδάμαντι, πάνω από το σώμα του Ιφιδάμαντα, στο ίδ.
2. με εχθρική σημασία, εναντίον, σε Ηρόδ.
3. προς, σε σχέση, σχετικά προς, ἐπὶ πᾶσι, σε Ομήρ. Ιλ.· νόμον τίθεσθαι ἐπί τινι, θεμελιώνω νόμο κάποιου, είτε υπέρ είτε κατά, σε Πλάτ.
4. λέγεται για συσσώρευση, συγκέντρωση, επί, κατόπιν, ύστερα, ὄγχνη ἐπ' ὄγχνῃ, το ένα αχλάδι μετά το άλλο, σε Ομήρ. Οδ.
5. επιπλέον, ἐπὶ τοῖσι, επιπλέον, εκτός αυτού, ακόμη, ἐπὶ τούτοις, σε Αττ.
6. λέγεται για θέση, κατόπιν, πίσω, όπισθεν, λέγεται για στρατιώτες, σε Ξεν.
7. στη δήλωση εξάρτησης από την εξουσία κάποιου, Λατ. penes, ἐπὶ τινί ἐστι, είναι στην εξουσία του να κάνει κάτι, με απαρ., σε Ηρόδ.· τὸ ἐπ' ἐμοί, όσο εξαρτάται από μένα, σε Ξεν.
8. λέγεται για καταστάσεις ή περιστάσεις, σε Ομήρ. Ιλ. κ.λπ.· ἐπὶ τῷ παρόντι, σε Θουκ.
II. 1. λέγεται για χρόνο, ἐπὶ νυκτί, κατά τη διάρκεια της νύχτας, σε Ομήρ. Ιλ.· αἰεὶἐπ' ἤματι, κάθε μέρα, σε Ομήρ. Οδ.
2. μετά, κατόπιν, ἕκτῃ ἐπὶ δεκάτῃ ή τῇ ἕκτῃ ἐπὶ δέκα, κατά την δεκάτη έκτη του μήνα, παρά Δημ.· τὰἐπὶ τούτοις, Λατ. quod superest, σε Θουκ.· τοὐπὶ τῷδε, σε Ευρ.
III. με ποικίλες άλλες σημασίες·
1. λέγεται για αφορμή ή αιτία, ἐπὶ σοί, εξαιτίας σου, σε Ομήρ. Ιλ.· μέγα φρονεῖν ἐπί τινι, περηφανεύομαι σε ή για κάτι, σε Πλάτ.· ἀγανακτεῖν επί τινι, σε Ξεν.
2. λέγεται για τέλος ή σκοπό, ἐπὶ δόρπῳ, για δείπνο, σε Ομήρ. Οδ.· ἐπὶ κακῷ, για βλάβη, κακό, αδικία, σε Ηρόδ.· δῆσαι ἐπὶ θανάτῳ, στον ίδ., Ξεν.· ἐπ' ἐξαγωγῇ, για εξαγωγή (εμπορεύματος), σε Ηρόδ.
3. λέγεται για δήλωση των όρων λόγω των οποίων γίνεται κάτι, ἐπὶ τούτοις, υπό αυτούς τους όρους, στον ίδ.· ἐφ' ᾧ ή ἐφ' ᾧτε, υπό τον όρο, στον ίδ.· ἐπὶ οὐδενί, σε καμία περίπτωση, επ' οὐδενί, στον ίδ.· ἐπ' ἴσῃ καὶ ὁμοίᾳ, επί ίσοις όροις, σε Θουκ.
4. λέγεται για τιμή, αξία, τίμημα, ἔργον τελέσαι μεγάλῳ ἐπὶ δώρῳ, σε Ομήρ. Ιλ.· ἐπὶ πόσῳ; σε Πλάτ.· ἐπ' ἀργυρίῳ, σε Δημ.· για τον τόκο των δανείων, δανείζεσθαι ἐπὶ τοῖς μεγάλοις τόκοις, στον ίδ.
5. κεκλῆσθαι ἐπί τινι, παίρνω το όνομά μου από κάποιον, σε Πλάτ.
6. λέγεται για άρχοντες της εξουσίας, ἐπὶ βουσίν, επιστάτης των βοδιών, σε Ομήρ. Οδ.· ἐπὶ ταῖς ναυσίν, σε Ξεν.· οἱ ἐπὶ τοῖς πράγμασιν, σε Δημ. Γ. ΜΕ ΑΙΤ.·
I. 1. λέγεται για τόπο, πάνω, επί ή επάνω σε ύψωμα, ἐπὶ πύργον ἔβη, σε Ομήρ. Ιλ.· προελθεῖν ἐπὶ τὸ βῆμα, σε Θουκ.· ἀναβαίνειν ἐπὶ τὸν ἵππον, σε Ξεν.· απλώς, εις, σε, προς, ἦλθε θοὰς ἐπὶ νῆας, σε Ομήρ. Ιλ. κ.λπ.· μεταφ., ἐπὶ ἔργα τρέπεσθαι, στο ίδ.· ἐπὶ τὴν τράπεζαν ὀφείλειν, να οφείλει κάποιος στην τράπεζα, σε Δημ.
2. έως, μέχρι, ἐπὶ θάλασσαν, σε Θουκ.· λέγεται για καταμετρήσεις, πλέον ἢ ἐπὶ δύο στάδια, σε Ξεν.· με ουδ. επίθ., ὅσον τ' ἔπι, μέχρι του σημείου, σε Ομήρ. Ιλ.· ἐπὶ πᾶν ἐλθεῖν, σε Ξεν.· ἐπὶ σμικρόν, ολίγον τι, λίγο, σε Σοφ.· ἐπ' ἔλαττον, ἐπ' ἐλάχιστον, σε Πλάτ. κ.λπ.
3. ἐπὶ πλέον, ακόμη περισσότερο, σε Ηρόδ.· ενώπιον, μπροστά, εμπρός, Λατ. coram, ἦγον αὐτὸν ἐπὶ τὰ κοινά, στον ίδ.
4. στη στρατιωτική ορολογία, ἐπ' ἀσπίδας πέντε καὶ εἴκοσιν, δηλ. είκοσι πέντε σε ένα στράτευμα, σε Θουκ.
5. προς, κατά, ἐπὶ δεξιά, ἐπ' ἀριστερά, σε Όμηρ. κ.λπ.· — επίσης σε στρατιωτικές φράσεις, ἐπὶ δόρυ ἀναστρέψαι, ἐπὶ ἀσπίδα μεταβαλέσθαι, προς το μέρος του δόρατος ή της ασπίδας, δηλ. προς τα δεξιά ή προς τα αριστερά, σε Ξεν.· ἐπὶ πόδα ἀναχωρεῖν, οπισθοχωρώ, αποσύρομαι, αποτραβιέμαι με τα πόδια, δηλ. χωρίς να στρέψουν τα νώτα, αντικρίζοντας τον εχθρό, στον ίδ.· ἐπὶ τὸ μεῖζον, με υπερβολή, σε Θουκ.· ἐπὶ τὰ γελοιότερα, έτσι ώστε να προκληθεί γέλιο, σε Πλάτ.
6. με εχθρική σημασία, εναντίον, κατά, σε Ομήρ. Ιλ. κ.λπ.
7. λέγεται για επέκταση, ἐπ' ἐννέα κεῖτο πέλεθρα, εξαπλώθηκε σε έκταση εννιά πλέθρων, στο ίδ.· ἐπὶπολύ, σε μεγάλη έκταση, σε Θουκ.· ομοίως και σε πολλές άλλες περιπτώσεις, δράκων ἐπὶ νῶτα δαφοινός, σε Ομήρ. Ιλ.· ἵππους ἐπὶ νῶτον ἐΐσσας, στο ίδ.
II. 1. λέγεται για χρόνο, για ή κατά τη διάρκεια συγκεκριμένου χρόνου, πολλὸν ἐπὶ χρόνον, στο ίδ.· ἐπὶ δέκα ἔτη, σε Θουκ.
2. έως ή μέχρι συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, ἐπ' ἠῶ καὶ μέσον ἦμαρ, σε Ομήρ. Οδ.
III. με ποικίλες άλλες ενεργητικές σημασίες·
1. λέγεται για το αντικείμενο ή τον σκοπό για τον οποίο κάποιος πηγαίνει κάπου, ἐπὶ Τυδῆ, για να μεταφέρει ειδήσεις του Τυδέα, σε Ομήρ. Ιλ.· ἐλθεῖν ἐπ' ἀργύριον, σε Ξεν.· με ουδ. αντων., ἐπὶ τοῦτο ἐλθεῖν, για αυτόν τον σκοπό, στον ίδ.· ἐπὶ τί; για ποιο σκοπό; Λατ. quorsum? σε Αριστοφ.· ἐπὶ τόκον, με (δηλ. κερδίζοντας) τόκο, σε Δημ.
2. ως προς, όσον αφορά, τοὐπ' ἐμέ, τοὐπί σε, σε Ευρ.
3. λέγεται για άτομα που εποπτεύουν άλλα άτομα, ἐπὶ τοὺς πεζοὺς καθιστάναι ἄρχοντα, σε Ξεν.
4. συμφώνως προς, σύμφωνα με, ἐπὶ στάθμην, σύμφωνα με την γραμμή της στάθμης, σε Ομήρ. Οδ. Δ. ΘΕΣΗ·
I. η ἐπί μπορεί να ακολουθεί την πτώση της, όταν γίνεται ἔπιλόγω αναστροφής. Ε. ΑΠΟΛ.,
I. ἐπί χωρίς αναστροφή, ιδίως ἐπὶ δέ, και επιπλέον, σε Ηρόδ.
II. ἔπι αντί ἔπεστι, υπάρχει, σε Όμηρ. ΣΤ. ΣΤΑ ΣΥΝΘ.·
I. λέγεται για τόπο, υποδηλώνει στάση πάνω σε, επί, όπως στο ἐπίκειμαι, ή κίνηση, πάνω ή υπεράνω, όπως το ἐπιβαίνω· εις, σε ή προς, όπως στα ἐπαρίστερος, ἐπιδέξιος· εναντίον, όπως στα ἐπαΐσσω, ἐπιστρατεύω· μέχρι ενός σημείου, όπως στο ἐπιτελέω· πέραν των ορίων, όπως στα ἐπινέμομαι, ἐπεργασία.
2. επέκταση, άπλωμα πάνω σε επιφάνεια, όπως στα ἐπαλείφω, ἐπάργυρος, ἐπίχρυσος.
3. συσσώρευση, συγκέντρωση ή προσθήκη, όπως στα ἐπιβάλλω, ἐπίκτητος.
4. συνοδεία μουσικής, σε, με, όπως στα ἐπᾴδω, ἐπαυλέω.
5. λέγεται για τόπο, ἐπίτριτος, ένα και ακόμα 1/3, δηλ. 1 + 1/3, Λατ. sesquitertius, ομοίως και ἐπιτέταρτος κ.λπ.
II. λέγεται για χρόνο και ακολουθία, μετά, κατόπιν, όπως στο ἐπιγίγνομαι.
III. με αιτιολ. σημασία, για υπεροχή πάνω σε ή σε, όπως στα ἐπιχαίρω, ἐπιγελάω· λέγεται για εξουσία, υπέρ, άνωθεν, πάνω από, από πάνω, όπως στα ἐπικρατέω, ἐπιβούκολος· λέγεται για αιτία, αφορμή, για, δια, διότι, όπως στα ἐπιθυμέω, ἐπιθάνατος· χρησιμοποιείται για ενίσχυση ή επίταση της έννοιας του ρήματος, όπως στα ἐπαινέω, ἐπιμέμφομαι.

Russian (Dvoretsky)

ἐπί: II adv.
1) поверх, наверху, сверху: ἐπὶ ἄλφιτα πάλυνεν Hom. поверх (Гекамеда) насыпала муки; χυτὴν ἐπὶ γαῖαν ἔχευαν Hom. сверху (над могилой Патрокла) насыпали курган;
2) тогда, затем: ἦλθε ἐπὶ ψυχὴ μητρός Hom. тогда приблизилась душа матери;
3) а также, сверх того, далее: ἐπὶ δὲ πλήξιππον Ὀρέστην Hom. (Гектор и Арей убили) также искусного наездника Ореста.

Russian (Dvoretsky)

ἐπί: I (перед гласн. - ἐπ᾽, перед придых. - ἐφ᾽; in crasi: κἀπί, κἀπ᾽ - ион. κἠπί = καὶ ἐπί; οὑπί = ὁ ἐπί; τοὐπί = τὸ ἐπί; τἀπί = τὰ ἐπί; анастроф. ἔπι)
1) praep. cum gen.; 1.1) (на вопрос «где?»); 1.1.1) на (στῆναι ἐπι πύργου Hom.; ἐφ᾽ ἵππων καὶ ἐπὶ νεῶν βαίνειν Aesch.; ἐπὶ γῆς καὶ ὑπὸ γῆς Plat.): ἐπὶ τῶν πλευρῶν Xen. на флангах; ἐπὶ προσπόλου μιᾶς χωρεῖν Soph. идти в сопровождении единственной помощницы; ἐπὶ τελευτῆς Arst. в конце; 1.1.2) у, при, близ, подле (κόλπος ὁ ἐπὶ Ποσιδηΐου Her.; μεῖναι ἐπὶ τοῦ ποταμοῦ Xen.): αἱ ἐπὶ Λήμνου ἐπικείμεναι νῆσοι Her. острова, лежащие близ Лемноса; 1.1.3) в (ἐπὶ τοῦ προαστείου Thuc.; ἐπὶ τῶν ἐργαστηρίων καθίζοντες Isocr.; καταλῦσαι τὸν βίον ἐπὶ τῆς πατρίδος Luc.): οἱ ἐπὶ Θρᾴκης Thuc. находящиеся во Фракии; οἱ ἐπὶ τῆς Ἀσίας κατοικοῦντες Isocr. жители Азии; ἐπὶ τῆς οἰκίας Polyb. дома; 1.2) (на вопрос «куда?») на (ἐπὶ τῆς γῆς καταπίπτειν Xen.); в, к, по направлению (ἐπὶ τοῦ κόλπου πλεῦσαι Thuc.; ἡ ἐπὶ Βαβυλῶνος ὁδός Xen.): ἐπὶ τῆς εὐθείας κινεῖσθαι Arst. двигаться по прямой (линии); ἀναχωρεῖν ἐπ᾽ οἴκου Thuc. вернуться домой; ἐπί στρατοπέδου ἐλθεῖν Xen. прийти в лагерь; ἐπὶ γνώμης τινός γενέσθαι Dem. присоединиться к чьему-л. мнению; 1.3) в присутствии, перед (лицом) (ἐπὶ μαρτύρων Isae., Xen.; ἐπὶ τοῦ δικαστηρίοιυ Isocr., Arst.): ἐπ᾽ ἐκκλησίας Thuc. в народном собрании; 1.4) (при числах, мерах и т. п.) по; ἐφ᾽ ἑνός Xen. по одному, поодиночке; τὸ μέτωπον ἐπὶ τριακοσίων, τὸ δὲ βάθος ἐφ᾽ ἑκατόν Xen. по триста (человек) по фронту и по сто в глубину; ἐπὶ τεττάρων Thuc. по четыре (в ряд) или в четыре ряда; ἐπὶ ὀκτὼ πλίνθων τὸ εὖρος Xen. по восемь кирпичей в ширину; 1.5) во время, в, при (ἐπὶ Κρόνου Hes., Plat.; ἐπὶ τῶν ἡμετέρων προγόνων Xen.; ἐπὶ δείπνου Luc.; ἐπὶ τῶν δείπνων Diod. и ἐπὶ τῆς τραπέζης Plut.): ἐπὶ τῶν πράξεων Xen. при наличии дела, когда нужно действовать; ἐπὶ τῆς ἐμῆς ζόης Her. при моей жизни, пока я жив; ἐπ᾽ ἐμεῦ Her., ἐπ᾽ ἐμοῦ Dem. в мое время; οἱ ἐφ᾽ ἡμῶν Xen. наши современники; ἐπὶ σχολῆς Aeschin. в свободное время, на досуге; ἐπὶ τοῦ παρόντος Arst. в настоящий момент, пока; ἐπὶ καιροῦ Dem. и ἐπὶ τῶν καιρῶν Aeschin. вовремя, кстати: ἐπὶ μιᾶς ἡμέρας Luc. в один (и тот же) день; ταύτας (τὰς πόλιας) ἐπ᾽ ἡμέρης ἑκάστης αἵρεε Her. (Даврис) брал эти города по одному в день; 1.6) по поводу, насчет, относительно, о (ἐπί τινος λέγειν Plat., Arst.; ἐπί τινος σκοπεῖν Xen.; ἐπὶ πάντων ὀργίζεσθαι Dem.): κρίνειν τι ἐπί τινος Dem. высказывать какое-л. суждение о чем-л.; 1.7) в соответствии с (чем-л.), на основании, по (ὄνομα γίγνεταί τινι ἐπί τινος Her.); 1.8) (выраж. отношение, зависимость, причастность, должность и т. п.; в переводе часто опускается): ἐπὶ νόσου ἔχεσθαι Soph. быть пораженным болезнью; ἐπὶ τῆς φιλότητος Arst. под влиянием любви; (αὐτὸς) ἐφ᾽ ἑαυτοῦ Her., Thuc., Xen., Plat.; сам по себе, тж. отдельно, самостоятельно; ἐπὶ ὀνόματός τινος εἶναι Dem. носить какое-л. имя; ἡ ἐπ᾽ Ἀνταλκίδου εἰρήνη Xen. Анталкидов мир; τὸ ἐφ᾽ ἑαυτῶν Thuc. их собственные дела, их личные интересы; μένειν ἐπὶ τῆς ἀρχῆς Xen. оставаться у власти; οἱ ἐπὶ τῶν πραγμάτων (ὄντες) Dem. государственные деятели; ὁ ἐπὶ τῶν δεσμῶν Luc. тюремщик; ὁ ἐπὶ τῶν ὁπλιτῶν Dem. начальник гоплитов; ὁ ἐπὶ τῶν ἐπιστολῶν Plut. писец, секретарь; ὁ ἐπὶ τοῦ οἴνου Plut. виночерпий; οἱ ἐπ᾽ ἀξίας Luc. высокопоставленные лица; 1.9) (преимущ. в нареч. оборотах) в, при: ἐπὶ πάντων Dem. во всех случаях, при всех обстоятельствах; ἐπὶ ἡσυχίας τινός Dem. при (ввиду) чьей-л. беспечности; ἐπ᾽ ἀδείας Plut. в условиях безопасности; ἐπὶ σπουδῆς Plat. прилежно, усердно; ἐπὶ ῥοπῆς μιᾶς εἶναι Thuc. быть на волосок от гибели; ἐπ᾽ αὐτῆς τῆς ἀληθείας Dem. как оно действительно и есть (было), со всей истинностью; ἐπὶ κεφαλαίων Dem. в общих чертах; ἔσται ὁ λόγος ἐπὶ παραδείγματος Aeschin. скажем к примеру; ἐπ᾽ ὅρκου Her. клятвенно; ἐπ᾽ ἴσας Soph. равным образом, точно так же; οὐδ᾽ ἐπὶ σμικρῶν λόγων Soph. ни одним словечком, т. е. нисколько, никак; 1.10) (по)среди, в числе: οὐδεὶς ἐπ᾽ ἀνθρώπων Soph. никто из людей;
2) praep. cum dat.; 2.1) (на вопрос «где?») на (ἐπὶ πᾶσιν βωμοῖς καίειν τι Hom.; ζωέμεν ἐπὶ χθονί Hes.; ἐπὶ τῇ πυρᾷ κεῖσθαι Plat.): ἐπὶ ταῖς οἰκίαις ἐπεῖναι Xen. находиться на домах; ἐφ᾽ ἵππῳ Xen. на коне (верхом); ἐπὶ τῷ εὐωνύμῳ (sc. κέρᾳ) Xen. на левом фланге: ἐπ᾽ ἀμφοτέροις Arst. с обеих сторон; внутри, в (ἐπὶ δώμασιν ἕλκειν μακρόπονον ζωάν Eur.; ἐπὶ ταῖς οἰκίαισι τὰς δίκας δικάζειν Arph.); при, у, возле (ἐπὶ Κελάδοντι μάχεσθαι Hom.; ἐπὶ θαλάττῃ οἰκεῖν Xen.): ἐπὶ δόξῃ κτίσαι τινά Plut. прославить кого-л.; 2.2) (на вопрос «куда?») на (ἐπὶ γαίῃ καταθέσθαι Hom.: ἐπὶ γᾷ πίπτειν Soph.); в, к, по направлению (βλέπειν ἐπί τινι Soph.): καταδεῖν ἵππους ἐπὶ κάπῃσιν Hom. привязать лошадей к яслям; ἐπὶ οἷ καλέσας Hom. подозвав к себе; 2.3) в присутствии, перед (ἐπὶ τοῖς δικασταῖς λέγειν Dem.); 2.4) против (ἐπ᾽ ἐχθροῖς χεῖρα τρέπειν Soph.; ἐπί τινι μηχανήν τινα ἱστάναι Eur.; τινὰ ἐπί τινι συνιστάναι Her.): ἐφ᾽ Ἓκτορι ἀκοντίζειν Hom. метать в Гектора копья; 2.5) (вслед) за (τῷ δ᾽ ἐπὶ ὦρτο Διομήδης Hom.): ἐπ᾽ ἐξειργασμένοις Aesch., Her.; после того, как дело свершилось; ἐπὶ τούτῳ ἀνέστη Προκλῆς καὶ εἶπεν Xen. после него встал Прокл и сказал; 2.6) кроме, помимо, сверх (ἐπὶ τούτῳ, ἐπὶ τῷδε и ἐπὶ τούτοις Her., Eur., Xen., Arst.): τὰ λοιπὰ τὰ ἐπὶ τούτοισι Her. то, что после этого осталось; τρισχίλιοι ἐπὶ μυρίοις Plut. три тысячи сверх десяти тысяч, т. е. тринадцать тысяч; μεῖζον ἐπὶ κέρδεϊ κέρδος Hes. огромная прибыль; φόνος ἐπὶ φόνῳ Eur. непрерывный ряд убийств; 2.7) за, позади: οἱ ἐπὶ πᾶσιν Xen. следующие за всеми, т. е. арьергард: ἐπί τινι εἶναι Xen. следовать или быть построенным за кем-л.; 2.8) в честь, в память (ἐπί τινι λέγειν, sc. ἔπαινον Thuc., Lys., Plat.): ὁ λίθινος λέων ἕστηκεν ἐπὶ Λεωνίδῃ Her. каменное изваяние льва воздвигнуто в честь Леонида; 2.9) (выраж. принадлежность или зависимость; в переводе обычно опускается): τἀπὶ σοὶ κακά Soph. твои несчастья; ἐπί τινι τήν ἀρχὴν ποιεῖσθαι Plut. передать кому-л. (свою) власть, т. е. назначить кого-л. своим преемником; καταλείπειν τι ἐπί τινι Arst. предоставить что-л. на чье-л. усмотрение; ἐπί τινι εἶναι Xen., Plat.; быть в чьей-л. власти, находиться в чьем-л. распоряжении: ἐπὶ τῷ πλήθει κράτος, sc. ἐστίν Soph. власть принадлежит народу; ἐπί τινι ποιεῖν Dem. и ποιεῖσθαι Plut. подчинить чьей-л. власти; τὰ πάντα τότ᾽ ἦν ἐπὶ τοῖς τότ᾽ ἔθεσι Dem. все было тогда обусловлено тогдашними нравами; τὸ ἐπὶ τούτοις εἶναι Lys. насколько это от них зависит; 2.10) (об управлении, начальствовании или владении) во главе: ἐπὶ τοσούτῳ στρατεύματι Thuc. во главе столь большого войска; ναύαρχος ἐπὶ ταῖς ναυσίν Xen. флотоводец; ὁ ἐπὶ τοῖς καμήλοις Xen. погонщик верблюдов; ἀπολιπεῖν τινα κληρονόμον ἐπὶ πολλοῖς κτήμασιν Plut. оставить кого-л. наследником больших богатств; 2.11) во время, в течение (ἐφ᾽ ἡμέρῃ ἠδ᾽ ἐπὶ νυκτί Hes.): ἐπ᾽ ἤματι Hom. днем, но тж. в течение (одного) дня; ἐπὶ τῷ δείπνῳ (или σίτῳ) Xen. за трапезой; ἥλιος ἧν ἐπὶ δυσμαῖς солнце клонилось к закату; ἐπὶ (τῇ) τελευτῇ Arst. в конце; ἐπὶ κυνί Arst. во время каникул, т. е. в самое знойное время года; 2.12) сообразно, согласно, соответственно (ἐπὶ τοῖς νόμοις Dem.; καλεῖσθαι Ῥώμην ἐπὶ Ῥωμύλῳ τὴν πόλιν Plut.): κεκλῆσθαι ἐπί τινι Plat. быть названным по имени чего-л.; ἐπὶ πᾶσι οικαίοις Aeschin., Dem.; по всей справедливости; 2.13) вследствие, по поводу, из-за (ἐπί τινι μάλα πολλὰ παθεῖν Hom., γελᾶν ἐπί τινι Aesch.): ἐπ᾽ εὐνοία τῆς πόλεως Lys. из любви к отечеству; ἐφ᾽ αἵματι φεύγειν Dem. подвергнуться изгнанию за убийство; 2.14) с целью, ради, для: ἐφ᾽ οἶς ἐλήλυθας Soph. (то), ради чего ты прибыл; ὀδόντες ἐπὶ τῷ διαιρεῖν Arst. зубы для разрезания (пищи), т. е. резцы; ἐπὶ θανάτῳ συλλαβεῖν Isocr., Diod., Luc.; схватить и предать смерти; ἐπὶ σωτηρίᾳ κοινῇ Plut. для общего блага; ἐπ᾽ ὠφελείᾳ τῶν φίλων Plat. на пользу друзьям; ἐπ᾽ ἀγαθῷ τινος Xen. для чьего-л. блага; 2.15) в отношении, что касается (до): ἐπὶ ἐπῶν ποιήσει Ὃμηρον μάλιστα τεθαύμακα Xen. в области эпической поэзии я больше всего восторгаюсь Гомером; 2.16) (в мат. и проч. обозначениях): τὸ ἐφ᾽ ᾦ В Arst. (нечто), обозначаемое буквой В; 2.17) против (ἡ ἐπὶ τῷ Μήδῳ συμμαχίᾳ Thuc.; νόμους ἐπὶ τοῖς ἀδικοῦσι ἀναγράψαι Dem.); 2.18) (об условии) на, за; ἐπ᾽ ἀργύρῳ Soph., ἐπ᾽ ἀργυρίῳ Dem., Arst. и ἐπὶ χρήμασιν Dem. за деньги; ἐπὶ κέρδεσι Soph. и ἐπὶ κέρδει Xen. из-за выгоды; ἐπ᾽ οὐδενί Her. ни за что; ἐπὶ μεγάλοις τόκοις Dem. за высокий процент; δανείζειν ἐπὶ νηΐ Dem. давать ссуду под залог корабля; ἐπὶ τοῖς εἰρημένοις Eur. и ἐπὶ ῥητοῖς Thuc. на (заранее) установленных условиях; ἐπὶ τῇ ἴσῃ καὶ ὁμοίᾳ Thuc. на равных и одинаковых условиях;
3) praep. cum acc.; 3.1) (на вопрос «где?») на: ἐπὶ πολύ Thuc., Xen.; на далеком расстоянии; ἐπ᾽ ἀμφότερα Her., Arst.; по обе стороны, с обеих сторон, в обоих направлениях; у, при, в (ἐπὶ τὰς εἰσόδους στῆναι Xen.); 3.2) (на вопрос «куда?») на: ἡ ἀχθεῖσα ἐπὶ τὴν βάσιν (sc. γραμμή) Arst. опущенная на основание (прямая) линия, т. е. перпендикуляр; в, (по направлению) к (ἐπὶ βωμὸν ἄγειν Hom.; ἐπὶ συμφορὴν ἐμπίπτειν Her.; ἐπὶ τὴν περιφέρειαν φέρεσθαι Arst.; ἡ ὁδὸς ἐπὶ Ἐκβάτανα φέρει Xen.): ἐπὶ τέρμα ἀφίκετο Hom. от достиг цели; ἐπὶ τὸ αὐτὸ αἱ γνῶμαι ἔφερον Thuc. мнения сошлись; 3.3) на протяжении, через, по: πουλὺν ἐφ᾽ ὑγρήν Hom. по широко раскинувшемуся морю; ἐπὶ πολλὰ ἀλήθην Hom. я обошел много стран; ἐπὶ εἴκοσι σταδίους Xen. на расстоянии двадцати стадиев; 3.4) среди, между (κλέος πάντας ἐπ᾽ ἀνθρώπους Hom.): τὸ κάλλιστον γένος ἐπ᾽ ἀνθρώπους Plat. красивейшее из человеческих племен; 3.5) против (πέμπειν στρατηγὸν ἐπί τινα Her.; ἰέναι ἐπὶ τοὺς πολεμίους Xen.): ταῦτ᾽ ἐφ᾽ ὑμᾶς ἐστιν Dem. это направлено против вас; 3.6) во время, в течение: ἐπὶ χρόνον Hom., Her. и ἐπὶ χρόνον τινά Plat. в течение некоторого времени; ἐπὶ δύο ἡμέρας Thuc. в течение двух дней; ἐπὶ βραχύ Arst. вскоре и вкратце; 3.7) (вплоть) до (ἐπ᾽ ἠῶ Hom.): ἐπὶ γῆρας ἱκέσθαι Hom. дожить до старости; 3.8) сообразно, согласно: ἐπὶ στάθμην ἰθύνειν Hom. выравнивать по (натянутому) шнуру; ἐπὶ τοῦτον τὸν λόγον Lys. на основании этих слов; 3.9) (разделительно) по: ἐπὶ πέντε καὶ εἴκοσιν Thuc. по двадцати пяти; ἐπὶ μίαν ναῦν Polyb. по одному кораблю в ряд, т. е. в кильватерной колонне; 3.10) (при указании промежутка времени) на (ἐπὶ δέκα ἔτη Thuc.): ὅσον ἐπ᾽ ἀνθρώπων γενεάν Xen. сколько хватило бы на (всю) человеческую жизнь; ἐπ᾽ ἡμέρην ἔχειν Her. иметь дневное пропитание; 3.11) (при указании числа или меры) в пределах, около, до (ἐπὶ διηκόσια Her.): ὅσον ἐπὶ εἴκοσι σταδίους Xen. протяжением до или около двадцати стадиев; μὴ ὅλος ψευδής, ἀλλ᾽ ἐπί τι Arst. ложный не вполне, а частично; 3.12) что касается (до), в отношении (τοὐπὶ τήνδε τὴν κόρην Soph.): ὅσον τοὐπ᾽ ἐμέ Eur. что касается или поскольку это зависит от меня; ἵπποι ἐπὶ νῶτον ἔϊσαι Hom. кобылицы, равные по хребту, т. е. одинакового роста; 3.13) с целью, для (φρύγανα συλλέγειν ἐπὶ πῦρ Xen.): ἥκειν ἐπὶ πρᾶγος πικρόν Aesch. прийти по печальному делу; ἐπὶ τὸ βοηθεῖν τινι Arst. для оказания помощи кому-л.; χρήσιμος ἐπὶ οὐδέν Dem. ни на что не годный; 3.14) (в наречных выражениях); ἐπὶ πᾶν Thuc., Arst. и ἐπὶ πάντα Plat. в общем, в целом, вообще; ἐπὶ βάθος Thuc. в глубину; ἐπὶ διπλάσιον Xen. вдвое; ἐπὶ πλέον καὶ μᾶλλον ἢ ἐπ᾽ ἔλαττον καί ἧττον Plat. в большей или в меньшей степени; ἐπὶ ἶσα Hom. поровну, (о борьбе) без чьего-л. перевеса; ἐπὶ ὅσον δεῖ Thuc. (на)сколько нужно; ἐπὶ (σ)μικρόν Soph., Arst.; немного, мало; ἐπὶ μεῖζον κοσμῆσαί τι Thuc. чрезмерно разукрасить что-л.; ἐπὶ γελοιότερα Plat. выставляя на смех; ἐπὶ τὸ ἄπειρον Arst. до бесконечности, бесконечно; ἐπὶ τὸ χεῖρον Arst. к худшему, во вред; ἐπὶ (τὸ) πολύ Xen., Arst.; во многих случаях, (очень) часто.